Prestakuntza Espezializatuko Programa
Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea Barakaldo, Bizkaia – Euskadi (Espainia)
Pediatriako Larrialdiak
2016
Gaitasunetan oinarritutako Prestakuntza Espezializatua
Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea
Irakaskuntza-ikuspegia: Zazpi gaitasun-eremutan oinarritutako lanbide-profila
Egoiliarrak Medikuak Erizainak
Tutoreak
Koherentzia prestakuntzaren planifikazioan, garapenean eta ebaluazioan
Konpromisoa: Erantzukizun sozialean oinarritutako irakaskuntza-akreditazioa
Erreferentzia: Morán-Barrios J. Un nuevo profesional para una nueva sociedad. Respuestas desde la Educación Médica: la formación basada en competencias. Rev. Asoc. Esp. Neuropsiq. 2013; 33 (118): 385-405. http://www.revistaaen.es/index.php/aen/article/view/16614/16454
Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea Prestakuntza Espezializatuko Programa
Barakaldo, Bizkaia – Euskadi (Espainia)
Pediatriako Larrialdiak harremanetarako: [email protected] 2016 © Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea, Prestakuntza Espezializatua. All rights reserved. 2 / 12
Pediatriako Larrialdiak
Gurutzetako Unibertsitate Ospitaleko Pediatriako Larrialdien Zerbitzuak atentzio integrala eskaintzen
dio haurrari, eta Larrialdietako sailera etortzen diren 14 urtetik beherako paziente pediatriko guztiak
artatzen ditugu, arazoa medikoa, kirurgikoa, traumatologikoa nahiz psikiatrikoa izan.
Hona hemen zehaztasunak:
Nor gara
Non gaude
Prestakuntza-eskaintza
Prestakuntza-ibilbidea (errotazioak)
Ikerkuntza
Prestakuntzaren ebaluazioa
Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea Prestakuntza Espezializatuko Programa
Barakaldo, Bizkaia – Euskadi (Espainia)
Pediatriako Larrialdiak harremanetarako: [email protected] 2016 © Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea, Prestakuntza Espezializatua. All rights reserved. 3 / 12
Nor gara
Javier Benito dk. Santiago Mintegi dk. Silvia García dk. Borja Gómez dk.
Zerbitzuburua Atalburua Zerbitzuko tutorea Zerbitzuko tutorea
Zerbitzua 1976an sortu zen, eta Pediatriako Espainiako Batzorde Nazionalak eratutako pediatria-
larrialdien programa osoari buruzko prestakuntza eskaintzen die Pediatriako BAMEei. Halaber, 1997.
urtetik, berariazko prestakuntza eskaintzen du larrialdi pediatrikoen azpiespezialitatearen inguruan,
Pediatriako Larrialdien Espainiako Elkarteak egiaztatua. Urtean, prestakuntzarako bi toki daude.
1990. urtetik zerbitzua Francisco Javier Benito Fernández doktoreak zuzentzen du.
Hona hemen zerbitzuaren garapenean izandako gertaerarik nabarmenenak:
1976: Zerbitzuaren sorrera
1986: Pediatriako Larrialdietako lantalde espezifikoa
1990: Zerbitzuko buruzagitza
1995: Pediatriako Larrialdietako sail berriaren inaugurazioa. Pediatriako Espainiako Elkarteak
azpi-espezialitate pediatriko modura onartu zituen Pediatriako Larrialdiak
1996: zerbitzuaren nazioarteko lehen argitalpena
1997: lehen aldiz, BAME batek Pediatriako Larrialdietako prestakuntza espezifikoa egin zuen;
Cincinnati Childrens’ Hospital-en egokitu zen
2002: Pediatriako Larrialdietako Prestakuntza Plan Espezifikoa idatzi zen
2004: Kalitate Ziurtagiria eskuratu zuen, ISO9001: 2000 araudiari jarraikiz:
2012: Diziplina arteko hobekuntza-taldeak sortu ziren
2013: Pediatriako Larrialdietako Prestakuntza Plan Espezifikoa eguneratu zen
Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea Prestakuntza Espezializatuko Programa
Barakaldo, Bizkaia – Euskadi (Espainia)
Pediatriako Larrialdiak harremanetarako: [email protected] 2016 © Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea, Prestakuntza Espezializatua. All rights reserved. 4 / 12
