-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
1/28
1
Klimaatactieplan
2013-2015
December 2012
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
2/28
2
Klimaatactieplan 2013-2015
Achtergrond
Het wordt steeds duidelijker dat de organisatie van het energiesysteem anders moet.Fossiele energie wordt steeds schaarser en dus duurder. Er bestaat een grote
afhankelijkheid van grote energiebedrijven die vechten om de fossiele bronnen in politiekinstabiele landen. En de noodzakelijke reductie van de CO2-uitstoot blijft achter bij de
wenselijke scenarios.
Het voorkomen van een onbetaalbare, fossielafhankelijke en niet duurzameenergietoekomst is voor ons een reden om door te gaan met het Klimaatactieplan. We
hopen hiermee betaalbare, eigen en duurzame energie in de regio te realiseren. We ziendit tevens als kans om de regionale sociale cohesie en economie te versterken en andere
zaken zoals geld, werk, zorg, biodiversiteit, klimaatverandering, luchtkwaliteit en voedselte adresseren.
Waar staan we anno 2013?Acht regiogemeenten hebben de afgelopen jaren ingezet op het formuleren en uitvoerenvan klimaatbeleid. Het afgelopen Klimaat Actie Plan heeft gedurende de periode 2009-
2012 enkele piketpaaltjes geslagen voor de toekomst:1. Eigen organisatie
a. Verkenning Energiemanagement gemeentelijke voorzieningenb. Criteria voor Duurzaam inkopenc. Gebruik van Groene stroom en gas voor gemeentelijk gebouwend. Adviezen en planning voor realisatie duurzaam wagenpark
2. Inwonersa. Bouwstenen voor gemeentelijk beleid energiezuinige nieuwbouwb.
Stimuleringsubsidie woningisolatie / energie opwekkingc. Bewustwording en stimulering via activiteiten platform Veluwe Duurzaam
3. Bedrijvena. Afspraken energiebesparing met woningcorporatiesb. Energie- en wagenparkscans bij MKB-bedrijvenc. Agendering energiebesparing bij gemeentelijke toezichthouders milieud. Kansen duurzaamheid op bedrijventerreinen
Daarnaast hebben we gezamenlijk enkele overkoepelende activiteiten in gang gezet diekennis en ervaring hebben opgeleverd m.b.t. de kansen voor grootschalige Duurzame
Energie en de Biobased Economy.Deze kennistrajecten en kaders zien we als een voorzichtige start van de transitie naar
energiezuinig en duurzaam. Met dit vervolgprogramma geven de gemeenten Elburg,Ermelo, Harderwijk, Hattem, Nunspeet en Putten aan verder te willen op de ingeslagenweg. De Regio Noord-Veluwe levert daarbij inhoudelijke ondersteuning en projectleiding.
Energierekening regio NV is 500 miljoen / jaar Totale emissies regio NV is 1400 kton/jaaro Verkeer en Vervoer 300 kton/jaaro Woningbouw 400 kton/jaaro Bedrijven 700 kton/jaar Per inwoner 7 ton emissie per jaar (landelijk 12 ton/j) Huidig percentage DE is 1,5% (landelijk 3,75%) Maximaal te behalen CO2 reductie (besparing en DE): 605 kton/jaar (is 43% in
2022)
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
3/28
3
Wat gaan we oppakken?
We gaan door op de ingeslagen weg richting energiezuinig en duurzaam via hetopwekken van duurzame energie, energiebesparing en het efficinter gebruiken van
fossiele brandstoffen.
AmbitieStructureel werken aan een duurzame overheid, energiebesparing, duurzame
energieproductie, schone en zuinige mobiliteit, duurzame bedrijven en eenklimaatbestendige leefomgeving.
Vertrekpunt hierbij is dat we de uitvoering hiervan samen doen: samenwerking tussengemeenten, tussen verschillende afdelingen maar ook samenwerken met Provincie
Gelderland, woningbouwcorporaties, projectontwikkelaars, bedrijven, maatschappelijkeorganisaties e.d. De komende drie jaren leggen we de nadruk op het realiseren van
resultaten die ook na 2015 vruchten zullen opleveren.
Missie
Wij werken samen aan een energiezuinige en groene Noord-Veluwe- Gemeenten: Wij doen en inspireren met aansprekende acties: Wij zijn duurzaam
- Bedrijven en organisaties: Wij zijn koploper- Huishoudens / Inwoners: Wij nemen initiatief
Omdat we met beperkte middelen het nodige willen bereiken zullen we vooral inzettenop het motiveren en inspireren van partijen door stimulerende activiteiten en projecten.
Doelen
2% energiebesparing per jaar, 20% CO2-reductie in 2020 en 20% opwekking van
Duurzame Energie in 2020 (t.o.v.1990).De weg naar het behalen van deze doelstellingen stippelen we uit in gemeentelijke en
regionale routekaarten. 2015 is de toekomstige vertrekhalte. 2020 is een tussenstation.We vervolgen de route daarna naar CO2-neutraal (inclusief mobiliteit). Wat daar voor
nodig is en wanneer we daar zijn maken we deze periode helder.
Focus / afbakening
Om de impact van het klimaatbeleid zo groot mogelijk te laten zijn kiezen we voor eenbeperkt aantal regionale projecten (extern) en de doorwerking van ontwikkeld beleid inde gemeentelijke organisatie (intern).
Focus Extern:
- bedrijven: opschalen van toepassing van bestaande duurzame technieken- inwoners: energiebesparende maatregelen en opwekken van zonne-energie
Focus Intern:- gemeenten: duurzaam beheer en energiezuinige gemeentelijke gebouwen / openbare
ruimte
Hoe
Met projecten die in hun uitvoering een bijdrage leveren aan onze doelstellingen.Voor zaken waar we als gemeenten zelf verantwoordelijk zijn, zetten we in op hetbehalen van concrete resultaten. Daarnaast hebben externe partijen een eigen
verantwoordelijkheid in het behalen van resultaten die bijdragen aan de doelstellingen.Wij als gemeenten gaan zeker ook projecten uitvoeren die deze partijen aanmoedigen tot
het ondernemen van stappen.
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
4/28
4
De meeste projecten zijn gericht op uitvoeren. Het afgelopen Klimaatactieplan 2009-
2012 heeft voldoende resultaten opgeleverd die nu verankerd kunnen worden.Bij diverse projecten is bewustwording, de overdracht van kennis en vaardigheden een
belangrijk onderdeel bij de uitvoering. Denk hierbij ook aan voorlichting en educatie.Daarnaast zetten we ook instrumenten in als monitoring, subsidies, richtlijnen, scans,
advisering en afspraken om project- en programmadoelen te halen.
- Samen
Het in beweging brengen van externe partijen zien we als activiteit die we het best in
gezamenlijkheid op kunnen pakken. Dit zijn vaak kostbare en tijdrovende projecten waardoor samenwerking de meeste winst valt te halen. Niet alleen in tijd en geld maar ook in
impact. Een eenduidige en heldere boodschap in de regio komt sterker over bij partijendie veelal in het hele gebied actief zijn, wonen en werken.
Deze projecten kennen een uniforme aanpakwaarbij RNV trekker is en deklimaatadviseur projectleider.Basispakkethier doen zes regiogemeenten met eenzelfde intensiteit aan mee
Bestaande woningen energiezuiniger campagne
Veluwe Duurzaam duurzame huizenroute, themabijeenkomsten Stimulering Lokale Duurzame Energie initiatieven (burgerinitiatieven) Duurzame Gemeente
o Inkoop slimme meters en energiemonitoring en management Regionale Greendeals stimuleren van koploperbedrijven en organisaties
Pluspakketwaar gemeenten tegen extra betaling op intekenen
Routekaart naar CO2-neutrale Noord-Veluwe / Klimaatatlas (monitoring enverantwoording)
- IndividueelProjecten georinteerd op de gemeentelijke organisatie pakken we als gemeenten
zelfstandig op. Het Klimaatactieplan 2009-2012 en AgentschapNL werkgroepen hebbenvoldoende instrumenten en handvaten opgeleverd waarmee de diverse gemeentelijke
afdelingen aan de slag kunnen. Belangrijk bij de inbedding hiervan is een goede interneorganisatie, monitoring en rapportage. Voorwaarde voor succes is de aanwezigheid van
interne aanjagers en vastgesteld beleid. Een gemeentelijke werkgroep (Energieteam) enenthousiaste projectverantwoordelijken gaan hier invulling aan geven. Vanuit RNV kan
hier advies en ondersteuning via de Klimaatadviseur op maatworden ingebracht.Regionale uitwisseling van successen en leerpunten kan de uitvoering naar een hoger
niveau brengen. Hiervoor zijn Platform (kennisbijeenkomsten) en Viadesk (digitaal)
belangrijke instrumenten.Basispakket
Duurzame Gemeenteo Energiebesparing in de gemeentelijke gebouwen / openbare ruimte
(energieteams)
o Duurzaam Meerjarig Onderhoud Programma gemeentelijke gebouwen Platform Duurzame Gemeenten
Pluspakket
Doorwerking Klimaatbeleid in uiteenlopende gemeentelijke beleidsterreinen(sociaal /armoede; ruimtelijk, volkshuisvesting, woningbouw, economisch.)
Stimulering schoner vervoer, OV en fietsgebruik
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
5/28
5
Regionaal Klimaat Actie Plan - Programma en activiteiten
BEWONERS NEMEN INITIATIEF
Module Bestaande woningen energiezuiniger
Achtergrond De gebouwde omgeving in de regio is verantwoordelijk voor 46% van ons
energiegebruik. Iedereen is het erover eens dat daar een groteefficiencyslag te maken is. Een groot deel van het energiegebruik komt op
conto van de bestaande bouw. Daar is veel winst te behalen, maar tegelijk
blijft het echt realiseren van besparing een moeilijk punt.
In alle regiogemeenten wordt met subsidie van de provincie Gelderland
woningisolatie gestimuleerd. Met de huidige middelen is maximaal 5% van
de in aanmerking komende woningen (24.000) energiezuiniger te maken.
Bij een eventueel vervolg is dit percentage mogelijk te verdubbelen. In een
aantal gemeenten kan met subsidie zonnepanelen worden aangeschaft.
Subsidie is een tijdelijke financile prikkel van de overheid. Wij willen graag
een duurzame prikkel in de regio realiseren door bedrijfsleven en inwoners
te ondersteunen bij het creren van vraag en aanbod. Hiervoor zal de
overheid het speelveld en de spelers wel speelklaar moeten krijgen door het
bij elkaar brengen van enthousiaste partijen, ondersteuning en facilitering.In Putten en Ermelo zijn de eerste ervaringen opgedaan.
Uitdaging Inwoners zijn onvoldoende genformeerd om tot woningisolatie over te gaan
of zelf energie op te wekken. Prikkels om dit wel te doen zijn vaak van
kortstondige aard. Hoe zetten we deze onderwerpen duurzaam op de
agenda?
Doelstelling Een vergroting van het aandeel woningeigenaren dat maatregelen neemt op
het gebied van energiebesparing en opwekking door opschalen enstructureel maken van isolatieactiviteiten.
Met deze intensivering willen we het aandeel woningen met een vorm van
isolatie verhogen naar minimaal 20%.
Verhoging aandeel woningeigenaren die bijdragen aan energieopwekking
naar minimaal 10%
Aanpak - optioneel: de problemen en kansen in beeld brengen m.b.v. warmtescans
en zonnescans. Dit inzetten als communicatiemateriaal.
- Actieve werving van locale bedrijven, organisaties en aanbieders: zij
worden genformeerd over de kansen van energiebesparing en opwekking
en hun mogelijke rol hierin richting inwoners, betrokkenheid gemeente
- De gemeenten ondersteunen consortium van bedrijven met communicatie,
organisatie en facilitering bijeenkomsten
- Uitschrijven van inschrijving voor consortium
- Beoordeling en keuze partners
- opzetten uniforme werkwijze richting bewoners
- Voorlichtingsbijeenkomsten per wijk/ gemeente over de mogelijkheden van
energiebesparing en opwekking- Training en werving van energieambassadeurs
- Ruimte creren voor aandacht resultaten (traditionele) media
Producten - ambassadeurs die de samenwerking in hun omgeving/gemeenteorganiseren en de vragen om energiebesparende maatregelen bundelen
- voorbeeldhuizen
- netwerk van lokale aanbieders van isolatiemaatregelen en zonnepanelen
die maatwerkadvies en aantrekkelijk aanbod actief richting burgers
verkopen (lokaal en digitaal loket).
- website voor vraag en aanbod (koppeling met Veluwe Duurzaam)
optioneel:
- warmtescan van alle woningen waarmee verlies van energie duidelijk
wordt gemaakt (evt. vervangen door actuele Energie in Beeld kaarten)- zonnescan van alle woningen waarmee kan worden bekeken of
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
6/28
6
investering in zonne-energie aantrekkelijk is (rekentool)
Afbakening Uitvoerende rol richting inwoners ligt bij bedrijven en niet bij de gemeenten
Beheersing
Menskracht en
projectorganisatie
Projectgroep
Projectleider: RNV
Gemeentelijke afdelingen bedrijven (BCF) en volkshuisvesting Gemeentelijke
contactpersonen voor lokale invulling en organisatie
Bedrijvenconsortium (extern)
PR en communicatie (extern)
Financieel / subsidie adviseur
Betrokken partijen
Alliander (gegevens beheerder)
Provincie Gelderland (subsidie)
VvEWijk- bewonersverenigingen
Lokale bedrijven verenigingen / NVO
Veluwe Duurzaam
Geld en Tijd Projectleiding: RNV 1000 uur
Uren per gemeente: 100 uurProjectgeld: 25.000 (totaal)
- Scans: optioneel
- Communicatie en werving 10.000,-
- Bijeenkomsten: 5.000,-
- Training: 5.000,-
- Inhuur (juridische) deskundigheid: 5.000, -
Planning Start voorbereiding: tweede helft 2013:
Verkennend overleg met bedrijven (haalbaarheid): september
Peiling bij bewoners / wijken: oktoberGo / no go, aanscherpen projectplan: november
Scans (december)
Startbijeenkomst (januari 2014)Werving en selectie bedrijven (feb-mrt)
Eerste bewonersbijeenkomsten ( vanaf maart)
Trainingen wijk ambassadeurs vanaf zomer 2014Bewonersbijeenkomsten doorlopend tot in 2015
Communicatie Ondernemers Overleg, Gemeenteraad, Inwoners, Platform Veluwe
Duurzaam
Risicos Onvoldoende animo bedrijven en burgers
Module Platform Veluwe Duurzaam duurzame huizenroute, website, acties
Achtergrond In de jaren 2011 en 2012 zijn er onder de vlag Veluwe Duurzaam
uiteenlopende activiteiten georganiseerd om gemeenten, bedrijven en
inwoners te motiveren tot energiebesparing en opwekking van duurzame
energie. De activiteiten hebben een goed bereik gehad. De bedoeling is datdit platform na deze periode duurzaamheid onder de aandacht van deze
groepen blijft brengen. Voor het organiseren van activiteiten en onderhouden
van de infrastructuur (website, social media) blijft betrokkenheid van
overheid en bedrijven noodzakelijk.
Uitdaging Verduurzamen van gedrag is een zaak van lange adem. Gemeenten willen
energiebesparing en opwekking van duurzame energie bij inwoners en
bedrijven op de agenda houden.
Doelstelling Door energiebesparing en opwekken van duurzame energie in beeld te
houden bij inwoners en bedrijven deze groepen motiveren tot het nemen van
initiatieven.
Aanpak Evaluatie van de resultaten van de afgelopen 2 jaar: wat waren de
succesvolle onderdelen, welke onderdelen verdienen een aanpassing.Keuze van de onderdelen waar gemeenten mee verder willen op basis van
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
7/28
7
woningisolatie aanpak.
