![Page 1: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/1.jpg)
หลกการจดองคประกอบศลปในการออกแบบ
![Page 2: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/2.jpg)
องคประกอบศลป เปนค ำทมำจำกภำษำละตน “Composition Comp” หมายถงการรวมเขาดวยกน
Post หมายถง การจดวาง ดงนน Composition เกดจากการเอาสวนประกอบของศลปะมา
รวมเขาดวยกน
![Page 3: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/3.jpg)
หลกการจดองคประกอบ
1. การซา (repetition) 2. จงหวะ(rhythm) 3. การลดหลน(gradation) 4. ทศทาง(direction) 5. ความกลมกลน (harmony) 6. การตดกน หรอความขดแยง(contrast) 7. การประสาน หรอความกลมกลน(transition)
![Page 4: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/4.jpg)
1.การซ า (repetition)
การซา (repetition) เกดจากองคประกอบทมลกษณะเหมอนกน ตงแต 2 หนวยขนไป วางอยในทวาง โดยม ทคนอยระหวางหนวยองคประกอบทจะนามาวางซาเหลาน ไดแก จด เสน นาหนก รปราง รปทรง ส ลกษณะผว
![Page 5: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/5.jpg)
รปแบบของการซ า
1.1 การซ าแบบเหมอนกน เปนการซาขององคประกอบทมขนาด นาหนก หรอลกษณะเดยวกน เรยงตอเนองกนไป 1.2 การซ าแบบลดหลน เปนการซาขององคประกอบทมขนาด นาหนก หรอลกษณะแตกตางกน เรยงจาก มากไปนอย หรอนอยไปมาก 1.3 การซ าเปนจงหวะ เปนการซาของชดองคประกอบทมลกษณะเหมอนกนเรยงตอเนองกนไป ซงภายใน ชดองคประกอบ 1 ชดน จะประกอบดวยหนวยยอยทมขนาด นาหนก หรอลกษณะแตกตางกน 1.4 การซ าแบบไมเปนจงหวะ เปนการซาของชดองคประกอบลกษณะหนงๆ อยางอสระ
![Page 6: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/6.jpg)
2. จงหวะ(rhythm)
จงหวะ (rhythm)เกดจากการซากนอยางตอเนอง และมเอกภาพขององคประกอบพนฐาน ทมลกษณะ เหมอนกนตงแต 2 หนวยขนไปบนทวาง
รปแบบของจงหวะ 1. จงหวะซ า เปนจงหวะขององคประกอบทมลกษณะเหมอนกนเรยงตอเนองกนไป 2. จงหวะสลบ เปนจงหวะขององคประกอบทมลกษณะสลบกนไปมาอยางเปนระเบยบ 3. จงหวะแปร เปนจงหวะขององคประกอบทมการเปลยนแปลงของลกษณะไปทละเลกละนอย
![Page 7: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/7.jpg)
3. การลดหลน(gradation)
การลดหลน (gradation)คอ การจดลาดบขององคประกอบตางๆ เชน เสน รปราง รปทรง ส ลกษณะผว ฯลฯ ใหเกดการเปลยนแปลงไปตามลาดบ เชน ระดบสออนไปสแก ลกษณะผวเรยบไปสขรขระ รปทรงเลกไปหารปใหญ
![Page 8: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/8.jpg)
4. ทศทาง(direction)
ทศทาง (direction)หมายถง ความรสกเคลอนไหวทเกดจากการพจารณาองคประกอบในงานศลปะ ซงองคประกอบตางๆ ไมวาจะเปนเสน รปราง รปทรง ฯลฯ สามารถชกนาสายตาใหเกดความรสกเคลอนไหว
![Page 9: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/9.jpg)
5.ความกลมกลน (harmony)
ความกลมกลน (harmony)หมายถง การนาองคประกอบพนฐานทมความคลายกน หรอเหมอนกนมาจดวาง อยางสมพนธกน เกดการประสานกนอยางเหมาะสม และลงตวในผลงานดแลวไมขดตา
![Page 10: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/10.jpg)
ลกษณะของความกลมกลน
1. ความกลมกลนขององคประกอบพนฐานทคลายกน 2. ความกลมกลนตามธรรมชาตหรอประโยชนใชสอย 2.1 ความกลมกลนตามธรรมชาต เชน การออกแบบตกแตงสวน 2.2 ความกลมกลนดานประโยชนใชสอย เชน บานเมองทอยใน เขตรอนควรปลกบานใหมใตถนสง หลงคาโปรงทรงสง
![Page 11: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/11.jpg)
6.การตดกน หรอความขดแยง(contrast)
การตดกน (contrast) หรอการขดแยงกน หมายถง การจดองคประกอบพนฐานทมคณสมบตตางกนมา ไวดวยกน ความแตกตางกนนน มหลายระดบตงแตเลกนอยจนถงแตกตางกบอยางสนเชง จนทาใหงานเกด ความขดแยงไมเปน
ระเบยบ การตดกนถาหากใชดวยความเหมาะสม จะทาใหเกดความเดนปรากฏชดเจนขนในผลงาน กลายเปนจดรวมของความสนใจ (focal point) นอกจากน
