-
8/18/2019 001471758 001 Boekje Moestuintje Groene Vingers Voor Beginners
1/14
Albert Heijn B.V.Provincialeweg 111506 MA ZaandamNederland
Gefabriceerd door:MegaHendrik Figeeweg 1U2031 BJ HaarlemNederland
8 7 1 8 9 0 6 1 5 2 5 3 3
-
8/18/2019 001471758 001 Boekje Moestuintje Groene Vingers Voor Beginners
2/14
Ik ben dan wel heelerg klein, maar in mij zit
een mooie plant verscholen.
Een plant die heel grooten sterk kan worden.
Misschien krijg ik bloemen,vruchten of groentes.
in dit boekje kun je lezen
hoe je mij hetbest kunt verzorgen.
Zonder zaadjes groeien er geen plantjes.
Ze hebben voeding, licht en warmte nodig
om te groeien. Als het zaadje nog onder
de aarde verstopt zit, kun je niet zien wat
er daar beneden allemaal gebeurt.
Je zou bijna zo ongeduldig worden
dat je even wat aarde weg wil schuiven
om vast te kijken. Maar toch kun je dat
beter niet doen. Je kunt het kleine plantje
daar namelijk door beschadigen. Een
plantje in de groei moet je goed verzorgen,
maar niet te vaak aanraken. Daar houden
kleine plantjes niet van.
Zet je potje op een schoteltje, op een lichte plek,
maar niet in de zon. Kijk 2 keer per dag of de aarde
nog vochtig genoeg is. Als het potje lichtbruin
wordt en droog is, doe je een beetje water op het
schoteltje. Het potje zuigt het water vanzelf op.
Heb je het moestuintje van Albert Heijn thuis om
al je plantjes in te zetten, dan is water geven nog
makkelijker! Als de potjes lichtbruin kleuren giet, je een klein laagje
water in het moestuintje. Het water dat onder in de bak terechtkomt
zal door de potjes vanzelf opgezogen worden.
Hoe je jeplantjes het
best kuntverzorgen.
Waaromplantjes
echt nooit
zonder zaadjeskunnen
Zorg dat je altijd een beetje aarde overhoudt. Dan
leg je de zaadjes of het zaadmatje op de aarde in
het potje en bedek je deze met aarde tot het potje
vol is. Druk de aarde niet aan. Tot slot schrijf je de
zaaidatum op de plantensteker en steek je hem
voorzichtig in het potje.
Zaaien, hoe doe je dat?
Groeitjeplantjewel?
Zaadje aan het woordZaaien en verzorgen
Eerst was je je handen en leg je de tablet op
het schoteltje. Dan doe je er 40-45 ml water bij.Nu vul je je potje met aarde, maar LET OP!
Stap 1
Stap 2
Stap 3
Stap 4
Bij radijs, basilicum, rucola, sla(mix), andijvie,
broccoli, wortel, tuinkers, peterselie en tijm
vul je je potje tot 0,5 cm onder de rand.
Bij rode biet, cherrytomaat, spinazie en venkel vul je je potje tot 1 cm onder de rand.
Bij komkommer, augurk en watermeloen
vul je je potje tot 1,5 cm onder de rand.
En bij sperzieboon, doperwten en courgette
vul je je potje tot 2,5 cm onder de rand.
Zaaien en verzorgen
-
8/18/2019 001471758 001 Boekje Moestuintje Groene Vingers Voor Beginners
3/14
Je hebt hem vast weleens op je bord zien
liggen: de sperzieboon. Een doodgewoon
boontje waar je weleens in prikt met je vork.
‘Wat kan daar nou bijzonder aan zijn?’, denk
je zeker. Nou, dat zal ik je vertellen. Voordat
de sperziebonen zichzelf laten zien, brengen
ze je eerst een bloemetje. Aardig hè! Als de
bloemetjes weer weg zijn, komen de
sperziebonen pas tevoorschijn.
Waaromsperziebonen
er doodgewoonuitzien, maar
toch heelbijzonder zijn.
Erwten groeien net als baby’s ook in een soort
moeder, dat heet een peul. Eerst is die peul
helemaal plat, maar zodra de erwten groter
worden, zie je ze steeds duidelijker in de peul
zitten en lijkt het of de peul allemaal kleine
buikjes krijgt. Als de erwten groot genoeg zijn,
dan mogen ze uit de peul en kun je ze opeten.
Waarommoeders heelerg op peulen
lijken.
Sperziebonen verpot je als het plantje 4 cm
hoog is. Zet het hele sperziebonenpotje in
een grotere pot (ongeveer 12 cm breed) met
aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf
door het potje heen groeien! Extra tip: als je
meer dan 3 plantjes hebt, knip je de rest van
de plantjes een halve cm vanaf de aarde af.
SperziebonenVERPOTTENDOE JE ZO:
Als de sperziebonen
ongeveer 13 cm
lang zijn.
OogstEN
OOGSTEN
Door de bonen
voorzichtig van de
steel te plukken
of te knippen.
Hoe? Hoe?
Als je in de peul
duidelijk dikke
bolletjes ziet zitten.
Door de peul voorzichtig
open te maken.
DOPERWTENVERPOTTEN DOE JE ZO:
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
Hoe kun je zien of eensperzieboon vers is? Doorhem dubbel te buigen. Alsje ‘KNAK’ hoort, is hij vers!
MIJ het BEST Nahet ompotten:
ZO VERZORG JE
Zet mij op een zonnige plek,
maar niet direct in de zon.
Geef mij af en toe water,
maar niet te veel. Laat mij
gerust buiten staan, maar
niet bij kans op vorst.
Zet mij op een zonnige
plek, maar niet direct in de zon.
Geef mij af en toe water, maar niet
te veel. Laat mij gerust buiten
staan, maar niet bij kans op vorst.
Doperwten verpot je als het plantje
4 cm hoog is. Zet het hele doperwten-potje in een grotere pot (ongeveer
12 cm breed) met aarde. Het grappige
is dat de wortels vanzelf door het potje
heen groeien! Extra tip: als je meer dan
3 plantjes hebt, knip je de rest van de
plantjes een halve cm vanaf de aarde af.
ZO VERZORG JE MIJ hetBEST Na het ompotten:
1 : s t a p
1 : s t a p
2 : s t a p
De steeltjes van dit plantjekunnen doorbuigen. Maak het
steeltje daarom aan een stokje vast!
2 : s t a p
4 : s t a p
4 : s t a p
3 : s t a p
3 : s t a p
Wist je datje doperwten zosnel mogelijk nahet oogsten moet
opeten?
Pluk de sperzieboontjes regelmatig wanneer ze klaar zijn
om geoogst te worden. Hierdoor wil je sperziebonenplant
nog meer boontjes maken, en groeit je plant beter.
Handig omte weten!
Een doperwtenplant krijgt heel kleine zijtakjes, die
zich als een soort tentakels overal aan vastgrijpen.
Laat dus een beetje ruimte vrij om het plantje,
zodat de tentakels zich alleen aan het
plantenstokje vast kunnen grijpen…
Handigom teweten!
dat de sperzieboon in het begin erg snel
groeit. Soms kan zo’n plantje wel een paar
centimeter per dag groeien. Hou dus goed in
de gaten of de stengeltjes niet te slap worden!
Het isheel
gewoon dat een doperwtenplant alsnel peultjes krijgt. Als je wilt
zien of er al erwtjes in het
peultje zitten, hou je plantje
dan voorzichtig tegen het licht.
Het is heel gewoonDe steeltjes
van dit plantjekunnen
doorbuigen.Maak het steeltje
daarom aaneen stokje vast
(d.m.v. een touwtjeof clipje)!
-
8/18/2019 001471758 001 Boekje Moestuintje Groene Vingers Voor Beginners
4/14
De augurk die je plukt smaakt nog niet zoals een
augurk die je eet uit een pot. Een net geoogste,
onbewerkte augurk smaakt eigenlijk nergens naar.
De zure smaak ontstaat doordat de augurken na
het oogsten bewerkt worden met inmaakkruiden,
azijn, water, suiker en zout. Al deze ingrediënten
worden samen met de augurken in een pot
gedaan om zo smaak aan de augurk te geven.
Komkommers zijn heerlijk, maar niet
helemaal eerlijk. ‘Hoezo dan?’, vraag
je je misschien af. Komkommers
liggen op de groenteafdeling van de
supermarkt, maar ze horen eigenlijk
bij het fruit. Als je goed kijkt zie je
dat ze kleine pitjes hebben. Ssst!
Niet verder vertellen…
Waarom
komkommersniet helemaal
eerlijk zijn.
Hoe augurken
aan hun zuresmaak komen.
Komkommer verpot je als het
plantje 4 cm hoog is. Zet het helekomkommerpotje in een grotere
pot (ongeveer 12 cm breed) met
aarde. Het grappige is dat de wortels
vanzelf door het potje heen groeien!
Extra tip: als je meer dan 2 plantjes
hebt, knip je de rest van de plantjes
een halve cm vanaf de aarde af. Augurken verpot je als het plantje
4 cm hoog is. Zet het hele augurkpotje
in een grote pot (ongeveer 30 cm
breed, bijvoorbeeld een emmer) met
aarde. Het grappige is dat de wortels
vanzelf door het potje heen groeien!Extra tip: als je meer dan 2 plantjes
hebt, knip je de rest van de plantjes
een halve cm vanaf de aarde af.
komkommerVERPOTTEN DOE JE ZO:
AUGURKen VERPOTTENDOE JE ZO:
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
Door hem bij de
steel af te snijden.
Vraag hierbij hulp
aan je ouders.
Hoe?
Door ze voorzichtig
van de stengel te
plukken of te
knippen.
Hoe?
1 : s t a p
1 : s t a p
4 : s t a p
Hoe langer je wacht met oogsten,
hoe bitterder de komkommer wordt.
Oogst dus liever iets eerder voor
een lekkere komkommer (als hij
ongeveer 20 cm lang is).
Als de augurken ongeveer
5 cm lang zijn mag je ze
oogsten. Je mag ook
wachten tot ze langer zijn
of tot ze gaan verkleuren.
Oogsten Oogsten4:stap
2 : s t a p
De steeltjes vandit plantje kunnen
doorbuigen. Maak hetsteeltje daarom aan
een stokje vast!
2 : s t a p
De steeltjes van dit plantje kunnendoorbuigen. Maak het steeltjedaarom aan een stokje vast!
Zet mij op een zonnige plek, maar niet
direct in de zon. Geef mij regelmatig
water. Laat mij gerust buiten staan,maar niet bij kans op vorst.
Zet mij op een zonnige
plek, maar niet direct in
de zon. Geef mij regelmatigwater. Laat mij gerust
buiten staan, maar niet
bij kans op vorst.
ZO VERZORG JEMIJ het BEST Nahet ompotten:
Komkommers kun je het
best water geven onder aan
de plant bij de grond en niet
op de bladeren. Zo komt het water beter en
sneller bij de wortels die het opnemen en blijft
er niet te veel water op de bladeren liggen.
Handig omte weten!
dat de komkommerplant na
het verpotten gele bladeren
krijgt. Dit komt doordat de
plant moet wennen aan de
nieuwe pot. Gelukkig trekt dit
vanzelf weer bij en kleuren
de bladeren weer groen.
Het is heel gewoon
dat augurken eerst lichtgroen
zijn en daarna donkergroen
verkleuren.
Het is heel gewoon Als je een augurk vroeg
oogst, kunnen er nieuwe,
kleine augurkjes aan groeien.
Handig om te weten!
3 : s t a p
ZO VERZORG JEMIJ het BEST Nahet ompotten:
3 : s t a p
-
8/18/2019 001471758 001 Boekje Moestuintje Groene Vingers Voor Beginners
5/14
Watermeloenen. Ze zijn heerlijk en als je
iemand vraagt een watermeloen te tekenen,
ziet de watermeloen er bij iedereen ter wereld
ongeveer hetzelfde uit. Behalve in Japan, want
daar wordt de watermeloen vierkant gekweekt.
Dat doen ze door watermeloenen in een
vierkante mal te laten groeien zodat ze beter
te vervoeren en te stapelen zijn. Gek hè?
Courgettes zien er misschien een
beetje saai uit, maar zijn dat
allesbehalve. Je zult er waarschijnlijk
van opkijken, maar courgettes zijn erniet alleen in andere kleuren, zoals
geel en gestreept en gestippeld, maar
ook nog in andere vormen. Zo heef t
de witte courgette de vorm van een
vliegende schotel. De courgette in
het moestuintje is gewoon groen
en langwerpig.
Waarom jewatermeloenenin Japan niet
kunt rollen.
Waaromcourgettes veelminder normaal
zijn dan jedenkt.
Watermeloenen verpot je als het plantje
4 cm hoog is. Zet het hele watermeloen-
potje in een grote pot (ongeveer 30 cm
breed, bijvoorbeeld een emmer) met aarde.
Het grappige is dat de wortels vanzelf door
het potje heen groeien! Extra tip: als je meer
dan 2 plantjes hebt, knip je de rest van de
plantjes een halve cm vanaf de aarde af.
watermeloenVERPOTTEN DOE JE ZO:
Als je een dof en hol geluid
hoort wanneer je voorzichtig
op de watermeloen klopt.
OogstEN
MIJ het BEST Nahet ompotten:
ZO VERZORG JE
Zet mij op een zonnige
plek, maar niet direct in de
zon. Geef mij regelmatigwater, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan,
maar niet bij kans op vorst. Zodra de meloen groter
wordt kun je er het best een stoeptegel of klein plankje
onder leggen. Zo voorkom je dat hij gaat rotten.
1 : s t a p
De watermeloen krijgt zowel
mannelijke als vrouwelijke bloemen.
Alleen vrouwelijke bloemen kunnen
watermeloenen krijgen. Je herkent
een vrouwelijke bloem aan het bolletje onder de
bloem. Hier kan een grote meloen uit groeien.
Handig omte weten!
dat de bladeren van een
watermeloenplant op
warme dagen gaan
verdorren of hangen. Je
kunt dit oplossen door
aan het eind van de dag
wat extra water aan je
meloenplant te geven.
Het isheel gewoon
2 : s t a p
3 : s t ap
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
OogstEN
Hoe?
Als hij tussen de 15-20 cm langis. Je kunt de courgette ook
later plukken, maar dan is hij
wel minder lekker.
Door hem dicht bij de steel
af te knippen. Snijden kan
ook, maar dan kun je beter
je ouders om hulp vragen.
COURGETTEVERPOTTEN DOE JE ZO:
Zet mij op een
zonnige plek, maar niet direct
in de zon. Geef mij af en toe
water, maar niet te veel. Laat
mij gerust buiten staan, maar
niet bij kans op vorst.
Courgettes verpot je als het plantje 4 cmhoog is. Zet het hele courgettepotje in een
grote pot (ongeveer 30 cm breed, bijvoorbeeld
een emmer) met aarde. Het grappige is dat de
wortels vanzelf door het potje heen groeien!
Extra tip: als je meer dan 1 plantje hebt, knip
je de rest van de plantjes een halve cm vanaf
de aarde af. Beginnen er kleine courgettes
te groeien? Geef dan wat meer water.
ZO VERZORG JE MIJ hetBEST Na het ompotten:
1 : s t a p
2 : s t a p
3 : s t a p
Als je niet wil dat j e courgettes vies worden, leg er
dan een stuk worteldoek of een beetje stro onder.
Handig om te weten!
dat courgettes heel groot
worden. Let bij het oogsten
dus goed op dat je geen
courgettes vergeet. Zo’n
vergeten courgette kan
namelijk doorgroeien en
veel energie vragen van
de plant, waardoor er
minder energie over is
voor andere courgettes.
Het isheelgewoon
wist je datde bloemetjes ookeetbaar en heellekker zijn? Zolekker zelfs, dat
veel topkoks zegebruiken in hungerechten.
-
8/18/2019 001471758 001 Boekje Moestuintje Groene Vingers Voor Beginners
6/14
Basilicum heeft van zichzelf aleen heel sterke smaak. Daarom
gaat hij niet goed samen met de
meeste andere kruiden. Eigenlijk
is basilicum in zijn eentje het
lekkerst, of met knoflook. Maar
daar zitten onze vrienden dan
weer niet op te wachten.
‘Hoe dan?’, vraag je je misschien
af. Nou, door zich te laten koken
bijvoorbeeld, want dan veranderen
ze van smaak. Laat iemand met
een blinddoek maar eens een
stukje gekookte radijs proeven.
Gekookte radijs smaakt namelijk
bijna hetzelfde als bloemkool!
Waarom jeradijsjes
mensen in demaling kunnen
nemen.
Waarombasilicumzo weinigvrienden
heeft.
Door hem aan de onderkant
van de blaadjes voorzichtig
uit de grond te trekken.
Door de steeltjes
ongeveer 10 cm
vanaf de aarde af
te knippen.
Hoe?Hoe?
Radijsjes verpot je als het plantje 3 cm hoog
is. Maak het potje eerst nat en scheur het
daarna voorzichtig open. Probeer de wortels
heel te houden als je dit doet. Zet de
plantjes in een grotere pot (ongeveer 12 cm
breed) met aarde. Extra tip: als je meer dan
5 plantjes hebt, knip je de rest van de
plantjes een halve cm vanaf de aarde af.
radijs VERPOTTENDOE JE ZO:
1 : s t a p
Basilicum verpot je als het
plantje 3 cm hoog is. Zet het
hele basilicumpotje in een
grotere pot (ongeveer 12 cm
breed) met aarde. Het grappige
is dat de wortels vanzelf door
het potje heen groeien!
BASILICUM
VERPOTTEN DOE JE ZO:
1 : s t a p
Als het radijsje tussen de
2-3 cm breed is. Veeg
voorzichtig wat aarde
weg om dit te checken.
Als de steeltjesongeveer 15 cm
hoog zijn.
OogstEN
OogstENZet mij op een plek in de
schaduw. Geef mij af en toewater, maar niet te veel.
Laat mij gerust buiten staan,
maar niet bij kans op vorst.
dat een basilicumplantje
buiten beter groeit dan
binnen. Als er geen kans
op vorst meer is, zet je het
plantje dus het best buiten.
dat aan een radijsplantje
maar 1 radijs groeit. Deze
radijs is de wortel van de
plant, die langzaamaan
groter en dikker wordt.
Het is heel gewoon
Het is heel gewoon
De radijs stopt
even met groeien
als het te koud is.
Handig omte weten!
Je kunt basilicum
ook blaadje voor
blaadje plukken.
Kies dan vooral de
grote blaadjes, dan
kunnen de kleinere
nog een tijdje
doorgroeien. Als je
geluk hebt, groeien
de geplukte blaadjes
gewoon weer aan.
Handig omte weten!
ZO VERZORG JEMIJ het BEST Nahet ompotten:
2 : s t a p
wist je Dat ik ook heellekker smaak met chocolade
en je mijn blaadjes ooklekker op kunt eten?
3 : s t a p
3 : s t a p
Zet mij op een zonnige
plek, maar niet direct in
de zon. Geef mij af en
toe water, maar niet te
veel. Laat mij gerust
buiten staan, maar niet
bij kans op vorst.
ZO VERZORG JE
MIJ het BEST Nahet ompotten:
2 : s t a p
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
-
8/18/2019 001471758 001 Boekje Moestuintje Groene Vingers Voor Beginners
7/14
Rucola is natuurlijk een
slasoort, maar als je je ogen
dicht doet en langzaam
kauwt, dan zul je ook nog iets
anders proeven. Weet je het
al? Het zijn: noten. Daarom
wordt rucola ook weleens
notensla of pindasla
genoemd. Leuk hè?
Waarom er
in rucolaeigenlijk
iets andersverstopT zit.
Sla(mix) lijkt misschien een heel
simpele en makkelijke groente, maar
wist je dat dat eigenlijk helemaal
niet zo is? Sla(mix) laat zich namelijk
niet invriezen, inblikken, drogen of
op zuur bewaren, en is dus
best eigenwijs.
Waaromsla(mix)
een eigenwilletje
heeft.
Bij rucola zijn de jongere blaadjes
het lekkerst. Als de blaadjes wat
ouder zijn, worden ze namelijk
heel sterk van smaak. Je kunt dit
zelf testen door te oogsten, dan
te proeven, dan te wachten en
na een tijdje weer opnieuw een
paar blaadjes te plukken en te
proeven. Proef jij het verschil?
TEST het zelf!
Hoe?
Je kunt het best vanaf de
buitenkant beginnen met
plukken. Als je geluk hebt,
groeien de blaadjes
vanzelf weer aan.
SLA(MIX)VERPOTTEN DOE JE ZO:Sla(mix) verpot je als het plantje 4 cm
hoog is. Zet het hele sla(mix)potje in
een grotere pot (ongeveer 12 cm breed)
met aarde. Het grappige is dat de wortels
vanzelf door het potje heen groeien!
1 : s t a p
rucolaVERPOTTEN DOE JE ZO:
Rucola verpot je als het plantje 4 cm
hoog is. Zet het hele rucolapotje in een
grotere pot (ongeveer 12 cm breed) met
aarde. Het grappige is dat de wortels
vanzelf door het potje heen groeien!
1 : s t a p
Zet mij het liefst op
een plek in de schaduw.
Geef mij regelmatig water,
maar niet te veel. Laat mij
gerust buiten staan, maarniet bij kans op vorst.
ZO VERZORG JE MIJ hetBEST Na het ompotten:
2 : s t ap
Zet mij op een lekker
koele plek. Geef mij af
en toe water, maar niet
te veel. Laat mij gerust
buiten staan, maar
niet bij kans op vorst.
Oogsten
Als de sla ongeveer
10 cm hoog is.
3 : s t a p
Deze sla groeit niet in een krop,zoals kropsla, maar in losse blaadjes!
Handig om te weten!
dat er uiteindelijk bloemen aan
de slaplant groeien. Tot het
moment dat er bloemen groeien,
kun je blaadjes sla van de plant
af plukken. Hierna is de plant
niet meer ee tbaar.
Het is heel gewoon
Hoe?Door de blaadjes
van het plantje
te plukken.
OogstEN
Als de rucola
ongeveer 10 cm
hoog is.
3 : s t a p
Rucola kan een beetje bitter
worden als het te veel zon of
te weinig water krijgt.
Handig om te weten!
dat rucola naar noten smaakt.
Het is heel gewoon
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
ZO VERZORG JE MIJ hetBEST Na het ompotten:
2 : s t a p
Dat ik erg origineelben, omdat niet al mijn
blaadjes hetzelfde zijn enomdat mijn rode en groene
blaadjes door elkaarheen groeien.
D I T
V I N D I K
H E EL COOL AAN M E Z E L F .
-
8/18/2019 001471758 001 Boekje Moestuintje Groene Vingers Voor Beginners
8/14
Hier kun je alvast zien hoe je plantjes er ongeveer uit horen
te zien na een aantal weken. Handig, want door de plaatjes te
vergelijken met je plantjes, zie je al vast of je plantjes op de goede
weg zijn. Mochten je plantjes er echt heel anders uitzien, of heb
je het idee dat er iets niet gaat zoals het hoort, kijk dan achter in
dit boekje op de EHBM-pagina, of ga naar ah.nl/moestuintje.
GROEIFASES
3 weken 9 weken 12 weken
3 weken 9 weken 12 weken
3 weken 9 weken 12 weken
3 weken 9 weken 12 weken
3 weken 9 weken 12 weken 3 weken 9 weken 12 weken 3 weken 9 weken 12 weken
3 weken 9 weken 12 weken 3 weken 9 weken 12 weken 3 weken 9 weken 12 weken
3 weken 9 weken 12 weken 3 weken 9 weken 12 weken
3 weken 9 weken 12 weken
3 weken 9 weken 12 weken
3 weken 9 weken 12 weken
3 weken 9 weken 12 weken
3 weken 9 weken 12 weken
3 weken 9 weken 12 weken
3 weken 9 weken 12 weken
1 week 2 weken
Sperzieboon
courgette
andijvie
wortel
doperwten
radijs
rode biet
tuinkers
komkommer
basilicum
broccoli
peterselie
augurk
rucola
cherrytomaat
tijm
watermeloen
sla(mix)
spinazie
venkel
-
8/18/2019 001471758 001 Boekje Moestuintje Groene Vingers Voor Beginners
9/14
Andijvie lijkt altijd een
heel stoere groente. Zo’ngrote krop vol donkergroene
bladeren. Maar wist je dat
andijvie in een pan kokend
water zoveel krimpt dat er
bijna niks van die stoere
krop overblijft? Test het maar
eens uit samen met een
van je ouders.
Waaromandijvieveel
stoerderdoet dan
hij is.
Kunnen bietjes tegenwoordig
stuiteren dan? Nee, maar een tennisbal is wel de ideale maat
voor een bietje om geoogst te
worden. Laat je hem groter
worden, dan smaakt hij minder
lekker. Is hij kleiner, dan is hij
nog niet rijp voor de oogst.
Waarom je
een bietjehet best kunt
vergelijkenmet een
tennisbal.
Andijvie verpot je als het plantje
4 cm hoog is. Zet het hele andijvie-
potje in een grote pot (ongeveer
30 cm breed, bijvoorbeeld een
emmer) met aarde. Het grappige is
dat de wortels vanzelf door het
potje heen groeien! Extra tip: als je
meer dan 4 plantjes hebt, knip je
de rest van de plantjes een
halve cm vanaf de aarde af.
AndijvieVERPOTTEN DOE JE ZO:
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
Snij het plantje bij de
aarde af. Je kunt bij het
snijden het best hulp
vragen aan je ouders.
Hoe?
1 : s t a p
Als de kroppen ongeveer 20 cm
groot zijn en op de dag dat je
de andijvie wilt opeten. In de
koelkast kan andijvie namelijk
maar 2 dagen worden bewaard.
OogstEN dat de randen van deandijvieplant bruin worden.
Als dit bij jouw andijvie-plant
ook zo is, knip dan de bruine
randjes heel voorzichtig van
het blad. De rest van het blad
is wel nog gewoon te eten!
Het is heelgewoon
Zet mij op
een zonnige plek,
maar niet direct
in de zon. Geef
mij af en toe
water, maar niet
te veel. Laat mij gerust buiten
staan, maar niet bij kans op vorst. 3 : s t a p
Handig omte weten!
Als je de andijvie 1 of 2 dagen na het
oogsten nog wil bewaren, moet je de andijviein een krant rollen en in de koelkast leggen!
Door ze heel
voorzichtig uit de
grond te trekken.
Hoe?
Rode bieten verpot je als het plantje 3 cm
hoog is. Maak het potje eerst nat en scheur
het daarna voorzichtig open. Probeer de
wortels heel te houden als je dit doet.
Zet de plantjes 5 cm uit elkaar in een
grotere pot (ongeveer 30 cm breed) met
aarde. Extra tip: als je meer dan 5 plantjes
hebt, knip je de rest van de plantjes eenhalve cm vanaf de aarde af.
rode bietVERPOTTEN DOE JE ZO:
1 : s t a p
dat een bietenplant maar 1 biet
voortbrengt. Het bietje is, net als een
radijs, eigenlijk de wortel van de plant,
die steeds dikker is geworden.
Het is heel gewoon
Je kunt voorzichtig de bovenste laag
van de aarde wegvegen om te zien
hoe groot je bietjes ongeveer zijn.
Handig omte weten!
Als de bietjes net
zo groot zijn als
een tennisbal.
OogstEN3 :
s t a p
Zet mij op een zonnige plek,
maar niet direct in de zon.
Geef mij af en toe water,
maar niet te veel. Laat mijgerust buiten staan, maar
niet bij kans op vorst.
ZO VERZORG JEMIJ het BEST Nahet ompotten:
Als je debladeren van derode biet wil
weghalen, moetje deze eraf
draaien in plaatsvan eraf trekken.
Dan verliestde biet minder
sapen smaakt-iestraks lekker
sappig.
D I T V I N D I
K HEEL COO L AAN M E Z E L F .
Dat mijn blaadjesin een kring groeien,
ook wel rozetgenoemd. Zo wordik eerst een kleine
krop en dan
een grote.
ZO VERZORG JEMIJ het BEST Nahet ompotten:
2 : s t a p 2 :
s t a p
-
8/18/2019 001471758 001 Boekje Moestuintje Groene Vingers Voor Beginners
10/14
Cherrytomaten en kersen
smaken natuurlijk verschillend. Toch worden cherrytomaten
ook wel kerstomaten
genoemd. En waarom?
Omdat ze ongeveer even
groot worden als kersen.
Een lekker groen stronkje
broccoli met een beetje
appelmoes erbij. Dat klinkt
misschien een beetje saai,
maar wist je dat broccoli
eigenlijk helemaal niet zo saai
is? Broccoli is er namelijk ook
in het wit en paars. Cool hè!
Waarombroccoli
eenbeetje
rock-’n-rollis.
Waaromcherrytomaten
wordenvergelekenmet kersen.
Cherrytomaten verpot je als hetplantje 4 cm hoog is. Zet het hele
cherrytomatenpotje in een
grotere pot (ongeveer 12 cm
breed) met aarde. Het grappige
is dat de wortels vanzelf door
het potje heen groeien! Extra tip:
als je meer dan 3 plantjes hebt,
knip je de rest van de plantjes
een halve cm vanaf de aarde af.
cherrytomaten VERPOTTENDOE JE ZO:
Hoe?
4 : s t a p
Als de cherry-
tomaten helemaal
rood zijn.
Door ze
voorzichtig
te plukken.
OogstEN
2 : s t a
p
De steeltjes van dit plantje kunnendoorbuigen. Maak het steeltjedaarom aan een stokje vast!
Zet mij op een zonnige
plek, maar niet direct in
de zon. Geef mij af en
toe water, maar niet
te veel. Laat mij gerust
buiten staan, maar niet
bij kans op vorst.
3 : s t a p
1 : s t a p
Broccoli verpot je als het plantje 4 cm
hoog is. Zet het hele broccolipotje in
een grote pot (ongeveer 30 cm breed,
bijvoorbeeld een emmer) met aarde.
Het grappige is dat de wortels vanzelf door
het potje heen groeien! Extra tip: als je meer
dan 3 plantjes hebt, knip je de rest van de
plantjes een halve cm vanaf de aarde af.
broccoli VERPOTTENDOE JE ZO:
1 : s t a p dat de tomatenplant eerst
bloemen krijgt voordat er
cherrytomaten aan
beginnen te groeien.
Het is heel gewoon
dat het deel van de
broccoliplant dat je oogst
en eet, eigenlijk heel veel
kleine bloemknopjes bij
elkaar zijn. Je oogst de
broccoli wanneer er nog
geen bloemen uit de
bloemknopjes komen en
dus nog groen is.
Het is heel gewoon
Handig omte weten!
Wil je de plant helpen met bestuiven,
tik dan voorzichtig tegen de bloem.
Dit hoef je maar 1 keer te doen.
Handig omte weten!
Broccoli is rijk aan vitamine C.
Deze vitamine draagt bij aan
een goede weerstand.
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
ZO VERZORGJE MIJ hetBEST Na hetompotten:
Zet mij op een lichte,
koele plek. Geef mij af
en toe water, maar niet
te veel. Laat mij gerust
buiten staan, maar
niet bij kans op vorst.
2 : s t a p
ZO VERZORGJE MIJ het
BEST Na hetompotten:
Hoe?Snij het plantje een
paar centimeter van de
steel af. Vraag je ouders
om hierbij te helpen.
3 : s t a p
Als het eetbare gedeelte
van de broccoli ongeveer
10 cm breed is.
OogstEN
WIST JE Dater in mijn
stronk nog meervitaminen zittendan in de rest
van mij?
-
8/18/2019 001471758 001 Boekje Moestuintje Groene Vingers Voor Beginners
11/14
De meeste kinderen kennen
hem of hebben weleens vanhem gehoord en anders weten
je ouders wel wie hij is: Popeye.
De oersterke tekenfilm matroos
die superkrachten krijgt als hij
spinazie eet. Maar spinazie is
helemaal niet beter dan andere
groentes, er is gewoon heel
goed reclame voor gemaakt.
Sommige mensen beweren dat jebruin wordt als je heel veel wortels eet.
Dat zou komen door het stofje caroteen
dat erin zit. Eigenlijk is dit maar een
beetje waar, want ten eerste moet je er
heel veel van eten en ten tweede word
je er dan eerder oranje van dan bruin.
Leuk voor grote voetbaltoernooien!
Waaromspinazie heelgoed reclamevoor zichzelfkan maken.
Waarom jevan wortelen
helemaal niet zobruin wordt.
Spinazie verpot je als het plantje
4 cm hoog is. Zet het hele spinaziepotje
in een grotere pot (ongeveer 12 cm
breed) met aarde. Het grappige is dat
de wortels vanzelf door het potje heen
groeien! Extra tip: als je meer dan
3 plantjes hebt, knip je de rest van de
plantjes een halve cm vanaf de aarde af.
spinazie VERPOTTENDOE JE ZO:dat een spinazieplant
ineens bloemen krijgt.
Om de plant beter
te laten groeien,
kun je de bloemen
beter afknippen.
Het is heelgewoon
dat wortels stoppen
met groeien als het
te koud wordt.
Het is heelgewoon
Handig om te weten!als je gelukt hebt, groeien
de spinazieblaadjes weer
aan na het oogsten.
Handig om te weten! Als een wortel geoogst kan
worden, maar de andere
eromheen nog niet, trek je
hem voorzichtig uit de
grond en laat je de andere
rustig doorgroeien.
Zet mij op een lichte plek, maar
niet in de zon. Geef mij af en toe
water, maar niet te veel. Laat mij
gerust buiten staan, maar niet
bij kans op vorst.
