Download - Fmt 10 2013
Maaltijd wordt marketing in grootkeukens
Nieuwe laboratoria en Dialysecentrum ZGT
Verbeterde ontwerpmethode voor gebouwen GGZ
GEZONDHEIDSZORGGEZONDHEIDSZORG
FMT
gezo
ndhe
idsz
org:
Vak
blad
oVe
r hu
isVe
sTin
g en
Tec
hnol
ogie
in d
e ge
zond
heid
szor
g
13|10
Unieke CashBack-actievan Miele ProfessionalVervang nu uw professionele vaatwasser of huishoudvaatwasser, voor de besteprofessionele afwasautomaat.
Uitermate geschikt voor zorginstellingen, scholen, kinderdagverblijven, MKB-bedrijven, sportkantines,
bedrijfskantines en lunchrooms.
Korte programmatijden; tussen 6 en 23 minuten
Twee beladingsniveau‘s
Ingebouwde waterontharder
Voorbereid op automatische vloeibare zeepdosering
Zuinig met water en energie
Lange levensduur
Nu met € 300,-extra CashBack-korting*!
Voor meer informatie en de actievoorwaarden zie:www.miele-professional.nl/cashback-korting-afwasautomaten
* Bij aankoop van een Miele professionele afwasautomaat G 7855 of G 7856. Geldig van 1 oktober t/m 31 december 2013. Bedrag inclusief BTW.
Miele Professional4130 ED VianenTelefoon: (0347) 37 88 84
FMT gezondheidszorg 3
I N H O U DV O O R W O O R D
Duurzaam
Onlangs ontving Ziekenhuis Amstelland de
gouden medaille van het Milieu Platform
Zorg. Vorig jaar moest het ziekenhuis nog ge-
noegen nemen met zilveren certificaat, maar
nu was het dan zover. Gevolg van deze onder-
scheiding is dat Ziekenhuis Amstelland het
officiële milieukeurmerk mag voeren. Daar-
mee is het de eerste zorginstelling in Neder-
land die aan deze eisen voldoet. Een prestatie
die een felicitatie waard is.
Een duurzame organisatie vormt een positie-
ve bijdrage aan hoe we met ons milieu om-
gaan. Maar duurzaamheid en zeker als daar
ook nog eens keurmerk bij komt, gaat verder.
Met dit keurmerk laat Ziekenhuis Amstelland
aan de Amstelveen, de regio en heel Neder-
land zien dat ze het milieu serieus neemt en
daarmee een belangrijke maatschappelijke
verantwoordelijkheid accepteert. In deze tijd
is dat een dergelijk waardevol gegeven dat het
ziekenhuis daarmee ook een prima public re-
lations item in handen heeft. Belangrijk in een
tijd waarin zorginstellingen zich moeten pro-
fileren.
Op onze website www.fmtgezondheidszorg.
nl kunt u een uitgebreid artikel lezen over het
milieukeurmerk van Ziekenhuis Amstelland.
Eveneens kunt u op de website een dagelijk-
se blog van ondergetekende en anderen lezen.
Ik hoop dat de blogs bijdragen aan een opi-
nievorming en in relevante situaties voor dis-
cussie zorgen. Een nieuwe ontwikkeling op de
website is dat u voortaan alle artikelen via de
social media kunt linken.
Cor van Litsenburg,
Uitgever FMT Gezondheidszorg.
14
10
34
I N D E Z E U I T G A V E
4
Nieuw gebouwd: Nieuwe laboratoria Microbiologie &
Pathologie en Dialysecentrum ZGT 4
Parkeren: Totale parkeerontzorging 8
HAT-bedrijvenmarkt: Trefpunt voor technologie en innovatie 10
Health & Technology: Technologie-update tijdens HAT 12
Grootkeukens: De maaltijd wordt marketing 14
Afgestemd ontwerpen: Verbeterde ontwerpmethode
voor gebouwen in GGZ 16
Risico-inventarisatie en brandpreventie: Zelf risico’s in
kaart brengen 20
NVTG Najaarsstudiedag: Uitbesteden van onderhoud
en beheer 24
Kort Nieuws 26
NVTG Info 32
Medica 2013: meer dan een beurs 34
Medica 2013: Duitse beurs met een Nederlands tintje 36
Medische technologie: Convenant “Veilige Toepassing
medische technologie in het ziekenhuis”, een update 38
Bedrijvenindex 41
Agenda 46
Advertentie-index 46
Maaltijd wordt marketing in grootkeuken.
TDVTDV
FMT Gezondheidszorg4
N I E U W G E B O U W D
Nieuwe laboratoria Microbiologie & Pathologie en Dialysecentrum ZGT
Goede voorbereiding is het halve werkHet nieuwe dialysecentrum in Hengelo is op 8 oktober opge-leverd. De eerste negen (van in totaal twaalf) stoelen van het centrum worden in november in gebruik genomen. Het cen-trum maakt deel uit van een grotere nieuwbouw, waarin ook een laboratorium en een obesitascentrum zijn gehuisvest. De opdrachtgever voor deze nieuwbouw is Ziekenhuisgroep Twente (ZGT). Tussen het slaan van de eerste paal en de op-levering zaten slechts 16 maanden bouwtijd. Bijzonder kort, als je kijkt naar de enorme complexiteit van het gebouw.
De totale oppervlakte van het nieuwe pand
bedraagt 8.500 vierkante meter. Het dialy-
secentrum neemt daarvan 750 vierkante meter in
gebruik en gaandeweg de bouw werden plannen
ontwikkeld om ook een obesitascentrum bin-
nen de vierkante meters van het dialysecentrum
te vestigen. Op dit moment staat nog slechts 250
vierkante meter leeg.
Het nieuwe dialysecentrum is de kleinere zus van
het dialysecentrum in Almelo dat twee jaar gele-
den werd geopend. “Omdat de patiënt bijna een
dagtaak heeft aan dialyseren en het vaak meerde-
re keren per week betreft, is het van belang om de
centra goed over de regio te spreiden”, zegt Re-
gine Klein Schaarsberg, unithoofd van het dialy-
secentrum in Almelo en vanaf komende maand
ook in Hengelo. “In Almelo kunnen we nog wat
complexere behandelingen uitvoeren. Hier in
Hengelo beschikken we straks over twaalf stoe-
len, waar we in totaal zo’n vijftig patiënten kun-
nen behandelen.”
VooRBeReIdING
“De betrekkelijk korte bouwtijd hebben we te
danken de intensieve en gedegen voorbereidings-
tijd”, zegt Piet Visser programmamanager strate-
gisch vastgoed bij ZGT. Vanuit zijn functie kijkt
Visser bijzonder tevreden terug op het verloop
van de bouw. “Het zoeken van de juiste bouw-
partijen was een tijdrovende klus. Bij ons stond
vooraf vast dat wij als ziekenhuis de regie in han-
den wilden houden. Dat is ook de filosofie van
het ziekenhuis: de uitvoering kun je uitbesteden,
maar zorg dat je de vitale kennis in eigen huis
houdt, zodat je ook zelf de regie kunt blijven voe-
ren. Doe je dat niet dan gaan de bouwende par-
tijen, voordat je het weet, op de loop met jouw
nieuwbouw en ben je het overzicht over kosten,
maar ook over noodzakelijke tussentijdse aan-
passingen kwijt. Dat was ook onze boodschap
DOOR: GERRIT TENkINk
Vlnr: Rik Nieuweweme, senior projectleider; Piet Visser programmamanager strategisch vastgoed en Regine klein Schaarsberg, unithoofd van het dialysecentrum in Almelo.
FMT Gezondheidszorg 5
richting architect. Hij was degene die de tekening
moest aanleveren. Niet meer en niet minder. Wij
hebben de bouw zelf gecoördineerd.”
UITdAGING
“De parameters bij het uitzoeken van de juiste
bouwpartners waren planning, ervaring, samen-
werking en productwaarde”, legt ZGT senior pro-
jectleider Rik Nieuweweme uit. “We zijn met een
puntensysteem gaan werken. Meestal worden
bouwpartijen gekozen uitsluitend op basis van
prijs. De prijs is belangrijk, maar niet allesbepa-
lend. Het maximale bouwresultaat was van groot
belang, omdat we niet na oplevering, te maken
willen hebben met allerlei herstelwerkzaamhe-
den, terwijl het gebouw al in gebruik is. Dat zorgt
voor onnodig veel overlast en ook extra kosten.
Bij de aanbestedingen hebben we een keuze ge-
maakt uit vijf aannemers per vakdiscipline bouw,
elektrotechniek en werktuigkunde. Voor de pun-
tenwaardering van de prijs is per vakdiscipline de
gemiddelde prijs genomen, waarbij de hoogste
en de laagste prijs niet meetelden om ‘duiken’ te
voorkomen. Die gemiddelde prijs hebben we ver-
volgens genomen als uitgangspunt voor de pun-
tenwaardering. Hoe dichter bij de gemiddelde
(markt)prijs, des te meer punten. Daarnaast zijn
we gaan kijken hoe de betrokken aannemers de
kwaliteit konden borgen en het project dachten
op tijd te realiseren. Deze factoren hebben samen
en volgens een bepaald wegingsmodel geleid tot
de keuze van de drie bouwpartners voor dit pro-
ject. Uiteraard is er ook gekeken naar de com-
petentie. De bouw van met name het laborato-
rium vraagt veel expertise. De helft van de totale
bouwkosten heeft betrekking op de hoeveelheid
en veelal complexe techniek in het gebouw.”
LeAN eN BIM
Maar naast bovengenoemde parameters speelde
ook de bereidheid om te werken volgens BIM
(Bouw Informatie Model) en Lean bouwen een
belangrijke rol. “Toen de drie partijen, de E-in-
stallateur, de W-installateur en de hoofdaanne-
mer bekend waren, kregen ze tien dagen tijd om
een plan in te dienen om te laten zien hoe zij ge-
zamenlijk tegen het Lean bouwen en hun on-
derlinge samenwerking aankeken. Het bleek dat
de partijen elkaar verrassend goed wisten aan te
vullen. Gaandeweg de bouw werd dat beeld be-
vestigd”, zegt Visser. Nieuweweme legt uit waar
Lean Bouwen en BIM elkaar aanvullen: “Bij Lean
bouwen wordt uitgegaan van een efficiënt bouw-
proces met zo min mogelijk verspilling en dus
faalkosten. Lean heeft veel te maken met de be-
reidheid om transparant te werken. Bij BIM is het
mogelijk om al in de voorbereidingsfase de diver-
se disciplines op de tekentafel nauwkeurig op el-
kaar af te stemmen. Juist in een technisch com-
plexe omgeving als een laboratorium betekende
dit een uitkomst. Alleen al in het laboratorium
lopen achttien media, bestaande uit voedingslei-
dingen voor diverse soorten water en vloeistof-
fen, diverse soorten afvoeren, luchtkanalen plus
afzuigsystemen en verschillende soorten gassen.
Het in de uitvoeringsfase toepassen van BIM
en Lean bouwen komt nog niet veel voor, maar
vooral het integraal ontwerpen bleek dus in prak-
tijk goed uit te pakken.”
PRocesBeGeLeIdING
Hoewel het ziekenhuis de regie in handen hield,
werd voor de actieve procesbegeleiding Lean en
BIM gekozen om in zee te gaan met Nieuwen-
BIM vraagt om een zorgvuldige voorbereiding, maar voorkomt fouten in de verdere voortgang van het proces.
De laboratoria, dialysecentrum en het obesitascentrum worden vanaf november geopend.
FMT Gezondheidszorg6
N I E U W G E B O U W D
Gassen, vacuüm, uitgebreid ICT, chemicaliënop-
slag en een geavanceerde waterbehandelingsin-
stallatie ten behoeve van het dialysecentrum. Het
laboratorium beschikt over een BSL3- laborato-
rium en de inbraakbeveiliging van het gebouw
bevindt zich op hetzelfde niveau als een bank-
gebouw. Verder is het gebouw uitgerust met een
NSA (noodstroom) en UPS (noodstroombatte-
rij), zodat de zorgprocessen van zowel de labo-
ratoria als de dialyse doorgang kunnen vinden.
Daarnaast is voor de energievoorziening het ge-
bouw gekoppeld aan de WKK van het ziekenhuis.
Hierdoor kan de restwarmte van het ziekenhuis
nuttig ingezet worden. De piekbelasting vangt het
gebouw zelf op middels eigen CV-ketels. Een an-
der voordeel voor het gebouw dicht bij het zie-
kenhuis is dat men aansluit op de ICT infra en de
buizenpost.”
dUURzAAMHeId
Op gebied van duurzaamheid is het gebouw sta-
te-of-the-art gebouwd. Zo is het waar mogelijk
uitgerust met LED-verlichting en zijn uiteraard
de maximale isolatiewaarden nagestreefd. Verder
is gebruik gemaakt van een warmteterugwinsys-
teem. “Maar”, vertelt Visser, “Het bedrijfsproces
van de grootste gebouwgebruikers, de laborato-
ria, zijn bepalend voor de maximaal te behalen
besparing. Zo is de luchtuitstoot uit het gebouw
in verband met ziektekiemen niet volledig ge-
schikt voor hergebruik, maar daar waar mogelijk
huijse Arends bv. “Dat is belangrijk, omdat je
anders al weer snel terugvalt in de oude machts-
verhoudingen. Uiteraard is het reduceren van
faalkosten een doelstelling bij iedere bouw. Maar
in praktijk komt er vaak te weinig van terecht. De
bouwprocessen zijn conservatief en lean bouwen
is voor veel aannemers nieuw. Wat opvalt is dat
de bouw traditioneel is gefocust is op meerwerk.
Je kunt beter een paar procent op faalkosten be-
sparen, dat levert je meer geld op. Terugkijkend
heeft de combinatie Lean Bouwen en BIM goed
uitgepakt. De faalkosten werden geminimaliseerd
en door de goede afstemming werd veel tijd be-
spaard. Ik ben ervan overtuigd dat BIM en LEAN
de toekomst zijn”, zegt Nieuweweme.
Het hele proces van de aanbesteding startte in
2011, de gunning volgde in februari 2012, waar-
na de bouw van start ging. “De projectkosten be-
droegen zo’n 25 miljoen euro. “Lean en BIM zijn
belangrijke factoren geweest die bijgedragen heb-
ben dat er binnen budget en planning en met be-
houd van de vooraf afgesproken kwaliteit is ge-
werkt; een prima resultaat”, stelt Visser tevreden
vast.
TecHNIeK
Wat opvalt aan het gebouw is de complexe tech-
niek. Nieuweweme: “Ik schat dat de helft van de
bouwkosten te maken heeft met de techniek. Dat
heeft natuurlijk alles te maken met de laborato-
ria die aan allerlei voorschriften moeten voldoen.
hebben we er ook op dit gebied wel het maximale
uitgehaald. Binnen het project zijn de bestaande
eiken van naar schatting 100 jaar oud ingepast en
gedurende de bouw beschermd. Hierdoor is er
vanuit het gebouw een groen uitzicht, ondanks
dat je je midden in de stad bevindt!”
n
Opdrachtgever: Ziekenhuisgroep Twente (ZGT)
Projectleiding: Ziekenhuisgroep Twente (ZGT), afd. Vastgoed
Projectondersteuning:Som bv
Projectbegeleiding BIM, SIM, LEAN: Nieuwenhuijse Arends bv
Architect: Valtos Architecten
E- en W-adviseur: RoyalHaskoningDHV
Constructeur: Schreuders Bouwtechniek
Hoofdaannemer: Plegt-Vos
W-installateur: Wolter & Dros
E-Installateur: Winkels Techniek
De bouw van bovenaf gezien op de voorgrond het bestaande ziekenhuis van ZGT.
FMT Gezondheidszorg8
P A R k E R E N
Totale parkeerontzorging
Aangenaam, comfortabel, eenvoudig en vooral zorgeloos par-keren voor patiënten, bezoekers, personeel en leveranciers. Dat is de visie op parkeren die WPS Parking Systems han-teert bij het advies aan ziekenhuizen bij de aanschaf van een parkeermanagementsysteem. Door het grote aantal doel-groepen, het feit dat parkeerbeheer vaak nog bijzaak is en de hoge gebruiksintensiteit, vraagt parkeren in een zorgom-geving om een andere benadering dan parkeren op ander lo-caties. WPS Parking Systems is in dat geval een leverancier en partner die de gevoelige en complexe parkeeromgeving bij een zorginstelling aan kan en hierop anticipeert.
“Onze ervaring leert dat binnen een zieken-
huisomgeving een aantal factoren van belang
zijn bij het bepalen en invullen van het parkeer-
beleid. Zo is door privatisering meer onderschei-
dend vermogen gewenst en is de verantwoorde-
lijkheid voor het parkeerbeheer vaak een taak die
‘erbij’ wordt gedaan”, geeft Volkert Kieft, Mana-
ger Sales en Marketing van WPS Parking Systems
aan, “hoewel er wel een verschuiving zichtbaar is
van regulatie naar een meer commerciële uitba-
ting. Patiënten moeten daarbij zo veel mogelijk
ontzorgt worden door het bieden van extra ser-
vice en comfort. Prijs/kwaliteitverhouding speelt
hier een belangrijke rol, zeker als er betaald moet
worden voor parkeren. Daarnaast dient uiteraard
de toegankelijkheid van het ziekenhuis gewaar-
borgd te blijven, ook tijdens de piektijden. Wan-
neer parkeren gereguleerd wordt door een par-
keermanagementsysteem, is het belangrijk je hier
goed in te laten adviseren, of het nu vervanging of
een eerste parkeermanagementsysteem betreft”.
Met het ParkID parkeermanagementsysteem en
de bijbehorende ParkAdvance parkeerapparatuur
van WPS Parking Systems wordt aan deze eisen
een goede invulling gegeven. Voor een zorgeloos
gebruik is het belangrijk dat het systeem duide-
lijk en intuïtief in gebruik is. Omdat daarnaast
een hoge bedrijfszekerheid essentieel is, is het van
belang dat de apparatuur technisch betrouwbaar
is. Door gebruik te maken van bewezen onder-
delen en moderne softwaretoepassingen wordt
dit gewaarborgd. Erg belangrijk indien parkeer-
beheer niet tot de kerntaken behoort”, aldus Vol-
kert Kieft. “Ook is de ParkAdvance apparatuur
geschikt voor gebruik door mensen met een be-
perking”, vult Aissam Mabtoul, accountmanager
WPS Parking Systems, aan, “iets wat in een zie-
kenhuisomgeving natuurlijk onmisbaar is”.
AUToMATIscHe KeNTeKeNHeRKeNNING
Bereikbaarheid is zeer belangrijk voor een zie-
kenhuis. “Vaak zien we dat de indeling van een
terrein of garage vastligt en dat deze indeling de
instroom en doorstroming van het verkeer be-
lemmert, bijvoorbeeld doordat verkeer elkaar
moet kruisen. Niet alleen voor en na bezoekuren,
maar ook op andere momenten waar sprake is
van intensief gebruik, ontstaat de kans op filevor-
ming bij de inrit” vertelt Aissam Mabtoul. “Par-
keeroplossingen moeten dan juist bijdragen aan
de doorstroming van het verkeer. Automatische
kentekenherkenning is dan één van de toepassin-
gen die de doorstroming en daarmee bereikbaar-
heid aanzienlijk vergroten. Eén van de kenmer-
ken van automatische kentekenherkenning is dat
na betaling van het parkeertarief bij een betaal-
automaat, de parkeerder automatisch kan uitrij-
den op basis van het kenteken. Razendsnelle her-
kenning en verwerking van het kenteken zorgt er
voor dat het aanbieden van de parkeerkaart niet
meer nodig is en dat parkeerders niet meer hoe-
ven te stoppen voor de slagboom”, vervolgt Ais-
sam Mabtoul. “Er zijn zelfs verbeteringen in de
doorstroming bekend van maar liefst 50%. Bijko-
mend voordeel is dat als de uitstroming optimaal
is, vaak ook de instroom verbeterd”.
PARKeReN VooR PeRsoNeeL
In veel ziekenhuizen wordt gebruik gemaakt van
een persoonlijk pas voor het verkrijgen van toe-
gang tot het ziekenhuis en/of afdeling. Om het
gebruiksgemak voor zowel de beheerder als het
personeel te waarborgen bestaat binnen het par-
keermanagementsysteem de mogelijkheid deze
persoonlijke pas toe te passen in de ParkAdvan-
DOOR: WPS PARkING SySTEMS BV
De ParkAdvance parkeeroplossing bij Ziekenhuis Gel-derse Vallei.
