BOT MAGAZINE 23

ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) ไดจดงาน Bangkok Sustainable Banking Forum 2019 เมอเดอนสงหาคมทผานมา โดยเนนเรองการนำาแนวปฏบตดานความยงยนมาใช ในภาคการเงนไทย และยำาเตอนใหเหนความสำาคญของประเดน ดานสงแวดลอม สงคม และธรรมาภบาล (Environmental, Social, Governance: ESG) ทอาจนำาไปสความเสยง ทางการเงนได ภายในงานครงน มการแลกเปลยนความคดเหนระหวางผบรหารระดบสงจากสถาบนการเงนและหนวยงาน ทเกยวของทงในไทยและตางประเทศ เพอรวมกนขบเคลอนการเงนและการธนาคารเพอความยงยน

23

4 เสาหลก การเงนสเขยว Dr.Ma Jun กลาววา ภาคการเงนทมความยงยน หรอ SustainableGreenFinanceประกอบดวย4เสาหลกไดแก 1. มาตรฐาน(Standard) ตองมการใหค�านยามทชดเจนวากจกรรมทเป นมตรตอสงแวดลอมคออะไร เพอใหผลตภณฑ ทางการเงน อาท พนธบตรสเขยว สนเชอสเขยว การลงทนสเขยวจะไดถกจดสรรไปยงกจกรรมทถกตอง ในประเทศจนหนวยงานก�ากบดแลภาคการธนาคารไดออกประกาศค�านยามสนเชอทเปนมตรตอสงแวดลอมใน12หมวดหมทแตกตางกนโดยใหนยามกจกรรมทจะไดรบการสนบสนนจากสนเชอสเขยวนอกจากน ยงมแคตตาลอกพนธบตรสเขยว ซงประกาศโดย China’sGreenFinanceCommitteeทระบถงกจกรรม31หมวดทควรไดรบการสนบสนนจากพนธบตรสเขยวและแคตตาลอกโครงการสเขยว ซงประกาศโดยNationalDevelopmentandReformCommissionครอบคลมโครงการสเขยวถง200หมวดหม “มาตรฐานและค�านยามเหลาน ท�าใหตลาดการเงนและสถาบนการเงนสามารถจดสรรทนไปยงกจกรรมทถกตองไดอยางแมนย�า มากขน หากปราศจากค�านยาม อาจมคนอางวาตนเองไดท�าเรอง การลงทนสเขยวและกลายเปนการฟอกเขยว1”Dr.Maอธบาย 2.การเปดเผยขอมล(Disclosure)ตองแนใจไดวาบรษททไดรบ เงนสเขยวจะด�าเนนกจกรรมสเขยวจรง โดยใหเป ดเผยขอมล วตถประสงคการลงทน รวมถงเปดเผยวาการลงทนนจะสราง ผลประโยชนดานสงแวดลอมไดอยางไรเชนลดกาซคารบอนไดออกไซดลดน�าเสยลดการบรโภคพลงงานและน�าไปเทาใดและขอก�าหนดเหลานตองกลายเปนขอบงคบมากขน Dr.Maกลาววา“ผมคดวา เทรนดโลกจะเคลอนไปสขอก�าหนด กงบงคบใหเปดเผยขอมลมากขน ในประเทศจนไดออกประกาศ Roadmapเรองขอบงคบการเปดเผยขอมลส�าหรบบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยภายใน ค.ศ. 2020 สวนผกอมลพษรายใหญกระทรวงสงแวดลอมไดออกประกาศขอบงคบเรองการเปดเผย ขอมลแลว” 3.แรงจงใจ(Incentive)โครงการสเขยวบางโครงการมประโยชนตอสงแวดลอมและสงคมกจรงแตอาจไมไดสรางผลตอบแทนทเพยงพอรฐบาลจงตองสรางแรงจงใจทเหมาะสมใหภาคเอกชนเขามามสวนรวมในกจกรรมเหลานDr.Ma เสรมวา ธนาคารกลางจนไดเปดตว ผลตภณฑRe-lendingFacilityforGreen โดยไดสงมอบเงนทน

ตนทนต�า(Low-costFunding)ผานธนาคารพาณชยไปยงโครงการสเขยว และรฐบาลทองถนบางแหงไดน�าเสนอการอดหนนดอกเบย(GreenInterestSubsidies)และการค�าประกน(GreenGuarantee)เพอชวยลดตนทนส�าหรบสนเชอโครงการสเขยวทงหมดนเพอดงดดการลงทนของภาคเอกชนมากขน 4. การพฒนาผลตภณฑทางการเงนทตอบโจทย(SweetProduct)ความตองการทหลากหลายของภาคเศรษฐกจจรง เชน บางโครงการตองการสนเชอระยะสนทเปนเงนทนหมนเวยนจากระบบธนาคาร บางโครงการตองการเงนทนระยะยาวจงมการสรางตลาดพนธบตร สเขยว บางโครงการตองการเงนทนทสามารถรบความเสยงไดจงมหนนอกตลาดและการร วมลงทนสเขยว (Green Private Equity andVentureCapital)รวมถงผลงทนสถาบนบางรายตองการผลตภณฑทมสภาพคลองมาก จงมการพฒนาตราสารหนสเขยว และระบบ ซอขายใบอนญาตปลอยกาซเรอนกระจก

การเงนเพอความยงยนThe Rise of ESG and Green Finance

มาตรฐานและค�านยามเหลาน

ท�าใหตลาดการเงนและสถาบนการเงน

สามารถจดสรรทนไปยงกจกรรมทถกตอง

ไดอยางแมนย�ามากขน หากปราศจากค�านยาม

อาจมคนอางวาตนเองไดท�าเรองการลงทนสเขยว

และกลายเปนการฟอกเขยว

1การฟอกเขยว (Greenwashing) คอ การท�าใหผบรโภคเขาใจผดดวยการโฆษณาสนคาหรอองคกรใหมภาพลกษณวารบผดชอบตอสงคมโดยการรกษาสงแวดลอม

ทงทในความเปนจรงไมไดเปนเชนนน

Dr. Ma Jun Chairman, Green Finance Committee of China Society for Finance and Banking และ Director of Research Center for Green Finance Development, Tsinghua University

Ms. Jeanne StampeHead of Asia Sustainable Finance, World Wide Fund for Nature (WWF)

BOT พระสยามMAGAZINE ไดมโอกาสสมภาษณผเชยวชาญ ในวงการการพฒนาอยางยงยน2 ทานทเขารวมการสมมนาในครงนคอ Dr.MaJun,Chairman,GreenFinanceCommitteeofChinaSocietyforFinanceandBanking และDirectorof ResearchCenter forGreen FinanceDevelopment,

TsinghuaUniversityและMs.JeanneStampe,HeadofAsiaSustainableFinance,WorldWideFundforNature(WWF) ทงสองทานน�าเสนอมมมองทนาสนใจเกยวกบปจจยแหงความส�าเรจและความทาทายของการขบเคลอนการเงนสเขยวและเศรษฐกจ ทยงยนใหเกดขนจรง

ฉบบท 5 ป 2562THE KNOWLEDGE

22 BOT MAGAZINE

เรอง : กองบรรณาธการ

BOT MAGAZINE 25

Standardized System จดเรมตนการเงนสเขยว “ส�าหรบประเทศทเพงเรมกอตงระบบการเงนสเขยวทยงยนปจจยส�าคญทสดคอการก�าหนดมาตรฐานทจะเปนพนฐานส�าหรบการพฒนาผลตภณฑ การเปดเผยขอมล และการน�าเสนอแรงจงใจทเหมาะสม ดงนนผมสนบสนนใหประเทศก�าลงพฒนาเรงลงมอ เรองก�าหนดมาตรฐานทเรยกวา การพฒนาอนกรมวธานสเขยว(GreenTaxonomy)หรอการจ�าแนกหมวดหมส�าหรบกจกรรมสเขยวจนและสหภาพยโรปไดจดท�าอนกรมวธานนแลวและในระดบโลกเองกตองการอนกรมวธานเชนกนบางประเทศอาจเปนผน�าในการจดท�าบางประเทศอาจน�าของประเทศอนไปปรบใช” Dr.Ma กลาวทงทายวา การเสรมสรางขดความสามารถเปน อกเรองทส�าคญมากส�าหรบธนาคารพาณชยเพราะการพจารณาสนเชอสเขยวรายการหนงตองใชขอมลจ�านวนมาก และใชเวลานาน ทางลดหนงทจะมาชวยไดคอ การพฒนาความสามารถของระบบอตโนมต ในประเทศจน ธนาคารขนาดใหญทกแหงมระบบภายใน ทชวยจดหมวดหมกจกรรมสเขยว ท�ารายงานสนเชอสเขยว และประเมนผลกระทบดานสงแวดลอมในขณะเดยวกนส�าหรบธนาคารขนาดเลกทขาดแคลนความสามารถและเปนเรองยากทจะลงทนจ�านวนมหาศาลดานนบางแหงไดน�าระบบบรหารการเงนสเขยวแบบมาตรฐาน(GreenFinanceManagementSystem)มาใช โดยมการน�ารองทดลองใชในบางภมภาคของจนแลวระบบดงกลาวสามารถตรวจสอบขอมลค�าขอสนเชอและพจารณาไดวา เปนสนเชอสเขยวหรอไม รวมทงสามารถประเมนและรายงานผลกระทบดานด ตอสงแวดลอม การมระบบทมมาตรฐานนจะชวยเพมความแมนย�าและความรวดเรวมากขน

7 สวนผสมของการเงนเพอความยงยน Ms.JeanneStampeกลาววาความส�าเรจของการเงนทยงยนมาจากปจจยส�าคญ7ประการไดแก 1. การใหค�ามนของคณะกรรมการและผบรหารขององคกร(BoardandLeadershipCommitment) เพอก�าหนดทศทาง จากระดบบรหาร ใหมนใจวาคณะกรรมการและผบรหารระดบสง มสวนความรบผดชอบในเรองความยงยนรวมกบพนกงานในองคกรทงน ธนาคารตองผนกรวมประเดนความยงยนเขาไปในแนวทาง การด�าเนนงานของคณะกรรมการอยางเปนทางการ โดยระบ ในขอก�าหนดและขอบเขตของงานส�าหรบคณะกรรมการตลอดจนก�าหนดบทบาทและความรบผดชอบทชดเจนของผบรหารระดบสงของธนาคาร 2.การเขาถงผมสวนไดสวนเสยทหลากหลาย(Multi-stakeholderApproach) เพอใหแนใจวาธนาคารมความเขาใจในความสามารถในการปรบตวและความยดหย นของธนาคาร (Resi l ience) ตลอดจนผลกระทบทมตอผมสวนไดสวนเสยจากการด�าเนนธรกจ รวมถงการไดรบขอมลเชงลกจากองคกรทองวทยาศาสตรและสถาบน การศกษา 3.การน�าหลกเกณฑหรอมาตรฐานเชงวทยาศาสตรมาใชในการก�าหนดนโยบายและเปาหมาย(UseofScience-basedStandardsandTarget) เพอสรางกรอบนโยบายทรดกม รวมทงบรหารพอรตสนเชอและการลงทนใหสอดคลองกบนโยบายและเปาหมายทจะปกปองทนทางธรรมชาต (NaturalCapital) และควบคมอณหภมของโลกไมใหเพมสงเกนกวา1.5องศาเซลเซยส 4. การเสรมสรางขดความสามารถของคณะกรรมการผบรหารและพนกงานธนาคาร (CapacityBuilding) ใหเขาใจประเดน

เรองความยงยนอยางแทจรงรวมถงการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและสงแวดลอม เพอใหบคลากรสามารถน�าไปประกอบการประเมนและบรหารความเสยงรวมทงพจารณาโอกาสทางธรกจ 5. การสอสารทมประสทธภาพ(EffectiveCommunication) ภายในองคกรและกบลกคาเพอใหแนใจวาทกฝายมความเขาใจและยอมรบกลยทธและคานยมเรองความยงยนMs.Stampe กลาววา“เมอผจดการดานลกคาสมพนธไดรบการฝกอบรมและพฒนา ความสามารถ พวกเขาจะสามารถสอสารและท�างานรวมกบลกคา โดยสงเสรมลกคาเขาส กระบวนการเปลยนผานไปสแนวทางของ ความยงยน อกทงยงเปนการสรางโอกาสในการด�าเนนธรกจ ใหแกธนาคารเพมขน” 6. การสรางนวตกรรม(Innovation) เพอสรางผลตภณฑทาง การเงนรปแบบใหมทชวยขบเคลอนเงนทนและสรางผลลพธททกฝายตางไดรบประโยชน(Win-WinOutcomes)และเปดโอกาสใหธนาคารสามารถเขาถงเงนทนในรปแบบตางๆ จากภาครฐโดยทธนาคารซงเปนผ เชยวชาญในเรองการประเมนและการบรหารความเสยง ตลอดจนออกแบบโครงสรางผลตภณฑ สามารถพฒนาความเชยวชาญเหลานเพอผลกดนแนวปฏบตไปสการพฒนาทยงยน 7.การก�าหนดกฎเกณฑหรอขอบงคบ(Regulation)เพอสรางสภาพแวดลอมทกอใหเกดความเทาเทยมสงเสรมการเปดเผยขอมลและน�าปจจยดานความเสยงจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและ สงแวดลอมเข าเป นส วนหนงของการควบคมดแลภาคธรกจ การเงนและการธนาคารโดยรวม ซงจะชวยปองกนไมใหธนาคารทปรบตวชาด�าเนนการใหสนเชอกบกจกรรมทท�าลายทนทางธรรมชาตและสรางความเสยงใหกบระบบการเงนในวงกวาง “ปจจยทง7ประการน จะชวยสงเสรมใหหนทางสความส�าเรจของการเงนทยงยนด�าเนนไปอยางราบรนและสรางความยดหยนและยงยนในภาคการธนาคารซงสงผลกระทบเชงบวกตอเศรษฐกจ สงแวดลอมและสงคมมากขนดวย”Ms.Stampeกลาวสรป

