คมอสงเสรมพฒนาการเดก วยแรกเกด-1ป ฉบบประกอบวดทศน
ชอหนงสอคมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1ป(ฉบบประกอบวดทศน)
ISBN 978-974-296-703-1
พมพครงท 1กนยายน2552
จำนวนพมพ1,000เลม
พมพท บรษทบยอนดพบลสชงจำกด
จดพมพโดยคณะกรรมการพฒนาคณภาพบรการและสงเสรมพฒนาการเดก0-5ป
สถาบนราชานกลกรมสขภาพจตกระทรวงสาธารณสข
4737ถนนดนแดงเขตดนแดงกรงเทพมหานคร10400
โทร.0-2245-4601-5
ออกแบบปกณฐชนกสวรรณานนท
สงวนลขสทธตามพระราชบญญต
ขอมลทางบรรณานกรม
นพวรรณศรวงคพานชชนสาเวชวรฬหฉนทนาพกลทองประภาพรรณเตชจตตโชคเกษมบรรณาธการ.
คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1ป(ฉบบประกอบวดทศน).กรงเทพฯ:สถาบนราชานกล2552
สถาบนราชานกล กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข จดบรการแกบคคลปญญาออนอยาง
ครบวงจรทงในดานการสงเสรมปองกนรกษาฟนฟสมรรถภาพและบรการในชมชนตงแตแรกเกดจนถง
วยผใหญ การสงเสรมพฒนาการแกเดกวยแรกเกด – 5 ป เปนแนวทางอยางหนงในการสงเสรมสขภาพ
ปองกนปญหา และฟนฟสมรรถภาพ คณะกรรมการพฒนาคณภาพบรการและสงเสรมพฒนาการเดก
วยแรกเกด–5ปไดจดทำคมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด–5ป เพอเปนสอการเรยนการสอน
และสงเสรมพฒนาการเดก โดยมการพฒนาปรบปรงคมอฯ รวมกบการจดอบรมหลกสตรเรอง
“การสงเสรมพฒนาการเดกและการใชคมอ” อกทงมการใหความรแกคณะแพทย พยาบาล นกการศกษา
และบคลากรวชาชพสาขาอนๆ ดวย และในป 2541 แมจะมการจดทำคมอสงเสรมพฒนาการเดก
วยแรกเกด - 2 ปฉบบประกอบวดทศน แตจดมงหมายในการเผยแพรความรเกยวกบเรองการสงเสรม
พฒนาการเดกนนไมไดมงเนนในกลมเปาหมายคอผปกครองเปนสำคญ
คณะกรรมการพฒนาคณภาพบรการและสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด–5ปจงไดปรบปรง
คมอสงเสรมพฒนาการเดกแรกเกด – 2 ป ฉบบประกอบวดทศน โดยแบงเปน 2 เลม สำหรบเดก
แรกเกด–1ปและเดกวย1-2ปเพอใหผปกครองนำไปใชเปนแนวทางในการสงเสรมพฒนาการเดก
ใหมพฒนาการทเหมาะสมตามวย และศกยภาพของเดก โดยหวงเปนอยางยงวาเนอหาทปรบปรงจะงาย
ตอความเขาใจและการนำไปใชประโยชน
คณะผจดทำ
กนยายน2552
กตตกรรมประกาศ
คณะผจดทำขอขอบคณแพทยหญงพรรณพมลหลอตระกลผอำนวยการสถาบนราชานกล
ทไดใหการสนบสนน และขอขอบคณผปกครองทกทานทใหความรวมมอในการพฒนางานทเปนนวตกรรม
สำคญดานการสงเสรมพฒนาการเดกของสถาบน โดยอนญาตใหทำการบนทกภาพนง และวดทศนของ
บตรหลานเพอใชประกอบเนอหาทำใหคมอชดนมความสมบรณมากยงขน
คณะผจดทำ
กนยายน2552
5คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
หนา
คำนำ 3
กตตกรรมประกาศ 4
ทกษะดานการเคลอนไหว 6
ทกษะดานการใชกลามเนอมดเลกและสตปญญา 18
ทกษะดานความเขาใจภาษาและการใชภาษา 25
ทกษะดานการชวยเหลอตนเองและสงคม 30
เอกสารอางอง 37
ภาคผนวก 38
คณะผจดทำ 39
6 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
ทกษะดานการเคลอนไหว
ทกษะดานการเคลอนไหวเปนความสามารถทอาศยกลามเนอมดใหญและกลามเนอมดเลก
ทกษะดานการเคลอนไหวเปนพนฐานของการพฒนาทกษะดานอนๆโดยมพฒนาการทเปนขนตอน
อยางตอเนองไดแกการชนคอการกลงตวการนงการคบการคลานการยนการเดนเปนตน
ประโยชนของการเคลอนไหว
1. เปนพนฐานททำใหเดก สามารถพฒนาการเรยนรดานอนๆ ไดแก ดานการใชกลามเนอมดเลก
ในเรองการประสานการทำงานระหวางตากบมอ การชวยเหลอตนเองในเรองการเดนไปหยบของ
ทตองการ
2.ทำใหเดกสามารถพฒนาทกษะดานสตปญญา
3.การเคลอนไหวและการทรงตวทดจะชวยสงเสรมใหรางกายแขงแรงและมบคลกภาพทด
7คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
ทกษะดานการเคลอนไหว
1. ทานอนควำ ยกศรษะตงขนได 45 องศา
2. ทานอนตะแคง ยกศรษะตงขนได 45 องศา
3. ทานง ยกศรษะตงตรงไดนาน 5 วนาท
• วางเดกนอนควำใชผาขนหนมวนเลกๆ
หรอหมอนขางเลกรองใตอกแลวลบลงทหลง
คอเพอใหเดกยกศรษะขน
• วางเดกนอนตะแคง แขวนของเลนสงจาก
พน 4-5นว ไวตรงหนาเดก จากนนใชมอ
ชอนไหลเดก ยกสงจากพนเลกนอย แกวง
ของเลนพรอมเรยกชอเดกใหยกศรษะขนมอง
• ผสอนอมเดกนงตกหนากระจก ชวยจบ
ประคองบรเวณไหลพรอมพดคยกบเดก เดกจะ
พยายามควบคมศรษะใหตรง เมอเดกควบคม
ศรษะไดดขน ผสอนเปลยนมาประคองท
บรเวณอกเดกแลวพดคยและกระตนใหเดก
ยกศรษะ ถาเดกยงทำไดไมดหรอไมได ชวย
ประคองศรษะเดกบรเวณใตคาง กอนเปลยน
เปนบรเวณไหลและอก
แรกเกด - 3 เดอน
ทกษะ วธสอน
