Download - Pag-usbong ng Liberal na Ideya
![Page 1: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/1.jpg)
Pag-usbong ng Liberal na Ideya
![Page 2: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/2.jpg)
Ang Pagpasok ng mga Liberal na kaisipan
Mabilis na lumaganap sa Espanya ang liberal na kaisipan. Nakilala ang mga pampulitikang manunulat na tulad nina Voltaire at John Locke na di sang-ayon sa umiiral na sistemang monarkiyal.
![Page 3: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/3.jpg)
Ayon sa kanila kung mapapatunayan ng mga mamamayan na hindi na karapat-dapat ang pinuno sa kanilang pagtitiwala ay kailangang alisin na ito at palitan.
![Page 4: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/4.jpg)
Ang kaisipang liberal na ito ay nadama sa naganap na Himagsikang Pranses. Ang mga simulain ng mga Pranses, “Pagkapantay-pantay, kalayaan, at pagkakapatiran ay umabot at nakarating sa Pilipinas. Naging inspirasyon ng mga Pilipino ang mga simulaing ito para sa kanilang mga minimithing pagbabago o reporma.
![Page 5: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/5.jpg)
Ang Pagbukas ng Pilipinas sa Kalakalang Pandaigdig
Taong 1834, ng hayagang binuksan ang Maynila sa Kalakalang pandaigdig. Binuksan din ang daungan ng Sual, Iloilo at Zamboanga at ng sumunod na taon ay ang Cebu.
![Page 6: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/6.jpg)
Dahil dito ay umunlad ang mga produktong panluwas at lumaki ang kapital ng ating bansa. Pinaigi ang teknolohiyang pansakahan at dumami ang mga aning produkto ng mga magsasaka.
![Page 7: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/7.jpg)
Ang bilang ng mga may-ari ng lupain , mga negosyante at mangangalakal ay dumami rin. Gumanda ang transportasyon at komunikasyon kaya naging mabilis ang pagkilos ng mga produkto.
![Page 8: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/8.jpg)
Ang mga ganitong pagbabagong dulot ng kalakalan ang nagbigay daan sa madalas na pagkikita at pagkikilala ng mga tao. Namulat sila sa sariling kalagayan kaiba sa mga prayle at mga Kastila.
![Page 9: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/9.jpg)
Ang Pagbubukas ng Kanal Suez
Lubos na ikinagalak ng daigdig ang pagbubukas ng Kanal Suez na nagdurugtong sa Mediterranean Sea at Red Sea noong 1869. Naging madali para sa mga manlalakbay at negosyante ang pumunta sa Pilipinas.
![Page 10: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/10.jpg)
Dahil sa Kanal Suez, ang paglalakbay ay 32 araw na lamang di tulad dati na kailangang umikot pa sa dulo ang Aprika na tumatagal ng 3 buwan.
![Page 11: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/11.jpg)
Nakabuti ang pagkakagawa ng Kanal Suez dahil nagkaroon ng pagkakataon makipag-ugnayan ang mga Pilipino sa iba’t- ibang panig ng daigdig.
![Page 12: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/12.jpg)
Natuto ang mga Pilipino ng mga liberal na kaisipan at sa pagdating ng mga aklat, pahayagan, lathalain, at mga bagong ideya mula sa Europa at Estados Unidos ay lalo pang lumawak ang kaalaman ng mga Pilipino. Sumigla ang pagnanasa ng mga Pilipino sa paghingi ng pagbabago o reporma.
![Page 13: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/13.jpg)
Natuto ang mga Pilipino ng mga liberal na kaisipan at sa pagdating ng mga aklat, pahayagan, lathalain, at mga bagong ideya mula sa Europa at Estados Unidos ay lalo pang lumawak ang kaalaman ng mga Pilipino. Sumigla ang pagnanasa ng mga Pilipino sa paghingi ng pagbabago o reporma.
![Page 14: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/14.jpg)
Peninsulares
Insulares
Mestiso
Principalia
Indio
Pagbabago Ng
AntasSa
Lipunan
Next
![Page 15: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/15.jpg)
Peninsulares
Ang mga Espanyol na nakatira sa Pilipinas ngunit ipinanganak sa Espanya.
![Page 16: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/16.jpg)
Insulares
Mga ipinanganak sa Pilipinas na may dugong purong kastila ang mga magulang.
![Page 17: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/17.jpg)
MestisoTumutukoy sa mga Pilipino na hindi purong Pilipino. Silay mga anak ng Pilipino at Kastila o Pilipino at Tsino.
![Page 18: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/18.jpg)
PrincipaliaMga Pilipinong nabibilang sa mataas na uri ng lipunan noong panahon.
Sila ang mas makapangyarihan at mas maraming pribilehiyo o karapatan. Tinatawag din silangIlustrado.
![Page 19: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/19.jpg)
Indio
Ito ay isang salitang kastila na sinasabi sa mga Pilipinong di nakapagaral. Ito ay unang narinig sa isang paring nagtuturo at kabilang sa isang librong isinulat ng Pilipinong manunulat.
mang mang o kaya walang alam at di nakapagaral
![Page 20: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/20.jpg)
Ang Paglitaw ng Gitnang Uri ng mga Pilipino
Ang pag-unlad ng kabuhayan ng mga negosyante at mangangalakal ang nagbunsod sa paglitaw ng pangkat ilustrado. Sila ang mga Pilipinong nagkaroon ng magandang katayuan sa lipunan at nagsimulang humiling ng mga pagbabago.
