Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Etyka biznesu & CSR
w Polsce i Europie.
Pre
zen
tacj
a p
rzyg
oto
wan
a n
a p
od
staw
ie
op
raco
wan
ia (
20
04
)P
an
a P
rof.
dr
hab
. W
ojc
iech
a G
asp
ars
kie
go
Cen
tru
m E
tyki
Biz
nesu
WS
PiZ
& I
FiS
PA
N
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Co zrobiono w Polsce na rzecz etycznej infrastruktury?
W Polsce:- Ustawa o swobodzie gospodarczej, art.. 17 i 18- Zasady Dobrej Praktyki Związku Banków Polskich- Dobre Praktyki w Spółkach Publicznych - Zasady Dobrej Praktyki Konferencji Firm Finansowych- Kanon Etyczny Przedsiębiorcy (PKPP)- Kanon Dobrych Praktyk Rynku Finansowego (w przygotowaniu)
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
W Europie:- Corporate Social Responsibility (CSR) – Biała Ksiega UE/
biegun doskonałości CSR (2006)- Corporate Citizenship- British Banking Codes
- Associazione Bancaria Italiana package on CSR - London Principles
- AA 1000 (AccountAbility)
Co zrobiono w Europie na rzecz etycznej infrastruktury?
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Na Świecie:- SA 8000 (Social Accountability)- General Reporting Initiative (GRI) - SRI (FTSA4GOOD, Dow Jones Sustainability Index)- Global Compact (GC)- Caux Round Table (CRT)
Co zrobiono na Świecie, na rzecz etycznej infrastruktury?
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Źródło: www.wikipedia.org
Społeczna odpowiedzialność biznesu (przedsiębiorstw) (z ang.
CSR – Corporate Social Responsibility) – koncepcja, według której firmy na etapie budowania strategii
dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska, a także relacje z
różnymi grupami interesariuszy.
CSR:przypomnienie - definicja
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
CSR:przypomnienie - definicja
Źródło: www.wikipedia.org
Według tego podejścia, bycie odpowiedzialnym nie oznacza tylko spełniania przez organizacje biznesowe (przedsiębiorstwa) wszystkich wymogów formalnych i prawnych, ale oprócz tego również zwiększone inwestycje w zasoby ludzkie, w ochronę środowiska i relacje z interesariuszami, którzy mogą mieć faktyczny wpływ na efektywność działalności gospodarczej tych organizacji.
Zatem wydatki tego rodzaju należy traktować jako inwestycję, a nie jako koszt, podobnie jak w przypadku zarządzania jakością.
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Polska: znaczenie "społecznej gospodarki
rynkowej"
Wykładnia art. 20 Konstytucji RP
„W płaszczyźnie konstytucyjno-prawnej społeczna gospodarka rynkowa wyznaczona jest z jednej strony przez podstawowe, tradycyjne elementy rynku w postaci wolności gospodarczej i własności prywatnej, z drugiej zaś przez solidarność społeczna, społeczny dialog i współpracę partnerów społecznych.
Społeczna gospodarka rynkowa stanowi więc nie tylko określony model ekonomiczny, ale także pożądany przez ustawodawcę obraz ładu społecznego.”
[Trybunał Konstytucyjny, w styczniu 2001 r.]
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Polska: swoboda gospodarcza w etycznych
ramach
Potwierdzeniem rosnącego rozumienia jakie znaczenie ma Potwierdzeniem rosnącego rozumienia jakie znaczenie ma etyczny kontekst działalności gospodarczej jest to, że:etyczny kontekst działalności gospodarczej jest to, że:
w ustawie o swobodzie gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 r.z dnia 2 lipca 2004 r. zawarto dwa ważne artykuły nadające wolności
gospodarowania właściwe ramy niczym niczym passe-partoutpasse-partout obrazowiobrazowi
Są to artykuły 17 i 18 traktujące Są to artykuły 17 i 18 traktujące o uczciwości, dobrych obyczajach oraz moralności
publicznej
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Art. 17. Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na Art. 17. Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na
zasadachzasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów..
Art. 18. Przedsiębiorca jest obowiązany spełniać określone Art. 18. Przedsiębiorca jest obowiązany spełniać określone przepisami prawa warunki wykonywania działalności przepisami prawa warunki wykonywania działalności
gospodarczej,gospodarczej, w szczególności dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, , a takżea także ochrony środowiska..
Polska: artykuły pierwszej potrzeby
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Artykuły 17 i 18 ustawy kładą kres powtarzanemu niby mantra przekonaniu,
że „co „co niezakazane, to dozwolone”.niezakazane, to dozwolone”.
Polska: Nieetyczne = nielegalne !
Od wejścia w życie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, nieuczciwa konkurencja oraz poszanowanie dobrych obyczajów
i interesów konsumenta, jest nie tylko – jak zawsze było nieetyczne, ale także nielegalne.
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Co robić ? Działać !
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Co to jest program etyczny ?
…to całościowe przedsięwzięcie skierowane na uczynienie z etyki biznesu (prostych zasad) najwyższego standardu organizacji o
randze strategicznej...
Nie redukowanej do PR-owskiego Nie redukowanej do PR-owskiego dodatku.dodatku.
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Główne elementy programu etycznego.
Identyfikacja wartości…
Ustalenie misji i wizji…Ustalenie misji i wizji…
Opracowanie kodeksu Opracowanie kodeksu etycznego…etycznego…
Opracowanie programu Opracowanie programu kształcenia etycznego…kształcenia etycznego…
Promowanie zachowania Promowanie zachowania etycznego…etycznego…
Monitorowanie przestrzegania Monitorowanie przestrzegania norm…norm…
Przeprowadzenie audytów Przeprowadzenie audytów etycznych…etycznych…
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Teoria: odpowiedzialny biznes, to taki biznes,
który:realizuje cel firmy
(powiększanie wartości firmy, dostarczanie produktów i usług odpowiedniej jakości),(powiększanie wartości firmy, dostarczanie produktów i usług odpowiedniej jakości),
czyniąc to w długim horyzoncie czasowym (harmonijna trwałość), (harmonijna trwałość),
co jest zapewniane co jest zapewniane przez należyte kształtowanie relacji z głównymi interesariuszami (akcjonariusze, pracownicy, menedżerowie, klienci, konsumenci, dostawcy, społeczność lokalna, (akcjonariusze, pracownicy, menedżerowie, klienci, konsumenci, dostawcy, społeczność lokalna,
środowisko naturalne itd.),środowisko naturalne itd.),
w toku postępowania zgodnego z prawem i społecznie przyjętymi normami etycznymi
(przez wszystkich interesariuszy).(przez wszystkich interesariuszy).
Źródło: W. Gasparski, Wykłady z etyki biznesu: Nowa edycja, 2004
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kanon etyczny przedsiębiorców – członków Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych
Lewiatan*
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kanon etyczny przedsiębiorców – członków Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan*
1. Jako przedsiębiorcy uznajemy, że nasza odpowiedzialność polega przede wszystkim na : - dostarczaniu klientom i konsumentom produktów (wyrobów lub usług) właściwej jakości, - czynieniu tego w długim horyzoncie czasowym, - zapewnianiu należytych relacji z głównymi interesariuszami firmy,- postępowaniu zgodnie z prawem i normami moralnymi.
2. Dążymy do tego, by prowadzone przez nas firmy cieszyły się zaufaniem wszystkich grup interesariuszy, to jest klientów i konsumentów, pracowników, menedżerów, akcjonariuszy, dostawców i odbiorców, konkurentów i społeczeństwa.
*Przygotowany przez Centrum Etyki Biznesu we współpracy z PKPPL
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
3. Rozpatrujemy z należytą starannością oraz bierzemy pod uwagę przy podejmowaniu decyzji opinie osób i grup funkcjonujących w otoczeniu naszych firm.
4. Kształtujemy kulturę organizacyjną naszych firm tak, by przejawiała się w odpowiedzialności za pracowników oraz w ich odpowiedzialności za powierzone zadania.
5. Dbamy o to, aby nasi pracownicy nie byli dyskryminowani z żadnego powodu, aby ich godność jako osób była uszanowana, praca odpowiednio i terminowo wynagradzana, a środowisko pracy bezpieczne i zdrowe.
6. Staramy się, aby kierowanie naszymi firmami na wszystkich szczeblach pełnione było umiejętnie oraz z dbałością o przestrzeganie norm moralnych i mogło służyć za wzór postępowania.
*Przygotowany przez Centrum Etyki Biznesu we współpracy z PKPPL
Kanon etyczny przedsiębiorców – członków Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan*
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
7. Prowadzimy działalność produkcyjną i handlową oraz operacje finansowe w sposób przejrzysty i jesteśmy gotowi do ponoszenia konsekwencji w przypadku pomyłek.
8. Jesteśmy solidnymi partnerami w działalności polegającej na tworzeniu dóbr oraz pomnażaniu wartości, a uczciwa konkurencja i osiągnięty zysk świadczą o naszej zdolności do twórczego reagowania na zmiany zachodzące w środowisku społecznym, w jakim działamy.
9. W trosce o dobro wspólne, w tym o środowisko naturalne, podejmujemy ważne społecznie inicjatywy oraz sprawujemy mecenat na miarę posiadanych możliwości.
10. O naszej rzetelności świadczy zgodność naszych słów i naszych czynów.
*Przygotowany przez Centrum Etyki Biznesu we współpracy z PKPPL
Kanon etyczny przedsiębiorców – członków Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan*
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Czy mamy zaufanie do innych ludzi ?
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Dania Polska 2002 Polska 2007
zaufanie
obawa
trudnopowiedzieć
Źródło - TNS OBOP Survey 5-9.01.2007. Opublikowano 23.01.2007 [GW]
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Ku obywatelskiej Rzeczypospolitej gospodarczej
Zapewnienie podmiotowości interesariuszom wymaga pilnego podjęcia działań ze strony instytucji państwowych,
samorządowych, korporacji przedsiębiorców, związków zawodowych,
środowisk naukowych oraz organizacji pozarządowych na rzecz kształtowania
obywatelskiej Rzeczypospolitej gospodarczej.
Odpowiedzi wymagają dwie kwestie:
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
- Kto jest autentycznym obywatelem Rzeczypospolitej gospodarczej ?
- Co zrobić, by przekształcić aktualną „szlachecką” rzeczpospolitą
gospodarczą w obywatelską Rzeczpospolitą gospodarczą ?
W tym celu konieczna jest strategia odpowiedzialności oraz etyczna infrastruktura.
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Wszyscy jesteśmy interesariuszami
Interesariusze tworzą konstytuantę organizacji, czyli system stanowiący firmę sensu largo, tj.:
- firmę sensu stricto (interesariusze wewnętrzni) -otoczenie bliższe i dalsze (interesariusze zewnętrzni)
Tak rozumiana organizacja gospodarcza stanowi:nie prosty mechanizm do pomnażania pieniędzy
zainwestowanych przez jedną grupę interesariuszy (właścicieli/ udziałowców),
ale złożoną instytucję społeczną, której członkowie inwestują swoje „stawki” (stakes) w jej funkcjonowanie.
Odpowiedzialne funkcjonowanie organizacji gospodarczych wymaga traktowania wszystkich interesariuszy - i to przez wszystkich interesariuszy - jako tych, którym przysługuje
podmiotowość gospodarcza.
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
CSR w wybranych krajach Europy
W opublikowanej niedawnoksiążce* stanowiącej przeglądtego, co charakterystyczne dla CSR w krajach Europyposzczególnym rozdziałom nadanotytuły mówiące same za siebie.
*A. Habisch i in., red., Corporate Social Responsibility Accross Europe, Springer 2005
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
CSR w Europie Północnej
Finlandia: Siła społeczeństwa o wysokim zaufaniuministerstwa, firmy i instytucje społeczeństwa obywatelskiego
współpracują ze sobą na rzecz CSRuwaga skupiona na kwestiach ochrony środowiska
Dania: Całościowe strategie rynku pracydemokracja partycypatywna argumentem silniejszym na rzecz
CSR, niż tradycja religijna czy etykawysoki stopień wzajemnego zaufania
Norwegia: Dobrowolne partnerstwo jako aktywa społecznetradycja socjaldemokratyczna jako źródło
wysokie zaangażowanie MSPprzejrzystość większa, aniżeli w innych krajach
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
UK: Klarowny model stosunków biznes-społeczeństwoistytucjonalizacja (societal governance)
corporate governance soft law
Irlandia: Most przez Atlantyktradycja oraz wpływ kapitalizmu amerykańskiego nie sprzyjały
rozwojowi CSRznaczący wpływ wywarło przystąpienie do UE ora nadzieje
związane z rowiązaniami europejskimi
Belgia: Gorący temat w zarządzaniukonsekwencje sporów Flandrii i Walonii
niedostatek otwartego komunikowania się w sprawach polityki gospodarczej
CSR w Europie Zachodniej
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Holandia: Redefinicja pozycji w społeczeństwieCSR – A Dutch Approach (2001)inicjatywy centralne i lokalne ze strony władzaktywność sektora finansowego
Francja: Balansowanie między konstruktywnym molestowaniem a cnotliwymi intencjami
długa historia braku zaufania do stosunków w biznesiespołeczne prawodawstwo nie zachęca do dobrowolnościsceptycyzm
CSR w Europie Zachodniej
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Niemcy: Przezwyciężanie spuścizny korporacjonizmuspołeczna gospodarka rynkowapowiązanie ze ‘zrównoważonym rozwojem’ oraz ‘obywatelstwem korporacyjnym’niechęć firm do strategii CSR/ słaby głos konsumentówCSR a jakość warunków pracy
Austria: Działania skupione na zapewnieniu zrównoważonego rozwoju
dążenie do eliminacji napięć społecznych w gospodarcedziałanie na rzecz tworzenia europejskiego obszaru aktywności gospodarczejodkrywanie nowej roli przedsiębiorstw
CSR w Europie Zachodniej
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Węgry: Społeczny dobrobyt w tyle za wzrostem ekonomicznymspołeczeństwo nie ma zaufania do biznesu
niskie notowania etyczne organizacji biznesowychbrak zaufania do menedżerów
Czechy: Odkrywanie nowego znaczenia autorytetupragmatyzm (korzystanie z okazji)
potrzeba nowych regulacji prawnychetyka ma ograniczyć złe praktyki
CSR w Europie Środkowej
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Litwa: Mapa drogowa od konfrontacji do konsensukonieczność przezwyciężenia postaw z czasów komunistycznych
niezbędna edukacja z zakresu etyki biznesudążenie do eliminacji cynizmu w zarządzaniu gospodarką
Estonia: Inkubacja radykalnej zmiany politycznej i ekonomicznejzmiana relacji biznes-społeczeństwo
CSR nowym pojęciemdominuje sukces finansowy
brak programów strategicznych CSR
CSR w Europie Wschodniej
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Rosja: Cienka linia miedzy małym biznesem a wielką politykąoligarchizacja gospodarki i politykipodejscie emocjonalne i spontaniczne do CSR
Ukraina: W poszukiwaniu narodowej tożsamościCSR melodią przyszłościspecyfika kulturowaważna edukacja i komunikowanie społeczne
CSR w Europie Wschodniej
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Włochy: Kreśląc nowy pejzaż biznesudążenie do zapewnienia zrównoważonego rozwojuwpływ globalizacji oraz wymuszenia gospodarczekwestie ochrony środowiska
Hiszpania: Od paternalistycznej przeszłości do zrównoważonych firm
reputacja i przewaga konkurencyjna zachęcają firmy do CSRuwarunkowania kulturowewpływ UE
Portugalia: Tradycyjne wartości a ciśnienie transformacjidobry klimat dla dialogu społecznegopodejście instrumentalne czy strategia?przeszkoda wysoki koszt i słabe sumienie
CSR w Europie Południowej
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Turcja: Odpowiedzialność społeczna w biznesie uzależnionym od państwa
uzależnienie kulturowebrak instytucjonalizacji CSR
corporate governance czynnikiem wspierającym
Grecja: Eksperyment rozszerzenia rynkusprzyjająca atmosfera dla CSR
CSR jako społeczna ‘rewolucja’nadzieja na zmiany wprowadzające nowy model ładu
korporacyjnego
CSR w Europie Południowej
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Co ponadto zrobiono w innych krajach?
W dniach 31 maja – 1 czerwca 2006 r. odbyła się w Londynie konferencja pn. „Ethical Corporation Europe’s Biggest Corporate Summit”na konferencji tej przedstawiono rozwiązania wprowadzone i wprowadzane w coraz większej liczbie firm i krajów (nb. polskie firmy nie były na konferencji reprezentowane);
- tworzone są tzw. łańcuchy dostawców
- standardy CSR powinny być wprowadzane w organizacjach nie-biznesowych, przede wszystkim w urzędach administracji państwowej i samorządowej
- przede wszystkim następuje przechodzenie od CSR (Corporate Social Responsibility) do CR (Corporate Responsibility), a nawet do SD (sustainability development) oraz (dobrego) obywatelstwa korporacyjnego (Corporate Citizenship)
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Co ponadto zrobiono w innych krajach?
-coraz więcej firm ogłasza raporty społeczne zgodne z zasadami Global Reporting Initiative (GRI); we Francji istnieje prawny obowiązek (Nouvelles Régulation Sociales, 2001)
- w Szwecji przy Ministrze Spraw Zagranicznych utworzono stanowisko Swedish Partnership for Global Responsibility pełnione przez Ambasador Elisabeth Dahlin
- przygotowywana jest norma ISO 26000 dotycząca społecznej odpowiedzialności
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
16 kwestii dotyczących
CSR...do rostrzygnięcia lub zastanowienia...
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Opublikowana została właśnie pod auspicjami European Foundation for Management Development (EFMD)
praca zbiorowa* poświęcona CSR.
W książce tej autorzy z krajów „starej Europy” oraz kilku innych państw (inicjatywa pochodzi z roku 2002)
przedstawiają wyniki studiów i badań zdających sprawę z przyczyn, intencji
oraz spełnień inicjatywy dotyczącej globalnej odpowiedzialności spółek
wykraczającej poza odpowiedzialność prawną oraz wąsko rozumiane
zarządzanie zasobami ludzkimi.
16 kwestii przedstawionych w kolejnych rozdziałach tego dzieła
definiuje aktualne rozumienie społecznej odpowiedzialności
biznesu (CSR)* José Allouche, red., 2006, Corporate Social
Responsibility, Vol. 1, Concepts, Accountability and Reporting, Palgrave, Houndmills (UK)
Zd
jęci
e p
och
od
zi z
: h
ttp
://u
s.m
acm
illa
n.c
om
/corp
ora
teso
cialr
esp
on
sib
ilit
yvolu
me1
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
CSR jako odpowiedź korporacji na żądania płynące z otoczenia biznesu (organizacji pozarządowych wspartych przez media) ze względu na:
- niszczenie środowiska naturalnego- nieprzestrzeganie praw człowieka- zatrudnianie dzieci- korupcję- ukryte zagrożenia zastosowaniem środków technicznych- zagrożenie życia i zdrowia- inne ukryte praktyki zdobywania zysku
[John Roberts, Cambridge University, UK]
Kwestia 1
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kwestia 2
Przesunięcie akcentu z CSR na CC – corporate citizenship = korporacja jako
(dobry) obywatel w celu przeniesienia akcentu z retoryki
na działania.
Kontinuum działań:- dobrowolne stosowanie przez firmy odpowiedzialnego
zarządzania- udział rządu w określaniu wymagań stawianych korporacjom,
w szczególności dotyczących większej przejrzystości ich działań
- połączenie zewnętrznych standardów i zasad oraz standaryzowanej sprawozdawczości i wiarygodnego
monitorowania rzeczywistych działań z wewnętrznym postępowaniem firm
[Sandra Waddock, Boston College, USA]
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kwestia 3
Pojęcie „korporacji” jest nowym bytem prawnym różniącym się od tradycyjnej firmy mającej swego właściciela i nadal dominującej w małym i średnim biznesie.Korporacja korzysta:
- z prawnej rejestracji jako spółki - ograniczonej odpowiedzialności (liability)-nieograniczonego istnienia
Powstaje pytanie czy przywileje te są społecznie korzystne...- kwestia nadmiernej władzy – politycznej i ekonomicznej – biznesu- brak demokratycznej legitymizacji (przejrzystość i obliczalność)- globalizacja i prywatyzacja- stąd obciążenie wymaganiami „odpowiedzialności społecznej”
[Russel Sparkers, British Methodist Church, UK]
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kwestia 4
Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR) a zagadnienie trwałego i zrównoważonego rozwoju (sustainability)
określającego normy dla działań współczesnych biorące pod uwagę zapewnienie dzisiejszych warunków życia przyszłym pokoleniom.
ECSF (European Corporate Sustainability Framework) – prace nad nowym narzędziem menedżerskim służącym zarządzaniu złożonymi
procesami mającym umożliwić przekształcenie firm w organizacje „doskonałości biznesowej” (business excellence) uwzględniającej ten
ambitny cel.
[Marcel van Marrejvik, Erasmus University, Holandia]
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kwestia 5
CSR jako reakcja na spowodowane globalizacją oddzielenie prawnego wymiaru działalności gospodarczej od jej wymiarów ekonomicznych i społecznych.
CSR jako „model organizacyjny” służy dostarczeniu odniesień do oceny finansowej, ekologicznej, społecznej (nie zaś narzędzi menedżerskich: kodeksów etycznych, raportów nt. interesariuszy), ponieważ dotyczy głównie firm wielonarodowych.
Trudności w powiązaniu faktów i wartości (różnice między krajami).
[Pierre Kletz & Yvon Pesqueux, Francja]
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kwestia 6Badania empiryczne opinii 13 dyrektorów korporacji
wielonarodowych (management of corporate social and environmental performance) wskazały, że dla szefów firm ważne
jest:
- wpływ CSP na wartość (i konkurencyjność) firm
- zintegrowanie CSP z istniejącymi procesami biznesowymi i dotyczącymi zarządzania
- treść odpowiedzialności na poziomie analizy instytucjonalnej
- złożoność wzajemnych powiązań zasad, procesów i wyników CSP
Stosowanie CSP w praktyce jest bardziej złożone, niż wynikałoby to z teorii.
[Gilbert Lenssen & Nicolay Dentchev, EABIS, Belgia]
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kwestia 7
Odpowiedzialność (obliczalność) korporacji (coprporate accountability), jako
systematyczne informowanie publiczności i komunikowanie się z nią w celu
uzasadnienia decyzji podejmowanych przez organizacje oraz działań wobec
interesariuszy.
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kwestia 7
Sześć zmian
-informacja retrospektywna a informacja prospektywna
-dane twarde (ilościowe po audycie) i miękkie (jakościowe)
-koszt-korzyść a przejrzystość
-przestrzeganie a wiarygodność minimum (bottom line ) jednowymiarowe, a minima wielowymiarowe (Global Reporting
Initiative)
- monolog a dialog
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kwestia 7
Pytania oczekujące odpowiedzi:
- zmiany: ewolucja czy rewolucja?- czy audytorzy powinni bardziej angażować
się w CA?- granice przejrzystości?- czy rządy powinny bardziej angażować się
w CA?- co lepsze: dokładne miary czy opisy?- w jakim stopniu raporty społeczne służą
manipulacji?
[Moses Pava & Joshua Krausz, USA]
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Rola prawa w kształtowaniu odpowiedzialnej korporacji:
relacje między prawem a etyką: „jeśli legalne, to etyczne”stanowisko zajmowane przez menedżerów jest w tej sprawie bardzo istotne
Rodzaje regulacji prawnych:dochodzenie szkódtradycyjne mechanizmy prawneregulacje dotyczące rynkówujawnianie informacjisamoregulacjazachowania korporacji wielonarodowych
[David Hess, USA]
Kwestia 8
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kwestia 9
Dwa rodzaje prawa: prawo „twarde” oraz regulacje „miękkie”.
CSR jest regulacja „miękką”, ale pojawiają się głosy, że pewne elementy powinny zostać ujęte w krajowych systemach prawa
„twardego”, bowiem firmy wielonarodowe skarżą korporacje-matki przed sądami kraju pochodzenia za złe zachowania spółek-córek w
krajach funkcjonowania tych ostatnich.
Kompetencje sądów w sprawach z powództwa zagranicznego ulegają rozszerzeniu (nie tylko sądy USA, ale stopniowo sądy europejskie),
co wymaga „twardego” prawa w sprawach międzynarodowej odpowiedzialności społecznej biznesu (CSR).
[Karim Medjad, Francja]
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Brak doskonałej przejrzystości w komunikowaniu się firm i inwestorów niezbędnej dla efektywnego funkcjonowania rynków finansowych i gospodarki w szerszym zakresie.
Korzyści dla firm z dobrowolnego ogłaszania pozafinansowych informacji o społecznie odpowiedzialnym zarządzaniu to:
redukcja asymetrii w pozytywnym znaczeniu dla udziałowców i pozostałych interesariuszypoprawa reputacji firmyredukcja kosztu kapitału
[Jérôme Caby, Francja & Juan Piñero Chousa, Hiszpania]
Kwestia 10
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kwestia 11
Udostępnianie informacji interesariuszom, jako niezbędny warunek skłaniania ich do podejmowania odpowiedzialności i ich obliczalności
(accountability).
Społeczna obliczalność (social accountability) stanowi połączenie corporate social responsibility (CSR1) oraz społecznego reagowania
– corporate social responsiveness (CSR2).
Internet jako narzędzie dialogu z i między interesariuszami.
Prowadzi to do rozszerzenia społecznej odpowiedzialności firm.
[Brendan O’Dwyer, University of Amsterdam, Holandia]
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kwestia 12
Badania wskazują, że rośnie liczba firm ogłaszających raporty dotyczące spraw społecznych, ochrony środowiska i wyników ekonomicznych.
Brak jest dostatecznie dokładnych oszacowań ryzyka i niepewności wpływających na wartość firmy.
Wymaga to lepszego rozumienia wyznaczników strategii i wpływu CSR (corporate sustainability reporting) na wartość firmy.
Konieczna jest instytucjonalizacja tak rozumianego CSR.
[Réal Labelle, Bernard Sinclair Desgagné, Kanada & Allain Schatt, Francja]
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kwestia 13
Lista informacji pozafinansowych obejmuje wiele pozycji, różnych w różnych krajach oraz określonych przepisami, lub przyjmowanych
dobrowolnie, albo oczekiwanych.
Wiele firm aktywnie prezentuje informacje, gdy zagrożona jest ich reputacja i akceptacja ich działalności przez
społeczeństwo obywatelskie.
Inne firmy rozumieją, że nowe reguły rynku w XXI w. są właśnie opracowywane w odpowiedzi na prawo do wiedzy i
partycypacji jakiego domaga się społeczeństwo obywatelskie jeśli nie dla eliminacji ryzyka w życiu codziennym i
przyszłych pokoleń, to przynajmniej dla zachowania kontroli i wpływu.
Tradycyjna statystyka nie wystarcza.
[Olivier Dubigeon, Francja]
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kwestia 14 & 15
Przykład Francji, gdzie publikowanie raportów CSR i dotyczących zrównoważonego rozwoju jest obligatoryjne dla firm giełdowych od 2002 r.
publikacji raportów domagał się rząd, a nie interesariuszerozumienie CSR jest zdominowane przez stosunki pracy ogłaszanie danych dotyczy bardziej ich publikowania aniżeli treści
Jest to tzw. francuski paradoks wywodzący się ze społecznego paternalizmu sięgającego XIX w.
[José Allouche, Françoise de Bry, Isabelle Huault & Géraldine Schmidt, Francja]
New Economic Regulation (NRE Law) we Francji wywołało problem jakości informacji dotyczących CSR (normy ISAE 100, AA 1000).
[Jacques Igalens, Francja]
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Kwestia 16
Systemy zarządzania, a CSR:- co jest główną ‘logiką’ systemów zarządzania CSR?- czy tradycyjne systemy zarządzania jakością wystarczają?- jakie są zagadnienia kluczowe?- czy można wskazać komplementarność elementów i obszarów systemów zarządzania CSR, przynajmniej w skali europejskiej?
Dwie inicjatywy:- CSR standard – International Standards Organization (ISO)- badania dotyczące benchmarkingu uwzględniające Q-RES (Włochy), ValuesManagementSystem (Niemcy), SIGMA oraz AA1000 (Wlk. Brytania).
[Simone de Colle, Włochy]
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Rola biznesu w życiu
społecznym gwałtownie
wzrasta zarówno w skali lokalnej, jak i globalnej.
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Wzrostowi temu towarzyszyć musi rosnąca odpowiedzialność firm nie tylko za jakość spełniania roli realizatorów celów wewnętrznych firm i korporacji, ale także za jakość spełniania roli członków społeczeństwa jakimi są te firmy te i korporacje.
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Zharmonizowane i jakościowo dobre spełnianie obu ról
jest w ostatecznym rachunku korzystne zarówno
dla biznesu jak i społeczeństwa.
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Jest to bowiem nie koszt,
lecz długoterminowa
inwestycja.
Prepared by Artur Smolik na podstawie opracowania Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
inspirations
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła. – manage or die Team
Materiał powstał na podstawie opracowania (2004)Pana Prof. dr hab. Wojciecha Gasparskiego
Centrum Etyki BiznesuWSPiZ & IFiS PAN
Zdjęcia i ilustracje: www.istockphoto.com , www.microsoft.com
Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów,
pod warunkiem zacytowania źródła.