donanim kurulumu - murat yazicimuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/hafta9.pdf · ekran...

38
DONANIM KURULUMU Öğr. Gör. Murat YAZICI www.muratyazici.com Artvin Çoruh Üniversitesi, Artvin Meslek Yüksekokulu Bilgisayar Teknolojisi Programı

Upload: others

Post on 27-May-2020

11 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

DONANIM KURULUMU

Öğr. Gör. Murat YAZICIwww.muratyazici.com

1. Hafta

Artvin Çoruh Üniversitesi, Artvin Meslek YüksekokuluBilgisayar Teknolojisi Programı

Page 2: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Dersin İçeriği

• Ekran Kartı (Graphic Card, Video Card)• Ekran Kartının Yapısı ve Çalışması

• Ekran Kartı Çeşitleri

• Ekran Kartı Seçimi

• Ekran Kartı Parametreleri

• Ekran Kartı Çıkışları

• Ekran Kartı Montajı

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 2

Page 3: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Ekran Kartı (Graphic Card)

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 3

Page 4: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Piksel Kavramı

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 4

Page 5: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Piksel ve Renk Bileşenleri

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 5

Page 6: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

RGB Renk Katmanları

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 6

Page 7: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Renk Derinliği

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 7

Page 8: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Çözünürlük Standartları

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 8

Page 9: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 9

Ekran Çözünürlük Standartları

Page 10: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Ekran Kartı

• Ekran kartı, CPU'dan gelen bilgiyi işleyip onu monitöre gönderen yapıdır.

- Bilgisayar ekranındaki bütün yazı ve grafiğin oluşturulmasında işlemci ile ekran arasında görev yapan dönüştürücülerdir.

• Bilgisayarlarda görüntü kalitesi hem ekran kartına hem de monitöre bağlıdır.

• Ekran kartının kalitesini ise fiziksel yapısı, kullandığı veriyolu ve arayüz çeşidi belirmektedir.

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 10

Page 11: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Ekran Kartı

• Özellikle oyunlarda ekran çıktıları grafik tabanlı olduğu için oyun sahnelerinin hazırlanması işlemci açısından ayrıca zaman almaktadır.

• Günümüz ekran kartları ekran çıktılarına yönelik görevleri işlemci üzerinden alarak kendileri halletmektedirler.

• Bu sayede ana işlemci (CPU) ekran çıktıları dışındaki diğer görevleri icra ederek sistemin performansını artırır.

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 11

Page 12: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Ekran Kartı

• Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing Unit), RAM, BIOS, hafıza modülleri vardır.

• Dolayısı ile ekran kartları küçük bir bilgisayar gibi çalışmaktadır.

• Yaygın ekran kartı üreticilerinden Asus, Giga-Byte, MSI, Biostar, Leadlek, Sparkle ve Sapphiresayılabilir.

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 12

Page 13: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Ekran Kartının Yapısı (1)

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 13

Page 14: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Ekran Kartının Yapısı (2)

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 14

Page 15: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Anakart Bağlantı Arayüzleri

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 15

Page 16: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

AGP

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 16

Page 17: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

PCI Express

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 17

Page 18: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

PCI Express Hızları ve Türevleri

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 18

Page 19: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

GPU (Graphic Processing Unit)

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 19

Page 20: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Hafıza (Video RAM, VRAM)

• Her işlemci kodları icra edebilmeleri ve verileri işleyebilmeleri için RAM hafızaya ihtiyaç duyarlar.

• GPU’ da bir işlemci olduğundan kullandığı verileri ve icra edeceği komutları geçici hafızayı kullanarak icra eder.

• Özellikle işlemcilerin 3D görüntülerde yoğun karmaşık matematiksel işlemlerle baş edebilmeleri için büyük boyutlarda RAM hafızaya ihtiyaçları vardır.

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 20

Page 21: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Hafıza (Video RAM, VRAM)

• Ekran kartlarında bulunan hafıza tiplerinin başına G harfi gelmektedir. (GDDR, GDDR2, GDDR3, GDDR4…)

• Günümüzde bazı ekran kartları, hem kendi üzerindeki hem de anakart üzerindeki hafızayı PCI Express’in sağladığı yüksek bant genişliği sayesinde beraber kullanabilmektedir.

(Paylaşımlı Ekran Kartı)

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 21

Page 22: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

GDDR Bellekler

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 22

Page 23: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

GPU ile Konuşmak

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 23

Page 24: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Ekran Kartları ve DirectX

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 24

Page 25: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Çoklu Bağlantı Arayüzü

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 25

Page 26: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Görüntü Çıkışları

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 26

Page 27: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

VGA (Video Graphics Array)

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 27

Page 28: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

ADC – DAC Kavramı

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 28

Page 29: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Analog Dijital Dönüşüm İşlemleri

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 29

Page 30: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

DVI (Digital Visual Interface)

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 30

Page 31: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

DVI

• LCD ekranlar dijital olduğundan LCD ekranlar SVGA arayüzü ile kullanıldıklarında iki çevrime (sayısal-analog, analog-sayısal) uğrayarak veriler analog monitörlere nazaran iki kat fazla bozulur.

• Birinci bozulma ekran kartında diğer bozulma ise monitördeki ADC üzerinde meydana gelir.

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 31

DVI-D : Sadece dijital

DVI-A : Sadece analog

DVI-I : Hem analog hem dijital

Page 32: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

HDMI (High-Definition Multimedia Interface)

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 32

Page 33: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Component, S-Video

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 33

S-Video

Page 34: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Ekran Kartı Sürücüleri

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 34

Page 35: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Ekran Kartında Problem Gidermek

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 35

Page 36: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Hata Belirtileri

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 36

Page 37: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Ekran Kartı Seçerken…

• Bilgisayarın ne amaçla kullanılacağı tespit edilmelidir.

• Bilgisayar oyun ve grafiksel işlemler için kullanılacaksa yüksek performans sergileyen bir ekran kartı tercih edilmelidir.

• Ofis ortamı ve basit işlemlerde kullanılacak bilgisayarlar için üst düzey bir ekran kartına ihtiyaç yoktur.

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 37

Page 38: DONANIM KURULUMU - Murat YAZICImuratyazici.com/wp-content/dersler/donanim/Hafta9.pdf · Ekran Kartı •Bu tip ekran kartlarının kendilerine has bir işlemcisi (GPU = Graphics Processing

Kaynakça

Artvin MYO, Bilgisayar Teknolojisi 38

• Bilgisayar Donanımı, Ebubekir Yaşar, Ekin Yayınevi(4.Baskı)

• A+ Bilgisayar, Teknik Eleman Eğitim Notları, 2008

• Bilgisayar Donanımı, Öğr. Gör. Aybike ŞİMŞEK, Düzce Üniversitesi