Hau da lantaldea:
Zerbitzuburu bat
Atalburu eta Irakaskuntza eta Ikerketako arduradun bat
Behaketa Unitatea, ataleko burua
Erizaintzako gainbegiralea
Erizain klinikoa
14 adjuntu, zerbitzuko bi tutoreak barne
22 EUD
17 erizaintzako laguntzaile
Pediatriako 40 BAMEak; gure zerbitzuan egoiliar dauden bitartean hiru errotazio egiten
dituzte
Zerbitzuak atal edo unitate asistentzial hauek ditu:
Triage arloa: 2 box
Arlo anbulatorioa: 4 box; bulego mediko bat
Sendaketa-gela: 2 ohatila; sedoanalgesiako prozeduretarako materiala
Azterketa-arloa: 6 box; egonkortze-box bat; egonaldi laburretarako gela bat, 2 ohatilarekin;
bulego mediko bat
Behaketa Unitate bat (9 paziente): bakarkako 4 gela (ohe nahiz sehaskekin), gela bikoitz bat
(ohe nahiz sehaskekin) eta gela hirukoitz bat (3 sehaskarekin)
Bilera-gela
Urteko jarduera hemen ikus daiteke:
Ospitalea > Ospitalearen Urteko Memoria > Ospitalean zenbakitan> Arlo Klinikoak
Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea Prestakuntza Espezializatuko Programa
Barakaldo, Bizkaia – Euskadi (Espainia)
Pediatriako Larrialdiak harremanetarako: [email protected] 2016 © Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea, Prestakuntza Espezializatua. All rights reserved. 5 / 12
Non gaude
Pediatriako Larrialdetako Zerbitzua Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean dago: Gurutzetako plaza z/g. Barakaldo 48903. Barakaldo, Bizkaia Ikus Ospitalea Google Mapsen Pediatriako Zerbitzuko Idazkaritza ospitalearen eraikin nagusiko 5. solairuan dago (D sailean). Larrialdietako Zerbitzuko Idazkaritza Larrialdietako sailean dago, eraikin nagusiko -1 sotoan. Harremanetarako telefonoa: +34-94.600.6463 Helbide elektronikoa: [email protected]
Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea Prestakuntza Espezializatuko Programa
Barakaldo, Bizkaia – Euskadi (Espainia)
Pediatriako Larrialdiak harremanetarako: [email protected] 2016 © Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea, Prestakuntza Espezializatua. All rights reserved. 6 / 12
Prestakuntza-eskaintza
Gure antolakuntzari eta asistentzia-jarduera handiari esker, espezialitateko alderdi nagusi guztietan
eskain eta berma dezakegu espezialisten prestakuntza:
Triagearen oinarriak
a) Hasierako balorazioa, Ebaluazio Pediatrikoaren Triangeluaren bitartez
b) Pediatriako Larrialdietan tratatzen diren patologiei nola heldu, larritasun gutxikoak nahiz
handikoak
c) Teknika diagnostiko-terapeutikoak egitea (puntzio lunbarra, zauriak osatu, gorputz-adarrak
immobilizatu, gorputz arrotzak atera...)
d) Larri dagoen pazientea nola mugitu, batez ere kontuan hartuta hasierako egonkortze
maniobrak
e) Behaketa Unitateko pazientea nola atenditu
f) Larrialdietako Arloko berariazko aparatuak nola erabili (monitorizazioa, airezko garraiobidea,
zirkulazio-euskarria, euskarri kirurgiko-traumatologikoa)
g) Paziente pediatrikoarekiko eta haren senitartekoekiko komunikazioaren alderdi espezifikoak,
ardatza familia izan ohi den medikuntzan oinarrituta
h) Pediatriako Larrialdietan pazientea atenditzen parte hartzen duten espezialitateekiko hartu-
emana
i) Baliabideen kudeaketa
j) Pediatriako Larrialdien inguruko Ikerketa (ikerketak planifikatu, datuak bildu, estatistikak
landu)
Horretaz gain, dedikazio berezia daukagu patologia zein prozedura konplexu hauetan:
a) Larri dagoen pazientea nola mugitu
b) Paziente politraumatizatua nola mugitu
c) Bihotz-birikak bizkortzeko maniobrak
d) Konplexutasun ertain eta handiko teknika diagnostiko-terapeutikoak: intubazioa,
artrozentesia, torakozentesia, zauri konplexuak osatu, herniak murriztu...)