Rol en bijdrage bedrijfsleven benoemen en vragen.
Opstellen van projectvoorwaarden en gewenste resultatenAfspraken over uitvoering met opdrachtnemer
Plan van aanpak voor nieuwe activiteiten inclusief locaties in de regio.
Producten Projectplan met activiteiten
Duurzaam aandacht voor Klimaat en energie via door (keuze):- actuele en dynamische website
- dienstverlening via internet (bedrijvenpool, rekentools, offertetraject,
financiering,..)
- Tweejaarlijkse Veluwe Duurzaam Beurs
- Jaarlijkse duurzaam bouwen en wonen route
- Jaarlijkse educatieve activiteiten op scholen
Afbakening Veluwe Duurzaam als paraplu voor de inzet van diverse VD- instrumenten bij
andere KAP- projecten (isolatie bestaande bouw bv.)
Beheersing
Menskracht en
organisatie
Projectgroep
Projectleider: RNV
Gemeentelijke klimaatcordinatorenBetrokken partijen
Regionale ondernemers via SEO en NVO
In later stadium: Majada evenementenorganisatie
Geld en Tijd Fase 1: Evaluatie en projectplan
- Projectleiding: uren RNV 40 uur
- Inbreng uren gemeenten: 10
Fase 2: Uitvoering VD activiteiten 2013 en 2014
- Projectleiding: uren RNV 100 uur
- Inbreng uren gemeenten: 90Projectgeld: 14.500
Planning Evaluatie januari 2013
Projectplan 2013 maart 2013Uitvoering april novemberEvaluatie en plan 2014 in januari 2014
Communicatie Communicatie is een belangrijk onderdeel binnen de campagne en valt onder
de uitvoering door het organisatiebureau.
Module Stimulering Lokale Duurzame Energie initiatieven (burgerinitiatieven)
Achtergrond Lokale energie initiatieven komen in sneltreinvaart op. De VU teldeonlangs149 lokale energiebedrijven in Nederland. Het gaat hierbij om echte
burgerinitiatieven zonder ondernemers en overheid: windcoperaties, lokale
energiebedrijven en collectieve inkoopacties zonnepanelen. Reden voor de
snelle groei is de behoefte van energieconsumenten aan meer
zelfvoorziening, autonomie, versterking van de lokale gemeenschap en
economie en de menselijke maat. Rondom deze bedrijvigheid ontstaat ook alweer een dienstverlenende sector op het gebied van kennisdeling,
krachtenbundeling en opschaling (Hier Opgewekt en e-decentraal). Ondanks
de kleinschaligheid is intussen het aandeel zonne-energie in 2011 verdubbeld
t.o.v. 2010 en berekende het CBS dat landelijke dekking van de
elektriciteitbehoefte bij huishoudens door zon in 2013 mogelijk is. Deze
ontwikkeling van onderop dwingt ook overheden na te denken over haar rolin het geheel: moeten we wel een rol nemen en zo ja welke? stimuleren,
faciliteren (door beschikbaar stellen van ruimte), participeren,
garantstellingen, aanbevelen, ..
In de regio zijn geen initiatieven bekend. Ook hier zien we graag particulieren
het initiatief nemen.
Uitdaging Lokaal opgewekte energie staat steeds meer in de belangstelling. Initiatievenvan bewoners kunnen sneller van de grond komen met een juiste inbreng van
de gemeenten. Hoe brengen we deze nieuwe ontwikkelingen naar de regio en
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
8/28
8
versnellen en ondersteunen we ze?
Doelstelling Initiren, stimuleren en ondersteunen van lokale (gemeentelijke) energie
initiatieven op weg naar klimaatneutraal
Minimaal 1 gerealiseerd burgerinitiatief per gemeente
Aanpak - In beeld brengen van ontwikkelingen en kansen in de regio
- Leren van lopende initiatieven: verkennen van de behoeften
- Opstellen van stimuleringspakketten- Wijkgerichte aanpakken. Koppelen met campagne bestaande bouw.
- Gemeenten stimuleren en faciliteren particulieren bij het opzetten van lokale
DE-projecten. Bijvoorbeeld door kennisoverdracht en het bij elkaar brengen
van partijen.
Producten Overzicht van regionale initiatieven en kansen (initiatievenkaart)
Toolkit voor gemeenten
Afbakening Realiseren van initiatieven ligt bij burgers.
Beheersing
Menskracht en
organisatie
Projectgroep
Projectleider: RNV
Gemeentelijke afdelingen Economie, Milieu
Hier Opgewekt / e-decentraalBetrokken partijen
Bestaande coperaties
Woningbouwverenigingen
Leverancier van energievoorzieningen: WKK, zon, wind
Landbouw
Geld en Tijd Projectleiding uren RNV: 80 uur
Uren per gemeente: 50 uur
Projectgeld (per gemeente):
- Bijeenkomsten en training: p.m.
Planning 2013
Communicatie Na het in beeld hebben gebracht van de taken van gemeenten kan de
communicatie gestart worden richting inwoners. Dit zal in overleg metpioniers en organisaties uit de regio worden opgepakt.
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
9/28
9
DUURZAME GEMEENTE
Inspirerend aanwezig zijn als gemeente richting bedrijven en burgers, begint met het goede
voorbeeld te geven. Onze uitdaging de komende jaren is om het energiemanagement voor de
gehele organisatie goed op orde te brengen. Dat begint met de aanschaf van de juiste hardware
en software (Module 1), vervolgens hier actief mee gaan werken, bijsturen en maatregelen
opsporen (Module 2) en de opgedane kennis benutten in het duurzaam beheer van gebouwen(Module 3). De modules volgen elkaar in tijd op maar afhankelijk van de stand van zaken bij de
gemeenten kan de gemeente zelf bepalen met welke module wordt ingestapt.
MODULE 1 Inkoop Slimme meters, Energie- monitoring en -management
Achtergrond Tijdens afgelopen periode is bij gemeenten volop aandacht besteed aan
inkoop van Groene Energie, slimme meters, energiemonitoring en
management. Binnen de gemeenten zijn diverse afdelingen (milieu, inkoop,
gebouwenbeheer, openbare werken) op n of andere manier met dezethemas in de weer geweest. Dit heeft weliswaar geleid tot de nodige
activiteiten en producten maar de slag naar een professioneel
energiemanagement met de juiste instrumentaria en zicht op (en inzichtelijke
maken van) besparingen is nog niet gemaakt. Een integrale benadering met
inbreng van betrokken afdeling en met aandacht voor maatwerk engezamenlijk optrekken waar mogelijk, moet aan de huidige versnipperdeaanpak een einde maken. Een regionale projectgroep heeft eind 2012 een
programma van eisen opgesteld. Hierin is aandacht voor de verschillen
modaliteiten van gemeentelijk energiebeheer, producten en diensten die dit
beheer professionaliseren en de resultaten die aan het eind dienen te worden
geleverd. Komende jaren gaan we deze gedifferentieerde aanpak bij de
gemeenten uitrollen.
Uitdaging Gemeenten willen hun energieverbruik vergroenen en verminderen. Een
nieuwe aanbestedingsronde voor energie inkoop maakt het mogelijk nieuwe
eisen aan de duurzaamheid van energieproducten te stellen. Energiebesparing
komt nog onvoldoende van de grond door ontbreken van de juiste
hulpmiddelen of de kennis, bevoegdheden, prikkels en tijd om hier planmatigmee om te gaan. Dit traject moet de voor de gemeente juiste producten en
diensten binnen handbereik brengen.
Doelstelling Inkoop van 100% groene energieBehalen van de maximale CO2 reductie in de eigen organisatie en op die
manier een bijdrage leveren aan de regionale ambities van 2%
energiebesparing per jaar
Besparing door inzicht
In beeld kunnen brengen van percentage duurzaam opgewekte energie
Zaken op orde brengen alvorens burgers en bedrijven te benaderen
Aanpak - Ambities m.b.t. energiemanagement beleidmatig vastleggen en rollen en
verantwoordelijkheden benoemen en verankeren.