8 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
4. ทาพยงใหเดกยน ขารบนำหนกตวไดบาง
แตขาถาง สะโพกงอ ตวเอนไปขางหนา
5. ทานอนควำ ยกศรษะขนได 90 องศา
และหนศรษะได โดยใชแขนทงสองขางรบ
นำหนกตว
• พยงเดกยน โดยผสอนสอดแขนใตรกแรไป
จบลำตวเดก ชวยจดเทาของเดกทงสองขางให
วางแนบพน
• เมอเดกผานการยกศรษะได 45 องศาแลว
ใชของเลนทมเสยง หรอของเลนทเดกชอบ
กระตนใหเดกมองตามและยกศรษะสงขนชาๆ
จนถง90องศา
• วางเดกนอนควำบนพนราบ แขนยนพนใหขอศอกอยขางหนาไหล ชของเลนใหหางจากศรษะเดกประมาณ 15 เซนตเมตร แกวงหรอเขยาของเลนพรอมเรยกชอเดกใหยกศรษะขนมอง แขนเหยยดยนอกพนพน พยายามใหเดกอยทานไดนาน5วนาท
6. ทานอนควำแขนทงสองขางเหยยดตรง
เพอรบนำหนกตว อกพนพนนาน 5 วนาท
อาย 3 – 6 เดอน
ทกษะ วธสอน
9คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
7. ทานอนควำ แขนขางหนงยนพน เพอรบ
นำหนก และอกขางเออมไปหยบของเลน
8. ทาดงขนนง ยกศรษะขนอยในแนวเดยว
กบลำตวได
9. ทานอนหงาย เหยยดแขนทงสองขาง
เออมไป ควาของเลนพรอมกน
ทกษะ วธสอน
• วางเดกนอนควำ แขนยนพนใหขอศอกอย
ขางหนาไหล ยนของเลนทเดกชอบใหหางจาก
ศรษะประมาณ 15 ซม.แลวเรยกชอเดก บอก
ใหยนมอมาจบของเลนถาเดกทำไมไดใหผสอน
ชวยจบมอเดกเออมไปจบของเลน ทำเชนนกบ
มออกขางหนง
• วางเดกนอนหงายตรงหนาผสอน จบ
ขอมอเดกทงสองขาง พรอมทำเสยง “อบ”
หรอบอกใหเดกยกศรษะขนขณะทเรมดงตว
เดกขน และหยดดงตวเดกขนในชวงกอนท
จะนงเพอใหกลามเนอสวนคอและหลงแขงแรงขน
และขณะทปลอยตวลงนอนกทำเชนเดยวกน
• วางเดกนอนหงาย ผสอนยนของเลนให
ในระยะทเดกเออมถง เรยกชอเดกพรอมเขยา
ของเลน เพอกระตนใหเดกยนมอทงสองขางมา
ควาของเลน ถาเดกไมทำผสอนชวยจบมอทง
สองขางของเดกเออมไปควาของเลน
10 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
10. ทานอนหงาย พลกตะแคงได โดยขาทอน
บนงอขนมาขางหนาในทากายหมอนขาง
11. ทาพยงนง ศรษะตงตรง
12. นงโดยไมพยงไดนาน 1 นาท โดยนงตวเอน
มาขางหนา ขาทงสองขางกางออกเพอชวย
ใหนงทรงตวอยได
•วางเดกนอนหงาย ผสอนถอของเลนไวตรงระดบสายตาเดก แลวคอยๆเลอนของเลนไปดานขางและกระตนใหเดกพลกตะแคงตวตามมาโดยขาทอนบนจะงอขนมาขางหนา ถาเดกทำไมไดใหจบขางอเขาและสะโพกพลกตะแคง
•ผสอนพยงเดกใหอยในทานงบนตกหนากระจกพดคยกบเดกหรอใชของเลนมสสนสดใสตดไวทกระจกในระดบสายตาของเดก เพอใหเดกยกศรษะตงตรง
• ผสอนนงชนเขา จบเดกนงบนเขาผสอนแลวจบสะโพกของเดกทงสองขางไว คอยๆยกเขาขนทละขางสลบกนชาๆ เพอรอใหเดกปรบการทรงตวนงอยได และเมอวางเดกนงบนพน จบมอเดกวางบนเขาหรอเหยยดแขนเอามอยนพน
ทกษะ วธสอน
11คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
13. ทาพยงยนโดยชวยจบมอเดกไวทงสองขาง
ขาเดกรบนำหนก ศรษะและลำตวตงตรง
14. ปรบการทรงตวไดดขณะนอนควำ
15. ทานอนควำยนตวขน โดยแขนทงสองขาง
เหยยดตรง
• ผสอนพยงเดกไวในทายนโดยจบสะโพกเดก
ทงสองขางหรอปลอยมอทพยงสะโพกหนงขาง
พดคยและถอของเลนสสดใสหรอมเสยง กระตน
ตรงหนาเดก แลวยกของเลนใหสงขนชาๆเพอ
ใหเดกยดลำตวขนตงตรง เมอขาเดกรบนำหนก
ศรษะและลำตวตงตรงดแลวจงพยงเดกยนโดย
ผสอนชวยจบมอเดกไวทงสองขาง
• ผ สอนวาง เด กนอนคว ำบนหมอนข า ง
จบสะโพกเดกทงสองขางแลวคอยๆเอยงหมอน
ขางไปขางซายและขางขวาสลบกนชาๆ
• ผสอนวางเดกนอนควำบนพนราบ ถอของเลน
ทเดกชอบไวเหนอศรษะ เรยกเดกใหมองด
ของเลน กระตนใหเดกยกศรษะ จนมอยนพน
เพอยกลำตวขนพนพนโดยแขนเหยยดตรง
• วางเดกนอนควำ แขวนของเลนไวทกระจก
เหนอศรษะเดก เขยาของเลนแลวเรยกเดกใหด
ของเลนถาเดกทำไมไดขณะนอนควำใชผาขนหน
มวนรองใตอกกอนแลวจงใหนอนบนพนราบ
ทกษะ วธสอน
อาย 6 - 9 เดอน
12 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
16. ทานอนควำแขนยนพนไวเพอใชมอขาง หนงเออมไปหยบของเลน
17. ทานอนควำเคลอนตวไปดานขางได เปนวงกลม
18. ทานอนควำพลกตวตะแคงขางไปเลน ของเลน โดยขอศอกขางหนงยนพนไว
• ผสอนวางเดกนอนควำบนพนราบ พลกตวเดกใหตะแคง รอสกครเพอใหเดกปรบการทรงตวอยในทาตะแคงได แลวจงนำของเลนทเดกชอบมาใหถอเลน
• ผสอนวางเดกนอนควำแขนยนพนใหขอศอกงออยขางหนาไหล วางของเลนไวดานซายในระยะทเออมไมถง ผสอนเรยกเดกใหสนใจของเลนเดกจะทงนำหนกตวลงบนขอศอกขวา เพอทจะยนมอซายไปเอาของเลน แตยงไมถงของเลนเดกกจะทงนำหนกตวลงทศอกซายเพอจะขยบเอยวตวเออมมอขวาไปหยบของเลน ถาเดกทำไมไดผสอนชวยจบขอศอกเดกทงสองขางยกขอศอกขวาขยบไปขางหนาขณะทศอกซายรบนำหนก ทำสลบกน โดยยกศอกซายขนใหศอกขวารบนำหนก
• ผสอนวางเดกนอนควำแขนยนพนใหขอศอกอยขางหนาไหล วางของเลนทเดกชอบไวขางตวเดก แลวเรยกชอเดกพรอมกบเคลอนไหวของเลนใหเดกสนใจ เดกจะพลกตะแคงตวเพอจะเลนของเลน ยกของเลนใหสงขนแลวจงใหเดกใชมอขางหนงควาของเลน โดยใชขอศอกอกขางหนงยนพนไว ถาเดกทำไมไดโดยเฉพาะในรายทกลามเนอออนแรงมากๆ จดใหเดกนอนตะแคงบนหมอนทถกหนนเอยง45องศาจากพนขาบนวางชนเขาใชมอขางเดยวกนเลนของเลนเมอเดกอยทาน ไดดแลวให เอาหมอนออกแลวทำเชนเดยวกนกบทกลาวมาแลว
ทกษะ วธสอน
13คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
19. ทานอนควำลกขนมาอยในทานงคลาน
และโยกตวได
20. เปลยนจากทาคลานเปนทานงตวตรง
แขนไมยนพน
21. ทานอนควำใชแขนเหนยวดงตวคบไป
ขางหนา
ทกษะ วธสอน
• ผสอนวางเดกนงพบเพยบ โดยขาขางหนงชน
เขาบนพนจบสะโพกเดกทงสองขางยกขนใหอย
ในทาคลาน สกครแลวจงคอยๆ โยกตวไปทาง
ดานซาย-ขวา และดานเฉยง จากนนวางเดก
นอนควำ ผสอนจบสะโพกเดกท งสองขาง
ดงไปขางหลง เดกจะดนตวเหยยดแขนยนพน
ขนมาอยในทาคลานสกคร แลวโยกตวเดกซำ
เหมอนเดม
• ผสอนจบเดกใหอยในทาคลาน จบสะโพกเดก
ทงสองขางดงไปขางหลง แลวเอยงไปขางใด
ขางหนงใหอยในทานงพบเพยบแลวเปลยนเปน
ทานงตวตรงแขนไมยนพน ทำหลายๆครงจนเดก
ทำไดเองและทำอกขางเชนเดยวกน
• ผสอนจบเดกนอนควำขอศอกงอ ทอนแขน
วางบนพน จบทศอกของเดกทงสองขาง ให
เคลอนไปขางหนาสลบซาย-ขวา
14 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
22. คลานไดเอง 2 เมตร
23.จากทาคลาน เหนยวตวขนนง คกเขา และคงอยในทานได
24. พลกควำได
• ผสอนจบเดกใหอยในทาคลาน โดยนงคกเขาอยขางหลงเดก คอยๆโยกตวเดกไปทางซายใหนำหนกลงทเขาซายและทอนแขนซาย แลวโยกไปทางขวาทำเชนเดยวกน สลบกนชาๆทำหลายๆครงจากนนยนของเลนใหเดกพรอมบอกใหเดกยนมอออกไปเอาของเลนนนทละขาง ฝกใหเดกเลนของเลนในทาคลานบอยๆเดกจะทำไดเอง• ผสอนจบเดกใหอยในทาคลาน วางของเลนทเดกชอบบนโตะเตยๆตรงหนาเดก จากนนบอกใหเดกลกขนไปเอาของเลนนน เดกกจะเหนยวตวขนไปเปนทาคกเขาไดเอง• วางเดกนอนหงายตรงหนาผสอน วางของเลนท เดกชอบไว เหนอศรษะ ผสอนจบตนขาเดกใหเขางอ พลกเปนทาตะแคงแลวพลกตวไปเปนทานอนควำ ในทำนองเดยวกนควรสอนใหเดกพลกตวไปอกดานดวย ทำสลบ
กนไป
ทกษะ วธสอน
15คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
25. นงเลนของเลนไดนาน 10 นาท
26. เปลยนจากทานงเปนทาตงคลาน
27. ยนขารบนำหนกเตมทเมอชวยจบมอไว
ทงสองขางขณะเดกจบขอบโตะหรอจบราว
ทกษะ วธสอน
• ผสอนจบเดกนงบนพนแลวนำของเลนทเดก
ชอบวางไวขางหนา ใหเดกเลนของเลนนนโดย
ผสอนเลนกบเดกดวย และคอยเปลยนทานงให
เดกเชน ใหน งพบเพยบหรอขดสมาธ เลน
ของเลนไมควรปลอยใหเดกนงเลนทาเดยวนานๆ
• ผสอนจบเดกนงพบเพยบหรอชนเขาขางหนง
มอยนพนขางหนา ชวยยกสะโพกหมนตวเดก
ขนเปนทาคลานฝกหลายๆครงจนเดกทำไดเอง
• ผสอนจบเดกยนเลนของเลนทวางบนโตะสง
ระดบอก แลวชวนใหเดกเลนของเลน จากนน
จบบรเวณสะโพกใหโนมไปขางหนาเลกนอย
ไมใหกนโดงไปขางหลง
16 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
28. ใชมอเหนยวตวลกขนยน ขาทงสองขาง
เหยยดตรง
29. ยนเกาะโตะสามารถเอยวตว และเออม
มอขางหนงไปหยบของเลน
30. จากทายน ทงตวลงนงบนพนได
• ผสอนจบเดกนงบนพนหอง วางโตะสงระดบอก
พรอมของเลนทเดกชอบ นำของเลนบนโตะมา
กระตนใหเดกสนใจ ชวยใหเดกเหนยวตวขนยน
โดยใชมอเกาะขอบโตะเพอจะเอาของเลน
• ผสอนจบเดกยนเกาะโตะ สงของเลนใหทาง
ดานขางเรยกชอเดกใหหนมาหยบของเลน
• ผสอนจบเดกยนเกาะโตะมเบาะฟองนำหรอ
ตกผสอนเปนทรองรบตวเดก วางของเลนบน
เบาะฟองนำ เรยกเดกใหสนใจของเลนและ
บอกใหเดกนงลงเลนของเลนนน เดกจะปลอย
มอขางหนงแลวงอเขาลงนงบนเบาะฟองนำ
ถาเดกไมงอเขา ผสอนจบเขาใหงอยอตวลงนง
เมอเดกทำไดแลวเอาเบาะฟองนำออก วางของ
เลนทพนแลวทำเชนเดยวกน
ทกษะ วธสอน
17คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
31. เกาะเครองเรอนเดนไปดานขางๆ ได
4-5 กาว
32. ลกขนยนจากทานงคกเขาขางเดยวหรอ
นงยองๆ (การลกขนยนแบบน ใชขาชวย
เปนสวนใหญ ใชแขนชวยพยงเพยงเลกนอย)
33. เดนไปขางหนาได 2 เมตร โดยชวย
จงมอเดก ทงสองขาง
• ผสอนจบเดกยนเกาะโตะวางของเลนใหไกลจากดานขางตวเดกทางดานขวาระยะทเดกเออมไมถง ผสอนนงคกเขาขางหลง จบทสะโพกเดกทงสองขาง มอซายกดทสะโพกซายเลกนอยเพอใหเดกกาวขาขวาออกไป และกดสะโพกขางขวาเลกนอยเดกจะกาวขาซายตามมาทำเชนเดยวกนตอไปจนเดนถงของเลน ซงในขณะเดยวกนแขนจะตองขยบตามมาดวย ถาเดกทำไมไดหรอยงไมรจกเปลยนทลงนำหนกใหกลบไปฝกการเอยวตว และเออมมอไปหยบของเลนในทายนเกาะโตะ จนการทรงตวในทายนดขน
• (เดกควรจะผานการลกขนยนจากทาคกเขา
ขางเดยวรวมทงรจกนงยองๆเลน) ผสอนนง
ขางหลงเดกซงนงยองๆตวโนมไปขางหนาใชมอ
เลนของเลน เมอเดกคนเคยกบทานงยองๆแลว
ผสอนบอกใหเดกวางมอทงสองขางบนพนขาง
หนา เพอดนตวขนยนโดยผสอนชวยจบพยง
ทสะโพกดวย
• ผสอนยนดานหลงของเดก จบไหลเดกไวทง
สองขาง แลวดนไหลซายไปขางหนา เดกกจะ
กาวเทาขวาออกมา ถาดนไหลขวาเดกกจะ
กาวเทาซายออกมาทำสลบกนไปเปลยนไปจบ
ทเอวเดก แลวดนไปขางหนาสลบกนทละขาง
หลงจากนนเปลยนไปจบมอเดก ทำเชนเดยวกน
ทกษะ วธสอน
อาย 9 – 12 เดอน
18 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
ทกษะดานการใชกลามเนอมดเลกและสตปญญา ทกษะดานการใชกลามเนอมดเลกและสตปญญา เปนความสามารถในการประสานการเคลอนไหว
ระหวางมอกบตาความจำความคด การแยกแยะสงตางๆ การแกปญหา และความพรอมดานวชาการ
เพอเปนพนฐานทางการศกษาโดยขนตอนของพฒนาการในเดกแรกเกด-5ปจะมการพฒนาจากงาย
ไปหายาก
ประโยชนการเรยนรการใชกลามเนอมดเลก และสตปญญา
1.สงเสรมใหเดกเรยนรในการสำรวจเปรยบเทยบและแบงประเภทของสงตางๆรอบตว
2.ดแลตนเองในกจวตรประจำวนเชนใสกระดมเสอเปนตน
3.แสดงความคดสรางสรรคผานการเลนและงานศลปะ
4.สรางภาพพจนของตนเองและทกษะทางสงคมทำใหรวมเลนและทำกจกรรมกบเพอนได
5.สามารถนำสงทไดเรยนรไปใชในการแกปญหาตางๆในชวตประจำวนได
19คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
1. มองตามวตถในแนวนอน และแนวขนลง
2. ขณะนอนหงายนำมอสองขางเขาหากน
3. ถอวตถในมอไดนาน 5 วนาท
• ผสอนจบเดกอยในทานอนหงาย พดคยกบเดก
หางจากหนาเดก 20 ซม. เรมตนจากแนวกลาง
ลำตวของเดก แลวคอยๆเอยงหนาชาๆไปดาน
ซาย-ขวาหนาผากและคางของเดกถาเดกไมมอง
ตามจบคางเดกใหหนหนามอง
• ขณะผปกครองใหนมเดก อมเดกใหหนาอยหาง
จากหนาเดก20ซม.พรอมกบพดคยกบเดก
• ทำแกนขวางเตยงเดก แขวนวตถสสดใส 2 ชน
ไวหางกน 15 ซม. ทางดานขวาและดานซาย
ในระยะทเดกเออมถง มองเหนไดงายมเสยงดงเมอ
เคลอนไหว
• ขณะอมเดกดนไหลเดกทง 2 ขาง ไปดานหนา
เพอใหมอ2 ขางอยตรงกลาง ขณะปอนนมจบมอเดก
ทง2ขางแตะทขวดนมหรอรวบมอเดกไวกลางลำตว
• ผสอนจดใหเดกนอนบนหนาขา ไมหอตวเดก
หรอใสถงมอ ผสอนวางนวหวแมมอ หรอนวช
ในฝามอเดกและกดลงนำหนกเบาๆหรอเอาของเลน
ขนาดพอเหมาะมอใหเดกกำไวตลอดเวลาทเดกตน
ทกษะดานการใชกลามเนอมดเลกและสตปญญา ทกษะ วธสอน
แรกเกด - 3 เดอน
20 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
4. มองดจดทวตถลบไปจากสายตา
5. มองจากวตถชนหนงไปยงวตถอกชนหนง
ใน 30 วนาท
6. กางนวออกแลวกำวตถ
• เลนจะเอโดยใชแผนกระดาษเจาะรปดหนา
ผสอน ใหสงเกตเดกผานรกระดาษวายงคง
มองตรงจดทหายไปหรอไม หรอใชของเลน
มเสยงทำเชนเดยวกน
• จดเดกอย ในทานอนหงายหรอทาน ง
ผ ส อ นถ อ ข อ ง เ ล น ส ส ด ใ ส แ ล ะ ม เ ส ย ง
เขยาของเลนหางจากหนาเดก20ซม. ใหเดก
หยดมองนำของเลนชนท 2 หางจากชนแรก
15 ซม. เขยาใหเกดเสยง เมอเดกไมมองจบ
คางเดกใหหนมอง
• ถอของเลนมเสยงทมดามจบสสดใส เชน
กรงกรงหางจากหนาเดก 20 ซม. แลวเขยา
หรอแตะเบาๆทหลงมอเดก ใหเดกกางมอ
แลวกำวตถ ถาเดกไมกางมอใหลบหลงนวมอ
พรอมกดมอเดกลงเลกนอย
ทกษะ วธสอน
อาย 3 – 6 เดอน
21คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
ทกษะ วธสอน
อาย 6 - 9 เดอน
7. เปลยนมอถอวตถ
8. เออมมอและหยบวตถขนาดตางๆ
9. ดงแทงไมออกจากกระดาน
• ขณะเดกถอกรงกรง ใหประคองมอเดก
สงกรงกรง พรอมกบลบหลงมอเดกขาง
ทสงกรงกรงเพอปลอยของเลน ใหมออกขาง
รบกรงกรงแลวกำมอเดกไว
• ผสอนนำวตถสสดใส เชน กอนไมขนาด
ครงนว เคาะตรงหนาเดก จบมอเดกใหหยบ
กอนไม จากนนใหเดกหยบเอง ถาเดกทำได
แลวคอยๆลดขนาดวตถใหเลกลง
• ผสอนนำกระดานใสแทงไมทรงกระบอก
เสนผาศนยกลาง 2-3 ซม. ตงตรงหนาเดก
แลวดงแทงไมทละแทงออกจากกระดานใหเดกด
จากนนใหเดกทำตาม ถาเดกไมทำใหจบมอ
เดกทำลดการชวยเหลอลงจนเดกทำไดเอง
22 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
ทกษะ วธสอน
10. มองตามของเลนทไมมเสยงเมอทำตก
11. จบนวหวแมมอและนวชหยบลกเกด
12. ใสวตถลงในถวยเลกๆ
13. ดงเชอกลากวตถเขาหาตว
อาย 9 - 12 เดอน
• ผสอนเขยาของเลนทมเสยงใหเดกจองมอง
