![Page 1: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/1.jpg)
AardrijkskundeOmgaan met natuurlijke hulpbronnen
http://www.youtube.com/watch?v=gAxH1ThwkBU
Vanaf minuut 2:05
![Page 2: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/2.jpg)
Water = leven Leven voor:
- mens - dier - plant
Water
![Page 3: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/3.jpg)
Kijk naar de landkaart. Hoeveel procent van de aarde bestaat uit water:
Water
![Page 4: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/4.jpg)
Kijk naar de landkaart. Hoeveel procent van de aarde bestaat uit water:
70%
Aan water is er dus geen gebrek, toch?
Water
![Page 5: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/5.jpg)
Kijk naar de landkaart. Hoeveel procent van de aarde bestaat uit water:
70%
Aan water is er dus geen gebrek, toch? Toch wel, het meeste water is namelijk
zout…
Water
![Page 6: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/6.jpg)
Water
Zout water
97,5 % op de aarde Niet te gebruiken De zee Het is eigenlijk zoet water
waar zout en mineralen in zijn gekomen
Ontzilting(zout verwijderen) is mogelijk, maar een duur proces
Zoet water
2,5 % op de aarde Gedeeltelijk te gebruiken Vooral Noord- en Zuidpool(70%) 30% zit in de grond Eerste levensbehoefte van de
mens De toename hiervan neemt
enorm toe(5x zo groot sinds 1950)
![Page 7: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/7.jpg)
De aarde is geschikt voor leven door:
1. Atmosfeer (dampkring) met zuurstof. Zo een 70 km dikke kring om de aarde.
2. Er is voldoende water. Het water heeft ook een sfeer: Hydrosfeer
Belangrijkheid van water
![Page 8: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/8.jpg)
Het is altijd in beweging. De zon verwarmt de aarde.
Water op de aarde
![Page 9: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/9.jpg)
Het is altijd in beweging. De zon verwarmt de aarde. De wind zorgt voor zeestromen.
Water op de aarde
![Page 10: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/10.jpg)
Het is altijd in beweging. De zon verwarmt de aarde. De wind zorgt voor zeestromen. Deze stromen brengen warm zeewater uit de tropen naar de poolstreken. Dit kan ook andersom.
Water op de aarde
![Page 11: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/11.jpg)
Het is altijd in beweging. De zon verwarmt de aarde. De wind zorgt voor zeestromen. Deze stromen brengen warm zeewater uit de tropen naar de poolstreken. Dit kan ook andersom.
Je kan het voelen als het noorderwind is of zuiderwind. Vandaag is het een warme wind uit het zuidwesten.
Water op de aarde
![Page 12: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/12.jpg)
Het is altijd in beweging. De zon verwarmt de aarde. De wind zorgt voor zeestromen. Deze stromen brengen warm zeewater uit de tropen naar de poolstreken. Dit kan ook andersom.
Je kan het voelen als het noorderwind is of zuiderwind. Vandaag is het een warme wind uit het zuidwesten.Dit komt voor door de Golf van Mexico en de westenwind die er vaak is. Het wordt daarom nooit superkoud bij ons.
Water op de aarde
![Page 13: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/13.jpg)
Water in 3 toestanden
![Page 14: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/14.jpg)
ijsGasvormig(waterdamp)
En gewoon water
Water in 3 toestanden
![Page 15: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/15.jpg)
De overgang van water in gasvormig naar vloeibaar heet condensatie.
Begrippen
![Page 16: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/16.jpg)
De overgang van water in gasvormig naar vloeibaar heet condensatie.