ยงชวยลดความนาเบอจากความกลมกลนทมมากเกนไป
![Page 12: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/12.jpg)
7.การประสาน หรอความกลมกลน(transition)
การประสาน (transition)คอ การทาใหองคประกอบตางๆ เกดความเชอมโยง และมความกลมกลนกน เปนหลกการพนฐานในการทางานศลปะทชวยลดปญหาความขดแยงลง
![Page 13: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/13.jpg)
ความสมดล (Balance)
ความสมดล (balance) หมายถง ความเทากนในนาหนกของสงตางๆ ระหวาง 2 สวนความสมดลในทางศลปะ หมายถง ความเทากนตามความรสก (sensible equilibrium) โดยการแบงภาพ หรอผลงานออกเปน 2 สวน โดยใชเสนแบงครงกลางของผลงาน เรยกวา เสนแกน (axis) แลวเปรยบเทยบนาหนกขององคประกอบพนฐานอนๆ ทอย 2 ดาน ของเสนแกนวาสมดลหรอไม เปนความสมดล ตามความรสกทางการเหน (visual weight)
![Page 14: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/14.jpg)
ประเภทของความสมดล
1. ความสมดลแบบสองขางเทากน (symmetrical balance) หรอความสมดลแบบ
สมมาตร จดวาง โดยมรปราง รปทรง หรอนาหนกเทากนเหมอนการสองกระจก ความสมดลแบบนใหความรสก สงางาม มนคง แขงแรง เปนทางการ หยดนง (static) 2. ความสมดลแบบสองขางไมเทากน (asymmetrical balance) หรอความสมดลแบบอสมมาตร ความสมดลแบบนจะพบเหนไดทวไปในธรรมชาต ใหความรสกเคลอนไหว (dynamic) อสระ มพลงในทางศลปะ
![Page 15: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/15.jpg)
เอกภาพ
เอกภาพ (unity) หมายถง 1. ความเปนอนหนงอนเดยวกน หรอความเปนระเบยบของภาพ 2. ความกลมกลนขององคประกอบพนฐาน 3. ความสมดลของภาพ 4. การรวมกนของรปทรงในภาพเปนจดเดน
![Page 16: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/16.jpg)
วธการรวมกลมของรปทรงเพอใหเกดเอกภาพ
การรวมกลมเปนการทาใหรปทรงตางๆ เกดความใกลชดกน ม 2 วธ 1. การสมผส (touching)หมายถง การนารปทรงตอรปทรงมาจดใหสมผสกนเพยงจดใดจดหนง หรอดานใดดาน หนงของเสนรอบนอก 2. การซอน (overlapping)หมายถง การนารปทรงตางๆ ตงแต 2 รปทรง มาซอนทบ เกยวเกาะกน เหลอมลากน เมอดแลวจะเกดความรสกเปนหนวยเดยวกนไดดกวาการสมผส
![Page 17: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/17.jpg)
การแกปญหาเรองเอกภาพในการเขยนภาพ
บางครงในการปฏบตจรงอาจประสบปญหาในเรองเอกภาพ โดยเฉพาะงานจตรกรรม หรองานภาพพมพ
จะมองคประกอบทกระจดกระจายทาใหขาดดลยภาพ ความกลมกลน และเอกภาพได ในบางครงอาจจะมการเปลยนมม
ภาพ หรอจดกลมองคประกอบ เหลานนเสยใหม
![Page 18: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/18.jpg)
กฎเกณฑหลกของเอกภาพ 1. กฎเกณฑของการขดแยง (Opposition) ในธรรมชาตนนแบงออกเปน 2 ฝาย หรอ 2 ขว เปนคกน
เสมอ เชน เวลากลางวนกบกลางคน แรงดงดดกบแรงผลกดน ชายกบหญง ขาวกบดา เปนตน 2. กฎของการประสาน (Transition) คอ การทาใหเกดความกลมกลน เปนการสรางเอกภาพ จากการรวมตวกนของสงตางๆ ทเหมอนกนเขาดวยกน ซงมอย 2 วธ คอ 2.1 การเปนตวกลาง (Transition) 2.2 การซา (Repetition)
![Page 19: หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ในการออกแบบphuketvc.ac.th/download/61/chapter308052561.pdf · องค์ประกอบศิลป์](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022050717/5e15ce42cb645338366cdfc2/html5/thumbnails/19.jpg)
กฎเกณฑรองของเอกภาพ 1. ความเปนเดน (Dominance) คอ การเพมหรอลดความสาคญ หรอความนาสนใจในหนวยใดหนวยหนง ของคทขดแยงกน ซงหากตองการเนนสงใดเปนสาคญกเพมสงนนมากขน และลดความสาคญของสงตรงกนขาม ใหนอยลง 2. การเปลยนแปร (Variation) คอ การเพมความขดแยงลงในหนวยทซากนเพอปองกนความจดชดหรอนาเบอ ซงทาไดดวยวธการเปลยนแปรของรปรางลกษณะ การเปลยนแปรของขนาด การเปลยนแปรของทศทาง และ การเปลยนแปรของจงหวะ