Download - Oświetlenie elektryczne
![Page 1: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/1.jpg)
1 | |
Oświetlenie elektryczne
Przemysław Wronowski
Listopad 2011
![Page 2: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/2.jpg)
2 | |
Plan wykładu
1. Ogólne informacje dotyczące oświetlenia elektrycznego
2. Wymagania prawne
3. Oświetlenie dynamiczne
4. Rodzaje źródeł światła i ich parametry
5. CityTouch
6. Dialux
7. LightBox
![Page 3: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/3.jpg)
3 | |
Podstawy
Źródła światła dzielimy na naturalne i sztuczne.
![Page 4: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/4.jpg)
4 | |
![Page 5: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/5.jpg)
5 | |
Podstawowe wielkości oświetlenia
strumień świetlny [lm],
światłość I [cd],
natężenie oświetlenia E [lx],
luminancja L [cd/m2].
![Page 6: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/6.jpg)
6 | |
![Page 7: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/7.jpg)
7 | |
Natężenie oświetlenia
• Poziom 20 lx umożliwia zgrubne rozróżnienie cech twarzy i został przyjęty jako minimalny we wnętrzach
• Poziom 200 lx umożliwia rozróżnienie cech twarzy bez nadmiernego wysiłku, został przyjęty jako minimalny we wnętrzach gdzie przebywają ludzie dłużej i jest wykonywana praca
• Poziom 2000 lx został przyjęty jako optymalny ze względu na odczucia przyjemnościowe
• Poziom 20000 lx wystąpi maksymalna czułość kontrastowa oka.
![Page 8: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/8.jpg)
8 | |
10 000 lx
100 000 lx
Oświetlenie naturalne
![Page 9: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/9.jpg)
9 | |
Poprawne oświetlenie to takie, które zapewnia wygodne widzenie
Wygodne widzenie występuje gdy zdolność rozróżniania szczegółów jest pełna, spostrzeganie jest sprawne ale nie nadmiernie męczące
Do zapewnienia wygodnego widzenia konieczne są:• właściwy poziom natężenia oświetlenia PN-EN • właściwa równomierność oświetlenia• właściwy poziom ograniczenia olśnienia• właściwy rozkład luminancji• właściwa barwa światła• właściwy współczynnik oddawania barw
Oświetlenie sztuczne
![Page 10: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/10.jpg)
10 | |
Wartości normatywne
![Page 11: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/11.jpg)
11 | |
Linia ciągła - jest to obiektywna miara wrażenia barwy danego źródła światła, np.:2000 K - barwa światła świeczki 2800 K - barwa bardzo ciepłobiała (żarówkowa) 3000 K - wschód i zachód słońca 4000 K - barwa biała 5000 K - barwa chłodnobiała 6500 K - barwa dzienna 10000-15000 K - barwa czystego niebieskiego nieba 28000-30000 K - błyskawica
Temperatura barwowa
![Page 12: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/12.jpg)
12 | |
Oświetlenie dynamiczne
![Page 13: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/13.jpg)
13 | |
Wpływ barwy światła na człowieka
![Page 14: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/14.jpg)
14 | |
Oświetlenie dynamiczne
![Page 15: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/15.jpg)
15 | |
Sprawność źródła światła (skuteczność źródła światła)
[lm/W]
jednostka skuteczności źródła światła = jaka część mocy elektrycznej pobranej przez źródło światła przetwarzana jest na strumień świetlny
=F/P
Im większa jest ta wartość, tym bardziej sprawne jest źródło światła. W związku z tą zależnością musimy jednak wziąć pod uwagę żywotność źródła światła.
![Page 16: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/16.jpg)
16 | |
• Moc znamionowa [W]- wartość mocy lampy przy zachowaniu określonych warunków pracy lampy.
• Trwałość absolutna – czas świecenia do chwili wygaśnięcia wskutek uszkodzenia
• Trwałość użyteczna - czas świecenia źródła światła do chwili, kiedy wartość jego strumienia świetlnego zmniejszy się o 20 ÷ 30% w stosunku do wartości początkowej
• Temperatura barwowa – określa kolor światła emitoanego przez źródło światła
• Współczynnik oddawania barw Ra- określa jak wiernie postrzegamy barwy oświetlonych przedmiotów
Podstawowe parametry źródeł światła
![Page 17: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/17.jpg)
17 | |
Żarówki tradycyjne
ZALETY:• produkcja żarówek o dowolnymnapięciu znamionowym i dowolnej mocyznamionowej;• zaświeca się od razu po włączeniu dosieci;• bardzo dobre oddawanie barw• nie wymaga dodatkowego stosowaniaprzyrządów zapłonowych i statecznika.WADY:• wrażliwość na wartość napięciazasilającego;• niska trwałość (około 1000 h);• niska skuteczność świetlna (8 – 21lm/W);• duża energochłonność
Rodzaje źródeł światła
![Page 18: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/18.jpg)
18 | |
Źródła halogenowe
źródła halogenowe w porównaniu z żarówkamitradycyjnymi charakteryzuje:• większa skuteczność świetlna (18-33 lm/W);• mniejsze wymiary;• wyższa trwałość (znamionowa trwałośćok 2000 h);• wyższa temperatura barwowa(3000-3400 K, barwy oświetlanych przedmiotówsą bardziej nasycone);• mały spadek strumienia świetlnego w okresieeksploatacji.
Rodzaje źródeł światła
![Page 19: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/19.jpg)
19 | |
Świetlówki kompaktowe
ZALETY:
• brak efektu stroboskopowego;
• mogą być stosowane w
większości standartowych
opraw oświetleniowych.
• jest produkowana w różnych
temperaturach barwowych
Rodzaje źródeł światła
![Page 20: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/20.jpg)
20 | |
Świetlówki liniowe
Zalety• Bardzo wysoki współczynnik oddawania barw Ra>90• Szerokie zastoswanie• Równomierność oświetlenia• Duży wachlarz mocowyWady• Mała odporność na niskie temperatury
Rodzaje źródeł światła
![Page 21: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/21.jpg)
21 | |
Lampy rtęciowe wysokoprężne
WADY:• wpływ temperatury otoczenia na czaszapłonu;• niski współczynnik oddawania barw;• występowanie efektu stroboskopowego.• niska skuteczność świetlna (60 lm/W)
ZALETY:• niska cena w porównaniu z innymiwysokociśnieniowymi lampamiwyładowczymi;• wysoka niezawodność i trwałość wporównaniu z żarówkami (6000 - 20000 h);
Rodzaje źródeł światła
![Page 22: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/22.jpg)
22 | |
Lampy sodowe wysokoprężne
WADY:• moc dostarczana do lampy może uleczmianie wskutek zmiany napięciazasilającego lampy • niski współczynnik oddawania barw Ra~20ZALETY:• są mało wrażliwe na wahaniatemperatury otoczenia• wysoka trwałość (20000 – 32000 h)
Rodzaje źródeł światła
![Page 23: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/23.jpg)
23 | |
Lampy sodowe niskoprężne
WADY:• bardzo niski współczynnik Ra• bardzo ograniczone możliwości zastosowań• długi czas zapłonu
ZALETY• wysoka skuteczność świetlna, nawet 200 lm/W !!!!• długa żywotność
Rodzaje źródeł światła
![Page 24: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/24.jpg)
24 | |
Lampy LED
WADY:• cena• cena• cena...
ZALETY• wysoka skuteczność świetlna (i wciąż rośnie),• ekstremalnie długa żywotność (ok 50 000h)• wysoki współczynnik oddawania barw• odporna na zmiany temperatur•...................
Rodzaje źródeł światła
![Page 25: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/25.jpg)
25 | |
Pomiary wielkości świetlnych
Pomiaru natężenia oświetlenia dokonuje się luksomierzem
Rodzaje źródeł światła
![Page 26: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/26.jpg)
26 | |
Porównanie źródeł światła
Typ Moc WStrumień świetlny w
lm
Spr. Źródła światła lm/W
Żywotność w godzinach
Żarówka 60 730 12 1000
Żarówka 100 1380 14 1000
Halogenowa niskonapięciowa 20 350 18 2000
Świetlówka kompaktowa 11 600 55 8000
Świetlówka 36 3450 96 12000
Lampa rtęciowa 80 4000 50 15000
Lampa sodowa HP 150 22500 116 32000
LED 100 12000 120 50 000
Lampa sodowa LP 250 30000 200 16000
![Page 27: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/27.jpg)
27 | |
System sterowania oświetleniem ulicznym
CityTouch
![Page 28: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/28.jpg)
28 | |
CityTouch
![Page 29: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/29.jpg)
29 | |
CityTouch
![Page 30: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/30.jpg)
30 | |
CityTouch
![Page 31: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/31.jpg)
31 | |
Komputerowe wspomaganie w obliczeniach oświetlenia zewnętrznego i wewnętrznegona przykładzie programu DIALUX
KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE PROJEKTOWANIA OŚWIETLENIA
![Page 32: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/32.jpg)
32 | |
1. Uruchomienie programu i rozpoczęcie pracyPo zainstalowaniu i uruchomieniu programu pojawia się plansza (rys. 1), na której znajdują się polecenia informujące, od czego chcemy rozpocząć pracę. W naszym
przypadku klikamy na plecenie – Nowy projekt wewnętrzny.
