![Page 1: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/1.jpg)
Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum Düzeyleri
Dr. Oktay Oymak
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bölümü
![Page 2: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/2.jpg)
Diyaliz
Renal replasman tedavileridir Hemodiyaliz;
− Ekskresyon fonksiyonu: Esas olarak diyalizat akımı varlığında diffüzyonla olur
− Sıvı-elektrolit dengesi: Diyalizat akımı varlığında diffüzyonla olur
− Sıvı uzaklaştırılması: Diyalizat akımı gerektirmez, ultrafiltrasyonla gerçekleşir
Periton Diyalizi
![Page 3: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/3.jpg)
Hemodiyaliz Komponentleri
![Page 4: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/4.jpg)
Hemodiyalizat Bileşenleri
Asetat Diyalizi (Günümüzde kullanılmamaktadır) Bikarbonatlı Hemodiyalizat
Asidik komponent Bazik komponent
− Bazik solüsyon − Kartuş bikarbonat
![Page 5: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/5.jpg)
Bikarbonatlı Hemodiyalizat Bileşenleri
Temel bileşenler Sodyum Potasyum Klor Kalsiyum Bikarbonat Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz
İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil alkol) Demir Üre
![Page 6: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/6.jpg)
Sodyum
Sodyum (Na); Atom ağırlığı 23 D Plazmada en çok bulunan elektrolittir (135-142 meq/L) Eşlik eden anyonlarla birlikte plazma osmolalitesinin
esas belirleyicisidir (Normali: 287 mOsm/kg) Plazma Osm= (2xNa) + (Üre/2.8) + (Glikoz/18)
![Page 7: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/7.jpg)
Total Su = Ağırlık, Tuz = Susama ve Hücre
dışı sıvı artışı ve Hiperansiyon
0 5
10 15 20 25 30 35 40 45 50
L N H
Vüc
ut S
uyu
dağı
lımı (
L)
Total vücut sodyumu
TBW ICF ECF
Total Vücut Sodyumunun Suyun Dağılımına Etkisi
![Page 8: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/8.jpg)
TUZ ALIMI
TOTAL VÜCUT TUZ ve SUYU
KAYIPLAR
Diyet [Bazen Diyaliz]
Rezidüel Renal Fonksiyon Diyaliz ile uzaklaştırma Diğer Kayıplar
Diyaliz Hastasında Na ve Su Dengesi
![Page 9: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/9.jpg)
Diyaliz Hastalarında Tuz Alımı
• Amerikalı bir hasta günde ort. 149 mmol, batılı bir hasta 150-250 mmol/gün Na alır
• Fazla tuz alımının sonuçları; – İnter-diyalitik fazla kilo alımı – Kan basıncında artma
![Page 10: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/10.jpg)
Diyalizde Sodyum Uzaklaştırılması
• ULTRAFİLTRASYON; – Esas olarak hidrostatik basıncın yarattığı yüksek
transmembran basıncı ile sağlanır. – Oluşan ultrafiltratta su ve sodyum konsantrasyonu
plazma gibidir – UF ile diyalizde Sodyumun %78’i uzaklaştırılır
• DİFFÜZYON; – Na konsantrasyon gradienti doğrultusunda geçiş yapar.
Diyalizde Sodyumun %22si bu şekilde uzaklaştırılır – Diyalizat Na yüksekse hastaya geçiş de olabilir
![Page 11: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/11.jpg)
Diyaliz Hipotansiyonu
• NEDENLERİ – Kısa sürede fazla ultrafiltrasyonla plazma hacminin
azalması – Ultrafiltrasyonun vasküler yeniden dolmadan daha
hızlı olması – Hızlı diyaliz ile plazma ve hücre dışı sıvı osmolalitesinin
düşmesi ve suyun hücre içine geçişi • SONUÇLARI
– Fazla Na ve sıvının uzaklaştırılması engellenir – Morbiditeye sebep olur
![Page 12: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/12.jpg)
Diyaliz Hipotansiyonunun Önlenmesi
• İD-kilo alımının azaltılması (tuz kısıtlaması) • Diyalizat Na konsantrasyonunun artırılması
– Yüksek diyalizat Na (örn: 145 meq/l), plazma Na konsantrasyonunu artırır
– Artmış plazma Na ve hücre dışı sıvı Na, suyu vasküler yatakta tutarak ve osmotik etkiyle suyun hücre içi sıvıdan ve interstisiyumdan plazmaya geçişini sağlayarak yeterli vasküler doluşu sağlar.
– Hipotansiyonu önler • Hipotasiyon dahil hemodiyaliz komplikasyonlarının
önlenmesinde en yararlı girişim, daha sık veya daha uzun süreli hemodiyaliz yapmaktır.
![Page 13: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/13.jpg)
Yüksek Diyalizat [Na+] Etkileri
• Olumlu etkiler; – Diyaliz sırasında morbiditeyi azaltır – Diyaliz sonrası yorgunluk hissini azaltır – Kan üre değeri yüksek hastalarda hipotansiyonu
önlemede yararlı olabilir • Olumsuz etkileri;
– Diyaliz sonrası artmış susama hissi – İki diyaliz arası fazla kilo alımı – Hipertansiyon sıklık ve şiddetinde artma – Rezidüel renal fonksiyonu olan hastalarda bu etkiler
daha az görülür
![Page 14: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/14.jpg)
STANDART DİYALİZAT İÇERİĞİ
• Na+ :140 mmol/l • K+ :0, 1, 2, 3 mmol/l • HCO3- : 35 mmol/l • Cl- : 113.5 mmol/l • Ca2+ : 1.25-1.75 mmol/l= 2.5-3.5 mEq/l • Mg2+ : 0.5 mmol/l = 1 mEq/l • Dekstroz : 100-200 mg/dl
![Page 15: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/15.jpg)
Diyalizat [Na+] Değiştirilmesi
Diyalizatın iletkenliği Na+ iyon içeriği ile doğrudan orantılıdır. Diyalizat [Na+] artırmak için iletkenliği artırmak yeterlidir
Diyalizat [Na+] = Diyalizat iletkenliği x 10
Modern hemodiyaliz cihazları diyalizat sodyumunu 128-155 meq/l arasında ayarlayabilmektedirler
![Page 16: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/16.jpg)
Hastalar
Flanigan 2000
Kişisel osmolar “set point”
![Page 17: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/17.jpg)
Prediyaliz serum sodyum konsantrasyonu (mEq/L)
Std.sapma=1.9 Ortalama=136.5 N=84
Hastaların prediyaliz serum sodyum konsantrasyonlarının dağılımı
Prediyaliz Na
141,50
140,50
139,50
138,50
137,50
136,50
135,50
134,50
133,50
132,50
Histogram
Frequency
14
12
10
8
6
4
2
0
Std. Dev = 1,90
Mean = 136,59
N = 84,00
Sipahioğlu M, EÜTF, 2005 (uzmanlık tezi)
![Page 18: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/18.jpg)
1084 HD hastasında pre-HD plazma [Na+] dağılım sıklığı
Munoz Mendoza J et al. Nephrol. Dial. Transplant. 2011;26:1281-1287
![Page 19: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/19.jpg)
Hemodiyalizat [Na+] ne olmalı?
• Yüksek mi? • Düşük mü? • Standart mı? • Kişiselleşmeli mi?
![Page 20: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/20.jpg)
Diyalizat Na konsantrasyonu için tek bir rakam önermek mümkün görünmemekle birlikte, 135-145 meq/l arasındaki değerler genellikle önemli bir soruna yol açmadan kullanılabilmektedir
![Page 21: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/21.jpg)
Diyalizat Sodyumu
• Yapılan bir çalışmada diyalizat Na 140 meq/l olduğunda post diyaliz plazma Na değerlerinde önemli bir değişikliğe yol açmadığı,
• Diyalizat Na 144 meq/l olduğunda ise plazma Na değerinin arttığı gösterilmiştir
Moore et al. Nephrol Dial Transplant 2002;17:1463
![Page 22: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/22.jpg)
1084 HD hastasında Na gradienti dağılım oranları.
Munoz Mendoza J et al. Nephrol. Dial. Transplant. 2011;26:1281-1287
![Page 23: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/23.jpg)
Sodyum gradienti ve ID-kilo alımı korelasyonu (r = 0.21, P < 0.0001).
Munoz Mendoza J et al. Nephrol. Dial. Transplant. 2011;26:1281-1287
![Page 24: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/24.jpg)
Diyalizat Na ve Plazma Volümü
• Diyaliz sırasında, diyalizat Na=134 meq/l olduğunda plazma volüm azalması, diyalizat Na=144 meq/l ye göre üç misli daha fazladır
Nephrol Dial Transplant 6:257-263, 1991 Kidney Int Suppl 76:S72-78, 2000 Kidney Int Suppl 76:S79-88, 2000 Am J Kidney Dis 29:669-677, 1997
![Page 25: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/25.jpg)
Hemodiyalizde Na Profili
• Diyaliz hipotansiyonundan kaçınmak için uygulanır; – Diyalize yüksek diyalizat Na ile başlanır (145-
150meq/l) – Diyaliz süresince diyalizat Na konsantrasyonu
basamak şeklinde, lineer veya logaritmik olarak azaltılır, 135-140 meq/l arasına indirilir
– Bu sekilde hastanın hipernatremiden dolayı iki diyaliz arasında aşırı su-kilo alımı önlenmeye çalışılır
– Çoğu modern hemodiyaliz cihazlarında bu tip hazır Na profil programları vardır
![Page 26: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/26.jpg)
![Page 27: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/27.jpg)
Sodyum Profili Çalışmalarının Sonuçları
DAHA AZ HiPOTANSİYON
DAHA AZ DISEQUILIBRIUM
SODYUM RETANSİYONU
Pozitif 14/18 10/18 11/18
Nötral 4/7 1/7 ?
Kişiselleşmiş 5/5 3/5 ?
![Page 28: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/28.jpg)
Frequency with or without intradialytic hypotension with the use of four treatments. (*P<0.05 vs control by w2 test). Zhou et al. Nephrol Dial Transplant (2006) 21: 3231–3237
Na profili, UF profili ve ikisinin kombinasyonunun diyaliz hipotansiyonuna etkileri
![Page 29: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/29.jpg)
Referans N Uygulama süresi (wk)
Standart diyalizat sodyum (mEq/L)
Diyalzat sodyum azalması (mEq/L)
Sodyum azalması referansı KB ID-kilo
HD sırasında semptom veya
hemşire müdahalesi
Krautzig NDT 1998
8 NR 140 5 Random ↓ NR NR
Farmer 10 2 138–140 5 Random ↓ NS NS
Kooman 6 6 140 4 Random NS NS NR
Ferraboli 14 2 140 5 Random ↓ NR NR
De Paula 27 3 138 3 (mean) Pre-HD plazma
sodyumu
↓ ↓ İyileşme
Lambie ASAIO 2005
16 NR 136a Up to 6a Random ↓ ↓ Limit for dialysate conductivity reduction
Sayarlioglu Ren Fail 2007
18 4 NR Pre-HD Na değerne göre ayarlama
Pre-HD plazma sodyum
↓ ↓ NR
Kronik HD hastalarında düşük diyalizat [Na+] kullanımının klinik sonuçları
KB, kan basıncı; IDWG; HD, hemodiyaliz; NR, not reported; ↓, önemli azalma; NS, önemsiz; Pre-HD, pre-hemodiyaliz. ↵a Na ölçümü konduktivite ölçümü ile (diyaliat konduktivitesi × 10).
![Page 30: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/30.jpg)
Diyaliz Sonrası Oluşan Serum Sodyum Değişikliklerinin Klinik Sonuçları
• Erciyes ÜTF’de 84 hasta çalışmaya alındı • Hastalar sabit diyalizat Na ile diyalize
giriyorlardı (138 meq/l) • Bir yıl boyunca alınan aylık prediyaliz Na
değerleri ile diyalizat Na değeri farkının, interdiyalitik kilo alımı, susama ve kan basıncı üzerine etkileri araştırıldı
Sipahioğlu M, EÜTF, 2005 (uzmanlık tezi)
![Page 31: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/31.jpg)
HASTA DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ
Yaş (ortalama yıl) 47.5±15.1
Cinsiyet (erkek/kadın) 47/37
Hemodiyaliz süresi
(ortalama yıl)
5.7±3.3
Sipahioğlu M, EÜTF, 2005 (uzmanlık tezi)
Diyaliz Sonrası Oluşan Serum Sodyum Değişikliklerinin Klinik Sonuçları
![Page 32: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/32.jpg)
Prediyaliz serum sodyum konsantrasyonu (mEq/L)
Std.sapma=1.9 Ortalama=136.5 N=84
Hastaların prediyaliz serum sodyum konsantrasyonlarının dağılımı
Prediyaliz Na
141,50
140,50
139,50
138,50
137,50
136,50
135,50
134,50
133,50
132,50
Histogram
Frequency
14
12
10
8
6
4
2
0
Std. Dev = 1,90
Mean = 136,59
N = 84,00
Sipahioğlu M, EÜTF, 2005 (uzmanlık tezi)
![Page 33: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/33.jpg)
Diyalizat-Serum sodyum konsantrasyon farkının (ΔNa, mEq/L) dağılımı
Na
6,005,00
4,003,00
2,001,00
0,00-1,00
-2,00
Sýklý
k14
12
10
8
6
4
2
0
Std. Dev = 1,60
Mean = 2,03
N = 84,00
Sipahioğlu M, EÜTF, 2005 (uzmanlık tezi)
![Page 34: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/34.jpg)
ΔNa (mEq/L)
8 6 4 2 0 -2 -4
İD
KA
%
8
7
6
5
4
3
2
İnterdiyalitik kilo alımı yüzdesi (İDKA%) ile ΔNa arasındaki ilişki
n=84
y=4.0+0.29x
r=0.42
p<0.001
Sipahioğlu M, EÜTF, 2005 (uzmanlık tezi)
![Page 35: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/35.jpg)
ΔNa (mEq/L)
8 6 4 2 0 -2
S
usam
a Pu
anı
30
20
10
0
n=84
y=15.29+1.04x
r=0.27
p<0.01
Susama anketi puanı ile ΔNa arasındaki ilişki
Sipahioğlu M, EÜTF, 2005 (uzmanlık tezi)
![Page 36: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/36.jpg)
ΔNa N Ortalama t p
Normotansif
Hipertansif
44
40
1,68±1.43
2,42±1.70
-2.134 0.03
Normotansif ve hipertansif gruplarda Ort. ΔNa Değerinin Karşılaştırılması
![Page 37: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/37.jpg)
Standart sodyum-HD Kişisellesmiş sodyum-HD P
Pre-HD plazma sodyumu 134.0 ± 1.4 134.0 ± 1.5 0.725
Post-HD plazma sodyumu 135.9 ± 2.0 133.1 ± 2.6 <0.001
ID-kilo alımı (kg) 2.91 ± 0.87 2.29 ± 0.87 <0.001
Interdiyalitik susama, n (%)
Hiç 0 (0) 4 (15) 0.043
Hafif 1 (4) 17 (63) <0.001
Orta 11 (41) 5 (18) 0.07
Şiddetli 15 (55) 1 (4) <0.001
Hipotansif atak seansları, n (%)
23 (9) 6 (2) <0.001
•HD, hemodiyaliz; Paula et al. Kidney Int. 2004;661232-38
Standart sodyum HD ve kişiselleştirilmiş sodyum HD yapılanlarda plazma [Na+], İD-kilo alımı, susama skoru ve hipotansiyon sıklığı
![Page 38: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/38.jpg)
Kişiselleştirilmiş diyalizat sodyumunun kan basıncına etkisi
Paula et al. Kidney Int. 2004;661232-38
Phase1; Standart diyalizat Na (138 meq/l) Phase2: Kişisel diyalizat Na Kişisel diyalizat Na= 0.95x (pre-Hd-Na) Kişisel diyalizat-Na kullanıldığında, susama ve ID-kilo alımı aha az
![Page 39: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/39.jpg)
Hiponatremik Hastalarda Hemodiyaliz • Plazma Na <125 meq/l olan hastalarda, diyalizat
Na plazma Na’dan en çok 15-20 meq/l daha fazla olmalıdır
• Hiponatremi birkaç güne yayılmış hemodiyaliz ile düzeltilmeli
• Plazma Na artış hızı şiddetli kronik hiponatremide 24 saatte 12 meq/l’den fazla olmamalı
• Hiponatreminin hızlı düzeltilmesi osmotik demyelinizasyon sendromuna yol açabilir
![Page 40: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/40.jpg)
Hipernatremik Hastalarda Hemodiyaliz • PlazmaNa değerine yakın (2 meq/l) diyalizat
sodyumu kullanmak ve daha sonra SF veya daha hipotonik sıvılarla hipernatremi yavaş olarak düzeltilmelidir.
