Ùüöÿöóîíd×ÜÖøÝéÖø`üÜ à` ðìîðÖøÝéÖøðä ïê Öø úÖøÝéÖø úÝ...

Ref. code: 25595802030394NJLRef. code: 25595802030394NJLRef. code: 25595802030394NJL

ความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน การจดการปฏบตการ และการจดการโลจสตกสของธรกจขนาดกลางและ

ขนาดยอมประเทศไทย

โดย

นางสาวภคมน กจนสนธ

การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร บรหารธรกจมหาบณฑต

คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปการศกษา 2559

ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร


ความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน การจดการปฏบตการ และการจดการโลจสตกสของธรกจขนาดกลางและ

ขนาดยอมประเทศไทย

โดย


การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

บรหารธรกจมหาบณฑต คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ปการศกษา 2559 ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร


THE EFFECT OF SUPPLY CHAIN, OPERATIONS, AND LOGISTICS MANAGEMENTS ON SMALL AND MEDIUM-SIZED ENTERPRISE

PERFORMANCE IN THAILAND

BY

MISS PAKAMON KITNUSON

AN INDEPENDENT STUDY SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF

THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF MASTER OF BUSINESS ADMINISTRATION

FACULTY OF COMMERCE AND ACCOUNTANCY THAMMASAT UNIVERSITY

ACADEMIC YEAR 2016 COPYRIGHT OF THAMMASAT UNIVERSITY


(1)

บทคดยอ วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) เปนหนวยธรกจทมความคลองตวในการ

ดาเนนงาน และยงสามารถปรบตวใหเขากบสถานการณทวไปของประเทศ การใชเมดเงนในการดาเนนธรกจไมมากเทากลมวสาหกจขนาดใหญ ประเทศไทยจงม SMEs จานวนเกอบ 3 ลานราย ซงการขยายตวของ SMEs เปนกลไกขบเคลอนทสาคญในระบบเศรษฐกจของประเทศ ดงนน SMEs จงเขามามบทบาททสาคญตอระบบเศรษฐกจของประเทศไทย ในหลายดาน แมวารฐบาลจะไดทมเทงบประมาณจานวนมหาศาล ตลอดจนไดมการแกไขกฎหมายและกฎระเบยบเพอเออตอการดาเนนธรกจ SMEs แลวกตาม แตในปจจบน SMEs จานวนมากยงประสบปญหาตางๆ มากมาย ซงพบวาสวนใหญเปน ปญหาดานการบรหารจดการซง เปนหวใจสาคญทนาไปสความสาเรจในดานอนๆ นอกจากนสาหรบธรกจทมโรงงานผลตสนคา ไมวาโรงงานขนาดเลกหรอโรงงานขนาดใหญ มกจะมปญหาดานการบรหารการผลต จงเปนทมาของการศกษางานวจยในครงน เพอเปนแนวทางในการดาเนนธรกจในยคนใหประสบความสาเรจ และมความไดเปรยบในการแขงขนอยางแทจรงได จงควรศกษากจกรรมตางๆ ในกระบวนการจดการหวงโซอปทานของธรกจตงแตการนาเขาวตถดบ การผลต การขนสง จนถงมอลกคาปลายทาง และใหความสาคญในการสรางกาไรในระยะยาว

งานวจยนศกษาความสมพนธของการบรหารจดการหวงโซอปทานและดานการดาเนนการทสงผลตอผลการดาเนนการของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ในประเทศไทย โดยขอบเขตงานวจยและกลมตวอยางคอผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย งานวจยนมงศกษาความสมพนธของการบรหารจดการซพพลายเชน การจดการโลจสตกส การจดการปฏบตการ ประสทธภาพการดาเนนการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอมใน

หวขอการคนควาอสระ ความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน การจดการปฏบตการ และการจดการโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอมประเทศไทย

ชอผเขยน นางสาวภคมน กจนสนธ ชอปรญญา บรหารธรกจมหาบณฑต คณะ/มหาวทยาลย คณะพาณชยศาสตรและการบญช

มหาวทยาลยธรรมศาสตร อาจารยทปรกษาการคนควาอสระ รองศาสตราจารย ดร. ศากน บญอต ปการศกษา 2559


(2)

