![Page 1: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/1.jpg)
NAUKA ADMINISTRACJI
Ćwiczenia 1-4
Dr Dominika CendrowiczWydział Prawa, Administracji i EkonomiiUniwersytet Wrocławski
![Page 2: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/2.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Nauka administracji Powstała na przełomie XVIII i XIX w. z chwilą przekształcenia się
państwa policyjnego w państwo prawne.
Nauka kompleksowa i wielopłaszczyznowa.
Czerpie z dorobku innych nauk, w tym z dorobku nauki prawa.
Bada administrację rzeczywistą, tj. funkcjonującą w danym miejscu i czasie.
Korzysta z różnych metod badawczych. Jedną z ważniejszych jest metoda empiryczna.
![Page 3: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/3.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Nauka administracjiTreści kształcenia:
Pojęcie i przedmiot nauki administracji
Klasyczna triada nauk administracyjnych
Krajowe modele administracji publicznej
Ustrój administracji publicznej
Definicje administracji publicznej
Funkcje i formy działania administracji publicznej
![Page 4: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/4.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Administracja publiczna w ujęciu nauki administracji
„To co dziś ogólnie rzecz ujmując nazywamy administracją, towarzyszy nam jako zjawisko społeczne przez całą historię ludzkiej cywilizacji.
Najpierw było faktyczne sprawowanie administracji, dopiero później przyszła konstatacja tego zjawiska, jak również jego wyodrębnienie jako zjawiska społecznego,
osobnego i całościowego o szczególnych cechach, które można analizować z punktu widzenia różnych płaszczyzn badawczych. Z początkiem XIX w. podjęto próbę zanalizowania tego zjawiska wraz ze zdefiniowaniem i nadaniem mu nazwy –
administracja.”
![Page 5: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/5.jpg)
Administracja – definicjeAdministracja - działalność celowa, praktyczna, konkretna, planowa, bezpośrednia, władcza, regulująca, twórcza, kontrolowana, oparta na prawie, trwała, organizatorska, kierownicza i mająca na celu realizację zadań publicznych.
(pozytywno-przedmiotowa)
Administracja - działalność (celowa, praktyczna, rzeczywista, konkretna, planowa, bezpośrednia, władcza, ciągła, regulująca, twórcza, kontrolowana, oparta na prawie, trwała, organizatorska, kierownicza, swoista), mająca na celu realizację (potrzeb) zadań publicznych określonych ustawami.
(przedmiotowo-pozytywna)
![Page 6: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/6.jpg)
Administracja – definicje
Administracja - organizacja, składająca się z różnych jednostek organizacyjnych, skupionych wokół organów, tj. jednostek organizacyjnych wyposażonych w kompetencje określone w ustawach i tworzących pewien zamknięty układ organizacyjny, mających realizować zadania publiczne.
Administrację publiczną - ogół podmiotów administracji: organy administracji i inne podmioty wykonujące określone funkcje z zakresu administracji publicznej.
Administracja - działalność organów administracyjnych.
Administracja - działalność organów administracji publicznej (rządowych, samorządowych, państwowych, centralnych, terenowych, zespolonych, niezespolonych).
![Page 7: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/7.jpg)
Administracja publiczna jest to: 1. przejęte przez państwo;
2. realizowane przez jego zawisłe organy oraz organy samorządu terytorialnego;
3. zaspokajanie zbiorowych i indywidualnych potrzeb obywateli
4. wynikających ze współżycia ludzi w społeczeństwie.
![Page 8: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/8.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Określenie administracji publicznej należy – zdaniem Prof. J. Bocia – budować tak, aby:
1) nie tworzyć niejako piętrowych definicji;
2) jej określenie obejmowało przedmiot na tyle szeroko, aby nie zostały poza nim przedsięwzięcia uznawane za administrację, w jakiejś przyjętej metodzie badawczej, ale równocześnie powinno być na tyle wąskie, by nie obejmować przedsięwzięć uznanych za nieswoiste dla administracji, a także nieswoistych dla administracji cech działania;
![Page 9: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/9.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Określenie administracji publicznej należy – zdaniem Prof. J. Bocia – budować tak, by:
3) mieć na uwadze istotną potrzebę dostosowania pojęcia administracji publicznej do całości okoliczności politycznych, ustrojowych i społecznych, panujących w danym czasie i miejscu,
4) wykorzystywać taką metodę poszukiwania określenia administracji tak, by uzyskać wszechstronny opis zjawiska czy granic dzielących je z innymi zjawiskami typu społecznego.
