![Page 1: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/1.jpg)
1
Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs
Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman
Braams & Partners, DeventerRadboud Universiteit Nijmegen
![Page 2: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/2.jpg)
2
Onderzoeksvragen
Is hoogsensitiviteit meetbaar bij kinderen vanaf 10 jaar?
Is er overeenstemming tussen de oordelen van kinderen, ouders en leerkrachten over hoogsensitiviteit bij kinderen?
Is er een verband tussen hoogsensitiviteit enerzijds en gender, gedragsproblemen, leerprestaties en ziekte zonder aanwijsbare oorzaak anderzijds?
![Page 3: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/3.jpg)
3
Deelnemers
506 Kinderen
382 Ouders
123 Leerkrachten
![Page 4: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/4.jpg)
4
Leerlingen
Groep aantal leeftijd
5 66 9;3
6 166 10;4
7 161 11;3
8 138 12;2
![Page 5: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/5.jpg)
5
Vragenlijst
Hoogsensitiviteitsvragen van Aron en Aron (1997)
CBCL-itemsInternaliserende problemen
Externaliserende problemen
Vragen overAstma, allergieën, ziekte, vermoeidheid
Vragen overSchoolresultaten, leerproblemen en bijzondere capaciteiten
![Page 6: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/6.jpg)
6
Betrouwbaarheid
Alfa-waardenKinderen = .78
Ouders = .81
Leerkrachten = .92
De vragenlijst is betrouwbaar
![Page 7: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/7.jpg)
7
Structuur
Hoogsensitiviteitscomponento Positieve component = Sensitiviteit voor positieve Invloeden
o Negatieve component = Sensitiviteit voor storende Invloeden
Gedragscomponento Externaliserende gedragscomponent
o Internaliserende gedragscomponent
De vragenlijst heeft inhoudsvaliditeit
![Page 8: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/8.jpg)
8
Overeenstemming (r)Ouders
Leerkrachten
HoogsensitiviteitKinderen 0,31 0,31Ouders 0,19
Positieve invloeden
Kinderen 0,30 0,35Ouders 0,12
Negatieve invloeden
Kinderen 0,30 0,27Ouders 0,23
Overeenstemming is wel significant en niet groot
![Page 9: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/9.jpg)
9
Hoogsensitiviteitscore
Kinderen Ouders Leerkrachten
Meisjes 3,66 3,67 3,84
Jongens 3,41 3,48 3,46
Meisjes scoren significant hoger dan jongens
![Page 10: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/10.jpg)
10
Positieve invloedscore
Kinderen Ouders Leerkrachten
Meisjes 3,56 3,58 3,54
Jongens 3,32 3,40 3,02
Meisjes scoren significant hoger dan jongens
![Page 11: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/11.jpg)
11
Negatieve invloedscore
Kinderen Ouders Leerkrachten
Meisjes 2,84 2,84 3,17
Jongens 2,55 2,71 2,87
Meisjes scoren significant hoger dan jongens
![Page 12: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/12.jpg)
12
Internaliserende problemenKindere
nOuders
Leerkrachten
Hoogsensitiviteit 0,50 0,49 0,56
Positieve invloeden
0,12 0,02 0,37
Negatieve invloeden
0,58 0,60 0,60
Er is samenhang tussen internaliserende problemen enerzijds en hoogsensitiviteit en negatieve invloeden
anderzijds
![Page 13: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/13.jpg)
13
Externaliserende problemen
Kinderen
OudersLeerkrachte
n
Hoogsensitiviteit 0,02 0,09 -0,45
Positieve invloeden
-0,06 0,08 -0,46
Negatieve invloeden
0,03 0,15 -0,52
Leerkrachten: geringe externaliserende problemen gaat samen met hoge score op alle
hoogsensitiviteitscomponenten
![Page 14: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/14.jpg)
14
Algemene schoolprestaties
Kinderen
OudersLeerkrachte
n
Hoogsensitiviteit -0,06 -0,22 -0,03
Positieve invloeden
0,07 -0,22 0,19
Negatieve invloeden
-0,11 -0,22 -0,11
Ouders: slechte algemene schoolprestaties gaat samen met hoge score op alle hoogsensitiviteitscomponenten
![Page 15: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/15.jpg)
15
Ziekte zonder oorzaak
Kinderen OudersLeerkrachte
n
Hoogsensitiviteit 0,21 0,24 0,30
Positieve invloeden
0,02 0,04 0,17
Negatieve invloeden
0,23 0,23 0,31
Ziekte zonder oorzaak enerzijds gaat samen met hoge score op hoogsensitiviteit en negatieve
invloeden anderzijds
![Page 16: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/16.jpg)
16
Is hoogsensitiviteit meetbaar bij jonge kinderen?
JA!
Betrouwbaarheid en inhoudsvaliditeit van de vragenlijst zijn in orde.
![Page 17: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/17.jpg)
17
Is er overeenstemming tussen de oordelen van kinderen, ouders en leerkrachten over
hoogsensitiviteit bij kinderen?
Er is een significante mate van overeenstemming
echter
Deze is niet zodanig dat de beoordeling over kinderen aan ouders of leerkrachten overgelaten
kan worden.
![Page 18: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/18.jpg)
18
Is er een verband tussen hoogsensitiviteit anderzijds en gender, gedragsproblemen,
leerprestaties en ziekte zonder aanwijsbare oorzaak anderzijds?
Meisjes scoren hoger dan jongens (Bias??)
Er zijn aanwijzingen dat hoogsensitiviteit de
kans op internaliserende problemen verhoogt en
op externaliserende problemen verlaagt
Alleen de ouders denken dat hoogsensitiviteit
samengaat met slechte schoolprestaties
Hoogsensitiviteit lijkt samen te gaan met ziekten
zonder duidelijk aanwijsbare oorzaak
![Page 19: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/19.jpg)
19
ReferentiesAron, E. N. (1996). Counseling the highly sensitive person. Counseling and Human Development, 28(9), 1-7.Aron, E. N. (2000). High sensitivity as one source of fearfulness and shyness. In L. A. Schmidt & J. Schulkin (Eds.), Extreme fear,
shyness, and social Phobia: Origins, biological mechanisms, and clinical outcomes (pp. 251-272). New York: Oxford University Press,
Aron, E. N. (2004). Revisting Jung’s concept of innate sensitiveness. Journal of Analytical Psychology, 49, 337-367.Aron, E. N. (2004). The impact of adult temperament on closeness and intimacy. In D. J. Mashek & A. A. Aron (Eds.), Handbook of
closeness and intimacy (pp. 267-286). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.Aron, E. N., & Aron, A. (1997). Sensory-processing sensitivity and its relation to introversion and emotionality. Journal of
Personality and Social Psychology, 73, 345-368.Aron, E. N., Aron, A., & Davies, K. M. (2005). Adult shyness: The interaction of temperamental sensitivity and an adverse
childhood environment. Personality and Social Psychology Bulletin, 31, 181-197.Benham, G. (2006). The highly sensitive person: Stress and physical symptom reports. Personality and Individual Differences, 40,
1433-1440.Evers, A., Rasche, J., & Schabracq, M. J. (2008). High sensory-processing sensitivity at work. International Journal of Stress
Management, 15, 189-198.Hofman, S. G., & Bitran, S. (2007). Sensory-processing sensitivity in social anxiety disorder: Relationship to harm avoidance and
diagnostic subtypes. Journal of Anxiety Disorders, 21, 944-954.Jerome, E. M., & Liss, M. (2005). Relationships between sensory processing style, adult attachment, and coping. Personality and
Individual Differences, 38, 1341-1352.Liss, M., Timmel, L., Baxley, K., & Killingsworth, P. (2005). Sensory processing sensitivity and its relation to parental bonding,
anxiety, and depression. Personality and Individual Differences, 39, 1429-1439.Meyer, B. J., Ajchenbrenner, M., & Bowles, D. P. (2005). Sensory sensitiviy, attachment experiences, and rejection responses
among adults with borderline and avoidant features. Journal of Personality Disorders, 19, 641-658.Meyer, B. J., & Carver, C.S. (2000). Negative childhood accounts, sensitivity, and pessimism: A study of avoidant personality
disorder features in college students. Journal of Personality Disorders, 14, 233-248.Neal, J. A., Edelmann, R. J., & Glachan, M. (2002). Behavioural inhibition and symptoms of anxiety and depression: Is there a
specific relationship with social phobia? British Journal of Clinical Psychology, 41, 361-374.Smolewska, K. A., McCabe, S. B., & Woody, E. Z. (2006). A psychometric evaluation of the highly sensitive person scale: The
components of sensory-processing sensitivity and their relation to the BIS/BAS and “Big five”. Personality and Individual Differences, 40, 1269-1279.
![Page 20: 1 Hoogsensitiviteit bij kinderen in het Basisonderwijs Drs. Sietske A.E. Walda, dr. Joep T.A. Bakker en prof. dr. Anna M.T. Bosman Braams & Partners, Deventer](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022060109/5551a0ec4979591f3c8b4a10/html5/thumbnails/20.jpg)
20
Dank voor uw aandacht
De scriptie van Sietske vindt u op
www.annabosman.eu