![Page 1: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/1.jpg)
KAN KÜLTÜRÜ SıK YAPıLAN HATALAR
Alpay Arı
S.B.Ü. İzmir Bozyaka EAH
İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği
![Page 2: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/2.jpg)
Sunum planı
■ «Hatalar» ne demek?
■ Endikasyon var mı?
■ Antibiyotik kan kültürüne karşı
■ Kaç tane, nereden, kaç kere, ne zaman?
■ İzlem kültürleri ne zaman?
■ Kontaminasyonu nasıl engellerim?
■ Kan aldık biraz ne yapalım?
■ Nasıl laboratuvara ulaştıralım?
■ Sonuç çıktı ama ne demek anlamadım?
![Page 3: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/3.jpg)
Gerçek yaşam (A hastanesi anketi)
■ Hemşireler ■ Hekim
30%
31%
28%
11%
SAYI:161
DAHİLİ
CERRAHİ
YOĞUNBAKIM
ACİL SERVİS
55% 24%
7%
14%
SAYI:42
DAHİLİ
CERRAHİ
YOĞUN BAKIM
ACİL SERVİS
![Page 4: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/4.jpg)
Hatalar
■ Hata: (TDK)
– Yanılmadan doğan durum, yanılma, yanılgı, yanlış, yanlışlık.
– Bilmeyerek ya da istemeksizin yapılan yanlışlık, yanılma.
– Suç, günah, kusur, kabahat
■ Sonradan GEREKSİZ olduğu düşünülebilecek yada DAHA İYİ YAPILABİLECEK İKEN YAPILAMAYAN işler HATA olmayabilir
■ HATALARI DA GEREKSİZ/EKSİK İŞLEMLERİ DE
– Bilgisizlik
– Zorunluluklar
– Belirsizlikler
■ Sunumda bu nedenle hata kavramı her zaman «suç işlemek» olarak değerlendirilmemelidir
![Page 5: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/5.jpg)
Kan kültürü alma endikasyonları
■ İnfeksiyonlarda bakteremi olasılığı
– Düşük (<%14)
■ Sellülit
■ Toplum kaynaklı pnömoni
– Orta (%19-25)
■ Pyelonefrit
– Yüksek (%38-69)
■ Sepsis ve septik şok
■ Menenjit
■ Endovasküler infeksiyonlar
Coburn 2012. JAMA
![Page 6: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/6.jpg)
Anket. İnfeksiyonlarda Bakteremi olasılığı
■ Hekimler
203
46
252
0
DOĞRULAR YANLIŞLAR
BAKTEREMİ BİLGİSİ
CEVAP BEKLENTİ
![Page 7: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/7.jpg)
Anket. İnfeksiyonlarda Bakteremi olasılığı
■ Hekimler
33%
67%
Yanlışlar
Orta/yüksekbakteremi:15
Düşük bakteremi:31
![Page 8: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/8.jpg)
Anket. Hangi ateşle seyreden infeksiyonlarda kan kültürü alalım
176
18
210
84
DOĞRULAR YANLIŞLAR
KLİNİK ENDİKASYON
CEVAP BEKLENTİ
![Page 9: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/9.jpg)
Kan kültürü alma endikasyonları
Hangi kriterler kan kültür pozitifliği oranını artırabilir
■ Majör kriterler (3 puan)
– Endokardit şüphesi
– Kalıcı katater
– 39,40C üzeri ateş
■ Minör kriterler (1 puan)
– Ateş: 38,3- 39,30C
– Yaş > 65
– Titreme
– Kusma
– Hipotansiyon (sistolik < 90 mmhg)
– Beyaz küre > 18000/mm3
– Band formu > %5
– Trombosit < 150 000/mm3
– Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med
![Page 10: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/10.jpg)
Kan kültürü alma endikasyonları
■ Hangi kriterler kan kültür pozitifliği oranın artırabilir
– Pnömoni şiddet indeksi > 4-5
– Prokalsitonin 2 ng/ml
– SIRS
– Albumin
– CRP 40 IU/ml
– .
– .
– .
![Page 11: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/11.jpg)
Kan kültürü alma endikasyonları
■ Hangi infeksiyonlarda kan kültüründen sonuç beklentimiz var
– Sepsis
– Sebebi bilinemeyen ateş
– Osteomyelit
– Menenjit
– Pyelonefrit
– Yoğun bakım hastaları
– Endokardit
– Nötropenik ateş
![Page 12: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/12.jpg)
Kan kültürü alma endikasyonları
■ Hangi infeksiyonlarda kan kültüründen sonuç beklentimiz var + güçlü diğer tanısal kültür olasılığı
– Sepsis Lokalize infeksiyon
– Sebebi bilinemeyen ateş Lokalize infeksiyon
– Ostemyelit Kemik ya da komşu yumuşak doku örnekleri
– Menenjit BOS kültürü
– Pyelonefrit İdrar kültürü
– Yoğun bakım hastaları Diğer kültürler
– Endovasküler infeksiyon -------
![Page 13: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/13.jpg)
Kan kültürü alma endikasyonları
■ Bakteremi beklentimiz
– İnfeksiyon kaynağı
– Klinik durum
■ Kliniğe özel kan kültürü ihtiyacımız
– Osteomyelit
– Endokardit
– Sebebi bilinmeyen ateş
– .
– .
– .
![Page 14: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/14.jpg)
Anket. Endikasyon
194
15
252
84
DOĞRULAR YANLIŞLAR
Endikasyon bilgisi
CEVAP BEKLENTİ
![Page 15: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/15.jpg)
Anket. Endikasyon yanlışları
8; 62% 3; 23%
2; 15% Her ateşte
Lökositozda
Her ateş ve herlökositozda
![Page 16: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/16.jpg)
Kan kültürü alma endikasyonları. Kan kültürü alım sayısında artış
■ Etkenler
– İnfeksiyon kontrol programı varsa kültür alma sayısı artar
– Kültür almak almamaktan iyidir??
– Bilgi eksikliği!!!!
■ Olumsuzluklar
– Sonuç olasılığı düşük kan kültürü alım sayısı artar
– Hatalar artar
Her ateş yüksekliği kan kültürü alma
endikasyonu oluşturmaz
![Page 17: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/17.jpg)
Kan kültürü alma endikasyonları
■ Hangisini söylemek daha doğru
– Fazla sayıda kan kültürü almak hata (mı) dır?
– Fazla sayıda gereksiz kan kültürü almak klinisyenin uygun algoritmlerle yönlendirilmesi ile azaltılabilir?
![Page 18: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/18.jpg)
Kan kültürünü antibiyotik vermeden önce al!!! ■ Kesin biçimde kültür sonuçlarını etkiler
■ Acil servislerde genel sorun (ön yargı)
■ Hata mı?
– Perifer hastanelerde kan kültürü alımında lojistik güçlük olabilir
– Klinisyen tablonun ağırlığı nedeniyle acele edebilir (hata??!!)
– Hasta zaten oral antibiyotik kullanmakta iken gelmiş olabilir
Grece 2001 CID
![Page 19: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/19.jpg)
Anket. Kan kültürünü antibiyotik vermeden önce al!!!
■ Hekimler
35; 80%
9; 20%
ANTİBİYOTİK VERECEKSEM KAN KÜLTÜRLERİNİ….
MUTLAKAÖNCESİNDE
ÇOĞUNLUKLAÖNCESİNDE
BAZEN ÖNCESİNDE
SONRASINDA
![Page 20: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/20.jpg)
Kaç tane, nereden, kaç kere
■ Kan kültür seti nedir?
– İki adet kan kültür şişesini içeren tercihen bir aerob bir de anaerob şişeden oluşan set
■ Kaç set alınmalıdır ?
– En az iki set
■ Endokardit , sebebi bilinmeyen ateş gibi durumlarda daha fazla set önerilir
– 24 saatte 4 setten fazla kan kültürü alınmamalıdır
■ Sadece bir set yada tek bir şişeye kan kültür almak (hata!!!!!)
– İzolasyon şansı az ve daha önemlisi değerlendirmeyi yapmak neredeyse olanaksız
![Page 21: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/21.jpg)
Anket. Kaç set alalım?
■ Hekimler ■ Hemşireler
12%
88%
EN AZ KAÇ SET
TEK ŞİŞE YA DA TEKSET
İKİ VEYA DAHAFAZLA
8%
78%
2% 7%
5%
KANI ALINCA
TEK SETİ DOLDURMAKYETERLİDİR
EN AZ İKİ SETGEREKLİDİR
KLİNİSYEN TEK SETYETER DER
KLİNİSYEN EN AZ İKİ SETDER
KLİNİSYEN ……
![Page 22: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/22.jpg)
Kaç tane, nereden, kaç kere
■ Nereden alınmalıdır?
– Her set için farklı periferik venlerden alınmalıdır
■ Aynı damardan tek seferde alınan kan ile iki set doldurmak (hata!!!)
■ Tek bir kan alma şansı olan yerden iki farklı zamanda iki kez kan almak uygun
– Acil durumlarda kısa sürede
– 30 dakika yada daha uzun sürelerde beklemenin katkısı genellikle yok
– Pyelonefrit, intraabdominal infeksiyonlar ve diş infeksiyonları gibi geçici bakteremi bulunan ve acil tedavi gerektirmeyen durumlarda mümkün olan ve 24 saati geçmeyecek zaman aralıklarında alınabilir.
![Page 23: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/23.jpg)
Anket. Kaç tane, nereden, kaç kere.
■ Hekimler ■ Hemşireler
21%
77%
2%
KANI ALINCA
TEK SEFERDE ALDIĞIMKANI İKİ SETEDAĞITIRIM
AYRI DAMARLARDANALIP HER SEFERİNDEBİR SETEPAYLAŞTIRIRIM
TEK SETEPAYLAŞTIRMAKYETERLİ OLUR
31%
65%
4%
KANI ALINCA
TEK SEFERDE ALDIĞIMKANI İKİ SETEDAĞITIRIM
AYRI DAMARLARDANALIP HER SEFERİNDE BİRSETE PAYLAŞTIRIRIM
TEK SETE ALIRIM,KLİNİSYEN İSTERSEİKİNCİ SETİ ALIRIM
![Page 24: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/24.jpg)
Kaç tane, nereden, kaç kere, ne zaman?
■ Bakteremi dönemi genellikle ateş yükselmeden başlar ve titremenin olduğu dönemde devam eder.
■ Endikasyon varsa en uygun zaman ateşin yükselmeye başladığı ilk dönem ve titreme dönemi olarak kabul edilebilir
■ Zorunlu durumlarda (acil antibiyotik tedavisi v.b) bu kurallara uymak için beklenmez.
![Page 25: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/25.jpg)
Anket. Kaç tane, nereden, kaç kere, ne zaman?
■ Hekimler ■ Hemşireler
52
16 1
84 84
DOĞRULAR YANLIŞLAR FİKRİM YOK
KAN KÜLTÜRÜNÜN ZAMANLAMASI
CEVAP BEKLENTİ
35%
10%
54%
1%
GÜN İÇERİSİNDE ALINMASI GEREKEN KAN KÜLTÜRÜNÜN ZAMANLAMASINI
BEN BELİRLERİM(ATEŞ>380C)
BELİRLEYEMEZSEMKLİNİSYENE DANIŞIRIM
HER ZAMAN KLİNİSYENEDANIŞIRIM
TİTREME OLUNCA
![Page 26: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/26.jpg)
Kaç tane, nereden, kaç kere Hastanın santral kateteri varsa kan kültürünü…. ■ Kateter infeksiyonu düşünülmüyorken kateterden kan
almak(hata!!!)
