![Page 1: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/1.jpg)
Ewangelicka parafia w Nekielce w XIX i XX wieku
![Page 2: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/2.jpg)
Chronologia
• Nekielskie Olędry w Rzeczpospolitej Obojga Narodów (do 1793 r.)
• Nekla Hauland w Prusach (1793-1806, 1815-1919)
• Nekielka w Rzeczpospolitej Polskiej (1919-1939)
• Nekla Hauland w Kraju Warty (1939-1945)• Nekielka po II wojnie światowej
![Page 3: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/3.jpg)
W parafii wrzesińskiej
• 1754 – dom modlitw (kaplica) w Nekielskich Olędrach
• 1779 i 1799 – decyzje o przyłączeniu do parafii ewangelickiej (luterańskiej) we Wrześni
• Nabożeństwa co trzy miesiące (pastor Friedrich Wilhelm Vogel)
![Page 4: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/4.jpg)
Staroluteranie
• 1817: unia luteranizmu i kalwinizmu – powstanie Kościoła Ewangelicko-Unijnego w Prusach
• 1830: secesja zwolenników „czystego” luteranizmu
• 1845: uznanie przez państwo samodzielnego Kościoła Ewangelicko-Luterańskiego (staroluterańskiego)
![Page 5: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/5.jpg)
Parafia Nekla Hauland
• Staroluteranie w Nekli Hauland (aresztowanie kaznodziei Ludwiga Wagnera w 1842 r.)
• Emigracja do Australii (1846)
• Powołanie stałego duszpasterza w 1853 r.
• Utworzenie parafii Nekla Hauland z filiałem w Barczyźnie w 1857 r.
![Page 6: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/6.jpg)
![Page 7: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/7.jpg)
Pierwszy duszpasterz
• Ludolf Theobald Raimund GESSNER (Geßner)• Ur. 1821 w Głogowie• Studia we Wrocławiu 1839-1842• Nauczyciel na Śląsku i Pomorzu• 1853 – administrator parafii Nekla Hauland• 1855 – ślub z Henriettą Grams• 1857 – proboszcz parafii Nekla Hauland• 1883 – śmierć w Nekielce
![Page 8: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/8.jpg)
Cmentarz w Nekielce
![Page 9: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/9.jpg)
Nowy kościół (1884)
![Page 10: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/10.jpg)
Konsystorz Królewski w Poznaniu
(po prawej Max Reichard)
![Page 11: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/11.jpg)
Duszpasterze 1883-1921
• 1883-1886 Wilhelm SCHWENZER (proboszcz w Kostrzynie)
• 1887-1888 Wilhelm Hugo BERNIM
(wikary Paul SCHMIDT)
• 1888-1921 Franz ROEPER
![Page 12: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/12.jpg)
Ostatni proboszcz
• Franz ROEPER (Röper)• Ur. 1856 w Genthin (Brandenburgia)• Studia w Berlinie, Strasburgu i
Greifswaldzie• Wikariat w Szlichtyngowej 1887-1888• Ordynacja w Poznaniu i probostwo w
Nekielce 1888• Ślub w Müllrose z Johanną Marthą Juntke
1889
![Page 13: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/13.jpg)
Nekielska „Syberia”
• Narastanie różnic wewnątrz parafii – konflikt Nekla – Nekielka
• Budowa nowej szkoły z kaplicą w Barczyźnie (1897)
• Izolacja pastora Roepera• Próba przeniesienia głównego ośrodka parafii
do Nekli:- likwidacja filiału w Barczyźnie 1911- zakup gruntu pod budowę kościoła i domu parafialnego w Nekli 1913
![Page 14: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/14.jpg)
Superintendent Johannes Staemmler (1860-1947)
![Page 15: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/15.jpg)
Nekielska parafia w II RP
• 1921 – wyjazd Franza Roepera do Rzeszy (zm. 1944)
• Emigracja parafian – spadek liczebności z 900 do 500 osób
• Brak stałego duszpasterza – 1924-1937 administracji parafii przez pastora Martina Holtza z Czerniejewa
• Nabożeństwa w Nekli w gospodzie i nowej szkole
![Page 16: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/16.jpg)
![Page 17: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/17.jpg)
Superintendent Arthur Rhode (1868-1967)
![Page 18: Ewangelicka parafia w nekielce w XIX i XX wieku](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022061203/547d9d0ab379593a2b8b527b/html5/thumbnails/18.jpg)
Ostatnie lata parafii
• 1940 – przesiedlenie mieszkańców Nekielki do okolicznych wsi
• Konfiskata szkoły w Nekli
• Próby zorganizowania nabożeństw i nauczania religii w Nekli
• Ostatni duszpasterze:
- Heinz Koch z Kostrzyna (do 1942)
- Gustav Kohls z Czerniejewa