De voortdurende verplaatsing van het één in het ander is de kringloop van het water
Begrippen
![Page 17: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/17.jpg)
Kringloop
![Page 18: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/18.jpg)
Wanneer zoet water ontbreekt kunnen planten, dieren en mensen er niet leven(woestijn)
Waarom gebruiken wij zoet water
![Page 19: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/19.jpg)
Wanneer zoet water ontbreekt kunnen planten, dieren en mensen er niet leven(woestijn)
We gebruiken het als drinkwater
Waarom gebruiken wij zoet water
![Page 20: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/20.jpg)
Wanneer zoet water ontbreekt kunnen planten, dieren en mensen er niet leven(woestijn)
We gebruiken het als drinkwater Lichamelijke verzorging(wc, douchen,
wassen)
Waarom gebruiken wij zoet water
![Page 21: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/21.jpg)
WC levert vuil water op. Het schoonmaken van vuilwater heet sanitatie
Begrippen
![Page 22: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/22.jpg)
WC levert vuil water op. Het schoonmaken van vuilwater heet sanitatie
Het bevloeien van droge gronden heet irrigatie (1000 liter water per 1 kilo gewas)
Begrippen
![Page 23: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/23.jpg)
WC levert vuil water op. Het schoonmaken van vuilwater heet sanitatie
Het bevloeien van droge gronden heet irrigatie (1000 liter water per 1 kilo gewas)
Industrie gebruikt water bij bij produceren. Dit heet proceswater
Begrippen
![Page 24: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/24.jpg)
WC levert vuil water op. Het schoonmaken van vuilwater heet sanitatie
Het bevloeien van droge gronden heet irrigatie (1000 liter water per 1 kilo gewas)
Industrie gebruikt water bij bij produceren. Dit heet proceswater
Koelwater is nodig bij het opwekken van energie. Als generatoren worden aangedreven met vallend water heet het hydro-elektriciteit.
Begrippen
![Page 25: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/25.jpg)
Waarom stijgt het verbruik van zoet water
![Page 26: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/26.jpg)
1950(2,5 miljard mensen) 2013(7 miljard) oftewel: bevolkingstoename
Waarom stijgt het verbruik van zoet water
![Page 27: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/27.jpg)
1950(2,5 miljard mensen) 2013(7 miljard) oftewel: bevolkingstoename
Welvaart neemt toe. Wij verbruiken veel meer dan arme landen.
Technische mogelijkheden nemen toe. Stuwdam.
Waarom stijgt het verbruik van zoet water
![Page 28: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/28.jpg)
1950(2,5 miljard mensen) 2013(7 miljard) oftewel: bevolkingstoename
Welvaart neemt toe. Wij verbruiken veel meer dan arme landen.
Technische mogelijkheden nemen toe. Stuwdam.
Waarom stijgt het verbruik van zoet water
![Page 29: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/29.jpg)
1950(2,5 miljard mensen) 2013(7 miljard) oftewel: bevolkingstoename
Welvaart neemt toe. Wij verbruiken veel meer dan arme landen.
Technische mogelijkheden nemen toe. Stuwdam.
http://www.youtube.com/watch?v=qcmGBKelXQc
Waarom stijgt het verbruik van zoet water
![Page 30: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/30.jpg)
http://www.youtube.com/watch?v=swiMtF7TkVM
![Page 31: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/31.jpg)
De Rijn: het riool van Europa
![Page 32: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/32.jpg)
Het stroomt door verschillende landen.
De Rijn: het riool van Europa
![Page 33: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/33.jpg)
Het stroomt door verschillende landen. Miljoenen mensen wonen aan de rijn met
hun huishoudens. Er is veel industrie aan de rijn.
De Rijn: het riool van Europa
![Page 34: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/34.jpg)
Het stroomt door verschillende landen. Miljoenen mensen wonen aan de rijn met
hun huishoudens. Er is veel industrie aan de rijn. De zoutmijnen van Elzas die zoutafval
ongezuiverd in de Rijn gooiden.
De Rijn: het riool van Europa
![Page 35: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/35.jpg)
Puntlozingen: Worden zaken geloodst op een bepaalde plek
Verspreidde lozingen: Vooral via de grond
Lozingen
![Page 36: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/36.jpg)
Dit komt allemaal in Nederland terecht. Het is ook nodig voor drinkwater.
In 1970 begonnen met schoonmaken. In 1986 gebeurde er een ramp met een chemische fabriek in Basel
Gevolg: Rijnactieplan. Doel: 2000 alles schoon
De Rijn: het riool van Europa
![Page 37: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/37.jpg)
Water in de wereldPar. 3
Doel: Wat voor problemen zijn er in de wereld met water en hoe kunnen de rijke landen daar mee
omgaan t.o.v. arme landen?