แลวปลอยของเลนตกลงบนพน พรอมจบหนา
เดกใหมองตาม จากนนใชของเลนทไมมเสยง
ทำเชนเดยวกน
• ขณะเดกอาบนำอาจใชของเลนทลอยนำได
ใหเดกมองตามหรออาจใชของเลนทไมมเสยง
เชนผาหรอฟองนำสสดสอนเชนเดยวกน
• ผสอนนำลกเกดใสจานวางตรงหนาเดก
แลวใหเดกใชนวหวแมมอและนวชหยบลกเกด
เมอเดกทำไมไดชวยจบมอทำ หรออาจเลนเกม
โดยใหเดกใชนวหวแมมอและนว ชแตะกน
เปนจงหวะ
• ผสอนนำถวยปากกวาง 5 นว และวตถ
ขนาดเลกไวตรงหนาเดก เมอเดกหยบวตถ
ใหชวยจบมอเดก ใหอยตรงระดบปากถวย
แลวลบหลงมอใหเดกปลอยวตถ ตอไปเปลยน
เปนพยงขอศอกจนเดกสามารถหยบวตถใสใน
ถวยไดเอง
• ผสอนวางของเลนบนพนเอยงลาด เมอเดก
ดงเชอกเพยงเลกนอยของเลนจะเลอนเขาหา
ตวเดก จากนนวางของเลนบนพนราบ ชวย
จบมอเดกดงเชอกเขาหาตวจนคลองแลวจงให
เดกดงเชอกดวยตนเอง
23คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
14. ไถรถไฟหรอรถของเลน
15. เคาะกอนไมสเหลยมลกบาศกเขาดวยกน
16. เลยนแบบจบสเทยนลากไปมาบน
กระดาษ
• จบรถของเลนไถไปมาใหเดกด หรอจบมอ
เดกใหทำพรอมทำเสยง “บรน บรน” จากนน
ลองใหเดกทำเองบาง ถาทำไมไดชวยจบมอ
จนเดกทำไดคลองจงปลอยใหเดกทำเอง
• ผสอนเคาะกอนไมใหเดกดกอน แลวจง
ใหเดกทำตาม ถาเดกไมทำตามใหจบมอเดก
ทง2ขางเคาะกอนไมเขาหากนลดการชวยเหลอ
ลงจนเดกทำไดเอง
• จบสเทยนขดเขยนบนกระดาษใหเดกด
แลวจงจบมอเดกขดเขยนบนกระดาษ ลด
การชวยเหลอลงจนเดกทำไดเอง
ทกษะ วธสอน
24 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
• จดเวลาหรอชวงทเดกอารมณด ใหเดกนง
บนตกผสอนเปดหนงสอหรอรปภาพสสนสดใส
กระตนใหเดกมอง โดยการเรยกชอรปภาพ
ออกเสยงหรอรองเพลงทเกยวของกบรปภาพ
• ผสอนเตรยมถวยขนาดตางกนอยางเหนได
ชด 2 ใบ จบถวยใบใหญไวแลวสงถวยใบเลก
ใหเดกพรอมบอกใหใสในถวยใบใหญ ตอมา
วางถวยใบเลกสลบขวา-ซาย บอกใหเดก
หยบถวยซอนกนถาเดกหยบไมถกชวยชแนะ
ใหเดกหยบถวยใบเลกใสในถวยใบใหญให
ถกตองทำซำๆจนเดกทำไดเอง
17. จองมองไปทรปภาพในหนงสอพรอม
ผใหญนาน 2 นาท
18. ใสถวยซอนกนได 2 ใบ
ทกษะ วธสอน
25คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
ทกษะดานความเขาใจภาษาและการใชภาษา ทกษะดานความเขาใจภาษาและการใชภาษา เปนทกษะพนฐานอยางหนงของมนษยทใช
ตอบ สนองตอคำพดของผอน และบอกความตองการของตนเอง ประสบการณในการเรยนรภาษาเปน
สงทเดกไดรบตงแตแรกเกด จากการฟงและความสนใจ นำไปสการเลยนแบบภาษาทาทาง ผลดกน
ออกเสยงและพดคยมการใชคำศพทในระดบงายๆพฒนาจนเปนภาษาพดทเปนวลและประโยคตามลำดบ
ประโยชนของทกษะดานความเขาใจภาษาและการใชภาษา
1.สงเสรมใหเดกมการเรยนรในเรองการสอความหมายไดแก การเลยนแบบการออกเสยง
การทำภาษาทาทาง การเลยนแบบเสยงจนถงการใชภาษาสอสารเปนคำศพทโตตอบ แสดงความ
ตองการสอสารสมพนธไดอยางสมบรณ
2.สงเสรมทกษะทางปญญาผานการใชภาษาสอความหมายในสถานการณตางๆ
3.สงเสรมทกษะทางสงคม การมปฏสมพนธกบสงแวดลอมภายนอก สามารถแกปญหาทเกดขน
ไดอยางมประสทธภาพนำไปสการดำรงชวตประจำวนอยางปกตสข
26 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
ทกษะดานความเขาใจภาษาและการใชภาษา
1. ตอบสนองหรอเคลอนไหวรางกายเมอ
ไดยนเสยงพด
2. เปลงเสยงในลำคอเสยง “อ”
3. หนตามเสยง
4. เปลงเสยงโตตอบกบผอนได
ทกษะ วธสอน
แรกเกด – 3 เดอน
อาย 3 - 6 เดอน
• ผสอนเตรยมหาของเลนทมเสยงหลายชนด
จดใหเดกนอนตะแคงหรอนอนหงายแลวเขยา
ของเลนใหเกดเสยงเบาๆ แลวคอยๆดงขน
ตรงระดบหเดก ทำสลบขาง จากนนใชมอ
จบคางเดกหนไปตามเสยง ถาเดกไมมปฏกรยา
ใดๆ ใหทำเสยงตรงหนาเดก ทงเสยงของเลน
สลบกบเสยงเรยก เรยกเดกดวยเสยงดง
ตามปกตตรงระดบหเดกใหทำสลบกน
• ขณะเลนกบเดก ปอนนมหรอเปลยนผาออม
ใหผสอนสงเสยงเลนกบเดกไปดวย และรอให
เดกออกเสยงตาม
• ผสอนใหเดกนอนหงายหรอนงบนตก แลว
สนกระดงตบมอหรอเคาะสงของโดยกะระยะ
หางจากตวเดกประมาณ18นวรอใหเดกหน
มาทางทศของเสยง จากนนใหเรยกเดกในระยะ
หางเทากนดวยเสยงดงตามปกต ตรงระดบห
เดกทำสลบขาง ถาเดกไมมองใหจบคาง
หนตามเสยง ใหทำสลบกนบอยๆ ทงการกระ
ตนดวยเสยงของเลนและเสยงเรยก
• ผสอนสบสายตากบเดก พดคยแลวยมดวย
หยดรอใหเดกเปลงเสยงตอบ
27คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
• ผสอนพดคยกบเดก ทำเสยงสง-ตำอยาง
ชดเจนจากนนรอใหเดกเปลงเสยงสง-ตำตาม
โดยทำซำๆจนเดกเปลงเสยงตาม
• ผสอนสบตาเดก ปดปากพรอมออกเสยง
ขณะเปดปากทนทหรอเดาะลนเปาลมใหเดก
ดทำทละอยางและรอใหเดกเลยนแบบ
• ผสอนจดใหเดกนงเกาอเดก เรยกชอเดก
และพดคยดวย ประคองหนาเดกใหมองผสอน
ผสอนถอของเลนสลบกบรปภาพสสด ชกชวน
ใหเดกดโดยถอหางจากหนาเดกไปทางซาย
และทางขวาหางประมาณ12นวพรอมกระตน
ใหเดกสนใจและมองวตถใหไดนานถง1นาท
• จดใหเดกนงเกาอ หรอนงตกผสอน เอา
หนงสอสสด และมภาพชดเจนเปดใหเดกด
ทละแผนพรอมกบจบมอเดกใหช หรอสมผส
รปภาพพรอมกบเลาเรองดวยนำเสยงชวนฟง
พยายามกระตนใหเดกสนใจมองดรปภาพกบ
ผใหญใหไดนาน2นาท
ทกษะ วธสอน
อาย 6 - 9 เดอน
5. พยายามเปลงเสยงเพอเลยนเสยงพด
6. เลยนแบบการเลนเสยง
7. สนใจฟงคนพดและมองไปทวตถนาน 1 นาท
8. มองดรปภาพกบผใหญได 2 นาท
28 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
9. ออกเสยงตางๆ กนได 4 เสยง หรอ
มากกวา
10. ออกเสยง 2 พยางคซำๆ
11. หนตามเสยงเรยกชอ
• ออกเสยงใหมๆ ใหเดกเลยนเสยงตาม เชน
“มาปาหมำไป”
• ออกเสยง 2 พยางค ใหเดกเลยนเสยงตาม
เชนมามาตาตาบาบานานาวาวา
• ขณะเดกสนใจการเลน ใหผสอนเอาของเลน
ทเดกชอบมาใกลๆดานหนา เรยกชอเดกและ
ชของเลนใหด ลองเปลยนชของเลนไปทาง
ดานขาง ทำเชนเดยวกน จนเดกหนมาได
เมอเรยกชอโดยไมตองใชของเลนชกชวน
ทกษะ วธสอน
อาย 9 - 12 เดอน
29คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
12. รจกปฏเสธดวยการแสดงทาทาง
13. รจกสมาชกในบานเมอเอยชอ
14. โบกมอหรอตบมอตามคำสง
15. เลยนแบบทาทางใหมๆ ได 1 อยาง
เชน สายหนา พยกหนา ยกมอ
• เมอเดกอมแลวถามเดกวา“กนอกไหม”จาก
นนชไปทจานขาวแลวสนศรษะพรอมกบพดวา
“ไมเอา”ใหเดกเลยนทาทางตาม
• ใหบอกชอคนในบานบอยๆ เชน พอมาแลว
ขณะเลนกบเดกใหระบช อผท เดกเลนดวย
ลองใหเลนเกม“ใครอยไหน” ถาเดกไมหนมา
ใหชบคคลนนและพดเชน“....อยน”ทำบอยๆ
จนเดกจำชอสมาชกในบานได
• ผสอนบอกใหเดกโบกมอหรอตบมอ โดย
ไมตองทำทาประกอบ ถาเดกไมทำ สาธตใหด
และจบมอใหเดกทำตาม จากนนลองใชคำสง
เดมในสถานการณตางๆจนเดกทำตามสงได
• ผลดกนเลนเลยนแบบทาทเดกเลยนแบบได
แลวเชนตบมอโบกมอลองสอนใหเดกเลยนแบบ
ทาทางของผใหญเพมขนเชนสายหนาพยกหนา
และอนๆ
ทกษะ วธสอน
30 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
ทกษะดานการชวยเหลอตนเองและสงคม
ทกษะดานการชวยเหลอตนเองและสงคม เปนความสามารถทพฒนาผสมผสานจากทกษะดาน
การเคลอนไหวสวนตางๆของรางกาย การประสานการทำงานระหวางตากบมอ เพอทำกจกรรมตางๆ
นอกจากนยงตองอาศยความสามารถในการฟง เขาใจ และปฏบตตามคำขอรองรวมทงสอสารกบ
คนอนๆใหเขาใจ ผทมทกษะการชวยเหลอตนเองและทกษะทางสงคมทถกตองเหมาะสม จะมความ
รบผดชอบตอตนเองและผอนรวมทงมบคลกภาพทด
ประโยชนการเรยนรทกษะดานการชวยเหลอตนเองและสงคม
1.เดกสามารถชวยเหลอตนเองในการทำกจวตรประจำวนและชวยงานบาน ตลอดจน
ประกอบอาชพตามความสามารถของแตละบคคลเพอดำรงชวตตนเองและครอบครวตอไป
2.ทำใหเดกมความมนใจและกลาแสดงออก
3.ทำใหเดกมบคลกภาพทดมการประพฤตปฏบตตนไดอยางเหมาะสม
4.ทำใหเดกมความรบผดชอบตอหนาทของตนเองและตอผอน ตรงตอเวลาและเปนผมคณธรรม
จรยธรรมเปนคนดของสงคมตอไป
31คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
ทกษะดานการชวยเหลอตนเองและสงคม
ทกษะ วธสอน
1. มองหนาไดนาน 1-2 วนาท
2. ยมไดเอง
3. พยายามควาจบของเลนทเออมไมถง
แรกเกด - 3 เดอน
อาย 3 - 6 เดอน
• ขณะเดกรองไห ใหผสอนอมมากอดพรอม
พดปลอบโยนและลบไลตามตวเดกจนหยดรอง
แลวใหเดกมองหนาผสอน พดคยกบเดกจน
เดกยมใหพรอมสงเสยงโตตอบ
• ขณะเดกนอนเลน อาบนำหรอแตงตวใหเดก
ผสอนหนหนาเขาหาเดก ยม พดคย ทำตาโต
หรอกระพรบตาเพอใหเดกสนใจมองเมอเดก
มองจองหนา ยม และสงเสยงโตตอบ
ใหแตะตวเดกพรอมพดคยตอ
• ถาทำตามวธสอนขางตนแลวเดกยงไมโตตอบ
ใหผสอนจกจเบาๆเพอใหเดกยม หรอเปลง
เสยงโตตอบฝกทกวนวนละ3-4ครง
• ผสอนจดใหเดกนอนหงาย หรอนอนบนตก
หนหนาเขาหาผสอนหาง30ซม.สบตาพดคย
และยมกบเดก ถาเดกไมยมใหจกจทคอหรอ
เอวเดกและขณะทำกจกรรมควรยมและพดคย
กบเดกบอยๆ เมอเดกมองหนาผสอน ใหยม
กบเดกทกครงเวลาพาไปทกระจกใหพด“ตวหน
อยนนไง” หลงจากนนชวนเดกพดคยและ
ยมใหกระจก
• ผสอนจดใหเดกนอนหงายบนทนอน หรอ
บนรถเขนเดก ผสอนตบมอพรอมเรยกชอเดก
ทำทาจะอม ถาเดกขยบตวยนมอออกมา
ใหอมเดกพรอมกบชมเดกดวย
• ผสอนทำทายนของเลน หรอขวดนมใหเดก
เหน ถาเดกไมเออมมาจบของเลนหรอขวดนม
ใหจบมอเดกทำแลวลดการชวยเหลอลงจนกวา
เดกจะทำไดเอง
32 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
4. หวเราะเมอถกเอาผาคลมศรษะ
5. แสดงอาการวาจะไดกนนม เมอเหน
นมแมหรอ ขวดนม
6. วางมอบนนมแมหรอขวดนม
• แขวนของเลนมเสยงสสดใส ไวตรงหนาเดก
หางจากหนาเดกในระยะทเออมมอถง ชวยแตะ
แขนเดกใหยกขนมาแตะของเลน ทำบอยๆ
จนเดกยกมอขนมาจบของเลนไดเอง
• ผสอนเลนจะเอ โดยเอาผาคลมศรษะใหเดกด
แลวดงผาออกพรอมพด “จะเอ” จากนนเอา
ผาคลมศรษะเดก แลวดงผาคลมศรษะเดกออก
พรอมพด “จะเอ” ถาเดกเฉยใหจกจตามตว
เพอใหเดกหวเราะ
• ขณะทเดกหว เอาขวดนมมายนใหเดกเหน
หรอในกรณทเลยงลกดวยนมแม ใหเปดนม
ใหเดกเหน เมอเดกแสดงอาการเคลอนไหว แขน
ขาดใจจงใหเดกดดนม
• จบมอทงสองขางของเดกวางบนนมแม หรอ
ขวดนมจนกวาเดกจะทำไดดวยตนเอง
ทกษะ วธสอน
33คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
• ผสอนใชชอนอนเลกพอเหมาะกบปากเดก
ตกอาหารเหลวปอนเดก โดยกดชอนลงบนลน
เลกนอยขณะปอน เพอกระตนใหเดกกนจาก
ชอน จากนนจงเรมตกอาหารทละนอยไวท
ปลายชอน ปอนเดก แลวกระตนใหเดกกลน
โดยลบบรเวณขางคอทง 2 ขาง จากคางไปท
ลำคอ
• ใหพาเดกพบกบคนแปลกหนา หรอคน
ไมคนเคย ถาเดกทำทากลวควรกอดเดกและ
ปลอบโยนเพอใหอนใจ จนกระทงเดกชนกบ
คนแปลกหนา
• ผสอนใหเดกนงและเอยวตวหยบของเลน
รอบๆตวไดกอน จากนนใหนงเลนกบเดก
แลวปลอยใหเดกเลนตามลำพง โดยในระยะ
แรก ควรลกเดนไปชวระยะสนๆโดยทเดก
ยงไมทนรองกกลบมาใหม แลวจงคอยๆเพม
เวลาออกไปเรอยๆเมอลกไปแลวอาจสงเสยง
พดกบเดกเปนครงคราว เพอใหเดกรสกวา
ผสอนไมไดทงไป
ทกษะ วธสอน
7. กลนอาหารเหลวจากชอนเลกได
8. จองมองหรอรองไหเมอเหนคนแปลกหนา
9. เลนของเลนไดเองตามลำพงนาน 10 นาท
อาย 6 - 9 เดอน
34 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
10. ดมนำจากแกวโดยมผใหญชวยเหลอ
11. เคยว และกลนอาหารทบดหยาบได
12. ใชมอหยบอาหารหรอขนม กด เคยว
และกลนได
• ผสอนนำแกวนำทมปากบานออกมห2ขาง
ใสนำทละนอย (ปองกนเดกดมนำแลวสำลก)
จบมอเดกจบหทง2ขางของแกวยกขนดม
• ผสอนเรมปอนอาหารทเคยวงายแกเดกเชน
ขาวบดกลวยเนอปลาขณะปอนกดชอนไปบน
ลนเดกเลกนอย เพอกระตนใหเดกรบประทาน
อาหารจากชอน และกระตนการกลน โดยการ
ลบบรเวณขางคอทง 2 ขาง จากคางลงไปท
ลำคอ ถาเดกไมเคยวอาหาร อาจชวยโดยจบ
ขากรรไกรลางขยบขนลง
• ใชอาหารหรอขนมท เดกชอบ ตดขนาด
พอคำวางตรงหนาเดก ถาเดกไมหยบ จบมอ
เดกหยบใสปาก ตอไปให เดกทำเองหรอ
หยบใหเดกชมกอน เพอใหเดกสนใจอยาก
รบประทาน จากนนลองใหอาหารหรอ
ขนมชนใหญขน ชวยจบมอเดกใหหยบ ถอใหแลว
กดเคยวและกลนชวยจนกวาเดกจะทำไดเอง
ทกษะ วธสอน
35คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
• ผสอนใชผาเลนจะเอกบเดก โดยผลดกนเอา
ผาปดหนาหรอคลมศรษะ เพอใหเดกรจกซอน
และโผลหนามาเลนจะเอ หรอรจกดงผาท
คลมศรษะออก
• ผสอนซอนหนาหลงกระดาษ โผลหนา
พรอมพด “จะเอ” ดานเดยวกน2ครง แลว
มองดตรงรกระดาษวาเดกกำลงจองมอง หรอ
เอยงหนาไปทางดานเดมหรอไม
• ผสอนแสดงการหวผมตกตา จบมอเดกให
ทำเลยนแบบ จากนนผสอนกบเดกอย
หนากระจกแสดงทาหวผมใหเดกดและสงหว
ใหเดกทำบาง หรอเลนปอนขาวปอนนำให
ตกตาแลวใหเดกทำทาทางเลยนแบบ
ทกษะ วธสอน
13. รวมเลนเกมจะเอ
14. เลนการใชสงของตามหนาทงายๆ ได
เชน เลนหวผม ปอนอาหาร
อาย 9 – 12 เดอน
36 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
• ผสอนนงตรงขามกบเดก กลงบอลไปหาเดก
แลวบอกใหเดกกลงกลบมา ถาเดกทำไมได ให
ชวยจบมอเดกผลกบอล ทำซำๆ แลวคอยๆ
ลดความชวยเหลอลง จากจบมอเปนแตะขอศอก
จนเดกทำไดเอง
15. ผลกลกบอลขนาดเทาลกเทนนสได
16. ถอชอนและพยายามตกอาหารเขาปาก
ทกษะ วธสอน
• สอนใหเดกเลนเลยนแบบการรบประทาน
โดยใชชอน ถวยหรอจานเลกๆ ตกอาหาร
ใสชอนยนใหเดกถอ ถาเดกไมถอ ชวยจบมอ
เดกถอชอนนำอาหารเขาปาก จากนนลดการ
ชวยเหลอลงจนเดกถอชอนตกอาหารใสปากไดเอง
37คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
โรงพยาบาลราชานกลกรมสขภาพจต.คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด – 2 ป
(ฉบบประกอบวดทศนชดการสงเสรมพฒนาการเดกพเศษ).กรงเทพมหานคร:
โรงพมพครสภาลาดพราว,2541.
โรงพยาบาลราชานกล กรมสขภาพจต.คมอสงเสรมพฒนาการเดก : การทดสอบและฝก
ทกษะอายแรกเกด - 1 ป. พมพครงท 5. กรงเทพมหานคร : โรงพมพครสภา
ลาดพราว,2543.
โรงพยาบาลราชานกล กรมสขภาพจต.คมอสงเสรมพฒนาการเดก : การทดสอบและฝก
ทกษะอาย 1 - 2 ป.พมพครงท5.กรงเทพมหานคร:โรงพมพครสภาลาดพราว,
2543.