![Page 10: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/10.jpg)
Funkcja wykonawcza administracji publicznej
Administracja publiczna – to funkcja wykonawcza państwa i JST polegająca na wykonywaniu zadań publicznych określonych przepisami prawa powszechnie obowiązującego.
Administracja publiczna – polega na wykonywaniu prawa, sama nie stanowi dla siebie celów (zadań).
![Page 11: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/11.jpg)
Funkcja wykonawcza administracji publicznej:
zakres polityczny (rządzenia, art. 146 ust. 2 Konstytucji),
zakres administracyjny (wykonawczy).
Funkcja wykonawcza a trójpodział władzy wyrażony w art. 10 Konstytucji*przy czym należy pamiętać m.in. o art. 118 Konstytucji.
![Page 12: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/12.jpg)
Funkcja polityczna administracji
Administracja jest aparatem wykonawczym decyzji o charakterze politycznym.
Polityka – aprobowany przez organy państwowe system pozaprawnych i postulatywnych wypowiedzi, o tym jak, gdzie i kiedy
korzystać z materialnych i organizacyjnych możliwości państwa i samorządu terytorialnego.
![Page 13: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/13.jpg)
Funkcja polityczna administracji
Administracja ma dwojaki charakter polityczny:
Znajduje się w sferze uwarunkowań politycznych.
Służy osiąganiu celów o charakterze politycznym.
![Page 14: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/14.jpg)
Funkcja polityczna administracji
Polityka wobec administracji (kształtująca) - zakres:
Podmiotowy – wskazuje na jej podmioty.
Przedmiotowy – tzn. co jest przedmiotem polityki wobec administracji.
Polityka administracyjna – tworzona poza administracją, zawarta w normach prawnych, wiązana z aktami polityki administracyjnej.
![Page 15: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/15.jpg)
Administracja publiczna a administracja prywatna
Różnice i podobieństwa
Cele
Zadania
Motywacja działania
Regulacja prawna – prawo administracyjne, prawo cywilne
Determinanty działania
Adresat działania
![Page 16: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/16.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Organ administracji publicznej
1. Człowiek (organ jednoosobowy) lub grupa ludzi (organ kolegialny):
znajdujący się w strukturze organizacyjnej państwa,
powołany w celu realizacji norm prawa administracyjnego, w sposób i ze skutkami właściwymi temu prawu,
działający w granicach przyznanych mu przez prawo kompetencji.
![Page 17: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/17.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Urząd administracji publicznej1. Wyodrębniony zespół kompetencji (praw i obowiązków
związanych z określonym organem administracji publicznej). W tym znaczeniu mówimy, np. o urzędzie ministra, urzędzie wojewody itp. W języku potocznym jest to pojęcie równoznaczne z pojęciem stanowiska.
2. Szczególna nazwa organu administracyjnego, np. urząd celny, urząd morski.
3. Zorganizowany zespół osób przydatny organowi administracyjnemu do pomocy w wykonywaniu jego funkcji ( np. ministerstwo, rektorat, urząd wojewódzki).
![Page 18: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/18.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Administracja publiczna w PolsceArt. 2: RP jest demokratycznym państwem prawnym urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.
Art. 3: RP jest państwem jednolitym.
Art. 7: Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa.
Art. 15. 1: Ustrój terytorialny RP zapewnia decentralizację władzy publicznej.
2. Zasadniczy podział terytorialny państwa uwzględniający więzi społeczne, gospodarcze lub kulturowe i zapewniający jednostkom terytorialnym zdolność wykonywania zadań publicznych określa ustawa.
![Page 19: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/19.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Zasady budowy administracji publicznej w Polsce
1. Celowości.
2. Kolegialności i jednoosobowości.
3. Resortowości.
4. Terytorialności.
5. Centralizacji i decentralizacji.
6. Koncentracji i dekoncentracji.
7. Zakresu działania i kompetencyjności.
![Page 20: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/20.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Zasady budowy administracji publicznej w Polsce
8. Pomocniczości.
9. Zespolenia organizacyjnego (administracyjnego).
10. Związania administracji prawem.
11. Kierownictwa.
12. Sprawności działania.
13. Planowania.
14. Koordynacji.
15. Nadzoru i kontroli.
![Page 21: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/21.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Organy administracji państwowej
Naczelne, centralne i terenowe organy administracji rządowej
Organy gminy, powiatu i samorządu województwaAdministracja
samorządu terytorialnego
Administracja rządowa
Administracja państwowa
![Page 22: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/22.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Administracja państwowa Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej,
organy Najwyższej Izby Kontroli,
KRRiT,
Rzecznik Praw Obywatelskich,
Krajowa Rada Sądownictwa,
organy NBP, w tym Krajowej Rady Polityki Pieniężnej,
centralne organy administracji podległe Sejmowi,
ambasadorowie i konsulowie jako organy administracji państwowej funkcjonujące poza granicami państwa.
![Page 23: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/23.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Administracja rządowa
Naczelne organy administracji rządowej
Są to organy, które wchodzą w skład RM. Zajmują nadrzędną pozycję wśród innych. Ich właściwość terytorialna rozciąga się na obszar całego państwa. Są powoływane przez Prezydenta lub przez Sejm:
Prezes RM,
Rada Ministrów,
Ministrowie.
![Page 24: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/24.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Prezes Rady Ministrów- reprezentuje Radę Ministrów oraz kieruje jej pracami,
- zwołuje posiedzenia RM, ustala ich porządek i przewodniczy im,
- wydaje rozporządzenia,
- zapewnienia wykonywanie polityki RM i określa sposoby jej wykonywania,
- sprawuje nadzór nad JST w granicach i formach określonych w Konstytucji i ustawach,
- pełni rolę zwierzchnika służbowego pracowników administracji rządowej.
Prezesowi RM przysługuje wyłączne prawo do występowania do Prezydenta z wnioskiem o powołanie lub odwołanie członka RM.
![Page 25: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/25.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Rada Ministrów
W jej skład wchodzą Prezes RM i ministrowie. W skład RM mogą być powoływani wiceprezesi RM i przewodniczący komitetów określonych w ustawach.
Kieruje całością administracji rządowej oraz prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną RP.
Do zadań RM należy również m.in.: zapewnienie wykonywania ustaw, wydawanie rozporządzeń, koordynowanie i kontrolowanie prac organów administracji rządowej, ochrona interesów Skarbu Państwa, uchwalanie projektu budżetu Państwa.
![Page 26: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/26.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Do zadań RM należy również m.in.:
- kierowanie wykonaniem budżetu państwa,
- zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego państwa oraz porządku publicznego,
- sprawowanie ogólnego kierownictwa w dziedzinie stosunków z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi,
- zawieranie umów międzynarodowych wymagających ratyfikacji oraz zatwierdzanie i wypowiadanie innych umów międzynarodowych.
W czasie swoich posiedzeń RM podejmuje decyzje w postaci uchwał.
![Page 27: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/27.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Administracja rządowa
Ministrowie
Zgodnie z Konstytucją ministrów można podzielić na dwie grupy:
ministrów kierujących określonymi działami administracji rządowej,
ministrów wypełniających zadania wyznaczone im przez Prezesa RM (ministrowie bez teki).
![Page 28: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/28.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Minister jest zobowiązany do inicjowania i opracowywania polityki RM w stosunku do
działu, którym kieruje, oraz do przekładania w tym zakresie inicjatyw i projektów aktów normatywnych na posiedzeniach RM,
w zakresie działu, którym kieruje, wykonuje politykę RM i koordynuje jej wykonywanie przez organy, urzędy i jednostki organizacyjne, które jemu podlegają lub są przez niego nadzorowane. W celu realizacji swoich zadań minister kierujący określonym działem współdziała z innymi członkami RM, Rządowym Centrum Studiów Strategicznych, innymi organami adm. rządowej i państwowymi jednostkami organizacyjnymi, organami ST czy organami samorządu gospodarczego i zawodowego.
![Page 29: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/29.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej
Działy administracji rządowej to m.in.:
- adm. publiczna, budownictwo, gospodarka przestrzenna i mieszkaniowa,
- budżet, finanse publiczne,
- gospodarka wodna, instytucje finansowe, integracja europejska,
- kultura i ochrona dziedzictwa narodowego,
- obrona narodowa, oświata i wychowanie.
![Page 30: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/30.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Szczegółowy zakres działania ministra
- ustala Prezes RM w drodze rozporządzenia:
a. minister wykonuje swoje zadania przy pomocy sekretarza i podsekretarza stanu (zwanych - wiceministrami) oraz gabinetu politycznego ministra.
b. obsługę ministra zapewnia ministerstwo lub inny urząd administracji rządowej.
c. ministerstwo nie jest organem administracji rządowej, a jedynie zespołem urzędników pomagających ministrowi w realizacji jego zadań.
![Page 31: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/31.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
W skład ministerstwa wchodzą komórki organizacyjne:
departamenty - do realizacji merytorycznych zadań ministerstwa,
biura - do realizacji zadań w zakresie obsługi ministerstwa,
sekretariaty - do obsługi ministra oraz komitetów, rad i zespołów,
wydziały - komórki organizacyjne wewnątrz departamentów i biur.
Minister ustala, w drodze zarządzenia, regulamin organizacyjny ministerstwa określający zakres zadań i tryb pracy komórek organizacyjnych oraz innych jednostek podległych i nadzorowanych przez ministra. Minister kieruje, nadzoruje i kontroluje działalność podporządkowanych organów, urzędów i jednostek.
![Page 32: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/32.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Centralne organy administracji rządowej
Nie wchodzą w skład RM, ich powołanie nie wymaga decyzji Sejmu czy Prezydenta, a jedynie naczelnego organu administracji rządowej. Ich właściwość terytorialna rozciąga się na obszar całego kraju.
Mogą mieć różne nazwy: urząd, agencja, komisja, rada.
Zadania centralnych organów administracji rządowej są określone w ustawach lub rozporządzeniach, powołujących te organy.
![Page 33: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/33.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Centralne organy administracji rządowej
- Główny Urząd Statystyczny,
- Polski Komitet Normalizacyjny,
- Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów,
- Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
- Agencja Wywiadu,
- Urząd Służby Cywilnej.
![Page 34: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/34.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Terenowa administracja rządowaAdministrację rządową na obszarze województwa wykonują:
- wojewoda,
- działający pod zwierzchnictwem wojewody kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży, wykonujący zadania i kompetencje określone w ustawach, w imieniu wojewody i własnym,
- organy administracji niezespolonej,
- organy ST, jeżeli wykonywanie zadań adm. rząd. wynika z ustawy lub porozumienia,
- działający pod zwierzchnictwem starosty kierownicy powiatowych służb, inspekcji i straży, wykonujący zadania i kompetencje określone w ustawach,
- organy innych samorządów, jeżeli wykonywanie zadań adm. rząd. następuje na podstawie ustawy lub porozumienia.
![Page 35: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/35.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Wojewoda
Przedstawiciel RM w województwie. Odpowiada za wykonywanie polityki rządu na jego obszarze. Powoływany i odwoływany przez Prezesa RM na wniosek ministra ds. adm. publicznej.
Pełni następujące funkcje:
- zwierzchnik zespolonej administracji rządowej,
- organ nadzoru nad JST,
- organ wyższego stopnia w rozumieniu przepisów o postępowaniu administracyjnym, jeżeli ustawy szczególne tak stanowią,
- reprezentant Skarbu Państwa.
![Page 36: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/36.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Wojewódzka zespolona administracja rządowa
Tworzą ją urzędy wojewódzkie i jednostki organizacyjne (komendy, inspektoraty, itp.) zespolonych służb, inspekcji i straży.
Działalnością zespolonej administracji rządowej kieruje wojewoda i jest on odpowiedzialny za rezultat ich działania - ma decydujący wpływ na obsadę najważniejszych stanowisk w wojewódzkiej adm. zespolonej. Wyraża się to tym, że powołuje on i odwołuje kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich, za wyjątkiem komendantów policji i straży pożarnej, którzy powoływani są na wniosek wojewody przez Min. Spraw Wewn. i Administracji.
![Page 37: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/37.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Administrację zespoloną tworzą m.in.:
- Policja, Państwowa Straż Pożarna,
- Kuratorium Oświaty, Inspekcja Farmaceutyczna,
- Inspekcja Handlowa, Inspekcja Budowlana,
- Inspekcja Ochrony Środowiska, Inspekcja Weterynaryjna,
- Inspekcja Ochrony Roślin.
![Page 38: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/38.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Administracja zespolona
wyraża zasadę zespolenia administracji publicznej:
w województwie – art. 3 u.s.w. + art. 3 u.w.a.r.w., a także
w powiecie – art. 33b u.s.p.
![Page 39: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/39.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Terenowe organy rządowej administracji niezespolonej
Podporządkowane właściwym ministrom, ich ustanowienie następuje tylko w drodze ustawy.
Ich powoływanie i odwoływanie następuje na wniosek wojewody lub za jego zgodą.
Organy administracji niezespolonej działające na obszarze województwa są obowiązane do uzgadniania z wojewodą projektów aktów prawa miejscowego oraz zapewnienia zgodności swoich działań z poleceniami wojewody + są zobowiązane do składania wojewodzie rocznych i bieżących informacji o swej działalności na obszarze województwa.
![Page 40: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/40.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Do organów administracji niezespolonej należą m.in.: dowódcy okręgów wojskowych, szefowie wojewódzkich sztabów wojskowych,
wojskowi komendanci uzupełnień,
izby skarbowe, urzędy skarbowe, inspektorzy kontroli skarbowej,
dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych i specjalistycznych urzędów miar,
dyrektorzy regionalnych zarządów gospodarki wodnej,
dyrektorzy izb celnych i naczelnicy urzędów celnych,
dyrektorzy urzędów morskich, dyrektorzy urzędów żeglugi śródlądowej,
państwowi inspektorzy sanitarni.
![Page 41: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/41.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
SAMORZĄD TERYTORIALNY
Stanowi integralną część ustroju państwa.
Wg. Prof. Teresy Rabskiej - to wyodrębniona i określona przez przepisy grupa społeczna, w której członkostwo powstaje z mocy prawa, powołana do samodzielnego wykonywania zadań z zakresu adm. publicznej, w formach właściwych dla adm. rządowej, posiadająca organizację ustawowo ustaloną, o charakterze przedstawicielskim, kontrolowaną przez grupę, podlegająca nadzorowi ze strony państwa, ponosząca odpowiedzialność za swoje działania, wykonująca zadania własne i zlecone, posiadająca osobowość prawną i przysługujące jej prawo własności.
![Page 42: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/42.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
SAMORZĄD TERYTORIALNY
ma udział w sprawowaniu władzy publicznej,
zadania wykonywane przez ST nie różnią się od zadań państwa. O podziale zadań między organami samorządowymi i rządowymi decydują kryteria formalnoprawne, a nie określony rodzaj zadań,
byt prawny ST opiera się na ustawie. O powstaniu, przekształceniu lub łączeniu JST decydują organy państwa. „Mieszkańcy wspólnoty” nie mogą rozwiązać samorządu terytorialnego przynależność do ST powstaje ipso iure,
dysponuje tymi samymi prawnymi środkami działania co administracja rządowa.
![Page 43: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/43.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
SAMORZĄD TERYTORIALNY
Zasada pomocniczości – mowa o niej m.in. w preambule do Konstytucji RP. Wymiar filozoficzny + prawny.
Zasada decentralizacji administracji publicznej.
Zasada samodzielności.
Zasada demokracji przedstawicielskiej.
Zasada wolności zrzeszania się.
![Page 44: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/44.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
SAMORZĄD TERYTORIALNY
Podmiot samorządu:
społeczność lokalna zamieszkała na danym terenie, zorganizowana w terytorialny związek samorządowy.
Przedmiot samorządu:
samorząd tworzony jest w celu sprawowania – w wyznaczonym zakresie – administracji publicznej. Wykonywanie administracji
publicznej należy uznać za przedmiot samorządu.
![Page 45: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/45.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Konstytucja
Rozdział VII
Art. 163. ST wykonuje zadania publiczne niezastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych.
Art. 164.1. Podstawową JST jest gmina.
2. Inne jednostki samorządu regionalnego albo lokalnego i regionalnego określa ustawa.
3. Gmina wykonuje wszystkie zadania ST nie zastrzeżone dla innych JST.
![Page 46: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/46.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Art. 165. 1. JST mają osobowość prawną. Przysługują im prawo własności i inne prawa majątkowe.
2. Samodzielność JST podlega ochronie sądowej.
Art. 166.1. Zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej są wykonywane przez JST.
2. Jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb państwa, ustawa może zlecić JST wykonywanie innych zadań publicznych. Ustawa określa tryb przekazywania i sposób wykonywania zadań zleconych.
3. Spory kompetencyjne między organami ST i adm. rząd. rozstrzygają sądy administracyjne.
![Page 47: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/47.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Art. 167.1. JST zapewnia się udział w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań.
2. Dochodami JST są ich dochody własne oraz subwencje ogólne i dotacje celowe z budżetu państwa.
3. Źródła dochodów JST są określone w ustawie.
4. Zmiany w zakresie zadań i kompetencji JST następują wraz z odpowiednimi zmianami w podziale dochodów publicznych.
Art. 168. JST mają prawo ustalania wysokości podatków i opłat lokalnych w zakresie określonym w ustawie.
![Page 48: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/48.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Art. 169. 1. JST wykonują swoje zadania za pośrednictwem organów stanowiących i wykonawczych.