- Aanbesteding inkoop groene energie gemeentelijke gebouwen envoorzieningen, slimme meters, Overige Diensten Aanbieder (ODA) voorgedetailleerde energiegebruiken en energiemonitoring,
systeemsoftwarepakket
- Keuze voor pakket op maat per gemeenten
- Implementatie en coaching bij uitrol
- Actief volgen van het gebruik gedurende bepaalde periode
- Evaluatie en uitwisselen gebruikerservaringen
Producten Regionale aanschaf van Monitoring- en energiemanagementsysteem voor
gehele gemeentelijke organisatie
Energiemanager die systeem bewaakt
Afbakening Het gaat om de gezamenlijke inkoop en uitrol van monitoring en
management: juiste spullen, kennis en mensen. Het planmatig werken hierna:de organisatie en uitvoering van energiemangement binnen de gemeenten, is
onderdeel van het project energiebesparing (energieteams)
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
10/28
10
Beheersing
Menskracht en
organisatie
Projectgroep
Projectleider: RNV
Gemeentelijke afdelingen Openbare Werken, gebouwen beheer, Milieu
Inkoopadviseur
Betrokken partijen
Leveranciers management- en monitoringsystemenLiander (netwerkbeheerder)
Energieleverancier (Greenchoice)
ODA dienst
Geld en Tijd Projectleiding uren RNV: 100 uur
Uren per gemeente: 50 uur
Projectgeld:
- Aanschaf diensten en producten: budget betrokken gemeenten en
afdelingen
- Communicatie 1.000, - (totaal)
- Bijeenkomsten en training: 500, - (totaal)
Planning Start aanbesteding: feb. 2013
Uitrol: mei 2013Evaluatie gebruik: nov. 2013
Communicatie Intensieve gebruikerscommunicatie medewerkers deelnemende gemeenten
(Energieteams)
Presentatie van activiteiten en besparingsresultaten aan publiek, gebruikers,
bestuur en politiek
MODULE 2 Energiebesparing in de gemeentelijke gebouwen / openbare ruimte (energieteams)
Achtergrond Tijdens de vorige Klimaatactieplan periode is in beeld gebracht wat de
verbeter- en knelpunten zijn rond het energiebeheer van de gemeentelijke
voorzieningen. Hierbij lag de focus op gebouwen en openbare verlichting.
Installaties als verkeerslichten en pompgemalen zijn nog niet meegenomen.
Het ontbreken van belangrijke randvoorwaarden als beleid, aansturing,
plannen en ondersteunende diensten en instrumenten spelen bij veelgemeenten in meer of mindere mate een rol. Via centrale inkoop wordt werkgemaakt van maatwerk van juiste middelen en diensten. Via dit traject
werken individuele gemeenten aan de overige voorwaarden voor een goed
energiemanagement.
Uitdaging Bouwstenen voor Energiemanagement die bij gemeenten aanwezig zijn
aanvullen, afstemmen en ontwikkelen naar een in de organisatie geborgd en
gentegreerd systeem.
Doelstelling Invulling geven aan wettelijke taken m.b.t. energiebesparing en aanjagen van
hoger liggende ambities (energieneutraal) door het inzichtelijk maken van
energieverbruik, oppakken van besparingskansen en de organisatie van
maatregelen.
Aanpak - Vaststellen gemeentelijk energiebeleid en verantwoordelijkheden (afdelingenen functies)
- Opzetten Gemeentelijke Energieteams, op orde brengen van energie
monitoring (inbreng project inkoop energiemanagement)
- Koppelen energiemanagement en onderhoudsplannen (energielabel)
- Rapportage over voortgang, resultaten en aanpak komende jaren.
- Uitvoeren van maatregelen aan gebouw en inrichting (apparatuur)- Financile baten zichtbaar maken
- Benchmark tussen gemeenten
Producten Interdisciplinaire energieteams
Revolverend budget waaruit investeringen m.b.t. energiebesparing wordengedaan.
Afspraken over de hoogte van de meerinvestering waarbij tot actie wordtovergegaan
Besparingen op de energierekening door de inzet van duurzame energie
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
11/28
11
voorzieningen (zonnepanelen)
Energielabel sprong
Afbakening Alle gemeentelijke gebouwen en installaties volledig in eigen gebruik
Beheersing
Menskracht en
organisatie
Projectleiding: Wethouder / Afdelingshoofd IZ
Secretariaat: RNV
Energieteam bestaande uit Openbare werken, gebouwenbeheerders,
financin, ICT, Inkoop
Betrokkenen: leveranciers energie, applicaties, diensten
Geld en Tijd Secretariaat uren RNV: 150 uur
Uren per gemeente: 100 uur
Projectgeld:- Energiemanagement tools: budget betrokken gemeenten en afdelingen
- Bijeenkomsten en training: 3.000,- ( 500,- per gemeente)
Planning 2013
Communicatie Intensieve gebruikerscommunicatie teamleden deelnemende gemeenten.
Presentatie van activiteiten en besparingsresultaten aan publiek, gebruikers,
bestuur en politiek
Module 3 Duurzaam Meerjarig onderhoudprogramma gemeentelijke gebouwen
Achtergrond In samenwerking met AgentschapNL is een handleiding Duurzaam MeerjarenOnderhoudsplannen opgesteld. Dit document biedt handvaten voor de
integratie van duurzaamheid in het gebouwenonderhoud van gemeenten.
Samen met gemeentelijke gebouwenbeheerders en andere betrokken bij
gemeentelijk vastgoed kan nu planmatig werk gemaakt worden van de
implementatie van duurzaamheid.
Uitdaging Kansen voor energiebesparing en gebruik van duurzame materialen binnen
het onderhoud van gemeentelijke gebouwen in beeld brengen.
Doelstelling Duurzaamheid is vast onderdeel van gemeentelijke onderhoudsplannen
Aanpak Stappenplan uit de handleiding Duurzaam Meerjaren Onderhoudsplan (DMOP)
met de doorlopen:- projectteam samenstellen
- inventariseren gegevens (input energiemanagement, labelling)
- huidige plannen onder de loep
- keuze voor gebouw(en) en onderhoudsplan
- opstellen projectplan
- keuze voor uitvoering extern adviseur
- verduurzamingslag onderhoudsplan door extern adviseur- kansen en kosten in beeld
- besluitvorming door gemeenteraad
- uitvoering van de verduurzamingmaatregelen volgens planning
- monitoring van de resultaten (met input van energiemanagement)
Producten Meerjaren onderhoudsplan voor een of meerdere gebouwen waarmee
besparing- en duurzaamheidkansen worden benut.
Maatregelen in gebouwen.
Financile baten
Afbakening Onder duurzaamheid vallen zowel energie- als materialenbeheer. Het gaat om
gebouwen volledig in eigen beheer en scholen.
Beheersing
Menskracht en
organisatie
Projectgroep
Projectleider: RNV
Gemeentelijke gebouwenbeheerder
Inkoopadviseur
Betrokken partijenExtern adviseur gebouwenbeheersplan
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
12/28
12
Geld en Tijd Projectleiding uren RNV: 70 uur
Uren per gemeente: 50 uur
Projectgeld:- inhuur adviseur onderhoudsplannen: budget betrokken gemeenten en
afdelingen
Planning Labelling alle gemeentelijke gebouwen dient juni 2013 op orde te zijn. Dit is
een goed vertrekpunt voor de start van verbeteringsslag via onderhoud.Communicatie Actieve regionale uitwisseling van de resultaten
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
13/28
13
Regionale Greendeals stimuleren van koploperbedrijven en organisaties
Achtergrond Een duurzame economie is mogelijk; koplopers wijzen de weg, maar hoe
versnellen we het peloton van bedrijven? Gemeenten kunnen hierbij een
cruciale regierol nemen door structurele samenwerking tussen lokale
koploperbedrijven, kennisinstellingen en de gemeente/regio op te zetten.
Uitdaging Diverse bedrijven zijn aan de slag met een duurzame bedrijfsvoering of willenhier mee starten. Over aanpak en resultaten wordt valt best meer te vertellen
dan dat nu gebeurt. Enthousiasmeren van andere bedrijven en opschaling is
gebaat bij positieve aandacht.
Doelstelling Groeiend netwerk van CO2/klimaatneutrale * bedrijven in de regio
Aanpak Lokaal sluiten gemeenten duurzaamheidallianties met bedrijven.Actieve werving van koplopers: organisaties die een CO2-neutrale
bedrijfsvoering willen voeren. Om klimaatneutraal te worden, gaan zij energie
besparen, duurzame energie opwekken en de resterende CO2-uitstoot
compenseren. Bedrijven kunnen koploper worden door een intentieverklaring
te ondertekenen. Daarna bepalen zij de uitgangssituatie (CO2 footprint),
onderzoeken de besparingsmogelijkheden, voeren de maatregelen uit en
monitoren de resultaten. Resterende uitstoot wordt gecompenseerd.De gemeenten ondersteunen de Koplopers met het bepalen van de CO2
footprint, het opzetten van een exclusief netwerk van klimaatambassadeurs
en experts: deskundigen voorzien bedrijven van advies, kennis en contacten.
Spreekuren en cursussen.
Producten - Club van koplopers die elkaar inspireren en motiveren om te komen tot
energiebesparing en het gebruik van duurzame energie
- Convenant / Green deal
- Energiecoaches binnen het bedrijvennetwerk
Afbakening Gemeenten scheppen aantrekkelijke voorwaarden; bedrijven gaan het doen.
Achterblijvende bedrijven vallen buiten deze aanpak.
Opm. voorlopig nog geen rol voor DE&OM, mogelijk in later stadium
BeheersingMenskracht en
organisatie
Projectgroep:
Projectleider: RNV
Gemeentelijke BCF als intermediair bedrijf- Projectleider
PR en communicatie (extern)
NVOo
Betrokkenen:
Alliander (gegevens beheerder)
Provincie Gelderland (toezichthouder)
Gemeenten (toezichthouder, doelgroep, contactpersoon)
PR en communicatie: publiciteit en mediamomenten
Branche organisaties / bedrijvenkringen
ParkmanagersVeluwe Duurzaam
Geld en Tijd Projectleiding uren RNV: 500 uur
Uren per gemeente: 50 uur
Projectgeld: 10.000
- CO2 footprint / energierekening
- Netwerkbijeenkomsten
- Cursussen en advies
Planning Start 2014:
Opzetten deskundigenpoule (4e kwartaal 2012)
Organisatie service aanbod: footprints, spreekuur, cursus (januari)Startbijeenkomst met betrokken partijen (feb)
Werving bedrijven (vanaf maart)Eerste netwerkbijeenkomst met intentieverklaringen (mei.)
Bijeenkomsten per kwartaal (tot en met 2015)
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
14/28
14
Communicatie PR en positieve communicatie vormen de rode draad binnen de aanpak en
bepalen het succes.
Risico Afwachtende houding bedrijven
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
15/28
15
Stimulering schoner vervoer, OV en fietsgebruik
Achtergrond Vervoer is nodig, maar de groei van mobiliteit zorgt voor een slechte
bereikbaarheid en een mindere leefbaarheid. Mobiliteit in de regio zorgt voor
circa 20% van de totale CO2-uitstoot.
Reizen kunnen echter vaak voor een deel worden gemaakt met zuiniger
vervoersmiddelen als Openbaar Vervoer (OV), deelautos of fiets. Omdat wemet elkaar steeds meer autokilometers rijden, moeten voertuigen en
brandstoffen schoner worden.
Onder de titel FuelSwitch hebben alle gemeenten een wagenparkscan
ondergaan en een advies ontvangen over de ontwikkeling van het wagenpark
richting een schoner & zuiniger wagenpark. Gemeenten Harderwijk, Nunspeet
en Putten hebben inmiddels autos op gas / elektra aangeschaft. Bij allegemeenten staat duurzaam inkopen wagenpark en brandstof op de
inkoopagenda. Gelijktijdig met gemeenten konden bedrijven met een eigen
wagenpark een gratis scan uit laten voeren met bijbehorend advies. Hier
hebben 11 bedrijven gebruik van gemaakt. In Harderwijk zijn 2 aardgas
vulpunten en een ethanol vulpunt gerealiseerd. In Nunspeet is 1
aardgasvulpunt. In meerdere gemeenten zijn e-laad stations voor elektrischopladen geplaatst.
Uitdaging Duurzame mobiliteit komt schoorvoetend op gang. We gaan proberen het
aandeel groene mobiliteit te vergroten zodat een significante bijdrage aan
CO-2 reductie en verbetering van de leefbaarheid kan worden gegeven.
Doelstelling Omschakeling naar CO2-neutraal transport in 2040
Aanpak Stimuleringsmaatregelen kunnen op vele vlakken genomen worden. We
kiezen voor kleine aansprekende projecten. In overleg met deelnemende
gemeenten wordt een plan de campagne opgesteld op basis van de keuzes
uit onderstaand menu:
- verduurzamen van het lokaal en regionaal vervoer door het aanbodvan deelautos te verhogen.
- verbeteren van de lokale en regionale fietsinfrastructuur, e-bikeoplaadpunten met duurzame (zonne)energie, voorrang voor de fiets,elektrische fiets als alternatief voor de auto.
- Stimuleren deelname aan fiets stimuleringscampagnes woon- werk(Fietsen Scoort / Trappers / VCC Oost) en landelijke fiets naar je
werk dag. Fietsgebruik voor de korte afstand.- duurzame mobiliteit meenemen in de concessieverlening gemeenten
realiseren vulpunten voor groen gas en waterstof (weg en water) en
oplaadpunten voor elektrische voertuigen.
- Randstadrail maakt OV aantrekkelijk: Duurzaam voor- en natransport- Duurzame kansen: gemeenten gaan milieuvriendelijke voertuigen
(autos en zware voertuigen) stimuleren door een privilegebeleid
(gereserveerde parkeerplekken) en natuurlijk door zelf deze voertuigenin te kopen
- aanpak knelpunten infrastructuur en vraag naar duurzamebrandstoffen
Producten Elke gemeente heeft een stimuleringscampagne schoner vervoer dat
resulteert in een vast onderdeel van gemeentelijk mobiliteitsbeleid.
Afbakening Alleen oppakken waar je als gemeente invloed op hebt: maatregelen in eigen
huis. Stimulering van eigen inwoners. Doorgaand verkeer van buiten de regiovalt hier buiten.
Beheersing
Menskracht en
organisatie
Projectgroep
Projectleider: RNV
Gemeentelijke afdelingen R.O, vervoerProvincie Gelderland: OV autoriteit streekvervoer
VCC Oost
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
16/28
16
Betrokken partijen
Autodealers, fietsenleveranciers
OV-bedrijvenLeveranciers duurzame brandstoffen
Recreatiesector
Geld en Tijd Projectleiding uren RNV: 100 uur
Uren per gemeente: 50 uurProjectgeld (per gemeente):
- Communicatie 5.000,-
- Bijeenkomsten: 500,-
Planning 2014 en 2015
Communicatie Communicatiestrategie en plan vormen belangrijk onderdeel bij de aanpak.
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
17/28
17
Routekaart naar CO2-neutrale Noord-Veluwe (monitoring en verantwoording)
Achtergrond Duurzaamheid houdt niet bij de gemeentegrens op, klimaatneutraliteit wordt
niet door de gemeente alleen bereikt. Dat vereist een intensieve
samenwerking tussen stad, omgeving en regio, tussen gemeente, provincie
en waterschap. Een duurzame en klimaatneutrale omgeving komt alleen in
samenwerking tot stand. De klimaatneutrale regio vraagt om een duurzamegebiedsontwikkeling.