38 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
ภาคผนวก สรปผลการผลตสอเทคโนโลย ชดคมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด -1 ป
การผลตเอกสารและสอในรปแบบตางๆ เชน สอวดทศนทเขาใจงาย เปนรปธรรม เพอใหความร
ความเขาใจเรองการสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด -1 ป แกผปกครอง ผเลยงดเดก บคลากร
ทมาศกษาดงานและบคลากรวชาชพ จงนาจะเปนประโยชนสำหรบการนำไปใชในการสงเสรมพฒนาการเดก
เพอใหเดกมพฒนาการทสมวยหรอเตมตามศกยภาพ และเปนผลสบเนองจากการสำรวจความตองการ
สอและเทคโนโลยเกยวกบการสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1ปของผปกครองเดกทมารบบรการท
หนวยบรการของคณะกรรมการพฒนาคณภาพบรการและสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด - 5ป
สถาบนราชานกล เพอวเคราะหความตองการและเพอใชในการวางแผนการผลตสอ พบวาผปกครอง
เดกวยแรกเกด-1ปมความรความเขาใจในเรองการสงเสรมพฒนาการเดกอยในระดบนอยถงปานกลาง
มความตองการความชวยเหลอและตองการไดรบความรดานการสงเสรมพฒนาการ ในรปแบบของ
การอบรมและการสนบสนนสอสารสนเทศ โดยตองการในรปแบบของสอวดทศนและคมอการสงเสรม
พฒนาการเดกฉบบประกอบวดทศน ความรดานทตองการรบทราบมากทสดไดแก ความรในการ
ฝกทกษะดานการใชภาษา รองลงมาไดแก ความรในการฝกทกษะดานการใชกลามเนอมดเลกและสตปญญา
ความยาวของสอวดทศนทเหมาะสมคอ1ชวโมง
คณะกรรมการพฒนาคณภาพบรการและสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด – 5 ป สถาบนราชานกล
จงไดจดทำโครงการพฒนาสอเทคโนโลยสงเสรมพฒนาการเดกขน เพอใหไดสอเทคโนโลย เรองคมอ
สงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด -1 ป ในรปแบบของวดทศนและคมอสงเสรมพฒนาการเดก
ฉบบประกอบวดทศน เพอตอบสนองความตองการและเปนการพฒนาคณภาพดานการบรการและดานวชาการ
มวธ/ขนตอนการดำเนนงานโดยการจดสมมนาบคลากรในกลมสหวชาชพททำงานเกยวกบการสงเสรม
พฒนาการเดกวยแรกเกด -1 ปโดยตรง จำนวน 15 คน อนประกอบดวย แพทย นกจตวทยาคลนก
พยาบาล นกกายภาพบำบด นกกจกรรมบำบด นกแกไขการพด นกวชาการโสตทศนศกษา และ
ผปกครองเดกวยแรกเกด -1 ปในเรองพฒนาการเดกและการสงเสรมพฒนาการ มการทบทวน
องคความรและวรรณกรรมท เ กยวของ จากตำราตางประเทศและคมอสงเสรมพฒนาการเดก
วยแรกเกด – 5 ป ฉบบ Macquaries Program ประเทศออสเตรเลย เพอจดทำตนรางสอเทคโนโลย
จากนนไดทำการปรบแกเนอหาจำนวนทงสน 4 ครง โดยผทรงคณวฒพจารณาเนอหาคมอ เพอใหได
เนอหาเชงวชาการทเขาใจงาย ดำเนนการผลตตนรางสอวดทศนพรอมกนกบคมอฉบบประกอบวดทศน
และตรวจสอบคณภาพของเทคโนโลย โดยการประเมนผลการทดลองใช ( Try out ) ในกลมบคลากร
วชาชพ ผปกครองและผดแลเดก ผลจากการตอบแบบประเมนผลการทดลองใช พบวา มขอแนะนำ
การปรบแกในเรองขนาดตวอกษรการเขาเลมและรปเลมขนาดเหมาะสมสะดวกในการใชคอนขางมาก
ในขณะทเนอหาของหนงสอเขาใจงายตรงกบความตองการ และสามารถนำความรทไดจากหนงสอไปใช
ประโยชนไดจรงมากทสด ในสวนของภาพประกอบหนงสอ พบวามความเหมาะสมมากทสด สวนบคลากร
วชาชพ ผปกครอง และผดแลเดก สามารถนำความรไปใชประโยชนในชวตประจำวนไดมากทสด และ
ในเรองของการศกษา/วจยเพมเตมการสอน/ถายทอดใหบคคลอนๆไดคอนขางมาก
สถาบนราชานกล จงไดดำเนนการปรบแกและพฒนาสอเทคโนโลยชดนขน ประกอบดวยวดทศน
ชดการสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด -1 ป และคมอฉบบประกอบวดทศน จำนวน 1,000 เลม
และหวงวาสอเทคโนโลยชดนคงจะเปนประโยชนในการนำไปใชตอไป
39คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
คณะผจดทำ
๏ ทปรกษา
แพทยหญงพรรณพมล หลอตระกล
แพทยหญงเรอนแกว กนกพงศศกด
แพทยหญงปญญา เพญสวรรณ
๏ ผทรงคณวฒพจารณาเนอหาของคมอ
แพทยหญงนพวรรณ ศรวงคพานช
นางสาวชนสา เวชวรฬห
นางศภรพรรณ ศรหรญรศม
๏ ผทำงานเนอหา
นางฉนทนา พกลทอง
นางสาวประภาพรรณ เตชจตตโชคเกษม
๏ ออกแบบและถายภาพ
นางณฐชนก สวรรณานนท
๏ คณะทำงานสมมนาทบทวนองคความรดานพฒนาการเดก
นางสาวอาร เวชาคม
นางกฤตยา ธนธรา
นางจนทรเพญ ธชสนพงษ
นางนรมย คมรกษา
นางสาวรชดาวรรณ แดงสข
นางสาวเสาวลกษณ ชางสมบรณ
นางสาวอญชรส ทองเพชร
นางสาวปราณ ตะวโล
นายปราโมทย บญทวงศ
นายอภศกด ประสมศร
40 คมอสงเสรมพฒนาการเดกวยแรกเกด-1 ป
ขอขอบคณ
ด.ญ.ณฐชา ถระวงษ (นองนว)
ด.ช.ปณยวร สทศน (นองเคน)
ด.ช.นนทกร ขาวเงน (นองเซนท)
ด.ช.ธรรมรตน แซเฮง (นองเวน)
ด.ญ.พทรภรณ แสงออน (นองพอ)
และครอบครว รวมถงบคลากรทกทาน
ทใหความกรณาในการแสดงแบบประกอบวดทศน
การสรางสอดานสงเสรมพฒนาการเดก จะสำเรจไมไดเลย
หากไมไดความรวมมอของทานผปกครองและเดกๆ ทนารก
คณะกรรมการพฒนาคณภาพบรการและสงเสรมพฒนาการเดก 0-5 ป
รสกซาบซงในความกรณาททานไดใหความสำคญกบการพฒนางานทางวชาการ
ของสถาบนราชานกลเปนอยางยง จงขอขอบพระคณไว ณ โอกาสนดวย