– Kontaminasyon olasılığının yüksek
– Yanlış değerlendirme
– Gereksiz tedavi
![Page 27: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/27.jpg)
Anket. Kaç tane, nereden, kaç kere Hastanın santral kateteri varsa kan kültürünü….
■ Hekim ■ Hemşireler
48%
31%
21%
HASTADA SANTRAL KATETER VARSA
GENELLİKLE SANTRAL KATETERYOLUNU KULLANIRIM
BAZEN SANTRAL KATETERİKULLANIRIM
SANTRAL KATETERİ ASLAKULLANMAM
50%
29%
21%
HASTADA SANTRAL KATETER VARSA
GENELLİKLE SANTRAL KATETERYOLUNU KULLANIRIM
BAZEN SANTRAL KATETERİKULLANIRIM
SANTRAL KATETERİ ASLAKULLANMAM
![Page 28: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/28.jpg)
Kaç tane, nereden, kaç kere
■ Kalıcı santral kateter infeksiyonu düşünülüyorsa
– Mutlaka bir set kateterden
– Eş zamanlı olarak ikinci set periferik venlerden alınmalıdır
– Kateterin çıkarılması planlanıyorsa iki set de periferden alınmalı ve kateter ucu kültüre gönderilmelidir
![Page 29: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/29.jpg)
Anket. kaç tane, nereden, kaç kere. Kateter infeksiyonu düşünülüyorsa
■ Hekim ■ Hemşireler
6%
81%
11% 2%
SANTRAL KATETER İNFEKSİYONU DÜŞÜNÜRSEM
KATETERDEN KAN ALIP İKİSETİ DOLDURURUM
SANTRAL KATETERDEN VEPERİFERİK VENLERDEN KANALIP SETLERİDOLDURUYORUM
PERİFERİK VENBULAMAZSAM KATETERDENAYRI ZAMANLARDA KANALIRIM
FİKRİM YOK
21%
47%
32%
SANTRAL KATETER İNFEKSİYONU DÜŞÜNÜRSEM
KATETERDEN KAN ALIP İKİSETİ DOLDURURUM
SANTRAL KATETERDEN VEPERİFERİK VENLERDEN KANALIP SETLERİDOLDURUYORUM
PERİFERİK VENBULAMAZSAMKATETERDEN AYRIZAMANLARDA KAN ALIRIM
![Page 30: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/30.jpg)
İzlem kültürleri ne zaman
■ İlk kültürlerden sonra ne zaman tekrar kan kültürü alınmalıdır?
– Klinik zorunluluk
– Mikrobiyolojik etkenin tedavi süresini belirlemek için gereklilik
– Ateş yanıtının sağlanamaması durumu
![Page 31: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/31.jpg)
İzlem kültürleri ne zaman
■ Klinik zorunluluk – Endokardit ve diğer vasküler infeksiyonların tedavi süresinin belirlenmesi
amacıyla 48- 72 saatlik kan kültür izlemi gerekir
– Abse, artrit gibi antibiyotik penetasyonunun zayıf olduğu durumlarda düşünülebilir
■ Mikrobiyolojik gereklilik – S.aureus, Candida infeksiyonlarının tedavi sürelerini belirlemek için 48-72
saatlik kan kültürleri
– Gram negatif bakteri infeksiyonlarında genel prensip olarak izlem kültür önerilmez (çoklu dirençli mikroorganizmalarda düşünülebilir)
■ 72 saat süresinde ateş ve lökositoz devam edip ilk alınan kültürlerde etken izole edilemez ise kan kültürü alınması önerilir
![Page 32: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/32.jpg)
Anket. İzlem kültürleri ne zaman
■ Hekimler
51
20 11
168
84
DOĞRULAR YANLIŞLAR FİKRİM YOK
KONTROL KAN KÜLTÜRÜ
CEVAP BEKLENTİ
![Page 33: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/33.jpg)
Anket. İzlem kültürleri ne zaman
■ Zamanlama ■ Yanlışlar
– 10 kişi her ateşli gün kültür almış
![Page 34: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/34.jpg)
Kan kültürünü antibiyotik vermeden önce al!!! ■ Kesin biçimde kültür sonuçlarını etkiler
■ Acil servislerde genel sorun (ön yargı)
■ Hata mı?
– Perifer hastanelerde kan kültürü alımında lojistik güçlük olabilir
– Klinisyen tablonun ağırlığı nedeniyle acele edebilir (evet hata)
– Hasta zaten oral antibiyotik kullanmakta iken gelmiş olabilir
Grece 2001 CID
![Page 35: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/35.jpg)
Kontaminasyonu engellemek
■ Kan kültürünü kim alsın
– Kan kültürünü eğitilmiş flebotomi ekibinin alması kontaminasyonu engellemektedir
– Ekip yoksa hata mıdır?
![Page 36: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/36.jpg)
Anket. Kan kültürünü kim alır?
■ Hekimler ■ Hemşireler
73%
23%
4%
KAN KÜLTÜRÜNÜ KİM ALIR
HEMŞİRE:38
ASİSTANHEKİM:12
HEKİM:285%
12% 3%
KAN KÜLTÜRÜNÜ KİM ALIR
HEMŞİRE: 157
ASİSTANHEKİM:23
HEKİM:6
![Page 37: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/37.jpg)
Kontaminasyonu engellemek
■ Antiseptikler – İyot bileşenleri
■ İyot tentürü
– Alkol %70
– Klorheksidin +/- alkol içeren slusyonlar
■ En başarılı antiseptik
■ Antiseptik uygulama sonrası uygun sürede beklemek gerekir – Beklenmezse kontaminasyon oranı artar. Uygun süre beklenmez ise
(hata!!!)
■ Klorheksidinli solüsyonlar birçok kurumda pahalı olduğu için kullanılmıyor – Hata ????
![Page 38: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/38.jpg)
Anket. Antiseptikler
■ Hekimler ■ Hemşireler
35%
30%
15%
20%
CİLT ANTİSEPSİSİNDE NELER KULLANILIR
ALKOL
İYOT
KLORHEKSİDİN
İYOT+ALKOL
25%
34% 5%
36%
CİLT ANTİSEPSİSİNDE NELER KULLANILIR
ALKOL
İYOT
KLORHEKSİDİN
İYOT+ALKOL
![Page 39: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/39.jpg)
Anket. Antisepsi sonrası bekleme
■ Hekimler ■ Hemşireler
14%
60%
19%
7%
CİLT ANTİSEPSİSİ SONRASI
BEKLEMEM
BEKLERİM
BAZEN BEKLERİM
FİKRİM YOK
12%
85%
3%
CİLT ANTİSEPSİSİ SONRASI
BEKLEMEM
BEKLERİM
BAZEN BEKLERİM
![Page 40: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/40.jpg)
Kontaminasyonu engellemek
■ Eldiven steril mi normal mi olsun?
– Steril eldiven kullanımı kontaminasyon riskini azaltabilmektedir
– Genellikle kılavuz önerisi değildir
– Bir çok kurum maliyet nedeniyle steril eldiven önermez
■ Hata ??????
![Page 41: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/41.jpg)
Kontaminasyonu engellemek
■ Damar palpasyonu
– Kontaminasyon riski oluşturur
– Steril gazlı bez kullanılabilir??
– Cilt antisepsisi sonrası steril eldiven kullanılarak aşılabilir
– Bunlar olmadan palpasyon yapılıyorsa (Hata!!!!!)
![Page 42: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/42.jpg)
Anket. Damar palpasyonu.