Op lokaal niveau wordt door een aantal gemeenten gewerkt aan een
routekaart naar CO2 neutraal: wat moet er allemaal gebeuren om in 2040
netto geen CO2 meer uit te stoten. Vaak blijkt de lokale schaal onvoldoende
om deze doelstellingen te halen, vandaar dat een uitbreiding naar regionale
schaal meer mogelijkheden biedt voor de gemeenten. Mogelijk zullen we zelfsmoeten opschalen naar provinciaal niveau. Vandaar dat de provincie
Gelderland aan deze routekaart meewerkt.
Uitdaging Alleen binnen gemeentelijke grenzen zijn de ambities om CO2-netraal te
worden niet te realiseren. Welke bijdrage aan een opschaling naar een
regionale ambitie nemen de gemeenten voor hun rekening en hoe houden we
de resultaten bij?Doelstelling In beeld brengen van kansen om tot opwekking en besparing van energie te
komen.
Verankering van het klimaatbeleid voor de lange termijn door het benoemen
van kansrijke en realistische ambities die passen bij de regio.
Aanpak Provincie stelt op basis van beschikbare gegevens en lay-out provinciale
Energie kansenkaart op. (Begin 2013 gereed)
Regionale verdiepingsslag van provinciekaart: gebiedsanalyse,
energiepotentie, financile haalbaarheid, link / rol DEOM
Inbrengen gegevens bestaande routekaarten Hwijk en Ermelo
Opstellen inspirerende visie: visualisatie van het toekomstige energieneutrale
gebied / deelgebieden
Koppeling aan bestaande visies (Omgevingsvisie)Bepalen op welke schaal en termijn de activiteiten het best opgepakt kunnen
worden en via welke instrumenten.
Op basis van potentieel bepalen wat er gecompenseerd moet worden
Vertalen van alle gegevens in een routekaart met projecten
Producten Klimaatopname (verbruik / opwekking) van de regio en Energie
Kansenkaarten (nog niet ingezet potentieel)
Gebiedsanalyse
Visie
Programma: Beeld van (gemeentegrens overschrijdende) projecten die
opgepakt kunnen worden (binnen IGEV of door de DEOM)
Planning van grootschalige DE projecten voor de middenlange en lange
termijn (2030) waarmee gemeenten individueel en in samenwerking kunnenkomen tot een klimaatneutrale regio.
(Bijvoorbeeld: lijst met Zonneprojecten in alle gemeenten en regionaal)
Monitoring resultaten klimaatacties
Afbakening Project levert input voor ontwikkelingen die via DEOM en lokale klimaat
projecten in gang gezet kunnen worden.
Beheersing
Menskracht en
organisatie
Projectgroep
Projectleider: RNVProvincie Gelderland: Klimaatteam
Externe experts: energiesystemen, financin
Betrokken partijen
Gemeenten voor input van de informatieProjectgroep DEOM
Agentschap NL
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
18/28
18
Alliander
Maatschappelijk veld
Gebruikers van het gebied
Geld en Tijd Fase 1: Meebouwen aan provinciale Energiekansenkaart en regionale / lokale
uitrol
- Projectleiding: uren RNV 50 uur
- Inbreng uren gemeenten: 10Projectgeld: 5.000 (totaal)
- ontwikkelen en beheer kaarten
- ondersteuning analyse fase
Fase 2: Gebiedsanalyse (nntb)
Fase 3: Opstellen visie (nntb)
- Projectleiding: uren RNV 50 uur- Inbreng uren gemeenten: 50
Projectgeld: 5.000
- ontwikkelen en beheer kaarten
- ondersteuning analyse fase
Planning Start feb. 2013
Oplevering routekaart vr opstellen begrotingen 2014Communicatie Klimaatkaart is een belangrijk communicatie-instrument richting diverse
doelgroepen: burgers kunnen zien wat hun energieverbruik is, ondernemers
kunnen plannen en ideen toetsen, gemeenten kunnen ontwikkelingen
signaleren en plannen. Voor zowel de stand van zaken kaart als de route
kaart is een communicatieplan en strategie noodzakelijk om gebruik op maat
van de doelgroep te waarborgen.
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
19/28
19
Platform Duurzame Gemeenten
Achtergrond Komende periode pakken gemeenten klimaatbeleid breder op binnen de eigen
organisatie. Overleg over klimaatthemas willen we geleidelijke uitbreiden
met nieuwe beleidsvelden richting een Platform Duurzame Gemeenten.
Binnen elke gemeente zijn medewerkers actief bezig om inhoud te geven aan
het klimaatbeleid. Naast het aanspreekpunt voor het klimaatbeleid de zgn.Klimaatcordinator (Klico) zijn dat medewerkers bij openbare werken,
ruimtelijke ordening, bouwen en wonen, verkeer, inkoop, beheer.. Voor
uitwisseling van ervaringen, inspiratie en kennisdelen willen we een breed en
flexibel platform opzetten. Producten, kennis, nieuws en vragen worden
uitgezet via een upgrading van het digitale platform Viadesk
Uitdaging In beeld houden van regionale ontwikkelingen en voortgang, het inspireren en
motiveren van elkaar via een levend platform.
Doelstelling Organiseren van draagvlak voor, innovatie en verankering van Klimaatbeleid
Aanpak Evaluatie Klico-overleg (2012)
Wensenlijst komende periode 2013-2015
Spiegelen verwachtingen potentile deelnemers
Frequentie en inhoud bijeenkomsten bepalenOptimaler Viadesk/Lokaal Klimaatbeleid Platform gebruik (training en
afspraken)
Aanvullen met werkgroepen en denktanks
Producten Flexibel en inspirerend platform voor medewerkers van gemeenten waarin
naast aandacht voor de rode draad richting klimaatneutrale regio ook ruimte
is voor kennisuitwisseling, projectuitwerking en afstemming, voorbereiding
op bestuurlijke besluitvorming.
Afbakening
Beheersing
Menskracht en
organisatie
Projectgroep
Projectleider RNV
Klimaat cordinatoren (eerste fase)Betrokken partijen
Gemeentelijke beleidsmedewerkers
Geld en Tijd Projectleiding uren RNV: 200 uur
Uren per gemeente: 100 uur
Planning 2013: verbreding bestaande klico overleg (inhoud en organisatie)
2014; netwerkactiviteiten voor gemeenten onder de paraplu Platform
Duurzame Gemeenten
Communicatie Platform is een communicatie-instrument op zichzelf. Daarnaast gaan we het
sociale netwerk Viadesk en digitale nieuwsbrieven intensief inzetten.
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
20/28
20
Doorwerking Klimaatbeleid in uiteenlopende gemeentelijke beleidsterreinen (sociaal /armoede;
ruimtelijk, volkshuisvesting, woningbouw, economisch.)
Achtergrond Om duurzaamheid een structurele plek in gemeentelijk activiteiten te geven
moet Integraal Klimaatbeleid goed vastgelegd worden in de organisaties.
Continue aandacht voor klimaatbeleid is en blijft actueel.
Integrale planvorming is nodig om kansen te benutten door zaken slim tecombineren. Afdelingen en overheden moeten op zoek naar meer
samenwerken. Door bijvoorbeeld het koppelen van energie- en armoedebeleid
worden lagere energielasten voor lagere inkomens groepen en
energiebesparingsmaatregelen gerealiseerd.
Uitdaging In beeld brengen van kansen voor energiebesparing en verduurzaming bij alle
gemeentelijke beleidsterreinen. Intern de raakpunten en mogelijkheden helder
benoemen.
Doelstelling De betekenis van Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam Ondernemen
voor gemeenten in beeld brengen via maatschappelijke en financile
rendementen.
Aanpak Het Klimaatbeleid stap voor stap verankeren in de gemeentelijke organisatie.
Lokale overheden zorgen voor uitwisseling van leerervaringen en innovatieveaanpakken en leren van elkaar. Zie ook: Platform Duurzame Gemeenten
Als eerste kan een bijvoorbeeld de verkenning van nut en noodzaak
Regionale Signaalkaart Energiearmoede met sociale zaken, maatschappelijke
organisaties en woningcorporaties worden opgepakt.