e) Sedoanalgesiako prozedurak
f) Bentilazio ez-inbasiboa
g) Nola jokatu abusuak edo tratu txarrak egon direlako susmoa izanez gero
Prestakuntza-egonaldiak eskaintzen ditugu beste zentro batzuetako profesionalentzat, Pediatriako
Larrialdietako prestakuntza handitze aldera. Gure zentroa erreferentziazkoa da pediatriako
Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea Prestakuntza Espezializatuko Programa
Barakaldo, Bizkaia – Euskadi (Espainia)
Pediatriako Larrialdiak harremanetarako: [email protected] 2016 © Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea, Prestakuntza Espezializatua. All rights reserved. 7 / 12
azpiespezialitate honetan, eta beste ospitale batzuetatik helburu horrekin datozen BAMEentzat
berariaz prestatutako jarduerak ditu, hala nola zauriak nola sendatu eta gorputz-adarrak nola
immobilizatu ikasteko; badira, halaber, simulazio robotikoko saioak egiten dira, eta irakaskuntzako
arreta batez ere interes berezia duten jardueretan jartzen da (pazientea nola mugitu, baldin patologia
konplexua badu edo oso larri badago; sedoanalgesiako prozedurak; Behaketa Unitateko atentzioa...)
Informazio gehiagorako, begiratu gure zerbitzu-zerrenda:
Ospitalea> Zerbitzuen Katalogoa> Pediatriako Larrialdiak
Irakaskuntza Batzordeak ikastaroak antolatzen ditu espezialitate guztien oinarrizko prestakuntza
bateratua osatzeko (ikusi irakaskuntza-jarduerak). Ikastaro horietako gehienak ezinbestekoak dira
azken titulua lortzeko.
Ospitaleak saio orokorrak egiten ditu hilero asteazken batean edo bitan, 08:30ean, areto nagusian
saio orokorrak (ikusi irakaskuntza-jarduerak). Saio horiek garrantzi handikoak dira prestakuntza
integrala lortzeko, espezialitatea zeinahi dela ere. Izan ere, interes bereziko kasu klinikoei buruz
ikasteaz gain, ospitalearen, zerbitzuen eta unitateen funtzionamenduaren eta horien arteko loturen
berri jasotzen da, eta baita batzordeek duten jarduera garrantzitsuaren berri ere.
Pediatriako Larrialdietako Zerbitzuak, gainera, jardunaldi hasierako bere eguneroko partean
asistentzian parte hartzen duten taldeek -pediatrak, EUDak eta BAMEak- emandako saioen berri
jasotzen du. Tartean, azken 24 orduetan izandako kasuei buruz eztabaidatzen dute, bibliografia
aztertzen, ospitaleratutako pazienteen segimendu saioak egiten, zerbitzuan une horretan egiten ari
diren ikerketa lanak aurkezten...
Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea Prestakuntza Espezializatuko Programa
Barakaldo, Bizkaia – Euskadi (Espainia)
Pediatriako Larrialdiak harremanetarako: [email protected] 2016 © Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea, Prestakuntza Espezializatua. All rights reserved. 8 / 12
Prestakuntza-ibilbidea (errotazioak)
Pediatriako BAMEak hiru errotazio egiten ditu gure zerbitzuan: bat, bi hilabetekoa egoiliar moduan
dagoen lehen urtean; beste bat, bigarren urtean, eta, azkena, hilabete batekoa hirugarren urtean.
Errotazio horietako bakoitzerako, prestakuntza-helburu batzuk proposatzen dira Gurutzetako
Unibertsitate Ospitaleko prestakuntza-proiektua oinarrituta dagoen zazpi gaitasun-eremuetarako
Ikusi hemen Pediatriako Larrialdietako gure prestakuntza-plana (SEUP Pediatriako Larrialdietako
Espainiako Elkarteak landutako planean oinarritua): Plan de Formación en Urgencias de Pediatría
para el MIR de Pediatría
Egoiliarrak kanpo-prestakuntza jaso dezake nazioko zein atzerriko zentroetan. Irakaskuntza
Batzordeak eta gure zerbitzuak aukera ematen dute beste zentro batzuetan trebatzeko:
Cincinnati Childrens’ Hospital-en (Cincinnati, AEB)
Pereira Rosell Ospitale Zentroan (Montevideo, Uruguai)
Hona hemen espezialitateko berariazko prestakuntza-ikastaroak, denak zerbitzuak berak antolatuak:
1. Irakaskuntzako murgiltze-jarduerak Pediatriako Larrialdietan; egoiliar modura egiten diren
lehen 3 hilabeteetan egiten dira:
1.1.1. larrialdietan hasteko saio teorikoak eta praktikoak, triagea, pazientearen
hasierako balorazioa, patologia espezifikoak
1.1.2. zauriak sendatzeko lantegiak, gorputz-adarrak lotzea eta beste teknika batzuk
1.1.3. larri dagoen pazientearengana hasieran nola hurbildu ikasi, simulazio
robotikoaren bidez
2. APLS Advanced Pediatric Life Support ikastaroa, Pediatriako Ameriketako Akademiakoa
(Pediatriako BAMEentzat derrigorrezkoak diren ikastaroen barruan dago)
3. Analgesia eta Sedazio ikastaroa (Pediatriako BAMEentzat derrigorrezkoak diren ikastaroen
barruan dago)
4. Gorputz-adarrak igeltsuarekin immobilizatzeko lantegia
Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea Prestakuntza Espezializatuko Programa
Barakaldo, Bizkaia – Euskadi (Espainia)
Pediatriako Larrialdiak harremanetarako: [email protected] 2016 © Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea, Prestakuntza Espezializatua. All rights reserved. 9 / 12
Ikerkuntza
Ospitaleak Biocruces Ikerketa Institutuaren sostengua du ikerketarako: BioCruces Ikerkuntza
Instituta
Hauek dira zerbitzuak zuzentzen dituen edo sarean kolaboratzen ari den ikerketa-lerroak:
a. Patologia infekziosoa (FGS fokurik gabeko sukarra, infekzio inbasiboak, meningitisa, gernu-
bideetako infekzioa)
b. Istripuak / umeen kontrako tratu txarrak
c. Arnasbideetako patologia (asma, bronkiolitis)
d. Larrialdietako antolakuntza
e. Analgesia eta sedazioa / larri dagoen pazientea
f. Larrialdietako kudeaketa (gogobetetasuna, segurtasuna)
Saio klinikoak egiten ere laguntzen du.
Egoiliarra poliki-poliki ikerketa-lanetan parte hartzen hasten da, eta doktore-tesia has dezake egoiliar
modura bi urte egin eta gero.
Jarduera zientifikoari buruzko informazio zehatzagoa hemen eskura daiteke:
Ospitalea > Ikerkuntza > Memoria Zientifikoa
Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea Prestakuntza Espezializatuko Programa
Barakaldo, Bizkaia – Euskadi (Espainia)
Pediatriako Larrialdiak harremanetarako: [email protected] 2016 © Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea, Prestakuntza Espezializatua. All rights reserved. 10 / 12
Prestakuntzaren ebaluazioa
Ebaluazioa da ikasketaren motorra, eta, hala, ikasketa errazteko bidean, alde sendoak eta ahulak
atzemateko balio du, eta hobetzeko planak ezartzeko. “Prestakuntzaren ebaluazioa” deitutako
ebaluazio-mota horretarako, Gurutzetako Unibertsitate Ospitaleak gaitasunetan oinarrituta dauden
zenbait metodo kualitatibo erabiltzen ditu. Behean aipatuko diren metodo horiei esker, informazio
zehatza lor dezakegu iturri askotatik eta hainbat ikuspegitatik (gainbegiraleen ebaluazioa, norberak
egindako hausnarketa eta autoebaluazioa). Informazio hori eskuetan duela, Urteko Ebaluazioaren
Batzordeak, aho batez, txosten bat egiten du, eta hor agertuko dira egoiliarraren alde sendoak, eta
baita non hobetu behar duen ere halakorik atzemanez gero. Gaitasunetan oinarritutako txosten
horrek eta derrigorrean egin beharreko ikastaroen ziurtagiriek osatzen dute "Egoiliarraren Urteko
Espedientea". Tutorea arduratzen da prestakuntza-prozesu guztia kudeatzeaz, eta, halaber, berak
emango dio urteko espedientea.
Gurutzetako Unibertsitate Ospitaleko Pediatriako Larrialdietako Zerbitzuko BAMEek lortu beharreko
gaitasunak bat datoz Ospitaleko Irakaskuntza Batzordeak definitu dituen XXI. mendeko medikuaren
zazpi gaitasun-arloekin:
1. Balio profesionalak, jarrerak, jokabidea eta etika.
2. Pazientearen zainketa eta trebetasun klinikoak.
3. Ezagutza medikoak / medikuntzaren oinarri zientifikoak.
4. Komunikazioa.
5. Osasun-sistemaren testuinguruan oinarritutako praktika (osasunaren sustatzailea eta baliabideen
kudeatzailea).
6. Ikaskuntzan eta hobekuntzan oinarritutako praktika (analisi kritikoa eta ikerketa).
7. Informazioaren erabilera.
Espezialitate honi dagozkion asistentziako, irakaskuntzako eta ikerketako gaitasunak hemen daude:
Pediatriako espezialitatearen programa ofiziala .