Hoe?Hoe?Knip de steeltjes van de grootste
spinazieblaadjes aan de
onderkant af. Je kunt de blaadjes
ook met de hand plukken. Vraag
een van je ouders om hulp.
Door ze aan de onderkant
van de groene stengels uit
de grond te trekken.
3 :
s t a p
Als de blaadjes ongeveer
5 cm zijn. Wacht niet
te lang want hoe ouder
de spinazie hoe taaier
de blaadjes.
Als de wortels
2-4 cm breed zijn.
OogstEN
OogstEN
1 : s t a p
Wortels verpot je als het plantje 3 cm
hoog is. Maak het potje eerst nat en
scheur het daarna voorzichtig open.
Probeer de wortels heel te houden
als je dit doet. Zet de plantjes in een
grotere pot (ongeveer 20 cm diep)
met aarde. Extra tip: als je meer dan
5 plantjes hebt, knip je de rest van de
plantjes een halve cm vanaf de aarde af.
wortels VERPOTTENDOE JE ZO: 2 :
s t a p
ZO VERZORG JE MIJ hetBEST Na het ompotten:
2 : s t a p
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
ik kan primain een pot
groeien, maar letwel op dat je elke
spinazieplanteen eigenpot geeft.
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
ZO VERZORG JE MIJ hetBEST Na het ompotten:
D I T V I N D I K HEEL COOL AAN M E Z E L F .
Dat ik eerst spierwitben en daarna pas
oranje kleur.
3 : s t a p
Zet mij op een
zonnige plek, maar
niet direct in de zon.
Geef mij regelmatig
water, maar niet te veel.
Laat mij gerust buiten
staan, maar niet bij
kans op vorst.
1 :
s t a p
-
8/18/2019 001471758 001 Boekje Moestuintje Groene Vingers Voor Beginners
12/14
Tuinkers is een bijzondere plantje.
De plant groeit niet alleenrazendsnel, maar kan door de
voeding in de zaadjes zichzelf ook
zelfs zonder aarde in leven houden.
Het enige wat tuinkers nodig heeft
om te groeien, is een beetje water
(bijvoorbeeld op een vochtig
keukenpapiertje).
Waaromtuinkersheel goed
alleenkan zijn.
Tuinkers groeit heel snel en kan al
na een paar dagen geoogst worden.
Misschien vind je dat een beetje te
snel gaan. Als dat zo is, dan kun je je
tuinkers in de koelkast zetten. Dan
groeit het plantje iets langzamer.
Daar zorgt de kou namelijk voor.
Nou, helemaal vervangen
is misschien een
beetje overdreven. Maarpeterselie kan er zeker
voor zorgen dat je een
frisse adem krijgt. Ei genlijk
kun je peterselie daarom
de mondverfrisser uit de
natuur noemen.
Waarom
peterselie jetandenborstel
kanvervangen.
Peterselie verpot je als het
plantje 4 cm hoog is. Zet het
hele peterseliepotje in een
grotere pot (ongeveer 12 cm
breed) met aarde. Het grappige
is dat de wortels vanzelf door
het potje heen groeien!
peterselieVERPOTTEN DOE JE ZO:
1 : s t a
p
Hoe?Door de steeltjes 2 tot
3 cm boven de aarde af
te knippen. Het kan zijn
dat de peterselie na het
oogsten weer aangroeit.
Houd hierbij wel de
middelste steel van
de plant heel.
3 : s t ap
Als de steeltjes
ongeveer 15 cm
hoog zijn.
OogstEN
dat je 2 jaar lang van
een peterselieplant
kunt oogsten. Gooi het
plantje dus niet na
1 seizoen al weg!
Het is heel gewoondat tuinkers eenbeetje naar
mosterd smaakt.
Het is heelgewoon
Handig omte weten!
In de winter kan peterselie zijn blaadjes verliezen
als je het plantje buiten hebt gezet. Dat is niet erg.
De blaadjes groeien vanzelf weer aan.
Handig omte weten!
Hoe jonger de tuinkers is
als je hem oogst, hoe
zachter de tuinkers smaakt.
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
Hoe?Door de steeltjes een halve cm
vanaf de aarde af te knippen.
Je hoeft de tuinkers alleen nog
te wassen en dan kan je het
lekker opeten.
Tuinkers kun je al na
een paar dagen oogsten,
als de stengeltjes
ongeveer 5 cm hoog zijn.
OogstEN
D I T V I N D I K HEEL COOL AAN M E Z E L F .
dat je mij niethoeft te verpotten. Zet mij op een plek half in de schaduw.
Geef mij af en toe water, maar niet te
veel. Laat mij gerust buiten staan,
maar niet bij kans op vorst.
D I T V I N
D I K HEEL COO L AAN M E Z
E L F .
ZO VERZORG JE MIJ hetBEST Na het ompotten:
2 : s t a
p
Dat er vitamine B2in mij z it.
En deze vitaminehoudt de huidgezond!
-
8/18/2019 001471758 001 Boekje Moestuintje Groene Vingers Voor Beginners
13/14
Nu zie je weleens een stukje tijm op
een salade liggen of op een stuk vlees, maar wist je dat de oude
Grieken het plantje vroeger mee
naar de badkamer namen en als
een soort badzout gebruikten?
Mocht je moeder dus nog een
beetje tijm over hebben, probeer
het zelf dan ook maar eens.
Waaromje tijm vroeger
ook op heelgekke plekken
vond.
Venkel groeit niet alleen hard,
maar de plant kan ook nog heel
groot worden. Ongeveer net zo
groot als jijzelf. En omdat venkel
niet graag in de vrieskou staat,
zou je eraan kunnen denken
om jouw jas aan de venkelplant
uit te lenen…
Waaromvenkel
jouw jasaan zoukunnen.
Tijm verpot je als het plantje 4 cm
hoog is. Zet het hele tijmpotje in een
grotere pot (ongeveer 12 cm breed)
met aarde. Het grappige is dat de wortels
vanzelf door het potje heen groeien!
TijmVERPOTTEN DOE JE ZO:
dat een tijmplant als hij
wat ouder wordt dikkere
takjes krijgt. Deze takjes
zijn niet meer lekker,
maar de blaadjes kun je
gewoon blijven oogsten.
Het is heel gewoon
dat je de venkelplant nog
een week na het oogsten in
de koelkast kunt bewaren.
Het is heel gewoon
Handig omte weten! Tijm blijft ook
doorgroeien na
het oogsten. Gooi
de plant dus niet
weg. Dan kun je
er nog een paar
jaar plezier
van hebben.
Handig om te weten! Als je de venkel te lang l aat
doorgroeien, kan de witte bol
aan de onderkant barsten!
Zet mij op een zonnige plek, maar niet
direct in de zon. Geef mij af en toe water,
maar niet te veel. Laat mij gerust buiten
staan, maar niet bij kans op vorst.
Zet mij op een zonnige plek, maar niet direct in de
zon. Geef mij af en toe water, maar niet te veel. Laat
mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst.
Hoe?
Door de venkel
aan de onderkant
van de groene
stengel uit de
grond te trekken.
3 :
s t a p
Als de venkel
ongeveer zo
groot is als
een tennisbal.
OogstEN
Venkel verpot je als het plantje 3 cm hoog is. Maak
het potje eerst nat en scheur het daarna voorzichtig
open. Probeer de wortels heel te houden als je dit
doet. Zet de plantjes 5 cm uit elkaar in een grotere
pot (ongeveer 30 cm breed) met aarde. Extra tip:
als je meer dan 3 plantjes hebt, knip je de rest van
de plantjes een halve cm vanaf de aarde af.
Venkel
VERPOTTEN DOE JE ZO:
1 : s t a p
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
voor ZaaieNVerzorgen kijkje op pagina 2.
1 :
s t a p
ZO VERZORGJE MIJ hetBEST Na hetompotten:
2 : s t a
p
Tijm hoef je nietzoveel water te geven,
want hij heeft maarheel weinig dorst.
Hoe?Door de takjes
vanaf 10 cm boven
de aarde af te
knippen. Vraag
hierbij hulp aan
je ouders.
3 : s t a
p
Tijm kan je oogsten
zodra de eerste
takjes beginnen
te groeien.
OogstEN
ZO VERZORGJE MIJ hetBEST Na hetompotten:
2 : s ta p
Wist je
dat venkeleen beetjenaar dropsmaakt?
-
8/18/2019 001471758 001 Boekje Moestuintje Groene Vingers Voor Beginners
14/14
IVN is een organisatie met heel
veel moestuinkenners die je
alles kunnen vertellen over jouw
moestuintje. Hoe je je plantjesmoet zaaien, verpotten, opkweken
en oogsten, bijvoorbeeld. Hierdoor
leer je hoe leuk en mooi de natuur is en dat het belangrijk
is om ervoor te zorgen. Bekijk de wekelijkse videoblog op
ah.nl/moestuintje en word zelf ook een moestuinexpert!
Wat
doet IVNprecies?
ah.nl/moestuintje voor informatie overde spaaractie.
Schrijf hier alles op wat je nog
zou willen ontdekken over je
moestuintje. Deze vragen kan je
stellen aan de moestuinexperts
van IVN die klaarzitten op
ah.nl/moestuintje om al je
vragen te beantwoorden.
Kijk dan even op de website:
ah.nl/moestuintje. Daar vind je alle
informatie over de spaaractie. En daar
zit ook een speciaal team van IVN(Instituut voor Natuureducatie en
Duurzaamheid) klaar om al je
vragen te beantwoorden.
HEB JE NOGMEER HULP NODIG
MET je MOESTUINTJE?
KIJKOOK OP
Als je bij het zaaien
per ongeluk te veel
water hebt gegeven,
wacht dan tot het water
is opgenomen voor je opnieuw water
geeft of gooi het teveel aan water weg.
te veelwater Zet je plantje (vooral in het begin)
op een warme plek, op kamer-
temperatuur. Na het verpotten hebben
ze minder warmte en vocht nodig.
te veel kou
Plantjes hebben licht nodig. Want als plantjes
niet genoeg licht krijgen, zullen ze op zoek gaan
naar licht. Ze groeien daardoor te snel omhoog
en houden geen energie over voor de groei
van de rest van het plantje. Zo ontstaan lange, dunne stengeltjes
die niet sterk genoeg zijn om rechtop te blijven staan.
Tedonker
Verpotten moet zeer voorzichtig
gebeuren. Als je de wortels van
het plantje beschadigt, kan het
plantje doodgaan. Als er aan
de buitenkant van het potje al wortels zichtbaar zijn,
kan je beter het hele potje in een grotere pot zetten.
De wortels groeien vanzelf door het potje heen en
het potje zal op den duur vanzelf verdwijnen.
Verpottenlukt niet
Als je plantje een beetje geel is
geworden, maar wel genoeg water
en licht heeft gekregen, geef hem
dan met je ouders een beetje
plantenvoeding (bv. Pokon).
Het potje, de kokos-
tabletten en de zaadjes
zijn allemaal natuur-
producten. Schimmel
groeit graag op bepaalde natuurproducten, zeker
als het vochtig is. Het kan dus gebeuren dat er
schimmel op het potje komt. Dat ziet er misschien
een beetje gek uit, maar het is verder niet gevaarlijk.
Gele plantjes
Schimmelop het potje
Eerste Hulp Bij Moestuinieren