SAAT KAVRAMININ ÖĞRETİMİ
EDT5103 -‐ Öğretim Tasarımı Yrd. Doç. Dr. Kadir KOZAN
Eğitim Teknolojisi -‐ 1611375 Aylin DİZMAN
Eğitim Teknolojisi -‐ 1611362 Melek KÜÇÜKKURT Eğitim Teknolojisi 1607352 -‐ Feyzedin ALPKIRAY
Okul Öncesi -‐ 1611544 Gupse ÇELİK
2017
1
İÇİNDEKİLER İHTİYAÇ ANALİZİ .................................................................................................................... 3
1. Planlama ........................................................................................................................... 3
a. Hedef Kitle ................................................................................................................. 3
b. Strateji ........................................................................................................................ 3
c. Analiz ......................................................................................................................... 3
d. Katılımcı ..................................................................................................................... 3
2. Veri Toplama .................................................................................................................... 3
a. Katılımcı Sayısı .......................................................................................................... 3
b. Uygulama Süresi ....................................................................................................... 3
3. Veri Analizi ........................................................................................................................ 3
a. Analiz ......................................................................................................................... 3
b. Öncelik ....................................................................................................................... 3
4. Sonuç Raporu Hazırlama ................................................................................................. 3
a. Projenin Hedefi .......................................................................................................... 3
b. Projenin İşlevi ............................................................................................................ 4
ÖĞRENEN KİŞİ VE BAĞLAM ANALİZİ ................................................................................... 4
1. Öğrenen Kişinin Özellikleri ............................................................................................... 4
a. Genel Özellikler ......................................................................................................... 4
b. Özel Giriş Özellikleri .................................................................................................. 4
c. Öğrenme Stilleri ......................................................................................................... 4
d. Akademik Bilgileri ...................................................................................................... 4
e. Kişisel ve Sosyal Özellikler ........................................................................................ 5
f. Öğrenmede Kültürel Farklılıkları Gösteren Kişiler ..................................................... 5
g. Engelli Öğrenciler ...................................................................................................... 5
2. Bağlam Analizi .................................................................................................................. 5
a. Yönlendirici Bağlam ................................................................................................... 5
b. Transfer Bağlamı ....................................................................................................... 5
c. Öğretim Bağlamı ........................................................................................................ 5
d. Bağlamsal Bir Analizin Yürütülmesi ........................................................................... 5
GÖREV ANALİZİ ...................................................................................................................... 6
1. Konu Analizi ...................................................................................................................... 6
İçerik Yapısı ...................................................................................................................... 6
a. Olgular ....................................................................................................................... 6
b. Kavramlar .................................................................................................................. 6
c. İlkeler ve Kurallar ....................................................................................................... 6
UnknownField Code Changed ... [1]
UnknownField Code Changed ... [2]
UnknownField Code Changed ... [3]
UnknownField Code Changed ... [4]
UnknownField Code Changed ... [5]
UnknownField Code Changed ... [6]
UnknownField Code Changed ... [7]
UnknownField Code Changed ... [8]
UnknownField Code Changed ... [9]
UnknownField Code Changed ... [10]
UnknownField Code Changed ... [11]
UnknownField Code Changed ... [12]
UnknownField Code Changed ... [13]
UnknownField Code Changed ... [14]
UnknownField Code Changed ... [15]
UnknownField Code Changed ... [16]
UnknownField Code Changed ... [17]
UnknownField Code Changed ... [18]
UnknownField Code Changed ... [19]
UnknownField Code Changed ... [20]
UnknownField Code Changed ... [21]
UnknownField Code Changed ... [22]
UnknownField Code Changed ... [23]
UnknownField Code Changed ... [24]
UnknownField Code Changed ... [25]
UnknownField Code Changed ... [26]
UnknownField Code Changed ... [27]
UnknownField Code Changed ... [28]
UnknownField Code Changed ... [29]
UnknownField Code Changed ... [30]
UnknownField Code Changed ... [31]
UnknownField Code Changed ... [32]
UnknownField Code Changed ... [33]
UnknownField Code Changed ... [34]
2
d. Yöntemler .................................................................................................................. 7
e. Bireyler Arası Beceriler .............................................................................................. 7
f. Tutumlar ..................................................................................................................... 7
2. Yöntem Analizi .................................................................................................................. 8
