Download - Kardiovaskularni zaboluvanja
![Page 1: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/1.jpg)
Kardiovaskularni zaboluvawa
![Page 2: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/2.jpg)
Bolesti na kardiovaskularniot sistem
• Srceto e muskulna pumpa koja so svojata ritmi~na kontrakcija ovozmo`uva postojan protok na krvta niz site tkiva i obezbeduva normalna razmena na materii
• Perikard e srceva kesa koja se sostoi od dva lista: vnatre{en (serozen) i nadvore{en (fibrozen)
![Page 3: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/3.jpg)
![Page 4: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/4.jpg)
Simtomi
Gradna bolka (bockawe,bode`i, probodi,
te`ina, stegawe)• lokalizacija - naj~esata,centralno• iradijacija - tipi~no: levo ramo• kvalitet: nagla, silna, ostra,
stega~ka,te`ina, pritisok• traewe - obi~no 1-10 min
![Page 5: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/5.jpg)
• provokativni momenti - fizi~ki napor,stres,izleguvawe na ladno,studen vetar,napnatost
• palpitacii (nervnovegetativni funkcionalni naru{uvawa)
• dispnea - srceva slabost (pri napor-mitralna bolest, kardijalna astma,psihogena-hiperventilacionen sindrom
![Page 6: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/6.jpg)
• gubewe na svest - syncopa i temneewe na svesta (zna~itelno namaluvawe na mozo~nata perfuzija)
• ka{lica• hemoptizii• zamor• cijanoza• edemi-otoci zadr{ka na voda i sol
![Page 7: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/7.jpg)
• Claudicatio intermittens - bolka pri periferna arteriska bolest
![Page 8: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/8.jpg)
Dijagnosti~ki metodi
Neinvazivni:• elektrokardiogram – grafi~ki zapis na
elektri~nite potencijali na srceviot muskul
• koronaren strest-test: osetlivo i informativno ispituvawe na kardiovaskularniot odgovor na napor (detekcija i rizik stratifikacija na ishemi~nata bolest)
![Page 9: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/9.jpg)
• dinami~na holter elektrokardiografija - dijagnoza i sledewe na tretmanot na srcevite aritmii i promenite na ST segmentot
• ehokardiografija - se odnesuva na grupa testovi (metodi) koi go koristat ultrazvukot za ispituvawe na srceto i ja registriraat informacijata vo forma na eha ili odbieni ultrazvu~ni branovi
![Page 10: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/10.jpg)
• kompjuterizovana tomografija• nuklearna kardiologija (miokardna
perfuziona scintigrafija,radionukleidna ventrikulografija)
• magneten rezonans
![Page 11: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/11.jpg)
Invazivni• srceva kateterizacija• angiografija (srceva {uplina i krvni
sadovi)• elektrofiziolo{ki proceduri
![Page 12: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/12.jpg)
Bolesti na miokardot Myocarditis
Vospalenie na srceviot muskul koe sekarakterizira so `ari{ni ili difuniinfiltrati na vospalitelni kletki vointersticiumot so degeneracija i/ilinekroza na miokardot od neishemiskopoteklo
![Page 13: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/13.jpg)
Etiologija - infekcii
• bakteriski: streptokok,stafilokok,pneumokok,meningokok
• virusni: adeno virusi,coxaci virus,cmv,echo virusi,mumps,HIV
• fungalni: aspergiloza,actinomikoza,candidioza
• spirohetalni: leptospirozis• parazitarni: cisticerkoza,toxoplazmoza
![Page 14: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/14.jpg)
Klini~ka slika
Klini~kata slika zavisi od stepenot nao{tetuvawe na miokardot. Vo po~etokot sesimptomi na virusnata infekcija, a po 7-10dena stanuva pravata klini~ka slika namiokarditot so slednive simptomi:• zamor• op{ta slabost• intolerancija na fizi~ki napor
![Page 15: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/15.jpg)
• dispnea• prekardijalna bolka• aritmii• palpitacii• sinkopa
![Page 16: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/16.jpg)
Dijagnoza
Zavisi od stepenot na klini~kotosomnevawe. Kriterium za dijagnoza namiokarditisot, za `al, se u{te ne postoi• laboratoriski testovi - lesno
poka~eni: Le,eozinofili, Se,srcevi enzimi,
• izolacija na virusot vo prvite 7-14 dena, vo krvta, urinata, stolicata, sputum,plunka,
![Page 17: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/17.jpg)
• elektrokardiogram - sinusna tahikardija,blok na granka na Hisov snop,niska volta`a na QRS kompleksot,elevacija na ST segmentot
• rendgenogram na graden ko{ - srce so normalna demenzija,lesno dilatirano,izrazena kardiomegalija
• dopler-ehokardiografija - procenka na goleminata na srceto i funkcijata na komorite
![Page 18: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/18.jpg)
• biopsija na endomiokardot - ovozmo`uva kone~en dokaz na miokarditisot i postana “zlaten strandard” spored koj se sporeduvaat drugite metodi
![Page 19: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/19.jpg)
Lekuvawe
Vo bolni~ki uslovi• miruvawe - edinstvena merka na
lekuvawe• antipiretici (aspirin)• kortikosteroidi i imunosupresivni agensi
- ako so biopsija e potvrden vospalitelen infiltrat
• b-blokatori - tahikarija, aritmija• inotropni lekovi - dekompenzacija
![Page 20: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/20.jpg)
Nega• miruvawe so {to se spre~uva pojava
na tromboza i tromboembolija,se otsranuvaat i ubla`uvaat aritmiite (fibrilacija na komorite)
![Page 21: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/21.jpg)
Koronarna arteriska bolest
Najva`ni KVZ se koronarnata arteriskabolest (KAB), hipertenzijata,cerebrovaskularnite zaboluvawa ikardiomiopatiite
![Page 22: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/22.jpg)
Rizik-faktori
Terminot rizik-faktor gi opi{uva oniekarakteristiki najdeni kaj zdravi individuikoi se nezavisni vo vrska
posledovatelnatapojava na koronarnata bolest, a koga semodificira~ki se reverzibilni• modificira~ki na~in na `ivot:
dieta,pu{ewe tutun,konsumirawe alkohol,fizi~ka inaktivnost
![Page 23: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/23.jpg)
• modificira~ki biohemiski i fiziolo{ki karakteristiki: poka~en krven pritisok,poka~eno nivo na vkupen holesterol (LDL),poka~eni plazmatski trigliceridi,hiperglikemija/dijabetes,prekumerna debelina,trombogeni faktori
• nemodificira~ki li~ni karakteristiki: vozrast, pol,familijarna anamneza,li~na istorija
![Page 24: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/24.jpg)
Etiologija
Mehanizmot za pojava na KB e disbalns me|u
potrebite i doturot na kislorod vomiokardnite kletki
![Page 25: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/25.jpg)
Vo osnova na ova zaboluvawe le`iaterosklerozata so redukcija na lumenot nakoronarnite arterii, {to ima za posledicanamaluvawe na miokardna perfuzija vosostojba na zgolemenapobaruva~ka/potri{uva~ka na kislorodili/i vo bazalni uslovi
![Page 26: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/26.jpg)
![Page 27: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/27.jpg)
![Page 28: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/28.jpg)
• mikardnata ishemija vo pomalku od 5% e posledica na: spazmi,intravaskularni tromboemboli~ni sostojbi,vrodeni i steknati srcevi mani,sistemski bolesti,izrazena anemija, {ok, hipertenzija, hipotenzija,kongenitalni anomalii na koronarnite arterii
![Page 29: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/29.jpg)
Koronarna cirkulacija:• leva koronarna arterija: (predna
descendentna i leva cirkumfleksna koronarna arterija
• desna koronarna arterija
![Page 30: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/30.jpg)
Koronarnata arteriska bolest gi sodr`i slednive klini~ki entiteti: • stabilna angina pektoris• akutni koronaren sindrom (nestabilna
angina pektoris,akuten miokarden infarkt i iznenadna ishemiska smrt)
![Page 31: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/31.jpg)
Klini~ka slika
Stabilna angina pektoris e osnovenoblik na KAB.
Posledica e na intermitentna,tranzitorna mikardna ishemija provocirana od zgolemeni potrebi na kislorod
![Page 32: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/32.jpg)
![Page 33: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/33.jpg)
Gradna bolka (diskomfort) koj sekarakterizira so slednive elementi:• lokalizacija - zad gradnata koska• iradijacija - levo ramo, po dol`ina na
leva raka (ulnarana strana)kon vratot, vilicata
• kvalitet - stegawe, pe~ewe, parawe, pritisok,te`ina
![Page 34: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/34.jpg)
• mo}nost (intenzitet) - varijabilen (silna i izrazena)
• provokativni faktori - fizi~ki napor,emocionalen stres, obilen obrok,
• traewee - edna najmnogu 10 min• pridru`ni pojavi - strav,osobeno od
bliska smrt,bledilo, potewe,napnatost
![Page 35: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/35.jpg)
Dijagnoza
• anamnesti~ki podatoci• standarni analizi (kompletna krvna
slika,glikemija,lipiden status,• enzimski status - CK-MB, i troponin T• ispituvawe na bubre`nata funkcija
![Page 36: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/36.jpg)
• elektrokardiogram EKG – osnoven. Vo faza na bolka naj~esto tipi~na ST segment depresija od horizontalen tip, a poretko elevacija od 1mm, mo`e da bide pridru`eno so negativizacija na T branot
• koronaren strest test (KST)• ehokardiografija• selektivna koronarografija i• ventrikulografija
![Page 37: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/37.jpg)
Lekuvawe
• edukacija na pacientot• primarna i sekundarna prevencija• farmakolo{ko lekuvawe 1. inhibitori na intravaskularna
agregacija na trombocitite - aspirin,2. beta blokatori - atenolol3. antagonisti na kalcium - amlopin4. nitroglicerin i nitrati
![Page 38: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/38.jpg)
5. inhibitori na anginotenzin-konvertirakiot enzim (AKE)
6. antilipemi~na terapija7. antioksidativni vitamini (vitamin C,E
i beta karoten)• revaskularizacija
![Page 39: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/39.jpg)
Akuten koronaren sindrom
E izraz koj{to se koristi za sekojakonstelacija na klini~ki simptomi {toodgovaraat na akutna miokardna
ishemija
Ovoj sindrom (AKS) gi sodr`i slednivesostojbi: akuten MI so ST-segmentelevacija, ili bez nea, odnosno Q i non-QMI, kako i nestabilna angina pektoris
![Page 40: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/40.jpg)
Etiologija
Osnova za klini~kiot izraz na AKS espontana ruptura na plakata koja e
polnaso masti i makrofagi, i stvarawe natromb preku puknatinata kojpredizvikuva subtotalna ili totalnaopstrukcija na koronarnata arterija
![Page 41: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/41.jpg)
Nestabilna angina pektoris
Pretstavuva prisustvo na eden ili pove}eod trite anamnesti~ki podatoci:• kre{~endo angina (jaka, dolgotrajna ili
~esta• angina de nuovo (se javuva najdolgo od
pred eden mesec) pri najmal napor• angina pri miruvawe (obi~no so
prodol`eno traewe,pove}e od 20 min)
![Page 42: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/42.jpg)
Patofiiologija• se karakterizira so ~esti, ali prolazni
epizodi na ishemija poradi kriti~no namaluvawe na koronarniot protok
![Page 43: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/43.jpg)
Klini~ka slika
• gradna bolka - naj~esto silna, bez provokacija, vo mir, duri i vo spiewe, trae okolu 30 minuti, ne pominuva ili kratkotrajno so nitroglicerin pod jazik i e pridru`ena so:
• potewe• dispnea• ponekoga{ povra}awe
![Page 44: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/44.jpg)
Dijagnoza
• fizikalen pregled - tranzitoren sistolen {um na srceviot vrv, hipotenzija
• EKG - tranzitorna ST-segment depresija ili elevacija so inverzen T bran. Ako promenite perzistiraat pove}e od 12 ~asa se raboti za non-Q bran infarkt
• laboratoriski analizi - srcevi enzimi vo normalni granici: CK-MB,CPK,LDH,
troponini T i I
![Page 45: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/45.jpg)
Neinvazivni isleduvawa:• KST po 48 ~sas po stabiliziraweto• ehokardiografija• radionukleidni ispituvawa• koronarografija
![Page 46: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/46.jpg)
Lekuvawe
Antiagregaciska i antitrombocitnaterapija:• aspirin 75 do 325 mg• klopidrogel 75 mg• heparin i.v 5000 vo bolusa potoa
1000 IE na ~as vo infuzija• koronarna bay-pass hirurgija
![Page 47: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/47.jpg)
Akuten miokarden infarkt
Terminot “akuten infarkt na miokardot”uka`uva na akutno ireverzibilnoo{tetuvawe na miokardot poradi:• akutno namaluvawe ili stopirawe na
krvniot protok niz edna koronarna arterija, ili
• nenadejno zgolemuvawe na miokardnata pobaruva~ka za kislorod
![Page 48: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/48.jpg)
Etiologija
• arterioskleroza - naj~esta pri~ina• tromboza• hemoragija vo lumenot ili pod
ateroskleroti~nata plaka• embolija• disekcija na koronarna arterija• koronarna arteriska spazma• vaskulitis i drugi
![Page 49: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/49.jpg)
![Page 50: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/50.jpg)
Patoanatomski aspekt:• transmuralen ili subendokardenElektrokardiografski aspekt:• AMI so ST-segment elevacija (STEMI),
ako dojde do pojava na novi Q zapci - Q miokarden infarkt, vo otsustvo na Q - non Q miokarden infarkt,ili bez ST-segment elevacija (BSTEMI)
![Page 51: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/51.jpg)
![Page 52: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/52.jpg)
Klini~ka slika
• gradna bolka - nad 15 min,obi~no retrosternalna ( stegawe kako vo mengeme,pe~ewe,proboduvawe so no`,te`ina) pridru`ena so:~uvstvo na slabost,studenilo,vrtoglavica, svetkavici,palpitacii,nesvetica,anksioznost,gadewe, povra}awe
![Page 53: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/53.jpg)
Dijagnoza
Dijagnozata se zasniva na najmalku dva od
slednite tri kriteriumi:• klini~ka slika so podatok za
prolongirana gradna bolka• Ekg promeni so pojava na ST-segment
elevacija, a podocna i Q zapci; i• karakteristi~no povi{uvawe na srcevite
markeri vo serumot
![Page 54: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/54.jpg)
ST segment Elevation: ST segment deviationis measured 0.04 seconds after the J-point from the baseline.
![Page 55: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/55.jpg)
Fizikalen naod:• studena i vla`na ko`a• pri preden infarkt: manifestacii od
simpati~niot nerven sistem (tahikardija i/ili hipertenzija)
• dolen infarkt: manifestacii od parasimpati~niot nerven sistem (bradikardija i/ili hipotenzija)
![Page 56: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/56.jpg)
![Page 57: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/57.jpg)
Elektrokardiografski promeni:• razvoj na Q zapci ili gubewe na R
zapci kako glaven pokazatel za “infarkt so Q zabec” (porano nare~en transmuralen MI)
• “infarkt bez Q zabec” (porano nare~en netransmuralen ili subendokarden MI)
![Page 58: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/58.jpg)
Laboratoriski ispituvawa: poka~uvawe namarkeri vo serumot koi se osloboduvaatkako posledica na o{tetuvawe namiokardnite kletki:• troponin T,C i I. (srceviot troponin I se
nao|a samo vo srceviot muskul) se poka~uva vo 1-2 ~asa
• kreatinin kinaza (CK) se poka~uva za 3-5 ~asa
![Page 59: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/59.jpg)
• mioglobin 1-2 ~asa• laktat dehidrogenaza (LDH)• aspartat transamilaza (AST)
![Page 60: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/60.jpg)
Ehokardiografija - se detektiraatabnormalnosti kako:• hipokinezija i akinezija na zidot• zgolemuvawe na dimenzijata na
levata komora• mali perikardni izlivi• formirawe na anevrizma
![Page 61: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/61.jpg)
Srceva kateterizacija i angiografija• koronarna angiografija - apsolutno
najto~en dijagnosti~ki metod i so nea voobi~aeno se nao|a totalna opstrukcija ili visok stepen na stenoza na koronarnite arterii
![Page 62: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/62.jpg)
Lekuvawe
Op{ti merki:• smiruvawe na bolkata (opijatni
analgetici,morfin)• kislorod• sedativi
![Page 63: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/63.jpg)
Glavni merki: najva`na cel na lekuvaweto e
vospostavuvawe reperfuzija, t.e.rekanalizacija na infarktnata arterija iodr`uvawe na protok niz nea• tromboliti~ka (fibrinoliti~ka) terapija vo
prvite 6 ~asa, a se primenuva:1.sistemski vo intravenska infuzija2.selektivno (intakoronarno)
![Page 64: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/64.jpg)
• perkutana transluminalana koronarna angioplastika: primarna, angiplastika kombinirana so tromboliza i spasuva~ka
• hirur{ko lekuvawe
![Page 65: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/65.jpg)
Kardiomiopatii (dilataciona, hipertrofi~na, restriktivna)
Prestavuvaat strukturni i funkcionalnizaboluvawa na srcevoit muskul
Dilataciona kardiomiopatija e sindrom kojse karakterizira so zgolemuvawe na vnatre{nite dimenzii na srceto,naru{uvawe na miokardnata funkcija iskoro sekoga{ razvoj na srceva slabost
![Page 66: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/66.jpg)
Etiologija
• hroni~na difuzna miokardna ishemija• infektivna (virusi,rikecii,bakterii,fungi)• neinfektivna (kolagenoza,sarkoidoza)• metabolni naru{uvawa
(nutricioni,endokrini,elektrolitni)• drogi,medikamenti,toksini• neoplazmi• hematolo{ki zaboluvawa
![Page 67: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/67.jpg)
Klini~ka slika
Simptomi:• dispnea pri napor,ortopnea, paroksizmalna no}na dispnea• slabost,iscrpenost - poradi namalen
minuten volumen• nepodnoslivost na napor• anoreksija,periferni edemi - poradi
sistemska venska hipertenzija
![Page 68: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/68.jpg)
• abdominalna bolka - poradi ongestivna
hepatomegalija• bolka vo gradite• palpitacii,vrtoglavica i/ili sinkopa• aritmija (ekstrasistoli, tahikardija i
fibrilacija na komorite)
![Page 69: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/69.jpg)
Dijagnoza
• anamneza• fizikalen pregled - znaci na razli~en
stepen na kongestivna srceva slabost:studena i suva ko`a i/ili periferna cijanoza, vla`ni rkalki i plevralna efuzija poradi belodrobna kongestija
![Page 70: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/70.jpg)
Laboratoriski naodi:• nespecifi~niEKG: niza abnormalnosti• sinusna tahikardija, mikrovolta`a na QRS kompleksot,blok na leva granka,
• poremetuvawe na ritamot• nespecifi~ni promeni na ST
segmentot i T branot
![Page 71: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/71.jpg)
Rendgenski naod:• srceto e zgolemeno (prete`no levata
komora) i e so slab tonus • le`i na {iroka baza na dijafragmata• zgolemen e odnosot pome|u
dijafragmalniot i vkupniot transferzalni pre~nik
![Page 72: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/72.jpg)
• zgolemen e volumenot na srceto so kongestija (zastoj na krv) vo belite drobovi, no bez srazmerno zgolemuvawe na levata pretkomora vo odnos na levata komora
• nema kalcifikacija na srcevite zalistoci
• i bez promeni na aortata
![Page 73: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/73.jpg)
Ehokardiografija:• detektira dilatirani,difuzno
hipokontraktilni srcevi {uplini so namalena ejekcionata frakcija (40%)
• se isklu~uva perikarden izliv
![Page 74: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/74.jpg)
Lekuvawe
higiensko - dietetski re`immedikamentozen tretman:• lekuvawe na srcevata slabost - AKE
inhibitori,diuretici,b - blokatori• antikoagulacija i antitrombociten
tretman - aspirin• antiaritmici
![Page 75: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/75.jpg)
Hipertrofi~na kardiomiopatija
Pretstavuva vrodeno ili zdobienozaboluvawe koe se karakterizira sozna~ajna hipertrofija na miokardot idijastolna disfunkcija nastanati voodsustvo na vidliv provokativen faktor(aortna stenoza,koarktacija naaortata,sistemska
arteriskahipertenzija)
![Page 76: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/76.jpg)
Etiologija
• genetski heterogeno zaboluvawe so {iroka fenotipska ekspresija (varijabilitet vo klini~kite simptomi i stepen na hipertrofija)
![Page 77: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/77.jpg)
Klini~ka slika• gradna bolka koja tipi~no se javuva pri
napor• sinkopa - naj~esto pri napor i e
kombinacija na miokardna ishemija, aritmija,opstrukcija na levokomoren
iste~en trakt• dispneja pri napor - naru{ena dijastolna
funkcija• palpitacii - prisutni pretkomorni i
komorni aritmii
![Page 78: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/78.jpg)
Dijagnoza
• elektrokardiogram - leva devijacija na oskata,leva komorna hipertrofija,cel spektar na pretkomorni i komorni naru{uvawa na ritamot
• ehokardiografija - asimetri~na hipertrofija na me|ukomornata pregrada,abnormalno anteriorno dvi`ewe na mitralniot kuspis vo sistola(SAM),
• stesnuvawe na leviot komoren iste~en trakt
![Page 79: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/79.jpg)
Lekuvawe
• lekovi od izbor se b-blokatori,a kako alternativa mo`e da se koristi kalcium antagonistot Verapimil
• oralni antikoagulantni lekovi• antiaritmici – amiodaron i sotalol
hirur{ki tretman – miotomija name|ukomornata pregrada
![Page 80: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/80.jpg)
Restriktivna kardiomiopatija
Pretstavuva zaboluvawe koe se karakterizira so izrazeno naru{uvawe na komornoto polnewe vo vreme na dijastola, kako rezultat na zgolemena krutost na miokardot.
![Page 81: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/81.jpg)
Etiologija
• nepoznatanastanuva kako rezultat na procesot
nainfiltracija na abnormalni metabolniprodukti ili supstrati vo miokradot,endokardot,valvularniot aparat, sprovodniot sistemPostojat dve formi: difuzna i nedifuzna
![Page 82: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/82.jpg)
Klini~ka slika
dominiraat znaci na desnata srcevaslabost:• slabost• dispneja pri naporpokasno:• periferni otoci• hepatomegalija,• ascites i anasarka
![Page 83: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/83.jpg)
Dijagnoza
• elektrokardiografija – sinusna tahikardija,pretkomorni i komorni aritmii,naru{uvawe vo sproveduvaweto-naj~esti blokovi od prv,vtor i tret stepen
• ehokardiografija- na~esto normalni dimenzii na komorite
![Page 84: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/84.jpg)
Lekuvawe
• ne postoi specifi~na terapija, taa e glavno simptomatska ili bara tretman na specifi~noto naru{uvawe koe dovelo do pojava na restriktivnata kardiomiopatija
![Page 85: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/85.jpg)
Perikarditis
perikardot ima pove}ekratna funkcija:• fiksira~ka• za{titna uloga• ja ograni~uva akutnata dilatacija na
srceto• u~estvuva vo dijastolnoto rastegawe
na srceto
![Page 86: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/86.jpg)
Etiologija na bolestite na perikardot
• vospalenie (revmatska treska, revmatoiden artritis, vaskulitis, alergiska reakcija (serumska
bolest,reakcija na lekovi)• infekcija:bakteriska,
virusna,gabi~na,• radijacija• miksedem• uremija
![Page 87: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/87.jpg)
Akuten perikarditis
se karakterizira so trijas na simptomi: ostri gradni bolki,prisustvo na perikardijalno triewe na auskultacija i elektrokardiografski promeni
![Page 88: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/88.jpg)
Eksudativen perikarditis i tamponada
prisustvo na izliv (akuten ili hroni~en), vo perikardnoto kese, koj mo`e da bide: serozen,krvav,limfen, a vo prisustvo na bakteriska infekcija i purulenten.
![Page 89: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/89.jpg)
Tamponada nastanuva koga ima izedna~uvawe na intraperikardniot pritisok so pritisokot na polnewe na desnta pretkomora i komora, a potoa i so krajno dijastolniot pritisok na levata komora
![Page 90: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/90.jpg)
Konstriktiven perikarditis
naj~esto se dol`i na hroni~no vospalenie i fibroza poradi infektiven proces (bakterii,mnogu ~esto kako rezultat na TBC, gabi i virusi), ili uremija i neoplazmi
![Page 91: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/91.jpg)
Нарушувања на ритамот и спроведувањето
Срцевите аритмии наједноставно можеме даги дефинираме како нарушување восоздавањето на импулсот (автоматични иектопични) и нарушување во импулснотоспроведување (reentry аритмии)
![Page 92: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/92.jpg)
Најчести болести кои ги предизвикуваат аритмиите
• исхемична болест на срцето• кардиомиопатии• ревматски и други валвуларни заболувања• миокардитиси• болести на синусниот и А-V јазол• белодробни заболувања• ендокрини заболувања
![Page 93: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/93.jpg)
Нарушување во создавањето на импулсот во синусниот чвор
• синусна тахикардија – состојба на брз срцев ритам над 100-140/мин (не срцева причина – физичка работа, емоции, фебрилност, хипотензија,анемија)
• синусна брадикардија – состојба на бавен срцев ритам под 60/мин. Нормален наод кај тренирани спортисти
![Page 94: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/94.jpg)
• синусна аритмија се исполнува како респираторна кај деца и емотивно лабилни личности
• атријална тахикардија – може да биде пароксизмална,непароксизмална и мултифокална со ритам од 150-200/мин.
![Page 95: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/95.jpg)
• атријален флатер – со фреквенција од 300/мин со спроведување 2:1,3:1
• атријална фибрилација – Екг ирегуларен ритам,ситни,многубројни правилни бранови
• нодален ритам – импулси од А-V чворот
![Page 96: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/96.jpg)
Вентрикуларни аритмии
• вентрикуларни прематурни комплекси (екстраситоли, VES) се манифестираат како палпитации,нерамномерна работа на срцето,чувство на задушување
• вентрикуларна тахикардија – нагла,брза срцева работа со фреквенција од 150/мин,никогаш спонтано не се смирува
![Page 97: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/97.jpg)
Нарушување во импулсното спроведување
• синоатријални блокови од 1 и 2 степен• атриовентрикуларни блокови од 1.2 и 3
степен• интравентрикуларни блокови: блок на
десна гранка,блок на лева гранка,лев антериор хемиблок и лев постериор хемиблок
![Page 98: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/98.jpg)
Акутна срцева слабост (белодробен оток)
Најтешка форма на кардијална диспнеја штонастанува нагло поради акутно попуштање налевата комора на миокардот
Настанува кога доаѓа до придвижување натечноста од крвта во интерстицијалниот иливо алвеоларниот простор
![Page 99: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/99.jpg)
Клиничка слика
• најдраматична состојба• ненадеен недостаток на воздух,кашлање и
искашлување на розеникава содржина, пенлива течност,чувство на давење
• пациентот завзема принудна положба, дишењето е гласно, со гласни инспириумски и експириумски кркорења,потењето е профузно,кожата е ладна,пепеласта и цијанотична
![Page 100: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/100.jpg)
Дијагноза
• на база на клиничка слика и карактеристични знаци
• физикален преглед – средени и крупни влажни крколки што почнуваат базално,а потоа се шират до апикалните партии
![Page 101: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/101.jpg)
Лекување
• прехоспитална фаза – секој пациент треба да има поставено интравенска линија,
оксигенација со кислород со помош на маска и
Екг мониторинг• хоспитална фаза – примена на неспецифични
мерки,идентификација и третман на преципитирачките фактори и препознавање и третман на етиолошката состојба
![Page 102: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/102.jpg)
Хронична срцева слабост
Хроничната срцева слабост е комплексенклинички синдром кој е резултат на било којаструктурна или функционална срцева болест
![Page 103: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/103.jpg)
Клиничка слика
• диспнеа – зголемен напор во дишењето,најчест симптом во раната фаза
• ортопнеа – диспнеја во лежечка положба во покасен стадиум
• слабост, абдоминални симптоми – поради намалена перфузија во скелетната мускулатура,конгестија на црн дроб
![Page 104: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/104.jpg)
• пароксизмална (ноќна) диспнеа – пристапи на тежок недостаток на дишење кои го будат пациентот од сон и поминуваат со седење во кревет
• Чејн-Штоксово дишење – нарушена осетливост на респираторниот центар на артерискиот Pco2 и е познато како периодично или циклично дишење
![Page 105: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/105.jpg)
• срцеви периферни едеми – на двете нозе симетрично,особено во претибиалната регија и кај глуждот
• мозочни симптоми – конфузија,потешкотии во концентрацијата и меморијата, главоболка (намалена перфузија на мозокот)
![Page 106: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/106.jpg)
Дијагноза
За срцева слабост не постои единствен идефинитивен дијагностички тест, бидејќи таанајмногу е клиничка дијагноза која се базираврз внимателна анамнеза и физикаленпреглед
![Page 107: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/107.jpg)
Лекување
• диуретици• АКЕ инхибитори• дигиталис• b-блокатори
![Page 108: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/108.jpg)
Конгенитални срцеви мани
• Атријален септален дефект – дефект наинтератријалниот септум,поради којнастанува поминување на крв богата сокислород од левиот во десниот атриум (леводесен шант). Овие промени водат добелодробна хипертензија,дилатација надесната преткомора и комора,трикуспидална функционална инсуфициенција
![Page 109: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/109.jpg)
Вентрикуларен септален дефект
Дефект на интервентрикуларниот септум којможе да биде локализиран на повеќе деловина септумот. Настанува шант од леватакомора каде има висок притисок кондесната комора.Овој лево-десен шант гозголемува пулмоналниот проток, а со тоавенското враќање во левата комора и сезголемува ударниот волумен на срцето
![Page 110: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/110.jpg)
Аортна стенозаКај конгениталната аортна стенозаопструкцијата може да биде:• валвуларна – (нормалната аортна валвула
има 3 кусписи), бикуспидна и уникуспидна валвула
• суправалвуларна – стеснуване над синусот на Валсалва
• субвалвуларна – стеснување пред аортната валвула
![Page 111: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/111.jpg)
Коарктакција на аортата
Вродено стеснување на аортата кое може данастане на кој било дел на аортата, нонајчесто е локализирано веднаш под излезотна левата артерија субклавија
![Page 112: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/112.jpg)
Валвуларни стекнати срцеви мани
Митрална стеноза – ревматско потекло. Вооснова лежи опструкција на влезниот трактна левата комора на ниво на митралнатавалвула, како разултат на структурниабнормалности на митралниот валвуларенапарат. Тоа спречува добро отворање назалистоците во текот на дијастолнотополнење на левата комора
![Page 113: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/113.jpg)
Митрална регургитација (МР)
Стекната срцева мана (ревматско потекло),каде што поради неадекватно затворање намитралните залистоци доаѓа до регургитацијана крв од левата комора во леватапреткомора за време на систола
![Page 114: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/114.jpg)
Аортна стеноза (АС)
Стеснување на аортниот отвор со што еотежнат излезот на крвта од левата комораво системската циркулација низ аортатаЕтиологија:• ревматски ендокардитис• атероматоза• луес
![Page 115: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/115.jpg)
Клиничка слика
• асимтоматски пероид од 5-10 год• диспнеја при замор е еден од првите
симптоми, понекогаш во облик на кардијална астма
• ангинозни тегоби (неспецифични) како резултат на расчекор меѓу потребите на хипертрофираниот миокард и можностите за снабдување со кислород
![Page 116: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/116.jpg)
• втроглавица и синкопа при напор - како резултат на мал ударен волумен
• моментална смрт• ортопнеја и пароксизмална ноќна диспнеја
- укажуваат на акутно попуштање на левата комора
![Page 117: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/117.jpg)
Дијагноза
• електрокардиографија – лево преткоморна и коморна хипертрофија
• рендген – аортно конфигурирано срце• ехокардиографија – абнормална аортна
валвула,најчесто тешко калцифицирана,со задебелени кусписи
• катетеризација – ако другите методи се недоволни за поставување на дијагнозата
![Page 118: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/118.jpg)
ЛекувањеМедикаментозен третман - совет задозирано физичко оптеретување како ипрофилакса од инфективен ендокардитис• дигиталис• диуретициХируршки третман - ова е единствена стекната валвуларна лезија каде штооперативното лекување е на прво, а не напоследно место
![Page 119: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/119.jpg)
Аортна регургитација (АР)
Настанува кога семилунарните залистоци несе во состојба да го затворат устието налевата комора, и дел од крвта која штотукупристигнала во аортата,поголем илипомал,се враќа назад во комората во текот надијастолата
![Page 120: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/120.jpg)
Етиологија
• конгенитално абнормални аортни кусписи (бикуспидна валвула)
• валвуларно оштетување при ревматскозаболување на срцето
• прележан инфективен ендокардитис• дисекција на аорта• траума
![Page 121: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/121.jpg)
Клиничка слика
• асимптоматски подолг период – неколку децении
• чувство на срцебиење (палпитации)• синкопален пристап• пароксизмална ноќна диспнеја• ангинозни тегоби при напор• знаци на конгестивна срцева слабост
![Page 122: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/122.jpg)
Дијагноза
• електрокардиографија – знаци за лева коморна (ЛК) хипертрофија,девијација на електричната оска на лево
• рендген – аортно конфигурирано срце,со знаци на ЛК дилатација и дилатација на асцендентна аорта
![Page 123: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/123.jpg)
• ехокардиографија – карактеристичен ехо-знак е зголемено систолно придвижување на задниот коморен зид, како и наод на брзо,високофрекврентно придвижување на предниот митрален залисток
![Page 124: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/124.jpg)
Лекување
Акутна АР• задолжително хируршко лекување, а
медикаментозно (вазодилататорна терапија) до преземање на хируршката интервенција
Хронична АР • медикаментозен третман
![Page 125: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/125.jpg)
Артериска хипертензија
Крвниот притисок е определен од минутниотволумен и тоталниот периферен васкуларенотпор
Хипертензија=зголемен минутен волумени/или зголемен периферен васкиларен отпор
