دسهن
ي صنعت
شگاه دان
���
���
ي فرآيندن طراح
تكوي
صاد ه و اقت
ي كارخانطراح
- يشهروز
دكتر 3
9
دسهن
ي صنعت
شگاه دان
ل صف
3 <
ي فرايند ن طراح
تكوي<
يت طراح
ك اطالعاجاد بان
اي
•K
irk-O
thm
er
En
cyclo
pe
dia
of
Ch
em
ical Te
chn
olo
gy
•E
ncy
clop
ed
ia o
f
Ch
em
ical P
roce
ssing
an
d
De
sign
•A
SP
EN
•H
YS
YS
•C
HE
M C
AD
•P
RO
-II
•C
he
mica
l Ab
stracts
•E
ng
ine
erin
g In
de
x
•A
pp
lied
Scie
nce
an
d
Tech
no
log
y In
de
x
•S
cien
ce D
irect
•S
prin
ge
r
•P
erry
’s Ch
em
ical
En
gin
ee
r’s Ha
nd
bo
ok
•U
nit O
pe
ratio
ns
Ha
nd
bo
ok
•C
he
mica
l Pro
cessin
g
Ha
nd
bo
ok
•H
an
db
oo
k o
f Re
activ
e
Ch
em
ical H
aza
rds
•D
EC
HE
MA
ی) زت فاواب (ث
يب ها
كتا
H
an
d B
oo
k
ع مناب
يالكترونيك
دايرة
فالمعار
هام افزارها
صاد نره و اقت
ي كارخانطراح
- يشهروز
دكتر 4
0
ي سبرر
نمتو
ي سبرر
نمتو
�ني متو
بررس
�جام شده
ح هاي انب از تكرار طر
جتنات براي ا
ختراعاجوي ا
جستجام شده
ح هاي انب از تكرار طر
جتنات براي ا
ختراعاجوي ا
جستجام شده
ح هاي انب از تكرار طر
جتنات براي ا
ختراعاجوي ا
جستجام شده
ح هاي انب از تكرار طر
جتنات براي ا
ختراعاجوي ا
جست
خبرساتيد
ل از اسؤات ها،
سايگ ها،
ستفاده از كاتالوي، ا
صنعتي شگاه ها
ضور در نمايحي، صخشب جارت و ت
طاارتبا
ه و ...
نيز
ستندي مؤثر ه
حطرات العاطك ا
جاد باندر اي
.
دسهن
ي صنعت
شگاه دان
ل صف
3 <
ي فرايند ن طراح
تكوي<
جاد فرآيند
اي
صاد ه و اقت
ي كارخانطراح
- يشهروز
دكتر 4
1
ت پيوسته يا ناپيوستهعمليا
:
�ش پيوسته
رو :
الل ها وك، كاغذ، ح
الستيي، پ
ت نفتصوال
ي، محت شيمياي
صوالتوليد مح
...
-
يي انسان
ي نيروش هزينه ها
كاه
- بهبود كنترل فرآيند
-
ت ي بيشتر در كيفي
هماهنگصول
مح
�ش ناپيوسته يا نيمه پيوسته
رو :
ف محصر
ت يا مت توليد كم اس
ي كه سرعصوالت
توليد محصول
يدوره ا
ت
اس
ي و ك و سم
ل داروها يا مواد خطرناص مث
ي خاو يا توليد مواد شيمياي
...
جاد فرآيندي اي
ح براس طرا
ي مهندصميم گير
موارد ت:
1 (
ت عمليا
سته يا پيو
ستهناپيو
2 (
ت صا
خش
ممواد اوليه و
تالصو
حم
3 (
ستگاه د
ي ي عمليات
هاي
فرايند
دسهن
ي صنعت
شگاه دان
ل صف
3 <
ي فرايند ن طراح
تكوي<
جاد فرآيند
اي
صاد ه و اقت
ي كارخانطراح
- يشهروز
دكتر 4
2
يدت فرآين
عمليايدت فرآين
عمليايدت فرآين
عمليايدت فرآين
عملياحله تغيير
مرحله تغيير
مرحله تغيير
مرحله تغيير
مر
ي شيمياي
ش واكن
)در راكتور(
تغيير
يكول
مول
طخلو
ي مساز
داج
تغيير
بتركي
ي فازساز
داج
ف فازالختف فاز يا ا
ذح
تغيير دما )
لددر مب
(ف دما
الختا
شار تغيير ف
)سور
پ، كمپردر پم
نكششار
شير فيا
(شار
ف فالختا
ن ها جريا
ط الختا
)شيرها و
در (...
عحوه توزي
تغيير ن
ي ي عمليات
دستگاه هايفرايند
:
ي ل نهاي
صوحي به م
ن كمجريا
ي در برگه ي فرايند
ستگاه هاك از د
ي از هر يجخرو
ن جريا
ك ترنزدي
شود
ي م
.
تصوال
حت مواد اوليه و م
صاخشم
:
―ن
تعييل بازار
حليل با توجه به ت
صوحن توليد م
ت جرياشد
―ن
تعييصد مواد
ب درتركي
)ي
مولييا جرم
(―
فاز مواد
―ل
شكو اندازه
―دما
ي و شار عمليات
، ف...
دسهن
ي صنعت
شگاه دان
ل صف
3 <
ي فرايند ن طراح
تكوي<
ي فرآيند
طراح
�ش
ف وجود دارد كه بايد با هم مقايسه و روش و برگه جريان مختل
ن روصول معموال چندي
ك محي توليد ي
برا
ب مناس
ب شودانتخا
.
�ت
سه فرايند ها بايد در نظر گرفي كه در مقاي
عوامل:
1 (ي
ل فنعوام
)ن ت
ي، امكاص، نياز به انرژ
ي خال ها
ي، كنترف پذير
طان، انع
پيوسته يا ناپيوسته بودت
طراوسعه، خ
ي و بهداشت
(...
2 (مواد اوليه
)الزم و
ي ي، فرآور
ت، انبارداري راح
دسترس(...
3 (ت
ي و زايدات جانب
الصو
حم
)ش دفع و
ش، روش، بازار فرو
مقدار، ارز(...
4 (ت
جهيزات
)ض و
ي، تعمير و تعويت، هزينه اوليه، هزينه نگهدار
مواد ساخ(...
5 (ل كارخانه
حم
)ت
حدوديب و هوا، م
ن، آي كار ارزا
ش و مواد خام، نيرول، بازار فرو
ل و نقت حم
ن، امكانامقدار زمي
ي و ي قانون
ها(...
6 (هزينه ها
)ك و
ي كار ويژه، ملي، نيرو
ك، انرژال
مواد اوليه، استه(...
7 (ن
ل زماعام
)ل و
ش پون، ارز
ل بازار با زماحو
ل پروژه، تل تكمي
جب الع
ضر(...
8 (ي
ت فرايندظا
الحم
)ك با ساير فرآيندها و
شتري، مواد م
ي به فناوردسترس
(...
صاد ه و اقت
ي كارخانطراح
- يشهروز
دكتر 4
3
دسهن
ي صنعت
شگاه دان
ل صف
3 <
ي فرايند ن طراح
تكوي<
ي فرآيند
طراح
�ي فرآيند
انواع طراح:
صاد ه و اقت
ي كارخانطراح
- يشهروز
دكتر 4
4
•ي فرايند
ظ بزرگحا
ي از لطراح
•شده
ي ي يا طبقه بند
طالعاتي م
طراح
•ي
ي مقدماتطراح
•ي
خميني ت
طراح-
يضيل
تف
•ي فرايند
ي نهايطراح
دسهن
ي صنعت
شگاه دان
ل صف
3 <
ي فرايند ن طراح
تكوي<
ي فرآيند
طراح
�يي مقدمات
ل طراحمراح
:١(
ي حطراي ن مبان
ص كردخشم
)خارشار ب
ك كننده، فخنب ي آس، دما
سترل، مواد اوليه در د
صوحت م
صاخشم
در
ي و صرف
ت مخسوع س، منب
سترد
(...
٢(ساده
ن جريا
تهيه نمودار
٣(ي از گزينه ها
خف بر
حذي و
جرم مقدماتموازنه
۴(ي، حرارت
ي ن، بارها
جريات شدي، خه زمان
چرش،
ت واكنسرع
ن بازده، ص كرد
خشل و م
ي كامجرم و انرژ
موازنه شار بهينه و
دما، ف(...
۵(تجهيزا
ت تصاخشن م
تعيي:
-
ن ها ستو
)ح و
صالطر، م
ي ها، قسينتعداد
(...
-
ن خازم
)ح و
صالن ماند، م
ابعاد، زما(...
-
راكتورها )
ي و شن گرد
جريات، حرار
ل ل انتقا
شكم راكتور،
جحت،
ساندازه و نوع كاتالي
(...
-
ي و كوره ها حرارت
ي ل ها
مبد)
ي، حرارت
بار LM
TD
ت و خساشار، مواد
ت ف، اف
(...
-
سور پ ها و كمپر
پم)
ي و شار، گرانرو
ف فالختن مورد نياز، ا
توا(...
-
ق ابزار دقي
)قصه ابزار دقي
خشعملكرد و م
(
۶(ي كار
ي و نيروت رفاه
السهي
ت تسفهر
٧(يصاد
برآورد اقت
٨(يح مقدمات
طري ش نهاي
تهيه گزار
صاد ه و اقت
ي كارخانطراح
- يشهروز
دكتر 4
5
دسهن
ي صنعت
شگاه دان
ل صف
3 <
ي فرايند ن طراح
تكوي<
ي فرآيند
طراح
�يخمين
ي تطراح
-يصيل
تف:
ي هاسرمايه گذار
ق ن دقي
خمين تشود كه امكا
ي جام م
ي انصيلي تف
حطراي، ي مقدمات
حطراجام
بعد از اني الزم،
ي كندم مي را فراه
سودآوري توليد و
هزينه ها.
ي ت الزم برا
اطالعايخمين
ي تطراح
-يصيل
تف:
(١فرآيند توليد
(٢يم و انرژ
موازنه جر
(٣شار
حدوده دما و فم
(۴ت
الصو
حت مواد اوليه و م
صاخشم
(۵يش و دوره زمان
ت واكنسرع
بازده،
(۶ت
ساخح
صالم
(٧يي رفاه
نيازها
(٨ل كارخانه
حم
�ي، اب
ت ايمنب، امكانا
ساع پي، دف
شنايي، تهويه، رو
ت دهحرار
ن ها، ختما
ساحله بايد به نوع
ن مردر اي
زار ق و
دقي ...
تشجه دا
تو.
صاد ه و اقت
ي كارخانطراح
- يشهروز
دكتر 4
6
دسهن
ي صنعت
شگاه دان
ل صف
3 <
ي فرايند ن طراح
تكوي<
ي
طراحفرآيند
�ي فرآيند
ي نهايطراح
:
�م به خريد
ت و اقداساخ
ي شه ها
تهيه نق
�ستاندارد
ت اجهيزا
ع مواد و تت خريد انوا
صاخشم
�يجانماي
يشي لوله ك
كارخانه و تهيه نمودارها
�لل و نق
ت حمت، امكانا
ستراحي ا
ق هاي، اتا
شصارك
شگاه ها، حت انبارها، آزماي
صاخشم
و
...
�نق و عمرا
ن معمار، برسي
ي با مهندهمكار
صاد ه و اقت
ي كارخانطراح
- يشهروز
دكتر 4
7
دسهن
ي صنعت
شگاه دان
ل صف
3 <
ي فرايند ن طراح
تكوي<
ن فرآيند
ي جريانمودارها
)PFD(
صاد ه و اقت
ي كارخانطراح
- يشهروز
دكتر 4
8
ي كاربردها
PF
D:
―ش
نماييي عمليات
حدهات و وا
جهيزاي تب و توال
ترتي
―ش
نماييرويه ها
شده در
ل ي منتق
ن مقادير مواد و انرژص كرد
خشتوليد و م
فرآيند
―ل فرآيند
ي كنترح كل
طري و
ششبكه لوله ك
ي حطرات، جهيزا
سبه ابعاد تحاك به م
انواع كمن ي جريا
نمودارهافرآيند:
١(يكيف
:ت ويژه در مورد دماه
العام و اط
الزت
جهيزاي مؤثر،ت
ي عملياتن مواد، واحدها
ش جريانماي
ا و يي عمليات
شارهاف
٢(يكم
:ت فرآيند
ي عمليام برا
الزش مقادير مواد
نماي
٣(يتركيب P
FD
:جهي
ي و تمام تصلي اي عمليات
حدهات كه وا
سي اي واقع
شيميايي از فرآيند
ي تقريبمدل
ي جانب
ت زا
شودي ل م
شامي را
ي مواد و انرژن ها
جرياسورها و
پ ها وكمپرل پم
مث.
دسهن
ي صنعت
شگاه دان
ل صف
3 <
ي فرايند ن طراح
تكوي<
ي
نمودارهاق
ي و ابزار دقيشلوله ك
)P&
ID(
ي كاربردها
P&
ID
�يط هوا
طوخل ق مث
ف ابزار دقيختلي م
جزاشيرها، ا
ي مانند شصر لوله ك
ي عناش كيف
نماي
لي كنتر
شيرهال ل مث
م كنترستسيي ي مكانيك
جزاك و ا
پنوماتي
�ت فرآيند
ي عملياجرات و ا
خساي و
سازشبيه
ت جهت مورد نياز
جزئياارائه
�تط بر عمليا
شرايي اثر تغيير
سي و برر
ف عملياتختلط م
شرايي سازشبيه
ك به كم
ي و
پذير
ي فرآيندهزينه ها
�ت فرآيند
ي عملياجران در هنگام ا
ي كارگراع برا
جي مر
راهنما
صاد ه و اقت
ي كارخانطراح
- يشهروز
دكتر 4
9
دسهن
ي صنعت
شگاه دان
ل صف
3 <
ي فرايند ن طراح
تكوي<
ي
طراحت
جهيزات ت
صاخشو م
�ب
ضراي
يايمن
:
ي ازت ناش
ش خطراي كاه
ي كه براضريب
ت
تغييرات طراح
ت زمان و عدم قطعيي با گذش
عملكرد عمليات ي
ي در طراح
دستگاه ها
ي شود در نظر گرفته م
)معموالً
%20
-%10
.(
ل عوام
يب ايمن
ضريب
خامؤثر در انت
:
-ي
صادت اقت
الحظام
-ي
ي طراحت و داده ها
ت محاسبادق
-ت
ي در تغيير عملكرد عملياتواناي
-ي
ت موجود در زمينه فرايند كلالعا
-اطي
ط به كار رفته در طراحميزان احتيا
صاد ه و اقت
ي كارخانطراح
- يشهروز
دكتر 5
0
دسهن
ي صنعت
شگاه دان
ل صف
3 <
ي فرايند ن طراح
تكوي<
ت
جهيزات ت
صاخشي و م
طراح
صاد ه و اقت
ي كارخانطراح
- يشهروز
دكتر 5
1
�ن هزينه اول
ي با كمتريضرور
ي غير ت ها
حدوديس با پرهيز از م
ط مهندست تو
جهيزاي تت نهاي
صاخشم
ن يه بدو
شودي ب م
خاستگاه انت
ت عملكرد داف
.
�ت
جهيزات ت
صاخشم
:
ب ت، انتخا
ي تجهيزاي طراح
ش عمومرو
تتجهيزا
ي باشد كه امكان تهيه ساده تر با ق
استاندارد در حد توان مت كمتر
يمي كند
ت بيشتر را فراهم مضمان
و ت.
جهيزات اوليه ت
صاخشم
:
١(نام
تتجهيزا
٢(كاربرد
تتجهيزا
٣(ت
نوع عمليا
۴(مواد جابجا شونده
۵(ي
داده ها
طرح پايه
۶(ي الزم
موارد كنترل
٧(ي
ق كارت عاي
ملزوما
٨(ت مجاز
دق
٩(ل و
ل مواد سازنده، تاريخ تحويت مث
ط به تجهيزات مربو
جزئيا...
دسهن
ي صنعت
شگاه دان
ل صف
3 <
ي فرايند ن طراح
تكوي<
ت
جهيزات ت
صاخشي و م
طراح
�ت
ح ساخصال
م:
تح ساخ
صالب م
خال مؤثر در انت
عوام:
�ش
ي و سايي مواد سازنده در برابر خوردگ
ي و فيزيكت شيمياي
مقاوم
�ي
ت سازه امقاوم
�ي
ي يا گرمايي فيزيك
ك هات در برابر شو
مقاوم
�ت
قيم
�ت
ت ساخسهول
�ي
س عمومي الزم و سروي
نگه دار
�ي
ي عملياتدما و فشارها
�و
...
صاد ه و اقت
ي كارخانطراح
- يشهروز
دكتر 5
2