ÖĞRETİM HEDEFLERİ ........................................................................................................... 9
a. Bilişsel Alan ............................................................................................................... 9
ÖĞRETİM STRATEJİLERİ .................................................................................................... 10
YÖNTEM ................................................................................................................................ 11
DEĞERLENDİRME ................................................................................................................ 12
1. Süreç Değerlendirme ...................................................................................................... 12
a. Uzman Kişiler ........................................................................................................... 12
b. Anket ........................................................................................................................ 12
2. Değerlendirme Araçları ................................................................................................... 13
a. Öğrenci Tanıma Fişi .................................................................................................... 13
b. Ön Test Son Test ........................................................................................................ 15
3. Hedefler ve Değerlendirme Araçları ............................................................................ 18
4. Değerlendirme Sonuçları ............................................................................................. 18
SONUÇLAR ........................................................................................................................... 23
ÖNERİLER ............................................................................................................................. 24
KAYNAKLAR .......................................................................................................................... 25
TABLOLAR DİZİNİ Tablo 1. Çalışma Grubunu Oluşturan Öğrencilerin Cinsiyet Dağılımları .................................. 4 Tablo 2. Hedefler ve Sorular .................................................................................................. 18 Tablo 3. Ön Test Sonuçları .................................................................................................... 19 Tablo 4. Son Test Sonuçları ................................................................................................... 20 Tablo 5. Öğrencilerin Ön Test Son Test Sonuçları ................................................................ 22 Tablo 6. Soruların Doğru Yapılma Yüzdesi ............................................................................ 22 Tablo 7. Hedeflere Ulaşma Yüzdesi ....................................................................................... 23 Tablo 8. Çalışma Grubuna Ait Ön Test ve Son Test Ortalama Puanlarının T-Test Sonuçları 23
ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 1. Ön Test - Son Test Uygulama Süreci ........................................................................ 18
UnknownField Code Changed ... [35]
UnknownField Code Changed ... [36]
UnknownField Code Changed ... [37]
UnknownField Code Changed ... [38]
UnknownField Code Changed ... [39]
UnknownField Code Changed ... [40]
UnknownField Code Changed ... [41]
UnknownField Code Changed ... [42]
UnknownField Code Changed ... [43]
UnknownField Code Changed ... [44]
UnknownField Code Changed ... [45]
UnknownField Code Changed ... [46]
UnknownField Code Changed ... [47]
UnknownField Code Changed ... [48]
UnknownField Code Changed ... [49]
UnknownField Code Changed ... [50]
UnknownField Code Changed ... [51]
UnknownField Code Changed ... [52]
UnknownField Code Changed ... [53]
UnknownField Code Changed ... [54]
mm mm � 2/21/17 11:41 AMDeleted: 6
UnknownField Code Changed ... [55]
UnknownField Code Changed ... [56]
mm mm � 2/21/17 11:41 AMDeleted: 18
UnknownField Code Changed ... [57]
UnknownField Code Changed ... [58]
mm mm � 2/21/17 11:41 AMDeleted: 21
UnknownField Code Changed ... [59]
UnknownField Code Changed ... [60]
mm mm � 2/21/17 11:41 AMDeleted: 22
UnknownField Code Changed ... [61]
mm mm � 2/21/17 11:41 AMDeleted: 19
3
İHTİYAÇ ANALİZİ
1. Planlama
a. Hedef Kitle 2016-2017 eğitim öğretim yılında Özel 3 Mart Azizoğlu İlkokulu’ndaki 3-B sınıf öğrencileri.
b. Strateji 3. sınıf programında yer alan Ölçme Öğrenme Alanı başlığındaki Zamanı Ölçme konusunda kalıcı öğrenme sağlamak.
c. Analiz Öğrencilere ön test yapılmış, sınıf öğretmenleriyle görüşülmüştür.
d. Katılımcı 3-B sınıf öğrencileri, sınıf öğretmeni, okul idarecileri, ilgili bölüm koordinatörü.
2. Veri Toplama
a. Katılımcı Sayısı 21 öğrenci, 2 sınıf öğretmeni ve 1 bölüm koordinatörü olmak üzere 24 kişidir.
b. Uygulama Süresi Aralık ayı ilk haftasının 5 ders saati.
3. Veri Analizi
a. Analiz Öğrencilere ihtiyaç analiz testi uygulanmıştır. Konu alanı uzmanlarıyla birlikte analiz sonuçları incelenmiş ve öğrencilere ön test uygulanmıştır.
b. Öncelik Belirli bir zamanı farklı zaman ölçme birimlerini kullanarak ifade edemedikleri görülmüştür.
4. Sonuç Raporu Hazırlama
a. Projenin Hedefi Hedef kitleye zamanı ölçme konusunda kavram yanılgısı olmayan ve etkili bir bilgi vermektir. Konu seçiminde Matematik dersi 3. sınıf ünitelendirilmiş yıllık planına bakılmış ve öğrencilerin en zorlandığı saati okuma konusu seçilmiştir. Zamanı ölçme konusu öğrencilerin 1. ve 2. sınıfta gördüğü konunun biraz daha gelişmiş fakat tam bir öğrenme olmadığı zaman bir sonraki sınıf ve orta öğretim hayatlarında Matematik
4
dersi zamanı ölçme problemlerinde zorlanacakları karmaşık bir konudur. Burada ulaşılmak istenen amaç öğrencilerin bu konuyu sınıf içi ve sınıf dışı etkinliklerle öğrenmelerini sağlamaktır. Ayrıca kullanılan somut materyaller ile de öğrenmenin tam olarak sağlanması, anlaşılır hale getirilmesi planlanmıştır.
b. Projenin İşlevi Uygulanan ön test sonucunda öğrencilerde zamanı ölçme konusunda eksiklikler olduğu tespit edilmiştir. Bu sorunun öğretim tasarımı ile çözülebileceğine karar verilmiştir.
ÖĞRENEN KİŞİ VE BAĞLAM ANALİZİ
1. Öğrenen Kişinin Özellikleri
a. Genel Özellikler Öğretimin yapılacağı grup 7-8 yaş grubunda Özel 3 Mart Azizoğlu İlkokulu 3-B sınıfı öğrencileridir. Grup 8 kız, 13 erkek çocuğundan oluşmaktadır.