FMT Gezondheidszorg 9
ce parkeerapparatuur. Het toegangscontrolesys-
teem geeft hiervoor een signaal af aan het par-
keermanagementsysteem. “Niet alleen personeel
maar ook diverse ondersteunende afdelingen op
het ziekenhuisterrein moeten, al dan niet tijdelijk,
toegang krijgen tot het ziekenhuis en de parkeer-
voorziening. Daarnaast werkt het personeel vaak
in wisselende diensten, wordt gewerkt in veel ver-
schillende samenstellingen en gaat het om grote
hoeveelheden mensen. Juist omdat sprake is van
een constant veranderende, dynamische omge-
ving is een goede signalering en verwerking van
het personeel in het parkeermanagementsysteem
noodzakelijk. Het ParkID parkeermanagement-
systeem kan deze grote hoeveelheid bewegingen
softwarematig prima aan, zodat personeel pro-
bleemloos kan in- en uitrijden met behulp van de
eigen toegangspas. Door deze koppeling kan het
ziekenhuis ook invulling geven aan haar woon-/
werkbeleid en het parkeren voor personeel regu-
leren.
effIcIëNT PARKeeRBeHeeR
Vaak bestaat binnen een zorginstelling de wens
om eenvoudig kortingen te verstrekken, zodat
bepaalde afdelingen van het ziekenhuis, zoals een
dialyse afdeling, patiënten de mogelijkheid kun-
nen bieden om tegen een gereduceerd parkeerta-
rief te parkeren. “Efficiënt en gebruiksvriendelijk
parkeerbeheer is dan essentieel voor het op een
juiste manier vastleggen van deze kortingen. Eén
van de oplossingen die het parkeerbeheer mak-
kelijker maakt is de toepassing van de WPS kor-
tingsterminal. Met deze gebruiksvriendelijke op-
lossing worden eenvoudig (online) kortingen
verleend. De WPS Kortingsterminal is een hand-
zaam apparaat wat bestaat uit een scanner met
touchscreen. Hierop staan een aantal instelbare
kortingen voorgeprogrammeerd”, vertelt Aissam
Mabtoul. “Eenvoudigweg het parkeerkaartje in-
scannen, de korting selecteren en de korting is di-
rect verwerkt in het parkeermanagementsysteem.
In vergelijking tot het uitprinten van kortings-
kaarten via de Web Portal, ontvangen parkeer-
ders met deze methode geen additionele kor-
tingskaart, maar wordt de korting direct online
verwerkt in het PMS door simpelweg een par-
keerkaart te scannen. Voor zowel de beheerder als
de parkeerder betekent de WPS Kortingsterminal
optimaal gebruiksgemak”.
ToTALe PARKeeRoNTzoRGING
“Vanuit onze ruime ervaring in de gezondheids-
zorg denken we altijd met onze klanten mee om
zo te komen tot de meest optimale parkeeroplos-
sing. Indien nodig passen we onze producten en
systeem aan, aan de situatie van het ziekenhuis,
geeft Volkert Kieft aan. “Naast uitgebreid advies
voorafgaand aan de aanschaf van een parkeerma-
nagementsysteem, is ondersteuning aan de zor-
ginstelling na in gebruik name net zo belangrijk.
Hiervoor heeft WPS Parking Systems een eigen
landelijk netwerk van servicetechnici die 24/7
klaar staan om ondersteuning te bieden in ge-
val van incidenten. Op die manier ontzorgen wij
onze klanten in de gezondheidszorg op alle vlak-
ken”.
Een groeiend aantal ziekenhuizen en zorginstel-
lingen in Nederland kiest voor een ParkAdvan-
ce parkeermanagementsysteem. Zo kozen onder
andere het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven,
het Röpcke Zweers Ziekenhuis in Hardenberg,
het Ziekenhuis De Gelderse Vallei in Ede, Reva-
lidatiecentrum De Hoogstraat te Utrecht, Isala
Klinieken in Zwolle, Reinaert Kliniek / Teikyo te
Maastricht en het Universitair Medisch Centrum
in Groningen voor de parkeerontzorging van
WPS Parking Systems.
Mocht u interesse hebben om bij één van deze
ziekenhuizen het WPS parkeermanagementsys-
teem nader te bekijken, dan zijn wij graag bereid
dit in overleg met het ziekenhuis te organiseren.
WPS Parking Systems BV
Hoevenweg 11
5652 AW EINDHOVEN
040-250 91 95
www.wpsparkingsolutions.com
n
ParkAdvance apparatuur.
Reinaert kliniek / Teikyo te Maastricht.
Isala klinieken Zwolle.
FMT Gezondheidszorg10
H A T B E D R I J V E N M A R k T
HAT-bedrijvenmarkt
Trefpunt voor technologie en innovatieHealth & Technology 2013 had een indrukwekkend hoog in-formatief gehalte. Niet alleen het lezingenprogramma be-vatte veel interessants, ook de bedrijvenmarkt had veel te bieden.
De redactie van FMT maakte een rondje over
de markt en belicht een kleine selectie van
innovaties.
3d wITLIcHTscANNeR
Een van de eerste producten die de aandacht
trekt, is de 3D witlichtscanner van Artec. Deze 3D
videocamera legt met ieder frame een 3D beeld
vast. Door om het te scannen product heen te lo-
pen of het product voor de camera te laten draai-
en, worden vanuit verschillende hoeken beelden
vastgelegd. Deze worden in de scansoftware auto-
matisch aan elkaar verbonden tot een enkele 3D
mesh. Met deze scanner is het plaatsen van mar-
kers verleden tijd. De software herkent de unieke
geometrie van ieder object en kan zo de vastge-
legde 3D beelden met elkaar verbinden. Met een
scansnelheid tot een maximum van 1,5 miljoen
punten per seconde is de Artec scanner vele ma-
len sneller dan laserscanners en dit bij een hoge
resolutie en een hoge nauwkeurigheid. De scan-
ner kan worden gebruikt als een draagbare scan-
ner. Omdat er wordt gewerkt met gewoon licht
en geen laser, is het proces 100 procent veilig voor
mens en dier.
dIABeTes cLosed-LooP
oNdeRzoeKssysTeeM
Bij de volgende stand biedt Medtronic informatie
over een nieuw ontwikkeld systeem dat klinisch
onderzoek op het gebied van de kunstmatige al-
vleesklier vergemakkelijkt: het diabetes closed-
loop onderzoekssysteem. Het belangrijkste doel
van diabetes-therapie is om de bloedsuikerspiegel
te controleren. Voor patiënten met type 1 diabetes
biedt Medtronic momenteel een insulinepomp
en Continuous Glucose Monitoring (CGM). De
insulinepomp geeft continu een kleine hoeveel-
heid insuline (basaal insuline) en de patiënt kan
een bolus insuline geven om maaltijden te dek-
ken of te hoge bloedsuikerspiegel te corrigeren.
De CGM is een klein draagbaar apparaat dat de
actuele glucosewaarde meet en toont aan de pati-
ent. Met deze informatie kan het omgaan met di-
abetes worden verbeterd en het risico op compli-
caties worden verminderd. In het algemeen regelt
de patiënt handmatig de hoeveelheid insuline en
het tijdstip waarop de insuline wordt gegeven.
Medtronic bracht al de zogenaamde ‘Low Glu-
cose Suspend’ optie op de markt. Dit zorgt er-
voor dat de insulineafgifte gedurende een be-
paalde tijd automatisch wordt gestopt indien de
glucosewaarde onder een bepaald niveau komt.
Hierdoor is de totale tijd in hypoglycemie korter.
Het ultieme doel is om de glucosesensor en insu-
linepomp aan elkaar te koppelen en een systeem
te maken dat automatisch de benodigde hoeveel-
heid insuline regelt, de zogenaamde kunstmatige
alvleesklier. Een dergelijk systeem zal de controle
van glucoseniveaus verbeteren en daarmee lange-
termijncomplicaties verminderen. Bovendien zal
de kwaliteit van leven van de patiënt verbeteren
als deze minder tijd per dag bezig is met zijn aan-
doening.
Het diabetes closed-loop onderzoekssysteem is
samengesteld uit de commercieel verkrijgba-
re insulinepomp en continue glucosemonitor
en het closed-loop controlesysteem (uitsluitend
voor gebruik in klinische studies). Het closed-
loop systeem bevat onder andere een controller
(smartphone) die de integratie van verschillende
control algoritmes van verschillende onderzoeks-
groepen kan ondersteunen. Voor closed-loop
studies (gesponsord door Medtronic of de arts)
uitgevoerd in Europa biedt de afdeling R&T bij
Medtronic Bakken Research Center in Maastricht
technische ondersteuning en lokale onderzoeks-
systeemontwikkeling.
DOOR: GERRIT TENkINk EN WIlMA ScHREIBER
Medtronic presenteerde de cGM, een klein draagbaar apparaat dat de actuele glucosewaarde meet en toont aan de patiënt.
De 3D scanner van Artec werd tijdens de bedrijvenmarkt live gedemonstreerd.
FMT Gezondheidszorg 11
NAUwKeURIGe KoUde- eN
wARMTeTHeRAPIeëN
Van Gorp Medical BV, dat optreedt als exclusief
distributeur van Qill-producten, presenteert de
Qill ONE tijdens de bedrijvenmarkt. De Qill-
producten bieden nauwkeurige koude- en warm-
tetherapieën voor behandeling van blessures en
aandoeningen bij sporters en patiënten. Het in-
novatieve element zit ‘m in de toegepaste TCT-
koeltechnologie: Peltier-elementen binnen een
compacte kunststof behuizing. “Hiermee levert
Qill ONE programmeerbare cycli waarin koude
en warmte zeer constant en meetbaar aangebo-
den kunnen worden. Bovendien is er een snelle
wisseling tussen warm en koud mogelijk. Bin-
nen 6 seconden kan de temperatuur wisselen van
6 naar 40 graden Celsius en andersom. En het
apparaat werkt zonder ijs of koelvloeistof”, ver-
klaart managing director Karin van Gorp. “Qill
ONE ondersteunt het herstel van beschadigd
weefsel. De resultaten uit veldtests zijn veelbelo-
vend, behandelde patiënten en sporters herstellen
sneller en met minder pijn.” Het product is in te
zetten voor chronische pijnbestrijding, blessure-
herstel, preventief om blessures te voorkomen en
bij revalidatie na een operatie.
NIeUwsTe PRoToTyPe
BLoedANALyseAPPARAAT
Al in een eerder nummer van FMT Gezondheids-
zorg aangekondigd: het bloedanalyseapparaat
ontwikkeld door TEGEMA in samenwerking met
een start-up uit het Maastricht Academisch Zie-
kenhuis. Op de HAT is het nieuwste prototype te
zien. “Een zeer betrouwbaar apparaat waarmee
een sterk verbeterde en nieuwe diagnostiek mo-
gelijk is. In deze eerste versie kunnen samples van
24 patiënten tegelijkertijd geanalyseerd worden.
Uiteindelijk wil de klant toe naar grotere capaci-
teiten en een tafelmodel dat bij de huisarts kan
staan”, aldus business developer Matthijs Roorda.
“Onderzoek op laboratoriumschaal wordt terug-
gebracht tot een analyseapparaat voor point of
care diagnostiek. Binnen een half uur is de uit-
slag bekend.” Voor het ontwikkelen van een der-
gelijk complex apparaat zijn meerdere disciplines
benodigd, waaronder robotica, micro-dispen-
sing, besturingstechnologie, meetdata-afhande-
ling - disciplines die TEGEMA alle in huis heeft.
De klant heeft de marktintroductie gepland voor
2014.
MoNIToRING ReVALIdATIe
Evalan heeft de HAT aangegrepen voor de lance-
ring van de Sensistep - een schoolvoorbeeld van
waar samenwerking tussen ziekenhuis (UMCU),
ontwikkelaar (Pontes Medical) en marktpartij
(Evalan) toe kan leiden. De Sensistep ondersteunt
(geriatrische) patiënten bij hun revalidatie, bij-
voorbeeld na een gebroken been, beroerte of in
geval van diabetes. Het monitort elke stap die de
patiënt zet via een sandaal met een krachtsensor
die communiceert met het Sensi-horloge om de
pols van de patiënt. Via een app is te zien hoe de
patiënt loopt en wat de werkelijke belasting op
het been is. Op die manier weten revalidanten en
therapeuten of het belastingsadvies goed wordt
opgevolgd. “Het volgen van de ideale belastings-
lijn leidt tot een kortere hersteltijd. En wij kun-
nen zien wat de patiënt thuis doet”, aldus Herman
Holtslag, revalidatiearts in het UMCU en initia-
tiefnemer van de Sensistep. Het is de eerste keer
dat Evalan samenwerkt met een ziekenhuis bij de
ontwikkeling van een product, aldus directeur
Henk Schwietert. “De technologie was de uitda-
ging van de sensor. We hebben gebruikgemaakt
van de nieuwste technologie op het gebied van
communicatie, bluetooth low energy en het me-
ten van gewicht.” Met de toenemende vergrijzing
in het vooruitzicht en daarmee een oplopend
aantal (gecompliceerde) fracturen, een goed ge-
timede introductie.
n
De Qill ONE ondersteunt het herstel van beschadigd weefsel.
Met het nieuwe bloedanalyseapparaat van TEGEMA is binnen een half uur de uitslag bekend.
FMT Gezondheidszorg12
H E A l T H & T E c H N O l O G y
DOOR: WIlMA ScHREIBER EN GERRIT TENkINk De zesde editie van Health & Technology kreeg dit jaar als ondertitel
’Technologische oplossingen voor de crisis in de zorg’. Sommige sprekers mochten dan een inhoudelijke kanttekening plaatsen bij deze ondertitel: - dragen technologische innovaties bij aan de kosten van zorg of helpen ze juist deze te beheersen? - tijdens het evenement etaleerden bedrijven in de zorg talrijke innovaties en nieuwe inzichten.
Technologie-update tijdens HAT
Het accent bij dit tweedaags congres op 17 en 18 sep-
tember in congrescentrum Papendal, lag bij de ont-
wikkelingen en samenwerking in de technologiegebieden:
components, devices, systems en services voor optimalisatie
van processen in cure, care en self care.
Als eerste spreker bij het plenair gedeelte op dinsdag kwam
oud-minister Volksgezondheid, Welzijn en Sport Ab Klink
aan het woord. Hij stelt dat kwaliteit dé aanpak is voor be-
tere zorg en lagere kosten. Technologie biedt kansen, maar
de materie is complex. Als voorbeeld noemt hij heupvervan-
ging, waar de maatschappelijke baten groot zijn ten opzich-
te van de kosten. Maar ook kostenbesparende technologi-
sche innovaties die de diagnostiek versnellen of een e-health
platform als interactieve methode voor behandelaars om
patiënten te helpen. Dus waarom daar niet in investeren?
Maar zo simpel ligt het niet, betoogt Klink, vanwege allerlei
institutionele barrières. “De medische kennis is er, techno-
logisch kan het, de businesscase klopt. Stel, je investeert 375
miljoen in e-health, met een potentiële besparing van 750
miljoen door minder ziekenhuisbezoek. Of neem prostaat-
kanker. Het is makkelijk te voorspellen of de kanker agres-
sief wordt en operatie nodig is. Hierdoor kunnen de kosten
dalen en zijn minder behandelingen nodig. Medisch te doen,
beter voor de patiënt. ” Maar waar werkgevers, technische
bedrijven en beleidsmakers profiteren, gaat bij zorgaanbie-
ders de omzet omlaag; dat gat moet worden opgevuld. “Het
natuurlijk lichaam is een onuitputtelijke bron van inkom-
sten. Door die institutionele fragmentatie gaan technische
innovaties niet vliegen en investeringen renderen moeizaam
of niet. Ook al innoveer je en ben je prijsbewust, het leidt tot
meer diagnostiek, meer behandelingen en hogere kosten.”
Een mogelijke oplossingsrichting volgens de oud-minister is
om ziekenhuizen die het goede voorbeeld geven en hun nek
willen uitsteken, preferred supplier te laten worden van ver-
zekeraars. En ziekenhuizen die omzet verliezen doordat ze
minder patiënten en minder behandelingen kunnen doen,
moeten worden gecompenseerd. “Competitie op basis van
kwaliteit in contractering. Nu blokkeert de bestaanszeker-
heid de acceptatie van innovaties door ziekenhuizen. De
overheid moet daarom de institutionele randvoorwaarden
in de zorg herijken, anders gaat het niet lukken om de kosten
te verlagen en behoort Nederland niet bij de first movers.”
ReGIsseUR
Na Klink is de microfoon voor Jacqueline Baardman, ad-
junct-directeur NPCF, de Nederlandse Consumenten Pati-
enten Federatie. Voor haar staat één ding als een paal boven
water: de patiënt wil meer regie over eigen zorg en gezond-
Ab klink: “Het natuurlijk li-chaam is een onuitputtelijke bron van inkomsten.”
FMT Gezondheidszorg 13
heid. Zij schetst een een beeld van de ideale patiënt: “De pa-
tiënt, of liever gezegd ‘cliënt’ consulteert de zorgverlener en
overlegt. Hij wordt steeds meer een meedenker, die in on-
derling overleg zijn zorgtraject vaststelt, doorvraagt en de
alternatieven bespreekt. Hij wordt de regisseur van zijn ei-
gen zorgproces, die zelf meebeslist. Hij is actief in het ver-
zamelen van kennis, deels via internet, en is bijvoorbeeld in
geval van een chronische ziekte goed in staat om zijn eigen
ziekteproces te monitoren en daarop te reageren.” Toch is
het volgens Baardman nog lang niet zo ver. “De patiënt wil
wel mondig zijn en een deel van de regie in eigen hand hou-
den, maar hij is onvoldoende toegerust. Hoe weet hij wat
kwaliteit is, wat het beste ziekenhuis is voor zijn probleem of
waar de beste resultaten worden geboekt? De patiënt heeft
behoefte aan informatie.”
Bij medische diensten bestaat weerstand, maar de ontwikke-
ling is niet te stoppen volgens Baardman: “De patiënt wordt
mondiger en wij pleiten ervoor dat hij zelf de volledige zeg-
genschap krijgt over zijn persoonlijk gezondheidsdossier.
Dus ook dat hij kan bepalen wat zijn behandelend arts on-
der ogen krijgt en wat niet. Artsen moeten zich hier nog op
instellen. Uit onderzoek blijkt wel dat de zogenaamde sha-
ring decision de kwaliteit van de zorg positief beïnvloedt.”
Of de invloed van de patiënt de zorg ook goedkoper maakt,
is overigens maar de vraag. Uit de aansluitende paneldiscus-
sie kwam naar voren dat meer inspraak van cliënten ook
kan betekenen dat de patiënt om behandelingen vraagt die
niet reëel zijn. Op dit gebied blijft toch ook in de toekomst
een belangrijke rol weggelegd voor de zorgverlener. Want
ondanks de toenemende mondigheid blijkt de patiënt nog
steeds veel vertrouwen te hebben in zijn zorgverlener.
BReed LezINGeNPRoGRAMMA
Na het plenaire deel konden de deelnemers gedurende de
twee dagen kiezen uit tientallen lezingen, verspreid over
meerdere zalen.
Whistler
Een aansprekende lezing was die van Michiel Derksen, busi-
ness development manager bij MediSpirit. Hij vertelde zijn
toehoorders over een nieuw product, de Whistler, waarmee
de weerstand van luchtwegen tijdens normale ademhaling
bij met name jonge kinderen kan worden gemeten. Belang-
rijk om het verloop van het ziektebeeld te monitoren en het
effect van medicatie te testen. Bij kleine kinderen was dit
tot nu toe niet of nauwelijks mogelijk. Derksen schetste een
beeld dat het moeilijk is om financiële middelen bij elkaar
te krijgen voor het ontwikkelen en op de markt brengen van
een product als de Whistler. De innovatieve meetmethoden
hebben hun waarde bewezen in onderzoekssetting, maar
met de Whistler is het voor het eerst mogelijk voor artsen
om de testen in de klinische praktijk uit te voeren, op de po-
likliniek, in de spreekkamer of zelfs bij de patiënten thuis.
Met deze noviteit moet eerst wel ervaring worden opgedaan
voordat de methodiek breed wordt uitgedragen door de be-
roepsgroep en als standaard wordt opgenomen in behande-
lingsrichtlijnen. Direct gevolg is een relatief lange terugver-
dientijd van gedane en te maken investeringen. De potentie
van het apparaat is echter groot: de Whistler is relatief een-
voudig en goedkoop, levert tijdsbesparing op en verlaagt de
kosten, omdat meer gericht kan worden behandeld, waar-
door onnodige of niet terecht medicijngebruik kan worden
teruggedrongen. Dit heeft investeerders in het verleden al
doen besluiten om de ontwikkeling te financieren en Derk-
sen verwacht dat dit ook voor de volgende fasen (marktin-
troductie en doorontwikkeling) zo zal zijn.
PEER
Aan het eind van de middag vertelt Eric de Wilde van Qua-
drat zijn gehoor over PEER, een softwareprogramma met
digitale onderhoudsprotocollen voor medische apparatuur.
Doel is het onderhoud te optimaliseren. “Nu is er nog veel
papier mee gemoeid en is er vaak sprake van een individuele
aanpak, zonder structurele vastlegging van resultaten. Daar-
door is er ook weinig analyse mogelijk.” Deze situatie was
voor UMCU aanleiding tot het initiatief van PEER. Gedigi-
taliseerd onderhoud biedt vele voordelen. “Alle informatie
is beschikbaar op de werkplek, je kunt data en meetresulta-
ten vastleggen, er zijn vaste protocollen, data zijn te analyse-
ren en je kunt een koppeling maken met een risicomodel en
jouw resultaten intern en extern benchmarken.” Het resul-
taat? “Meer productiviteit, minder fte nodig, meer inzicht in
het proces en meer kwaliteit dankzij uniforme processen en
minder menselijke fouten.”
n
Jacqueline Baardman, adjunct-directeur Nederlandse consu-menten Patiënten Federatie: “Het persoonlijk gezondheids-dossier betekent dat de zorgver-lener uit zijn comfortzone moet komen.”
FMT Gezondheidszorg14
G R O O T k E U k E N S
de maaltijd wordt marketing
De plek van een keuken in een ziekenhuis of grote zorgin-stelling is de afgelopen jaren flink veranderd. Vroeger wer-den de maaltijden volledig in de keuken bereid te beginnen met het jassen van de piepers. Die tijd ligt ver achter ons. De laatste jaren raken we steeds meer gewend aan maaltijden die op de afdeling worden geregeneerd of in een afdelings-keuken worden afgemaakt en geserveerd aan het bed door een heuse gastvrouw of gastheer. Ziekenhuizen gebruiken de maaltijd zelfs als marketingtool om de klantvriendelijkheid aan te tonen. Maar ook over die klantvriendelijke maaltijd aan het bed zijn de meningen alweer verdeeld.
Wim Scheerder, adviseur bij Deerns Ne-
derland bv en Sjraar Janssen, eigenaar
adviesbureau Daro bv, zijn al vele jaren betrok-
ken bij het inrichten van keukens. Janssen schetst
een beeld van hoe het was: “Vroeger werd over
de kwaliteit van de maaltijd minder nagedacht.
Het was gebruikelijk om de maaltijd aan te pas-
sen aan de werktijden en de dagindeling van het
personeel. In de zestiger en zeventiger jaren werd
in veel ziekenhuizen ’s ochtends al heel vroeg het
brood bij de patiënt aan bed gebracht. Dat had
natuurlijk niets met de patiënt te maken, maar al-
les met de organisatie. Het was het moment dat
de verpleging tijd had. Het eten werd gekookt,
warm opgeschept op een band die in de warme
keuken stond en om 12.00 uur werd het warme
eten de afdeling binnengebracht in de verdeelwa-
gen (gekoppeld systeem). Het gebeurde nog wel
eens dat er dan tussendoor een verpleegkundige
handeling moest worden uitgevoerd met als ge-
volg dat de maaltijden niet op temperatuur bij de
laatste patiënt aankwam. Deze maaltijden had-
den geen niveau, over het gebrek aan vitaminen
nog maar niet gesproken. Wet- en regelgeving
hebben er voor gezorgd dat deze praktijken tot
het verleden behoren.”
PeRsooNLIjKe VooRKeUR
Tot dertig jaar geleden was bovenstaande werk-
wijze min of meer gangbaar, maar daarna ging
met op zoek naar andere manieren. De techniek
hielp daarbij een handje; maaltijdcomponenten
worden na het koken teruggekoeld of inciden-
teel diepgevroren. Dit kan is ‘huis’ gebeuren of
de componenten worden ingekocht. Het portio-
neren gebeurt koud, waarna de maaltijden kort
voor het eetmoment worden geregenereerd, ook
weer centraal of decentraal (het zogenaamde ont-
koppeld systeem).
Vreemd genoeg wordt er tot op de dag van van-
daag verschillend gedacht over maaltijdverzor-
ging. Scheerder: “Daar zijn meerdere redenen
voor aan te voeren. Het welzijn van de patiënt
staat centraal, maar ook de financiële mogelijk-
heden spelen een rol. Bovendien hebben bestaan-
de ziekenhuizen te maken met hun inrichting,
waardoor men logistiek beperkt wordt in de keu-
ze. Het is logistiek bijna niet mogelijk om cen-
traal bereide warme maaltijden binnen een heel
korte tijd bij de patiënt aan bed uit te serveren.
Ook speelt in sommige ziekenhuizen de persoon-
lijke voorkeur en filosofie van ‘beslissers’ een rol.”
fLexIBILITeIT
20 Jaar geleden deed de hiervoor beschreven ont-
koppelde keuken zijn intrede in het grootste deel
van de nieuwe keukens. Het centraal regenere-
ren werd populair, wat later werd het decentraal.
Daarna deed het extern inkopen van maaltijden
zijn intrede en verdwenen in veel nieuwe zieken-
huizen de centrale keukens. “Nieuwe ziekenhui-
zen hadden de mogelijkheid om het eten op de
afdeling te regenereren. Deze keuze ontstond niet
alleen vanuit de logistieke beperkingen van veel
ziekenhuizen. Flexibiliteit in tijd, waarbij de pa-
tiënt of het personeel het tijdstip kon bepalen
DOOR: GERRIT TENkINk
Gekoppelde keuken, waarbij sprake is van koken aan de band.
FMT Gezondheidszorg 15
werd steeds belangrijker. Immers, regenereer je
de maaltijd op de afdeling, dan ben je wat flexi-
beler bij het opdienen”, zegt Janssen. Ook zijn er
nog steeds ziekenhuizen waar vooraf bereid eten
in de keuken wordt geportioneerd, waarna het op
de afdeling wordt verwarmd en eventueel ‘afge-
maakt’.
PATIëNT ceNTRAAL
Meer en meer staat in het hele proces de patiënt
centraal. Dat betekent in praktijk dat de patiënt
op een zo laat mogelijk moment zijn maaltijd kan
kiezen. ‘Spaghetti of aardappels met boontjes? U
zegt het maar. Over een uur staat het voor u klaar.’
Ook hier zien ziekenhuizen zich voor een logis-
tieke uitdaging geplaatst. Facilitair medewerkers
verzorgen de bediening, waarbij er ziekenhuizen
zijn die er voor kiezen om de portionering, re-
generatie en laatste garnering van de maaltijd op
de afdeling uit te voeren. “De filosofie daarach-
ter is dat een goede maaltijdverzorging, inclusief
de bijbehorende service, het herstelproces bevor-
dert. Daarnaast kan het verzorgende personeel
zich bezighouden met de eigen kerntaak. Logisch,
want in verhouding is het natuurlijk te duur om
de hbo-geschoolde verpleging dit werk uit te la-
ten voeren”, zegt Scheerder. “En daarmee zie je
hoe moeilijk het is om als ziekenhuisorganisatie
een goede keuze te maken. Een extra facilitair me-
dewerker, die als een soort gastheer of gastvrouw
het eten uitserveert. Hoe bepaal je dat zoiets het
herstelproces van de patiënt bevordert?”
TwIjfeLs
De trend de laatste jaren laat twee ontwikkelin-
gen zien. Allereerst de ziekenhuizen die het voed-
sel centraal inkopen en portioneren en decentraal
regenereren. De patiënt heeft een beperkte vrij-
heid voor wat betreft het moment van eten en de
keuze van maaltijd. Daarnaast de ziekenhuizen
die de maaltijd op de afdeling ‘opbouwen’. Jans-
sen heeft zijn twijfels over de maximale patiën-
tgerichte aanpak. “Er zijn zelfs ook alweer zie-
kenhuizen die het belang van een maaltijd wat
afzwakken. Kijk, vroeger lagen de mensen mis-
schien wel drie weken in het ziekenhuis. Dan is
een maaltijd heel erg belangrijk en zelfs een mo-
ment op de dag waar veel patiënten naar uitke-
ken. Tegenwoordig ligt men op de meeste afdelin-
gen een paar dagen in een ziekenhuis. Bovendien
is de problematiek van de gemiddelde patiënt een
stuk zwaarder. Je kunt je afvragen hoe belangrijk
de maaltijd in die paar dagen kan zijn.”
MAALTIjd oP MAAT
Over hoe de maaltijdverzorging er over 20 jaar
uitziet durven Scheerder en Janssen niet te veel
te zeggen. Scheerder voorzichtig: “Ik denk dat ie-
dere patiënt in een ziekenhuis een basisbedrag
betaalt voor een maaltijd. Alles wat hij extra wil,
moet hij betalen. Een maaltijd op maat zou je
kunnen zeggen.” Scheerder en Janssen verwach-
ten beiden wel dat de maaltijd verzorging steeds
vaker wordt uitbesteed aan externe partijen. Niet
alleen wat betreft voorbereiding, maar zelfs het
facilitair personeel, de gastvrouw of gastheer,
komt daarbij van buiten de ziekenhuisorganisa-
tie. Janssen: “Het grote voordeel van facilitaire
diensten buiten het ziekenhuis is dat je geen in-
vesteringen hoeft te doen en achteraf de gebruik-
te maaltijden afrekent. Voor een ziekenhuis is dat
een groot voordeel. Bovendien zie je dat zieken-
huizen steeds vaker te maken krijgen met speci-
fieke verzoeken. Bijvoorbeeld vegetarische, ha-
lal of koosjer bereide maaltijden. In een centrale
keuken is dat veel moeilijker, al zijn er ook nog
steeds ziekenhuizen die er voor kiezen om de hele
catering in eigen hand te houden.”
KosTeNBeReKeNING
Volgens beide adviseurs is het bijna niet moge-
lijk om voor wat betreft voeding een gedetail-
leerde kostenberekening te maken door de vele
invloedsfactoren die een rol spelen. “Of een zie-
kenhuis kiest voor een centrale proportioneer-
keuken of decentrale keukens op de afdeling is
van vele facetten afhankelijk. Bij renovatie speelt
de inrichting van het gebouw een rol. Bij nieuw-
bouw speelt de persoonlijke voorkeur van een
paar mensen op sleutelposities in het ziekenhuis
een belangrijke rol. Het is moeilijk om een kos-
tenberekening te maken, omdat sprake is van veel
verborgen kosten. Heeft een keurige en vriende-
lijke gastvrouw die het eten aan het bed opdient
invloed op het herstel van de patiënt? Zeg het
maar.”
n
Afdelingskeuken. (foto: Metos)
De finishing touch vindt steeds vaker plaats zo dicht mogelijk bij het bed. (foto: Metos)
FMT Gezondheidszorg16
A F G E S T E M D O N T W E R P E N
Verbeterde ontwerpmethode voor gebouwen in GGz
Architectenbureau van aken architecten (VAA) introduceert in samenwerking met BNA Onderzoek een ontwerpmethode, IMPACT genaamd, waarmee gebouwen in de geestelijke ge-zondheidszorg (GGZ) beter zijn af te stemmen op de behoef-ten en mogelijkheden van patiënt.
“Tot op heden ontbrak een duidelijke ontwerp-
leidraad voor gebouwen in de GGZ. Iedereen
kent het beeld van grote slaapzalen en gemeen-
schappelijk gebruik van sanitair in monumenta-
le gebouwcomplexen. Hoewel dat beeld al sinds
decennia niet meer opgaat, valt er op het ge-
bied van huisvesting in de GGZ nog steeds veel
te winnen. De aanleiding voor IMPACT was een
concrete opdracht: het ontwerp voor de nieuwe,
vervangende huisvesting voor de patiënten in de
langdurige psychiatrische zorg. Bij aanvang van
een dergelijk ontwerpproces, krijgt de architect
een uitgekiend Programma van Eisen waarin
alle onderdelen van toekomstige gebouw worden
beschreven: de grootte van elke ruimte, de on-
derlinge relaties, de bouwtechnische en installa-
tietechnische eisen en de toe te passen materia-
len”, zegt Branka Vuksanovic, senior architect en
projectleider van dit onderzoek bij VAA.
TRoosTeLoze oMGeVING
“Maar, de gebouwen zijn meer dan een verza-
meling van ruimten van een bepaalde grootte en
functie. Verschillende onderzoeken uit de omge-
vingspsychologie en ‘Evidence Based Design’ wij-
zen uit dat de fysieke omgeving direct en indirect
impact heeft op wat mensen denken, hoe zij zich
voelen en gedragen. Als architect ben je in ont-
werpteam in gesprek met de managers van de in-
stelling (opdrachtgever), teamleiders van de des-
betreffende afdeling, de huisvestingsadviseur, af
en toe met de psychiater. We stelden veel vragen
aan het ontwerpteam, want, ondanks de uitge-
kiende Programma van Eisen (PvE) en veel infor-
matie die we van de andere leden van het ont-
werpteam kregen, hadden we het gevoel dat we de
eindgebruiker, de patiënt, onvoldoende kenden.
Wie zijn eigenlijk de mensen die het toekomstige
gebouw gaan bewonen?
Het eerste bezoek aan de gesloten afdeling van
deze instelling heeft een onuitwisbare indruk
achtergelaten. In een lange, brede, donkere gang
schuifelen de mensen doelloos rond. Onder het
TL–licht zien ze er bleek uit. De donkere gang,
die nergens naar toe leidt, ligt midden in het
flatgebouw. Er was geen visueel contact met de
buitenwereld mogelijk, geen straaltje natuurlijk
licht. Het plafond van donkerbruine houten latjes
maakte de gang nog donkerder. Op de vloer ligt
hard linoleum die duidelijke sporen vertoont van
duizenden schuifelende schreden. Een troostelo-
ze omgeving, waar deze mensen verblijven, dag
in, dag uit, en sommige al jarenlang.
DOOR: GERRIT TENkINk
In IMPAcT is de leefomgeving van psychiatrisch patiënt schematisch afgebeeld door middel van een cirkel met een middelpunt en vijf schillen.
FMT Gezondheidszorg 17
We vragen ons af of er in deze omgeving een stap
naar welbevinden van deze patiënten überhaupt
mogelijk is, ondanks de deskundigheid en toe-
wijding van de zorgverleners. We veronderstel-
len dat destijds het ontwerp voor dit gebouw uit
allerbeste bedoelingen is ontstaan met als basis,
een uitgekiend PvE en nieuwste ideeën over de
beste huisvesting. En toch blijkt dit gebouw to-
taal ongeschikt te zijn voor deze groep patiënten.
We hebben besloten om ons te verdiepen in deze
materie met het doel om antwoorden te zoeken
op de vraag: Welke leefomgeving komt het meest
tegemoet aan de behoeften en mogelijkheden van
chronische psychiatrische patiënten die aangewe-
zen zijn op intramurale zorg?”
LeIdRAAd
En zo werd IMPACT geboren. IMPACT is een
methode om ontwerpers en besluitvormers be-
wust te maken van de enorme invloed, die elke
ontwerpkeuze heeft op het leven en welbevinden
van de mensen in de langdurige psychiatrische
zorg. De methode is een leidraad die begeleidt bij
het maken van een veelheid aan keuzes tijdens het
ontwerpproces, van de situering van het gebouw
tot het interieur en de inrichting van de buiten-
ruimte. IMPACT is te gebruiken voor het ont-
werp van zowel nieuwbouw als verbouw en bij
complete gebouwen of alleen gedeeltes daarvan.
Het onderbouwend onderzoek van van aken ar-
chitecten bevat naast een literatuuronderzoek,
interviews met psychiaters, patiënten, huisves-
tingsadviseurs en zorgprofessionals. Daarnaast
is uitgebreid studie gemaakt van de geschiedenis
van de huisvesting ten behoeve van psychiatrische
patiënten. Verder verrichtte van aken architecten
zelf een ontwerpend onderzoek, waarbij een ana-
lyse werd gemaakt van de gegevens uit het onder-
bouwend onderzoek. Ook werden gegevens van
een gezamenlijke ontwerpstudie van BNA On-
derzoek en van aken architecten gebruikt. Uit het
onderzoek kwam naar voren dat bij het ontwerp
van GGZ-gebouwen functionaliteit nog te vaak
ten koste gaat van een positieve leefsfeer voor pa-
tiënten. Toch hebben de ruimtes, hun kenmerken
en onderlinge relaties grote invloed op het wel-
zijn van bewoners. Onderzoek vanuit de omge-
vingspsychologie wijst uit dat gebouwen een bij-
drage kunnen leveren aan het functioneren van
mensen, maar ook hun welzijn, gezondheid en
tevredenheid beïnvloeden. Gebouwen zijn daar-
mee meer dan een verzameling van ruimten van
een bepaald formaat en met een bepaalde functie.
scHILLeN
Met IMPACT introduceert VAA een ontwerp-
methode waarmee deze inzichten zijn te vertalen
naar een ontwerp dat uitgaat van de behoeften
en mogelijkheden van de psychiatrische patiënt.
De methode onderscheidt zes verschillende leef-
ruimten van de patiënt. Voor iedere leefruimte is
er een boekje met geïllustreerde keuzemogelijk-
dit noemen wij pas huisvesting
advies en architectuurmet de gebruiker als uitgangspunt
2doubleyou.nl
2 double youNieuweweg Noord 314b-153905 LX VeenendaalT 0318 66 88 44E [email protected] www.2doubleyou.nl
De leefomgeving van psychiatrisch patiënt wordt ontra-feld en vervolgens opnieuw gestructureerd.
FMT Gezondheidszorg18
A F G E S T E M D O N T W E R P E N
Ook kleur heeft een grote invloed op het welzijn
en welbevinden van de cliënt. IMPACT maakt
een onderscheid tussen neutraal kleurgebruik
(prikkelarm, desoriënterend en monotoon),
spaarzaam kleurgebruik ( vertrouwd, oriënterend
en rustgevend) , uitbundig kleurgebruik (prikke-
lend, druk en bevreemdend) en kleur als accent
(prikkelend en oriënterend).
LeefRUIMTes
De daglichttoetreding en de kleur zijn dus van
grote invloed op de patiënt. Maar daarnaast be-
geeft de patiënt zich in verschillende ruimtes, van
de kern tot aan het publieke domein. Om de bele-
vingswereld van een psychiatrische patiënt beter
te kunnen begrijpen heeft IMPACT de leefom-
geving van de patiënt laagje voor laagje afgepeld
en in een heldere structuur geplooid. De patiënt
is uitgangspunt en staat dus altijd centraal. Het
startpunt is de ‘Kern’, de meest elementaire leef-
ruimte van de mens. Vanuit deze kern wordt ie-
dere keer een stap verder naar buiten gedaan,
richting het publiek domein. Daar in zijn vijf ver-
heden en een lijst waarmee de keuzes van het ont-
werpteam worden vastgelegd. De methode helpt
het ontwerpteam, waarin zorgprofessionals, pa-
tiënten en architecten samenwerken, wensen en
kennis met elkaar te delen en vast te leggen. Sa-
men met BNA Onderzoek, collega-architecten,
cliënten en GGZ-instellingen is de methode de
afgelopen jaren getest en doorontwikkeld. De
methode is breed inzetbaar bij zowel grootscha-
lige als kleinschalige voorzieningen en bij hele ge-
bouwen of delen daarvan.
dAGLIcHT eN KLeUR
Een voorbeeld van een element dat grote in-
vloed heeft op het welzijn en welbevinden van de
psychiatrische patiënt is de daglichttoetreding.
IMPACT maakt een onderscheid tussen over-
vloedige daglichttoetreding (prikkelend, licht,
dag-nachtbeleving), beperkte toetreding van licht
(weinig prikkels, donker en beperkte dag-nacht-
beleving) en specifieke toetreding van licht (wei-
nig prikkels, beperkt uitzicht, geringe dag-nacht-
beleving).
schillende leefruimtes, de schillen, te onderschei-
den, oplopend van de kern, naar de ondersteu-
nende ruimten (badkamer, keuken, wasruimte),
collectieve ruimten (gangen, hallen, trappen),
activerende ruimten (werk- of sportruimte, cre-
atieve ruimte), comfort zone (prikkelarme schil
voor patiënten in een crisissituatie, zoals een psy-
chose), buitenruimte (welke verfrist, en gevoel
van vrijheid geeft en het ritme van dag en nacht,
de seizoenen en het weer). Daarnaast komt een
aantal ruimtes niet aan bod binnen de kern en de
vijf schillen, maar die wel van invloed zijn op de
leefomgeving van de psychiatrische patiënt. Dat
zijn de personeelsruimte, de rookzone, de behan-
delruimte en de locatie.
PATIëNT ceNTRAAL
“Het Programma van Eisen dat momenteel als
leidraad dient bij een ontwerp, richt zich te wei-
nig op de invloed van de gebouwde omgeving op
het welbevinden van de gebruikers”, aldus Vuksa-
novic. “Het programma beantwoordt vaak niet
aan wat de eindgebruiker - de psychiatrische pa-
tiënt - wil. IMPACT brengt daar verandering in
en stelt de patiënt centraal. Door de huisvesting
van psychiatrische patiënten beter af te stemmen
op hun behoeften en mogelijkheden verbetert de
zorg voor deze mensen en zijn de gebouwen beter
uitgerust voor het doel dat ze dienen. IMPACT is
onze manier om bij te dragen aan de kwaliteit van
de zorg voor psychiatrische patiënten.”
Meer informatie: www.vanakenarchitecten.nl of
www.bna.nl
n
Bij het ontstaan van IMPAcT waren diverse disciplines betrokken.
www.fMTGezoNdHeIdszoRG.NL
FMT Gezondheidszorg 19
B E S A M
Besam SL500 heeft een unieke modulaire opbouwDankzij de innovatieve modulaire opbouw van de nieuwe Be-sam SL500 schuifdeurautomaat bepaalt de klant voortaan zelf de samenstelling van het schuifdeursysteem, op basis van zijn behoefte en budget. Ook na installatie is het sys-teem makkelijk aan te passen aan veranderende gebruikers-wensen. Het maakt elke ingang uniek!
In overleg met de klant wordt bepaald over wel-
ke functionaliteiten de automatische schuif-
deur moet beschikken. Eindeloze combinaties op
vlak van comfort, veiligheid, beveiliging, duur-
zaamheid en design zijn mogelijk. Maatwerk,
perfect binnen het vooropgestelde budget.
ModeRN desIGN, fUNcTIoNeLe PResTATIes
Het moderne design van de SL500 is mooi om
te zien. De programmaschakelaar met tiptoetsbe-
diening en LED-indicatie heeft een elegante uit-
straling en kan ingebouwd worden in een licht-
schakelaar. De robuuste, betrouwbare Besam
SL500 stuurt moeiteloos zware deuren tot 400
kg aan zonder dat dit ten koste gaat van de snelle
werking of de esthetiek.
Door zijn intelligente aandrijving past de Besam
SL500 zich automatisch aan de hoeveelheid en
het type personenverkeer aan. Bij grote stromen
gaan de schuifdeuren wijd open en blijft hij lan-
ger open staan, bij lage volumes blijft de deurope-
ning kleiner en sluit de deur na elke bezoeker. Een
doorloopbeveiliging detecteert personen in de
deuropening en houdt de deur langer open. De
zogenaamde verpleegstersfunctie, die de deur ge-
deeltelijk open stuurt, of de ‘laatste-man’-knop,
waarbij de deur na sluitingstijd nog één keer
opent voor de medewerker die het laatst vertrekt,
zijn voorbeelden van de extra handige functies
voor het personeel. Veranderen na verloop van
tijd de vereisten voor de werking van de automa-
tische deur? Dankzij de modulaire opbouw is de
Besam SL500 makkelijk aan te passen!
coMfoRTABeL, eNeRGIeBesPAReNd
De automatische schuifdeur opent en sluit bo-
vendien precies op tijd. Meer comfort voor de
gebruikers én een aangenaam binnenklimaat
zijn het resultaat. Een optionele energiespaar-
stand zorgt voor een minimaal stroomverbruik.
Daarnaast bespaart een combinatie met Besam
ADS complete schuifdeursystemen, uitgerust met
TightSeal-isolatieprofielen en -glas tot 60% op
verwarmings- of koelsystemen van de ruimte. Dé
ultieme scheiding tussen binnen- en buitenkli-
maat wordt gecreëerd met een sluisfunctie. Dat
betekent geen tocht meer én een sterke verminde-
ring van binnendringend vuil en vocht.
GecoNTRoLeeRde, VeILIGe ToeGANG
De Besam SL500 werd ontworpen conform
EN16005:2012, de meest recente norm voor au-
tomatische deuren voor personenverkeer. In
overeenstemming met deze norm worden samen
met de klant risico-inventarisaties uitgevoerd. Dit
resulteert in een advies over de aangewezen vei-
ligheidsaccessoires.
De nieuwe schuifdeurautomaat biedt een uitste-
kende bescherming tegen ongenode gasten en
dus een gecontroleerde toegang, 24 uur op 24.
Zo zal de noodsluitfunctie van de SL500 de deur
onmiddellijk sluiten en vergrendelen zodra de
noodknop wordt geactiveerd. Met de gecontro-
leerde richting wordt de in- of uitgang van per-
sonen bepaald. Verschillende elektromechanische
sloten bieden extra bescherming.
Voor meer informatie:
ASSA ABLOY Entrance Systems,
Pedestrian Door Solutions,
Louise van den Brink, +31 (0)318 698977
n
DOOR: BESAM
FMT Gezondheidszorg20
R I S I c O - I N V E N T A R I S A T I E E N B R A N D P R E V E N T I E
Zelf risico’s in kaart brengen
Brand is de grote schrik voor menigeen. Zeker in zorginstel-lingen kunnen de gevolgen desastreus zijn. Zowel voor wat betreft het menselijk leed, alsook financieel. Toch hebben weinigen zicht op de gevolgen van zo’n brand. Ondanks dat de verantwoordelijkheid primair bij het bestuur van de in-stelling ligt.Risicoadviseur en verzekeringsmakelaar Aon heeft met het ScoreCard model een online tool ontwikkeld, waarmee ook de klant zijn risico-informatie op een rij heeft.
Zo kan hij zelf zijn risicoprofiel vaststellen, iets
dat bijdraagt aan het bevorderen van zijn ri-
sicobewustzijn. Momenteel wordt in samenwer-
king met twee grote verzekeraars gewerkt aan
een ScoreCard voor ziekenhuizen. De ScoreCard
is een laagdrempelig online self assessment tool,
waarmee klanten zelf een risicobeoordeling kun-
nen uitvoeren. Het ontstaan van de ScoreCard is
gebaseerd op het uitgangspunt: “Is het mogelijk
om een tool te ontwikkelen, waarmee op eenvou-
dige wijze consistente risico-informatie kan wor-
den vergaard. Zowel ten bate van de verzekeraar
als ook voor de instelling?”
BRANdVeILIGHeId IN de zoRG
Onder de titel ‘Brandveiligheid in de Zorg’ zijn
de afgelopen jaren diverse congressen gehouden.
Dat de brandveiligheid in de zorg tekortschiet,
is meerdere malen geconcludeerd. In het verle-
den zijn, naar aanleiding van de Schipholbrand
waarbij meerdere slachtoffers zijn gevallen, zelfs
Kamervragen gesteld en deze hebben geleid tot
diverse acties vanuit de overheid. Tijdens een
conferentie Brandveiligheid in de zorg in 2009,
georganiseerd door het Ministerie van Volksge-
zondheid, Welzijn en Sport, kondigde toenmalig
staatsecretaris Bussemaker een aantal maatrege-
len aan.
Deze maatregelen betroffen onder meer een ver-
scherpt toezicht vanuit de overheid, acties om
bewustwording bij zorginstellingen met betrek-
king tot brandveiligheid te vergroten, maar ook
de beschikbaarstelling van een aantal instrumen-
ten waarmee instellingen zelf de brandveiligheid
kunnen toetsen. Toch heeft de staatssecretaris
toen duidelijk gesteld dat de verantwoordelijk-
heid voor het verbeteren van de brandveiligheid
in de zorg primair ligt bij het bestuur van de in-
stellingen.
BoUwBesLUIT
Alle ‘ophef ’ is (terecht) ontstaan omdat er bij di-
verse branden in zorgstellingen één of meerdere
slachtoffers waren te betreuren. Maar het is nog
maar de vraag of er ook Kamervragen zouden
zijn gesteld als er geen slachtoffers waren geval-
len. Naar alle waarschijnlijkheid niet.
In het Bouwbesluit zijn door de overheid regels
vastgesteld welke onder andere tot doel heb-
ben gebouwen zodanig te ontwerpen en in te
richten dat de aanwezige personen in geval van
brand voldoende tijd hebben om veilig te kun-
nen vluchten.
De lokale overheid (gemeente/brandweer) ziet
toe op naleving van het Bouwbesluit en kan aan-
vullend eisen stellen. (Brand)preventie is via het
Bouwbesluit hiermee voor een deel verplicht ge-
regeld door de overheid. Het Bouwbesluit en de
inspanningen van gemeente/brandweer zijn ech-
ter primair gericht op de veiligheid van personen.
Beperking van materiële schade kan een gevolg
van deze maatregelen zijn maar is niet het doel.
GeVoLGeN
Voldoen aan de regelgeving (wet) is in feite een
basisvoorziening. Voor de continuïteit van de
zorg is het van groot belang dat in geval van een
calamiteit ook de materiële schade beperkt kan
blijven. De (blijvende) gevolgen van bedrijfsscha-
de, bijvoorbeeld bedrijfstilstand als gevolg van
een calamiteit, zijn bij non-profit organisaties las-
tig te meten. De imagoschade is ook moeilijk te
kwantificeren. Een ziekenhuis bijvoorbeeld hoeft
DOOR: GERRIT TENkINk
Scorecard is een laagdrempelige online tool, waarmee de gebruiker de risico-informatie eenvoudig en overzich-telijk op een rij kan zetten.
FMT Gezondheidszorg 21
niet direct bang te zijn dat haar klanten (patiën-
ten) niet terugkeren en de omzet zal na de stil-
stand weer terugkeren naar het oude peil. Verder
is er doorgaans een bedrijfschadeverzekering die
financiële ondersteuning biedt gedurende de tijd
dat de instelling buiten bedrijf is. Toch zijn er nog
andere aspecten die zich niet direct in geld laten
uitdrukken.
Een calamiteit (bijvoorbeeld brand) heeft niet al-
leen directe gevolgen voor de veiligheid van pa-
tiënten (immateriële consequenties) maar ook
indirect. Indien de calamiteit tot gevolg heeft dat
een ziekenhuis voor langere tijd geheel of gedeel-
telijk buiten bedrijf is, zullen patiënten in andere
ziekenhuizen opgevangen en geholpen moeten
worden. Dit kan resulteren in langere wachtlijsten
met alle mogelijke gevolgen van dien. Ook zul-
len ambulances een langere weg moeten afleggen
(naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis) waardoor
hulp voor patiënten in kritieke toestand mogelijk
te laat komt.
coNTINUïTeIT
Materiële consequenties zijn in hoofdlijnen een
verlies van capaciteit en kapitaal en kunnen even-
tueel worden overgedragen (verzekering). Bij een
verlies van mensenlevens ligt dit gecompliceer-
der. Met alleen een smartengelduitkering kan dit
niet worden afgedaan. Een verlies van mensenle-
vens heeft direct landelijke aandacht en (opgeleg-
de) maatregelen om herhaling te voorkomen zul-
len niet uitblijven.
Bij het garanderen van de continuïteit van de
zorg en dus het in bedrijf blijven van bijvoor-
beeld een ziekenhuis zal het accent moeten liggen
op het voorkomen, reduceren (preventie) of ont-
wijken van dreigingen.
Een ander aspect hierbij is dat de kans dat de
brandweer bij een brand nog een binnenaanval
doet om de schade aan het pand te beperken,
de afgelopen jaren steeds kleiner is geworden.
Bij diverse branden zijn onder de brandweerlie-
den dodelijke slachtoffers gevallen in een poging
een pand te redden. Als gevolg hiervan beperkt
de brandweer zich steeds vaker tot haar kerntaak:
het redden van mens en dier.
Illustratief is de uitspraak van de brandweercom-
mandant die belast was met het onderzoek naar
de brand in ‘De Punt’, waarbij drie brandweerlie-
den omkwamen: ‘Waarom zouden wij als brand-
weer ons leven wagen om een pand te redden,
terwijl de eigenaar zelf niet investeert in brand-
veiligheid?’ Denk hierbij bijvoorbeeld aan een
sprinklerinstallatie. Ook stelde de commandant
dat zijn advies aan de korpsen is om geen bin-
nenaanvallen meer uit te voeren indien zich geen
personen meer in het pand bevinden.
Er is een scala aan bouwkundige, elektronische
en vooral ook organisatorische maatregelen
voorhanden waarbij niet alleen de veiligheid van
personen maar ook het beperken van materiële
schade centraal staat. Het garanderen van de con-
tinuïteit is daarbij één van de uitgangspunten.
RIsIco-INfoRMATIe
Verzekeraars hebben risico-informatie nodig om
een waardeoordeel te geven over het risico dat zij
lopen. Inspecteurs van verzekeraars bezoeken be-
drijven en instellingen om risico-informatie te
verzamelen. De rapportages die naar aanleiding
hiervan worden gemaakt, dienen als uitgangs-
punt voor de hoogte van de premie die klanten
uiteindelijk voor hun verzekering moeten beta-
len. De verzekeraar is hierbij vooral geïnteres-
seerd in materiële risico’s zoals brand, inbraak,
explosie, bliksem, waterschade en de mogelijke
gevolgschade. Verder wordt ook nadrukkelijk ge-
keken naar de organisatorische aspecten rondom
deze risico’s. Tijdens de inspecties worden soms
situaties waargenomen die voor verbetering in
aanmerking komen. Er worden dan aanbevelin-
gen gesteld waarvan uitvoering kan leiden tot een
verdere verbetering van het bestaande preven-
tieniveau. Uit de praktijk blijkt overigens dat de
meeste aanbevelingen van organisatorische aard
zijn, welke doorgaans eerder een investering in
tijd dan in geld vergen. Een goed voorbeeld zijn
de speciale organisatorische maatregelen die ge-
nomen kunnen worden tijdens grote renovaties
of verbouwingen. Het blijkt dat veel instellingen
zich ten aanzien van (brand)veiligheid dan vol-
ledig verlaten op derden. Dit kan tot ongewenste
De tool draagt bij aan het risicobewustzijn.
Compacte energiezuinige trafo(verdelers) voor medischelektrische scheiding in geclassificeerde ruimtenvolgens NEN1010-7/A3 en netwerkisolatoren voorscheiding van data-installaties volgens IEC60601-1
Medisch elektrische scheidingmet gezond verstand
Informatie: [email protected]
adv. 9 x 12,8 cm:advertentie 9 x 12,8 cm 12-01-2009 11:22 Pagina 1
FMT Gezondheidszorg22
R I S I c O - I N V E N T A R I S A T I E E N B R A N D P R E V E N T I E
stemd voor de verzekeraars voor de vaststelling
van het risico (en premie), maar vooral ook ten
behoeve van klanten, zodat zij de informatie in-
tern kunnen gebruiken ten behoeve van het vast-
stellen van hun risicoprofiel en het bevorderen
van het risicobewustzijn. De ScoreCard is uitein-
delijk een laagdrempelig online self assessment
tool geworden waarmee klanten zelf een risico-
beoordeling kunnen uitvoeren. Dezelfde tool kan
ook door Aon en/of verzekeraar worden gebruikt
voor een verificatiebezoek.
GezAMeNLIjK
De ScoreCard omvat een aantal categorieën. Bin-
nen elke categorie is een aantal onderwerpen op-
genomen. Elk onderwerp bestaat uit vier criteria
(0-1-2-3). De criteria beschrijven een bepaald
onderwerp/risico, oplopend van ruim onvol-
doende (0) tot uitmuntend (3). Score 2 fungeert
als benchmark. Deze score is niet alleen gebaseerd
op wetgeving maar ook op normen, standaarden
en best practices, en gaat daarmee vaak verder
dan bijvoorbeeld het bouwbesluit. De catego-
rieën, onderwerpen en criteria kunnen worden
vastgesteld door Aon (op basis van de aanwezi-
ge expertise en kennis van de bedrijfsvoering van
de klant), maar idealiter vindt deze vaststelling
plaats in een gezamenlijke (risk mapping) sessie
met verzekeraar en klant.
De basiscategorieën omvatten onderwerpen ten
aanzien van brandpreventie, brandrepressie, con-
structie, beveiliging, beleid, onderhoud, human
elements, opslag-, en specifieke procesrisico’s.
Maar ook andere onderwerpen kunnen worden
gevolgen leiden, zoals al meerdere keren is geble-
ken.
de scoRecARd
Het hele proces van het vergaren van risico-in-
formatie en het doen van aanbevelingen wordt
uitgevoerd door verzekeraars. Vaak wisselen ver-
zekeraars van jaar tot jaar. Beoordelingen zijn
daardoor niet altijd consistent en een aanbeveling
welke door verzekeraar A als belangrijk bestem-
peld wordt, wordt door verzekeraar B bijvoor-
beeld niet gesteld. Consultants van de makelaar
begeleiden dit proces om grote afwijkingen te
voorkomen en consistentie in het beleid aan te
brengen.
De klant ondergaat dit proces en heeft vaak het
idee dat wat hij doet vooral voor de verzekeraar
is. Dit komt niet ten goede aan het risicobewust-
wordingsproces. Reguliere risico-inspecties van
verzekeraars zijn vaak tijdrovend, met veel pa-
pierwerk, en leveren voor de klant geen helder ri-
sicoprofiel op.
Risicoadviseur en verzekeringsmakelaar Aon
heeft hiervoor een oplossing ontwikkeld in de
vorm van het zogenaamde ScoreCard model. De
afdeling Aon Risk Control houdt zich – zoals de
Nederlandse vertaling luidt – vooral bezig met
schadepreventie.
Het ontstaan van de ScoreCard was gebaseerd op
het volgende uitgangspunt: Is het mogelijk een
tool te ontwikkelen, waarmee op eenvoudige wij-
ze consistente risico-informatie kan worden ver-
gaard. risico-informatie, welke niet alleen is be-
opgenomen, zoals bedrijfsschade, machinebreuk,
cyber risico’s, natuurgevaren, milieu of onder-
werpen die juist de klant opgenomen wil zien.
De ScoreCard heeft in de praktijk bewezen nog
andere voordelen te kennen, waaronder minder
inspectiebezoeken door verzekeraars, betere pre-
sentatie naar verzekeringsmarkt, betere input
voor premiestelling, helder risicoprofiel op loca-
tie en op managementniveau, etc. De ScoreCard
wordt al enkele jaren succesvol ingezet bij diver-
se grote klanten. Voor deze klanten is een maat-
werk ScoreCard gebouwd, specifiek gericht op
het unieke bedrijfsproces en wensen. Inmiddels
zijn ook ScoreCards ontwikkeld, die zijn gericht
op specifieke branches, zoals hotels, musea en be-
drijven.
n
Trieste resultaat van de Ok-brand in Almelo.Vier High lights van de ScoreCardDe Scorecard kent vier high lights, te weten:
Bewustwording door het zelf uitvoerenDe Scorecard kan door de klant zelf worden in-gevuld (online) maar ook gezamenlijk met Aon en de verzekeraar. Gebleken is dat een geza-menlijke sessie verschillende disciplines van de klant bijeenbrengt (HR, Beveiliging, kAM, JZ, Fa-cilitaire zaken), daar waar bij reguliere inspec-ties vaak slechts met één persoon wordt gepraat. Er is meer betrokkenheid en coördinatie, en dit bevor-dert ook het risicobewustzijn.
NulmetingWanneer de Scorecard voor de eerste keer wordt in-gevuld, wordt in feite een nul-meting uitgevoerd. Hoe staat de organisatie ervoor in relatie tot de benchmark. Door de Scorecard na bijvoorbeeld een jaar weer in te vullen krijgt men ook een benchmark in de tijd.
Direct inzicht in verbeterpuntenDaar waar lager wordt gescoord dan de benchmark, is er in principe sprake van een aanbeveling. Scoort men bijvoorbeeld een 1 dan geeft de tekst onder score 2 aan wat men moet doen om daar te komen; met an-dere woorden, wat moet er gedaan worden om aan de benchmark te voldoen.
Prioriteitstelling aanbevelingenVooraf wordt er ook een weging toegekend aan catego-rieën en onderwerpen. Hierdoor wordt op eenvoudige wijze inzichtelijk welke aanbeveling de hoogste prio-riteit zou moeten krijgen. Hierdoor kan het (beperkte) preventie budget zo efficiënt mogelijk worden besteed.
Vul de analyse in op:
www.risicosinkaart.nl —
Gratis Risicoanalyseelektrische installaties —In 15 minuten inzicht in risico’s rondom werken met elektrische installaties binnen uw organisatie
Storingen, gevaarlijke situaties en bedrijfsprocessen die stil liggen. Van Ziekenhuizen tot datacenters. Van kleine gemeente tot grote industrie; veilige en betrouwbare elektrische installaties zijn vaak letterlijk van levensbelang! Wij geloven er in dat alle organisaties veilig en goed kunnen werken met elektrische installaties en daarmee zorgen voor continue bedrijfsvoering en een veilige (werk)situatie.
Vul de analyse online in en ontvang een gratis en vrijblijvend risicopro� el van uw organisatie.
www.risicosinkaart.nlwww.risicosinkaart.nlwww.risicosinkaart.nl
JO_0154_Adv_Risicoanalyse_225x285.indd 1 10-10-13 13:54
FMT Gezondheidszorg24
N V T G N A J A A R S S T U D I E D A G
Uitbesteden van onderhoud en beheer
Kennis verhogen door informatie te delen. Dat is een van de manieren waarop de NVTG voldoet aan haar missie. De na-jaarsstudiedag 2013 volgde dit stramien.‘Uitbesteden van onderhoud en beheer’ is voor sommigen een ideaal middel om te komen tot betere prestaties tegen gunstiger kosten; maar voor velen is het nog een schrikbeeld dat zou leiden tot minder controle, wisselende onderhouds-prestaties en onvoorspelbare financiële gevolgen. De najaars-studiedag liet zien hoe het er in een zestal praktijksituaties aan toe gaat; wat de valkuilen zijn en hoe deze werden over-wonnen. Kortom: ‘Lessons learned in de Care en de Cure”.
In haar openingswoord als dagvoorzitter stel-
de Annemarie van Gaal de flexibele onderne-
mer als voorbeeld van innovatief denken in de
bedrijfsvoering. Een cateraar die door de crisis
zijn omzet zag teruglopen, gooide het roer om,
nam dieetkoks in dienst, en verzorgt nu voor een
aantal zorginstellingen de maaltijden voor pati-
enten en personeel. Zijn inzicht en vakmanschap
vormden de basis voor kwaliteitsverbetering ge-
koppeld aan kostenverlaging. Uitbesteden loont.
de oNdeRHoUdsdIeNsT VeRGRIjsT
Drijfveer achter uitbesteden van onderhoud aan
vastgoed en installaties groeit naar een omvang
van meer dan 50% van het totaal aan onderhoud.
Dat is niet alleen uit kostenoogpunt, maar ook
vanwege de ‘veroudering’ die binnen de bestaan-
de onderhoudsdiensten optreedt; aldus Ben Gee-
ve. Na deze binnenkomer schetst hij de basisvor-
men van uitbestedingcontracten:
Inspanningscontract: ‘meer sleutelen is meer ver-
dienen’.
Resultaatcontract: ‘gericht op de conditie van de
installaties’.
Prestatiecontract: ‘gericht op de output van de in-
stallaties’.
Een kenmerkende factor bij alle uitbestedingen is
dat de eigenaar van de gebouwen en installaties
op grotere afstand komt te staan van het beheer
en onderhoud van zijn vastgoed met bijbehoren-
de techniek. Hij zal de taken moeten loslaten en
zich meer bezighouden met het CREM (Corpo-
rate Real Estate Management). Een tak van sport
die zich in de gezondheidszorg nog maar mond-
jesmaat aandient.
cARe secToR
In de care sector liggen de motieven om over te
gaan tot uitbesteden anders dan in de cure. Het
speelveld is daar wezenlijk anders. Veel verpleeg-
en verzorgingshuizen zijn klein tot middelgroot
in (vastgoed)omvang. GGZ-instellingen hebben
vaak een omvangrijk vastgoedbezit, verdeeld over
veel panden en meerdere locaties. De complexi-
teit van de gebouwen en installaties is in de care
veelal beduidend minder dan in de cure.
Uitbestedingtrajecten van de stichting Altrecht
GGZ (150.000 m2 vastgoed, verdeeld over 135
panden op 60 locaties), de gemeente Nijmegen en
Zeeuwland, woningbouwcorporatie op Schou-
wen-Duiveland, werden aan de deelnemers voor-
gelegd. Aan de hand van stellingen ontspon zich
een levendige discussie.
De rode draad in de casussen vanuit de care sec-
tor is dat uitbesteden absoluut leidt tot een ver-
beterde prestatie op het gebied van onderhoud.
De inzetbaarheid en deskundigheid van de con-
tractnemende partijen is veelal beter dan die van
een eigen dienst. Wel moet worden gestreefd naar
een goede samenwerking. ‘Uurtje factuurtje’ is
een verdienmodel dat op termijn niet werkt. De
onderhoudsleverancier moet op basis van gelijk-
DOOR: WIM VAN GURP
‘Uitbesteden schreeuwt om strategie’
‘Controle loslaten hoort bij uitbesteden’
FMT Gezondheidszorg 25
waardigheid met de opdrachtgever communice-
ren. Een gezamenlijk streven naar klanttevreden-
heid is een must om deze vorm van samenwerken
een kans van slagen te geven.
cURe secToR
In de cure zijn het vastgoed en de installaties veel-
al complex. Hotfloors, intensive care, SEH, labo-
ratoria, hebben hun specifieke kenmerken en bij-
behorend complex onderhoud. In gelijke of nog
hogere mate geldt dat voor de ziekenhuisinstal-
laties.
Uitbesteden van beheer en onderhoud van deze
systemen raakt de kern van de bedrijfsvoering.
Falen van cruciale installatie(delen) kan niet al-
leen levensbedreigend zijn voor de patiënten die
worden behandeld, maar geeft een direct risico
op imagoschade, omzetverlies en schadeclaims.
Geef dan beheer en onderhoud maar eens uit
handen. Onderhoud kan je uitbesteden, maar de
(eind)verantwoordelijkheid niet!
In een drietal casussen kwamen het volledig uit-
besteden van de energiecentrale van het EZ in
Tilburg aan Cofely, het langjarig uitbesteden van
beheer en onderhoud van (een deel van) het Al-
bert Schweitzer ziekenhuis Dordrecht aan Kuij-
pers Maintenance en de partiële nieuwbouw van
het Atrium MC in Heerlen in samenwerking met
RoyalHaskoningDHV aan de orde.
Diverse vormen van uitbestedingcontracten kwa-
men aan de orde. Het volledig DBFMO en ook de
beperkter versies de DBMO en DBM.
Atrium MC koos ervoor een DBMO-contract af
te sluiten met Consortium Q (Van Wijnen, Co-
fely en HVL). Consortium Q is hiermee verant-
woordelijk dat de huisvesting van Atrium MC de
komende vijftien jaar aan alle kwaliteitseisen vol-
doet. Een van de kernvoorwaarden om een der-
gelijke (contractueel vastgelegde) samenwerking
te laten slagen is een absoluut vertrouwen tussen
opdrachtgever en opdrachtnemer. Er dient een
partnerschap te ontstaan, dat een voorwaarde is
voor een duurzame samenwerking.
Opvallend is dat alle partijen na verloop van tijd
besloten de afgesloten contracten te herzien en
aan te passen aan nieuwe inzichten. Een belang-
rijke conclusie is dan ook:
‘Professioneel opdrachtgeverschap vraagt om
professioneel opdrachtnemerschap’.
n
www.swisslog.com
HEALTHCARE SOLUTIONS
TRANSCHECk vALIdATIE SERvICETransCheck is speciaal ontwikkeld om buispostsystemen te valideren. Biedt inzicht in de systeemkwaliteit voor een veilig medisch transport, identificeert benodigde systeemverbeteringen en ondersteunt de interne kwaliteitswaarborging en de ISO 15189-accreditatie.
Mail ons voor meer [email protected] of bel055 368 88 88
TRANSCHECk vALIdATIE SERvICEKwalITeITS COnTrOle
‘Partnerschap is de drijvende kracht achter efficiënt
uitbesteden’
‘De ideale samenwerking bestaat niet, maar je kunt er wel
keihard aan werken’
FMT gezondheidszorg26
K O R T N I E U W S
Sinds januari beschikt Limburgia over een ei-
gen brandtestinstallatie. Voordat ze de deu-
ren laat testen bij onafhankelijke instanties als
Efectis of Peutz, worden ze eerste in de eigen
brandoven getest. De brandeigenschappen
van de testinstallatie zijn vergelijkbaar met die
van de installaties van geaccrediteerde (inter)
nationale partijen. De installatie is voorzien
van een besturing die de mogelijkheid heeft
om de ISO-brandcurve te regelen, zodat deze
loopt volgens de Europese norm ten aanzien
van brandtesten. Zaken zoals temperatuur,
vervormingsgedrag, kromtrekken en bewe-
gingsgedrag van de constructie zijn allemaal
in de oorspronkelijk toegepaste maatvoering
te testen. Het hebben van een eigen brand-
testinstallatie biedt meerdere voordelen: een
grotere slagingskans bij officiële testen en dus
snellere certificering van producten door aan-
zienlijk korte doorlooptijden (en daardoor la-
gere kosten). Limburgia is niet langer afhan-
kelijk van de beperkte beschikbaarheid van de
twee laboratoria in Nederland die een vergun-
ning hebben om te testen. Productinnovaties
kunnen sneller op de markt komen.
n
EIGEN BRANDTESTINSTAllATIE VOOR lIMBURGIA UTIlITEITSDEUREN
“When design makes sense” is de slogan van
Damixa. De kranen van Damixa zijn niet al-
leen mooi, ze zijn ook functioneel. Zowel in
de bediening als in het gebruik. Vanuit dat
idee heeft het bedrijf ook twee kranenseries
ontworpen voor de zorg: Clover Easy en Space
Care. Deze series zijn allebei voorzien van een
speciale greep die het bedienen makkelijk
maakt. Daarnaast zijn de kranen standaard
uitgerust met een temperatuurbegrenzer. Om
verbranding te voorkomen kan men tijdens
de installatie eenvoudig in het binnenwerk de
temperatuur begrenzen. De vaste instelling
van de kraan kan door de gebruiker niet per
ongeluk ongedaan worden gemaakt. Wanneer
absolute zekerheid vereist is dat de gebruiker
niet gedachteloos de warmwaterkraan volle-
dig openzet en zijn handen verbrandt, dan is
dit dé oplossing. Zowel de keukenkranen als
de wastafelkranen zijn standaard uitgerust
met een temperatuurbegrenzer. Ook voor de
douche of bad zijn deze te verkrijgen. Voor
meer informatie: www.damixa.nl.
n
TEMPERATUURBEGRENZER TEGEN VERBRANDING
Het Admiraal de Ruyter Ziekenhuis (ADRZ)
krijgt een geautomatiseerd laboratorium. In
Goes en Vlissingen wordt nieuwe appara-
tuur van Siemens Healthcare Diagnostics ge-
plaatst. Het overgrote deel van de laboratori-
umonderzoeken wordt voortaan automatisch
uitgevoerd. De nieuwe apparatuur levert veel
tijdwinst op. Onderzoekuitslagen voor me-
disch specialisten en aanvragers uit de eerste
lijn, zoals huisartsen en kraamzorg, zijn hier-
door eerder bekend. Het ADRZ heeft na af-
ronding een uiterst modern laboratorium dat
op meerdere locaties functioneert en de zorg
in Zeeland diagnostisch ondersteund. Sie-
mens levert de apparatuur en de automatise-
ring verzorgd de installatie en het onderhoud.
Het overgrote deel van de laboratoriumdia-
gnostiek wordt met de nieuwe apparatuur
automatisch verwerkt. Doorlooptijden zijn
gegarandeerd en de service aan de aanvra-
gende specialisten en huisartsen is optimaal.
Naar verwachting is eind 2013 de nieuwe ap-
paratuur volledig geïnstalleerd en in gebruik.
Gedurende de overgang blijven de laboratoria
uiteraard doordraaien. In het laboratoria van
het ADRZ vinden jaarlijks enkele miljoenen
laboratoriumonderzoeken plaats.
n
UITSlAG VAN lAB-MONSTERS BINNEN UUR BEScHIkBAAR
FMT Gezondheidszorg 27
In klinieken en (tand)artsenpraktijken komen
veel mensen die niet direct de weg weten. Dui-
delijke bewegwijzering is dan essentieel voor
bezoekers om hun weg te vinden. De oplossin-
gen van JUNG op het gebied van bewegwijze-
ring zijn niet alleen praktisch, maar ook heel
divers. Er zijn verschillende luxe programma’s
met tal van kleuren en materialen. Deze ver-
zekeren een verhelderend oriëntatiesysteem
én een perfecte afwerking. Met led-lichtsig-
naalarmaturen en -informatiebordjes kun-
nen richtingen worden aangeduid of ruimtes
worden benoemd. Daarbij kan worden geko-
zen voor witte of blauwe achtergrondverlich-
ting en in de RGB-uitvoering zelfs uit zeven
verschillende kleuren. Het led lichtsignaal kan
worden voorzien van transparante symbool-
folie die eenvoudig gewisseld kan worden als
de situatie wijzigt. Het led-lichtsignaal met
verkeerslichtfunctie is een efficiënte regel-
en informatie-unit voor bijvoorbeeld wacht-
kamers. Dit lichtsignaal heeft gesplitste led’s,
rood boven en groen onder, die aangestuurd
kunnen worden met behulp van een jaloezie-
schakelaar met mechanische vergrendeling.
Voor meer informatie: www.hateha.nl.
n
lED lIcHTTEcHNIEk
Philips en Medisch Centrum Leeuwarden
(MCL) sluiten 10-jarige samenwerkingsover-
eenkomst gericht op innovatieve en betaal-
bare cardiale zorg. Meerjarige samenwerking
voor nieuwe echografietechnologieën, inno-
vatieplanning en ondersteunings- en advies-
diensten. MCL is een van de eerste ziekenhui-
zen die Philips’ nieuwe echografieplatform
EPIQ met ‘anatomische intelligentie’ aan-
schaffen. Door de samenwerking krijgt MCL
de komende tien jaar permanente toegang tot
de meest geavanceerde echografietechnologie
van Philips voor de gehele cardiologie-afde-
ling. Het bedrijf gaat structurele innovatie-
upgrades en diensten in de vorm van advi-
sering en trainingen aanbieden, waarbij het
MCL blijvend toegang heeft tot de nieuwste
cardiale echografietechnologieën voor stan-
daard en geavanceerde diagnostische doelein-
den en minimaal invasieve ingrepen. Om dit
alles mogelijk te maken wordt het MCL een
van de eerste ziekenhuizen in Nederland die
gebruik gaat maken van het nieuwe intelli-
gente echografieplatform EPIQ van Philips.
Dit echosysteem werd tijdens het European
Society of Cardiology 2013 voor het eerst ge-
toond. De gecombineerde hoge beeldsnelheid
en kwaliteit, het gebruiksgemak en de repro-
duceerbaarheid en afleesbaarheid van echo-
grafiebeelden zijn niet eerder getoond.
n
SAMENWERkING PHIlIPS EN Mcl
In de zorg is het van belang dat ruimtes hygi-
enisch en schoon zijn. Zo’n omgeving is di-
rect van invloed op de gezondheid van wie er
verblijft. Wandbekleding van Vescom is ge-
schikt voor toepassing in ruimtes waar hygi-
ene geboden is. Zoals operatie- en behandel-
kamers, patiëntenkamers, IC-afdelingen, als
laboratoria en instellingskeukens. Het is on-
derhoudvriendelijk en eenvoudig schoon te
maken, Vescom Protect heeft een doorzich-
tige beschermfolie die wordt aangebracht op
de vinyl wandbekleding, door deze folie zijn
de wanden absoluut bestand tegen vlekken
en vuil. Dankzij de goede bestendigheid tegen
vlekken gaat vinyl wandbekleding + Vescom
Protect 10 tot 15 jaar mee. Voor meer infor-
matie: www.vescom.com.
n
VINyl WANDBEklEDING
Maastricht UMC+ is vanaf 6 september jl. als
eerste ziekenhuis in Nederland aan het opere-
ren met een nieuwe Da Vinci operatierobot.
Het vernieuwde model is ter vervanging en
verbetering van de eerste operatierobot die al
sinds 2004 operationeel is. De nieuwe robot is
in staat om de handelingen van een chirurg in
een fractie van een seconde digitaal om te zet-
ten naar een signaal waardoor de robot wordt
aangestuurd. Het apparaat, waarmee voor
het eerst twee chirurgen tegelijkertijd kun-
nen werken, is tevens voorzien van moderne
visualisatiemiddelen, zogenoemde “augmen-
ted reality”. Maastricht UMC+ heeft in bijna
tien jaar tijd ruime ervaring opgedaan met de
Da Vinci operatierobot op het gebied van met
name urologie en cardio thoracale chirurgie.
Om de techniek zo optimaal mogelijk verder
te ontwikkelen is het nieuwe model aange-
schaft.
n
DA VINcI OPERATIEROBOT RAAMBEklEDING GASTEN-VERBlIJVEN VUMc
De nieuwe gastenverblijven van het VU Me-
disch Centrum in Amsterdam zijn voorzien
van Twist Rolgordijnen van Luxaflex. Het be-
drijf heeft hiervoor ruim 100 producten op
maat geassembleerd en kosteloos beschikbaar
gesteld. De gastenverblijven in het VU zijn be-
doeld voor familie en kennissen van patiën-
ten die graag even op een rustige plek willen
zijn. Om bijvoorbeeld samen te zitten, elkaar
te steunen of te wachten tijdens een behande-
ling. n
FMT gezondheidszorg28
K O R T N I E U W S
Op 20 september jl. ontving een tweede groep
van zes trainees hun diploma ter afsluiting
van de postinitiële opleiding tot klinisch in-
formaticus. Deze opleiding, die gezamenlijk
wordt uitgevoerd door zorginstellingen en
de TU Eindhoven, biedt een intensief pro-
gramma op het gebied van informatica, kli-
nische processen en bedrijfsvoering. Tijdens
het praktisch deel leveren trainees een stevi-
ge bijdrage aan het verbeteren van de infor-
matiestromen binnen de betrokken instellin-
gen. Nu hun opleiding is afgerond gaan ze als
zelfstandig klinisch informaticus aan de slag;
vaak binnen de instelling waar ze hun oplei-
ding gevolgd hebben. Zowel kleinere regiona-
le ziekenhuizen als ook grote academische in-
stellingen plaatsen trainees. De opleiding staat
open voor afgestudeerde (biomedisch) inge-
nieurs, bedrijfskundigen, technisch genees-
kundigen en mensen met een vergelijkbare
opleiding. Affiniteit met ICT, maar vooral met
zorg, is uiteraard een vereiste.
n
DIPlOMA-UITREIkING klINIScH INFORMATIcUS
Een goede online informatievoorziening over
de kwaliteit van ziekenhuizen kan een belang-
rijke rol spelen bij de beeldvorming van kwa-
liteit. Dit blijkt uit het eerste imago-onder-
zoek ‘zorg consumenten 2013’ van de NVZ.
Het onderzoek werd uitgevoerd onder 1.031
patiënten en consumenten. De ondervraag-
den hechten veel waarde aan de beschikbaar-
heid van deze online kwaliteitsinformatie. 54
Procent geeft aan dat zij hier gebruik van zal
maken om ziekenhuizen met elkaar te kunnen
vergelijken, 25 procent geeft aan dit al te doen.
Zodra patiënten en consumenten de infor-
matie beter kunnen vinden, zullen ook meer
mensen gebruik maken van die informatie.
Voor meer informatie:
www.nvz-zorgimago.nl
n
ONlINE INFORMATIE SPEElT ROl BIJ BEElDVOR-MING ZIEkENHUIS
Maxima Medisch Centrum en VDL-Groep
dragen bij aan de ontwikkeling van een nieu-
we innovatieve en betaalbare infuuspaal van
Endomed, producent en leverancier van zorg-
produkten. Zowel patiënten als verpleegkun-
digen van MMC gaven hun bevindingen over
de infuuspaal, waardoor deze nu volledig is af-
gestemd op de wensen van de gebruiker. En-
domed heeft een nieuw prototype ontwikkeld,
de Rollamate infuuspaal 2.0. Uit alle bevin-
dingen kwamen twee duidelijke wensen naar
voren: een kleinere voet waardoor de infuus-
paal stabieler, makkelijker te sturen is en min-
der ruimte in beslag neemt op de verpleegaf-
deling. En hij is bijna de helft goedkoper dan
bestaande modellen. De eerste versie van de
infuuspaal uit 2008 wordt al jaren naar tevre-
denheid gebruikt. Om tot het nieuwe ontwerp
te komen, heeft Endomed BV samenwerking
gezocht met de Helmondse Metaal Industrie,
onderdeel van de VDL Groep.
Voor meer informatie: www.endomed.nl
n
INNOVATIEVE INFUUSPAAl
VOOR EEN GEAVANCEERDE, ONGECOMPLICEERDE THORAXDRAINAGE BEHANDELING
Thoraxdrainage systeem
Precious life - Progressive care
Thopaz is het baanbrekende thoraxdrainage systeem van Medela. Thopaz
werkt met een geïntegreerde vacuümbron en een volledig digitaal meet- en
alarmsysteem, dat de arts en het verplegend personeel waardevol inzicht
geeft in het verloop van de therapie en waarschuwt wanneer een patiënt extra
aandacht nodig heeft. Bovendien is uit onderzoek* gebleken dat het gebruik
van Thopaz tot een verkorting van de behandelingsduur leidt en dus niet alleen
tijdbesparend, maar ook kostenbesparend is. Ook is het systeem uitzonderlijk
licht en stil, waardoor de patiënt eerder mobiel is en de behandeling als veel
comfortabeler ervaart.
Meer informatie over Thopaz vindt u op www.medela.nl.
* Digital and Smart Chest Drainage Systems to Monitor Air Leaks: The Birth of a New Era?
Door: Robert J. Cerfolio, MD, Gonzalo Varela, MD, PhD, Alessandro Brunelli
Evaluation of a new chest tube removal protocol using digital air leak monitoring after lobectomy: a prospective randomised trial
Door: Alessandro Brunelli, Michele Salati, Majed Refai, Luca Di Nunzio, Francesco Xiumé, Armando Sabbatini
ThopazTM
Advertentie_FMT gezondheidszorg_225x285.indd 1 08-02-12 11:27
FMT Gezondheidszorg30
Mindray:wij maken de zorg betaalbaar
Mindray werd in 1991 opgericht met als
doel kwalitatief hoogwaardige, competi-
tief geprijsde medische apparatuur te leveren die
de gezondheidszorg toegankelijker en betaalbaar-
der maakt.
Mindray heeft een 3-tal divisies. Patiënten mo-
nitoren & Life Support Producten, Medical Ima-
ging (Ultrasound en Radiologie) en Lab appara-
tuur.
ToTAALoPLossING
Met deze 3 divisies is Mindray in staat om u een
totaaloplossing aan te bieden. Of het nu gaat om
het geheel inrichten van een OK, echo-onderzoek
of het bewaken van patiënten op een verpleegaf-
deling, Mindray kan het u bieden. Bezoekt u ook
eens onze website www.mindray.com voor een
totaal overzicht van de producten.
Mindray heeft wereldwijd diverse kantoren, in-
clusief zes R&D centra. Klanten in Nederland
kunnen terecht bij ons kantoor in Hoevelaken.
Een customer service afdeling, een logistieke af-
deling, aangevuld met een eigen technische ser-
vice afdeling zorgen ervoor dat wij onze klanten
volledig kunnen ondersteunen vanuit deze loca-
tie.
Mindray Medical Netherlands B.V.
Drs. W. van Royenstraat 8
3871 AN Hoevelaken
Tel. 033 – 25 44 911
Fax. 033 - 25 37 621
www.mindray.com
Verkoop: Peter Lafeber en Just de Bel
DOOR: MINDRAy MEDIcAl NETHERlANDS B.V.
Wij maken de zorg betaalbaar
Voor meer informatie: www.mindray.com Telefoon: 033-2544911
Bewakings monitoren Anesthesie OK lampen OK tafels Pendels UltrasoundWij maken de zorg betaalbaar
Voor meer informatie: www.mindray.com Telefoon: 033-2544911
Bewakings monitoren Anesthesie OK lampen OK tafels Pendels Ultrasound
M I N D R A y M E D I c A l
Betrouwbareservicepartner
Besam, 1e klas service aan alle merken automatische deurenen luchtgordijnen.
dag en nacht bereikbaar 2-uurs service bij calamiteiten 100% zekerheid focus op kostenbeheersing
www.besam.nl ASSA ABLOY, the global leaderin door opening solutions
adv-225x285-FMT-NL.indd 1 30-08-13 09:23
FMT Gezondheidszorg32
N V T G I N F O
NVTGINFONVTG-SEcRETARIAAT:
E: [email protected]: WWW.NVTG.Nl
De organisatie en wedstrijdleiding was in
handen van Wim van Gurp; Anita Plomp
tekende voor het ontvangen van de deelnemers
en het in goede banen leiden van het inschrijven.
Evenals bij de vijf voorafgaande edities, maakten
Applicom, Deerns Joulz en Unica het evenement
mogelijk, niet alleen door het dragen van de kos-
ten, maar ook door het leveren van een substanti-
ele organisatorische bijdrage en last but not least,
het inschrijven van meerdere deelnemers.
cLINIc
Meedoen aan een golfclinic is voor veel mensen
meer dan alleen maar kennismaken met het golf-
spel. In de buitenlucht, op de oefenbaan, merk
je niet alleen dat het ‘slaan tegen een balletje’ (in
het begin) verrassend moeilijk is, maar ook dat je
spieren hebt waarvan je het bestaan nog niet ken-
NVTG GolfEvent 2013
de. Tegen een bal slaan totdat hij in een putje rolt,
blijkt veel meer technische vaardigheid en licha-
melijke beheersing te vragen, dan op het eerste
gezicht lijkt. Maar wie er enig gevoel voor heeft,
voelt meteen de uitdaging naar meer en vooral
naar beter.
De opgedane praktijkkennis kon direct worden
benut in een kleine wedstrijd op de Businessbaan
van De Scherpenbergh. De resultaten waren lang
niet slecht. De beste drie deelnemers kregen na
afloop prijzen uitgereikt, gelijk aan die van de
overeenkomstige wedstrijdresultaten.
wedsTRIjd
De wedstrijd werd gespeeld tussen 28 flights van
vier en drie personen. De spelvorm was, als ge-
bruikelijk ‘Texas Scramble’. Bij deze vorm van
best ball slaan alle deelnemers af, waarna de vol-
gende slag(gen) steeds plaatsvinden vanaf de
plaats waar de beste van de geslagen ballen op dat
moment ligt. Met deze manier van spelen is het
gemiddelde resultaat van een flight te vergelijken
met het resultaat dat een professional speler op de
baan zou maken.
Meerdere flights liepen de baan in par, of daar net
boven of onder. Het verrekenen van de gemid-
delde handicap van een flight zorgde voor het af-
trekken van een aantal slagen, waardoor de uit-
DOOR: WIM VAN GURP
Op 27 september werd op de zon overgoten baan van De Scherpenbergh in Lieren voor de elfde keer het NVTG Golf Event gespeeld. Ruimt 120 deelnemers, 100 wedstrijdspe-lers en 20 deelnemers aan de clinic, genoten van het spel en van de ideale weersomstandigheden.
eindelijke winnaar (de flight met het laagste netto
aantal slagen) bekend werd.
Specialties
Naast het algemene wedstrijdresultaat, werd ook
gestreden om wie het verst kan slaan: de “longest
drive” voor de stoere jongens en meisjes; en om
de ‘nearest to the pin’, voor de technische fijn-
proevers.
Tot slot was er de inmiddels gebruikelijke ‘special
neary’, een wedstrijd waarbij vanaf het terras van
het restaurant geslagen werd naar vlag in een oe-
fenhole van de businessbaan.
UITsLAG
De volledige uitslag van het NVTG Golf Event
2013 luidt als volgt:
Longest drive heren: Martin Kools
Longest drive dames: Silvia van de Griendt
Nearest to the pin: Nico Bijlhouwer
Derde plaats clinic (8 holes businessbaan) (42 sla-
gen):
Douwe de Jong
Tweede plaats clinic (40 slagen):
Ab Eilander
Eerste plaats clinic (33 slagen):
Jurg Schlieker
Derde plaats wedstrijd de flight met:
Marjolijn Rijpkema (hdc 36) (Captain)
Jack Vink (hdc 30)
Peter Karsman (hdc 25)
Maurits Algra (hdc 36)
(netto slagen 56 (bruto 71 minus 15)).
Tweede plaats wedstrijd de flight met:
René Bleeker (hdc 40) (captain)
Alex Jansen (hdc 11)
Rob Jongbloed (hdc 10)
Sjraar Jansen (hdc 11)
(netto slagen 56 (bruto 65 minus 9)). (Het beste
brutoresultaat!).
Eerste plaats wedstrijd en winnaar van de wissel-
beker de flight met:
Sjoerd Alkema (hdc 36) (captain)
Dirk Ockeloen (hdc 36)
Michel van Aert (hdc 11)
(netto slagen 53 (bruto 74 minus 21)).
Berekenen van het wedstrijdresultaatHet berekenen van het wedstrijdresultaat, uitge-drukt in het aantal slagen netto, gaat als volgt:De maximale handicap die in de berekening wordt meegenomen is vastgesteld op 32. Alle deelne-mers met een hogere handicap (33 t/m 54) worden op 32 ingezet.Het totaal handicapgetal van de complete flight wordt door optellen berekend. Dat getal wordt door 8 gedeeld in het geval van een flight met 4 per-sonen en door 5 in het geval van een flight met 3 personen. Het (afgeronde) resultaat is het aantal slagen dan een flight ‘mee krijgt’. Reden voor dit verschil is het ‘nadeel’ dat een flight van 3 onder-vindt door het missen van de vierde man en daar-door steeds 25% minder kans op een ‘goede slag’.
Het totaal van alle slagen over 18 holes wordt ge-nomen (bruto aantal slagen). Door aftrekken van het aantal ‘slagen mee’, wordt het aantal slagen netto vastgesteld.
De flight met het laagste aantal slagen netto is winnaar.In het geval van een gelijk aantal slagen netto, wint de flight met het laagste aantal slagen bruto
FMT Gezondheidszorg 33
FMT Gezondheidszorg34
M E D I c A 2 0 1 3
DOOR: MAARTEN BANNINk De grootste medische beurs van de wereld, de Medica, gaat binnenkort weer van start. Van 20 tot en met 23 november zullen medische bedrij-ven en bezoekers vanuit elke windhoek een weg weten te vinden naar de Messe Düsseldorf in Düsseldorf. Vorig jaar trok de beurs maar liefst 4.554 exposanten vanuit meer dan zestig landen en ruim 130.000 be-zoekers kwamen op de fair af. De helft van de bezoekers kwam van bui-ten Duitsland. Naar verwachting zal Medica 2013 minstens zo veel ex-posanten en bezoekers trekken.
Medica 2013: meer dan een beurs
De gezondheidsmarkt groeit jaarlijks met zes procent.
Vergrijzing in de samenleving, een sterke groei in be-
volkingsgroepen, technologische ontwikkelingen en een
stijging van koopkracht op macro niveau worden als oor-
zaken gegeven. De gezondheidsmarkt groeit sneller dan dat
het Bruto Nationaal Product van vele landen. Als deze groei
zich voortzet, zal de jaarlijkse omzet in de wereldwijde ge-
zondheidsector stijgen van vijf triljoen naar vijftien triljoen
euro per jaar in 2030. Deze groei kan verklaren waarom
de Medica in Düsseldorf, de grootste, medische beurs we-
reldwijd, zich stevig heeft kunnen positioneren als een in-
vloedrijk platform voor transnationaal zaken doen en uit-
wisseling van informatie en expertise. Bijna driekwart van
de 4.500 exposanten vorig jaar waren internationale deel-
nemers. De helft van de ruim 130.000 bezoekers kwamen
uit het buitenland.
HeRPosITIoNeReN
Ondanks dat Medica een historie heeft met meer dan veer-
tig jaar aan medische evenementen, is geen enkele Medica
beurs hetzelfde. Aangeboden producten en gehouden con-
gressen worden continu herzien en aangepast aan de wensen
en verwachtingen van de bezoekers. Zo wordt bijvoorbeeld
het Congresprogramma van Medica 2013 geherpositio-
neerd. Onder de titel Medica Conferences & Forums kun-
nen bezoekers, niet alleen de fair bijwonen, maar ook di-
verse seminars, discussiepanels en praktische workshops. De
conferentie maakt onderdeel uit van de trade fair. Bedrijfs-
directeur van de Messe Düsseldorf, Joachim Schäfer noemt
het een aantrekkelijk supplement voor het grotere geheel.
“De Messe Düsseldorf Groep heeft ruim zestig jaar ervaring
op het gebied van medische beurzen”, legt Schäfer uit. Wat
betreft thematiek van Medica Conferences & Forums, heeft
Schäfer een duidelijk doel voor ogen: “Het gaat niet om het
aantal onderwerpen dat tijdens het congres wordt gepresen-
teerd, maar om de relevantie van deze onderwerpen met be-
trekking tot medische gebruikers. Het is ook van groot be-
Medica in Düsseldorf is de grootste medische beurs van de wereld.
FMT Gezondheidszorg 35
lang om een grotere focus te leggen op het internationale
aspect van het programma.”
sPoRTGeNeesKUNde
Als tipje van de sluier geeft Schäfer een aantal onderwer-
pen dat tijdens het congres de revue zal passeren: Lezingen
over de huidige ontwikkelingen op het gebied van ‘indivi-
dualized medicine’ (gezondheidszorg op maat), een inter-
nationale conferentie over rampen en militaire gezond-
heidszorg en een symposium over sportgeneeskunde. Deze
Engelstalige lezing behandelt het kruispunt tussen sport en
geneeskunde en maakt gebruik van de drie pilaren die bij
sportgeneeskunde horen: preventie, therapie (exclusief chi-
rurgie) en herstel. De organisatie van de Medica Medicine
+ Sports Conference is in handen van het bedrijf Navispace
AG en wordt ondersteund door experts als Dr. Tim Meyer,
arts van het Duitse voetbalelftal en Dr. Luis Serratosa, arts
van voetbalclub Real Madrid. “Voor iedereen die ook maar
een beetje bewust met gezondheid bezig is, speelt sport een
belangrijke rol in het leven. Of het nu om ongelukken gaat
of overbelasting tijdens het sporten; behandeling van sport-
blessures vraagt om zowel maatwerk als vakkundige kennis”,
merkt Schäfer op, die hiermee het belang van het onderwerp
sportgeneeskunde op de Medica aanstipt.
NIeUwe THeMA’s
Tijdens de vier congresdagen van Medica Conference & Fo-
rums komen zowel nieuwe als herkenbare thema’s voorbij,
zoals Medica Health IT Forum (de laatste trends op gebied
van IT en telezorg), Medica Tech Forum (ontwikkelingen
op het gebied van hightech gezondheidszorg), Medica Phy-
sio Forum (Fysiotherapeutische procedures) en het Medica
Econ Forum (Beoordeling van innovaties en hoe deze te fi-
nancieren). Tijdens het Econ Forum komen lezingen en dis-
cussiepanels voorbij over hoe kwaliteit van medische zorg
kan groeien, terwijl het commercieel rendabel blijft en wat
de rol van innovaties in dit geheel is. Woensdag 20 novem-
ber vindt de European Hospital Conference (EHC) plaats.
Deze conferentie wordt eens in de twee jaar op de Medica
gehouden. Dit jaar gaat het over de European Patient Direc-
tive en aansprakelijkheid met betrekking tot medische wan-
praktijken.
Meer informatie: www.medica.de
n
Naast de fair ook veel tijd en ruimte voor diverse symposia en workshops.
FMT Gezondheidszorg36
M E D I c A 2 0 1 3
Duitse beurs met een Nederlands tintje
De Medica, ‘s werelds grootste medische beurs, trok vorig jaar ruim 4.500 exposanten uit meer dan zestig landen. Ook dit jaar zal naar verwachting menig medisch bedrijf op de Messe Düsseldorf te Düsseldorf zijn nieuwste producten en diensten tonen. Landen als Duitsland, de Verenigde Staten, China, Groot Brittannië en Frankrijk zullen net als voorgaan-de jaren goed vertegenwoordigd zijn, maar ook tientallen be-drijven die in Nederland gevestigd zijn, zullen van 20 tot en met 23 november op de beurs aanwezig zijn.
Accountmanager Just de Bel van het bedrijf
Mindray Medical kijkt naar de beurs uit en
zijn verwachtingen zijn hoog gespannen. “Wij
verwachten ook dit jaar weer veel Nederland-
se klanten die onze stand zullen bezoeken”, ver-
tel De Bel. “Bestaande klanten, maar ook nieuwe
klanten, omdat Mindray toch relatief een nieu-
we speler is, die zich langzaam maar gestaag een
goede positie in de markt weet te veroveren. Min-
dray wordt tegenwoordig door alle ziekenhui-
zen uitgenodigd als het gaat om uitschrijven van
tenders.” Mindray Medical is een fabrikant voor
medische apparatuur en is beursgenoteerd op de
stockexchange van New York. De oorsprong van
Mindray ligt in China, daar heeft het ook de pro-
ductiefaciliteiten. De Bel legt uit dat het bedrijf
een drietal productpijlers heeft:
• Patiëntmonitoren & Life-support producten;
• Invitro Diagnostics (labapparatuur en vloei-
stoffen);
• Medical Imaging (echografie).
“Mindray is de derde grootste fabrikant ter we-
reld op dit gebied. Wij verkopen onze producten
in 190 landen en hebben in negen landen Re-
search & Development centra zitten. Er werken
wereldwijd zevenduizend mensen bij Mindray.
In Hoevelaken hebben we het EU-distributie-
centrum staan. Vanuit dit kantoor worden alle
producten gedistribueerd in Europa. Voor Ne-
derland hebben we een eigen onderhoud- en ser-
viceafdeling.” Het bedrijf laat tijdens de beurs een
wijd scala aan producten zien: patiëntmonitoren,
defibrillatoren, AED’s, OK-tafels, OK-lampen,
Pendels voor OK, Anesthesieapparatuur, Beade-
mingsapparatuur, echoapparatuur, MRI en Di-
gitale radiologiesystemen. Op de vraag hoe Min-
dray Medical zich gaat onderscheiden van al die
andere bedrijven die tijdens de Medica trade fair
aanwezig zijn, antwoordt De Bel: “Mindray biedt
producten aan met een concurrerende prijs, een-
voudige bediening en uitstekende service.”
NIeUw PRodUcT
Voor het bedrijf Acro Associates Europe is de Me-
dica vakbeurs het ideale moment om een nieuw
product tentoon te stellen. Het bedrijf dat zich
specialiseert in knijpventielen en vloeistofbe-
heersystemen voor medische en biotechnologi-
sche toepassingen, presenteert de Model 1100.
“Het betreft een prototype van een nieuw mo-
DOOR: MAARTEN BANNINk
FMT Gezondheidszorg 37
del elektromagnetisch knijpventiel waarin twee
slangen gelijktijdig gemonteerd kunnen worden”,
legt Tim Jaarsma, Business Development Mana-
ger Europe van Acro Associates uit. “Dit product
zal begin volgend jaar op de markt verschijnen.
Onze ventielen worden toegepast in systemen
waar het vereist is dat vloeistoffen steriel blijven.
Hierbij kan worden gedacht aan dialysesystemen
en bloedtransfusieapparatuur.” Acro Associates
laat tijdens de beurs zijn volledige lijn van pneu-
matische en elektromagnetische ventielen zien
voor slangdiameters variërend van 1,6 tot 40 mil-
limeter. Jaarsma vervolgt: “Vorig jaar hebben wij
onze nieuwe Intelivalve productlijn geïntrodu-
ceerd. De Intelivalve ventielen bevatten zeer ge-
avanceerde elektronica waardoor het mogelijk
is de gebruiker feedback te geven over de status
van het ventiel. Zo detecteren we bijvoorbeeld of
er een slang in het ventiel aanwezig is en kunnen
we de gebruiker informatie verschaffen over het
aantal keren dat het ventiel open en dicht is ge-
weest.” Dit is de derde keer dat het bedrijf deel-
neemt aan de vakbeurs en Jaarsma verwacht dit
jaar meer leads te genereren en contacten te leg-
gen dan voorgaande jaren, ondanks dat de vorige
edities volgens de business development manager
ook al zeer succesvol waren. “Dit heeft te maken
met bewegingen in de markt die bijdragen aan
een grotere vraag naar onze producten”, verklaart
Jaarsma.
VAsTe exPosANT
BAP Medical, ontwikkelaar van producten op het
gebied van wondverzorging, is al jaren vaste ex-
posant op de Medica. Het bedrijf laat dit jaar twee
producten uit eigen lijn zien: Alhydran en Baps-
carcare. “Alhydran is specifiek ontwikkeld voor
de nazorg van de kwetsbare huid, bijvoorbeeld na
brandwonden of radiotherapie”,vertelt commer-
cieel directeur Rob Hollweg. “We hebben meer
dan dertien jaar cases en klinische studies over de
werking van Alhydran.”Hollweg legt uit dat het
om een innovatief bestaand product gaat, waarbij
steeds nieuwe innovaties worden geboden, voor-
namelijk op basis van wetenschappelijk onder-
zoek en onderbouwing. De bapscarcare gaat om
een tweede generatie siliconenproducten voor de
behandeling van vervelende littekens. Dit is de
nieuwe generatie littekenbehandeling die BAP
heeft ontwikkeld op basis van de behoefte van
de patiënt. Het bedrijf dat in 2006 is opgericht,
werkt vanuit het BAP principe. “BAP staat voor
Best Available Practice. Dat betekent dat we altijd
op zoek zijn naar nieuwe producten die het com-
fort, de zekerheid voor de artsen en het cosmeti-
sche en medisch resultaat voor patiënten kunnen
verhogen.” Op de vraag of Hollweg bang is voor
harde concurrentie tijdens deze beurs, antwoordt
de commercieel directeur: “Al onze producten
zijn uitgebreid wetenschappelijk, klinisch onder-
bouwd met literatuur en case studies. Bovendien
is voor een product als Alhydran niet een direct
concurrent aanwezig.” Wel kijkt Hollweg uit naar
afspraken met bestaande klanten, vinden van
nieuwe producten die passen binnen onze BAP
definitie en het opdoen van nieuwe contacten en
een aantal nieuwe distributeurs wereldwijd.
n
BAP presenteert tijdens de Medica onder andere de Bapscarcare, een gel voor littekenbehandeling.
Model 1100 is een prototype knijpventiel dat Acro Associates Europe volgend jaar op de markt zal brengen.
FMT Gezondheidszorg38
M E D I S c H E T E c H N O l O G I E
DOOR: RENé DROST In dit blad is in de mei editie van 2012 uitvoerig aandacht besteed aan het convenant Medische Technologie. Leo van Namen, namens NVTG lid van de landelijke werkgroep medische technologie maakt in dat artikel melding van toekomstige toetsingen door IGZ. Tevens doet hij in zijn ar-tikel een oproep voor vervolgacties om het convenant uit te breiden naar de ziekenhuistechnologie die niet onder de noemer medische technolo-gie valt, maar wel invloed heeft op patiëntenzorg en patiëntveiligheid.
Convenant “Veilige Toepassing medische technologie in het ziekenhuis”, een update
We zijn nu een jaar verder en inmiddels heeft het con-
venant in ziekenhuizen alle aandacht gekregen. In
dit artikel wordt ingegaan op de laatste stand van zaken
rondom de invoering van het convenant in ziekenhuizen.
de TIjdLIjN
Na publicatie van het convenant in november 2011 is bin-
nen ziekenhuizen de implementatie op gang gekomen. In
het jaar 2012 is veel onderling overleg geweest over de ‘quick
wins’ en de hindernissen bij de implementatie. Het werd
duidelijk dat er twee taaie onderwerpen zijn:
1. Het uitvoeren van en ziekenhuisbrede risico-inventarisa-
tie met betrekking tot medische technologie en medische
hulpmiddelen en
2. Het vastleggen en uitvoeren van een procedure voor
bevoegdheden en bekwaamheden voor het zelfstan-
dig werken van personeel met medische hulpmiddelen.
Dit betreft dan alle gebruikers, medisch specialisten, ver-
pleegkundigen en ondersteunend personeel.
Het convenant is door de NVZ en NFU van toepassing ver-
klaard met ingang van 1 januari 2013, waarna de inspectie
de ziekenhuizen zou kunnen gaan toetsen. In overleg met de
inspectie is voor de uitwerking van de twee genoemde on-
derwerpen meer tijd aan de ziekenhuizen gegeven. Voor 1
januari 2014 moet dit in orde zijn.
ToeTsINGsKAdeR INsPecTIe
Per brief van 23 mei 2013 heeft de inspectie de Raden van
Bestuur van de ziekenhuizen geïnformeerd over het voorne-
men om de implementatie van het convenant in de zieken-
huizen te gaan toetsen in de tweede helft van 2013. In het
bijbehorende toetsingskader worden een aantal paragrafen
Het convenant beschrijft de minimale eisen waaraan in de keten van medische technologie binnen een ziekenhuis moet worden voldaan: van invoering tot en met afstoting.
FMT Gezondheidszorg 39
van het convenant als essentieel aangemerkt. Deze zullen ze-
ker aandacht krijgen tijdens de bezoeken van de inspectie.
Het gaat dan bijvoorbeeld over de inbedding in het veilig-
heidsmanagementsysteem van het ziekenhuis; over dit zoge-
naamde VMS is een NTA van toepassing (NTA 8009-2011).
En over het opstellen van een aanschafdossier, waarvoor de
IGZ al de aandacht vroeg in de Staat van de Gezondheids-
zorg in 2008. Bij het lezen van deze editie van FMT heeft de
inspectie al diverse ziekenhuizen bezocht.
HeT VeRVoLG: HeT coNVeNANT Is HeRe To sTAy!
Het zal duidelijk zijn dat het convenant geen tijdelijk lap-
middel is. Het zal een blijvend toetsingsinstrument zijn en
in de loop der tijd verder worden ontwikkeld.
In het convenant gaat het om de keten van activiteiten die
er uiteindelijk voor zorgen dat een medisch hulpmiddel ge-
durende de gehele levenscyclus veilig in een ziekenhuis kan
worden toegepast. Als je aan het begin van de keten iets na-
laat of iets fout doet, dan heb je daar gedurende de hele le-
venscyclus, dus jarenlang last van. Dit betekent dat de afde-
lingen inkoop en logistiek aan het begin van de keten een
belangrijke taak hebben. In 2010 hebben NEVI en FHI een
modelovereenkomst gepubliceerd waarin richtlijnen staan
voor de aanschaf van (vooral grotere) medische apparatuur.
Eind 2013 zal naar verwachting een volgende versie gereed
zijn en zal deze samen met de Standaard Service Overeen-
komst en de Algemene inkoopvoorwaarden worden gelan-
ceerd. Hiermee zal de basis voor het convenant verder wor-
den verstevigd.
Orde van Medische Specialisten
Waar het convenant zich richt op al het ziekenhuispersoneel
onder leiding van de Raad van Bestuur, richt de Orde van
Medisch Specialisten zich op de specifieke doelgroep van de
specialisten. In 2008 is een eerste leidraad van de Orde van
Medisch Specialisten gepubliceerd, met name over beheer
en instandhouding van medische hulpmiddelen. Sindsdien
is er binnen de orde ruim aandacht en tijd besteed aan een
vervolg in de vorm van een tweede leidraad, over de aan-
schaf van medische hulpmiddelen. De verwachting is dat
deze tweede leidraad nog in 2013 zal worden gepubliceerd.
Met de opstellers is afgestemd om er voor te zorgen dat er
geen storende afwijkingen tussen deze leidraad en het con-
venant zullen zijn.
oPeNsTAANde PUNTeN
Maar er is nog meer werk te doen. Openstaande discus-
siepunten betreffen onder andere die infrastructuur die de
omgeving van de patiënt beïnvloeden en niet onder de wet-
telijke regelingen van medische hulpmiddelen vallen. Val-
len zuilen en pendels nu wel of niet onder de wet medische
hulpmiddelen? Denk ook aan het schoonmaken van venti-
latiekanalen in het beddenhuis, IC of OK. Een lastige, tijd-
rovende en dure klus en heel verleidelijk om daarop te be-
zuinigen. Wat de invloed is op zaken als hygiëne en patiënt
veiligheid ligt niet helder. Denk ook aan de noodstroom-
voorzieningen. Dit onderwerp wordt des te interessanter nu
een aantal ziekenhuizen de noodstroom ook ter beschikking
hebben gesteld aan het opvangen van dips in het landelij-
ke net. Goed voor de inkomsten maar zijn alle extra risi-
co’s voldoende afgedekt? Een ander braakliggend terrein is
de wereld van domotica en medische software. Een app die
de patiënt helpt met het maken van een eigen diagnose bij-
voorbeeld. Vaak begint zo’n app met een disclaimer dat het
geen medisch hulpmiddel is. Maar of dat voldoende is…..?
De werkgroep medische technologie met daarin alle veld-
partijen die actief zijn in de wereld van medische techno-
logie komt regelmatig bij elkaar om over de implementatie
van het convenant te overleggen. Ik hou de lezers van dit
mooie blad graag op de hoogte van de ontwikkelingen.
n
FHI Federatie Het InstrumentIGZ Inspectie voor de GezondheidszorgNEVI Nederlandse Vereniging voor InkoopmanagementNFU Nederlandse Federatie van Universitair Medische centraNTA Nederlands Technische AfspraakNVZ Nederlandse Vereniging van ZiekenhuizenVMS Veiligheids Management Systeem
René Drost (NAMcO Healthcare Technology) is namens NVZ en NFU projectleider van het convenant medische technologie.
MasterclassIn het najaar van 2013 gaat hij tijdens een aantal “masterclass”-middagen nader in op het convenant: wat is de ontstaansgeschiedenis, waarom is gekozen voor deze formu-leringen, waarop is het convenant nu wel en niet van toepas-sing, hoe ver moet je gaan met risico analyses en waar toetst de IGZ op.
M E D T R O N I c
MedTRoNIcMedtronic is het grootste bedrijf ter wereld op het gebied van medische technologie en werkt constant aan het ont-wikkelen van vernieuwende technologieën en het verbeteren van bestaande therapieën.
Bij Medtronic zetten we ons met alle mogelij-
ke middelen in om mensen met chronische
aandoeningen een volwaardiger leven te bieden.
Door nauw samen te werken met artsen overal ter
wereld, ontwikkelen we producten en therapieën
die levens redden en de levenskwaliteit van men-
sen verbeteren. Onze technologieën helpen elk
jaar meer dan negen miljoen mensen.
IedeRe dRIe secoNdeN
Iedere drie seconden wordt er een leven gered of
verbeterd door één van de producten van Medtro-
nic. Het gaat hierbij voornamelijk om zogenaam-
de ‘medical devices’, die hun toepassing vinden
bij de behandeling van chronische aandoeningen
zoals hart- en vaatziekten, diabetes, neurologi-
sche stoornissen, wervelkolomaandoeningen en
chronische pijn. Voorbeel- den van medische
technologieproduc-
ten zijn implanteer-
bare apparaten en
hulpmiddelen zoals
pacemakers, ICD’s,
implanteerbare hart-
monitoren, stents,
neurostimulatoren, geneesmiddelpompjes, stent-
grafts en hartkleppen, maar ook externe produc-
ten zoals insulinepompen, continue glucosemo-
nitoren en externe defibrillatoren.
Verder levert Medtronic ook OK-apparatuur zo-
als beeldvormingsapparatuur, chirurgische boren
en zenuwmonitoren voor neurochirurgische en
KNO-ingrepen, maar ook ablatiekatheters (re-
nale denervatie) voor de behandeling van hoge
bloeddruk.
Het hoofdkantoor van Medtronic staat in Min-
neapolis, in de Amerikaanse staat Minnesota en is
beursgenoteerd aan de New York Stock Exchan-
ge sinds 1977. In Nederland heeft
Medtronic 1100 medewerkers in
vestigingen in Heerlen, Kerkra-
de, Tilburg en Maastricht.
KoRTe GescHIedeNIs
VAN MedTRoNIc
Medtronic werd in
1949 opgericht door
Earl Bakken als een
dienstverlener voor zieken-
huizen op het gebied van onder-
houd en reparatie van medische apparatuur.
Het bedrijf is groot geworden door de visie van
Earl Bakken, namelijk dat elektrische en elektro-
nische apparatuur een belangrijke bijdrage kon-
den leveren aan de diagnose en behandeling van
allerlei ernstige aandoeningen. De eerste belang-
rijke ontwikkeling was een draagbare pacemaker
op batterijen. Daarna volgde de implanteerbare
pacemaker en nog heel veel andere producten.
Tegenwoordig wordt de technologie van Medtro-
nic gebruikt in de behandeling van meer dan der-
tig chronische ziekten. Earl Bakken is nog steeds
in leven en betrokken bij de onderneming.
n
Bezoek ook één van onze websites:
www.medtronic.nl
www.blaascontrole.nl
www.darmcontrole.nl
www.pijntelijf.nl
www.levenmethartfalen.nl
www.plotselingehartstilstand.nl
DOOR: MEDTRONIc
Medtronic MiniMed® Paradigm® Veo™-systeem
FMT Gezondheidszorg40
FMT Gezondheidszorg 41
ADVIESBUREAU
Fleminglaan 102289 cP RijswijkPostbus 12112280 cE RijswijkT: +31 (0)88 - 374 0000F: +31 (0)88 - 374 0010E: [email protected]: www.deerns.nl_______________________________
A. P. (Alex) de Blockde Block consultantDuizendblad 16 - 8607 EA SneekT: +31 (0)6 417 480 88F: +31 (0)8 471 990 78E: [email protected]: www.deblockconsultant.nl_______________________________
Goudsbloemvallei 31 Postbus 417- 5201 Ak‘s-HertogenboschT: (073) 641 13 00 / F: (073) 642 43 16I: www.swebru.nl_______________________________
DWA installatie- en energieadviesDuitslandweg 42411 NT BodegravenT: 088 – 163 53 00E: [email protected]: www.dwa.nl
______________________________
Volantis B.V.Sint Jansweg 20c (Villa Flora)Postbus 4705900 Al VENlOT: 077 - 351 55 51 F: 077 - 354 87 41 E: [email protected]_______________________________
Valstar SimonisVeraartlaan 42288 GM RijswijkT: 070 307 22 22F: 070 307 22 07E: [email protected]: www.valstar-simonis.nl_______________________________
VAN lOOy GROUP NVNoordersingel 19B – 2140 AntwerpenT: +32 3 235 35 08E: [email protected]: www.vanlooy.com_______________________________
EGM adviseursWilgenbos 203311 JX DordrechtT: +31(0)78 633 06 60E: [email protected]: www.egm.nlT: [email protected]_______________________________
Twynstra GuddePostbus 9073800 AX AmersfoortT: 033 4677777F: 033 4677666E: [email protected]: www.twynstragudde.nl_______________________________
Ok consultancy Nederland (OkcN)Postbus 21025202 cc ’s-HertogenboschT: (0)73 62 34 381E: [email protected]: www.okcn.nl
2 double you bv, Nieuweweg Noord 314B-15, 3905 lX Veenendaal Tel. 0318-66 88 44Mail: [email protected]: www.2doubleyou.nl
_______________________________
Smits van BurgstRaadgevend IngenieursbureauBaron de coubertinlaan 82719 El ZoetermeerT: 079-3427147E: [email protected]: smitsvanburgst.nl
AIRcONDITIONING
Trane Airconditioning B.V.Postbus 583760 AB SOESTT: +31 35 6039 300_______________________________
carrier Airconditioning Benelux BV Rijndijk 141 2394 AG Hazerswoude-Rijndijk T: +31 (0) 71 – 341 71 11 E: [email protected] I: www.carrier.nl/klimaatoplossingen_______________________________
AFBOUW (DROGE)
Fermacell BVloonse Waard 20 6606 kG WijchenPostbus 3986600 AJ Wijchen T: +31 (0)24 649 51 11F: +31 (0)24 649 51 26E: [email protected] I: www.fermacell.nl
AlARMERING
New Bridges (Softamed Nederland B.V.)calandstraat 443316 EA DordrechtT: (078) 654 87 87F:(078) 654 87 88
ARcHITEcTEN
RS |Roeleveld-Sikkes ArchitectsAlexanderstraat 12514 Jl Den HaagT: +31 70 346 9508F: +31 70 361 7442E: [email protected]: www.roeleveld-sikkes.eu
Artès architectenHereplein 6Postbus 9499700 AX GRONINGENT: 050-318 21 02E: [email protected]: www.artes.nl_______________________________
EGM architectenWilgenbos 203311 JX DordrechtT: +31(0)78 633 06 60E: [email protected]: www.egm.nlT: [email protected]_______________________________
de Jong Gortemaker Algralas Palmas, Wilhelminakade 3103072 AR RotterdamPostbus 511133007 Gc RotterdamT: 0102973030E: [email protected]: www.djga.nl_______________________________
B E D R I J V E N I N D E X
FMT Gezondheidszorg42
Alberts & Van Huut B.V.keizersgracht 1691016 DP AmsterdamT: +31 (0) 20 - 6220082E: [email protected]: www.albertsenvanhuut.nl_______________________________
2 double you bv, Nieuweweg Noord 314B-15, 3905 lX Veenendaal Tel. 0318-66 88 44Mail: [email protected]: www.2doubleyou.nl
BEScHERMINGS-TRANSFORMATOREN
Geveke BesturingstechniekBarajasweg 601043 cP AmsterdamPostbus 820, 1000 AV AmsterdamT: 020-5829111F: 020-5822496E: [email protected]
BEVEIlIGING
Ascom (Nederland) B.V. Postbus 40242 3504 AA Utrecht T:. (030) 240 91 03 / F: (030) 241 19 46 E: [email protected]: www.ascom.nl
BOUWMANAGEMENTBUREAU
InterBouwconsult bv.Duwboot 93991 cD HoutenT: 030 6361009E: [email protected]: www.interbouwconsult.nl
BRANDWEREND GlAS
VETROTEcH SAINT-GOBAIN BENElUXHulsenweg 21, 6031 SP NederweertPostbus 15, 6000 AA WeertT: +31 (0)495-57 44 35F: +31 (0)495-57 44 36I: www.vetrotech.nl
clEANROOMS
cleanroom combination Group bv Postbus 87, 5570 AB BergeijkT: 0497 - 55 65 65E: [email protected]: www.cleanroomcg.com
cOMMUNIcATIE
Mpluzkerkhofstraat 215554 HG ValkenswaardT: 040 - 20 89 227F: 040 - 20 89 245E: [email protected]: Mpluz.nl
cORROSIEBEScHERMING
Blygold Nederland B.V.Postbus 10,3991 kA Houten,T: 030 634 43 10F: 030 634 43 11
DEUREN
Vestiging DoorwerthRecord Automatische Deuren B.V.cardanuslaan 30Postbus 67, 6865 ZH DoorwerthT 026-3399777 F 026-3399770
info@record-automatischedeuren.nlwww.record-automatischedeuren.nl
Vestiging OosterhoutRecord/Van Nelfen DeurtechniekHoutduifstraat 6Postbus 565, 4900 AN OosterhoutT 0162-447720 F 0162-447730_______________________________
Besam Nederland B.V., Postbus 8155, 6710 AD EdeT: 0318 - 69 89 69E: [email protected] I: www.besam.nl_______________________________
Metaflex Doors EuropePostbus 3007120 AH Aalten Nederlandtel: +31 (0)543-477333fax: +31 (0)543-477222I: www.metaflex.nl_______________________________
Berkvens B.V.Postbus 2 5710 AA - SomerenT: 0493 49 91 11F: 0493 49 62 95 E: [email protected]_______________________________
Vari-Doors Schuifdeursystemengedistribueerd door:Berkvens B.V. tel. +31 (0) 493 499 911 limburgia B.V. tel. +31 (0) 493 441 410_______________________________
kONE Deursystemen B.V.Accustraat 21, VeenendaalPostbus 94, 3900 AB VeenendaalT: 0318 - 53 23 33F: 0318 - 53 23 39E: [email protected]: www.kone.com/nl_______________________________
Boon Edam Nederland B.V.Postbus 26, 1135 ZG EdamAmbachtstraat 4, 1135 GG EdamT: 0299 38 08 08F: 0299 37 28 59I: www.boonedam.nl_______________________________
limburgia Utiliteitsdeuren B.V.Postbus 65, 5710 AB SomerenBroekstraat 1, 5711 cT SomerenT: 0493 441 410F: 0493 441 429E: [email protected]: www.limburgia.nl
DOMOTIcA
Van Dorp zorg en welzijn koraalrood 1612718 SB Zoetermeer0900-9070707I: www.vandorpzorgenwelzijn.nl
ElEkTROTEcHNIEk
Bender Benelux BVTakkebijsters 544817 Bl BREDAT: +31-76-5878713F: +31-76-5878927E: [email protected]: http:/www.benderbenelux.com_______________________________
B E D R I J V E N I N D E X
FMT Gezondheidszorg 43
ITBB Toppers in techniek.It Dok 198447 Gl HEERENVEENT: 0513-650088E: [email protected]: www.itbb.nl
ENERGIE
Elinex Power SolutionsWolweverstraat 152984 cE RidderkerkT: +31 180 415 711E: [email protected]: www.elinex.com
_______________________________
E.ON BeneluxDr. Holtroplaan 2-285652 XR EindhovenI: www.eon.nl/zakelijk
FAcIlITyMANAGEMENT
Egemin consulting NVBaarbeek 12070 ZwijndrechtT: +32 3 641 12 12F: +32 3 641 13 13E: [email protected]: www.egemin.com
GEBOUWBEHEERSySTEMEN
PrivaZijlweg 3, 2678 lc De lierPostbus 18, 2678 ZG De lierT: +31 (0)174 522 600F: +31 (0)174 522 700E: [email protected]: www.priva.nl
Sauter Building control Nederland BVPostbus 20613, 1001 NP AmsterdamT: 020 - 587 67 00I: www.sauter-controls.com______________________________
Honeywell Building Solutionslange Amerikaweg 55, 7332 BP ApeldoornPostbus 243, 7300 AE ApeldoornT: + 31 (0) 55 549 499F: + 31 (0) 55 542 728E: [email protected]: www.honeywell-buildingsolutions.nl
GROOTHANDEl
Technische Unie B.V. Bovenkerkerweg 10-12 1185 XE Amstelveen Postbus 900 1180 AX Amstelveen T: 020 - 545 03 45 F: 020 - 545 02 50 E: [email protected] I: www.technischeunie.com
HANG- EN SlUITWERk
ASSA ABlOy Nederland B.V.Postbus 40, 4940 AAMeerval 3 - 5 4941 Sk RaamsdonksveerT: +31 (0)88 - 639 46 00F: +31 (0)88 - 639 46 75E: [email protected]: www.assaabloy.nl
HUISVESTING
Wagenbouw B.V.Rivierdijk 23361 AP SliedrechtPostbus 983360 AB SliedrechtT: 0184 – 411 766E: [email protected]: www.wagenbouw.nl
_______________________________
Grontmij Nederland B.V.De Holle Bilt 223732 HM De BiltT: +31 30 220 79 11E: [email protected] I: www.digitaaldossierzorgvastgoed.nl_______________________________
Bussman Verhuur B.V. JJzerwerf 16641 Tk BeuningenT: +31 (0)24-6790102F: +31 (0)24-6790101E: [email protected]: www.bussman.nl
IcT
Detron Healthcare SolutionsPostbus 3134940 AH RaamsdonksveerT: 073 - 750 15 32E: [email protected]
INGENIEURSBUREAUS
Ingenieursbureau Wolter & Dros B.V.Rijksstraatweg 597231 Ac WarnsveldT: 0575 - 58 15 00F: 0575 - 52 91 22 I: www.wolterendros.nl_______________________________
Royal HaskoningDHVGeorge Hintzenweg 85Postbus 85203009 AM Rotterdamwww.royalhaskoningdhv.com
IT & SOFTWARE
Ultimo Software Solutions bvWaterweg 38071 RR Nunspeet
T: +31(0)341 – 423737F: +31(0)341 – 421172E: [email protected]: www.ultimo.net/nl
klIMAATPlAFONDS
Interalu Nederland BV.Seeligsingel 74811 cN BredaT: 0031 – (0)76 513 99 97F: 0031 – (0)76 514 19 79E: : [email protected] : www.interalu.eu
klIMAATTEcHNIEk
ITBB Toppers in techniekIt Dok 198447 Gl HEERENVEENT: 0513-650088E: [email protected]: www.itbb.nl
lANDScHAPSARcHITEcTEN
MTD landschapsarchitectenPostbus 52255201 GE ’s-HertogenboschT: 073-6125033F: 073-6136665E: [email protected]: www.mtdls.nl
lUcHTBEHANDElING
Altena GroupPostbus 135, 5140 Ac Waalwijk keurweg 10, 5145 NX Waalwijk T: (+31) 0416 670 700 F: (+31) 0416 670 709 E: [email protected]_______________________________
FMT Gezondheidszorg44
HygroTemp B.V.Edvard Munchweg 251328 MA AlmereT: +31(0)36 5383020F: +31(0)36 5377551E: [email protected]: www.hygrotemp.nl
MEDIScHE APPARATUUR
Mindray Medical InternationalDrs. W. van Royenstraat 83871 AN HoevelakenThe NetherlandsTel: 033-25 44 911Fax: 033-25 34 280Mobile: 06-12 333 467_______________________________
Toshiba Medical Systems Nederland Postbus 119, 2700 Ac Zoetermeer Zilverstraat 1, 2718 RP Zoetermeer T: 079- 368 99 99 F: 079-3689090 E: [email protected] I: www.toshiba-medical.nl_______________________________
Stöpler Instrumenten & Apparaten B.V.Middenwetering 1, 3543 AR UtrechtPostbus 2445, 3500 Gk UtrechtT: 030 264 49 11F: 030 261 37 66E: [email protected]: www.stopler.nl
MEDIScHE PERSlUcHT
Berko kompressorenHavenweg 146603 AS WijchenT: 024 - 641 11 11F: 024 -642 15 72E: [email protected]: www.berko.eu_______________________________
Partner van DrägerBOGE kOMPRESSOREN B.V.Spaceshuttle 8B, 3824 Ml AmersfoortT: +31 33 456 15 86F: +31 33 453 01 36E: [email protected]: http://www.boge.com/nl______________________________
c-AIR Technics BVElleboog 126713 kP EdeT: 0318-647115F: 0318-647713E: [email protected]: www.c-air.nl
MEDIScHE GASSEN
linde Healthcare BeneluxDe keten 7Postbus 325, 5600 AH EindhovenT: +31 40 28 25 825F: +31 40 28 16 875I: www.linde-healthcare.nl
MEDIScHE GASSENDISTRIBUTIE SySTEMEN
Dräger Medical Netherlands B.V.Postbus 874 2700 AW ZoetermeerT: +31 793 464 800F: +31 793 422 747E: [email protected]: www.gasmanagementsystems.nl
MEDIScHE PRODUcTEN
B.Braun Medical B.V.Postbus 659, 5340 AR OssEuterpehof 10, 5342 cW OssT: +31 (0)412 67 24 11F: +31 (0)412 67 24 90E: [email protected]: www.bbraun.nl
MEDIScHE VAcUUM
c-AIR Technics BVElleboog 126713 kP EdeT: 0318-647115F: 0318-647713E: [email protected]: www.c-air.nl MOBIElE OPERATIEkAMERS
Vanguard HealthcareRob van lieflandBenelux & NordicE: [email protected]: +31 6 54 78 58 76W: www.vanguardhs.com
NETWERkINFRASTRUcTUREN
Forehand NetwerkenDriemanssteeweg 1743084 cB RotterdamT: 010-240 41 21 / F: 010-240 41 20E: [email protected]: www.forehand.nl
ONTWIkkElAAR
BAM Utiliteitsbouw bvcontactweg 601014 BW AmsterdamT: (020) 410 84 10F: (020) 410 84 11E: [email protected]: www.bamutiliteitsbouw.nl
OPlEIDINGEN
Hogeschool RotterdamG.J. de Jonghweg 4-63015 GG Rotterdam
T: 010 794 48 90I: http://gezondheidszorgtechnologie.nl
OPERATIEkAMERS
cleanroom combination Group bv Postbus 87, 5570 AB BergeijkT: 0497 - 55 65 65E: [email protected]: www.cleanroomcg.com_______________________________
InterflowDe Stek 151771 SP WieringerwerfT. (0227) 60 28 44 F. (0227) 60 31 [email protected]
_______________________________
Vokes-Air BVNijverheidsweg 15, 3401 Mc IJsselsteinPostbus 309, 3400 AH IJsselsteinT : 088-8653427 - F : 088-8653400E : [email protected]
_______________________________
Dräger Medical Netherlands B.V.Postbus 874 2700 AW ZoetermeerT: +31 793 464 800F: +31 793 422 747E: [email protected]: www.gasmanagementsystems.nl
OPROEPSySTEMEN
Verkerk GroepPostbus 493330 AA ZwijndrechtT: 078 610 77 00E: [email protected]: www.verkerkgroep.nl
B E D R I J V E N I N D E X
FMT Gezondheidszorg 45
PARkEER VOOR ZIENINGEN
SparkNieuwstraat 42266 AD leidschendamT: 070-3177005E: [email protected]: www.spark-parkeren.nl
SANITAIR
Sanitair consultancy NederlandVan Abcoudehof 733911 BM RHENENT: 06 -204 241 [email protected]
STRAlINGSWERING
INTEc shieldingWaarderweg 44, 2031 BP HaarlemPostbus 141, 2000 Ac HaarlemT: 023 531 9039 / F: 023 531 4821 E: [email protected]: www.intec.nl
TElEcARE SySTEMEN
Tunstall HealthcareOslo 282993 lD BarendrechtT :0180-696 696 / F: 0180- 696 699E: [email protected]: www.tunstall.nl
THERMOHARDENDEkUNSTSTOFFEN
Bolidt kunststoftoepassing BVNijverheidsweg 373341 lJ Hendrik Ido AmbachtT: 078 - 684 54 44
E: [email protected] / I: www.bolidt.nlTOEGANGSTEcHNIEk
Vestiging DoorwerthRecord Automatische Deuren B.V.cardanuslaan 30Postbus 67, 6865 ZH DoorwerthT 026-3399777 F 026-3399770info@record-automatischedeuren.nlwww.record-automatischedeuren.nl
Vestiging OosterhoutRecord/Van Nelfen DeurtechniekHoutduifstraat 6Postbus 565, 4900 AN OosterhoutT 0162-447720 F 0162-447730
TOTAAlINRIcHTING
Rooms For care bvPostbus 87 - 5570 AB BergeijkDe Waterlaat 2 – 5571 MZ BergeijkT +31 (0)497 – 55 61 11E [email protected] www.rooms-for-care.nl
_______________________________
Heijneman Medical BVPostbus 4083400 Ak IJsselsteinT: 088 11 81 000 / F: 088 11 81 081E: [email protected]: www.heijnemanmedical.nl_______________________________
INTOS interieurmakers Waarderweg 44, 2031 BP Haarlem Postbus 141, 2000 Ac HaarlemT: 023 531 9039 F: 023 531 4821 E: [email protected]: www.intos.nl
VAcUüMPOMPEN / VAcUüMINSTAllATIES
Becker Druk- en Vacuümpompen B.V.Postbus 573, 8440 AN HeerenveenEurolaan 11, 8466 SM NijehaskeT: 0513-651800 / F: 0513-651855E: [email protected]: www.beckerdvp.nl
VERlIcHTING
Philips Nederland B.V.Divisie lightingPostbus 900505600 PB EindhovenT: licht infoservice: +31 (0) 40 27 87 500E: [email protected]: www.lighting.philips.nl
_______________________________
Waldmann B.V. lingewei 19 4004 lk Tiel T: +31-344-631019 F: +31-344-627856 I: www.waldmann.com
VERPlEEGOPROEP
ADT Fire & Security HoofdkantoorVlierbaan 6-12 2908 lR capelle aan den IJsselT: +31(0)88 - 260 28 99 F: +31(0)88 - 260 24 90M: +31(0)6 – 525 35 302E: [email protected]: www.adtfireandsecurity.nl
VlOEREN
Nora flooring systems B.V.Belgiëstraat 14 5171 PN kaatsheuvelT: 0416-286140I: www.nora.com/nl
WANDBEklEDING
Vescom Nederland B.V.Sint Jozefstraat 20, 5753 AV DeurnePostbus 70, 5750 AB DeurneT: +31 493 350 767F: +31 493 350 779E: [email protected]: www.vescom.nl
WASMAcHINES
Miele ProfessionalPostbus 166, 4130 ED VianenT: 034-73 78 884F: 034-73 78 429www.miele-professional.nlE: [email protected]
WATERBEHANDElING
BWT Nederland B.V.Energieweg 9, 2382 NA ZoeterwoudeT +31 (0)88 750 90 00F +31 (0)88 750 90 90www.bwtnederland.nl_______________________________
Pure Water Groupkorte Hei 34714 RD SprundelT: 0165 348 252F: 0165 348 254I: www.purewatergroup.com
FMT gezondheidszorg46
FMT Gezondheidszorg is een uitgave van:Van litsenburg BVEendenven 145646 JN EindhovenT +31 (0)40 29 30 186M: +31 (0)653 310657E [email protected] www.fmtgezondheidszorg.nl
Bezoekadres:Bogardeind 2195664 EG Geldrop
Volg FMT Gezondheidszorg via Twitter: twitter.com/fmtmagazine
FMT Gezondheidszorg wordt gemaakt met medewerking van o.a. NVTG, VTDV en kIVI NIRIA.
FMT Gezondheidszorg verschijnt 10x per jaar.
Uitgever: cor van litsenburg
Eindredactie:Wim van Gurp
NVTG Redactieraad:Mw. B. (Barry) S. van der GraafW. (Wim) van GurpIng l. (leo) van NamenIng. G. (Fred) T.J.M. PendersIr. H. (Henk) c. Postema
FMT komt tot stand met redactionele medewerking van: Ir. René Drost cEIMH. (Henk-Jan) HoekjenProf. dr. ir. J (Jos) lichtenbergDr. ir. M. (Masi) MohammadiG. (Gabriël) van NeervenDrs. F (Floor) ScholtenW. (Wilma) SchreiberG. (Gerrit) TenkinkF. (Frank) van WijckW. (Wim) Wijdenes
Fotografie: Jasper Scheffers, Peter Bouritius. e.a.
Vormgeving: Peter Bouritius
Advertenties:T +31 (0)513 68 48 08 E [email protected]
Medische Technologie:Jacques BeelenT +31 (0)6 51108895
Druk: Scholma Druk
ISSN 1873 - 8877
Abonnementen:Nederland: e 110,00België e 117,50Buiten Europese Unie: e 169,50
losse nummers e 15,95
Een abonnement kan op elk gewenst moment ingaan. Een abonnement wordt automatisch verlengd, tenzij tenminste twee maanden voor het einde van de abonnementsperiode schriftelijk wordt opgezegd.
Disclaimer:Van litsenburg BV heeft deze uitgave op de meest zorgvuldige wijze samen-gesteld. Van litsenburg BV en haar auteurs kunnen echter op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de gegevens. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissin-gen die gebaseerd zijn op de informatie in deze uitgave.
COLOFON
ADVERTENTIE-INDEX
AGENDAOKTOBERWKO-manifestatie30 oktober 2013, Fort Wierickerschans, BodegravenInlichtingen: www.dwa.nl/wko
ICT & Logistiek 201330 – 31 oktober 2013, Jaarbeurs, UtrechtInlichtingen: www.ict-en-logistiek.nl
Infosecurity 201330 – 31 oktober 2013, Jaarbeurs, UtrechtInlichtingen: www.infosecurity.nl
Congres Bouwmaterialen & Innovatie31 oktober 2013, TU Delft,Inlichtingen: www.kiviniria.net
NOVEMBERTrainingen veiligheids- en risicomanagement in de zorg5 november 2013, UtrechtInlichtingen: www.qacademy.nl
ERP-PLM event5 november 2013, Van der Valk Hotel, EindhovenInlichtingen: www.business-software-event.nl
Aquatech Amsterdam5 – 8 november 2013, RAI, AmsterdamInlichtingen: www.rai.nl
Kivi Niria Jaarcongres6 november 2013, TU EindhovenInlichtingen: www.kiviniria.nl
NEN 1010 in de praktijk6 november 2013, UtrechtInlichtingen: www.nen.nl
BIM is winst voor gebruik en exploitatie7 november 2013, Inlichtingen: [email protected]
Beurs Domotica & Slim Wonen20 -21 november 2013, EindhovenInlichtingen: www.beursdomoticaenslimwonen.nl
MIC 201321 – 22 november 2013, koningshof, VeldhovenInlichtingen: www.mic2013.nl
MEDICA 201320 – 23 november 2013, Düsseldorf, DuitslandInlichtingen: www.medica.de
Inspectiecongres 201327 november 2013, De ReeHorst, EdeInlichtingen: www.inspectiecongres.nl
Digitale ontwikkelingen in de zorg, congres28 november 2013, Postillion Hotels BunnikInlichtingen: www.zorgvisie-event.nl
DECEMBERPrecisiebeurs3 – 4 december 2013, NH conference centre koningshof, VeldhovenInlichtingen: www.precisiebeurs.nl
Doelgericht Storingen oplossen3 – 4 december 2013, GorinchemInlichtingen: www.egeminautomation.com
Elektro Vakbeurs10 – 12 december 2013, Evenementenhal, HardenbergInlichtingen: www.evenementenhal.nl/hardenberg
Decentrale energie11 december 2013, Energy Matters, DriebergenInlichtingen: www.energymatters.nl
Topics in Intensive Care11 – 12 december 2013, de Werelt, lunterenInlichtingen: www.topicsinic.nl
JANUARI 2014Vakbeurs Facilitair 201415 – 17 januari 2014, Brabanthallen, Den BoschInlichtingen: www.vakbeursfacilitair.net
TDVTDV
ASSA ABlOy Entrance Systems 31
2 double you 17
Geveke Besturingstechniek 21
Joulz 23
Medela 29
Medtronic 40 / 47
Metaflex Doors Europe BV 48
Mindray Medical Netherlands bv 30
Miele Professional 2
Swisslog 25
Vanguard Healthcare 7
WPS Parking Systems bv 8
Heart Valve Disease Urinary Retention
Severe SpasticityOveractive Bladder
Heart Failure Scoliosis
Bowel ControlBradycardia
Diabetes
Spinal Stenosis
Coronary Artery DiseaseSudden cardiac arrest
Tachycardia
Degenerative Disc DiseaseChronic Pain Parkinson’s DiseaseHeart Valve Disease
Atrial Fibrillation
Essential Tremor
Chronic Sinusitis
Dystonia
Cerebral Palsy
Multiple Sclerosis
Aortic Aneurysms
Obsessive Compulsive Disorder
Scoliosis
BradycardiaComplex Regional Pain Syndrome
Peripheral Artery Disease
Urinary RetentionSevere Spasticity
Overactive BladderGastroparesisHydrocephalus
Meniere’s Disease
At Medtronic, we’re changing what it means to live with chronic disease. We’re creating innovative therapies that help patients do things they never thought possible. Seeing our work improve lives is a powerful motivator. The more we do, the more we’re driven to push the boundaries of medical technology.
To learn more about Medtronic visit: www.medtronic.nl or www.medtronic.eu
Innovating for life.
© M
edtr
onic
201
3. A
lle re
chte
n vo
orbe
houd
en. G
edru
kt in
Eur
opa.
Verder kijkendan de deurbreed isAlle denkbare oplossingen
De hermetisch sluitende schuifdeursystemen
van Metaflex Doors voldoen aan de strengste
en meest actuele normen. Bovendien leveren
wij voor iedere situatie met zijn specifieke eisen
een maatwerkoplossing. Door onze voeling
met de markt en wat er in de wereld om ons
heen gebeurt, zijn wij in staat onze opdracht
gevers maximaal te ontzorgen. Met duurzame
innovaties en een professioneel serviceapparaat.
Wilt u ook een sluitend verhaal?
Kijk op www.metaflex.nl of bel 0543 - 477 333.