![Page 1: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/1.jpg)
1
บทท 5
ระบบตนทนกระบวนการ (Process Costing)
• ความหมายของระบบตนทนกระบวนการ
• การผลตแบบกระบวนการ
• ลกษณะของบญชตนทนกระบวนการ
• การรวบรวมตนทนตาง ๆ ในการผลต
• การจดทารายงานตนทนการผลต
![Page 2: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/2.jpg)
2
ความหมายของระบบตนทนกระบวนการ
ระบบตนทนกระบวนการ = ระบบตนทนชวงการผลต
วธคดตนทนสาหรบกจการอตสาหกรรมทมการผลตตอเนองกนไป
ไมสามารถแยกไดวาสวนใดของการผลตเปนของชนงานใด
เปนการผลตแบบจานวนมาก (Mass Production)
![Page 3: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/3.jpg)
3
การผลตแบบกระบวนการ
1. การผลตตามลาดบขน (Sequential Processing) 2. การผลตแบบคขนาน (Parallel Processing) 3. การผลตแบบเลอกขนตอน (Selective Processing)
![Page 4: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/4.jpg)
4
การผลตตามลาดบขน (Sequential Processing)
• ลกษณะการผลตทผลตภณฑจะผานชวงการผลตตาง ๆ
ตามลาดบ ตนทนการผลตของชวงการผลตหนงจะโอนตด
ผลตภณฑไปจนกวาจะสาเรจเปนสนคาสาเรจรปซง
ผลตภณฑประเภทนจะเปนกจการทตองการลกษณะการ
ผลตทเหมอนกน เชน แปง นาตาล ขนมปง ปนซเมนต
กระดาษ
1 2 3
![Page 5: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/5.jpg)
5
การผลตแบบคขนาน (Parallel Processing)
• ลกษณะการผลตประเภทนจะผลตสนคามากกวาหนงชนด
ผานชวงการผลตตาง ๆ กน หลงจากผลตรวมกนมาถงจด
ๆ หนง เชน อตสาหกรรมกลนนามน ปลากระปอง ผลไม
กระปอง
1
3
2
4
5
![Page 6: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/6.jpg)
6
การผลตแบบเลอกขนตอน (Selective Processing)
• ลกษณะของสนคาจะผานขนตอนของชวงการผลตเปน
บางขนตอน หรอ ทกขนตอน เชน โรงงานเนอสตว
อตสาหกรรมปโตรเคม
1
2
3
4
5
6
![Page 7: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/7.jpg)
7
ลกษณะของบญชตนทนกระบวนการ 1. การรวบรวมขอมลหรอการสะสมตนทนจะจดทาเปนแผนก
2. แตละแผนกจะตองมการรวบรวมตนทนวตถดบ คาแรงงานและคาใชจายในการผลตทเกดขนเขาบญชงานระหวางทาในแตละงวด
3. รวบรวมขอมลหนวยทผลตเสรจในแตละแผนก และในกรณทมงานระหวางทาคงเหลอ ณ วนทสนงวด ตองปรบหนวยของงานระหวางทาใหอยในรปของหนวยเทยบสาเรจรป
4. คานวณตนทนตอหนวยของแผนกตาง ๆ ในแตละงวด
5. ตนทนรวมของผลตภณฑทผลตเสรจในแตละแผนกจะถกโอนออกจากบญชงานระหวางทาไปยงแผนกถดไป
6. ตนทนรวมและตนทนตอหนวยของแตละแผนกจะรวบรวมในแตละงวดบญชทก 1 เดอน และนาไปแสดงไวในงบตนทนการผลต
![Page 8: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/8.jpg)
8
การรวบรวมตนทนตาง ๆ ในการผลต
1. วตถดบทางตรง
• วตถดบทใชในการผลต
= วตถดบคงเหลอตนงวด + ซอวตถดบสทธ – วตถดบคงเหลอตนงวด
• ซอวตถดบสทธ = ราคาซอ + คาขนสงเขา – สงคน - สวนลดรบ
2. คาแรงงานทางตรง
3. คาใชจายการผลต
![Page 9: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/9.jpg)
9
การจดทารายงานตนทนการผลต
ขนท 1 จดทารายงานจานวนหนวยผลตหรอปรมาณผลต ในรปของหนวยนบได (หนวย)
ขนท 2 คานวณหาหนวยเทยบสาเรจรป (Equivalent Unit) ของวตถดบทางตรง และตนทน
แปรสภาพ(คาแรงงานทางตรง + คาใชจายการผลต)
ขนท 3 รวบรวมตนทนทเกดขนในแผนกประจางวด <วตถดบทางตรง และตนทนแปร
สภาพ(คาแรงงานทางตรง + คาใชจายการผลต)>
ขนท 4 คานวณหาตนทนตอหนวยเทยบสาเรจรป (Cost per unit equivalent) ของตนทนท
ไดรบโอนมา <วตถดบทางตรง และตนทนแปรสภาพ(คาแรงงานทางตรง + คาใชจาย
การผลต)> โดยนาขอมลขนท 3 หาร ดวยจานวนหนวยทคานวณไดในขนท 2
(บรรทดสดทาย)
ขนท 5 สรปตนทน โดยการคานวณตนทนผลตภณฑทโอนออก และงานระหวางทาปลาย
งวด เปนการนาขอมลในขนท 4 คณ กบหนวยเทยบของผลตภณฑทโอนออกและ
งานระหวางทาปลายงวด โดยยอดรวมทหาไดจะตองเทากบยอดรวมขนท 3
![Page 10: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/10.jpg)
10
รปแบบของรายงานตนทนการผลต
1. วธถวเฉลยถวงนาหนก (Weighted Average Method) เปนการคดตนทนเพยงยอดเดยว โดยรวมงานระหวางทาตนงวดกบตนทนท
เกดขนเปนการผลตของงวดปจจบน
2. วธเขากอน-ออกกอน (first-in-first-out : FIFO) วธนจะถอวาระหวางทาตนงวดเปนผลตภณฑทแยกตางหากจากผลตภณฑท
ผลตและเสรจในงวดปจจบน ดงนน ระหวางทาตนงวด จะแยกเปน 2 สวน คอ
เปนตนทนของระหวางทาตนงวดยกมา กบ ตนทนทเพมเขาไปในงวดปจจบน
เพอใหงานระหวางทานนแลวเสรจเปนผลตภณฑ
![Page 11: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/11.jpg)
11
โจทย บจ. เมองแมน ผลตและจาหนวยพดสาน ม 2 แผนกคอ แผนกสาน และแผนกประกอบ
โดยแผนกสาน จะใชวตถดบตอนตนกระบวนการผลต และแผนกประกอบ จะใชวตถดบ
ตอนทายกระบวนการผลต สวนตนทนแปรสภาพเกดขนสมาเสมอตลอดชวงเวลาการผลต
เรมทาการผลตในแผนกสาน 17,500 หนวย และมหนวยทผลตเสรจและโอน
ออก 20,000 หนวย และแผนกประกอบ 25,000 หนวย โดยมตนทนทเกดขนในแผนก
ตาง ๆ ระหวางเดอนสงหาคม 2547 ดงน
แผนกสาน แผนกประกอบ
วตถดบ 45,000 28,000
คาแรงงานทางตรง 32,500 30,850
คาใชจายการผลต 51,130 43,000
1% 50% 100%
83,630 73,850
ตนทนแปรสภาพ
![Page 12: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/12.jpg)
12
สาหรบรายละเอยดอน ๆ มดงน
แผนกสาน แผนกประกอบ
งานระหวางทาตนงวด :
- หนวยนบ
9,500
12,000
ตนทน :
- ตนทนทไดรบโอนมา
- วตถดบทางตรง
- ตนทนแปรสภาพ
0
53,400
78,990
140,400
0
89,500
เปอรเซนตงานททาเสรจ : - งานระหวางทาตนงวด - งานระหวางทาปลายงวด
70
30
40
60
![Page 13: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/13.jpg)
13
รายงานตนทนการผลตวธถวเฉลยถวงนาหนก - แผนกสาน
ขนท 1 และขนท 2 การจดทารายงานจานวนหนวยและคานวณหนวยเทยบสาเรจรป
หนวยนบได หนวยเทยบสาเรจรป
วตถดบ ตนทนแปรสภาพ %
งานระหวางทายกมา70% 9,500
หนวยทเรมผลต 17,500
หนวยทตองจดใหครบ 27,000 ผลตเสรจและโอนออก 100%
แผนก 2 20,000 20,000 20,000
งานระหวางทาปลายงวด30% 7,000 7,000 2,100
หนวยทจดได 27,000 27,000 22,100
แผนกท 1 วธท 1
![Page 14: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/14.jpg)
14
ขนท 3 และขนท 4 การคานวณตนทนทตองจดใหครบ และตนทนตอหนวย
รวม ตนทน (บาท)
วตถดบ ตนทนแปรสภาพ
งานระหวางทายกมา 132,390 53,400 78,990
ตนทนในงวดปจจบน 128,630 45,000 83,630
ตนทนทตองจดใหครบ 261,020 98,400 162,620
หนวยเทยบสาเรจรป 27,000 22,100
ตนทนตอหนวย 11.0028 3.6444 7.3584
รายงานตนทนการผลตวธถวเฉลยถวงนาหนก - แผนกสาน
![Page 15: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/15.jpg)
15
ขนท 5 คานวณตนทนทจดได
ตนทนผลตเสรจและโอนออก(บาท) งานระหวางทาปลายงวด(บาท) รวมตนทนทจดไดทงสน(บาท)
220,056 40,964
261,020
72,888 25,511
147,168 15,453
รายงานตนทนการผลตวธถวเฉลยถวงนาหนก - แผนกสาน
วตถดบ ตนทนแปรสภาพ รวม
![Page 16: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/16.jpg)
16
แผนกท 2
รายงานตนทนการผลตวธถวเฉลยถวงนาหนก - แผนกประกอบ
ขนท 1 และขนท 2 การจดทารายงานจานวนหนวยและคานวณหนวยเทยบสาเรจรป
หนวยนบได หนวยเทยบสาเรจรป
หนวยทรบโอนมา
100% วตถดบ ตนทนแปรสภาพ งานระหวางทายกมา
40% 12,000 หนวยทรบโอนมาจากแผนกท 1 20,000
หนวยทตองจดใหครบ 32,000
ผลตเสรจและโอนออก100% 25,000 25,000 25,000 25,000
งานระหวางทาปลายงวด(60%) 7,000 7,000 0 4,200
หนวยทจดได 32,000 32,000 25,000 29,200
![Page 17: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/17.jpg)
17
รายงานตนทนการผลตวธถวเฉลยถวงนาหนก - แผนกประกอบ
ขนท 3 และขนท 4 การคานวณตนทนทตองจดใหครบ และตนทนตอหนวย
รวม
ตนทน (บาท)
โอนมา วตถดบ ตนทนแปรสภาพ
งานระหวางทายกมา 229,900 140,400 0 89,500
ตนทนในงวดปจจบน 321,906 220,056 28,000 73,850
ตนทนทตองจดใหครบ 551,806 360,456 28,000 163,350
หนวยเทยบสาเรจรป 32,000 25,000 29,200
ตนทนตอหนวย 17.9784 11.2643 1.1200 5.5941
![Page 18: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/18.jpg)
18
รายงานตนทนการผลตวธถวเฉลยถวงนาหนก - แผนกประกอบ
ขนท 5 คานวณตนทนทจดได
ตนทนของหนวยทผลตเสรจและโอน
ออก(บาท) 449,460
งานระหวางทาปลายงวด (บาท) 102,346 78,850 0 23,496
รวมตนทนทจดไดทงสน (บาท) 551,806
โอนมา วตถดบ ตนทนแปรสภาพ
![Page 19: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/19.jpg)
• ส/ค ยกมา 500 น.
• ขาย 12,500 น. @ 95 บ.
งบกาไรขาดทน(บาท)
ขาย (12,500 น. X 95 บ.) 1,187,500
หก ต/ทขาย (12,500 น. X 17.9784 บ.) (224,730)
กาไรขนตน 962,770
สนคาสาเรจรปคงเหลอปลายงวด (ส/คตน+ผลตเสรจและโอนออก-ขาย)
500+25000-12500=13000 น. X 17.9784 บ.
233,719.20 บ.
