Download - Juliusz Osterwa
![Page 1: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/1.jpg)
Juliusz OsterwaJulian Andrzej Maluszek
Magdalena Zych
![Page 2: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/2.jpg)
Juliusz Osterwa
• Aktor• Reżyser teatralny• Teoretyk teatru• Współzałożyciel eksperymentalnego
Teatru Reduta• Dyrektor Teatru im. Juliusza Słowackiego
w Krakowie• Działacz społeczny
![Page 3: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/3.jpg)
Juliusz Osterwa w roli Konrada w jednej ze scen przedstawienia "Wyzwolenie" Stanisława Wyspiańskiego w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1931).
![Page 4: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/4.jpg)
• Urodził się 23 czerwca 1885 roku, w Krakowie. Zmarł w Warszawie, 10 maja 1947 roku.
• Pochodził z biednej rodziny. Jego matka była akuszerką, zaś ojciec pracował jako woźny w krakowskim magistracie.
![Page 5: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/5.jpg)
Gimnazjum św. Anny
• Naukę w Gimnazjum rozpoczął w 1896 r. • W szkole zaprzyjaźnił się z Leonem
Schillerem. Z czasem stał się stałym gościem w domu Schillerów przy ul. Szpitalnej. To tam zafascynował go teatr i zaczął wkradać się za kulisy pobliskiego Teatru Miejskiego. Później przedstawienia oglądał już siedząc w loży Schillerów.
![Page 6: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/6.jpg)
• W 1904 Osterwa debiutował w Teatrze Ludowym w Krakowie.
• W 1905 roku występował jako parodysta w Zielonym Baloniku, pierwszym polskim kabarecie literackim.
• Ludwik Solski zatrudnił Osterwę w krakowskim Teatrze Miejskim (1905).
Jubileusz pracy scenicznej Ludwika Solskiego (1933)
![Page 7: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/7.jpg)
• W sezonie 1906/1907 stał się ulubieńcem poznańskiej publiczności.
• W latach 1907-1909 grał w teatrze wileńskim.
• Od 1910 występuje w Warszawie.• W 1912 roku sławę przynosi mu rola
Księcia Reichstadtu w Orlątku Edmonda Rostanda.
• W 1915 reżyseruje Wesele Wyspiańskiego w warszawskim Teatrze Rozmaitości.
![Page 8: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/8.jpg)
Moskwa (1916)
• Osterwa zapoznał się z ideami głoszonymi przez Moskiewski Teatr Artystyczny Konstantego Stanisławskiego.
• Poznał także Aleksandra Tairowa.
![Page 9: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/9.jpg)
Metoda Stanisławskiegotj. zbiór reguł sztuki aktorskiej opracowany
przez rosyjskiego reżysera teatralnego Konstantego Stanisławskiego.
Według Stanisławskiego aktor musi wykreować na scenie „żywą” postać, a dojdzie do tego w procesie metodycznych
poszukiwań, gdzie „praca przebiega od zewnętrznego poprzez wewnętrzne ku podświadomości wykorzystując swoją pamięć emocjonalną”. Stanisławski nakazuje aktorowi czerpać z zapisu przeżyć wewnętrznych i wspomnień, doświadczenia życiowego.
Jego zdaniem aktor musi umieć wyobrazić sobie wszystko cieleśnie, tak jakby znalazł się w konkretnej sytuacji oraz w
każdej chwili musi być gotowy na odbieranie bodźców, a co za tym idzie, na improwizację. Zdaniem reżysera na grę aktora wpływa również gra jego partnera i dostarczane przez niego bodźce. Kluczem dla ich pracy jest wyobraźnia, obserwacja i
własne przeżycie.
![Page 10: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/10.jpg)
Teatr gwiazdorski
• Osterwa miał w swoim dorobku artystycznym około 250 ról. – W czasach kiedy debiutował premiery
bywały co trzy dni.– Solski i Zelwerowicz zagrali ponad tysiąc ról.– Osterwa starannie pracował nad rolą.
• Szybko dorobił się wysokiej pozycji, dzięki czemu sam sobie mógł wybierać role.
![Page 11: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/11.jpg)
„Dziady" w Teatrze im. Juliusza
Słowackiego w Krakowie (1931)
![Page 12: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/12.jpg)
„Fantazy" w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1932).
![Page 13: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/13.jpg)
Wizja teatru Osterwy
• Nowy etos pracy – aktor rolę miał opanować pamięciowo, zlikwidowano suflera. Miało to pomóc artyście wejść w postać sceniczną.
• Osterwa zakazał swoim aktorom reakcji na owacje publiczności.
• Jako aktor grał realistycznie. Wiersz podawał unikając deklamatorskiego patosu. Stosował także szept.
![Page 14: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/14.jpg)
Słowo
• Najważniejsze w idei teatru Osterwy było słowo.
• Podstawę repertuaru stanowili wielcy romantycy i Wyspiański. Z czasem do grona ulubionych autorów Reduty dołączył Stefan Żeromski.
![Page 15: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/15.jpg)
Teatr alternatywnyteatr alternatywny, teatr eksperymentalny, teatr awangardowy, teatr otwarty, niekomercyjny ruch teatralny, niezależny od tradycyjnego, repertuarowego teatru publicznego;jego twórców łączy idea poszukiwań artystycznych, przesłanie społeczne, styl bycia; np. Reduta J. Osterwy, Teatr Laboratorium J. Grotowskiego, także teatr studencki (np. STS w Warszawie), Stowarzyszenie Teatralne „Gardzienice”.