Maar er zijn ook nog volop kansen en witte vlekken m.b.t. klimaatadaptatie
via ruimtelijke ordening, recreatiebeleid en gezondheidszorg.
Door per beleidsterrein de raakvlakken met klimaat en het belang daarvan te
benoemen ontstaat een afwegingskader waar de diverse afdeling zelfstandig
mee uit de voeten kunnen.
Producten Pilotproject afwegingskader klimaat gemeentelijk beleid
Afbakening Per project te bepalen
BeheersingMenskracht en
organisatie
Projectgroep
Projectleider: RNV
Gemeentelijke afdeling (afhankelijk van te maken keuze)
Betrokken partijen
Maatschappelijke organisaties; per project te bepalen
Geld en Tijd Projectleiding uren RNV: 80 uurUren per gemeente: 50 uur
Projectgeld:
- Bijeenkomsten en training: 500,- (per gemeente)
Planning 2014 en 2015
Communicatie Via Platform Duurzame Gemeenten
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
21/28
21
Planning
Wat in 2013
2013 is een overgangsjaar. In dit jaar zullen de begrotingen van de gemeentenaangepast moeten worden aan de ambities. Tijdens de behandelingen in de voorjaarnota
zal duidelijk worden of er geld beschikbaar komt voor klimaatactiviteiten. De grotereexterne projecten kunnen dan op zijn vroegst in de tweede helft van 2013 starten en
krijgen de nadruk in 2014 en 2015. Projecten in 2013 zijn de minst kostbare en richtenzich veelal op continuering:
Basispakket
Inkoop slimme meters en energiemonitoring en management (100 uur) Voorbereiden woningen energiezuiniger campagne (200 uur) Stimulering Lokale Duurzame Energie initiatieven (burgerinitiatieven) (80 uur) Platform Veluwe Duurzaam duurzame huizenroute, website, acties (90 uur) Energiebesparing in de gemeentelijke gebouwen / openbare ruimte (energieteams)
(150 uur)
Platform Duurzame Gemeenten (100 uur)
Duurzaam Meerjarig Onderhoud Programma gemeentelijke gebouwen (70 uur)Pluspakket
Routekaart naar CO2-neutrale Noord-Veluwe / Klimaatatlas (monitoring enverantwoording) (50 uur)
Voorparkeren op nieuwe activiteiten 2014
Wat in 2014-2015
Basispakket
Bestaande woningen energiezuiniger campagne (800 uur)
Platform Veluwe Duurzaam huizenroute, beurs, website, acties (50) Regionale Greendeals stimuleren van koploperbedrijven en organisaties (500
uur)
Platform Duurzame Gemeenten (100 uur)Pluspakket
Stimulering schoner vervoer, OV en fietsgebruik (100 uur) Doorwerking Klimaatbeleid in uiteenlopende gemeentelijke beleidsterreinen
(sociaal /armoede; ruimtelijk, volkshuisvesting, woningbouw, economisch) 80 uur
Uitvoeren acties regionale Routekaart (incl. monitoring) (50 uur)
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
22/28
22
Menskracht en middelen
Wat hebben we hier voor nodig in de periode 2013-2015:
Uren per gemeenten
- uren gemeentelijke projecten: 100 (milieu) plus 300 (overige afdelingen)
- bijdrage in uren regionale projecten en overleggen: 500 (milieu en overig)
Uren RNV
- Projectleider (Klimaatadviseur) voor 3 jaar, 0,6 fte= 2520 uur (840 uur/jaar)
2013 (feb-dec)
De maand januari valt nog onder de financiering van het KAP 2009-2012.
Dit maandbedrag is al meegenomen in de gemeentelijke begrotingen 1
BASIS
Kosten Projectleider RNVop jaarbasis (790 uur a 81,-) 63.990
Werkelijke kosten op basis van 11 maanden 58.657Gemeenschappelijkeprojectkosten 2013 basis 19.000
-/- (minus opbrengst klimaatadviseur 2012 (inzet elders) 21.141
-/- (minus) bijdrage Regiocontract (platform) 12.500
Totale kosten basispakket 44.016
PLUSKosten Projectleider RNV op jaarbasis (50 uur) 4.050
Werkelijke kosten op basis van 11 maanden 3.712Gemeenschappelijke projectkosten 2013 Plus 5.000
Totale kosten pluspakket 8.712
2014 -2015
BASIS
Kosten Projectleider RNV (1450 uur a 81,-) Basis 117.450Gemeenschappelijke projectkosten 2014-2015 Basis 35.000
-/- bijdrage Regiocontract 25.000
Totale kosten basispakket 127.450
PLUSKosten Projectleider RNV (230 uur) en projecten Plus 18.630
Gemeenschappelijke projectkosten 2014-15 Plus 34.000Totale kosten pluspakket 52.630
1 Huidige begroting Klimaatactieplan 2013
Begroting Begroting Elburg Ermelo HarderwijkNunspeet OldebroekPutten Heerde Hattem
Beheersproduct: 2012 2013Klimaatadvisering 97.386 8.448 939 1.164 1.349 1.409 1.140 1.082 913 451
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
23/28
23
Kostenverdeling op basis van inwonersaantal
2013 basis 100% plus 100% basis plus
Totaal
2013Harderwijk ja 29 ja 39 12.765 3.398 16.163Elburg ja 14 ja 19 6.162 1.655 7.817Ermelo ja 17 ja 22 7.483 1.917 9.400Nunspeet ja 17 nee 0 7.483 0 7.483Putten ja 15 ja 20 6.602 1.742 8.344Hattem ja 8 nee 0 3.521 0 3.521
100 100 44.016 8.712 52.728
2014Totaal
2014
Harderwijk 18.480 10.263 28.743Elburg 8.922 5.000 13.921
Ermelo 10.833 5.789 16.623
Nunspeet 10.833 0 10.833
Putten 9.559 5.263 14.822
Hattem 5.098 0 5.098
63.725 26.315 90.040
2015Totaal
2015
Harderwijk 18.480 10.263 28.743
Elburg 8.922 5.000 13.921
Ermelo 10.833 5.789 16.623
Nunspeet 10.833 0 10.833
Putten 9.559 5.263 14.822
Hattem 5.098 0 5.098
63.725 26.315 90.040
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
24/28
24
Bijlage 1: IGEV projecten (regiocontact)
Projecten met een raakvlak aan klimaat die via het regiocontact onder de noemer
Innovatiecentrum Groene Economie Noord-Veluwe, al hun dekking hebben gevonden,vallen buiten het blikveld van dit Klimaat Actieplan. Uitzondering hierop is het onderdeel
Platform Duurzame Gemeenten dat in de uitwerking hierboven wel een plek heeftgekregen en waarvoor de financile middelen vanuit het Regiocontract in het KAP zijn
ingebracht (totaal 50.000 voor de 4 Regiocontract-jaren). Volledigheidshalve staan dedrie IGEV projecten in deze bijlage vermeld omdat ze in de wel in de KAP-periode hunuitvoering krijgen.
In de Visie regio Noord_Veluwe 2030 Care Valley Veluwe is als toekomsbeeld
opgenomen dat de Noord-Veluwe als experimenteerregio een Innovatiecentrum voorgroene technologie binnen haar grenzen heeft. In de afgelopen programmaperiode is via
het traject Noord-Veluwe Biobased volop aandacht geweest voor innovatie,koploperprojecten en kennisuitwisseling tussen onderwijs, bedrijven en overheid. In het
nieuwe Regiocontract met de provincie Gelderland wordt onder de noemerInnovatiecentrum Groene Economie de ideen verder uitgebouwd. Belangrijke pilaren
voor het Innovatiecentrum zijn het Praktijklaboratorium Biobased Economy, het PlatformGroene Economie en een Regionale Duurzame Energie- en Ontwikkelingsmaatschappij.Binnen deze modules worden activiteiten opgepakt die de opschaling van duurzame
energie en energiebesparing in de bebouwde omgeving en binnen de biobased economygaan versnellen.