![Page 38: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/38.jpg)
Problemen met water
Kwaliteit Kwantiteit
![Page 39: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/39.jpg)
Problemen met water
Kwaliteit
Vuil water (meestendeel in arme landen)Veroorzaakt 80% van alle ziektes
Kwantiteit
![Page 40: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/40.jpg)
Problemen met water
Kwaliteit
Vuil water (meestendeel in arme landen)
Kwantiteit
Neerslag op aarde ongelijk verdeeld
1: Teveel water
![Page 41: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/41.jpg)
Problemen met water
Kwaliteit
Vuil water (meestendeel in arme landen)
Kwantiteit
Neerslag op aarde ongelijk verdeeld
OORZAAK: regenwater stroomt snel naar de rivier toeMede door ontbossing
![Page 42: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/42.jpg)
Problemen met water
Kwaliteit
Vuil water (meestendeel in arme landen)
Kwantiteit
Neerslag op aarde ongelijk verdeeld
2: Te weinig water
![Page 43: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/43.jpg)
Problemen met water
Kwaliteit
Vuil water (meestendeel in arme landen)
Kwantiteit
Neerslag op aarde ongelijk verdeeld
2: Te weinig water
GEVOLG: mislukte oogsten, hongersnood, lage bevolkingsdichtheid
![Page 44: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/44.jpg)
Oplossen waterprobleem
Rijke landen
![Page 45: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/45.jpg)
Oplossen waterprobleem
Rijke landen
http://www.youtube.com/watch?v=siVDh-Qz6As
Deltawerken tot 1 minuut 30
http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20040317_watersnood01
Watersnoodramp 1953
![Page 46: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/46.jpg)
Oplossen waterprobleem
Rijke landen
Bouw dure installaties die water schoonmaken
![Page 47: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/47.jpg)
Oplossen waterprobleem
Rijke landen
Bouw dure installaties die water schoonmaken
![Page 48: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/48.jpg)
Oplossen waterprobleem
Rijke landen
Bouw dure installaties die water schoonmaken
Strenge regels tegen lozingen
![Page 49: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/49.jpg)
Oplossen waterprobleem
Rijke landen
Bouw dure installaties die water schoonmaken
Strenge regels tegen lozingen
![Page 50: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/50.jpg)
Oplossen waterprobleem
Rijke landen
Bouw dure installaties die water schoonmaken
Strenge regels tegen lozingen
Dijken bouwen, Deltaplan
![Page 51: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/51.jpg)
Oplossen waterprobleem
Rijke landen
Bouw dure installaties die water schoonmaken
Strenge regels tegen lozingen
Dijken bouwen, Deltaplan
![Page 52: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/52.jpg)
Oplossen waterprobleem
Rijke landen
Bouw dure installaties die water schoonmaken
Strenge regels tegen lozingen
Dijken bouwen Stuwdammen
Voordelen
1. men kan door de aanleg van een dam de stroming in de rivier verminderen en deze beter bevaarbaar maken. 2. Het rivierwater kan gebruikt worden voor drinkwaterproductie, voor irrigatie of voor de opwekking van waterkracht.
![Page 53: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/53.jpg)
Oplossen waterprobleem
Rijke landen
Bouw dure installaties die water schoonmaken
Strenge regels tegen lozingen
Dijken bouwen Stuwdammen
http://www.youtube.com/watch?v=qcmGBKelXQc
![Page 54: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/54.jpg)
Oplossen waterprobleem
Rijke landen
Bouw dure installaties die water schoonmaken
Strenge regels tegen lozingen
Dijken bouwen Stuwdammen Dure pijpleidingen
![Page 55: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/55.jpg)
Oplossen waterprobleem
Rijke landen
Bouw dure installaties die water schoonmaken
Strenge regels tegen lozingen
Dijken bouwen Stuwdammen Dure pijpleidingen
![Page 56: Aardrijkskunde Omgaan met natuurlijke hulpbronnen Vanaf minuut 2:05](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022062307/5551a0ee4979591f3c8b732b/html5/thumbnails/56.jpg)
Oplossen waterprobleem
Rijke landen
Bouw dure installaties die water schoonmaken
Strenge regels tegen lozingen
Dijken bouwen Stuwdammen Dure pijpleidingen