1
Mehmet Burak Yılmaz
Dr. İnş. Müh.
TMMOB İMO İSTANBUL ŞUBESİ 2017 YILI (ŞB-1) MESLEK İÇİ EĞİTİM SEMİNERLERİ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI
04.05.2017 Karaköy
1
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI
UYGUN CAM SEÇİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
NELERDİR?
BİNA CEPHE CAMLARININ KIRILMAMASI İÇİN
GÖRELİ KAT ÖTELEMESİ NE OLMALIDIR?
CAMIN KIRILMA DAYANIMI KAÇ
MPa’DIR?
CAMIN KIRILMA SONRASI
PERFORMANSI ARTTIRILABİLİR Mİ?
CAM ELEMANLARIN DAYANIMINI BELİRLEMEK İÇİN BİR HESAP YÖNTEMİ
VAR MIDIR?
CAM İÇİN BİR HESAP YÖNTEMİ VARSA CAM
SİSTEMLERDE DAYANIM HESABINI KİM YAPMALI?HESAP ESASLARINI
İÇEREN ULUSLARARASI BİR ŞARTNAME
MEVCUT MUDUR?
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 2
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI
GÖRSEL
YERDEN ONLARCA METRE YÜKSEKLİKTE CAM DÖŞEMELİ BİR KÖPRÜDE NE KADAR GÜVENDE OLABİLİRSİNİZ?
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 3
Estetik ve Konfor
Dış yansıma (şeffaflık)
İç yansıma (şeffaflık)
Günışığı
Güneş kontrolü
Işık filtresi
Termal konfor
Dayanım (iç ve dış yükler)
Durabilite
Güvenlik
Patlamaya ve kurşun etkisine karşı dayanım (özel durum)
Ses İzolasyonu
Yangın Dayanımı
ısı kaybıısı kazanımıyoğuşma
GÖRSEL
TERMAL
MEKANİK
DİĞER
Cam seçimini etkileyen faktörler
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 4
2
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI
KAPLAMA ELEMANI
TAŞIYICI ELEMAN
Giydirme Cephe Kaplamaları
Cam Önüretimli panelMetal Diğer
• Noktasal tutuculu -metal/BA taşıyıcılı• Noktasal tutuculu -kablo taşıyıcılı
Çerçevesiz G.C.
• Çubuk (stick) sistem • Panel (unitized) sistem
Çerçeveli G.C.
• kiriş, kolon, plak (plate), levha (membrane), kabuk (shell)
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 5
CAMIN YAPILARDA KULLANIMIDOLGU ELEMANI
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 6
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI
Çerç
eve
li G
.C.
Çubuk (stick) sistem
imalat sırasında
Çerç
eve
siz
G.C
.
Noktasal tutuculu -metal/BA taşıyıcılı
Noktasal tutuculu -kablo taşıyıcılıPanel (unitized) sistem
DOLGU ELEMANI
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 7
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI
imalat sırasında
TAŞIYICI ELEMAN
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 8
3
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI
imalat sırasında
TAŞIYICI ELEMAN
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 9
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI
imalat sırasında
TAŞIYICI ELEMAN
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 10
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI
imalat sırasında
TAŞIYICI ELEMAN
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 11
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI
imalat sırasında
TAŞIYICI ELEMAN
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 12
4
HESAP ESASLARI
1. MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİ2. TEMEL TASARIM İLKELERİ3. İKİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASI4. BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASI
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 13
HESAP ESASLARI
Malzeme Formül Karışım Yüzdesi
Silikat SiO2 69-74%
Kireç CaO 5-14%
Soda Na2O 10-16%
Magnezyum oksit MgO 0-6%
Alüminyum oksit AL2O3 0-3%
Soda-kireç-silikat camı tipik karışımı (TS EN 572-1)
EN 572-2 Yüzdürme (float) camEN 572-3 Parlatılmış telli camEN 572-4 Çekme düz camEN 572-5 Desenli camEN 572-6 Desenli telli camEN 572-7 Telli veya telsiz kanal şekilli camEN 572-8 Piyasaya arz boyutları ve son kesim boyutlarıEN 572-9 Uygunluk değerlendirilmesi/mamul standardı
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİ*[1]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 14
HESAP ESASLARI
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİ
Günümüzde kullanılan cam biçimlendirme yöntemlerinden float (yüzdürme) yöntemi
Karışım Eritme (havuz fırını) Yüzdürme havuzu
Erimiş kalayErimiş cam
Tavlama fırını Kesim
Nominal kalınlık: 2, 3, 4, 5, 6, 8, 10, 12, 15, 19 (25*) mmStandard plaka boyutu: 6 m x 3.21 mStandard dışı plaka 25m (Çin)
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 15
HESAP ESASLARI
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİ
GÖRSEL
FLOAT CAM ÜRETİMİ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 16
5
HESAP ESASLARI
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİ
• boy 2 – 4 mm• gönye 2 – 4 mm• float cam kalınlığı – tabloya bakınız• delik çapı 0,5 mm• delik konumu 0,5 – 2 mm
Nominal kalınlık (mm) Tolerans (mm)
2 - 6 mm ± 0,2 mm
8 - 12 mm ± 0,3 mm
15 mm ± 0,5 mm
19 - 25 mm ± 1,0 mm
İmalat Toleransları TS EN 12150-1 *[2]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 17
HESAP ESASLARI
Kenar Kalitesi TS EN 12150-1
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİ
KENAR KALİTESİ KENAR ŞEKLİ
İşlenmemiş, kesim: keskin kenarlı
Çapağı alınmış: keskin kenarları kırılmış ya da taşlama ile pahlanmış Kaba traşlanmış kenarlı
Düzgün traşlanmış kenarlı
Parlatılmış kenarlı
Kenar işleminin dayanıma etkisi için bkz. Maria Lindqvist PhD. 2013 [21]
*[2]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 18
HESAP ESASLARI
Kenar Kalitesi TS EN 12150-1
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİ
KENAR KALİTESİ
İşlenmemiş, kesim: keskin kenarlı
Çapağı alınmış: keskin kenarları kırılmış ya da taşlama ile pahlanmış Kaba traşlanmış kenarlı
Düzgün traşlanmış kenarlı
Parlatılmış kenarlı
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 19
HESAP ESASLARI
Kenar Kalitesi TS EN 12150-1
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 20
6
HESAP ESASLARI
Delik delme
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİ
Fotoğraf Kaynağı: Sustainable Constructions under Natural Hazards and Catastrophic Events 520121-1-2011-1-CZ-ERA MUNDUS-EMMC
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 21
HESAP ESASLARI
Delik delme (GENEL KURALLAR)
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİ
Fotoğraf Kaynağı: Guardian GlassTime, Standards, guidelines, tips
Delik çapı cam kalınlığından büyük olmalıDelikten kenara temiz mesafe en az cam kalınlığının iki katı olmalıDelikten köşeye temiz mesafe en az cam kalınlığının altı katı olmalı
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 22
HESAP ESASLARI
Camın Dayanımının Arttırılması
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİ
Eğilme dayanımlarına göre camların sınıflandırılması:
• tavlanmış cam (annealed) fb,k=45Mpa
• yarı temper cam (half tempered, heat strengthened) fb,k=70Mpa
• tam temper cam (fully tempered, thermally toughned) fb,k=120Mpa
• kimyasal temperli cam (chemically strengthened) fb,k=150Mpa
yarı temper tam temper Kimyasal temper
çekmebasınç
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 23
HESAP ESASLARI
Camın Dayanımının Arttırılması
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİ
GÖRSELKİMYASAL TEMPERLİ CAM DENEYİ-1
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 24
7
HESAP ESASLARI
Camın Dayanımının Arttırılması
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİ
GÖRSELKİMYASAL TEMPERLİ CAM DENEYİ-2
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 25
HESAP ESASLARI
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİCamların kırılma tipleri *[3]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 26
HESAP ESASLARI
Camda Kırılma Sebepleri
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİ
termal kırılma Sert cisim çapması yumşak cisim çapması
2 kenarı tutulu cam, düşük yük etkisi
2 kenarı tutulu cam, yüksek yük etkisi
Kenarda sert nokta Nikel sülfür kalıntıları
4 kenarı tutulu cam, düşük yük etkisi
4 kenarı tutulu cam, yüksek yük etkisi
*[3]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 27
HESAP ESASLARI
Cam Üniteleri
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİ*[3]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 28
8
HESAP ESASLARI
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİAra katman tipleri
Polyvinyl butyral (PVB)Ionoplast PolymersEthylene Vinyl Acetate (Cross-Linked EVA)Cast in Place (CIP) liquid resinThermoplastic polyurethane (TPU)
Thermoplastics: Relatively weak intermolecular forces hold molecules together in a thermoplastic. The material softens when exposed to heat, but returns to its original condition when cooled. Can be repeatedly softened by heating and then solidified by cooling, for improved performance. (linear and slightly branched polymers)Elastomers: Rubbery polymers that can be stretched easily to several times theirunstretched length and which rapidly return to their original dimensions. (cross-linked with low cross-link density)Termosets: Solidify or “set” irreversibly when heated and further heating cannot reshape the material. (3D networked polymers with high degree of cross-linking)
*[4]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 29
HESAP ESASLARI
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİAra katman tipleri
Polyvinyl butyral (PVB)
*[4]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 30
HESAP ESASLARI
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİIsı Cam *[4]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 31
HESAP ESASLARI
1-MALZEME VE ÜRÜN ÖZELLİKLERİIsı Cam
iletimtaşınım
ışıma*[4]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 32
9
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİ
*[1,5]
Dayanım
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 33
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİDayanım
Camın teorik çekme gerilmesi 5000~8000MPa arasındadır. Ancak yüzey kusurları sebebiyle gerçek dayanımı çok daha düşüktür. Cam sünek bir malzeme olmadığı için yüzeyindeki üretim ve işlenme sebebiyle mevcut çatlaklardaki büyük gerilme yığılmaları tekrar dağılıma uğrayamaz. Bu sebeple tavlanmış camın eğilme dayanımı 30~80MPa arasındadır
*[4]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 34
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİDayanım *[4]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 35
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİDayanım *[4]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 36
10
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİDayanım
Cam dayanımı birçok etkene bağlıdır:
• yüzey durumu (çatlakların boyutları)
• imalat yüzeyi (alt, üst): erimiş kalay ve hava tarafındaki yüzeyler üretildiğinde farklı dayanım gösterir ancak zamanla bu fark azalır.
• yüzey alanı
• yükleme süresi
• çevresel koşullar
*[4,6,7]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 37
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİDayanım *[4]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 38
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİEN1288Dayanım Testleri
Dört nokta eğilmesi deneyi
Çift halka deneyi
*[8]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 39
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİ
*[5]
Tasarımda Dikkate Alınan Dayanım
,
,
R k
R d mod n
m A
ff k
k
prEN13474
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 40
11
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİ
*[9]
prEN16612
Tasarımda Dikkate Alınan Dayanım
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 41
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİ
*[10]
Tasarımda Dikkate Alınan Dayanım
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 42
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİAra katmanlı camlar – lamine camlar
*[11]
Lamine camlarda ara katman olarak en çok kullanılan PVB viskoelastik bir malzemedir. Kayma modülü sıcaklık ve yükün etkime süresine göre farklılık gösterir. Kayma modülü ne kadar yüksekse iki camım kompozit çalışma etkisi o kadar artar.
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 43
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİAra katmanlı camlar – lamine camlar
*[10]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 44
12
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİ
*[12]
Yükler
Cephe sistemlerinin direnç göstermesi gereken yükler aşağıda özetlenmiştir (EN 13830):
• zati yükler (EN 1991-1-1)
• hareketli yükler (EN 1991-1-1)
• kar yükleri, (EN 1991-1-3)
• rüzgar yükleri (EN 1991-1-4)
• deprem yükleri (EN 1998-1, TDY Denk 2.21)
• çarpma yükleri (EN 12600)
• bina hareketleri ve ısıl yükler
• diğer yükler (patlama, termal gerilmeler)
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 45
Mimari camların yeterli bir deprem performansı göstermesini hedeflemenin iki önemli sebebi:
• İnsanların düşen camlardan dolayı yaralanmasını veya can kayıplarını önlemek
• Binanın servis dışı kalmasından ve tamirattan dolayı oluşacak maliyeti düşürmek
*[13]
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİYükler
DEPREM YÜKLERİ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 46
*[14]
• 0.01 cm/s statik yük altında yük-deplasman ilişkisi
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİYükler
DEPREM YÜKLERİ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 47
Çerçeveli cam giydirme cephelerde, cam düzlemine dik (rüzgar yükü gibi) deprem yüklerinin yanı sıra -kat ötelenmesinden kaynaklanan- cam düzlemi içinde etkiler de oluşur.
• Cephelerde düzlem içi ve düzlem dışı deprem yükleri
*[15] Denklem 2.21
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİYükler
DEPREM YÜKLERİ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 48
13
ASCE7-05’e göre[16]
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİYükler
DEPREM YÜKLERİ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 49 *[17]
• Cephelerde düzlem içi deplasman şartları:
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİYükler
DEPREM YÜKLERİ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 50
(AAMA 501.6-09 )[18]
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİYükler
DEPREM YÜKLERİ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 51
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİYükler %2.50 drift
GÖRSEL
DEPREM DENEYİ-1
DEPREM YÜKLERİ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 52
14
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİYükler
GÖRSEL
DEPREM DENEYİ-2
DEPREM YÜKLERİ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 53
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİYükler
DEPREM YÜKLERİ
GÖRSEL
DEPREM DENEYİ-3
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 54
(TS EN 12600’e göre)
[19]
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİYükler
ÇARPMA YÜKLERİ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 55
(TS EN 356’ya göre)
[20]
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİYükler
DARBE YÜKLERİ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 56
15
HESAP ESASLARI
2-TEMEL TASARIM İLKELERİ
*[12]
Performans Kriterleri
EN 13830
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 57
HESAP ESASLARI
3-İKİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASI
Isı Camlar[4,5]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 58
HESAP ESASLARI
3-İKİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIIsı Camlar
[5]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 59
HESAP ESASLARI
3-İKİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIIsı Camlar
PROBLEM GEOMETRİ A(mm) B(mm) Açı(o)
Dış cam
(mm)
Hava
boşluğu
(mm)
İç cam
(mm)
Yük
(kN/m2)
Gerilme
hesabı için
yük çarpanı
Sehim
(mm)
Gerilme
(Mpa)
Sehim
(mm)
Gerilme
(Mpa)
Sehim
fark
Gerilme
fark
B-1 DİKDÖRTGEN 2000 1000 90 6 - - 0.5 1.5 3.72 11.88 3.81 12.56 -0.02 -0.06
B-2 DİKDÖRTGEN 2000 1000 90 6 - - 1 1.5 7.31 21.29 7.61 25.12 -0.04 -0.18
B-3 DİKDÖRTGEN 2000 1000 90 6 - - 2 1.5 12.53 34.28 15.32 50.23 -0.22 -0.47
W-GLASS LİNEER
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 60
16
HESAP ESASLARI
3-İKİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIIsı Camlar
PROBLEM GEOMETRİ A(mm) B(mm) Açı(o)
Dış cam
(mm)
Hava
boşluğu
(mm)
İç cam
(mm)
Yük
(kN/m2)
Gerilme
hesabı için
yük çarpanı
Sehim
(mm)
Gerilme
(Mpa)
Sehim
(mm)
Gerilme
(Mpa)
Sehim
fark
Gerilme
fark
B-1 DİKDÖRTGEN 2000 1000 90 6 16 6 0.5 1.5 1.93 6.31 1.95 6.43 -0.01 -0.02
B-2 DİKDÖRTGEN 2000 1000 90 6 16 6 1 1.5 3.81 12.14 3.9 12.27 -0.02 -0.01
B-3 DİKDÖRTGEN 2000 1000 90 6 16 6 2 1.5 7.27 21.67 7.79 25.7 -0.07 -0.19
W-GLASS LİNEAR
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 61
HESAP ESASLARI
3-İKİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIIsı Camlar [4,5]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 62
HESAP ESASLARI
3-İKİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIIsı Camlar - Örnek
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 63
HESAP ESASLARI
3-İKİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIIsı Camlar - Örnek
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 64
17
HESAP ESASLARI
3-İKİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIIsı Camlar - Örnek
DL:Dead Load SL:Snow Load ALS:Altitude Summer ALW:Altitude Winter CLS:Climate Summer CLW:Climate Winter WLP:Wind Load Pressure WLS:Wind Load SunctionSLS:Servicebility Limit State ULS:Ultimate Limit State
prEN 13474
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 65
HESAP ESASLARI
3-İKİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIIsı Camlar - Örnek
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 66
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIKİRİŞLER [4]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 67
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIKİRİŞLER [4]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 68
18
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIHİBRİT KİRİŞLER [4]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 69
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIHİBRİT KİRİŞLER [4]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 70
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIHİBRİT KİRİŞLER
L aϕ = 9000 mm frodaj 40 Mpa
h= 400 mm Gk 1.6 Mpa
b= 30 mm bk= 30 mm
bsteel 30 mm tk= 10 mm
hsteel= 50 mm KK= 4.8 Mpa
hcam= 280 mm Ea= 200000 MPa
Iy,eff= 625000 19208000 17628244.1 Eg= 70000 MPa
flanges web flanges k= 8
Iy,eff= 37461244 γ= 0.116071
Iy,glass= 160000000
% 0.23413278 WL 0.8 kN/m2
b 4.5 m
MRd,eff= 30.5806074 ΔMAX 46.91
MRd,glass= 32
L aϕ = 9000 mm frodaj 40 Mpa
h= 400 mm Gk 1.6 Mpa
b= 30 mm bk= 30 mm
bsteel 80 mm tk= 10 mm
hsteel= 20 mm KK= 4.8 Mpa
hcam= 340 mm Ea= 200000 MPa
Iy,eff= 106666.667 34391000 34877391.1 Eg= 70000 MPa
flanges web flanges k= 3
Iy,eff= 69375058 γ= 0.247147
Iy,glass= 160000000
% 0.43359411 WL 0.8 kN/m2
b 4.5 m
MRd,eff= 46.6386943 ΔMAX 25.33
MRd,glass= 32
Hibrit kirişlerde çelik başlıkların gövdeden geniş olması durumu eğilme kapasitesi ve rijitliği arttırmaktadır.
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 71
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIHİBRİT KİRİŞLER [4]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 72
19
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIHİBRİT KİRİŞLER [4]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 73
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASITASARIM VERİLERİ [22]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 74
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASITASARIM VERİLERİ [22]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 75
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASITASARIM VERİLERİ [22]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 76
20
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASITASARIM VERİLERİ [22]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 77
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASITASARIM VERİLERİ [22]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 78
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASITASARIM VERİLERİ [22]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 79
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASITASARIM VERİLERİ [22]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 80
21
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASITASARIM VERİLERİ [22]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 81
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASITASARIM VERİLERİ [22]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 82
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASITASARIM VERİLERİ [22]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 83
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASITASARIM VERİLERİ [22]
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 84
22
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER – CAM KORKULUK
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 85
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER – CAM KORKULUK
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 86
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER – CAM KORKULUK
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 87
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER – CAM KORKULUK
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 88
23
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER – CAM KORKULUK
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 89
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER – CAM DÖŞEME
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 90
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER – CAM DÖŞEME
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 91
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER – CAM DÖŞEME
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 92
24
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER – CAM DÖŞEME
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 93
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER – CAM DÖŞEME
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 94
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER – CAM DÖŞEME
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 95
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER – CAM KİRİŞ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 96
25
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER – CAM KİRİŞ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 97
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER – CAM KİRİŞ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 98
HESAP ESASLARI
4-BİRİNCİL CAM ELEMANLARIN BOYUTLANDIRILMASIÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER – CAM KİRİŞ
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 99
TEŞEKKÜRLER
• Sunuma yorum ve katkıları için CWG Danışmanlık’tan Sn. Salih Sekban’a teşekkürlerimizi sunuyoruz.
• Isıcamlar için paylaştıkları yazılım doğrulama örnek çözümleri sebebiyle MACROSTATIC’e teşekkür ederiz.
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 100
26
Kaynaklar[1] TS EN 572-1 Cam yapılarda kullanılan temel soda kireç silikat cam ürünler kısım
1: Tarifler ve genel fiziksel ve mekanik özellikler
[2] TS EN 12150-1 Cam- Yapılarda kullanılan- Termal olarak temperlenmiş, soda kireç silikat emniyet camı- Bölüm 1: Tarifler- Açıklamalar
[3] Haldimann, M., Luible, A., Overend., Structural Use of Glass, IABSE, Switzerland ,2008
[4] COST European Erasmus Mundus Master Course Sustainable Constructions under Natural Hazards and Catastrophic Events, CTU in Prague, Ders Notları
[5] prEN 13474-1(1999)/2(2000) Design of Glass Panes
[6] Overend et al., “Diagnostic Interpretation of Glass Failure” Structural Engineering International 2/2007
[7] TS EN 1288-1:2003 Cam - Yapılarda kullanılan – Eğilme Mukavemetinin Tayini -Bölüm 1: Camla ilgili deneylerin esasları
[8] TS EN 1288-1:2003 Cam - Yapılarda kullanılan – Eğilme Mukavemetinin Tayini -Bölüm 1: Camla ilgili deneylerin esasları
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 101
Kaynaklar[9] prEN16612 Glass In Building - Determination Of The Load Resistance Of Glass Panes By Calculation And Testing;
[10] Guidance for European Structural Design of Glass Components, 2014, JRC
[11] Zemanova A. Et al., “Simple Numerical Model of Laminated Glass Beams” Acta Polytechnica Vol. 48 No. 6/2008
[12] TS EN 13830:2005 Giydirme Cepheler-Mamul Standardı
[13] Memari, Ali, et al., “Seismic Behavior of Cırtain Walls Containing Insulating Glass Units” Journal of Architectural Engineering, ASCE
[14] Memari, Ali, et al., “Static Finite Element Analysis of Architectural Glass Curtian Walls Under in-plane Loads and and Corresponding Full-Scale Test.” Structural Engineering and Mechnahics, 25(4), 365-382
[15] DBYBHY 2007
[16] ASCE7-05 Minimum Design Loads for Buildings and Other Structures, ASCE STANDARD
[17] Architectural Glass to Resist Seismic and Extreme Climatic Events. Woodhead Publishing in Materials, UK, 2009
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 102
Kaynaklar[18] AAMA 501.6-09 “Recommended Dynamic Test Method for Determining the
Seismic Drift Causing Glass Fallout from a Wall System” American Architectural Manufacturers Association
[19] TS EN 12600:2004 Cam - Yapılarda kullanılan – Sarkaç deneyi – Düz cam için çarpma deneyi ve sınıflandırma
[20] TS EN 356 Emniyet camları-Yapılarda kullanılan-Deneme ve sınıflandırma
[21] Maria Lindqvist PhD. 2013. «Structural Glass Strength Prediction Based on Edge Flaw Characterization» ÉCOLE POLYTECHNIQUE FÉDÉRALE DE LAUSANNE
[22] Structural Use of Glass in Buildings (2nd Edition)
CAMIN YAPILARDA KULLANIMI VE HESAP ESASLARI, Dr. İnş. Müh. M. Burak Yılmaz 103