Concept landelijke samenwerking
Aanleiding
Meer lezen, beter in taal• Voor scholen heeft het bevorderen van de taalontwikkeling een hoge prioriteit.
• Scholen investeren in gericht woordenschatonderwijs, maar realiseren zich vaak niet dat dit onvoldoende is om een grote achterstand weg te werken.
• Vrij lezen, op school en thuis, heeft een bewezen positief effect op begrijpend lezen, woordenschat (uitbreiden, consolideren, verdiepen), schrijfstijl, spelling en kennis van grammatica. Leerlingen die een kwartier per dag lezen kunnen hun woordenschat uitbreiden met 1000 woorden per jaar.
• De bibliotheek en de school kunnen samen de resultaten voor taal verbeteren door kinderen te stimuleren om meer te lezen, op school en thuis. Door: actuele en gevarieerde collecties, aanwezigheid van een bibliothecaris, afspraken over samenwerking, boekactiviteiten in alle klassen, tijd voor lezen en lenen op het rooster.
• De school en de bibliotheek houden ieder hun eigen resultaten bij: de school volgt de leerresultaten, de bibliotheek het leen- en leesgedrag. De resultaten worden regelmatig gezamenlijk geëvalueerd (opbrengstgericht werken).
De ideale situatieDe basis van de doorgaande lijn groep 1-8• vrij lezen staat dagelijks op het rooster (groep 1/2: interactief voorlezen)• er is voor het vrij lezen een ruime keuze aan boeken, tijdschriften etc. beschikbaar• de kinderen mogen boeken van school mee naar huis nemen• alle kinderen bezoeken regelmatig de (school)bibliotheek• de leerkracht stimuleert het lezen thuis (bijvoorbeeld door hierover met ouders te praten
tijdens 10-minutengesprekken en rapportbesprekingen)• de leerkracht stimuleert bibliotheekbezoek van (ouders met) kinderen• de leerkracht is zelf een enthousiaste lezer en brengt dit enthousiasme over op de kinderen,
ouders en collega’s• de school stimuleert het bezit van boeken (bijvoorbeeld door boeken als prijs te geven bij
wedstrijden, door informatie te geven over Leesleeuw of door samen te werken met de lokale boekhandel)
• de school heeft specifiek aandacht voor zwakke lezers (bijvoorbeeld door te zorgen voor een speciale collectie en gerichte begeleiding) en voor sterke lezers (bijvoorbeeld door een naschoolse leesclub te organiseren)
• de school heeft een leescoördinator met ten minste 3 taakuren per week
Rol van de bibliotheek
• maakt alle leerlingen lid• adviseert over uitleen vanuit de school• saneert de collectie van de school en zorgt zo nodig voor een
deelcollectie voor zwakke lezers• biedt leerkrachten een workshop leesbevordering aan• stelt met de school een jaarprogramma op voor de levering
van collecties en voor groepsbezoeken aan de bibliotheek
• beschrijft samen met de school per bouw de prioriteiten en doelen om deze situatie te bereiken ten aanzien van collectie, leerkrachthandelen en ouders
DOELEN WERKWIJZEN UITVOERING
RESULTATEN ANALYSE
TAAL
(VRIJ) LEZEN
• begrijpend lezen• technisch lezen• woordenschat• thuislezen• zaakvakken• NT2
• structureel / projecten
• lokaal / landelijk
DOELEN WERKWIJZEN UITVOERING
RESULTATEN ANALYSE
TAAL
(VRIJ) LEZEN
• begrijpend lezen• technisch lezen• woordenschat• thuislezen• zaakvakken• NT2
• structureel / projecten
• lokaal / landelijk
WERKPLAN
DOELEN WERKWIJZEN UITVOERING
DOELEN
DOELEN
RESULTATEN ANALYSE
• lezen• lenen• leeskring
• in groep 1-8• hele jaar• bij
prioriteiten
TAAL
(VRIJ) LEZEN
• begrijpend lezen• technisch lezen• woordenschat• thuislezen• zaakvakken• NT2