![Page 126: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/126.jpg)
Како хипертензија се смета нивото насистолниот крвен притисок еднакво илипоголемо од 140 mm Hg или дијастоленкрвен притисок еднакво или поголем од 90mm Hg добиено при повторувани мерења вотекот на неколку недели, а понекогаш инеколку месеци
![Page 127: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/127.jpg)
Класификација на хипертензијата (ХТА)според нумерички нивоа:• лесна – 140-160/90-99 mm Hg• средна – 160-180/100-109 mm Hg• тешка – над 180 mm HgКласификација на хипертензијата споредетиологијата:• есенцијална (примарна)• секундарна
![Page 128: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/128.jpg)
Есенцијална артериска хипертензија
Мултифакторијално заболување,активираноод разни влијанија од околината со еднасеуште недефинирана генетскапредиспозиција
![Page 129: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/129.jpg)
Етиологија
• значење на околината (психосоцијален стрес-трка за заработка,социјална изолираност,алкохол,пушење,физичка инактивност,дебелина,кафе
• наследност• натриум хлорид (сол) – бубрежна ретенција
на солта и зголемување на телесниот волумен на течноста
![Page 130: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/130.jpg)
• симпатикусен нервен систем – покачени нивоа на катехоламини,побрза срцева работа,
• ренин-ангинотензин-алдостерон систем (ренин-ангинотензин 1, а под дејство на АКЕ се добива ангинотензин 2 кој доведува до вазоконстрикција, хипертерофија на левата комора
![Page 131: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/131.jpg)
Дијагноза
Главна цел на дијагностичката програма еутврдување на етиологијата,проценка наефектот на ХТА врз целните органи и проценана севкупниот ризик-профил за развој нарана коронарна болест• анамнеза- најчест симптом е главоболка.
Во случај на висока ТА главоболките се чести,особено на утро при будење,во тилот, и спонтано се губат по неколку часа
![Page 132: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/132.jpg)
• физикален преглед – мерење на ТА,преглед на: вратот,срцето,белите дробови, абдоменот, очно дно
• лабораториски и други испитувања – урина (гликоза,протеини, седимент, крв (гликоза, уреа,креатинин,калиум,натриум,мочна киселина,масти)
• очно дно
![Page 133: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/133.jpg)
• ехографија на бубрези,надбубрежни жлезди и аорта
• ехокардиографија• 24 часовен холтер на ТА
![Page 134: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/134.jpg)
Лекување
Немедикаментозен третман:• контрола на телесната тежина• редукција на внесување на алкохол• рестрикција на сол• умерено вежбање• диетална исхрана• престанување со пушењето
![Page 135: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/135.jpg)
Медикаментозен третман:• диуретици• b-блокатори• АКЕ инхибитори• антагонисти на рецептори на ангинотензин • калциум-антагонисти (со долго дејство)• алфа 1 блокатори
![Page 136: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/136.jpg)
Болести на аортатаАортна аневризмаПретставува патолошка дилатација на еденсегмент од крвниот сад• вистинска – кога се зафатени сите делови
од ѕидот на аортата• псевдоаневризма – кога се засегнати
интималниот и медијалниот слој, а дилатацијата е огранчена само со адвентицијата
![Page 137: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/137.jpg)
Етиологија
• артериосклероза• цистична медијална некроза• сифилична инфекција• микотична инфекција• ревматичен аортитис• траума
![Page 138: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/138.jpg)
Клиничка слика
Абдоминална• асимптоматска кај две третини• при нејзино проширување болка во грбот или во
абдоменотТоракална• длабока дифузна болка во градите• дисфагија• засипнатост, хемоптизии и сува кашлица
![Page 139: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/139.jpg)
Дијагноза
• РТГ – зголемени димензии на торакална аорта, а абдоминалната аорта се потврдува со нативна радиографија на абдомен
• ултразвук – се мерат попречни и надолжни димензии на аневризмата
• КТМ и магнетен резонанс• абдоминална аортографија
![Page 140: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/140.jpg)
Лекување
Абдоминална аневризма• хируршка интервенција ако димензијата на
аневризмата е поголема од 6 sm.
![Page 141: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/141.jpg)
Аортна дисекција
Настанува поради циркумферентен, апоретко трансверзален расцеп на интимата на аортата, што доведува до навлегување накрв во ѕидот на аортата
![Page 142: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/142.jpg)
Етиологија
• цистична медијална некроза• системска хипертензија• артериоисклероза
![Page 143: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/143.jpg)
Клиничка слика
• ненадејна, силна,раскинувачка градна болка која го менува местото доколку дисекцијата продолжува да напредува
• синкопа и диспнеја
![Page 144: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/144.jpg)
Дијагноза
• Екг – честа е синусна тахикардија• Ртг – проширен горен медијастинум• аортографија – се гледа почетокот на
расцепот, интимално треперење (flap),вистинскиот и лажниот лумен на дисекцијата
• ехокардиографија• КТМ и магнетен резонанс
![Page 145: Kardiovaskularni zaboluvanja](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012307/54696c74af7959285a8b46b4/html5/thumbnails/145.jpg)
Лекување
Медикаментозна терапија со цел да сенамалат контрактилноста на срцето ихипертензијата (систолен притисок 100-120)• натриум нитропрусид• b- блокатор• диуретициИтна хируршка интервенција