![Page 16: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/16.jpg)
Redutazespół teatralny wraz ze studiem
aktorskim, założony w 1919 w Warszawie przez Juliusza
Osterwę i Mieczysława Limanowskiego.
![Page 17: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/17.jpg)
• W Reducie panował niemal klasztorny rygor, • Osterwa starał się wychowywać aktorów-społeczników,
działaczy teatralnych,• Propagowano pracę zespołową,• Budując rolę stosowano metodę Stanisławskiego oraz
doświadczenia „szkoły krakowskiej”,• Reduta uformowała w Polsce styl nowoczesnego teatru
kameralnego,• Do Reduty (jej metod i etyki pracy) nawiązywał m.in.
Jerzy Grotowski.
![Page 18: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/18.jpg)
W historii Reduty można wyodrębnić następujące okresy:1.Pierwsza Reduta Warszawska (1919-1929) -> teatr-laboratorium wystawiający dramaty polskie i poszukujący nowych metod pracy aktorskiej,2.Reduta Wileńska (1925-1929) -> działalność objazdowa o szerokim zasięgu,3.Druga Reduta Warszawska (od 1931).
![Page 19: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/19.jpg)
„Dom otwarty”Akcja rozgrywa się w salonie przylegającym do sali balowej. Osterwa za kulisami urządził prawdziwą salę balową, gdzie aktorzy naprawdę tańczyli i na scenę wchodzili zdyszani po tańcu. Osterwa tłumaczył, że ci młodzi aktorzy jeszcze nie potrafią wejść w rytm roztańczonego człowieka za pomocą sztuki aktorskiej.
„ Co nas właściwie obchodzi, że p. Iksiński po dwóch latach prób może prawie poprawnie zagrać jakiegoś Fujarkiewicza?”
Antoni Słomiński (1924)
![Page 20: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/20.jpg)
Gościnne występy wileńskiego teatru Reduta z przedstawieniem „Uciekła mi przepióreczka" w Teatrze Starym w Krakowie (1929).Juliusz Osterwa jako Przełęcki, profesor fizyki w jednej ze scen przedstawienia.
![Page 21: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/21.jpg)
Teatr przemiany
• Idea teatru przemiany sięga „Dziadów” i tzw. poezji czynnej, czyli idei dochodzenia do głębokiej przemiany osobowościowej o charakterze niemal objawienia - nie przez praktyki religijne, ale teatralne.
• Według Osterwy teatr stworzył Bóg dla tych, którym nie wystarcza kościół.
• W tym ujęciu teatr jest drogą do transcendencji, przeżyć mistycznych, wychodząc od praktyki psychofizycznej.
![Page 22: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/22.jpg)
Bractwo Genezjan„ Zespół teatralny miał tworzyć przedstawienia spełniające misję ewangelizacyjną, pokazujące prawdy wiary w praktyce, w działaniu. To miało być doświadczenie właściwie religijne, lecz otwarte na niewierzących. (…) [Św. Genezjusz] to patron aktorów - aktor rzymski z czasów Dioklecjana, który - jak głosi legenda - przygotowywał mim parodiujący chrzest i w trakcie odgrywania dostąpił objawienia prawdziwego chrztu. Zobaczył anioły czy - jak mówi inna wersja - samego Chrystusa. Wyznał na scenie, że to, co miał wyśmiewać, jest prawdą. Został zamęczony. Osterwa interpretował tę historię tak, że Genezjusz pracował starannie nad rolą - przeanalizował tekst, przygotował rolę, a następnie przeżył to tak głęboko, że doprowadziło go do objawienia. I taka była idea Osterwy - bardzo dokładnie przygotowywać rolę, licząc na to, że poprzez organiczną pracę teatralną dojść można do doświadczenia mistycznego. Pisał, że trzeba opuścić Melpomenę i udać się pod patronat św. Franciszka lub św. Genezjusza.”
www.e-teatr.pl
![Page 23: Juliusz Osterwa](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051411/547a8f76b37959932b8b4ab5/html5/thumbnails/23.jpg)
Źródła:1. Bąk, Józef (1976). Semper in altum. Kraków : Wydawnictwo Literackie. 2. Dulna-Rak, Ewa (2011). Elementy socjolektu aktorskiego w języku Juliusza
Osterwy. Performer nr 3/2011. http://www.grotowski.net/node/1788 [dostęp: 13.10.2013]
3. Kosiński, Dariusz (2007). Teatr, nie tyjater - w 60. rocznicę śmierci juliusza Osterwy. Gazeta Wyborcza Kraków. http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/38898,druk.html [dostęp: 13.10.2013]
4. Matul, Andrzej (2012). Juliusz Osterwa i jego ideał teatru. Loża teatralna Andrzeja Matula. http://www.polskieradio.pl/8/402/Artykul/591204,-Juliusz-Osterwa-i-jego-ideal-teatru [dostęp: 13.10.2013]
5. Mokrzycka-Pokora, Monika (2006). Juliusz Osterwa. Culture.pl http://www.culture.pl/baza-teatr-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/eAN5/content/juliusz-osterwa [dostęp: 13.10.2013]
6. Portal Wiedzy http://portalwiedzy.onet.pl/44455,,,,osterwa_juliusz,haslo.html [dostęp: 13.10.2013]
7. Szczublewski, Józef (1971). Żywot Osterwy. Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy.