Download - Licencje komputerowe2
Licencje i ich
rodzaje
Licencje i ich rodzaje
2
Spis treści:
1. Licencje i ich rodzaje:
1.1. Co to jest licencja?
1.2. Rodzaje licencji:
Licencja wyłączna
Licencja niewyłączna
Licencja jednostanowiskowa
Licencja grupowa
Licencja OEM
Licencja GNU
Licencje Shareware
Licencja Trial
Licencja Freeware
Licencja adware
1.3. Creative Commons
1.4. Licencje w wybranych programach
2. Bibliografia
Spis ilustracji:
Ilustracja 1: Znaki dt. licencji
Licencje i ich rodzaje
3
1.1. Co to jest licencja?
Licencja (angielskie- licence)- w
odniesieniu do oprogramowania regulacja
prawna określająca warunki jego użytkowania i
zasady odpłatności. Praktykuje się kilka
rodzajów licencji określających zakres
użytkowania oprogramowania i warunki
uiszczania za nie opłaty.
Ilustracja 1: Znaki dt. licencji
Licencje i ich rodzaje
4
1.2. Rodzaje licencji:
Licencja wyłączna
Licencja wyłączna stanowi zobowiązanie licencjodawcy,
że nie zezwoli na wykorzystanie utworu osobom innym
niż licencjobiorca.
Licencja niewyłączna
Licencja niewyłączna nie zakazuje licencjodawcy
ponownego udostępnienia tego samego utworu innym osobom
i udzielenia im kolejnych licencji. Udzielając niewyłącznych
licencji twórca może zezwalać na niezależne
wykorzystywanie utworu przez wiele osób lub instytucji.
Licencje Creative Commons są licencjami niewyłącznymi.
Licencja jednostanowiskowa
Angielskie one-site licence, licencja uprawniająca
użytkownika do zainstalowania nabytego oprogramowania
tylko w jednym komputerze, obejmująca zakaz udostępniania
takiego oprogramowania w sieci oraz na innych
wolnostojących komputerach. Licencja jednostanowiskowa,
jak każda, nie zabrania sporządzenia kopii zapasowej
oprogramowania.
Licencja grupowa
Angielskie site licence, rodzaj licencji zezwalającej na
użytkowanie oprogramowania w sieci lub w zestawie
Licencje i ich rodzaje
5
komputerów, np. w szkole lub w pracowni, określającej
maksymalną liczbę stanowisk, na których wolno zainstalować
objęte nią oprogramowanie. Odmianą licencji grupowej jest
licencja sieciowa (network licence).
Licencja OEM
W większości przypadków OEM nie dodaje wartości do
wyposażenia, a jedynie znakuje je własnym logo. Nazwa
OEM jest umieszczana na urządzeniach przez wytwórcę, na
mocy zawartej umowy. Niekiedy OEM dodaje wartość do
produktu, np. łącząc sprzęt i oprogramowanie w gotowe.
Istnieją liczne firmy specjalizujące się w produkcji na
rzecz OEM i nigdy nie sprzedające produktów pod własną
marką – są to tzw. producenci kontraktowi. Niektóre firmy
zajmują się zarówno produkcją, jak i działalnością typu OEM.
Nazwa OEM jest też stosowana w odniesieniu do
producentów komputerów osobistych, gdy sprzedają je razem
z oprogramowaniem będącym standardowym wyposażeniem.
Original Equipment Manufacturer, OEM
– przedsiębiorstwo sprzedające pod własną
marką produkty wytworzone przez inne
firmy. Termin jest mylący, gdyż OEM nie
zawsze jest wytwórcą, a nawet nie jest
producentem, lecz czasem tylko sprzedawcą
sprzętu dla użytkownika końcowego, choć
zdarza się też, że jest jego projektantem.
Licencje i ich rodzaje
6
Oprogramowanie OEM jest nierozerwalnie połączone
z komputerem (lub jego częścią), na którym jest ono
zainstalowane. Nie wolno go przenosić na inne komputery
oraz odsprzedawać.
Licencja GNU
Celem licencji GNU GPL jest przekazanie
użytkownikom czterech podstawowych wolności:
-wolność uruchamiania programu w dowolnym celu
-wolność analizowania, jak program działa i dostosowywania
go do swoich potrzeb
-wolność rozpowszechniania niezmodyfikowanej kopii
programu
-wolność udoskonalania programu i publicznego
rozpowszechniania własnych ulepszeń.
Tylko jeżeli program spełnia wszystkie cztery wolności
jednocześnie, wówczas, według FSF, może być uznany
za Wolne Oprogramowanie. Wystarczy, że nie spełnia
dowolnej z nich, a nie może być tak kategoryzowany (jest
oprogramowaniem).
GNU General Public License – licencja wolnego i otwartego
oprogramowania stworzona w 1989 r. przez Richarda
Stallmana i Ebena Moglena na potrzeby Projektu GNU.
Wersja druga licencji GNU GPL została wydana w roku 1991,
a wersja trzecia - 29 czerwca 2007 roku.
Licencje i ich rodzaje
7
Zakazuje redystrybucji oprogramowania w formie czysto
binarnej. Jeżeli ktoś wprowadza do obiegu oprogramowanie
zawierające jakąkolwiek część podlegającą licencji GLP, to
musi udostępnić wraz z każdą dystrybucją binarną jej postać
źródłową.
Licencje Shareware
Shareware – rodzaj licencji programu komputerowego,
który jest rozpowszechniany bez opłat z pewnymi
ograniczeniami lub z niewielkimi opłatami do wypróbowania
przez użytkowników w określonym czasie. Czasami po
określonej liczbie dni (wersja trial) lub po określonej liczbie
uruchomień za taki program trzeba zapłacić przelewem lub
zrezygnować z korzystania z niego, odinstalowując go.
Niektóre programy po skończeniu okresu próbnego same się
usuwają w czasie pracy.
Czasami producent oprogramowania wydaje jedną wersję na
licencji shareware, a drugą (zazwyczaj z ograniczeniami,
np. z blokadą dostępu do niektórych funkcji)
na licencji freeware.
Licencja Trial
Trial (z ang. próba, wersja testowa) – rodzaj licencji na
programy komputerowe polegający na tym, że można go
używać przez z góry ustalony czas (od 7 do 90 dni). Programy
na tej licencji są w pełni funkcjonalne. Po upływie ustalonego
czasu, jedyną rzeczą, na którą pozwoli program to rejestracja
albo usunięcie z dysku twardego. Zazwyczaj wersje próbne
rozprowadzane są na tej licencji. Oferuję wszystko to co
Licencje i ich rodzaje
8
w pełni działający program, jednak jak w przypadku
shareware -po upływie czasu aplikacja blokuje do siebie
dostęp. W takim wypadku pozostaje nam już tylko kupno
pełnego produktu - oczywiście jeśli spełnia nasze wymagania.
Licencja Freeware
Freeware(darmowe oprograowanie) – licencja
oprogramowania umożliwiająca darmowe rozprowadzanie
aplikacji bez ujawnienia kodu źródłowego. Czasami licencja
freeware zawiera dodatkowe ograniczenia (np. część freeware
jest całkowicie darmowa jedynie do użytku domowego). Sam
termin został wymyślony przez Andrew Fluegelmana.
Programy na licencji freeware mogą być nieodpłatnie
wykorzystywane, jednak zabrania się czerpania korzyści
finansowych z ich dystrybucji przez osoby trzecie. Licencja
nie dotyczy dystrybucji produktów (dokumentów, grafiki,
innych programów itd.) stworzonych przy użyciu programów
na licencji freeware, więc nie ogranicza możliwości ani nie
narzuca konieczności pobierania opłat za wytworzone
produkty.
Termin freeware bywa również używany jako synonim
oprogramowania objętego tą licencją.
Programy, których można używać i rozpowszechniać za
darmo. Nie wolno ich jednak sprzedawać, ani dokonywać w
nich zmian, umieszczając wewnątrz na przykład własną
reklamę. Może być objęte prawami autorskimi lub nie.
Licencje i ich rodzaje
9
Licencja adware Adware – rodzaj (i typ) licencji
oprogramowania. Adware jest oprogramowaniem
rozpowszechnianym za darmo, ale zawierającym funkcję
wyświetlającą reklamy.