![Page 21: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/21.jpg)
Pinag-aral nila ang kanilang mga anak sa Maynila, sa Espanya at sa ibang bansa . Di nagtagal ang mga nakapag-aral ay bumuo naman ng pangkat ng intelligentsia. Dahil sa natamong kaalaman at karunungan ay lalong lumawak at lumaki ang kanilang pang-unawa sa kahulugan ng kalayaan na dapat ipaglaban.
![Page 22: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/22.jpg)
Kabilang sa mga Pilipinong nakapag-aral sa ibang bansa ay sina Dr.Jose Rizal, Graciano Lopez Jaena, Marcelo H. del Pilar, Mariano Ponce , Antonio Luna, Felix Hidalgo at marami pang iba.
![Page 23: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/23.jpg)
Dekretong Edukasyon 1863
![Page 24: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/24.jpg)
Ito ay ipinag-utos ng Monarkia ng Espanya noong 1863. Ito ay sapilitan at walang bayad ang pag-aaral sa primarya.
layunin nitong mapalaganap ang edukasyon sa ibang bahagi ng bansa sa pamamagitan ng pagtatayo ng mga paaralan doon.
![Page 25: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/25.jpg)
MGA TINUTURO:1. Kristyanismo2. Wastong Pag-uugali3. Moralidad4. Heograpiya5. Wikang Espanyol6. Kasaysayan ng Espanya7. Aritmetika8. Pagsasaka9. Pag-awit
![Page 26: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/26.jpg)
Kapalit ng mga ito ang:
1. Pagbuburda2. Paggagantsilyo3. Pagluluto
Ito ay itinuturo din sa mga babae maliban sa Kasaysayan ng Espanya, Heograpiya at Pagsasaka.
![Page 27: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/27.jpg)
Masasabing ang edukasyon para sa mga Pilipino ang isa sa mga dahilan ng paglinang at pagsibol ng damdaming nasyonalistiko na nagging sanhi ng pagkilos at pagtutol laban sa mga patakarang kolonyal ng Espanya.
![Page 28: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/28.jpg)
Iba pang mga salik na Gumising sa
Diwang Makabayan ng mga Pilipino:
![Page 29: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/29.jpg)
Pagpapalaganap ng isang Relihiyon
Magellan’s Cross sa Cebu
![Page 30: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/30.jpg)
Pagbibigay ng isang pangalan sa mga lupain na dati ay nahahati sa
mga barangay at sultanato
![Page 31: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/31.jpg)
Pang-aabuso at pagmamalupit
![Page 32: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/32.jpg)
Paniniwala ni Gob. Carlos Maria dela
TorreIpinakita ni Gobernador heneral de la Torre ang demokratikong pananaw sa buhay.
Naging maganda ang pakikitungo niya sa Kastila at mga Pilipino.
![Page 33: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/33.jpg)
Naging maganda ang pakikitungo niya sa Kastila at mga Pilipino. Sa unang pagkakataon ang mga mamamayang Pilipino ay pinahintulutang dumalo sa salu-salo sa palasyo. Maging ang mga karaingan ng mga Pilipino ay dininig nito. Sa katunayan, naging panauhin din ng gobernador heneral ang 3 paring masugid na tagapagtanggol ng sekularisasyon sina Padre Jose Burgos, Mariano Gomez at Jacinto Zamora.
![Page 34: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/34.jpg)
Tatlong Paring Martir
Pag-alsa sa Cavite
![Page 35: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/35.jpg)
Isang pag-aalsa na pinamumunuan ng nagngangalang La Madrid ang naganap sa Cavite noong Enero 20, 1872.
![Page 36: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/36.jpg)
Ayon pa sa mga prayle, pinasimulan daw ito ng 3 pari at itinaguyod ng mga mag-aaral, propesyonal at mga negosyante. Pinakakilala sa mga hinuli sina Padre Jose Burgos, Jacinto Zamora at Mariano Gomez.
![Page 37: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/37.jpg)
Ang tatlong pari ay pinatay upang gawing halimbawa sa mga tao.
![Page 38: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/38.jpg)
Subalit imbes na masiraan ng loob ang mga Pilipino ay mas tumindi pa ang galit na nararamdaman.
Kung ating maaalala inihandog ni Jose Rizal ang dalawang nobelang kanyang nilikha- ang Noli Me Tangere at ang El Filibusterismo sa pag-alaala sa 3 paring nagpakita ng kabayanihan alang-alang sa bansa.
![Page 39: Pag-usbong ng Liberal na Ideya](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061309/55ce66e9bb61eb4f358b4659/html5/thumbnails/39.jpg)
•Ano ang epekto ng pag-usbong ng kaisipang liberal?
•Ano ang naging epekto ng pagkakaroon ng pambayang edukasyon para sa lahat?
Sagutin ang mga sumusunod: