ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
NGUYỄN HỒ HẢI ANH
HOẠT ĐỘNG DU LỊCH TẠI CÁC BẢO TÀNG Ở
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Chuyên ngành: Du lịch
(Chương trình đào tạo thí điểm)
LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. PHẠM LÊ THẢO
Hà Nội, 2015 MỤC LỤC
2
Danh mục các bảng biểu ........................................................................................... 5
Danh mục các biểu đồ ............................................................................................... 5
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài .................................................................................................. 6
2. Lịch sử nghiên cứu đề tài .................................................................................... 7
3. Nhiệm vụ của đề tài ............................................................................................. 8
4. Mục đích nghiên cứu ........................................................................................... 9
5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ...................................................................... 9
6. Phƣơng pháp nghiên cứu .................................................................................... 9
7. Đóng góp của đề tài ........................................................................................... 11
8. Bố cục của luận văn ........................................................................................... 11
NỘI DUNG
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ DU LỊCH
VÀ BẢO TÀNG ....................................................................................................... 12
1.1.CƠ SỞ LÝ LUẬN .............................................................................................. 12
1.1.1. Các vấn đề cơ bản về du lịch và bảo tàng ................................................ 12
1.1.1.1. Các vấn đề cơ bản về du lịch .................................................................... 12
1.1.1.2. Các vấn đề cơ bản về bảo tàng ................................................................. 16
1.1.2. Phân loại bảo tàng ...................................................................................... 22
1.1.2.1. Phân loại theo qui định pháp lý về sở hữu ................................................ 23
1.1.2.2. Phân loại theo phạm vi hoạt động ........................................................... 24
1.1.2.3. Phân loại theo lãnh thổ ............................................................................. 24
1.1.2.4. Phân loại theo chuyên ngành .................................................................... 24
1.1.2.5. Các cách phân loại khác ........................................................................... 24
1.1.2.6. Phân loại bảo tàng ở Việt Nam .................................................................. 25
1.2. MỐI QUAN HỆ GIỮA BẢO TÀNG VÀ DU LỊCH ..................................... 25
1.2.1. Bảo tàng trong phát triển du lịch ............................................................. 25
3
1.2.2. Tầm quan trọng của bảo tàng đối với việc phát triển du
lịch ............................................................................................................................. 26
1.2.3. Tác động của hoạt động du lịch đối với bảo tàng .................................... 28
1.2.3.1. Tác động tích cực ...................................................................................... 28
1.2.3.2. Tác động tiêu cực ...................................................................................... 29
1.3. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG
CÁC BẢO TÀNG TẠI TPHCM ............................................................................ 29
1.3.1. Lịch sử hình thành hệ thống các bảo tàng tại TPHCM .......................... 30
1.3.2. Quá trình phát triển hệ thống các bảo tàng tại TPHCM ....................... 33
1.3.3. Giới thiệu sơ lƣợc về các bảo tàng nghiên cứu ........................................ 36
1.3.3.1.Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh ................................................................. 36
1.3.3.2.Bảo tàng Hồ Chí Minh – chi nhánh TPHCM................................................ 39
1.3.3.3.Bảo tàng Phụ nữ Nam bộ .............................................................................. 40
TIỂU KẾT CHƢƠNG 1 ......................................................................................... 41