• Bu şekilde; – Osmolalite düşüşünden kaynaklanacak diyaliz
hipotansiyonu önlenmiş olur – Hücre içine hızlı su geçişi engellenerek beyin ödem
tehlikesi azaltılmış olur
![Page 41: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/41.jpg)
Sonuç
• Yapılan çalışmalardan bütün hastalara uyacak bir diyalizat [Na+] düzeyinden bahsedilemez
• Tolere eden, komplikasyonsuz hastalarda standart diyalizat [Na+] (138-140 meq/L kullanılabilir.
• Hipotansiyona eğilimli hastalarda sodyum profili uygulanabilir
• Hipertansif ve ID-kilo alımı fazla olanlarda kişiselleştirilmiş diyalizat [Na+] kullanmak uygun olacaktır.
![Page 42: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/42.jpg)
Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Potasyumu
![Page 43: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/43.jpg)
Potasyum
• Atom ağırlığı 39 D • Vücutta 2500-4000 mmol bulunur • Hücre dışı sıvı [K+]: 3.5-5.5 meq/l • Hücre içi sıvı [K+]: 155 meq/l • Hücre içi [K+]/Hücre dışı [K+]/, oranı hücre
membran potansiyelini belirler (90 mV) • Bu potansiyel sinir-kas iletimi ve miyokardı
doğrudan etkiler
![Page 44: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/44.jpg)
Diyet ve Potasyum
• Normalde günlük 70-80 mmol K alınır • Kısıtlı diyetle 40-50 mmol olur • Nnormalde %90 idrar, %10 GİS ile atılır • KBY’de GİS atılımı %30-40 olabilir
![Page 45: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/45.jpg)
Potasyumun Hücre içi-dışı geçişi
• İnsülin, katekolaminler, Beta-2 mimetikler ve alkaloz Potasyumun hücre içine geçişine neden olurlar
• Asidoz ise hücre dışına potasyum geçişine nedenolur
![Page 46: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/46.jpg)
Potasyumun etkileri
Hipopotasemi -Hücre hiperpolarizasyonu -Kas zaafiyeti - Paralitik ileus - QT dispersiyonu artar - Kardiyak aritmi
Hiperpotasemi - Hücre hipopolarizasyonu - Kas zaafiyeti - Myokard asistolisi
![Page 47: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/47.jpg)
Diyalizat Potasyumu
• Sorunsuz ve prediyaliz [K+] >4.5-5 mmol/l olan hastalarda 2 mmol/l diyalizat uygundur
• Prediyaliz [K+] <4.5 mmol/l olan hastalarda diyalizat [K+] > 2 mmol/l olmalıdır
• Digoksin alan hastalarda, bilinen aritmisi olan hastalarda diyalizat [K+] 3-3.5 mmol/l olmalıdır.
![Page 48: Kronik Hemodiyalizde Diyalizat Sodyum ve Potasyum … Oymak.pdf · Asetat (bazen sitrat) Magnezyum Glikoz İhtiyaç olduğunda eklenebilen bileşenler Fosfor Sitrik asit Etanol (etil](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050807/5ab97bdc7f8b9ac60e8e1f62/html5/thumbnails/48.jpg)
Kronik Hiperpotasemik Hastalar • Sebep varsa düzeltilir
– Diyette K kısıtlaması – ACE inh. Kesilmesi (aldesteron GİS sekresyonunu artırır) – Asidoz varsa tedavisi
• Glikozsuz veya 100 mg/dl glikozlu diyalizat kullanmak
• Kayexalate (Politiren sülfonat) • Potasyum profili • Düşük potasyumlu (0-1 mmol/l) diyalizat çok
gerekmedikçe kullanılmamalı