Platform Groene Economie (netwerk, kennis, training)
Achtergrond In de afgelopen jaren zijn in de Noord-Veluwe aanzetten gedaan voorimplementatie van projecten, innovaties en kenniscirculatie op vlak
groene grondstoffen, energiebesparing, duurzame energieopwekkingen het sluiten van ketens. Het speelveld is erg versnipperd terwijl
initiatieven om samenwerking van juiste combinaties van stakeholders(uit ondernemerschap, overheid, onderzoek&onderwijs) vragen. Er is
vraag naar een continu proces van visieontwikkeling en hetuitwisselen van kennis en ervaring. Daarnaast is er behoefte aan hetcreren en onderhouden van verbindingen tussen sectoren endisciplines en het aantrekken of ontwikkelen van talent en
competenties
Aanpak Transitie naar een regionale groene economie vanuit eennetwerkorganisatie . Via routekaarten gaan we samen met
voorlopers uit het veld richting geven aan beleid en acties. Minimaal 75 actoren vormen de motor van een actief netwerk.
Gedurende de looptijd van het project informeren en motiveren
zij elkaar en hun omgeving via netwerkbijeenkomsten ennieuwsbrieven.
Met kenniskringen werken we aan de ontwikkeling van nieuwekennis en kunde van minimaal 20 ondernemers en
directie/stafleden van ondernemingen die werkzaamzijn/worden binnen de groene economie. Met
werkprogrammas voor deze kenniskringen werken we aannieuwe markten, technologie en regelving.
Verbeterde HRM, training en opleiding met 60 leertrajecten insamenwerking tussen ondernemingen en onderwijsinstellingen
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
25/28
25
Platform duurzame gemeenten: Uitwisselen van kennis enervaring, afstemming en gezamenlijke uitvoering vangemeentelijke klimaatprogrammas
Praktijklaboratorium Biobased Economy (broedplaatsen, coaching, innovatie)
Achtergrond In de afgelopen jaren zijn in de Noord-Veluwe diverse pilotprojecten
op vlak van groene grondstoffen en energie en het sluiten van ketensvoorbereid, waarin kleine ondernemingen vaak het initiatief nemen.Hierin schuilt groeipotentieel voor een kennisintensieve groene
economie in de regio. Er zijn echter ook bedreigingen voor deze prilleontwikkeling. Enerzijds hebben die te maken met de ontwikkeling van
deze ondernemingen zelf (beschikbare tijd, competenties, groeifases)en anderzijds met laagdrempelige beschikbaarheid van
onderzoeksfaciliteiten, geschoolde arbeid en financiering of met decomplexiteit van samenwerking en regelgeving.In het praktijklaboratorium voor biobased economy werken de 4 O's(Ondernemingen, Onderwijs&Onderzoek, Overheid) samen om het
groeipotentieel in kennis, kunde en business binnen speerpunten vanbiobased economy in de Noord-Veluwe te ontwikkelen.
Aanpak Het praktijklaboratorium gaan we vormgeven via proeftuinen voornieuwe projecten en jong talent; innovatiesupport bij ontwikkeling en
financiering (DEON?); ontwikkelingsbroedplaatsen voor start-ups.Deze drie instrumenten moeten leiden tot:
Marktintroductie van minimaal 3 technologien, productie- ofketenconcepten binnen speerpunten van biobased economy inde Noord-Veluwe
Start van 5 nieuwe bedrijven (joint ventures of nieuwebedrijfsactiviteiten van MKB, start-ups)
Instroom van 12 HBO- en/of universitaire afstudeerders inbiobased bedrijvigheid in de regio
Duurzame Energie en Ontwikkelingsmaatschappij (DEOM, financiering, ontwikkeling,
participatie)
Achtergrond In de regio is voldoende potentieel aanwezig om een substantileversnelling tot stand te kunnen brengen in de omschakeling naar eenduurzame energie huishouding. Marktwerking leidt op dit moment nog
niet tot de gewenste verduurzaming. Vandaar dat lokale overhedenmet belangrijke stakeholders zich sterk maken voor de versnelling en
opschaling van de lokale duurzame energieproductie, met name groengas, windenergie en warmte via een Duurzame Energie- en
Ontwikkelings Maatschappij. Uit een haalbaarheidsonderzoek kwamnaar voren dat een aanpak via DEOM projecten en werkgelegenheid
naar de regio kan halen. Een diepgaand businessplan moet de kansenen bedreigingen verder in beeld brengen.
Aanpak Uitgewerkte Businesscases voor regionale Duurzame Energie enOntwikkelingsmaatschappij. Ondersteuning en ontwikkeling minimaal
8 investeringsprojecten vanuit DE-OM. Realisatie van minimaal 3investeringsprojecten vanuit DE-OM.
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
26/28
26
Bijlage 2: Overzicht pakketten
Basis pakket Pluspakket
Bestaande woningenenergiezuiniger campagne.
Veluwe Duurzaam Stimulering Lokale Duurzame
Energie initiatieven(burgerinitiatieven)
Duurzame gemeenteo Inkoop meters en
managemento Energiebesparing in de
gemeentelijke gebouwen /
openbare ruimte(energieteams)
o Duurzaam Meerjarigonderhoudprogramma
gemeentelijke gebouwen
Regionale Greendeals stimulerenvan koploperbedrijven en
organisaties
Platform Duurzame Gemeenten
Stimulering schoner vervoer, OV enfietsgebruik
Doorwerking Klimaatbeleid inuiteenlopende gemeentelijke
beleidsterreinen (sociaal /armoede;ruimtelijk, volkshuisvesting,woningbouw, economisch.)
Routekaart naar CO2-neutraleNoord-Veluwe (monitoring en
verantwoording
Innovatiecentrum voor Groene Economie Noord-Veluwe (IGEV)
Platform Groene Economie(netwerk, kennis, training)
Centrum voor BiobasedOndernemerschap (broedplaatsen,coaching, innovatie)
Duurzame Energie enOntikkelingsmaatschappij (DEOM,
financiering, ontwikkeling,participatie)
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
27/28
27
Bijlage 3: Uren en middelen inzet
2013 uren RNV en per gemeente 2014 +2015 uren RNV en per gemeente
RNV Gemeente RNV Gemeente
1.Bestaande
woning
370 20 1.Bestaande
woning
850 80
2.Inkoop
energieman250 50 9.Reg. greendeals
bedrijven500 50
3.Gem.
energieteamsbij 2 100 3.Gem.
energieteams100
4. Duurz.
Onderhoud70 50 4. Duurz.
Onderhoud40
5. Platform
gemeenten100 50 5.Platform 100 50
6. Lokaleinitiatieven
bij 1 50 10.Klimaatbeleidintern
80 50
7. Routekaart 50 10 7. Routekaart 50 5011.Schoner vervoer 100 50
8. Veluwe
Duurzaambij 1 50 8.Veluwe
Duurzaambij 1 50
TOTAAL 840 380 1680 520
2013 Basis financin 2014 +2015 Basis
Totaal Per gem. Totaal Per gem.
1.Bestaande woning
14.500
1.Bestaande woning
25.000
2. Inkoopenergieman 4.500 9.Reg. Greendealsbedrijven 10.0003. Gem.energieteams bij 24. Duurz.
Onderhoudp.m.
5. Platform 5.Platform
6. Lokale
initiatieven bij 1
12.Klimaatbeleid
intern500
7. Routekaart
5.000
13.Schoner vervoer 5.500
7. Routekaart10.000
p.m.
8.Veluwe Duurzaam
bij 1
8.Veluwe Duurzaam
Bij 124.000 0 45.000 6.000
Bijlage 4 (volgende bladzijde): Uitgangspunten Klimaatactieplan
-
7/28/2019 Klimaatactieplan 2013-2015 Regio Noord-Veluwe
28/28
Gemeenten
Inspireren
Maatregelen
Oppakken
Duurzaam
Beheer
Instrumenten
Bestaande producten
inzetten /
2 % Energiebesparing per
jaar
20% CO2 reductie
20 % Duurzame Energie
in 2020Bedrijven
Koploper Inwoners
Initiatief
Opschalen
Duurzame
Technieken