![Page 1: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/1.jpg)
Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i
fundacji w aspekcie księgowym
Projekt „OŚRODEK WSPIERANIA EKONOMII SPOŁECZNEJ” współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Poddziałania 7.2.2 Wsparcie ekonomii społecznej.
RealizatorCentrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich „OPUS”
Adres: 91-415 Łódź, pl. Wolności 2e-mail: [email protected]
tel. 042 632 22 18
Instytucja pośrednicząca
II stopnia
![Page 2: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/2.jpg)
Podstawa prawna
Art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
Działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy jest zarobkowa – działalność , która ma przynieść w zamierzeniu zysk
(choć czasem zdarza się strata), bez znaczenia jest sposób przeznaczenia uzyskanego w ten sposób majątku.
działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych,
a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i – działalność prowadzona w sposób
profesjonalny, zapewniający bezpieczeństwo i pewność obrotu ciągły – działalnością gospodarczą jest działalność mająca stały
charakter, powtarzalny .2
![Page 3: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/3.jpg)
Podstawa prawnaprawo o stowarzyszeniach
Art. 34 Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą,
według ogólnych zasad określonych w odrębnych przepisach. –chodzi przepisy regulujące funkcjonowanie przedsiębiorców
Dochód z działalności gospodarczej stowarzyszenia – chodzi tu o dochód (przychód minus koszt) uzyskany przez stowarzyszenie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej
służy realizacji celów statutowych i
nie może być przeznaczony do podziału między jego członków. – dochód nie może być dzielony, musi być przeznaczony albo na działalność statutową albo na rozwój działalności gospodarczej.
3
![Page 4: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/4.jpg)
Podstawa prawnaustawa o fundacjach
Art. 5 ust. 5 Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą
w rozmiarach służących realizacji jej celów.- działalność gospodarcza nie może stanowić celu działania fundacji, bądź być formą jego realizacji, lecz należy traktować ją wyłącznie jako źródło dochodu, ma mieć charakter pomocniczy.
Jeżeli fundacja ma prowadzić działalność gospodarczą Wartość środków majątkowych fundacji przeznaczonych na działalność gospodarczą nie może być mniejsza niż tysiąc
złotych.
4
![Page 5: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/5.jpg)
KROKI DO PODJĘCIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Krok pierwszy - określenie decydentów
Krok drugi – wybór przedmiotu działalności gospodarczej
Krok trzeci – określenie formy wykonywania działalności gospodarczej
Krok czwarty - przygotowanie biznesplanu
5
![Page 6: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/6.jpg)
KROKI DO PODJĘCIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Krok piąty - decyzja o podjęciu działalności gospodarczej
Krok szósty – zgłoszenie zmiany nr REGON
Krok siódmy – rejestracja sądowa
Krok ósmy – zgłoszenie do urzędu skarbowego
6
![Page 7: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/7.jpg)
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Żadna organizacja III sektora nie jest
podmiotowo zwolniona z obowiązków
podatkowych wobec państwa. Zwolnione są
jedynie poszczególne sfery działań społecznych
prowadzonych przez organizacje oraz szczególne
dla niech zdarzenia; są więc swego rodzaju
wyjątkiem.
7
![Page 8: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/8.jpg)
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Nawet jeżeli wszystkie dochody organizacji są zwolnione z podatku dochodowego osób prawnych na podstawie art 17 ustawy, to jednak organizacja ma nadal obowiązek stosowania się do obowiązujących zasad sprawozdawczości dotyczącej tego podatku.Sprawozdawczość taka musi być przekazana do właściwego, ze względu na siedzibę organizacji, urzędu skarbowego
8
![Page 9: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/9.jpg)
Ważne więc, by z prowadzonej przez organizację
dokumentacji księgowej jasno wynikało,
iż organizacja prowadzi działalność zgodnie z
zapisami odpowiednich przepisów - by móc
wykazać, iż dane zwolnienie czy zaniechanie
płacenia podatku przysługiwało organizacji.
9
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
![Page 10: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/10.jpg)
Ze zwolnienia z podatku dochodowego może korzystać organizacja, której działalność określona w statucie i przez nią prowadzona mieści się w ramach określonych w ustawie.Ustawa o podatku dochodowym osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r. z.p.z.w art. 17 ust. 1, określa podstawowe zwolnienia z podatku dochodowego dotyczące organizacji pozarządowych.
10
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
![Page 11: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/11.jpg)
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Podobnie jest w przypadku innych obowiązków podatkowych: organizacje pozarządowe nie są automatycznie zwolnione z podatku VAT. Zwolnienie z VAT określone jest w art. 43 ust. 1 pkt 1 Ustawy o podatku od towarów i usług (z 11.03.2004 r.).
11
![Page 12: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/12.jpg)
Z punktu widzenia stowarzyszeń i fundacji ważny jest zapis, iż zwolnione z VAT są: (oznaczone symbolem PKWiU-91) "usługi świadczone przez organizacje członkowskie, gdzie indziej niesklasyfikowane (wyłącznie statutowe)". Jest to zwolnienie niezależne od wysokości przychodów związanych z tymi usługami.
12
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
![Page 13: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/13.jpg)
Jeśli jednak organizacja prowadzi działalność, która nie mieści się w katalogu usług zwolnionych z VAT (np. prowadzi działalność wydawniczą, organizuje koncerty), to może skorzystać ze zwolnienia tylko wtedy, jeśli łączna kwota przychodów związanych z prowadzoną przez siebie działalnością nie przekroczyła w roku poprzednim lub bieżącym 50 000 zł - (art. 113 ust.1 ustawy o VAT).
13
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
![Page 14: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/14.jpg)
Działalność gospodarcza a odpłatna działalność pożytku publicznego.W przypadku organizacji pozarządowych nowym rozwiązaniem jest wprowadzenie pojęcia odpłatnej działalności pożytku publicznego. W świetle obecnych przepisów w Polsce odpłatna działalność statutowa podlega opodatkowaniu VAT, również w przypadku, gdy nie stanowi działalności gospodarczej).
14
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
![Page 15: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/15.jpg)
Rachunkowość organizacji nie prowadzącej działalności
gospodarczej prowadzona jest na podstawie zapisów :
ustawy o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. (Dz.U. z
2002 r.Nr 76, poz. 694 z późn. zm.)
oraz Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie
szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek
niebędących spółkami handlowymi nieprowadzących
działalności gospodarczej (Dz.U. z 2001 r. Nr. 137,poz. 1539)
15
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
![Page 16: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/16.jpg)
Obowiązek prowadzenia rachunkowości według
przytoczonych powyżej przepisów dotyczy osób
prawnych (fundacje i stowarzyszenia), ale
także jednostek które nie podlegały rejestracji
w KRS, np. stowarzyszeń zwykłych czy
uczniowskich klubów sportowych.
16
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
![Page 17: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/17.jpg)
Każda organizacja bez względu na rodzaj prowadzonej działalności jest zobowiązana do sporządzania sprawozdania finansowego (bilans, rachunek wyników oraz informacja dodatkowa), a także sprawozdań i zgodnie z obowiązującymi przepisami deklaracje do odpowiednich urzędów.
Co najmniej raz do roku ustalić należy również wynik na działalności.
17
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
![Page 18: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/18.jpg)
Jeśli organizacja nie prowadzi działalności
gospodarczej może zastosować pewne
uproszczenia w prowadzeniu
rachunkowości wynikają one z uproszczonego
wzoru sprawozdania finansowego oraz z
możliwości odstąpienia od zasady ostrożnej
wyceny.
18
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
![Page 19: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/19.jpg)
Rozpoczęcie przez organizację działalności
gospodarczej powoduje m.in. konieczność
sporządzania bardziej rozbudowanego
sprawozdania finansowego według wzoru
określonego w ustawie o rachunkowości.
19
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
![Page 20: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/20.jpg)
Rachunkowość organizacji prowadzącej działalności
gospodarczej prowadzona jest na podstawie zapisów :
ustawy o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. (Dz.U.
z 2002 r.Nr 76, poz. 694 z późn. zm.)
nie stosuje się w tym przypadku zapisów
Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie
szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek
niebędących spółkami handlowymi nieprowadzących
działalności gospodarczej (Dz.U. z 2001 r. Nr. 137,poz. 1539)
20
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
![Page 21: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/21.jpg)
Zasadniczą zmianą będzie uzupełnienie kont
syntetycznych i analitycznych o konta
dotyczące działalności gospodarczej oraz
konieczność stosowania zasad ostrożnej wyceny
oraz tworzenia rezerw
21
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
![Page 22: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/22.jpg)
Rachunek czy faktura Organizacja potwierdzając sprzedaż towaru
lub usługi zobowiązana jest do wystawienia rachunku.
Gdy jednak organizacja jest zarejestrowana jako aktywny płatnik VAT (jest tzw. „vatowcem”) wtedy rachunek musi być zastąpiony fakturą.
22
![Page 23: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/23.jpg)
Zakończenie wykonywania działalności gospodarczej
Organizacja pozarządowa może podjąć decyzję o zakończeniu
wykonywania działalności gospodarczej z różnych przyczyn.
Dwie najczęściej spotykane przyczyny to:
po pierwsze działalność gospodarcza mogła okazać się nie opłacalna.
po drugie w wyniku jej prowadzenia powstały zobowiązania, a
przedsiębiorca zaprzestał ich spłacania.
Zaistniałe sytuacje rodzą ustawowe obowiązki związane z
zakończeniem tej działalności.
23
![Page 24: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/24.jpg)
Ważne
Ani stowarzyszenie, ani fundacja nie są powoływane w celu prowadzenia działalności gospodarczej.
Podstawowym celem tych podmiotów jest zawsze prowadzenie działalności statutowej.
Działalność gospodarcza może mieć tylko i wyłącznie charakter pomocniczy, służący pozyskiwaniu środków ma działalność statutową.
24
![Page 25: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/25.jpg)
Ważne
Prowadzenie działalności gospodarczej nie
jest przeszkodą do uzyskania statusu organizacji
pożytku publicznego pod warunkiem, że
działalność ta jest prowadzona w rozmiarach
służących realizacji celów statutowych
25
![Page 26: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/26.jpg)
Organizacja jako przedsiębiorca
Organizacje pozarządowe mogą prowadzić każdy rodzaj
działalności, o ile nie wyłączają tego inne przepisy
(ograniczenia możemy spotkać w prawie bankowym czy
prawie ubezpieczeń).
Trzeba też pamiętać, że niektóre rodzaje działalności
pociągają za sobą konieczność uzyskania koncesji lub
zezwolenia.
26
![Page 27: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/27.jpg)
Organizacja jako przedsiębiorca
Chcąc prowadzić działalność gospodarczą musimy w pierwszej
kolejności zapisać to w statucie.
Zapisy takie muszą pojawić się przynajmniej w 2 miejscach:
w osobnym rozdziale/paragrafie poświęconym działalności
gospodarczej w rozdziale o majątku organizacji
27
![Page 28: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/28.jpg)
Pamiętaj !
Zyski, dochody z działalności gospodarczej muszą być
przeznaczone na działalność statutową organizacji.
Organizacja może prowadzić działalność gospodarczą w tym
samym zakresie w jakim prowadzi działalność statutową.
Nie może natomiast pokrywać się zakres działalności
gospodarczej i odpłatnej statutowej.
28
![Page 29: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/29.jpg)
Pamiętaj !
W związku z działalnością gospodarczą nie można korzystać z pracy wolontariuszy.
Organizacja posiada obowiązek składania rocznych sprawozdań do KRS.
29
![Page 30: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/30.jpg)
Warto wiedzieć i stosować
Dochód z działalności gospodarczej powinien służyć
realizacji strategii działania organizacji, a nie zmieniać
charakter jej działalności.
Działalność gospodarcza nie jest prowadzona po to, aby
całkowicie uniezależnić się od grantodawców, ale aby
zwiększyć ilość źródeł finansowania w celu stabilizacji
finansowej..
Źródło: ESWIP
30
![Page 31: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/31.jpg)
Warto wiedzieć i stosować
Dochód z działalności gospodarczej powinien
pokrywać przede wszystkim koszty
administracyjne oraz płynność finansową, a
środki na działania programowe należy w
dalszym ciągu pozyskiwać od grantodawców.
Źródło: ESWIP
31
![Page 32: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/32.jpg)
Warto wiedzieć i stosować
Należy promować w środowisku fakt, że
zysk z działalności gospodarczej jest
przeznaczany na rozwój społeczny, a nie do
kieszeni członków stowarzyszenia.
Źródło: ESWIP
32
![Page 33: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/33.jpg)
Warto wiedzieć i stosować
Władze publiczne powinny pomagać organizacjom w ich
działalności skierowanej na zysk, ponieważ mogą
zmniejszyć przez to dotacje ze środków publicznych.
Władze publiczne powinny tworzyć przyjazne i
przejrzyste prawo podatkowe dla działalności
gospodarczej, ale też zapobiegające ewentualnym
nadużyciom.Źródło: ESWIP
33
![Page 34: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/34.jpg)
Dlaczego warto zarabiać?
Organizacje nie mają bezpośredniego, finansowego zysku z tytułu realizacji projektów. Rodzajem zysku może być zakupiony sprzęt, czas pracy pracowników powięcony na pisanie kolejnego projektu, promocja.
Organizacja może nawet „stracić” na realizacji projektu: np. wymóg wkładu własnego, niepokryte z grantu niektóre koszty.
34
![Page 35: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/35.jpg)
Jestem za...
aby grantodawcy nie ograniczali rozwoju
aby nie tylko rozdzielać istniejące fundusze
grantodawców, lecz tworzyć nowe źródła
finansowania
35
![Page 36: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/36.jpg)
Jestem za...
aby NGO były bardziej autonomiczne
aby mogły bez skrępowania realizować swoje
działania na rzecz rozwoju społecznego
36
![Page 37: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/37.jpg)
Problemy
Brak kapitału
Przyzwyczajenie do dotacji
Nieumiejętność prowadzenia działalności gospodarczej Niechęć przed innowacjami
Postawa roszczeniowa – należy się
Źródło: ESWIP
37
![Page 38: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/38.jpg)
Problemy
Nastawienie na grantodawcę, nie na klienta
Opory natury etycznej - lęk przed zatarciem różnic wobec biznesu
Łatwość pozyskania grantu wobec wysiłku związego z wypracowaniem zysku - „łatwe pieniądze” z dotacji
Źródło: ESWIP
38
![Page 39: Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062423/56814706550346895db44091/html5/thumbnails/39.jpg)
Typy działalności gospodarczej
Jan Herbst, Kondycja ekonomii społecznej w Polsce 200639