19
งานระหวางทาปลายงวด 40,964 งานระหวางทาปลายงวด102,346
รวม 143,310
![Page 20: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/20.jpg)
20
วธท 2 แผนกท 1
รายงานตนทนการผลตวธเขากอนออกกอน - แผนกสาน
ขนท 1 และขนท 2 การจดทารายงานจานวนหนวยและคานวณหนวยเทยบสาเรจรป
หนวยนบได หนวยเทยบสาเรจรป
วตถดบ ตนทนแปรสภาพ งานระหวางทายกมา
70% 9,500 -9,500 -6,650
หนวยทเรมผลต 17,500
หนวยทตองจดใหครบ 27,000 ผลตเสรจและโอนออก 20,000 20,000 20,000 งานระหวางทาปลายงวด30% 7,000 7,000 2,100
หนวยทจดได 27,000 17,500 15,450
![Page 21: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/21.jpg)
21
รายงานตนทนการผลตวธเขากอนออกกอน - แผนกสาน
รวม ตนทน (บาท)
วตถดบ ตนทนแปรสภาพ
งานระหวางทายกมา 132,390
45,000 83,630 ตนทนในงวดปจจบน 128,630
ตนทนทตองจดใหครบ 261,020 45,000
83,630
หนวยเทยบสาเรจรป 17,500 15,450
ตนทนตอหนวย 7.9844 2.5715 5.4129
ขนท 3 และขนท 4 การคานวณตนทนทตองจดใหครบ และตนทนตอหนวย
![Page 22: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/22.jpg)
22
รายงานตนทนการผลตวธเขากอนออกกอน - แผนกสาน
ขนท 5 คานวณตนทนทจดได
หนวยทผลตเสรจและโอนออก
20,000 น. ตนงวด 9,500
70% 132,390
เพมของงวดนเพอใหเสรจ 9,500
30% (9,500x 30%x5.4129) 15,426.76 0 15,426.76 ผลตของงวดน
10,500x7.9844 83,836.20
รวม 231,652.96
งานระหวางทาปลายงวด 29,367.04 18,000 11,367.04
รวมตนทนทจดไดทงสน 261,020
วตถดบ ตนทนแปรสภาพ รวม
![Page 23: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/23.jpg)
23
แผนกท 2
รายงานตนทนการผลตวธเขากอนออกกอน - แผนกประกอบ
หนวยนบได หนวยเทยบสาเรจรป
หนวยทรบโอนมา วตถดบ ตนทนแปรสภาพ งานระหวางทายกมา
40% 12,000 -12,000 0 -4,800
หนวยทรบโอนมาจากแผนก 1 20,000
หนวยทตองจดใหครบ 32,000
ผลตเสรจและโอนออก 25,000 25,000 25,000 25,000
งานระหวางทาปลายงวด 60% 7,000 7,000 0 4,200
หนวยทจดได 32,000 20,000 25,000 24,400
ขนท 1 และขนท 2 การจดทารายงานจานวนหนวยและคานวณหนวยเทยบสาเรจรป
![Page 24: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/24.jpg)
24
รายงานตนทนการผลตวธเขากอนออกกอน - แผนกประกอบ
ขนท 3 และขนท 4 การคานวณตนทนทตองจดใหครบ และตนทนตอหนวย
รวม
ตนทน (บาท)
โอนมา วตถดบ ตนทนแปรสภาพ
งานระหวางทายกมา 229,900
231,652.96 28,000 73,850 ตนทนในงวดปจจบน 333,502.96
ตนทนทตองจดใหครบ 563,402.96 231,652.96 28,000 73,850
หนวยเทยบสาเรจรป 20,000 25,000 24,400
ตนทนตอหนวย 15.729288 11.5826 1.1200 3.02664
![Page 25: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/25.jpg)
25
รายงานตนทนการผลตวธเขากอนออกกอน - แผนกประกอบ
ขนท 5 คานวณตนทนทจดได
หนวยทผลตเสรจและโอนออก
25,000 ตนงวด
12,000 40% 229,900 เพมของงวดหนเพอใหเสรจ
60% 12,000 35,231.81 0 13,440 21,791.81
ผลตของงวดน 13,000 น. 204,480.74
รวม 469,612.55
งานระหวางทาปลายงวด 93,790.41 81,078.53 0 12,711.88
รวมตนทนทจดไดทงสน 563,402.96
![Page 26: ระบบต้นทุนกระบวนการ (Process Costing)...1 บทท 5 ระบบต นท นกระบวนการ (Process Costing) • ความหมายของระบบต](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041704/5e435871e9cc6545643227c2/html5/thumbnails/26.jpg)
26
จบบทท 5