Download - Dasma shqiptare, klasa 8
05/02/20231
Urime Çiftit
Jetë të lumtur
UrimeUrime
05/02/20232
05/02/2023 3
DASMAT SHQIPTARE
Suela URUÇIm.Gjuhës Shqipe Informatikë
NXëNëSITE
KLASëS Së TETë
Realizuan
4
Tema: Dasma shqiptare Objektivat: Të arrijmë: • Të hulumtojmë rreth traditave e zakoneve
të dasmave shqiptare. • Të interpretojmë këngë e valle dasmash. Grupet pjesëmarrëse: Nxënësit e klasës
së tetë, mësues i gjuhës shqipe dhe e informatikës.
Materialet: Tabakë me ngjyra, skeda, lapostila, videoprojektor, magnetofon, CD, kostume popullore.
05/02/2023
05/02/2023
5
Përgatitja: Ndahen nxënësit në grupe.
Grupi 1-Kërkuesit (D.Verioni; A.Lala; R,Uruci; E.Domi; M.Verioni; S.Koci; S.Sefa).
Grupi 2-Piktorët (P.Kuci; R.Bici; L.Domi; L.Tanushi; S.Sefa; R.Lala, R.Xhixha).
Grupi 3-Informatika (E.Sula; K.Domi; F.Lela; D.Verjoni). Grupi 4-Anketuesve (K.Domi; M.Lela; E.Xhixha; F.Lela;
A.Shquti; A.Lala) Grupi 5-Skenaristi (D.Verioni; R.Uruci; B.Koci; M.Verioni;
K.Domi; S.Sefa; A.Lala). Grupi 6-Regjisori (R.Bici; E.Xhixha; L.Tanushi; E.Sula; M.Lela;
D.Verioni).
Emri/mbiemri klasa Mosha
1 Altin Shqyti VIII 142 Armela Lala VIII 143 Besian Koci VIII 144 Desara Verioni VIII 135 Eglantin Domi VIII 136 Enxhi Xhixha VIII 137 Erjona Domi VIII 158 Ervis Sula VIII 149 Fabian Lela VIII 14
6 05/02/2023
10 Klesina Domi VIII 1411 Leon Tanushi VIII 1412 Lerdi Domi VIII 1413 Marsida Lela VIII 1314 Mateo Verioni VIII 1415 Pamela Kuci VIII 1316 Redion Uruci VIII 1417 Renata Xhixha VIII 1318 Rigels Bici VIII 1419 Rigesl Lala VIII 1320 Sadik Koci VIII 1421 Suada Sefa VIII 14
Mateo Verioni
7
Skedat për të cilat do të hulumtojnë
Skeda IVeshja dhe paja • Veshjet e nuses
dhe të dhëndrit gjatë gjithë ceremonisë.
• Paja nga nusja dhe nga dhëndri.
Skeda II Këngët dhe vallet • Këngët për nusen dhe
për dhëndrin. • Këngët që vënë në lojë
krushqinë e nuses dhe të dhëndrit.
• Emërtimet e valleve në këtë ceremoni.
• Momentet e kërcimit të valleve.
05/02/2023
05/02/20238
Skeda IIIGatimet dhe pijet • Gatimet dhe pijet
karakteristike që përdoren në dasmë.
• Shtrimi i tavolinës.
Skeda IVRiti i dasmës• Koha e fillimit të dasmës
te shtëpia e vajzës dhe te shtëpia e djalit.
• Personi që hap ceremoninë te vajza dhe te djali.
• Pjesëtarët e familjes dhe të rrethit miqësor që zgjidhen si krushq.
• Mjeti i transportit.
Lion Tanushi
05/02/2023
9
Dasmat Shqiptare
Skedat
Skeda 1Veshja
dhe paja
Skeda 2 Këngët dhe
valletSkeda 3
Gatimet dhe pijet
Skeda 4Riti i
dasmës
Veshjet e
nuses e të
dhëndrit
Paja nga
nusja dhe nga dhëndri
Këngët për
nusen e për
dhëndrin.
• Këngët që vënë në
lojë krushqinë e nuses e
të dhëndrit.
Emërtimet e
valleve në këtë
ceremoni. •
Momentet e
kërcimit të
valleve
Gatimet dhe pijet
karakteristike që
përdoren në dasmë
Shtrimi i tavolinë
s.
• Koha e fillimit të dasmës te shtëpia e vajzës dhe te shtëpia e djalit.
Mjeti i transportit
krushqia I Zoti
idasmës
Fabian Lela
05/02/2023 10
05/02/2023
11
Paja e nuses ka origjinë shumë të lashtë dhe me kalimin e viteve ky zakon është më I dukshëm në zonat e thella të Shqipërisë ku femrat përgatisin pajën e tyre duke qëndisur apo punuar me grep çdo detaj.
Kështu, duke realizuar punimet e tyre.
SKEDA 1: VESHJet E NUSES DHE të DHëNDRIT-PAJA
PAJA
05/02/202312
Që në momentin kur vajza lind, nëna e saj kujdeset për gjithcka që t’ia ruajë vajzës për pajë (kuvertë, peshqirë, mbulesa, çarçafë etj.).
Për nënën ishte mburrje që të përgatiste pajën e vajzës sa më bukur, me materiale të mira dhe fije ari.
Paja dilte nga shtëpia vetëm të premteve, jo si sot.
PUNOI:ARMELA LALA DESARA VERJONI
05/02/202313
SKEDA 2: Këngët dhe vallet për nusen dhe dhëndrin. Këngët që vënë në lojë krushqinë. Momente të kërcimit të valleve.
• Në të tilla raste, familjarët dhe miqtë këndojnë për çiftin këngë të ndryshme kushtuar atyre.
• Këto këngë nisin që në mbrëmjet festive në shtëpinë e nuses dhe të dhëndrit.
• Ata I dëgjojnë me kënaqësi dhe I shijojnë në maksimum.
05/02/2023
14
Disa nga këngët që u këndohen secilit janë:
TE SHTëPIA E NUSES: TE SHTëPIA E DHëNDRIT:
1. “Të shtunën mbrëma” 1. “Ç’është ky shen e gzim i madh”
2. “Rrush i kuq o i bukur o” 2. “Dhëndërr, shtyll e shtëpisë”
3. “Kur e ke nërmen me ardh o nusja jonë”
3. “Nusja jonë o nusja jonë”
4. “Pajtonin me kalë” 4. “Beqaria sot mbaroi”
05/02/2023
15
Disa nga këngët që këndohen në dasma janë:
DASMA E NUSES DHE E DHëNDRIT:
1. “O sa bukur na ka dalë nusja”
2. “Adeti I krushqis”
3. “Valle të vjetra Tironse-Malanake” , “Vallja e zileve”
4. “Ra faja prej fiku”, “Dy dele 300 pare”
5. “Napolon”, “Valle tradicionale”
6. “Shamia e beqarit”
16
Momente të kërcimit të këngëve dhe valleve nëpër dasma:
05/02/2023
17
05/02/2023
05/02/2023
18Momente kur vishet dhëndri:
PUNOI: Mateo VERJONI
05/02/2023
19
Gatimet, sikurse dihet nuk kanë qenë si sot.
Po kështu edhe ambienti festiv. Disa nga gatimet që përdoreshin në
dasma në kohët e përparme janë: mishi (në gatime të ndryshme), supa, byreku, samsoja, pashaqofte, revani etj.
Me shtrimin e tavolinës, ashtu si edhe me gatimet merreshin gratë.
SKEDA 3: Gatimet dhe pijet, Shtrimi i tavolinës
Renata Xhixha
05/02/2023
20
Pasi ndahej dita e dasmës fillonin menjëherë përgatitjet.
Punët ndaheshin ndërmjet familjarëve. Një nga personat më të rëndëshishëm ishte
kuzhinieri. Ai që hapte ceremoninë ishte babai ose
xhaxhai. Krushqit ishin familjarët e ciftit. Me transportin merrej I zoti I shtëpisë.
SKEDA 4: Riti I dasmës dhe koha e fillimit të saj Personi që hap ceremoninë Krushqit dhe mjeti I transportit
PUNOI: Rigest Lala
05/02/2023
21
Desara Verioni; Armela Lala; Redion Uruçi; Erjona Domi; MateoVerioni; Sadik Koçi; Suada Sefa.
Grupi 1Kërkuesit ?
05/02/2023 22
Dreka e beqarisë • "Gostia e Fundit" (e beqarisë), ky zakon
na vjen që nga shekulli i pestë prej Spartës, ku komandantët ushtarakë mund të festonin dhe të ngrinin dolli me njëri-tjetrin në prag, të martesës së njërit prej shokëve të tyre.Madje sot, një drekë beqarësh, bëhet pak para datës aktuale të dasmës, apo ashtu si njihet "shija e fundit e lirisë" për dhëndrin.
Martesa• Gjatë erës "së martesës me anë të rrëmbimit", shokët më
të afërt, asistonin kur dhëndri rrëmbente nusen nga familja e saj. Shoqëruesit dhe njerëzit më pranë familes dhëndrit, duhet të kishin nga një armë "të vogël", madje dhe mund të luftonin për të ruajtur rrëmbimin e vajzës, nga reagimi i egër i familjarëve të saj, ndërkohë që dhëndri largohej me të. Shoqërueset e nuses dhe vajzat e nderit u bënë me të pranishme në këto aktivitete.
• Disa ditë para martesës, është një grua, që duhet të ndiqte të gjitha përgatitjet e nuses. Kjo vajzë apo matrone (grua romake) nderi, që është edhe sot, siguron të gjithë ceremonialin dhe ndihmon nusen, që të vishet. Të gjitha vajzat e tjera ndihmojnë nusen që të zbukurojnë martesën...
2305/02/2023 Suada Sefa
Lulet e Dasmës
• Përpara përdorimit të luleve në buqetën martesore, gratë mbanin buqeta të ndryshme të herbëve dhe luleve të ndryshme me qëllimin kuptimplotë, për të larguar shpirtrat e këqinj. Me kalimin e kohës, lulet dhe erërat e ndryshme u zëvëndësuan me lule që simbolizonin pjellorinë dhe dashurinë e përhershme. Lule specifike kanë kuptime të ndryshme në vende të ndryshme...
2405/02/2023
Sadik Koci
Veshjet e dasmës
• Në shekullin 18-të, nuset e varfëra visheshin me veshje të thjeshta. Kjo simbolizonte për burrin e saj të ardhshëm, se ajo nuk kishte sjelle asgjë dhe po kështu nuk e detyronte të shoqin për asgjë.
• Në shekullin 19-të, të gjitha nuset filluan që të aplikojnë veshjet e bardha të nusërisë. E para që e ka përdorur fustanin e bardhë, thuhet se ka qenë në vitin 1840, Mbretëresha Viktoria.
Punoi:Eglantin Domi
Veshja popullore e nuseve veshja e ditët e sotme
2505/02/2023
05/02/2023 26
Martesat sipas gjinisë dhe grupmoshës për vitet 1990 – 2011Sipas Instat-it
NusetGrupmosh 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Deri 19 6,079 5,967 6,411 7,080 7,769 6,097 5,804 5,107 5,886 5,802 6,955 4,557 7,491 7,833 4,696 5,708 5,333 6,383
5,945 7,022 6,328 5,708
20-24 16,363 14,008 14,489 13,716 14,486 13,670 13,521 11,668 13,911 13,887 11,967 12,433 11,881 12,388 10,275 10,348 10,276 10,194 9,406 11,426 11,178 11,479
25-29 5,080 3,724 4,191 3,975 4,407 4,750 5,289 4,706 5,824 5,395 4,653 5,865 4,497 4,689 3,863 3,765 3,749 3,833 3,773 5,120 5,234 5,532
30-34 1,046 792 882 813 862 988 1,188 1,052 1,346 1,351 1,313 1,776 1,401 1,472 1,283 1,160 1,169 1,103 1,140 1,533 1,659 1,736
DhëndurëtGrupmosh 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Deri 19 364 366 502 626 563 267 280 210 197 187 275 141 374 342 186 225 237 257 237 121 145 153
20-24 8,388 8,513 8,534 8,352 8,801 7,058 6,158 5,259 4,999 4,782 5,788 3,721 5,855 6,062 4,326 4,659 4,468 4,716 4,308 4,732 4,614 4,484
25-29 14,461 11,474 11,814 11,528 12,550 12,161 12,292 10,799 12,701 12,705 11,350 11,128 11,350 12,061 9,011 9,690 9,609 10,147 9,381 11,672 11,207 11,236
30-34 4,392 3,373 4,082 4,066 4,505 5,082 5,508 4,933 6,169 6,113 5,399 7,069 5,759 5,892 4,864 4,723 4,522 4,648 4,533 5,988 5,973 6,070
35-39 850 654 858 813 934 1,093 1,623 1,389 2,010 2,051 1,548 1,981 1,661 1,705 1,520 1,476 1,452 1,540 1,471 2,078 1,978 2,070
40-44 270 208 275 244 240 281 457 381 556 557 556 694 649 688 540 510 531 509 538 801 761 817
45-49 123 96 153 135 112 130 166 164 259 217 196 262 261 299 240 286 249 272 265 385 354 345
Desara Vërjoni, Ervis Sula
05/02/2023 27
Nuset
Deri 19 20-24 25-29 30-340
2,0004,0006,0008,000
10,00012,00014,00016,00018,000
1990 19911992 19931994 19951996 19971998 19992000 20012002 20032004 20052006 20072008 20092010 2011
Desara Verjoni, Ervis Sula
05/02/2023 28
MARTESAT SIPAS GJINISË E GRUPMOSHËS 1990-1999 (DHËNDURËT)
Deri 19 20-24 25-290
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
1990199119921993199419951996199719981999
05/02/2023 29
Vitet/mujat 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Janar 2,467 2,319 2,226 2,290 3,039 3,028 2,653 2,665 2,235 1,935 2,727 3,329 3,159 2,574 1,153 2,290 2,896 2,721 2574 1015 2670
Shkurt 1,817 1,733 1,856 1,916 2,537 3,287 2,340 1,944 2,500 2,322 2,434 1,966 1,944 2,167 1,334 1,488 1,754 1,522 1573 2086 1860
Mars 2,228 2,614 1,885 1,945 2,617 2,810 2,365 1,001 2,266 2,115 1,959 1,777 1,603 2,253 1,690 404 1,686 1,366 1362 2818 1821
Prill 2,045 2,223 1,684 2,010 2,302 2,146 2,553 1,590 2,018 1,875 1,757 2,122 1,834 1,999 1,764 1,688 1,769 2,249 1662 3396 1843
Maj 2,207 2,238 1,483 1,576 2,092 1,779 2,348 1,925 2,283 2,221 1,583 1,897 1,902 2,104 1,519 1,941 1,933 1,311 1706 2872 1611
Qershor 1,992 1,557 1,481 1,407 2,087 1,511 1,636 1,457 2,271 2,238 1,488 1,745 1,539 1,854 1,381 1,373 1,268 1,304 1223 1938 1546
Korrik 2,071 1,714 1,732 1,971 1,755 1,363 2,002 1,401 2,559 2,597 1,687 1,887 1,683 1,661 1,308 1,257 1,538 1,461 1226 1495 1639
Gusht 2,604 2,630 2,416 2,274 2,285 2,148 2,739 2,383 2,572 2,635 2,658 2,635 3,427 2,973 2,688 3,272 2,674 3,081 2955 2881 3154
Shtator 2,511 2,233 2,540 2,290 1,350 1,889 2,176 2,308 2,372 2,415 2,399 1,945 2,282 2,646 2,272 2,244 1,547 2,168 2200 2219 2308
Tetor 2,838 1,826 2,149 2,241 1,517 2,148 2,390 2,313 2,291 2,327 2,276 2,274 2,503 2,341 1,694 1,907 1,325 1,800 1599 1709 2256
Nëntor 2,870 1,561 2,701 2,508 3,038 2,151 1,924 2,132 2,007 1,998 2,167 1,724 1,821 1,675 1,606 1,480 1,206 1,467 1304 1471 2133
Dhjetor 3,342 2,205 3,383 3,245 3,099 2,658 2,520 2,981 2,497 2,570 2,504 2,089 2,505 3,095 2,540 2,451 1,736 1,921 1906 2274 2587
Të panj 0 0 867 291 178 70 44 19 0 5 180 327 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Martesat sipas muajve për vitet 1990 – 2011
05/02/2023 30
Martesat sipas muajve për vitet 1990 – 2006(grafiku)
Janar
Shku
rt Mars Prill Maj
Qershor
Korrik
Gusht
Shtat
or Tetor
Nëntor
Dhjetor 0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
3,500
4,000199019911992199319941995199619971998199920002001200220032004200520062007200820092010
05/02/2023 31
PËRQINDJA
Janar
Shku
rt Mars Pri
ll Maj
Qersho
r Ko
rrik
Gusht
Shtat
or Te
tor
0
2
4
6
8
10
12
14
16 199019911992199319941995199619971998199920002001200220032004200520062007
Desara Verjoni
05/02/2023 32
Velloja, në mënyrë origjinale, ështeë mbajtur nga gratë e pamartuara për të treguar modestinë. Në ceremoninë martesore, një nuse e mban vellon si simbol të nënshtrimit dhe premtimit, që do t'i bindet të shoqit të saj. Dhe, vetëm pas ceremonisë veli ngrihet për të zbuluar pamjen e nuses, përpara dhëndrit. Dikur në shekullin e 16-të, veshjet me vello ishin shumë delikate, ndërsa vellot me tantella, për herë të parë u bënë popullore mbas martesës së Mbretëreshes Viktoria në vitin 1840.
Velloja e nusërisë
Besian Koçi
05/02/2023 33
Unaza e martesës• Tradita e unazave të martesës është nga më të vjetrat. Egjiptianët, i kanë përdorur
unazat martesore, si simbol të marrëveshjes martesore. Rrethi përfaqëson përjetësinë, dhe unazat e para janë bërë nga fijet e barit, lëkura, bari i thatë, kocka apo fildishi. Dhe, kur u zbuluan metalet, atehere ato zune vendin kryesor në përbërjen e këtyre unazave.
• Unaza martesore duhet mbajtur te gishti i katërt i dorës së majte.Ky zakon ka filluar tek egjiptianët, sepse ata besonin që një vene në dorën e majtë, që ndodhej pikërisht në gishtin e katërt, kishte direkt lidhje me zemrën.
• Ndërsa shpjegimi pragmatist i sotëm ështe i thjeshtë: vihet në dorën e majtë, sepse shumica e njerëzve e kanë inaktive kët dorë, pasi këta njerëz shkruajnë me të djathtën.
• Pasuesit e Elisabetës në Angli, e mbanin në dorën e djathtë unazën martesore. Katolikët romanë po ashtu i mbanin në anën e djathtë.
• Është e ndaluar, që unazat e martesës, të blihen ditën e premte. Për supersticion, unazat nuk duhen mbajtur, përpara ceremonisë së martesës.
05/02/2023 34
Ëmbëlsira e martesës
• Ëmbëlsirat kanë qenë pjesë e ceremonisë së martesës që në kohët mesjetare. Në Romë ëmbëlsira e parë e martesës ishte bërë nga feta të bukës së bardhë. Gjatë ceremonisë buka lyhej mbi kokën e nuses, si një bekim për një jetë të gjatë dhe shumë fëmijë. Miqtë e ftuar në dasëm hanin një pjesë të saj, si shenjë të fatit të mirë.
05/02/2023 35
Muaji i mjaltit (hënes)(Etimologjia )
• . Fjala ka ardhur, nga Evropa e Veriut, nga një vend ku për traditë, bëhej verë nga hidromeli (një lloj pije) dhe mjalti. Çifti për të pasur fat në jetën e tyre, duhej të pinin këtë verë të ëmbel, për një muaj pas martesës. Muaji i parë u quajt "henor" kjo periudhë u njoh me emrin "muaj mjalti".
05/02/2023 36
Ceremoniali shqiptar i martesësRituali i martesës
• Ka ndryshuar shumë ceremoniali martesor, përgjatë periudhave të ndryshme në Shqipëri. Të cilin mund të tentojmë, që ta ndajmë në tre periudha, jo shumë të përpikta. Dikur, shumë arkaik dhe i përpiktë, sot është më liberal dhe më pak i kontrolluar. Ndërkohë, që është pasuruar në qytet, më elemente që i afrohen dasmave, të vendeve evropiane.
• Në një ceremonial të hershëm, i cili na ka ardhur i gjallë, falë një dokumentari të "Luce" në fundvitet '30, një çift shqiptar në veri të vendit, martohet sipas një rituali, që duket së është i përcaktuar mirë. Nusja është e mbuluar dhe është e veshur me kostumin popullor të zonës, ndërsa dhëndri po ashtu mban një veshje kombëtare të zgjedhur. Pak çaste, përpara se të futen në shtëpi, ajo pozon përpara të gjithë dasmorëve, në krah të dhëndërit. është vjehrra, që e para përmes xhirimeve të shpejta të dokumentarit te kohes, e merr dhe ia vendos gishtat në derën e shtëpisë.
• Kjo është shenja e besimit. E cila përsëritet, pak a shumë në të njëjtën mënyrë, në të gjitha vendet, në këtë kohë, që nuk janë pasqyruar në dokumentar. Kështu zhvillohej ceremoniali martesor, në vitet '40 në Shqipëri, sipas dokumentarit italian. Por, evidenca të qarta të saj kemi, për të gjitha ata, që kanë shkruar për Shqipërinë. Historianët kanë lënë një evidencë të qartë, kështu, për ceremonialin e Skëndërbeut me Donikën. Një nga dasmat më të dëgjuara të historisë sonë, për pompozitetin dhe gradën e të ftuarve.
• Erjona Domi
05/02/2023 37
Grupi 2Piktorët
Pamela Kuçi; Rigels Bici; Lerdi Domi; Lion Tanushi; Suada Sefa; Rigest Lala; Renata Xhixha
05/02/2023 38Lerdi Domi, Fabian Lela
Grupi 3-Informatika Ervis Sula; Klesina Domi; Fabian Lela; Desara VerjoniPunimi me programet:
Windows Windows Movie Maker Snipping Tools Paint Picture Tabela dhe me grafikët Internet Explorer
Microsoft PPN
EXCEL
WORDHome , Insert,
Page LayoutHome, Insert
Home , Insert, Design,
Animation, Slide Shoë,
Format
3905/02/2023
… Programet…
Internet Ecplorer
Konvertim
You tube to mp 3
You tube to mp4
Lundrim informacio
ni
Msn
Dërgim e-maili
Hotmail Yahoo Gmail
Postim në You tube
4005/02/2023
Informatika
05/02/2023 41
Klesina Domi; Marsida Lela; Enxhi Xhixha; Fabian Lela; Altin Shquti; Armela LalaIntervista me banorët e vendit tonë
Intervista me shkrimIntervista me zëIntervista me videoIntervista me foto
Grupi 4-Anketuesve
INTERVISTOIARMELA LALA
Armela Lala
05/02/2023 43
Intervista1. Mund të na thoni disa nga zakonet e dasmave qe
bëheshin në vendin tonë?• Më parë dita e dasmës ndahej dhe ndahet akoma
nga të dyja palët (prindërit e vajzës dhe djalit).• Dasma bëhej të dielën, edhe ndonjëherë të
enjteve.2. Në çfarë ambienti zhvilllohej dasma?Dasma bëhej në kushte shtëpie duke bërë rregullime
në ambientet e shtëpisë.
05/02/2023 44
3. Kush merrej me gatimin?Me gatimet merrej ose i lihej në dorë personit me të besueshëm se mund të bejë gatimin i cili është gjëja më elementare që nevojitet në një dasëm.
4. Te kthehemi sërish te gatimet.Cilat kane qenë ato gatime tradicionale le të themi që përdoreshin?Disa nga gatimet tradicionale kanë qenë: Mishi, pashaqofte, byrek me shërbet dhe revania.
5. Cilat janë disa nga zakonet që duhën bërë kur del nusja nga shtëpia?
• Kur nusja del nga shtëpia e mban për krahësh daja. Kalon tri herë orën e cila është e vendosur në tokë. Ulet dhe ngrihet tri herë. Te dera e merr ose i dorëzohej dhëndrit, kur është duke ikur thyen vezë.
05/02/2023 45
6. Po, kur shkon nusja te shtëpia e dhëndrit?Nusja lyente dorën me mjaltë dhe lëvizte tre herë dorën lart te dera.Kur hynte brenda i ulej një djalë në prehër.Mos të harrojmë se nusja pritej me kënge nga gratë.
7. Dhe një pyetje te fundit,çfarë sillnin si dhuratë njerëzit?Si dhuratë sillnin gjithmonë ëmbëlsira.
Faleminderit për IntervistënPUNUAN:REDION URUÇI
SADIK KOÇI
05/02/2023 46
Intervista me video
Marsida Lela; Eglantin Domi
05/02/2023 47
Intervista me zë
4805/02/2023 Enxhi Xhixha; Altin Shquti
05/02/2023 49
Grupi 5-SkenaristëtDesara Verioni; Redion Uruci; Besian Koci; Mateo Verioni; Klesina Domi; Suada Sefa; Lion Tanushi.• Përgatitja e ambientit• Përzgjedhja e muzikës• Përgatitja e skenarit• Përgatitja e ftesave,• Përgatitja e regjistimit
Besian Koçi
05/02/2023 50
Grupi 6-Regjisori
Rigels Bici; Enxhi Xhixha; Lion Tanushi; Ervis Sula; Marsida Lela; Desara Verjoni
• Përgatitja e çiftit,• Përgatitja e familjeve të çiftit• Përgatitja e krushqisë• Përgatitja për marrjen e nuses
Lion Tanushi Ervis Sula
05/02/2023 51
• Në shoqërinë tonë dasmat janë shumë të rëndësishme pasi ato i mbledhin njerëzit, i bëjnë ata t’i harrojmë problemet dhe mërzitjet e përditshme.
• Mënyrat e organizimit e tyre ka ndryshuar për breza me radhë.
• Më parë dasmat kanë qenë ndryshe; nusja shkonte me familjarët e saj në shtëpinë e dhëndrit, kurse tani është dhëndri ai që shkon te shtëpia e nuses për ta marrë.
DASMAT SHQIPTARE
(ESE)
05/02/2023 52
Nusja merrej me kalë, kurse tani përdorimi i makinave është më i gjerë, por për të mbajtur gjallë traditat dhe zakonet, nusja merret edhe me pajton.
Për sa i përket gatimeve, mund të themi se kanë ndryshuar plotësisht,si nga qerasja,mënyra e uljes në tavolinë,ëmbëlsirat,pijet etj.
Për veshjet e nuses dhe të dhëndrit ose për të ashtuquajturën pajë,tradita nuk ka ndryshuar. Ajo përgatitet nga të dyja palët.
Më përpara, festa ose cermonia e dasmës bëhej në shtëpi, kurse sot, ajo festohet në lokal, ku mblidhen të gjithë miqtë dhe të afërmit e ciftit.
Kërcejnë, hanë dhe këndojnë. Kjo mbetet një ditë e paharrueshme për çiftin e sapomartuar.
PUNOI: Desara Verjoni
05/02/202353
Çifti
Daja
Xhaxhai
Motra
Vëllai Halla
Gjyshi
Prindërit
Krushqia
Renata Xhixha, Pamela Kuçi
05/02/202354
Enxhi Xhixha Klesina D
omi
55
05/02/202356
Faleminderit
Klasa VIII
Prill 2014