หากธนาคารไมค�านงถงเรอง ESG

นนหมายความวา ธนาคารเองก�าลงสญเสย

ผลประโยชนและโอกาสในการเตบโต

ในทางตรงกนขาม หากธนาคารใหความส�าคญ

และพจารณาเรอง ESG ในทกกระบวนการ

ธนาคารจะสามารถสรางโอกาสทางธรกจ

และผลตภณฑทางการเงนใหม ๆ ได

การปกปองทนทางธรรมชาตและการทำา ESGในภาคการธนาคาร การตระหนกถงความเสยงจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศนนมความส�าคญเชนเดยวกบความเสยงจากทนทางธรรมชาตเนองจากการด�าเนนธรกจและเศรษฐกจของโลกตางตองพงพาทนทางธรรมชาตทงสนเมอทนทางธรรมชาตเสอมสภาพลงจากการกระท�าทไมไดค�านงถงความยงยนผลกระทบเหลานนกยอมยอนกลบมายงมนษย การวเคราะหดานESGจะชวยใหธนาคารเขาใจจดแขงและความยดหยนของรปแบบธรกจของลกคาทมตอความเสยง ทงความเสยงจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศหรอจากทนทางธรรมชาต “หากธนาคารไมค�านงถงเรองESGนนหมายความวาธนาคารเองก�าลงสญเสยผลประโยชนและโอกาสในการเตบโต ในทางตรงกนขามหากธนาคารใหความส�าคญและพจารณาเรองESGในทกกระบวนการธนาคารจะสามารถสร างโอกาสทางธกจและผลตภณฑทาง การเงนใหมๆ ไดเชนการออกพนธบตรสเขยวพนธบตรสฟาและสนเชอทเชอมโยงกบความยงยน” จากทกลาวมานเหนไดวาหากภาคการเงนไมชวยกนผลกดนและสงเสรมภาคธรกจอนๆ ใหสามารถรบมอกบวกฤตจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไดในรปแบบทสอดคลองกบสงคมคารบอนต�าทยงยน ภาคการเงนคงไมมชองทางการลงทนทเพยงพอเพอจะกระจายความเสยงนอกจากนผลกระทบทมตอระบบการผลตอาหาร พลงงาน น�า ตลอดจนประสทธภาพการท�างานทต�าลง ลวนสงผลเสยตอความสามารถในการท�าก�าไรและผลตอบแทน จากการลงทนของภาคการเงนอกดวย

การใหคำามนของคณะกรรมการ

และผบรหารขององคกร

การเขาถงผมสวนไดสวนเสยทหลากหลาย

การนำาหลกเกณฑหรอมาตรฐานเชงวทยาศาสตรมาใชในการกำาหนด

นโยบายและเปาหมาย

การสอสารทมประสทธภาพ

การสรางนวตกรรม

การกำาหนดกฎเกณฑหรอขอบงคบ

การเสรมสรางขดความสามารถของคณะกรรมการ ผบรหารและพนกงานธนาคาร

7 สวนผสมของการเงนเพอความยงยน

ฉบบท 5 ป 2562THE KNOWLEDGE

24 BOT MAGAZINE