CHƢƠNG 2: TIỀM NĂNG VÀ THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG
DU LỊCH TẠI CÁC BẢO TÀNG Ở TPHCM ...................................................... 42
2.1.TIỀM NĂNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG DU LỊCH Ở CÁC
BẢO TÀNG TẠI TPHCM...................................................................................... 42
2.1.1. Tiềm năng du lịch của hệ thống bảo tàng ở TPHCM
(không bao gồm các bảo tàng đƣợc lựa chọn phân tích) ..................................... 42
2.1.1.1.Số lượng bảo tàng ......................................................................................... 42
2.1.1.2.Phân bố ......................................................................................................... 42
2.1.1.3.Hiện vật ......................................................................................................... 43
2.1.1.4.Cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ khách.......................................................... 44
2.1.1.5.Lao động tronghệ thống bảo tàng ................................................................. 46
2.1.1.6.Khả năng đáp ứng nhu cầu của khách du lịch .............................................. 46
2.1.2. Tiềm năng du lịch của các bảo tàng nghiên cứu ..................................... 47
2.1.2.1.Vị trí .............................................................................................................. 47
2.1.2.2.Hiện vật ......................................................................................................... 48
4
2.1.2.3.Cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ khách.......................................................... 49
2.1.2.4.Lao động trong bảo tàng ............................................................................... 52
2.1.2.5.Khả năng đáp ứng nhu cầu của khách .......................................................... 54
2.1.2.6. Khả năng liên kết với các điểm du lịch khác trên địa bàn
thành phố ................................................................................................................... 55
2.2.THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DU LỊCH Ở CÁC BẢO
TÀNG TẠI TPHCM ............................................................................................... 55
2.2.1. Thực trạng trƣng bày, giới thiệu hiện vật cho khách du
lịch ............................................................................................................................. 55
2.2.1.1.Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh ................................................................. 55
2.2.1.2.Bảo tàng Hồ Chí Minh – chi nhánh TPHCM................................................ 58
2.2.1.3.Bảo tàng Phụ nữ Nam bộ .............................................................................. 59
2.2.1.4.Đánh giá thực trạng trưng bày và giới thiệu hiện vật đến du
khách của các bảo tàng ............................................................................................. 62
2.2.2. Thực trạng công tác tổ chức đón và phục vụ khách du lịch .................. 66
2.2.3. Thực trạng công tác quảng bá, xúc tiến du lịch ...................................... 72
2.2.4. Kết quả đạt đƣợc trong khai thác du lịch thời gian qua ........................ 75
2.2.5. Đánh giá chung ........................................................................................... 82
2.2.5.1.Những mặt thuận lợi ..................................................................................... 82
2.2.5.2.Những mặt hạn chế ....................................................................................... 83
TIỂU KẾT CHƢƠNG 2 ......................................................................................... 85
CHƢƠNG 3: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP KHAI THÁC
BẢO TÀNG Ở TPHCM CÓ HIỆU QUẢ NHẰM PHỤC VỤ CHO
HOẠT ĐỘNG DU LỊCH ........................................................................................ 86
3.1.ĐỊNH HƢỚNG KHAI THÁC BẢO TÀNG PHỤC VỤ HOẠT
ĐỘNG DU LỊCH ..................................................................................................... 86
3.1.1. Định hƣớng chung ...................................................................................... 86
3.1.2. Định hƣớng cụ thể ...................................................................................... 86
5
3.2.CÁC GIẢI PHÁP KHAI THÁC HIỆU QUẢ BẢO TÀNG
NHẰM PHỤC VỤ HOẠT ĐỘNG DU LỊCH ....................................................... 88
3.2.1. Tiếp tục đầu tƣ chiều sâu, nâng cao chất lƣợng và hiệu
quả công tác bảo tàng ............................................................................................. 88
3.2.1.1.Đa dạng hóa các hoạt động bảo tàng ........................................................... 88
3.2.1.2.Tiếp tục đầu tư chiều sâu, nâng cao chất lượng các công tác
chuyên môn và công tác phục vụ du khách ............................................................... 90
3.2.2. Tăng cƣờng hoạt động quảng bá tuyên truyền bảo tàng ....................... 94
3.2.3. Ứng dụng kỹ thuật và công nghệ hiện đại trong hoạt động
của bảo tàng ............................................................................................................. 95
3.2.4. Liên kết với các doanh nghiệp lữ hành nhằm xây dựng
chƣơng trình du lịch có hoạt động tham quan bảo tàng ..................................... 97
3.2.5. Nghiên cứu tìm hiểu mở rộng thị trƣờng ................................................. 97
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3 ......................................................................................... 98
KẾT LUẬN ............................................................................................................... 99
TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................... 102
PHỤ LỤC ................................................................................................................ 107
6
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1: Lịch sử hình thành hệ thống các bảo tàng tại TPHCM
Bảng 2.2: Quá trình phát triển hệ thống các bảo tàng tại TPHCM
Bảng 2.3: Bảng phân bố hệ thống bảo tàng ở TPHCM
Bảng 2.4: Thống kê số lượng khách đến tham quan các bảo tàng từ năm 2009
đến năm 2013
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1: Tiêu chí Thu hút du khách tham quan bảo tàng (khảo sát du khách
tại bảo tàng)
Biểu đồ 2.2: Tiêu chí Thu hút du khách tham quan bảo tàng (khảo sát du khách
tại doanh nghiệp lữ hành)
Biểu đồ 2.3: Đánhgiá mức độ hài lòng của du khách về công tác hướng dẫn tại
bảo tàng ở TPHCM (khảo sát du khách tại bảo tàng)
Biểu đồ 2.4: Đánhgiá mức độ hài lòng của du khách về các hoạt động tại bảo
tàng ở TPHCM (khảo sát du khách tại bảo tàng)
Biểu đồ 2.5: Các tiêu chí bảo tàng phải thay đổi để thu hút du khách(khảo sát du
khách tại doanh nghiệp lữ hành)
Biểu đồ 2.6: Lượng du khách đến tham quan các bảo tàng từ 2009 - 2013
Biểu đồ 2.7: Đánh giá mức độ hấp dẫn của các hoạt động tại bảo tàng ở TPHCM
(khảo sát du khách tại doanh nghiệp lữ hành)
7
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong xu hướng phát triển chung của thế giới, du lịch – ngành công nghiệp
không khói đang được quan tâm phát triển và trở thành ngành kinh tế quan trọng
cho sự phát triển của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Ở nước ta, nhờ thực
hiện đường lối đổi mới về kinh tế, trong những năm gần đây, ngành du lịch Việt
Nam đã khởi sắc và ngày càng có tác động tích cực đến đời sống kinh tế xã hội của
đất nước. Nhận thức được tầm quan trọng của ngành du lịch, Đảng và Nhà nước ta
đã xác định: “…phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn trên cơ sở khai
thác có hiệu quả lợi thế về điều kiện tự nhiên, sinh thái, truyền thống văn hóa lịch
sử, huy động tối đa nguồn lực trong nước và tranh thủ sự hợp tác, hỗ trợ quốc tế,
góp phần thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước nói chung và Thành phố
Hồ Chí Minh (TPHCM) nói riêng”.
Sản phẩm để thu hút khách du lịch đến, quay lại TPHCM thực sự là một bài toán
khó được đặt ra không chỉ đối với riêng ngành du lịch mà còn đòi hỏi sự tham gia
của các ngành, địa phương có liên quan. Trên thực tế, lượng khách du lịch đến
TPHCM ngày càng nhiều, nhưng để thu hút khách quay trở lại thì gặp không ít khó
khăn. Vả để đạt được điều đó, du lịch TPHCM cần phát triển và khách phục các yếu
kém về mọi mặt nhằm nâng cao chất lượng, phong phú hóa sản phẩm du lịch, trong
đó có hoạt động du lịch tại các bảo tàng.
Bảo tàng là chiếc cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, một phần của ký ức, giúp cho
những người đương đại có thể tiếp cận hiểu rõ hơn được các giai đoạn lịch sử của
dân tộc, nhận thức được xã hội và văn hóa thời quá khứ. Xét dưới góc độ bảo tàng
học thì chúng là những biểu hiện cụ thể và dễ nhận biết về bản sắc văn hóa của dân
tộc Việt Nam, và nguồn tài nguyên nhân văn phong phú đối với hoạt động du lịch
nhằm thu hút khách đến với TPHCM.
Trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, truyền thống yêu nước,
đoàn kết để tạo nên sức mạnh chống lại sự hà khắc của thiên nhiên, chống lại áp
8
bức bóc lột, chống giặc ngoại xâm… luôn luôn gắn liền với truyền thống hiếu học,
sáng tạo trong văn hóa, trong nghệ thuật và trong giao tiếp ứng xử. Bằng chứng
chứng minh cho đặc trưng cho văn hóa dân tộc, cho các truyền thống lịch sử - văn
hóa nói trên, chính là hệ thống các di tích lịch sử - văn hóa, các tài liệu, hiện vật bảo
tàng và hệ thống các bảo tàng Việt Nam.
Hồ Chí Minh là một thành phố trung tâm, tập trung mọi sự đầu tư, phát triển của
đất nước. Bên cạnh đó, cũng là TPHCMnơi đã chứng kiến khá nhiều sự kiện lịch sử
- văn hóa của đất nước. Các giá trị lịch sử - văn hóa đó được giới thiệu qua các
trang sách, các thước phim; còn được phản ánh khá đậm nét trong các bảo tàngcủa
thành phố.
Hệ thống bảo tàng ở TPHCM đã góp phần giáo dục, khích lệ thế hệ trẻ góp sức
mình nối tiếp cha ông vào công cuộc xây dựng đất nước nói chung và thành phố nói
riêng và đặc biệt, các bảo tàng còn là tiềm năng rất lớn góp phần phát triển du lịch
của thành phố. Tuy nhiên, hoạt động du lịch tại các bảo tàng ở TPHCM đến nay vẫn
chưa được khai thác hết hiệu quả. Xuất phát từ những thực tế như trên cùng với quá
trình hoạt động trong ngành du lịch tôi quyết định chọn nghiên cứu đề tài “Hoạt
động du lịch tại các bảo tàng ở TPHCM” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn tốt
nghiệp của mình.
2. Lịch sử nghiên cứu đề đề tài
Phát triển du lịch, đặc biệt là phát triển du lịch di sản đang là mối quan tâm của
nhiều nhà nghiên cứu trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Ở nước ta, có khá nhiều
công trình nghiên cứu về vấn đề đưa di sản văn hóa vào khai thác để phục vụ hoạt
động du lịch: “Nghiên cứu phát triển hệ thống sản phẩm du lịch văn hóa tại các di
sản văn hóa thế giới của Việt Nam (giới hạn tại các di sản Huế, Hội An và Mỹ
Sơn)” do tác giả Hoàng Thị Điệp chủ nhiệm, “Đánh giá và đề xuất phương án khai
thác giá trị của các di tích lịch sử - văn hóa điển hình ở Việt Nam phục vụ du lịch”
do tác giả Trần Đình Nhoãn chủ nhiệm…
Bảo tàng được đánh giá là nguồn tài nguyên hấp dẫn để đưa vào khai thác phục
vụ cho hoạt động du lịch. Ở nước ta, đã có rất nhiều công trình nghiên cứu về vấn
9
đề phát triển của bảo tàng ở Việt Nam: “Thực trạng và những giải pháp chính nhằm
kiện toàn hệ thống bảo tàng trong phạm vicả nước” của TS. Lê Thị Minh Lý,
“Nghiên cứu đổi mới trưng bày và giới thiệu của Bảo tàng Lịch sử quốc gia” do tác
giảNguyễn Văn Cường chủ nhiệm, “Những kiến giải nhằm đa dạng hóa, xã hội hóa
hoạt động bảo tàng ở Việt Nam trong tình hình hiện nay” tác giảTrương Quốc Bình
chủ nhiệm, “Hiện trạng và giải pháp đổi mới hoạt động bảo tàng tỉnh (thành phố)
vùng đồng bằng Bắc Bộ”do tác giả Nguyễn Thị Huệchủ nhiệm, “Đánh giá thực
trạng nguồn nhân lực tại các bảo tàng khu vực đồng bằng sông Cửu Long”do tác
tác giả Nguyễn Đình Thanh chủ nhiệm. Các công trình nghiên cứu trên đã đánh giá
thực trạng các hoạt động chuyên môn, nguồn nhân lực và đưa ra các giải pháp nhằm
cải thiện các hoạt động tại các bảo tàng. Hơn thế nữa các thực trạng khai thác các
giá trị của bảo tàng vào hoạt động du lịch cũng đã được các các nhà nghiên cứu bắt
đầu quan tâm và nghiên cứu đến. Trong đó: “Bảo tàng với sự phát triển du lịch ở
Việt Nam” do tác giả Nguyễn Thị Huệ chủ nhiệm và luận văn thạc sĩ “Museums and
tourism - Stakeholders, resource and sustainable development” của tác giả
Guðbrandur Benediktsson (2004) là nền tảng phát triển cho việc nghiên cứu thực trạng
hoạt động du lịch tại các bảo tàng ở TPHCM.
Trong những năm gần đây, việc khai thác các giá trị của bảo tàng để phục vụ
hoạt động du lịch, đặc biệt là tại các bảo tàng ở TPHCM đã bước đầu thực hiện và
đạt được kết quả nhất định. Tuy nhiên chưa có công trình nào nghiên cứu và đánh
giá cụ thể về việc phát triển hoạt động du lịch tại các bảo tàng ở TPHCM. Chính vì
thế, luận văn “Hoạt động du lịch tại các bảo tàng ở TPHCM” trên cơ sở kế thừa
những thành quả của các công trình này đồng thời tiếp tục trình bày kết quả nghiên
cứu và ý kiến để bổ sung thêm vào việc nghiên cứu khai thác các giá trị của bảo
tàng phục vụ cho hoạt động du lịch một cách hiệu quả.
3. Nhiệm vụ của đề tài
- Nghiên cứu vai trò của các bảo tàng ở TPHCM đối với sự phát triển du lịch
của TPHCM.
- Phân tích, thực trạng của hoạt động du lịch tại các bảo tàng ở TPHCM.
10
- Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng, phong phú hoạt động du lịch
tại các bảo tàng ở TPHCM để thu hút du khách đến và quay lại TPHCM.
4. Mục đích nghiên cứu
Luận văn “Hoạt động du lịch tại các bảo tàng ở TPHCM” được nghiên cứu
nhằm góp phần:
- Cung cấp những cứ liệu khoa học về thực trạng khai thác các hoạt động du
lịch của Bảo tàng ở TPHCM.
- Góp phần nâng cao chất lượng, phong phú các hoạt động du lịch tại các bảo
tàng nhằm thu hút du khách đến và quay lại TPHCM.
5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động du lịch tại các bảo tàng ở TPHCM
- Phạm vi nghiên cứu:
Về nội dung: Đề tài tập trung đánh giá thực trạng hoạt động du lịch ở các
bảo tàng tại TPHCM: công tác trưng bày và giới thiệu hiện vật, công tác đón tiếp và
phục vụ du khách, công tác quảng bá và xúc tiến du lịch tại các bảo tàng.
Về không gian: Phạm vi nghiên cứu của đề tài là các bảo tàng tại và các
doanh nghiệp lữ hành tại TPHCM. Trong khuôn khổ luận văn, người viết tập trung
phân tích cụ thể tại Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh, Bảo tàng Hồ Chí Minh và
Bảo tàng Phụ nữ Nam bộđể làm các trường hợp nghiên cứu điển hình. Về phía
doanh nghiệp: Công ty Dịch vụ Du lịch Đất nước Việt, Công ty TNHH Thương mại
và dịch vụ Kiwi, The Sinh Tourist.
Về thời gian:Đề tài tập trung thu thập số liệu, điều tra, nghiên cứu, phân
tích nguồn số liệu trong giai đoạn từ năm 2009 – 2013.
6. Phƣơng pháp nghiên cứu
Để thực hiện được đề tài này, người viết sử dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết:
11
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu tiếng Việt
1. Đặng Văn Bài (2004), Bảo tàng cho tương lai và tương lai của bảo tàng, Tạp
chí Di sản văn hóa số 8 – 2004
2. Đặng Văn Bài (2005), Hoạt động của Bảo tàng tỉnh, thành phố trong định
hướng quy hoạch phát triển hệ thống bảo tàng Việt Nam đến năm 2020, tham luận
tại Hội nghị Tổng kết công tác Bảo tồn Di sản Văn hoá năm 2005.
3. Catherine Ballé (2001), Công chúng - sự sống còn của các bảo tàng đương
đại, Các công trình nghiên cứu của Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, Nxb Khoa học
Xã hội, tập 2, Hà Nội, trang 407 - 426.
4. Bảo tàng Cách mạng Việt Nam (1996), Sự nghiệp Bảo tàng - những vấn đề
cấp thiết, tập 1, Nxb Lao động, Hà Nội.
5. Bảo tàng Cách mạng Việt Nam (1996), Sự nghiệp Bảo tàng - những vấn đề
cấp thiết, tập 2, Nxb Lao động, Hà Nội.
6. Bảo tàng Cách mạng Việt Nam (1997), Sự nghiệp Bảo tàng - những vấn đề
cấp thiết, tập 3, Nxb Lao động, Hà Nội.
7. Bảo tàng Cách mạng Việt Nam (1997), Bảo tàng với sự nghiệp công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước, Nxb Lao động, Hà Nội.
8. Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh (2005), 30 năm Bảo tàng Chứng tích chiến
tranh (04.09.1975 – 04.09.2005), TPHCM.
9. Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh (2005), Bảo tàng Chứng tích chiến tranh kỷ
niệm 38 năm thành lập (1975 – 2013), TPHCM.
10. Bảo tàng Hồ Chí Minh – chi nhánh TPHCM (2008), Sách hướng dẫn tham
quan, Nxb Giao thông Vận tải.
11. Bảo tàng Hồ Chí Minh – chi nhánh TPHCM (2011), Bến Nhà Rồng - Có thể
bạn chưa biết, Nxb Kim Đồng.
12. Bảo tàng Phụ nữ Nam bộ (2010), Bảo tàng Phụ nữ Nam bộ 25 năm, Nxb
Văn hóa Thông tin.
12
13. Đinh Thị Vân Chi (2004), Nhu cầu của du khách trong quá trình du lịch,
Nxb Văn hoá Thông tin
14. Nguyễn Thị Chiến (2004), Văn hoá trong phát triển du lịch bền vững ở Việt
Nam. Nxb Trẻ.
15. Nguyễn Trung Dũng (2001), Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, vài suy nghĩ từ
góc nhìn kinh tế văn hóa, Các công trình nghiên cứu của Bảo tàng Dân tộc học Việt
Nam, Nxb. Khoa học Xã hội, tập 2, Hà Nội, tr. 45 - 58.
16. Nguyễn Văn Đính – Trần Thị Minh Hòa (2009), Giáo trình kinh tế du lịch,
Nxb. Đại học Kinh tế Quốc dân.
17. Gary Edson - David Dean (2001), Cẩm nang bảo tàng, (bản dịch của Lê Thị
Thúy Hoàn), Bảo tàng Cách mạng Việt Nam, Hà Nội.
18. Nguyễn Đình Hòe, Vũ Văn Hiếu, Du lịch bền vững, Nxb Đại học Quốc gia
Hà Nội, 2001
19. Nguyễn Thị Huệ (chủ biên), (2008), Cơ sở Bảo tàng học, Nxb. Đại học Quốc
gia, Hà Nội.
20. Phạm Mai Hùng (2001), Vai trò của các bảo tàng Việt Nam trong việc bảo
tồn di sản văn hoá dân tộc, Việt Nam học, Kỷ yếu hội thảo Quốc tế lần thứ nhất,
Hà Nội 15 - 17/07/1998, Tập 5, Nxb. Thế giới, Hà Nội.
21. Nguyễn Phạm Hùng (2012), Bảo tồn văn hóa như một hoạt động phát triển
du lịch, Hội thảo khoa học “Phát triển du lịch trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế”,
Trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, ngày
06/4/2012.
22. Nguyễn Văn Huy (2001), Đổi mới các hoạt động của Bảo tàng để bước vào
thế kỷ 21, Các công trình nghiên cứu của Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, Nxb.
Khoa học Xã hội, tập 2, Hà Nội, trang 35 - 44.
23. Nguyễn Văn Huy (2004), Đa dạng hóa các hoạt động của bảo tàng hiện đại
(từ kinh nghiệm của Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam), Tạp chí Di sản văn hóa số 6 -
2004)
13
24. Nguyễn Văn Huy (biên soạn), (2007) Di sản Văn hóa Bảo tàng và những
cuộc đối thoại, Viện Khoa học Xã hội Việt Nam, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam,
Nxb. Thế giới, Hà Nội.
25. Phạm Lan Hương (2007), Bảo tàng với việc xây dựng thương hiệu, Bảo tàng
- Di tích - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb. Văn hóa Thông tin, Hà Nội.
26. Lê Thị Minh Lý (2004), Nghiên cứu điều kiện thực tiễn xây dựng website
bảo tàng, Tạp chí Di sản văn hóa số 4 (13) – 2005.
27. Lê Thị Minh Lý (2006), Bảo tàng Việt Nam: Thực trạng và những giải pháp
chính nhằm kiện toàn hệ thống bảo tàng trong phạm vi cả nước, Luận án tiến sĩ Văn
hóa học, Hà Nội.
28. Lê Thị Minh Lý (2007), Đào tạo nhân lực cho Bảo tàng, Bảo tàng - Di tích -
Một số vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb. Văn hóa Thông tin, Hà Nội.
29. Luật di sản văn hóa năm 2001 được sửa đổi, bổ sung năm 2009, Nxb. Chính
trị Quốc gia, Hà Nội.
30. Hồ Chí Minh (1995), Toàn tập, Tập 3, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
31. Lâm Nhân (2005), Công chúng và công tác giáo dục của bảo tàng, Tạp chí
Văn hóa Nghệ thuật, số 8/2005, Hà Nội.
32. Lâm Nhân (2007), Xây dựng các chương trình giáo dục của bảo tàng dành
cho công chúng lứa tuổi đến trường, Bảo tàng Di tích - Một số vấn đề lý luận và
thực tiễn, Nxb. Văn hóa Thông tin, Hà Nội, trang 141 - 148.
33. Mark O’Neill (2007), Các bảo tàng và những cộng đồng của chúng Khóa
Mùa hè Nghiên cứu và Thực hành bảo tàng, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, Hà
Nội.
34. Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam,Luật Du lịch (2005), Nxb. Chính trị quốc
gia.
35. Trương Văn Tài (1999), Hành trình đến với Bảo tàng, Nxb. Trẻ, Thành phố
Hồ Chí Minh.
36. Nguyễn Đình Thanh (chủ biên), (2007), Bảo tàng - Di tích - Một số vấn đề lý
luận và thực tiễn, Nxb. Văn hóa Thông tin, Hà Nội.
14
37. Nguyễn Đình Thanh, Phạm Lan Hương (2008), Đổi mới bảo tàng trong xu
thế hội nhập và phát triển, Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật, số 6/2008, tr. 39 - 42.
38. Trần Đức Thanh (2000), Nhập môn khoa học du lịch, Nxb. Đại học Quốc gia
Hà Nội.
39. Thủ tướng Chính phủ (2005), Quyết định Phê duyệt Quy hoạch tổng thể hệ
thống bảo tàng Việt Nam đến năm 2020, số 156/2005/QĐ-TTg, ngày 23/6/2005.
40. Trường Cao đẳng Văn hóa Tp. Hồ Chí Minh, Bảo tàng Dân tộc học Việt
Nam (2002), Đổi mới tiếp cận Dân tộc học trong các bảo tàng, Nxb. Văn hóa
Thông tin, Hà Nội.
41. Phí Ngọc Tuyến, Lê Thị Ánh Tuyết, Bảo tàng ở thành phố Hồ Chí Minh
trong tiến trình hội nhập và phát triển, Nam bộ đất và người, tập IX, Nxb. Đại học
Quốc gia TPHCM, TPHCM
42. Timothy Ambrose và Crispin Paine (2000), Cơ sở bảo tàng, (Lê Thị Thúy
Hoàn dịch), Bảo tàng Cách Mạng Việt Nam, Hà Nội
43. Cục Di sản Văn hóa, Bộ VHTTDL, Sở Văn hóa và Thông tin Tp. HCM
(2008), Bảo tàng và di tích tại thành phố Hồ Chí Minh trong quá trình hội nhập và
phát triển, Nxb.Tp. Hồ Chí Minh.
44. Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch (2010), Thông tư Quy định về tổ chức và
hoạt động của bảo tàng, 18/2010/TT-BVHTTDL.
45. Khoa Văn hoá xã hội chủ nghĩa - Học Viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
(1997), Giáo trình văn hoá xã hội chủ nghĩa, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội
Tài liệu tiếng Anh
46. Guðbrandur Benediktsson(2004), “Museums and tourism - Stakeholders,
resource and sustainable development”, Master’s Dissertation - Museion/Göteborg
University
Tham khảo từ internet
47. http://bachkhoatoanthu.vass.gov.vn/noidung/tudien/Lists/GiaiNghia/View_Det
ail.aspx?TuKhoa=b%E1%BA%A3o%20t%C3%A0ng&ChuyenNganh=0&DiaLy=0
&ItemID=27544 (Truy cập lần cuối 4/2014)
15
48. http://bachkhoatoanthu.vass.gov.vn/noidung/tudien/Lists/GiaiNghia/View_Det
ail.aspx?TuKhoa=du%20l%E1%BB%8Bch&ChuyenNganh=0&DiaLy=0&ItemID=3
5328 (truy cập lần cuối 4/2014)
49. http://www.unesco.org/education/imld_2002/unversal_decla.shtml (truy cập lần
cuối 4/2014)
50. http://voer.edu.vn/m/khai-niem-ve-du-lich-va-cac-loai-hinh-du-lich/4bd2e36d
(truy cập lần cuối 4/2014)
51. http://www.vhtttamky.gov.vn/index.php?option=com_content&view=article&i
d=389:bo-tang-la-gi-&catid=98:bo-tn-bo-tang&Itemid=291 (truy cập lần cuối 4/2014)
52. http://www.dch.gov.vn/pages/news/preview.aspx?n=370&c=60 (Truy cập lần
cuối 8/2014)
53. http://www.svhttdl.hochiminhcity.gov.vn/web/guest/du-lich/san-pham-dich-vu-
du-lich/100-dieu-thu-vi (Truy cập lần cuối 8/2014)
54. http://www.lichsuvietnam.vn/home.php?option=com_content&task=view&id=
1691&Itemid=67 (Truy cập lần cuối 8/2014)
55. http://baotanglichsu.vn/portal/vi/Tin-tuc/Thong-tin-khoa-
hoc/2014/08/3A924136/ (Truy cập lần cuối 9/2014)
56. https://www.vnu.edu.vn/btdhqghn/?C2002/N14637/Vai-tro-cua-bao-tang-
dang-bi-bo-quen-.htm (Truy cập lần cuối 8/2014)
57. http://www.baotanghochiminh-nr.vn/ (Truy cập lần cuối 9/2014)
58. http://www.baotangchungtichchientranh.vn/ (Truy cập lần cuối 9/2014)
59. http://www.womanmuseum.net/ (Truy cập lần cuối 9/2014)