Download - บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน
![Page 1: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/1.jpg)
ภวน บณยะเวชชวน
บทบาทมหาอ านาจ กบ การเมองไทย
1
![Page 2: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/2.jpg)
แนวทางการศกษาการเมองไทย (1)
การศกษาองคประกอบและพลวตของตวแสดงภายในรฐ ระบอบการเมอง (อ านาจอธปไตยเปนของใคร)
ระบบราชการ และโครงสรางการบรหารจดการ
พรรคการเมอง กลมผลประโยชน และการเลอกตง
สถาบนการเมองและรฐธรรมนญ
การเคลอนไหวทางสงคม การมสวนรวมทางการเมอง
2
![Page 3: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/3.jpg)
แนวทางการศกษาการเมองไทย (2)
ปญหา ประเทศไทยไมไดอยประเทศเดยวในโลก
ประเทศ/รฐไทยเปน “หนวย” หนงในระบบระหวางประเทศ
การเมองภายใน กบ การเมองระหวางประเทศ มปฏสมพนธซงกนและกน
การศกษาการเมองไทยจงไมสามารถแยกขาดจากการศกษาความสมพนธระหวางประเทศ/การเมองระหวางประเทศ โดยเฉพาะนโยบายและบทบาทของประเทศมหาอ านาจ
3
![Page 4: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/4.jpg)
แนวทางการศกษาการเมองระหวางประเทศ (1)
การเมองระหวางประเทศศกษาอะไร ความสมพนธระหวางรฐ (state) - สงครามและความขดแยง
การทต การทหาร และยทธศาสตร โดยเฉพาะรฐมหาอ านาจ
ปฏสมพนธขามพรมแดน
โลกาภวตน – การปฏวตเทคโนโลยสารสนเทศ
4
![Page 5: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/5.jpg)
แนวทางการศกษาการเมองระหวางประเทศ (2)
สจนยม (การมองโลกตามความเปนจรง) ในฐานะหลกพนฐานในการศกษาการเมองระหวางประเทศ อาณาบรเวณทางการเมองถกก าหนดโดยกฎทเปนวตถวสยซงมรากฐานมาจากธรรมชาตของมนษย
ผลประโยชนถกนยามผานอ านาจ ผลประโยชนและอ านาจแตกตางกนไปตามพนทและเวลา ไมมศลธรรมสากลในการท าความเขาใจพฤตกรรมของรฐ ความพยายามทางศลธรรมของรฐไมสามารถเทากบศลธรรมสากล อาณาบรเวณทางการเมองมความเปนอสระจากอาณาบรเวณอน
5
![Page 6: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/6.jpg)
แนวทางการศกษาการเมองระหวางประเทศ (3)
สจนยมใหม ระบบระหวางประเทศมลกษณะ “อนาธปไตย” เพราะ รฐบาลโลกไมสามารถเปนจรงไดในทางปฏบต
เปาหมายสงสดของรฐเหนอผลประโยชนอนใด คอ ความมนคง (security)
เพอเปาหมายดงกลาวรฐพยายามเพมอ านาจทางทหารและเศรษฐกจ
สภาวะกลนไมเขาคายไมออกทางความมนคง (security dilemma)
6
![Page 7: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/7.jpg)
แนวทางการศกษาการเมองระหวางประเทศ (4)
รฐมหาอ านาจ (Great Powers) ทตงทางภมศาสตร ทรพยากร และประชากร
ความสามารถ (อ านาจ) ทางทหารและเศรษฐกจ
การพฒนาทางนวตกรรม วทยาศาสตร และเทคโนโลย
อ านาจทางวฒนธรรมและความคด
ขวอ านาจในระบบระหวางประเทศ = จ านวนรฐทครองความเปนเจา(ทางทหาร) โดยทไมมรฐอนใดสามารถทาทายได
7
![Page 8: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/8.jpg)
สงครามเยน (1)
ระบบระหวางประเทศแบบสองขวอ านาจ สองมหาอ านาจหลก
สหรฐอเมรกา – โลกเสร
สหภาพโซเวยต – คายคอมมวนสต
ภายหลงจนแยกออกจากคอมมวนสต โลกกลายเปนสามขวอ านาจ
ไมมการปะทะกนโดยตรงระหวางมหาอ านาจ อาวธนวเคลยร ในฐานะเครองมอการปองปราม
8
![Page 9: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/9.jpg)
สงครามเยน (2)
กลมพนธมตร และเขตอทธพลของมหาอ านาจ อาท ยโรปตะวนตกในฐานะเขตอทธพลของสหรฐฯ และยโรปตะวนออกในฐานะเขตอทธพลของสหภาพโซเวยต เปนตน
เอเชยตะวนออกเฉยงใตภาคพนทวป / อนโดจนในฐานะแนวรบระหวางตวแทนของมหาอ านาจ เวยดนามเหนอ / เวยดนามใต
ปญหาลาวและกมพชา
9
![Page 10: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/10.jpg)
สงครามเยน (3)
10
![Page 11: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/11.jpg)
สงครามเยน (4)
จดเรมตนของสงครามเยน จดเรมตนของสงครามเยน และ จดเรมตนของสงครามตอตานการกอการราย (รวมถงลกษณะของความสมพนธระหวางประเทศปจจบน) มรปแบบรวมกน ดงนนการจะเขาใจแนวโนมการเมองระหวางประเทศปจจบนจงตองกลบไปยอนพจารณารปแบบของอดต
11
![Page 12: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/12.jpg)
สงครามเยน (5)
ลกษณะรวมของสงครามทงสองครง ความลมเหลวของสหรฐฯ ในงานขาวกรอง น าไปสการเปลยนกระบวนทศนในการด าเนนนโยบายตางประเทศและความมนคง รวมทงรปแบบของการเมองภายในสหรฐฯ และ การเมองระหวางประเทศ
การสรางความเชอมโยงระหวางองคประกอบเชงอดมการณและวตถของการเมองและความสมพนธระหวางประเทศ
การตอบสนองของสหรฐฯตอภยคกคามเชงอดมการณ ซงคกคามอ านาจเชงวตถ (การทหารและเศรษฐกจ) และคณคาความเปนอเมรกน
12
![Page 13: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/13.jpg)
สงครามเยน (6)
สงครามเยนไมไดเกดจากการแขงขนกนระหวางสองขวอดมการณ หากแตเกดจากการรางภาพและจดวางต าแหนงแหงทของความขดแยงและนยของความขดแยงนน
สหรฐฯตงแตสมยของประธานาธบด Woodrow Wilson ไมไววางใจพรรคคอมมวนสตในรสเซยนบแตการปฏวต Bolshevik ไมใชเพยงเพราะไมเปนประชาธปไตย หากแตรวมถงหวนเกรงการสงเสรมแนวคดปฏวตไปยงรฐอน ๆ
13
![Page 14: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/14.jpg)
สงครามเยน (7)
เปาหมายของสตาลน (สหภาพโซเวยต) ตองปราบปรามเยอรมนเปนการถาวร ขอตกลงหลงสงคราม (postwar settlement) ใด ๆ จ าเปนตองพงพาอ านาจทางทหารและเศรษฐกจของสหรฐฯ
การแสวงหาความรวมมอและไมเผชญหนากบสหรฐฯจงเปนสงทมความส าคญสงสดส าหรบโซเวยต แมจะมขอแตกตางทางอดมการณกตาม
14
![Page 15: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/15.jpg)
สงครามเยน (8)
สญญาณภยคกคามจากโซเวยตและลทธคอมมวนสต ขนาดทางภมศาสตรของโซเวยตกนอาณาบรเวณตงแต ยโรปถงเอเชย + ความตองการครอบครองจดยทธศาสตร เชน ชองแคบตรก ซงเปนเสนทางเขาถงแหลงน ามนในตะวนออกกลาง
การแผขยายของลทธคอมมวนสตไปยงยโรปและเอเชย โดยเฉพาะสงครามกลางเมองในกรซ และสงครามกลางเมองในจน รวมทงเอเชยตะวนออกเฉยงใต
15
![Page 16: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/16.jpg)
สงครามเยน (9)
การตอบสนองจากสหรฐฯ ระบบเศรษฐกจแบบ Bretton Woods (สงเสรมทนนยมเสร) ยทธศาสตรการปดลอมลทธคอมมวนสตทางทหารและทางเศรษฐกจ
เอกสารคณะมนตรความมนคงแหงชาต ฉบบท 64 (NSC-64) -ความส าคญของอนโดจนและเอเชยตะวนออกเฉยงใต
เอกสารคณะมนตรความมนคงแหงชาต ฉบบท 68 (NSC-68) ภยคกคามคอมมวนสตถกยนยนดวยการตกเปนคอมมวนสตของจนแผนดนใหญ และสงครามเกาหล
การใชปฏบตการลบ และบทบาทของ CIA16
![Page 17: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/17.jpg)
สหรฐฯ กบ การเมองไทยสมยจอมพล ป. (1)
ไทยภายใตจอมพล ป. เลอกเขากบคายโลกเสร สวรรณภม หรอ จกรวรรดไทยอนยงใหญ ในฐานะภาพความเปนไทย
ในทศนะชนชนน าในเรองต าแหนงแหงทของชาตในภมภาค องคการสนธสญญาปองกนภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต
(SEATO) – ประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตมไทยและฟลปปนส เปนสมาชก
ลทธคอมมวนสตถกสรางในฐานะศตรแหงชาตและความไมเปนไทย แมวาในขณะนนภยคกคามคอมมวนสตจะอยในระดบต า
17
![Page 18: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/18.jpg)
สหรฐฯ กบ การเมองไทยสมยจอมพล ป. (2)
ความชวยเหลอของสหรฐฯ ในการขยายบทบาทของกองก าลงต ารวจและกองก าลงกงทหาร
จอมพล ป. ขยายองคกรและศกยภาพของก าลงต ารวจ ความรวมมอเรองขาวกรอง ปฏบตการลบ และกองก าลงกงทหาร
18
![Page 19: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/19.jpg)
สหรฐฯ กบ การเมองไทยสมยจอมพลสฤษด (1)
มความเปนไปไดวาสหรฐฯรเหนเปนใจกบการรฐประหารของจอมพลสถษด เพราะประธานาธบดและรฐมนตรตางประเทศสหรฐฯไดพบกบสฤษดขณะทเขารกษาตวในโรงพยาบาลทหารในสหรฐฯกอนการรฐประหาร
สหรฐฯ พอใจกบยดยนตอตานคอมมวนสตของระบอบสฤษด รวมถงเสถยรภาพของระบอบเพราะไดรบการสนบสนนจากชนชนน า
ดาวเทยมสปตนก 1 ของสหภาพโซเวยต การตงฐานทพของสหรฐฯในประเทศไทย R&R – ภาคบรการโดยเฉพาะการทองเทยวกลายมาเปนภาค
เศรษฐกจหลกทดงดดเงนจากภายนอก19
![Page 20: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/20.jpg)
สหรฐฯ กบ การเมองไทยสมยจอมพลสฤษด (2)
เศรษฐกจแบบทนนยม แผนพฒนาเศรษฐกจแหงชาต Board of Investment of Thailand (BOI)
Thanat-Rusk communiqué
20
![Page 21: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/21.jpg)
ผลกระทบของบทบาทสหรฐฯ ตอ การเมองไทยสมยจอมพล ป. และจอมพล สฤษด นโยบายของสหรฐฯใหความส าคญ ตอ การทหาร ความมนคง และ
เสถยรภาพเพยงอยางเดยว ละเลยการใหความส าคญตอเสรของปจเจกภายในประเทศ และความ
ยตธรรมทางสงคมทถกปดกนโดยระบอบอ านาจนยม ท าใหฐานการเมองไทยแคบลงอยแคชนชนน า โดยเฉพาะทหาร สรางความเขมแขงใหกบแนวโนมทไทยจะไปสระบอบสมบรณาญา
สทธ (absolutism) กระตนใหผน าทหารเกบกดปดทบเสรภาพของปจเจก และพหนยมซง
เปนหลกทไดรบการยอมรบนบถอในสงคมตะวนตก
21
![Page 22: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/22.jpg)
การเมองระหวางประเทศในศตวรรษท 21 (1)
ระบบระหวางประเทศมลกษณะก าลงกลายเปนสองขวอ านาจ คอ สหรฐอเมรกา กบ จน
การกอการราย 11 กนยายน 2001
สงครามตอตานการกอการราย
สหรฐฯ กลบเขามามบทบาทในภมภาคอกครง โดยสรางพนธมตรตอตานการกอการราย และมสวนรวมในเวทระหวางประเทศตาง ๆ
เอเชยตะวนออกเฉยงใตภาคพนทวป อาจกลาวไดวาเปน เขตอทธพลของจน โดยเฉพาะเมอสหรฐฯถอนตวออกจากภมภาคหลงหลกการนกสน
22
![Page 23: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/23.jpg)
การเมองระหวางประเทศในศตวรรษท 21 (2)
ยทธศาสตรของสหรฐฯ ปดลอมการขยายอทธพลของจน
ใชแนวนโยบายแทรกแซง (interventionist policy) การเมองภายในของรฐอน
สหรฐฯตองการเปนศนยกลางของเวทความรวมมอระหวางรฐในภมภาคตาง ๆ ทวโลก
ยทธศาสตรของจน แสวงหาสถานะมหาอ านาจทไดรบการยอมรบ
ใชแนวนโยบายไมแทรกแซงกจการภายใน การเมองภายในเปนเรองของแตละรฐททรงไวซงอ านาจอธปไตยเหนอดนแดน
23
![Page 24: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/24.jpg)
บทบาทสหรฐฯ กบ การเมองไทยหลงป 2006 (1)
ความรวมมอทางทหารและปฏบตการลบ ในภารกจลบของหนวยขาวกรองสหรฐฯ อาท การอนญาตใหใชสนามบน การจบตวผกอการรายมสลมหวรนแรง เปนตน
สหรฐฯมโครงการความชวยเหลอและความรวมมอกบกองทพไทย ผานการซอมรบทจดขนเปนประจ า
การทต และงานขาวกรอง – ตามโทรเลขการทตทร วไหลออกมาแสดงใหเหนวา สหรฐฯรลวงหนาวาจะมการรฐประหารในป 2006
24
![Page 25: บทบาทมหาอ านาจ กับ การเมืองไทย · จุดเริ่มต้นของสงครามเย็น และ จุดเริ่มต้นของสงครามต่อต้าน](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041217/5e06679958dd116121179bc7/html5/thumbnails/25.jpg)
บทบาทสหรฐฯ กบ การเมองไทยหลงป 2006 (2)
บทบาททางการทตของเจาหนาทระดบสงสหรฐฯ ในการเขาพบแกนน าของกลมเคลอนไหวทางการเมอง
ทาทของสหรฐฯตอความขดแยงทางการเมองของไทยและผลลพธ มลกษณะคลมเครอ
นโยบายตางประเทศของไทย (สนลลม / ไผลลม) น าไปสความไมมนใจของสหรฐฯ ในฐานะพนธมตรทซอสตย และไทยมความส าคญทางยทธศาสตรลดลง โดยสหรฐฯ หนกลบมาใหความส าคญกบการพฒนาความสมพนธกบกลมประเทศอนโดจนและพมา
25