Rys. 1 Okno powitalne programu Dialux
Dialux
![Page 33: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/33.jpg)
33 | |
2. Wprowadzenie parametrów pomieszczeniaPo lewej stronie ekranu w oknie edycji pojawiła się zakładka – Edytor pomieszczenia (rys. 2), w którym wpisujemy długość, szerokość oraz wysokość pomieszczenia. Dane pomieszczenia możemy również wprowadzić za pomocą współrzędnych narożników.
Dialux
![Page 34: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/34.jpg)
34 | |
3. Wprowadzenie danych projektuPo zaznaczeniu katalogu Projekt 1, w oknie edycji pojawiają się zakładki, w które wpisujemy ogólne informacje – nazwa obiektu, adres, projektant
Dialux
![Page 35: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/35.jpg)
35 | |
4. Wprowadzenie danych pomieszczeniaW tym momencie przechodzimy do definiowania obliczanego pomieszczenia. Po zaznaczeniu katalogu Pomieszczenie 1, pojawiają się zakładki, w które wpisujemy nazwę pomieszczenia.
Dialux
![Page 36: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/36.jpg)
36 | |
- współczynniki odbicia sufitu, podłogi oraz wspólny dla ścian (rys. 6), każda z powierzchni może być również określona za pomocą materiału, z którego jest wykonana.
Dialux
![Page 37: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/37.jpg)
37 | |
5. Wybór opraw do projektuKolejnym krokiem jest wybór opraw. Zanim do tego przystąpimy musimy zainstalować bazę opraw marki PHILIPS. Plik do zainstalowania znajduje się na stronie www.klubswiatla.pl. W oknie Przewodnik klikamy przycisk Wybierz oprawy. Pojawiła się zakładka opraw i z katalogu Pluginy producenta wybieramy bazę PHILIPS
Dialux
![Page 38: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/38.jpg)
38 | |
Dialux
![Page 39: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/39.jpg)
39 | |
6. Rozmieszczanie oprawKolejnym krokiem jest rozmieszczenie opraw w pomieszczeniu. W oknie Przewodnik, po najechaniu kursorem na przycisk Wstaw pole opraw rozwija się menu, z którego możemy wybrać układ rozmieszczenia opraw – pojedynczą oprawę, linię opraw, układ prostokątny lub układ biegunowy
Dialux
![Page 40: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/40.jpg)
40 | |
Rys. 17 Widok 3D rozmieszczenia opraw
Dialux
![Page 41: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/41.jpg)
41 | |
7. Obliczenia i przedstawienie wynikówJeżeli mamy już zdefiniowane pomieszczenie, wybraliśmy i wstawiliśmy oprawy, możemy przystąpić do obliczeń i wydruku wyników. Z okna Przewodnik wybieramy przycisk Rozpocznij obliczenia i pojawia się ramka informująca o postępie obliczeń
Dialux
![Page 42: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/42.jpg)
42 | |
System do zarządzania usterkami na oświetleniu ulicznym
![Page 43: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/43.jpg)
43 | |
![Page 44: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/44.jpg)
44 | |
![Page 45: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/45.jpg)
45 | |
![Page 46: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/46.jpg)
46 | |
![Page 47: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/47.jpg)
47 | |
![Page 48: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/48.jpg)
48 | |
![Page 49: Oświetlenie elektryczne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062314/56814b8d550346895db874b1/html5/thumbnails/49.jpg)
49 | |
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę