PERSCONFERENTIE
Technologische industrie blijft groeien
Groei activiteit en werkgelegenheid
versterkt nog in 2016...
...maar verslechterende wereldconjunctuur
...en we mogen aandacht voor herstel
concurrentievermogen niet verminderen
Technologische industrie:groei van 0,5% in 2015 en van 2% in 2016
2015Jaar van pril herstel
Groei 2e semester lager dan verwacht Groei in aerospace, defense & security,
contracting en ICT Herstel voor vrachtwagens, production
technology & mechatronics Vertraging in materials technology ;
subcontracting en energy systems & solutions
2016Hogere groei dan in 2015 door verbeterd concurrentievermogen in ons land
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
70
75
80
85
90
95
100
105
110Evolutie van de omzet (waarde, 2008=100)
3
Verloop van de omzet in waardeP.m. prognoses 12-2014
2015 2014
Sem. 1 / 2015Sem. 1 / 2014
Sem. 2 / 2015Sem. 2 / 2014
2015 2014
Aero, Space, Defence & Security +5,5 12% 8% 10,5%
Building Technology -0,5 1% 1% 1%
Contracting -1,5 1% 9% 5%
Energy Systems & Solutions +1,5 3,5% -5% -1%
ICT +4 9% 4,5% 6,5%
Materials Technology +2,5 3,5% -0,5% 1,5%
Production Technology & Mechatronics +2 -4,5% 5,5% 0,5%
Subcontracting +4 2,5% 2,5% 2,5%
Transport Systems & Solutions -13 -11% -7,5% -9,5%
TOTAAL -1,5% 0% 1,0% 0,5%
Technologische industrie: omzet in 2015
4
Technologische industrie: vooruitzichten 2016
Verloop van de omzet 2015 2014
2016 2015
Aero, Space, Defence & Security 10,5% 7,5%Building Technology 1% 1,5%Contracting 5% 1%Energy Systems & Solutions -1% 2%ICT 6,5% 3,5%Materials Technology 1,5% 3%
Production Technology & Mechatronics 0,5% 0,5%
Subcontracting 2,5% 3,5%Transport Systems & Solutions -9,5% 0,5%
TOTAAL 0,5% 2%
5
State of the industryAerospace, Defence & Security
• Blijft opmerkelijk goed presteren als gevolg van gunstige structurele tendensen (internationale programma’s voor burgerluchtvaart, groeiende militaire bestellingen, behoefte aan veiligheidssystemen op internationale markten ...)
ICT• Productiebedrijven blijven het moeilijk hebben• Heel sterke stijging voor diensten (outsourcing, cloud, big data, mobiliteit, veiligheid …)• Stijging van handelsvolume maar druk op verkoopprijzen
Contracting• Groeiende markt voor gespecialiseerde onderaanneming• Buitenlandse concurrentie met sociale fraude vormt structureel probleem
6
State of the industryTransport Systems & Solutions
• Daling van volumes in automobielassemblage, raakt ook toeleveranciers• Toename van bedrijvigheid in bouw van bedrijfsvoertuigen: sterke opleving van Europese
markt in 2015• Bedrijvigheid van toeleveranciers op internationale markt heeft opnieuw hoog peil bereikt
Subcontracting• Gunstiger conjunctuur doet vraag naar producten van sector geleidelijk toenemen• Klanten worden steeds veeleisender, met als gevolg nieuwe activiteiten maar ook meer
druk op prijzen • Sterke concurrentie van landen met lage loonkosten
7
State of the industryBuilding Technology
• Conjunctuur in bouwsector blijft onzeker• Nieuwe producten, nieuwe activiteiten, nieuwe internationale afzetmarkten• Internationale concurrentie wordt heviger: druk op verkoopprijzen
Production Technology & Mechatronics• Nog geen algemene opleving• Positieve tendens in uitrusting voor voedingsindustrie, chemie en textielmachines
Materials Technology• Stijgende volumes, gedeeltelijk afgevlakt door dalende verkoopprijzen
8
Q1
2008
Q2
2008
Q3
2008
Q4
2008
Q1
2009
Q2
2009
Q3
2009
Q4
2009
Q1
2010
Q2
2010
Q3
2010
Q4
2010
Q1
2011
Q2
2011
Q3
2011
Q4
2011
Q1
2012
Q2
2012
Q3
2012
Q4
2012
Q1
2013
Q2
2013
Q3
2013
Q4
2013
Q1
2014
Q2
2014
Q3
2014
Q4
2014
Q1
2015
Q2
2015
Q3
2015
Q4
2015
Q1
2016
Q2
2016
Q3
2016
-45%
-30%
-15%
0%
15%
30%
45%
Export in de technologische industrie (verloop van het voortschrijdend jaargemiddelde t.o.v. hetzelfde kwartaal van het voorgaande jaar)
State of the exportGroei van de export: dieptepunt bereikt
9
Bepalende zones voor de export van de technologische industrie
10
Zone 10 maanden 2015Verloop ------------------------- 10 maanden 2014
Opmerkingen
EU +2 %Nederland (+11%)PIIGS (+10%)Duitsland (-6%)
Europa zonder EU -12 % Rusland (-42%),Oekraïne (-21%)
Azië -7 % China (-30%)
Amerika +11% Verenigde Staten (+22%)Brazilië (-23%)
Wereld +1%
11
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30%
-40
-35
-30
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
NBB-conjunctuurbarometer voor de technologische industrie (linkeras)
Technologische industrie: gunstig conjunctuurklimaat
AgoriaQ/Q-4 (rechteras)
12
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
230,000
240,000
250,000
260,000
270,000
280,000
290,000
300,000
310,000
320,000
-1000 +1500-6000
Werkgelegenheid: stabilisering eind 2015 en lichte groei verwacht voor 2016
State of the industryVerloop van de werkgelegenheid
13
Verlies van 1.000 banen in 2015• Vooral in eerste zes maanden• Vooruitgang in IT-solutions compenseert gedeeltelijk
terugval in industriële activiteiten
Stijging verwacht in 2016• +1.500 banen• Dankzij opleving van bedrijvigheid
State of the industryVerloop van de werkgelegenheid in 2015-2016Verloop van de werkgelegenheid
Prog. 12-201420152014
20152014
20162015
Materials Technology 0 -0,5 1Subcontracting -1,5 -1,5 0,5Contracting -1 0 0,5Building Technology -2,5 -2 0Production Technology & Mechatronics 1 -3 1Energy Systems & Solutions -2 -3 0,5ICT (production & services) 1 2,5 1
Aeronautics, Space, Security & Defence Technology 2 3 0
Transport Systems & Solutions -3,5 -2 0 TOTAAL -0,6 -0,4 0,5
Bron: Agoria-enquête januari 2016
14
15
2008
-1
2008
-2
2008
-3
2008
-420
09-1
2009
-2
2009
-3
2009
-420
10-1
2010
-2
2010
-3
2010
-4
2011
-120
11-2
2011
-3
2011
-4
2012
-120
12-2
2012
-3
2012
-420
13-1
2013
-2
2013
-320
1
2014
-1
2014
-220
14-3
201
2015
-120
15-2
2015
-3
201
0.0%
5.0%
10.0%
15.0%
20.0%
3.3%
13.6%
6.8%
3.7%
6.1% 6.4%5.1% 3.8%
Kwartaal Jaargemiddelde
Technologische industrie: tijdelijke werkloosheid neemt af door conjuncturele opleving
Investeringen
16
20 20
0
500
1000
1500
2000
2500Materiële en immateriële investeringen excl. R&D (miljoen euro)
+5%+5%
Industriële investeringen in de sectoren
2014 2015 2016 (p)
Mio EUR Mio EUR Mio EUR
Materials Technology 310 392 321
Metaalproducten 370 361 359
Computer, electro & optical 96 101 89
Electric equipment 87 84 81
Mechatronica 224 198 215
Auto 328 334 495
Overige transport 69 93 69
Totaal 1.811 1.901 2.000
17
Stijgende investeringen in 2015 en 2016
18
2015: + 5%• Heel omvangrijke investeringen in enkele ondernemingen van materials
technology, automobiel en lucht- & ruimtevaart• Snellere uitvoering van bepaalde projecten• Daling in metaalproducten, mechatronica en elektrische uitrusting
2016: + 5%• Als gevolg van sterke stijging in automobiel en opleving in mechatronica• Terugval in metaalsector en lucht- & ruimtevaart na sterke stijging in 2015• Nog geen opleving van investeringen in overige sectoren
19
BESLUIT
20
dankzij...de maatregelen om ons concurrentievermogen te versterken kunnen we ons marktaandeel in de groeiende wereldhandel gemakkelijker handhaven...
maar...... ze is minder sterk dan verwacht door de neerwaartse druk op de groei van de
wereldeconomie (China, situatie in Rusland,...)... concurrentievermogen zal minder snel herstellen dan verwacht (hogere
inflatie in België, lonen zullen minder snel stijgen in Duitsland,...)
De aangekondigde en verwachte opleving is er...
21
Wat moeten we doen om de volgende “cols” te overwinnen in onze bergrit?
• Hervorming wet op het concurrentievermogen
om loonkostenkloof verder af te bouwen
• Maatregelen flexibiliteit arbeidstijd
• Betrouwbaar fiscaal kader
• Geen extra “cols” inlassen zoals de EU placht te doen
22
Loonkosthandicap (%) daalt …
Situati
e 199
6
Eind 20
14
Index
ering
2015
-2016
Wag
e drift IP
A
Stijging
buurl
ande
n
Laste
nverl
aging
en
Situati
e eind
2016
10
11
12
13
14
15
16
17
18
12.7
15.6
12.4
0.60.5 0.7
3.7
1.3
23
… maar fiscale handicap neemt toe
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 20140
5
10
15
20
25
30
35
40
BE
EU 28
EU
Fiscale impact van voorstel minister Van Overtveldt op technologische industrie
24
Vennootschapsbelasting
Boekjaar 2014 1,2 miljard EUR (25,65%)
Voor 55,4% v/d winstgevende ondernemingen is VENB >= 20%
Simulatie VENB max. 20% 910 miljoen EUR (20%)
Berekening op basis van een steekproef van 743 lidbedrijven van Agoria die het volledige model van jaarrekening neerleggen
25
Economisch effect van het voorstel “Van Overtveldt” op de technologische industrie
1. 3000 nieuwe banen
2. 60 miljoen (of 3%) meer investeringen en aantrekken nieuwe buitenlandse investeringen
3. Rechtszeker fiscaal kader