Đốt trước là một biện pháp kĩ thuật dùng lửa Để làm giảm 50

5
Đốt trước là một biện pháp kĩ thuật dùng lửa để làm giảm 50 –70% khối lượng vật liệu ngay từ đầu mùa khô. Với ngọn lửa yếu đốt trước không làm tổn hại đáng kể đến sinh trưởng của cây rừng, đến điều kiện thổ nhưỡng và hoàn cảnh sinh thái nói chung. Do làm giảm khối lượng vật liệu cháy, chủ yếu là vật liệu cháy tinh, mà đốt trước có tác dụng làm giảm khả năng bén lửa gây cháy rừng vào thời kỳ nóng hạn nhất. Rừng khộp ở Tây Nguyên vào mùa khô Hiện nay, đốt trước đã được áp dụng ở nhiều nơi, trong đó thực hiện triệt để nhất là đốt trước cho rừng trồng thông ở Lâm Đồng. Ngoài ra đốt trước còn được thực hiện ở Gia Lai, Đắc Lăk, Nghệ An, Thanh Hoá, Quảng Ninh v.v... Tuy nhiên, ở phần lớn các khu vực người ta tiến hành đốt trước theo kinh nghiệm, việc nghiên cứu hoặc tổng kết công nghệ đốt trước với mỗi loại rừng ở mỗi khu vực còn hạn chế. Bài báo này trình bày một phần kết quả của đề tài KC0824 về một số nội dung trong công nghệ đốt trước như mùa đốt trước, thời điểm đốt trước, thu gom vật liệu trong đốt trước, kiểm soát đám cháy trong đốt trước, an toàn trong đốt trước và chu kỳ đốt trước: - Mùa đốt trước Mùa đốt trước được xác định là khoảng thời gian trong năm mà vật liệu dưới rừng chưa khô hẳn, lớp phía trên đã khô song lớp dưới còn ẩm, lớp thảm khô đã có thể cháy song một phần cây bụi và cỏ còn tươi chứa nhiều nước, khó cháy. Vì vật liệu cháy chưa đủ khô nên khi bị đốt chúng không cháy hết mà vẫn còn lại 30 – 50%. Khi đốt trước đám cháy được hình thành, song lửa yếu và tốc độ lan tràn chậm, dễ bị tắt ở nơi vật liệu còn ẩm hơn hay nơi ít vật liệu hơn. Bằng việc tạo ra những đường băng nhỏ được cào bớt vật liệu khô, băng cây xanh chống cháy, giải rừng được vệ sinh, hay việc dùng dụng cụ thủ công đập trực tiếp vào ngọn lửa con người có thể khống chế được đám cháy trong đốt trước. Trong thực tế mùa đốt trước thường là vào đầu mùa khô khi những đám cháy đầu tiên có thể xuất hiện, và kết thúc khi các đám cháy sắp trở nên phổ biến, khó kiểm soát. Phân tích quy luật biến đổi của thời tiết và đặc điểm vật liệu cháy cho thấy mùa đốt trước ở Tây Nguyên

Upload: lau

Post on 27-Sep-2015

213 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Đốt trước là một biện pháp kỹ thuật dùng lửa

TRANSCRIPT

t trc l mt bin php k thut dng la lm gim 50 70% khi lng vt liu ngay t u ma kh. Vi ngn la yu t trc khng lm tn hi ng k n sinh trng ca cy rng, n iu kin th nhng v hon cnh sinh thi ni chung. Do lm gim khi lng vt liu chy, ch yu l vt liu chy tinh, m t trc c tc dng lm gim kh nng bn la gy chy rng vo thi k nng hn nht.

Rng khp Ty Nguyn vo ma kh

Hin nay, t trc c p dng nhiu ni, trong thc hin trit nht l t trc cho rng trng thng Lm ng. Ngoi ra t trc cn c thc hin Gia Lai, c Lk, Ngh An, Thanh Ho, Qung Ninh v.v... Tuy nhin, phn ln cc khu vc ngi ta tin hnh t trc theo kinh nghim, vic nghin cu hoc tng kt cng ngh t trc vi mi loi rng mi khu vc cn hn ch. Bi bo ny trnh by mt phn kt qu ca ti KC0824 v mt s ni dung trong cng ngh t trc nh ma t trc, thi im t trc, thu gom vt liu trong t trc, kim sot m chy trong t trc, an ton trong t trc v chu k t trc:

- Ma t trc

Ma t trc c xc nh l khong thi gian trong nm m vt liu di rng cha kh hn, lp pha trn kh song lp di cn m, lp thm kh c th chy song mt phn cy bi v c cn ti cha nhiu nc, kh chy. V vt liu chy cha kh nn khi b t chng khng chy ht m vn cn li 30 50%. Khi t trc m chy c hnh thnh, song la yu v tc lan trn chm, d b tt ni vt liu cn m hn hay ni t vt liu hn. Bng vic to ra nhng ng bng nh c co bt vt liu kh, bng cy xanh chng chy, gii rng c v sinh, hay vic dng dng c th cng p trc tip vo ngn la con ngi c th khng ch c m chy trong t trc. Trong thc t ma t trc thng l vo u ma kh khi nhng m chy u tin c th xut hin, v kt thc khi cc m chy sp tr nn ph bin, kh kim sot. Phn tch quy lut bin i ca thi tit v c im vt liu chy cho thy ma t trc Ty Nguyn cn bt u vo cui gia thng 1 v kt thc vo gia thng 2 hng nm. Tuy nhin, t trc vi rng t nhin thng mun hn so vi rng trng, nn bt u vo thng 2.

- Thi im t trc,

Thi im t trc l thi im trong ngy c th thc hin t trc mt cch an ton. N c xc nh trn c s phn tch quy lut din bin ca m vt liu chy theo thi gian trong ngy. Trn thc t thi im t trc l thi im m m vt liu chy vt qu mt gii hn nht nh c th kim sot c m chy, theo kt qu nghin cu ca ti ny th t trc rng thng cn thc hin khi m vt liu chy 30-50%, rng khp l 20-25%. Ph hp vi yu cu ny th thi im t cn bt u vo khong 18 gi hng ngy v kt thc trc 9 gi sng hm sau.

- Thu gom vt liu cho t trc,

t trc cc rng trng non c th lm cht cy. V vy, cn gom vt liu chy vo gia nhng hng cy ngn la khng lm cht cy trng. Khong cch gom vt liu phi cch xa tn cy trng t nht 2 ln chiu cao ngn la. Vic thu gom vt liu chy i vi nhng rng mi trng tng i tn cng sc. Vt liu chy trong trng hp ny ch yu l c v cy bi. V vy, phi ct trc khi thu gom. Trong ti ny vic vic t trc vi nhng rng mi trng c xut theo cng ngh t hai ln lp, c th m t bng mt s bc sau:

(1)- Ct v lm kh c gia nhng hng cy trng. Sau khi kt thc ma ma chng 1 thng s dng my ct c cch gc chng 30-40cm theo bng gia nhng hng cy trng. Chiu rng bng bng khong 2/3 khong cch gia hai hng cy.

(2)- t c ln 1. Ch cho n khi cc thn c b ct kh nhng nhng cy c khng b ct vn ti tin hnh t ln 1. Ln t ny khng lm chy gc c bng ct nhng lm chng b cht nng. Mt phn vt liu chy tinh bng c cn ti cng b chy song chng khng to ngn la ln lm cht cy con.

(3)- t c ln 2. Ch cho n khi cc gc c bng ct b cht kh, tin hnh t ln 2. Cc c quanh cy trng vn ch b chy mt phn pha ngoi, do , khng lm cht cy trng.

Sau hai ln t phn ln gc c cng vi nhng chi mi mc ca chng bng trng b chy. Mt t cn li nhng tn than v gc c b cht nng. Chng to thnh bng trng ngn cn s lan trn ca cc m chy c th hnh thnh trong thi k nguy c nguy c chy cao.

Theo cng ngh ny nhng c ti khng b ct c tc dng nh nhng lp o che ch cho cy trng. Ngn la do t trc to ra lm cho chng b chy tp mt phn v khng cn l vt liu nguy him to thnh m chy ln trong thi k c nguy c chy rng cao.

- Kim sot m chy,

Kim sot m chy l mt trong nhng ni dung quan trng ca t trc. Kim sot s m bo duy tr cng chy v tc ln trn ca la khng vt qu gii hn nht nh, khng bng pht thnh chy rng, khng lm cht cy trng v dng li nhng ranh gii nh trc.

Vic kim sot m chy c thc hin bng phi hp nhiu yu t k thut khc nhau nh chn thi im t, to bng trng ngn cn chy lan, v sinh rng khng cho chy mt t tr thnh chy tn, t trc nhiu ln, v trc tip dp tt m chy khi bng pht khng theo d kin. :

(1)- Chn thi im t trc

Kt qu phn tch trn cho thy thi im t trc l thi im m m vt liu chy cn mc 20-30% vi rng khp (v cy l rng ni chung), 35-50% vi rng thng (v cy l kim ni chung). m ny m bo mt phn vt liu chy lp di khng b chy do cn m t. Lng nhit to ra ca qu trnh chy phi tiu tn phn ln cho sy kh cc vt liu chy.

Thi im t trc l vo sau 18 gi hng ngy cho n 9 gi sng hm sau. y l thi k nhit t khng kh h thp, vt liu chy ht nc ca khng kh lm m ca n tng ln, ngoi ra y cng l thi im nhit khng kh trong ngy gim xung, m khng kh tng ln v gi khng qu mnh. V vy, d dng kim sot ngn la.

(2)- To bng ngn cn chy lan

Ngn la trong t trc c th chy lan theo cc hng khc nhau. V vy, khng ch ngn la khng chy vo cy trng, khng chy ra ngoi din tch thit k cn to nhng bng ngn cch ngn la vi vt liu m hn hoc khng cn vt liu chy. Bng ngn cch c th l nhng di rng hn giao cc loi cy bn a. Chng l nhng loi cy thng xanh to nn tn che cao, c kh nng gi nc v lm cho t cng nh vt liu m t. Khi ngn la lan n nhng di rng ny s t tt v vt liu chy t hn hoc m hn.

Bng ngn cch cng c th c to ra bng vic gi li nhng bng cy bi thm ti khng b ct. Chng cn hm lng nc cao trong thn nn khi la trong t trc lan n s t tt do vt liu chy tr ln m t.

Bng ngn cch cng c th c to ra bng cch dn sch vt liu chy trn mt t. Khi la lan n s t tt do ht vt liu chy.

(3)- V sinh rng

Trong mt s trng thi rng mi trng c bit l rng thng th s kt hp ca c v cy bi mt t vi nhng cnh l kh phn di tn c th lm cho vt liu chy phn b tng i lin tc theo chiu cao. Khi ngn la mt t lan n chng d dng pht trin thnh chy tn v gy chy rng khng kim sot c. V sinh rng trong nhng trng hp ny lm cho la trong t trc c hn ch trong m chy mt t m khng pht trin thnh chy tn rng.

(4)- t trc nhiu ln

t trc nhiu ln kt hp vi k thut pht lm kh mt phn vt liu chy vo nhng thi im khc nhau s m bo to c s khc bit v kh nng chy ca nhng din tch khc nhau. Nh , nh hng c ngn la trong t trc lan trn nhng din tch ny m khng lan trn nhng din tch khc.

(5) Trc tip dp tt m chy khi bng pht khng theo d kin

Trong mt s trng hp nhng bng ngn cch c to ra ngn cn chy lan khng m bo, v sinh rng cha trit , hoc thi tit din bin khng nh d kin v.v... th ngn la trong t trc vn c th lan qua bng ngn cch ch ny hay ch kia, leo ln tn cy ch ny hay ch khc, hoc tn than cun ra khi din tch t trc v to thnh m chy ngoi d kin v.v... V vy, trong qa trnh t trc ngi ta phi b tr lc lng theo di v sn sng dp trc tip vo ngn la khi chng bng pht ngoi d kin.

- An ton trong t trc v

An ton l ni dung quan trng cn thc hin trong t trc. m bo an ton ngi thc hin c trc cn c tp hun nm vng k thut t trc, phi c trng b y bo h lao ng v nhng thit b dp chy khi cn thit. Ngoi ra hot ng t trc cn c thc hin theo nhng phng n c ph duyt bi cc c quan chc nng c chuyn mn v thm quyn.

- Chu k t trc v t l din tch t trc hng nm

Chu k t trc l khong thi gian lp li hot ng t trc tnh bng nm. Chu k t trc cng di th nh hng tiu cc ca n n hon cnh sinh thi cng t. Tuy nhin, trong mt s trng hp, chu k t trc di s lm cho khi lng vt liu chy tch t c tng v nguy c chy rng cng ln ln, vic kim sot ngn la trong t trc tr ln kh khn. V vy, ngi ta thng xc nh chu k t trc l khong thi gian di nht m ngn la trong t trc vn c th kim sot c. Nh vy, chu k t trc c quyt nh trn c s phn tch quy lut tch t vt liu chy v s ph thuc ca cng chy vo khi lng vt liu. Theo hng dn ca Cc kim lm th chu k t trc c xc nh chung cho cc loi rng l khong 5-6 nm v t l din tch t trc hng nm l khong 15-20%. Tuy nhin, nghin cu Ty Nguyn cho thy, trong iu kin cc k kh hn y th chu k t trc c xc nh l 3-4 nm vi rng khp v 4-5 nm vi rng thng. Nh vy, t l din tch t trc hng nm vi rng khp khong 25-30% cn vi rng thng l 20-25%

Tc gi:TS. B Minh Chu, PGS.TS Vng Vn Qunh

C gi tr thp, km cht lng, g cng bng chu thng chim, ln chim t ai ph hp nht pht trin thng.Loi khng mong mun c th m ng hay loi b nhng cy thng.Tuy nhin, vi vic s dng ng n chy theo quy nh, understory c th c qun l hn ch cnh tranh vi cc loi mong mun trong khi ng thi cung cp trnh duyt cho ng vt hoang d.

Summer t kim sot g cng.