Tablo 1. Çalışma Grubunu Oluşturan Öğrencilerin Cinsiyet Dağılımları
Cinsiyet f % Kız Erkek Toplam
8 13 21
38,1 61,9 100
b. Özel Giriş Özellikleri Öğrenenler daha önce sayı saymayı öğrenmişlerdir. İki haneli rakamları okuyabilmektedirler. Haftanın günlerini sayabilmekte, gece-gündüz farkını anlayabilmektedirler. Zaman algıları (önce, sonra gibi kavramlara aşinalıkları) gelişmiştir. “Dün”, “bugün” ve “yarın” kavramlarının neye işaret ettiğini büyük oranda bilmektedirler.
c. Öğrenme Stilleri Bu çalışma sınıfta ve bütün gruba belirlenmiş ders süresince verileceğinden öğrenme stillerini analiz etmek ve bunu öğretim tasarımında kullanmak anlamlı bulunmamıştır. Nitekim Morrison ve ark. (2012)’de Jonassen ve Gabrowski’nin öğrenme stili bilgisinin çok sınırlı uygulamalarının olduğu saptadıklarını belirterek ancak özel ders gibi birebir öğretimde öğrenme stillerinin göz önüne alınabileceğini belirtmişlerdir.
d. Akademik Bilgileri Öğrenenler okumayı ve yazmayı bilmektedirler. Matematik işlemlerinden sadece toplama ve çıkarmayı bilmektedirler. İki haneli rakamlarla toplama ve çıkarma işlemlerini büyük oranda başarılı bir şekilde yapabilmektedirler.
5
e. Kişisel ve Sosyal Özellikler Öğrenci Tanıma Fişleri doldurularak edinilen bilgilere göre çocuklar arasında engelli olmadığı, sürekli bir hastalığı olan kimsenin olmadığı, anne babası ayrı yaşayan çocuğun olmadığı ve sınıftaki çocukların tamamının orta-üst gelir seviyesine sahip ailelerden geldiği anlaşılmıştır.
f. Öğrenmede Kültürel Farklılıkları Gösteren Kişiler Farklı kültürlerden gelen öğrenci bulunmamaktadır.
g. Engelli Öğrenciler Öğrenenler arasında herhangi bir engelli birey bulunmamaktadır.
2. Bağlam Analizi
a. Yönlendirici Bağlam Öğrenenler analog duvar saatlerini okumanın zor olduğunu ve “şu kadar dakika geçti” veya “şu dakika kaldı” denildiğinde tam anlamadıklarını belirtmişlerdir. Bu öğretim tasarımı sonucunda analog duvar saatlerinin saat ve dakika olarak okumalarının kolaylaşacağı düşünülmektedir.
b. Transfer Bağlamı Bu öğretim tasarımının sonucunda ortaya çıkan öğretimle öğrenenler bütün analog saatleri saat ve dakika olarak okuyabileceklerdir. Meydanlardaki saatleri, evdeki duvar saatlerini doğru bir şekilde okuyabilecekler böylece hayatları kolaylaşacaktır. Birisi ile buluşacaklarında zamanı doğru bilecekleri için dakik olacaklar, babalarının veya annelerinin ne kadar zaman sonra eve geleceklerini bilecekler, teneffüse ne kadar zaman kaldığını doğru bir şekilde bileceklerdir.
c. Öğretim Bağlamı Işıklandırma: Sınıfın ışıklandırması bütün öğrencilerin tahtayı ve varsa sunumu rahat görmelerini sağlayacak şekilde düzenlenmelidir. Gürültü: Ders dinlemeyi sağlamak için pencerelerin kapalı olması ve dışarıdan gürültüler gelmemesinin sağlanması gerekecektir. Sıcaklık: Sıcaklık çoğu zaman öğretimi etkilemeyecek şekilde ideal seviyededir. Oturma Düzeni: Öğretici daha çok tahtada çizerek veya görseller göstererek anlatacağından normal sınıf oturma düzeni uygun olacaktır. Ekipman: Derste sunum yansıtma cihazı kullanılacaktır. Saatler çeşitli biçimlerdeki görseller üzerinden gösterileceğinden gerekli saat resimleri edinilmelidir. Zaman: Gerçekleştirilmesi düşünülen eğitim aralık ayının ilk haftası beş ders saati olarak gerçekleştirilecektir.
d. Bağlamsal Bir Analizin Yürütülmesi Analizimiz görüşme tekniği ile elde edilen bilgiler doğrultusunda oluşturulmuştur.
6
GÖREV ANALİZİ
1. Konu Analizi 3.sınıf öğrencilerinin saati 3/4 oranında okumaları.
İçerik Yapısı
a. Olgular Akrep: Saati gösteren ve saatin üzerindeki kısa koldur. Yelkovan: Dakikaları gösteren ve saatin üzerindeki uzun koldur.
b. Kavramlar Saniye: Bir dakikalık zamanın altmışta biridir. Dakika: Bir saatlik zamanın altmışta biridir. Saat: Bir günün 24'te birine eşit zaman birimi ve bu zamanı ölçmek için kullanılan araca verilen addır. Gün: Dünyanın kendi ekseninde 1 kez dönmesi sırasında geçen zamandır. Buçuk: Bir saatin yarısıdır. 30 dakikalık dilimi gösterir. Çeyrek: Saatin dörtte biridir. 15 dakikalık dilimleri gösterir. Öğle: Gün ortasıdır.
c. İlkeler ve Kurallar 1. 1 gün 24 saatten oluşur. 2. 1 saat 60 dakikadan oluşur. 3. 1 dakika 60 saniyeden oluşur. 4. Yarım saat 30 dakikadan oluşur. 5. Çeyrek saat 15 dakikadan oluşur. 6. Saatin üzerinde 1’den 12’ye kadar sayı vardır ve bu sayılar dakikaları ve saatleri
gösterir. 7. Akrep saati gösterir. Yelkovan tam tur dönünce, akrep 1 saat ilerler. Akrebin bir turu
12 saattir. Bir gün içinde akrep 2 tam tur atar. 8. Yelkovan dakikayı gösterir. Yelkovanın bir turu 60 dakikadır. Bir gün içinde yelkovan
24 tur atar. 9. Başlangıç noktası her zaman 12’dir. 10. Yelkovan ve akrep gece tam 12′nin üzerine geldiğinde gün biter ve yeni bir gün
başlar. 11. Saat üzerinde 2 sayı arası 5 dakikayı gösterir. 12. Yelkovan 12’nin üzerinde ise saat başını gösterir. 13. Yelkovan 6’nın üzerinde ise yarım saati gösterir. 14. Öğleden sonraki saatler 12’den itibaren ileriye doğru birer ritmik sayarak söylenir. 15. Saatleri öğleden sonra söylerken; akrebin gösterdiği ya da bir önce gösterdiği
zamana 12 ekleriz. Akrep sabah 6’yı gösteriyorsa saat 06.00’dır. Akrep öğleden sonra 6’yı gösteriyorsa 18:00’dır. (6+12)
16. Dakika 30 ise buçuk olarak okunur. 17. Dakika 30’dan küçükse “Geçe/Geçiyor” olarak, büyükse “Kala/Var” olarak okunur. 18. Dakika 15 ise “Çeyrek Geçe” olarak, 45 ise “Çeyrek Kala” olarak okunur.
7
d. Yöntemler
• Akrep ve yelkovanın hangi rakam üzerinde olduğunun belirlenmesi • Öğleden önce veya öğleden sonra olmasına bakılarak saatin yazım kurallarına
uyularak yazılması • Saatin okuma kurallarına uyularak okunması • Saat kavramı etkinliklerinin yapılması • Saat hesaplamalarının yapılması
e. Bireyler Arası Beceriler Yapılacak etkinliklerde grup çalışması ve bireysel çalışmalar yer almaktadır. İşbirlikli çalışmalarda öğrencilerin görev paylaşımı, sorumluluk alma, gruba liderlik etme vb. davranışlarının gelişmesi beklenir.
f. Tutumlar Öğretim yapıldıktan sonra öğrenciler saati okur ve zamanını planlayabilir.
8
2. Yöntem Analizi
Analog saatten akrebin gösterdiği sayıyı belirle. (saat “s”)
s, “:”, d yaz.
Saati okuyacak mısın?
d 15 mi?
“Saat”, s, “i çeyrek geçiyor.”
Analog saatten yelkovanın gösterdiği sayıyı 5 ile çarp. (dakika ”d”)
s+12, “:”, d yaz. d 45 mi?
“Saat”, s, “ye çeyrek var.”
d 30 mu?
“Saat”, s, “buçuk.”
d 30’dan küçük mü?
“Saat”, s, “i”, d, “geçiyor.”
buçuk.”
d 30’dan büyük mü?
“Saat”, s, “e”, d, “var.”
buçuk.”
d 0 mı?
“Saat”, s
buçuk.”
Saati yazacak mısın?
Zaman öğleden önce mi?
H
E
E
H
H
E
E
E
E
E
E
E
H
H
H
H
H
9
ÖĞRETİM HEDEFLERİ
a. Bilişsel Alan
! Bloom Taksonomisi
• Bilgi 1. Saat, dakika, saniye ve gün kavramlarını tanımlayabilir. 2. Tam, buçuk ve çeyrek kavramlarını saat kavramları olarak tanımlayabilir. 3. Akrep ve yelkovan kavramlarını tanımlayabilir. 4. Öğleden önce ve öğleden sonra saatlerinin sayısal gösterimini açıklayabilir.
• Kavrama
1. Tam saatleri okuyabilir. 2. Yarım saatleri okuyabilir. 3. Çeyrek saatleri okuyabilir. 4. Var/Geçe saatleri okuyabilir.
• Uygulama
1. Saatlere örnekler verebilir. 2. Hazırlanan saat etkinliklerini tamamlayabilir.
• Analiz
1. Belirli bir zamanı farklı ölçme birimlerini kullanarak ifade edebilir. 2. Zaman ölçme birimlerinin kullanıldığı problemleri çözebilir.
• Sentez
1. Günlük hayatında saati okuyabilir.
• Değerlendirme 1. Saatin kaç olduğunu hesaplayabilir. 2. Saati doğru şekilde kavramlarına göre okuyabilir.
10
ÖĞRETİM STRATEJİLERİ Hedef 1: Saat, dakika, saniye ve gün kavramlarını tanımlayabilir. Sunuş Stratejisi: Öğrencilere saat, dakika, saniye ve gün kavramlarının tanımları anlatılır ve kavratılır. Üretici Stratejisi: Sınıfa bir kol saati veya küçük bir duvar saati getirilir, öğrencilere getirilen saat üzerinden kavramlar açıklanır. Verilen kavramları tanımlamaları istenir. Hedef 2: Akrep ve yelkovan kavramlarını tanımlayabilir. Sunum Stratejisi: Saat içinde bulunan akrep ve yelkovanın tanımları aktarılır ve görevleri açıklanır. Üretici Stratejisi: Akrep ve yelkovanı tanımlamaları beklenir. Hedef 3: Tam, buçuk, çeyrek ve kala/geçe kavramlarını saat kavramları olarak tanımlayabilir. Sunum Stratejisi: Öğrencilere saat üzerinde tam, buçuk, çeyrek ve kala/geçe kavramları anlatılır ve kavratılır. Saat üzerinden örnekler verilir ve kavramlar pekiştirilir. Üretici Stratejisi: Tam, buçuk, çeyrek ve kala/geçe kavramları tanımlatılır. Bir örnek verilir ve öğrencilerden de birer örnek vermeleri istenir. Tam, buçuk, çeyrek ve var/geçe saatlerini okumaları istenir. Hedef 4: Öğleden önce ve öğleden sonra saatlerinin sayısal gösterimini açıklayabilir. Sunum Stratejisi: Tüm saat kavramları verildikten sonra öğleden önce ve öğleden sonra kavramları açıklanır. Saat kaç olduktan sonra öğleden sonra denir? Hangi saatten önceki zaman dilimine öğleden önce denir? soruları yanıtlanır ve açıklanır. Üretici Stratejisi: Öğleden önce ve öğleden sonra kavramları ile ilgili örnekler verilir. Bu zaman dilimlerini günlük hayatlarında ne zaman kullandıkları veya ne zaman duydukları sorulur ve konu pekiştirilir. Hedef 5: Dijital saatleri analoğa, analog saatleri dijitale çevirebilir. Sunum Stratejisi: Konu ile ilgili hazırlanan materyaller öğrencilere gösterilir ve anlatılır. Üretici Stratejisi: Öğrenciler materyallerden öğrendikleri bilgi ile dijital saati analog saate çevirir. Hedef 6: Saatin kaç olduğunu hesaplayabilir ve saati doğru şekilde kavramlarına göre okuyabilir. Sunum Stratejisi: Eğitimin başında öğrencilerin bilgilerini ölçmek için yapılan ön test, tüm tanımlar anlatıldıktan sonra ve tanımlarla ilgili etkinliklerle konu pekiştirildikten sonra son test olarak tekrar uygulanır. Üretici Stratejisi: Öğrencilere eğitimden önce yapılan ön test ve eğitimden sonra yapılan son test karşılaştırılır ve sonuçlar değerlendirilir. Yapılan testin 3/4 başarı sağlanması beklenir.
11
YÖNTEM Katılımcılara süreçte yaratıcı drama yöntemiyle planlanmış atölye planı uygulanmıştır. Oluşturulan plan çerçevesinde adımlar detaylarıyla aktarılmıştır.
Adım1: Öğrenciler iki gruba ayrılır. Bir gruba akrep diğer gruba yelkovan isimleri verilir. Öğrencilerden atölyede serbestçe dolaşmaları istenir. Daha sonra yürüme tempoları azar azar arttırılır en sonunda akreplerin yelkovanları yakalamaya çalışmaları daha sonra da yelkovanların akrepleri yakalamaya çalışmaları istenir. Adım2: Oyunun ikici bölümünde çocukların çember olmaları istenir ve seçilen ikililer yine sırasıyla akrep yelkovan olarak birbirlerini çember etrafında kovalar. Bu oyun çocukların atölyeye ısınmaları için bir süre oynatılır. (10 dk.) Adım3: Çocuklara oynadıkları oyun üzerinden sorular yöneltilerek saat kavramına dikkat çekilir. Her çocuk için önceden temin edilmiş saat modelleri dağıtılarak saat ve zaman kavramları üzerinde soru cevap yapılarak çocukların zihinsel olarak öğrenmeye hazır olmaları sağlanır. Adım4: Öğrenciler 4’erli gruplara ayrılır. 9-10 yaşındaki bir çocuğun bir gününü canlandırmaları istenir. Adım5: Canlandırmalardan yola çıkılarak zaman algısı üzerinde belli kuralların olduğu verilerek öğretim stratejilerinde belirlenmiş olan hedefler için anlatım yöntemi kullanılarak bilgi akışı sağlanır. Her anahtar bilgi için tahtada fon kartonlara slogan cümleler yazılır. Adım6: Öğrenciler ikili gruplandırılır. Oluşturulmuş fon kartonlardan birini seçmeleri ve iki karşıt durumu doğaçlamaları istenir. (Örneğin öğrencilerden biri bir günün 24 saatten oluştuğunu iddia ederek doğaçlar diğeri ise olmadığını iddia eder.) Adım7: Öğrencilere dağıtılan saat modelleri üzerinde söylenen saatin gösterimi ve gösterilen saatin okunup yazılması etkinliği yapılır. Bu adımda soruları kimi zaman öğretmen oluşturur kimi zaman da öğrencilerin oluşturmasına izin verilir. Adım8: Öğrencilerle oluşturulan sorular yumak etkinliğiyle tüm sınıf tarafından çözülür.
12
DEĞERLENDİRME
1. Süreç Değerlendirme
a. Uzman Kişiler Süreç değerlendirmesinde uzman görüşü de dikkate alınmıştır. Süreç içerisinde aşağıdaki anket uzman kişiye uygulanmıştır.
Uzman Kişi: Sine ÇELİK Branş: Sınıf Öğretmeni
b. Anket
Ad: Sine Soyad: Çelik Branş: Sınıf Öğretmeni Görev Yılı: 3 Anlatım Teknikleri: Sözel anlatım, soru cevap, uygulama Saat kavramları konusunu nasıl anlatırsınız? Planlanan kaynak çerçevesinde etkinliklerle anlatırım. Saat kavramları konusunu nasıl bir teknoloji kullanılarak anlatmak istersiniz?
PowerPoint sunum kullanarak Bilgisayar destekli hareketli animasyon veya videolarla
Herhangi bir bilgisayar teknolojisi kullanmadan
Ders işlenişinde ortam sizce nasıl olmalıdır?
Sessiz Sınıf Ortamı Düzenli Açık Hava Ortamı
Yaratıcı Sanal Sınıf Ortamı
Öğrencinin derse aktif kalabilme süresi nedir? 9-10 yaş grubunda etkinliğinde türüne bağlı olmak koşuluyla 20 ile 30 dakika arasında değişiyor. Bu da en iyi ihtimalle tabi.
X
X
13
Saat kavramlarının öğrencilere öğretilmesi amacıyla bir öğretim tasarımı geliştirilmiştir. Yapılan anket ile uzmanın saat kavramının anlatımı hakkında görüşü alınmıştır. Aynı zamanda anlatım esnasında kullandığı anlatım teknikleri öğrenilmiştir. Anlatıma en uygun yöntemler sözel anlatım, soru cevap ve uygulama teknikleri olarak belirtilmiştir. Uzman kişi anlatım yaparken herhangi bir teknoloji kullanmadığını ve yaratıcı sınıf tercih ettiğini belirtmiştir. Son olarak, öğrenciyi daha fazla dersin içerisine almak amacıyla farklı teknikler kullanılabileceğini ve yapılacak bir öğretim tasarımı ile bu durumun mümkün olabileceğini belirtmiştir.
2. Değerlendirme Araçları
a. Öğrenci Tanıma Fişi
Adınız, Soyadınız:
Okulunuz: T.C. numarası:
Doğum Yeri: Tarihi: Cinsiyeti:
Adresiniz:
Baba Adı:
Sağ mı? Evet ( ) Hayır ( )
Yaşı:
Mesleği: Bitirdiği Okul:
İş Adresi:
Anne Adı:
Sağ mı? Evet ( ) Hayır ( )
Yaşı:
Mesleği: Bitirdiği Okul:
İş Adresi:
Öğrenciyi daha fazla derse katılımını sağlamak mümkün müdür? Bunu kullanacağımız farklı bir öğretim tasarımı ile arttırabilir miyiz? Öğrenciyi derse daha fazla katmak mümkündür. Farklı yöntemlerle bunu etkin kılabiliriz. Bunun için bir tasarım da söz konusu olursa daha iyi olur elbette.
FOTOĞRAF
14
Anne - baba birlikte mi yaşıyor?
Ev telefonu:
Annenin cep telefonu:
Babanın cep telefonu:
Kardeşlerinin:
Cinsiyeti Yaşı Öğrenim Durumu Medeni Hali
Bu okulda kardeşlerin var mı?
Varsa adı, soyadı: Sınıfı:
Ailenin kaçıncı çocuğusunuz?
Ailenin ortalama aylık geliri ne kadardır?
Oturduğunuz ev kendinizin mi?
Oturduğunuz ev kaç odadır?
Ayrı bir odan var mı?
Bugüne kadar geçirdiğin önemli hastalıklar var mı?
Uzun süredir devam eden bir hastalığın var mı?
Ailenizde önemli bir hastalığı olan var mı?
Not : * Yukarıdaki soruları dikkatli okuyup, özenle yanıtlamanızı rica ederim.
15
b. Ön Test Son Test
SAAT KAVRAMINI ÖĞRENİYORUM ÖLÇME TESTİ
1. Aşağıdakilerden hangisi zaman ölçme aracıdır? (5p)
A) B) C)
2. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun sözcüklerle tamamlayınız. (5p)
a) Saatin üzerindeki uzun kola …………………… denir. b) 1 saat ………………….. dakikadan oluşur. c) Çeyrek saat ……………….. dakikadan oluşur.
d) 1 gün ……………….. saattir. e) Yarım saat …………….. diye okunur.
3., 4. ve 5. soruları resme göre yanıtlayınız.
3. Aylin saat kaçta dişlerini fırçalıyor? (5p)
A) 05:00 B) 17:15 C) 19:50
4. Aylin saat kaçta uyanmıştır? (5p)
A) 08:50 B) 07:50 C) 09:00
5. Aylin saat kaçta yemek yiyor? (5p) A) 17.00 B) 05:15 C) 07:50
6. Akrep 11’in üzerinde, yelkovan 12’yi gösterdiğinde saat kaç olur? (5p)
A) 12 B) 11 C) 8
16
7. Zamanı verilen saat modelleri ile sayısal saatleri eşleştiriniz. (8p)
8. Aşağıdaki zamanları saat modellerinde akrep yelkovan çizerek gösteriniz. (9p)
17
9. Aşağıdaki saatlerin gösterdiği zamanı okuyup örnekteki gibi altlarına yazınız. (15p)
Öğleden Sonra Öğleden Önce Öğleden Sonra Öğleden Önce
10. Aşağıdaki saatleri “var” “geçiyor” ifadeleri kullanarak okuyup örnekteki gibi yazınız. (10p)
11. Aşağıdaki saatleri gösterdikleri zamanla eşleştiriniz. (12p)
12. Aşağıdaki zamanları saat modellerinde akrep yelkovan çizerek gösteriniz. (16p)
14:50 14:50
18
3. Hedefler ve Değerlendirme Araçları
Tablo 2. Hedefler ve Sorular
Soru 1
Soru 2
Soru 3
Soru 4
Soru 5
Soru 6
Soru 7
Soru 8
Soru 9
Soru 10
Soru 11
Soru 12
HEDEF 1 X X
HEDEF 2 X X X
HEDEF 3 X X X X X
HEDEF 4 X X X X
HEDEF 5 X X X X X X X X
HEDEF 6 X X X
4. Değerlendirme Sonuçları Bu çalışma kapsamında kullanılan istatistiksel çözümlemeler için IBM SPSS Statistics 20 programından faydalanılmıştır. Tüm istatistiksel işlemlerde 0,05 hata düzeyi temel alınmıştır. X, S, f gibi betimsel istatistik teknikleri ve eşleştirilmiş grup t-testi kullanılmıştır.
Şekil 1. Ön Test - Son Test Uygulama Süreci
19
Tablo 3. Ön Test Sonuçları
Ad
Soru
1
Soru
2
Soru
2b
Soru
2c
Soru
2d
Soru
2e
Soru
3
Soru
4
Soru
5
Soru
6
Soru
7a
Soru
7b
Soru
7c
Soru
7ç
Soru
7d
Soru
7e
Soru
7f
Soru
7g
Soru
8a
Soru
8b
Soru
8c
Soru
9a
Soru
9b
Soru
9c
Soru
10a
So
ru 1
0b
Soru
11a
So
ru 1
1b
Soru
11c
So
ru 1
1d
Soru
12a
So
ru 1
2b
Soru
12c
So
ru 1
2d
Ulaş
B D D B D D D Y D D D D D D D D D Y D D D Y Y Y D Y Y Y Y Y B B B B
Meh
met
D
eniz
D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y Y Y Y Y D D D D D D D D
Emre
D D D Y D Y D Y D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D Y D D
Selin
D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D D Y Y Y D D Y Y D Y D D D D
Ada
D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y
Ege
D D D Y D Y D D Y D D D D D D D D D D Y Y Y D Y Y Y Y Y D Y D D Y D
Mer
t
D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D D Y D Y D D D D D D D D D D
Cem
re D D D D D D Y Y Y D D D D D D D D D D D D Y Y Y Y Y Y Y D Y Y Y Y D
Den
iz E
fe D D D Y D D D Y Y Y D D D D D D D D Y Y Y Y Y Y D Y Y Y Y Y Y Y Y Y
Gül
in D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D D Y Y Y D D D D D D Y Y D D
Bilg
e
Y D D Y D Y D Y D D D D D D D D D D D D D Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y D
Tuna
D Y Y Y D Y Y D Y Y D D D D D D D D D D Y Y Y Y Y Y Y D Y D Y Y Y Y
Can
D D D D D D D Y Y D D D D D D D D D D D D Y Y Y Y Y Y Y Y Y D D D D
20
Ata
kan
D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D D Y D Y D D D D D D D D D D
Ays
el D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D Y Y Y Y Y Y D Y D Y Y Y Y D
İdil D D D Y D D D Y Y D D D D D D D D D D D D Y Y Y D D D D Y Y Y Y Y D
Meh
met
Eg
e
D D D Y D D D D D D D D Y D D Y D B D Y Y Y Y Y Y Y D Y Y Y Y Y Y Y
Den
iz
Çet
in D D D D D D D Y Y D D D D D D D D D D D D Y Y Y D D D D D D D Y Y D
Efe D D D Y D D D Y Y Y D D D D D D D D D D D Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y D
Den
izLo
kddL
okm
an D D D Y D D Y D D D D D D D D D D D D D D D Y Y D D Y Y Y D Y Y Y D
Ber
k B D D Y D D D Y D D D D D D D D D D D D D Y Y Y D D D D D D D D D D
Tablo 4. Son Test Sonuçları
Ad
Soru
1
Soru
2
Soru
2b
Soru
2c
Soru
2d
Soru
2e
Soru
3
Soru
4
Soru
5
Soru
6
Soru
7a
Soru
7b
Soru
7c
Soru
7ç
Soru
7d
Soru
7e
Soru
7f
Soru
7g
Soru
8a
Soru
8b
Soru
8c
Soru
9a
Soru
9b
Soru
9c
Soru
10a
So
ru 1
0b
Soru
11a
So
ru 1
1b
Soru
11c
So
ru 1
1d
Soru
12a
So
ru 1
2b
Soru
12c
So
ru 1
2d
Ulaş
B D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D
Meh
met
D
eniz
D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D
Emre
D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D
Selin
D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D
Ada
D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D Y Y Y D
Ege
D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y Y D D D D D D D D D D D D
21
Mer
t
D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D Y D D
Cem
re D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D
Den
iz E
fe D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y Y D D D D D D D D D D D D
Gül
in D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D
Bilg
e
D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D
Tuna
B D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D Y D D D D D D D D D D Y D
Can
D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D
Ata
kan D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D
Ays
el D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D
İdil D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D
Meh
met
Eg
e
D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D
Den
iz
Çet
in D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D
Efe D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D
Den
izLo
kddL
okm
an D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D
Ber
k D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D Y D D D D D D D D D D D D
22
Tablo 5. Öğrencilerin Ön Test Son Test Sonuçları
AD SOYAD ÖN TEST PUANI SON TEST PUANI Ulaş Polat 73 95 Mehmet Deniz Akgün 63 95 Emre Keleş 35 95 Selin Mutlu 67 95 Ada Üstündağ 40 95 Ege Altun 56 95 Kaan Mert Özgür 49 95 Cemre Ada Fıçıcı 85 95 Deniz Efe Özcan 53 95 Gülin Oral 31 76 Bilge Yoldaş 39 95 Tuna Yıldırım 72 95 Can Şentürk 27 92 Atakan Şahin 39 95 Aysel Doğa Demir 85 92 İdil Bayram 54 92 Mehmet Ege Yılmaz 39 80 Deniz Çetin 71 95 Efe Ertan 84 95 Deniz Lokman 75 95 Berk Köse 40 90
Tablo 6. Soruların Doğru Yapılma Yüzdesi
SORULAR ÖN TEST SON TEST Soru 1 % 85.7 % 90.5 Soru 2.a % 95.2 % 100 Soru 2.b % 95.2 % 100 Soru 2.c % 47.6 % 100 Soru 2.d % 100 % 100 Soru 2.e % 81 % 100 Soru 3 % 85.7 % 100 Soru 4 % 28.6 % 100 Soru 5 % 57.1 % 100 Soru 6 % 85.7 % 100 Soru 7.a % 100 % 100 Soru 7.b % 100 % 100 Soru 7.c % 95.2 % 100 Soru 7.ç % 100 % 100 Soru 7.d % 100 % 100 Soru 7.e % 95.2 % 100 Soru 7.f % 100 % 100 Soru 7.g % 90.5 % 100 Soru 8.a % 95.2 % 100 Soru 8.b % 85.7 % 95.2 Soru 8.c % 71.4 % 90.5 Soru 9.a % 9.5 % 4.8 Soru 9.b % 19 % 100 Soru 9.c % 100 % 100 Soru 10.a % 52.4 % 100 Soru 10.b % 42.9 % 100
23
Soru 11.a % 47.6 % 100 Soru 11.b % 42.9 % 100 Soru 11.c % 52.4 % 100 Soru 11.d % 42.9 % 100 Soru 12.a % 42.9 % 95.2 Soru 12.b % 33.3 % 90.5 Soru 12.c % 38.1 % 90.5 Soru 12.d % 76.2 % 100
Tablo 7. Hedeflere Ulaşma Yüzdesi
HEDEF 1 % 98.41 HEDEF 2 % 98.41 HEDEF 3 % 97.88 HEDEF 4 % 86.77 HEDEF 5 % 93.94 HEDEF 6 % 97.62
Tablo 8. Çalışma Grubuna Ait Ön Test ve Son Test Ortalama Puanlarının T-Test Sonuçları
Puan N 𝐗 SS SH T-Testi sd t p Ön Test Son Test
21 21
56,04 92,71
18,86 5,13
4,11 1,12
20 -9,696 ,000
Tablo 8’de “Çalışma grubunun ön-test ve son-test puanları arasında anlamlı bir fark
var mıdır?” sorusuna cevap aranmıştır. Tablo 8’de görüldüğü gibi çalışma grubunun son-test ortalama puanı X=92,71 ve ön-test ortalama puanı ise X=56,04 olarak bulunmuştur. t-testi sonuçlarına göre çalışma grubunda yer alan öğrencilerin son-test ortalama puanları ön-test ortalama puanlarından yüksek olduğu görülmektedir. Tabloda görülebileceği üzere, öntest-sontest ortalamalarının anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla yapılan eşleştirilmiş grup t testi sonucunda, aritmetik ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (t=-9,696; p<.05).
SONUÇLAR
Saat kavramı düşünülenden daha geniş bir kavram olup birçok alt kavramı içerisinde barındırmaktadır. Öncelikle zaman soyut bir kavramdır ve somutlaştırılması halinde daha net algılanabilecektir. Ayrıca zaman görece bir kavramdır. Zamanın ölçülmesi bu amaçla yapılmış oldukça farklı cihazlarla gerçekleştirilmektedir. Zamanı ölçen saatlerin çeşitliliği ve zamanı ifade etmek için kullandığımız kavram ve ifadelerin çokluğu konuyu daha kompleks hale getirmektedir. Ancak konu iyi analiz edilip uygun bir şekilde aktarıldığında çocukların normalde zorlandıkları analog saatleri okumada kısa zamanda ustalaştıklarını söyleyebiliriz.
24
Yaptığımız öğretim tasarımında ön test ve son test sonuçları karşılaştırıldığında yüksek oranda bir öğrenme gerçekleştiği görülecektir. Ayrıca ön testte grubun heterojen bir yapıda olduğu ön test puanlarının 31-85 arasında bir dağılım gösterdiği görülüyorken, son testte makasın oldukça daraldığı son test puanlarının 76-95 arasında değiştiğini görmekteyiz. Özellikle son testte düşük not alanların ön testte de düşük oldukları değerlendirildiğinde bu öğrencilerin bireysel olarak ele alınması, öğrenmeyi etkileyen başka etmenlerin olup olmadığının araştırılması mümkündür. Kalıcılığı test etmek için daha uzun bir süre sonra yeniden son test yapılması da düşünülebilir.
ÖNERİLER • Zaman kavramının daha iyi anlaşılması için dijital saatlerin yanı sıra analog saatlerin
öğretilmesine önem verilmelidir. • Saat öğretiminin transfer bağlamı oldukça geniş olduğundan bilginin kalıcılığını sağlamak
önem arz etmektedir. Bu sebeple belli periyotlarda tekrarların yapılması, farklı tekniklerle (yarışma, test, oyunlaştırma vb.) saat kavramının yeniden ele alınması faydalı olabilir.
• Öğretimden hemen sonra yapılan son testin sonuçlarının yüksek çıkması konunun bilgi düzeyinde kolay öğrenildiğini göstermektedir. Kavrama, uygulama, analiz ve sentez düzeylerinde de konuyu aktarmak için farklı etkinlikler planlanmalıdır.
25
KAYNAKLAR Morrison, Gary R., Ross, Steven M. & Kemp Jerrold E. (2012). Etkili Öğretim Tasarımı.
İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi Yayınları. Matematik Sınıf İçi Uygulama ve Ödev Kılavuzu. (2015). Dora Yayınları. Matematik Soru Bankası. (2015). Dora Yayınları.