Türk Kültür Ve MedeniyetiOrta Asya Türk Devletlerinde Kültür ve
Uygarlık
Orta Asya Türk Devletlerinde Kültür ve Uygarlık Orta Asya Türk devletlerinde devlet yönetiminin
başlıca üç temel unsuru hükümdar, hükümet ve kurultaydır.
HÜKÜMDAR
Hükümdar devleti yönetme yetkisini Gök Tanrı’dan almaktadır buna ” Kut Anlayışı ” denir. Bu yetkiyi sadece sadece kendi devletlerinde değil, yeryüzündeki bütün insanlar üzerinde kullanmıştır.
HÜKÜMDARLARIN GÖREVLERİ
Töre hükümlerini uygulayarak ülkeyi yönetmek,
Dağınık boyları toplamak,Adaleti sağlamak,Orduya Komuta etmek,Kurultaya başkanlık etmek,Yüksek mahkemeye başkanlık etmek
AYUKİ (Hükümet) Yönetimle ilgili kararlar almak ve bu kararları
uygulamak amacıyla devlet yetkililerinin bulunduğu kuruldur. Başında AYGUCİ (Başbakan) bulunurdu. Buyruk adı verilen hükümet üyelerinin sayısı değişirdi.
KURULTAY (Toy/Kengeş) İslamiyet’ten önceki Türk devletlerinde
siyasi, askeri, ekonomik, sosyal ve kültürel konuların görüşülüp karara bağlandığı meclislerdir.
KURULTAY ÜYELERİ (TOYGUN)
Hakan (Hükümdar) kurultaya başkanlık ederdi.
Ayguci(Vezir): Hükümetin başıdır. Hakan olmadığı zamanlarda kurultaya başkanlık eder.
Hatun (Hakan’ın eşi)Hanedan üyeleriBağlı Beyliklerin TemsilcileriOrdu Komutanları
KURULTAYIN GÖREVLERİ
Hakanı Seçme(Hükümdar Ailesinden)Ülkenin genel politikasını belirlemeKanun yapmaOrduyu Teftiş EtmeHakan’a danışmanlık etmeHakan’ı denetleme ve yetkilerini
sınırlayabilmelidir
ÜLÜG(ÜLÜŞ)
Pay, hisse, kısmet demektir. Tanrı’nın Türk ülkesinde bereketi artırarak iktisadi bir güç kazandırması kağanın da bunu adil bir şekilde halka dağıtmasıdır. Küç; güç anlamındadır. Tanrı’nın Türk Kağanının savaş yeteneğini artırıp başarılı kılmasıdır.
DEVLETİN TEMEL UNSURLARI
Türklerde devlet bağımsızlık, halk, ülke ve teşkilat olmaküzere dört unsurdan meydana gelir.
BAĞIMSIZLIK (Oksızlık) Türklerin karakteristik özelliği olan bağımsızlık
duygusunun oluşmasında bozkır kültürü rol oynamıştır.
HALK (Millet) Türk devletlerinde halk sosyal sınıflara ayrılmamıştır.
” Halk Devlet İçin Değil, Devlet Halk İçindir“ anlayışı benimsenmiştir.
ÜLKE (Yurt) Türklerde devletin sahip olduğu ve halkın
üzerinde yaşadığı topraklardır.
TEŞKİLAT Boy örgütlenmesi halinde yaşayan Türkler,
atlı göçebe kültürünün getirdiği, özellik ve her an tehlikelere açık olma ihtimalinden dolayı sürekli teşkilatçı olmak durumundadır. Her boy kendi beyinin başkanlığında, sosyal, iktisadi ve idari teşkilata sahiptir.