Gurutzetako Unibertsitate Ospitaleko ebaluazio-sistema orokorra1.
Irakaskuntza Batzordeak eta Gaitasunen Ebaluazio Batzordeak zuzentzen dute ebaluazio-sistema eta
Gaitasunen Ebaluazio Batzordeak. Sistema hori Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea 2008. urtetik
1 Morán-Barrios J, Amutio E, Barbier L, Carrasco A, Gil-Lemus MA,Gómez B, Iriberri M, Padilla L, Rodríguez-Iñigo MA, Saá
R, Larrañaga I, Nieto J, Udaondo J eta González-Larragán S. Evaluación del residente basada en competencias. El modelo del Hospital Universitario de Cruces. XXI Congreso de la Sociedad Española de Educación Médica Madrid 2013. FEM 2013; 16 (Supl 2):: S62. Hemen eskura daiteke: http://www.sedem.org/resources/abstractsSedem2013.pdf.
Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea Prestakuntza Espezializatuko Programa
Barakaldo, Bizkaia – Euskadi (Espainia)
Pediatriako Larrialdiak harremanetarako: [email protected] 2016 © Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea, Prestakuntza Espezializatua. All rights reserved. 11 / 12
garatuz joan den “Gaitasunetan oinarritutako Prestakuntza Espezializatua” izeneko proiektuaren
parte da. Ebaluazio metodoak hauek dira Ebaluazio-metodoak:
a. Errotazio bakoitzeko gainbegirale zuzenaren ebaluazioa, gaitasunetan oinarritutako formulario
baten bidez (Gurutzetako Unibertsitate Ospitaleko berezko eredua)
b. Aldian behingo elkarrizketak tutorearekin (gutxienez urtean bi)
c. Autoebaluazioa
d. Urteko memoria (Egoiliarraren Liburuaren baliokidea da). Bi alderdi hartzen ditu: lortutako
gaitasunen gaineko hausnarketa, batetik, eta asistentzia-, irakaskuntza- eta ikerketa-jardueren
zein lanbidearekin lotutako beste jarduera batzuen kuantifikazioa, bestetik
e. Gaitasunetan oinarritutako tutorearen urteko txostena
f. Ebaluazio Batzordearen urteko balorazioa
g. Irakaskuntza Batzordeak antolatutako derrigorrezko ikastaroak egitea
h. Gaitasunetan oinarritutako urteko banakako txostena
Egoiliarraren ebaluazioa, jasotako prestakuntzaren gainean.
1. Urtero, apirilean, Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak gogobetetasun-inkesta bat bidaltzen die
Euskal Autonomia Erkidegoko egoiliar guztiei.
2. Bi urtean behin, otsail eta martxo artean, Gurutzetako Unibertsitate Ospitaleko Irakaskuntza
Batzordeak gogobetetasun-inkesta bat bidaltzen du. Inkesta hori duela 20 urtetik egiten da.
Emaitzak zerbitzuei eta egoiliarrei jakinarazten zaizkie.
Pediatriako Larrialdietako Zerbitzuko berezko metodoak, Irakaskuntza Batzordeak onartuak.
Aipatutako metodoez gain, Pediatriako Zerbitzuko ebaluazioaren barruan baitaude, gure zerbitzuak
berezko ebaluazio arautua egiten du, metodo hauek erabiliz:
a. Ebaluazio klinikoko ariketa, mini-CEXetik egokitua
b. Larri dagoen pazientearengana hurbiltzeko ariketak, simulazio robotikoaren bitartez
c. Txosten subjektiboa, zerbitzuko buruak eta bertako bi tutoreek elkarrekin egina
d. Pediatriako Larrialdietako BAMEaren gogoeta-txostena, arreta berezia jarriz egindako tekniketan,
sedoanalgesiako prozeduretan, ikerketan izandako parte-hartzean...
e. BAMEak eskainitako saio klinikoen balorazioa
f. Ezagutza-proba
Azkenik, BAMEak bere aldetik gure irakaskuntza-plana baloratu behar du, eta esan bete diren edo ez
guk geuk proposatutako kalitate-adierazle batzuk.
Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea Prestakuntza Espezializatuko Programa
Barakaldo, Bizkaia – Euskadi (Espainia)
Pediatriako Larrialdiak harremanetarako: [email protected] 2016 © Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea, Prestakuntza Espezializatua. All rights reserved. 12 / 12
Pediatriako Larrialdiak ©