Pojęcie to można rozumieć jako rodzaj (i typ) licencji
oprogramowania (zazwyczaj zamkniętego). Rozumiane w tym
sensie Adware jest oprogramowaniem rozpowszechnianym za
darmo, ale zawierający funkcję wyświetlania reklam, zwykle
w postaci bannerów. Wydawca oprogramowania zarabia
właśnie na tych reklamach. Zwykle jest też możliwość zakupu
wersji programu bez reklam.
Adware jest najczęściej używane w aplikacjach łączących
się z Internetem ze względu na wymianę wyświetlanych
bannerów. Najbardziej znanym tego typu programem jest
w Polsce komunikator Gadu-Gadu. Podobnie jak w przypadku
innych reklam internetowych da się je zablokować za pomocą
odpowiednio skonfigurowanych pośredników HTTP.
Oprogramowanie, za którego użytkowanie jego autor nie
pobiera opłaty. Zamiast tego program wyświetla banery
reklamowe. Wiele programów sprzedawanych na licencji
shareware, które niegdyś po wygaśnięciu okresu testowego
przestawały dzialać przekształcanych jest w produkty typu
adware. Adware często zachowuje opcje kupienia programu
i pozbycia się reklam, które pobierane z internetu obniżają
szybkość połączenia, a także niejednokrotnie zaburzają
działanie systemu operacyjnego. Na rozpowszechnianie
programu (np. w internecie) należy uzyskać zgodę autora.
Ang. oprogramowanie reklamowe.
Licencje i ich rodzaje
10
1.3. Creative Commons
Podstawowym narzędziem Creative Commons są licencje
prawne pozwalające zastąpić tradycyjny model „Wszystkie
prawa zastrzeżone” zasadą „Pewne prawa zastrzeżone” – przy
jednoczesnym poszanowaniu zasad prawa autorskiego.
Licencje Creative Commons oferują różnorodny zestaw
warunków licencyjnych – swobód i ograniczeń. Dzięki temu
autor może samodzielnie określić zasady, na których chce
dzielić się swoją twórczością z innymi. W ciągu dziesięciu lat
działalności Creative Commons zbudowała silną pozycję na
świecie poprzez intensywną promocję twórczości oraz
tworzenie warunków legalnego dostępu do dóbr kultury.
Twórca korzystając z licencji zawsze zachowuje prawa
autorskie, jednocześnie umożliwia innym kopiowanie
i rozpowszechnianie, dodatkowo może określić czy ich
wykorzystywanie może odbywać się wyłącznie w warunkach
niekomercyjnych lub ograniczyć możliwości tworzenia
utworów zależnych.
Twórca wybierający licencje Creative Commons musi
odpowiedzieć na dwa proste pytania aby wybrać właściwe
warunki licencji. Po pierwsze: czy chce umożliwiać
komercyjne użycie swoich dzieł? Po drugie, czy zgadza się na
Creative Commons to amerykańska organizacja, która postawiła sobie za
zadanie uzyskanie kompromisu pomiędzy pełną ochroną praw autorskich,
a dzieleniem się twórczością z innymi.
Licencje i ich rodzaje
11
tworzenie utworów zależnych od oryginału, a jeśli tak to czy
chce również wymagać aby utwory zależne były dostępne na
tej samej licencji.
Licencje Creative Commons nie naruszają wolności, które
przyznaje prawo autorskie wszystkim użytkownikom
w ramach dozwolonego użytku i prawa cytatu. Użycie licencji
pozwala na jednoznaczne definiowanie dodatkowych
uprawnień dla użytkowników (licencjobiorców).
Licencjobiorca musi zawsze dochować warunków licencji,
w innym wypadku licencja automatycznie wygasa. Oznacza to
konieczność poprawnego informowania o autorze i jego
prawach na każdej kopii utworu oraz zakaz korzystania
ze środków ograniczających dostęp do tych utworów.
1.4. Licencje w wybranych programach
IranView – Freeware, z wyłączeniem zastosowań
komercyjnych
WinRAR – Shareware
Linux – GNU GPL
Skype – Freeware
GIMP – Freeware
Inkspace – Freeware
Licencje i ich rodzaje
12
Bibliografia:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Licencja_oprogramo
wania
http://zsp.szubin.pl/zadania/Pomoce/Licencje/ro
dzaje_licencji.html
ftp://zslo.net.pl/informatyka/licencje/licencja.pdf