■ Hekim ■ Hemşire
69%
19%
12%
ANTİSEPSİ SONRASI DAMAR PALPASYONU
HAYIR
EVET
İYOTLA YIKAYIP
85%
8% 7%
ANTİSEPSİ SONRASI DAMAR PALPASYONU
HAYIR
EVET
İYOTLA YIKAYIP
![Page 43: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/43.jpg)
Kontaminasyonu engellemek
■ İğne ucunu değiştirme
– Zorunlu haller (iğne kontaminasyonu) dışında perkutan yaralanma riskini arttırdığından önerilmez
– İşlemin kendisi kontaminasyonu artırabilir
– Hata!!!
![Page 44: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/44.jpg)
Anket. İğne ucu değiştirme
■ Hekim ■ Hemşire
17%
12%
55%
14% 2%
KANI ALDIKTAN SONRA ENJEKTÖR UCUNU
DEĞİŞTİRMEM
AYNI KANDAN İKİ SETDOLDURACAKSAMDEĞİŞTİRİRİM
HER ŞİŞE İÇİN DEĞİŞTİRİRİM
FİKRİM YOK
KİRLENDİĞİNİ DÜŞÜNÜRSEMDEĞİŞTİRİRİM
20%
16%
53%
2% 9%
KANI ALDIKTAN SONRA ENJEKTÖR UCUNU
DEĞİŞTİRMEM
AYNI KANDAN İKİ SETDOLDURACAKSAM DEĞİŞTİRİRİM
HER ŞİŞE İÇİN DEĞİŞTİRİRİM
FİKRİM YOK
KİRLENDİĞİNİ DÜŞÜNÜRSEMDEĞİŞTİRİRİM
![Page 45: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/45.jpg)
Kontaminasyonu engellemek
■ Kan kültür şişesinin kapağını silme
– Kontaminasyonu azaltır
– Alkol kullanımı önerilir
– İyot kullanımı önerilmez (korozyona yol açar)
– Yapılmıyorsa (Hata!!!!)
![Page 46: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/46.jpg)
Anket. Kapak silme
■ Hekim ■ Hemşire
52% 48%
KAN KÜLTÜR ŞİŞESİNİN KAPAĞINI ANTİSEPTİK İLE
SİLERİM
SİLMEM
9%
27%
26%
38%
KAN KÜLTÜR ŞİŞESİNİN KAPAĞINI ANTİSEPTİK İLE
SİLERİM
İYOTLA SİLERİM
ALKOLLE SİLERİM
SİLMEM
![Page 47: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/47.jpg)
Hangi miktarda kan almak gerekir?
■ Her kan şişesi için 5cc den az olmamak kaydıyla ideal olarak 6-10 cc kan almak gerekir
■ Miktar 5 cc’nin altında ise yalancı negatiflik artar. Konulan kan miktarının 5cc’den az olması (hata!!!)
■ Yeterli miktarda kan alınamazsa anaerob infeksiyonun kuvvetle düşünüldüğü durumlar hariç ilk önce aerob kan kültür şişesine yeterli miktarda konulması gerekir
– Mümkün olursa pediatrik şişe kullanılabilir
![Page 48: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/48.jpg)
Anket. Hangi miktarda kan alalım?
■ Hekim ■ Hemşire
78%
18% 4%
KAN KÜLTÜR ŞİŞESİNE
EN AZ 6-10 CC
PEDİATRİK ŞİŞEYE 2 CCYETER
ALABİLDİĞİM KADAR
92%
4% 4%
KAN KÜLTÜR ŞİŞESİNE
EN AZ 6-10 CC
PEDİATRİK ŞİŞEYE 2 CCYETER
ALABİLDİĞİM KADAR
![Page 49: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/49.jpg)
Anket. Kan aldık biraz ne yapalım?
■ Hekim
31%
57%
12%
ALDIĞIM KAN YETERSİZ İSE
ALDIĞIM KANI İKİ SETŞİŞESİNE EŞİTMİKTARDAPAYLAŞTIRIRIM
ÖNCELİKLE AEROBŞİŞEYİ TAMAMLARIMYADA PEDİATRİK ŞİŞEKULLANIRIM
FİKRİM YOK
![Page 50: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/50.jpg)
Anket. Kan aldık biraz ne yapalım?
■ Hemşire
34%
38%
5%
9%
2% 1%
11%
ALDIĞIM KAN YETERSİZ İSE
ALDIĞIM KANI İKİ SETŞİŞESİNE EŞİT MİKTARDAPAYLAŞTIRIRIMÖNCELİKLE AEROB ŞİŞEYİTAMAMLARIM YADAPEDİATRİK ŞİŞE KULLANIRIMKLİNİSYEN PAYLAŞTIR DER
KLİNİSYEN ÖNCE AEROBŞİŞEYE KOY DER
KLİNİSYENİN FİKRİ YOKTUR
![Page 51: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/51.jpg)
Kan kültürünü aldık şişelerini nerede saklayalım ■ Oda ısısında bekletilmeli
■ Buzdolabında bekletmek (Hata!!!!)
– Mikroorganizmaların ölmesine yol açar
– Yalancı negatif sonuç
■ En geç 2 saat içerisinde laboratuvara ulaşmalı
![Page 52: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/52.jpg)
Anket. Nerede saklayalım?
■ Hekim ■ Hemşire
31%
52%
17%
KAN KÜLTÜRÜ ŞİŞELERİNİ LABORATUVARA GÖNDERENE KADAR….
BUZDOLABINAKOYARIM
ODA ISISINDABEKLETİRİM
FİKRİM YOK
17%
73%
4%
6%
KAN KÜLTÜRÜ ŞİŞELERİNİ LABORATUVARA GÖNDERENE KADAR….
BUZDOLABINA KOYARIM
ODA ISISINDABEKLETİRİM
FİKRİM YOK
BEKLETMEDENGÖNDERİRİM
![Page 53: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/53.jpg)
Anket. Sonuç çıktı ne yapalım?
■ Hekim
21%
51%
28%
BİR KAN KÜLTÜRÜNDE KNS ÜREME OLDUĞU SONUCU ELİNİZE GELİRSE
KONTAMİNASYON KABULEDERİM
HASTANIN KLİNİĞİNE GÖREKARAR VERİRİM
İNFEKSİYON HASTALIKLARIKONSULTASYONU İSTERİM
![Page 54: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/54.jpg)
Sonuç. Anket ■ Mikrobiyoloji laboratuvarına gelen kültür sayısı (2017): 25 856
– 6077 kan kültürü (%23)
– Üreme saptanamayanlar 4816 (%79,25)
– Üreme saptananlar 1261 (%20,75)
■ KNS: 500 (%39,65) (kontaminasyon oranı< %8)
■ Diğer etkenler 723 (%57,33)
■ Deri florası bakterileri 38 (53)
![Page 55: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/55.jpg)
Sonuç ve öneriler
■ Kan kültüründe hatalar endikasyon konması ile başlar, kültür şişeleri laboratuvara ulaşan dek yaşanabilir. (mikrobiyoloji laboratuvarı…….)
■ Kan kültürü alım endikasyonları konusunda klinisyenlere eğitim verilmeli ve algoritmler oluşturulmalıdır.
■ Kan kültürü alım tekniği konusunda eğitimlerin üzerinde durulmalıdır
– Eğitimler mutlaka klinisyeni kapsamalıdır
![Page 56: Kan kültürü sık yapılan hatalar...– Trombosit < 150 000/mm3 – Kreatinin > 2 mg/dl Shapiro 2008 J Emerg Med Kan kültürü alma endikasyonları Hangi kriterler kan kültür](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041909/5e664c9e22b80d5ce628985c/html5/thumbnails/56.jpg)
Teşekkür
ederim