2. Wybory do organów stanowiących są powszechne, równe, bezpośrednie i odbywają się w głosowaniu tajnym. Zasady i tryb zgłaszania kandydatów i przeprowadzania wyborów oraz warunki ważności wyborów określa ustawa.
3. Zasady i tryb wyborów oraz odwoływania organów wykonawczych JST określa ustawa.
4. Ustrój wewnętrzny JST określają, w granicach ustaw, ich organy stanowiące.
Art. 170. Członkowie wspólnoty samorządowej mogą decydować, w drodze referendum, o sprawach dotyczących tej wspólnoty, w tym o odwołaniu pochodzącego z wyborów bezpośrednich organu ST. Zasady i tryb przeprowadzania referendum lokalnego określa ustawa.
![Page 49: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/49.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Art. 171.1. Działalność ST podlega nadzorowi z punktu widzenia legalności.
2. Organami nadzoru nad działalnością JST są Prezes RM i wojewodowie, a w zakresie spraw finansowych RIO.
3. Sejm, na wniosek Prezesa RM, może rozwiązać organ stanowiący ST, jeżeli organ ten rażąco narusza Konstytucję lub ustawy.
Art. 172.1. JST mają prawo zrzeszania się.
2. JST ma prawo przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych oraz współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.
3. Zasady, na jakich JST mogą korzystać z praw, o których mowa w ust. 1 i 2, określa ustawa.
![Page 50: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/50.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
Ustawy tzw. ustrojowe
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa
![Page 51: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/51.jpg)
Administracja publiczna w Polsce
EKSLArt. 2. Podstawa konstytucyjna i prawna samorządu lokalnego
Zasada samorządności lokalnej musi być uznana w prawie wewnętrznym oraz, w miarę możliwości, w Konstytucji.
Art. 3. Koncepcja samorządu lokalnego
1. Samorząd lokalny oznacza prawo i zdolność społeczności lokalnych, w granicach określonych prawem, do kierowania i zarządzania zasadniczą częścią spraw publicznych na ich własną odpowiedzialność i w interesie ich mieszkańców.
2. Prawo to jest realizowane przez rady lub zgromadzenia, w których skład wchodzą członkowie wybierani w wyborach wolnych, tajnych, równych, bezpośrednich i powszechnych i które mogą dysponować organami wykonawczymi im podlegającymi. Przepis ten nie wyklucza możliwości odwołania się do zgromadzeń obywateli, referendum lub każdej innej formy bezpośredniego uczestnictwa obywateli, jeśli ustawa dopuszcza takie rozwiązanie.
![Page 52: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/52.jpg)
Samorząd zawodowy samorząd korporacyjny (specjalny),
rzeczowa forma decentralizacji administracji publicznej,
organizacyjna forma zrzeszania się obywateli, ukształtowana na zasadzie więzi zawodowej, powstała celem reprezentowania ich interesów wobec instytucji państwa:
a. element społeczeństwa obywatelskiego w demokratycznym państwie prawa,
b. zapewnia możliwość uczestniczenia w życiu społecznym - prawne gwarancje tworzenia organizacji wyrażających interesy obywateli,
przynależność do samorządu zawodowego jest obligatoryjna.
![Page 53: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/53.jpg)
Konstytucyjne podstawy funkcjonowania samorządu zawodowego w Polsce
Art. 17 ust. 1 Konstytucji RP:
− w drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, które reprezentują osoby wykonujące zawód zaufania publicznego i sprawują pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony.
*umiejscowienie art. 17 Konstytucji RP w rozdziale I odnoszącym się do zasad ustrojowych przesądza o pozycji prawnej samorządu zawodowego.
![Page 54: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/54.jpg)
Podmioty prywatne pełniące funkcje administracji publicznej
Osoby fizyczne
Osoby prawna
Fundacje
Stowarzyszenia
Organizacje pozarządowe
Spółki prawa handlowego
![Page 55: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/55.jpg)
Prezentację opracowano na podstawie:
1. A. Błaś, J. Boć, J. Jeżewski, Nauka administracji, Kolonia Limited 2013.
![Page 56: Prezentacja programu PowerPoint · Administracja publiczna w Polsce Ustawa z 4 września 1997 o działach administracji rządowej ziały administracji rządowej to m.in.: - adm. publiczna,](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062415/5fc23f162eaecb67c433b24a/html5/thumbnails/56.jpg)
Dziękuję za uwagę!