• structureel / projecten
• lokaal / landelijk
WERKPLAN
COLLECTIE
Wat krijg je
LEES-PROMOTIE
Wat doe je ermee
MEDIA-WIJSHEID
(optie)
DIGITALE ONDERSTEUNING
DOELEN WERKWIJZEN UITVOERING
DOELEN
DOELEN
RESULTATEN ANALYSE
• lezen• lenen• leeskring
• in groep 1-8• hele jaar• bij
prioriteiten
TAAL
(VRIJ) LEZEN
• begrijpend lezen• technisch lezen• woordenschat• thuislezen• zaakvakken• NT2
• structureel / projecten
• lokaal / landelijk
WERKPLAN
COLLECTIE
Wat krijg je
LEES-PROMOTIE
Wat doe je ermee
MEDIA-WIJSHEID
(optie)
DIGITALE ONDERSTEUNING
DOELEN WERKWIJZEN UITVOERING
bibliothecaris/leesconsulent
leescoördinator
DOELEN
DOELEN
RESULTATEN ANALYSE
• lezen• lenen• leeskring
• in groep 1-8• hele jaar• bij
prioriteiten
TAAL
(VRIJ) LEZEN
• begrijpend lezen• technisch lezen• woordenschat• thuislezen• zaakvakken• NT2
• structureel / projecten
• lokaal / landelijk
WERKPLAN
COLLECTIE
Wat krijg je
LEES-PROMOTIE
Wat doe je ermee
MEDIA-WIJSHEID
(optie)
DIGITALE ONDERSTEUNING
TAAL-ONTWIKKELING
DOELEN WERKWIJZEN UITVOERING
bibliothecaris/leesconsulent
leescoördinator
DOELEN
DOELEN
UITVOERING
RESULTATEN ANALYSE
• lezen• lenen• leeskring
• in groep 1-8• hele jaar• bij
prioriteiten
• hogere scores• meer plezier in
lezen
TAAL
(VRIJ) LEZEN
• begrijpend lezen• technisch lezen• woordenschat• thuislezen• zaakvakken• NT2
• structureel / projecten
• lokaal / landelijk
WERKPLAN
COLLECTIE
Wat krijg je
LEES-PROMOTIE
Wat doe je ermee
MEDIA-WIJSHEID
(optie)
DIGITALE ONDERSTEUNING
TAAL-ONTWIKKELING
DOELEN WERKWIJZEN UITVOERING
VOORWAARDEN• professionalisering (scholing)• monitoring (meten)• cyclisch werken (opbrengst gericht)• borging (beleid)
bibliothecaris/leesconsulent
leescoördinator
DOELEN
DOELEN
UITVOERING
RESULTATEN ANALYSE
• lezen• lenen• leeskring
• in groep 1-8• hele jaar• bij
prioriteiten
• hogere scores• meer plezier in
lezen
TAAL
(VRIJ) LEZEN
WERKPLAN TAALONTWIKKELING
leescoördinatorleesconsulentUITVOERING
Borging
TAAL
(VRIJ) LEZEN
WERKPLAN TAALONTWIKKELING
bibliotheek
oudersleesnetwerk
leescoördinatorleesconsulent team leerlingUITVOERING
Borging
TAAL
(VRIJ) LEZEN
WERKPLAN TAALONTWIKKELING
bibliotheek
oudersleesnetwerk
leescoördinatorleesconsulent team leerling
Hoofd educatie
Bibliotheek-directieSTRATEGIE
BELEID
UITVOERING
Borging
TAAL
(VRIJ) LEZEN
WERKPLAN TAALONTWIKKELING
bibliotheek
oudersleesnetwerk
leescoördinatorleesconsulent team leerling
Hoofd educatie
School-directie
Gemeente-ambtenaar
Kinderopvang (ped. beleidsmed.)
Bibliotheek-directieSTRATEGIE
BELEID
UITVOERING
Borging
TAAL
(VRIJ) LEZEN
WERKPLAN TAALONTWIKKELING
bibliotheek
oudersleesnetwerk
leescoördinatorleesconsulent team leerling
Hoofd educatie
School-directie
Gemeente-ambtenaar
Kinderopvang (ped. beleidsmed.)
Bibliotheek-directie Schoolbestuur Wethouder STRATEGIE
BELEID
UITVOERING
Borging
Samenvatting1. Bibliotheek concentreert zich op onderwijs2. De aanpak van Biebsearch Junior en Bibliotheek op School worden
geïntegreerd3. Het gaat om structurele leespromotie, niet om losse projecten4. Er wordt gewerkt op basis van een werkplan5. De opbrengst van de samenwerking wordt regelmatig geëvalueerd 6. De samenwerking wordt geborgd op verschillende niveaus
Voorwaarden• Serviceorganisatie voor beheer monitor / doorontwikkeling / uitrol /
logistiek / provinciale en lokale organisatieondersteuning / kwaliteitsbewaking / financiën
• Scholingsplan voor uitvoering MBO en HBO• Startsubsidie voor bibliotheek en school