บทท 3ความยดหยนของอปสงคและอปทาน(Elasticity of Demand and Supply)
SSC 281 เศรษฐศาสตร (Economics)ผศ.ดร.จารวรรณ ชนมธนวฒน
2
ความยดหยนของอปสงค(Elasticity of Demand)
ความยดหยนของอปสงค
ตอราคา
(Price Elasticity of Demand)
ความยดหยนของอปสงค
ตอรายได
(Income Elasticity of Demand)
ความยดหยนของอปสงค
ตอราคาสนคาอนทเกยวของ (Cross Elasticity of
Demand)
ความยดหยนของอปสงค(Elasticity of Demand)
3
Price Elasticity Demand (ED) = % change in quantity
% change in price
ความยดหยนของอปสงคตอราคา (Price Elasticity of Demand): การวดเปอรเซนตการเปลยนแปลงของปรมาณซอทมตอการ
เปลยนแปลงของราคาสนคาชนดนน
การวดความยดหยนของ D & S ม 2 วธ
1. Point Elasticity (แบบจด)
: ค านวณจากจดๆ เดยวบนเสน Demand หรอ Supply ใชในกรณทราคาม การเปลยนแปลงนอยมาก
2. Arc Elasticity (แบบชวง) : ค านวณจากจด 2 จดบนเสน Demand หรอ Supply ใชในกรณทราคาม การเปลยนแปลงมาก
4
สตรในการค านวณ
1. Point Elasticity
= % Q = dQ/q = dQ . P
2. Arc Elasticity
= % Q = dQ / ((Q1+Q2)/2 )
= dQ . (P1+P2)
% P dP/P dP Q
% P dP / ((P1+P2)/2 )
dP (Q1+Q2)
5
ลกษณะของความยดหยนของอปสงคตอราคา
อปสงคมคาความยดหยนมาก (Ed > 1) อปสงคมคาความยดหยนนอย (Ed < 1) อปสงคมคาความยดหยนเทากบ หนง (Ed = 1)
อปสงคมคาความยดหยนมากทสด (Ed = α) อปสงคมคาความยดหยนนอยทสด (Ed = 0)
6
ความยดหยนของอปสงคตอรายได (Income Elasticity Demand)
7
ความยดหยนของอปสงคตอรายได (Ey): เปนการวดเปอรเซนตการเปลยนแปลงของปรมาณ
ซอทมตอการเปลยนแปลงของรายได
Ey = % การเปลยนแปลงของปรมาณซอ
% การเปลยนแปลงของรายได
ลกษณะความยดหยนของอปสงคตอรายได
Ey > 0 , สนคาปกต (Normal Goods) รป (ก) Ey < 0 , สนคาดอยคณภาพ (Inferior Goods) รป (ข)
Y
0
D
Qรป ก
Y
0 QD
รป ข
8
สตรในการค านวณ
1. Point Elasticity
= % Q = dQ/q = dQ . Y
2. Arc Elasticity
= % Q = dQ / ((Q1+Q2)/2)
= dQ . (Y1+Y2)
% Y dY/Y dY Q
% Y dY / ((Y1+Y2)/2)
dY (Q1+Q2)
9
ความยดหยนของอปสงคไขว
10
ความยดหยนของอปสงคไขว (Ec): ว ดเปอร เซนตการเปลยนแปลงของปรมาณซอท มตอ
เปอรเซนตการเปลยนแปลงของราคาสนคาอน
Ec = % การเปลยนแปลงปรมาณซอ
% การเปลยนแปลงของราคาสนคาอน
ลกษณะความยดหยนของอปสงคไขว
Ec < 0 , กรณสนคาสอง ชนดใชประกอบกน รป (ก) Ec > 0 , กรณสนคาสองชนดใชทดแทนกน รป (ข)
0
Pb
Qa
D
รป (ก) รป (ข)0 Qa
DPb
11
สตรในการค านวณ
1. Point Elasticity
= % Qa = dQa/Qa = dQa . Pb
2. Arc Elasticity
= % Qa = dQa / ((Qa1+Qa2)/2 )
= dQa . (Pb1+Pb2)
% Pb dPb/Pb dPb
% Pb dPb / ((Pb1+Pb2)/2)
dPb (Qa1+Qa2)
12
Qa
ปจจยทก าหนดความยดหยนของ Demand
13
• เปนสนคาแพง , ฟมเฟอย
•มสนคาอนใชแทนไดมาก
• เปนสนคาคงทน
สนคาชนดใดชนดหนงจะม Ed มาก
เมอ
• เปนสนคาจ าเปน เชน ปจจย 4
• เปนสนคาทมราคานอย
• เปนสนคาทหาสนคาอนทดแทนไดยาก
สนคาชนดใดชนดหนงจะม Ed นอย
เมอ
ความยดหยนของอปสงคและรายรบ
14
↑TR ↓P
↑TR ↑P
TR ไมเปลยนแปลงเมอราคาเปลยน
Ed > 1
Ed < 1
Ed = 1
รายรบรวม (Total Revenue : TR)
= P x Q
ความยดหยนของอปทาน (Elasticity of Supply)
15
ความยดหยนของอปทาน (Es): การวดเปอรเซนตการเปลยนแปลงของปรมาณขายทมตอ
การเปลยนแปลงของราคาขาย
Es = % การเปลยนแปลงของปรมาณขาย
% การเปลยนแปลงของราคาขาย
♣ ลกษณะความยดหยนของอปทาน
P
0 Q
Es=0 Es<1 Es=1
Es>1
Es=
16
การแทรกแซงราคาโดยรฐบาล
17
เปนมาตรการเพอชวยเหลอผบรโภค
การก าหนดราคาขนสง
(Price Ceiling)
เปนมาตรการเพอชวย เหลอผผลต
การก าหนดราคาขนต า
(Floor Price)
การก าหนดราคาขนสง (Price Ceiling)
P
Pe
Pc
0 Qe Q2
E
S
B
D
Q1
Excess Demand
18
การแกปญหากรณเกดอปสงคสวนเกน
การจดสรรปนสวนสนคา เชน การแจกคปอง
19
การก าหนดราคาขนต า (Floor Price)
การก าหนดราคาขนต า หรอการประกนราคา
0
P
PeP1
E
BA
Q1 Qe Q2Q
Excess Supply
20
การแกปญหากรณเกดอปทานสวนเกน
Q
P
PfPe
0 Q1 Qe Q2
A BE
Sรฐรบซอสวนเกน
0
P
PfPe
Qe
D S
AE
Q
รฐจายเงนอดหนน
21
การเกบภาษและการผลกภาระภาษ การเกบภาษจากผขาย
- ภาษตอหนวย (Specific Tax) รป (ก)- ภาษคดเปนรอยละของราคา (Ad Valorem Tax) รป (ข)
P
0 QQ0
TaxPt
P0
S
St
รป (ก)
0
Tax
P
QQ0
S
St
รป (ข)
22
การเกบภาษจากผขายและภาระภาษP
E’
GD
S
St
TaxP1
PeP2
Q0Q1 Q0
E
P3
23
การเกบภาษจากผซอการเกบภาษจากผซอ
- ภาษตอหนวย (Specific Tax) รป (ก)- ภาษคดเปนรอยละของราคา (Ad Valorem Tax) รป (ข)
0 Q
P
P0
Tax D
DtQ1 Q0
Specific Tax
รป (ก)
D
Dt
Tax
Q1 Q0
Advalorem Tax
P0
P
รป (ข)
24
การเกบภาษจากผซอและภาระภาษ
0
P
P1
P0
PtP3
E’
E
D
Dt
QQt Q0
S
ab
25