ประเทศไทย ประกอบดวย ปจจยการจดการดานซพพลายเชน ปจจยดานการปฏบตการ ปจจยดานประสทธผลดานการปฏบตการบรษท และปจจยดานการจดการโลจสตกส โดยใชแบบสอบถามจากกลมตวอยางจานวน 99 ตวอยาง เพอนามาประมวลผลและวเคราะหโดยใชเครองมอทางสถต ซงผลการวจยพบวา การจดการหวงโซอปทานในดานกระบวนการจดหา และดานการสรางความสมพนธสงผลตอการ การจดการโลจสตกส การจดการปฏบตการและผลต รวมไปถงประสทธผลของการจดการปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย และการจดการดานผลตและการปฏบตการสงผลตอประสทธผลของการปฏบตการ ในธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

ค าส าคญ: ธรกจขนาดกลางและขนาดยอม , การจดการหวงโซอปทาน , การจดการโลจสตกส , การจดการปฏบตการ


(3)

Independent Study Title THE EFFECT OF SUPPLY CHAIN, OPERATIONS, AND LOGISTICS MANAGEMENTS ON SMALL AND MEDIUM-SIZED ENTERPRISE PERFORMANCE IN THAILAND

Author Miss Pakamon Kitnuson Degree Master of Business Administration Faculty/University Faculty of Commerce and Accountancy Thammasat University Independent Study Advisor Associate Professor Sakul Boon-itt, Ph.D. Academic Year 2016

ABSTRACT

How supply chain, operations, and logistics managements affect small

and medium-sized enterprise (SMEs) performance in Thailand was studied. 99 samples were Thai SMEs. Data was collected by online questionnaire and analyzed by supply chain management, operations, company effectiveness, and logistics management.

Results were that supply chain management in relation to logistic and production managements, as well as production management in relation to operations, affected productivity. These findings may be helpful for Thai SMEs to better plan management to obtain best productivity results in the business community.

Keywords: Small and medium-sized enterprises: SMEs, Supply chain management.


(4)

กตตกรรมประกาศ

การคนควาอสระฉบบน สาเรจลลวงดวยดดวยความชวยเหลอของ รองศาสตราจารย ดร.ศากน บญอต อาจารยทปรกษาการคนควาอสระโดยใหความร ความชวยเหลอ คาปรกษา และคาแนะนาทเปนประโยชนอยางยงเกยวกบการจดทางานวจยฉบบน รวมถงขอขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร.นภดล รมโพธซงเปนประธานและกรรมการสอบการศกษาคนควาอสระทใหคาแนะนาและเพมเตมขอบกพรองตางๆ ของงานวจยชนนใหมความสมบรณมากยงขน นอกจากน ผวจยตองขอขอบพระคณศนยวจย คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร

นอกจากน ผวจยขอขอบพระคณทานอาจารยประจาโครงการปรญญาโททางบรหารธรกจ คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตรทกทาน ทไดสงสอนและใหความรแกผวจยอนเปนประโยชนในการนาความร และประสบการณเหลานนตอยอดเพอสรางความสาเรจในอนาคต รวมถงเจาหนาทโครงการทกทานทอานวยความสะดวกในการศกษาแกผวจย และขอขอบพระคณผเชยวชาญและผทรงคณวฒทกทานทสละเวลาในการตรวจสอบเครองมอวจยใหมความนาเชอถอ เหมาะสมและมความสมบรณมากยงขนแกการศกษาในงานวจยชนน รวมถงขอขอบพระคณผรวมตอบแบบสอบถามทกทานซงชวยทาใหการศกษางานวจยชนนประสบความสาเรจไดดวยด

สดทายน ผวจยขอขอบพระคณบดา มารดา และครอบครว ซงใหกาลงใจและสนบสนนผวจยตลอดการศกษา รวมถงเพอน บรษท หวหนา และเพอนรวมงานทกทานทสนบสนนและใหกาลงใจจนทาใหผวจยสามารถสาเรจการศกษาไดดวยด



(5)

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย (1) บทคดยอภาษาองกฤษ (3) กตตกรรมประกาศ (4) สารบญตาราง (9) สารบญภาพ (11) บทท 1 บทนา 1

1.1 ทมาและความสาคญ 1

1.2 คาถามวจย 3

1.3 วตถประสงคของการวจย 3

1.4 ขอบเขตงานวจย 4

1.4.1 ขอบเขตดานเนอหา 4

1.4.2 ขอบเขตดานประชากร 4

1.4.3 ขอบเขตดานระยะเวลา 4

1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 4

1.5.1 ประโยชนเชงทฤษฎ 4

1.5.2 ประโยชนเชงปฏบต 5

1.6 นยามศพท 6 บทท 2 วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ 7

2.1 แนวคดและทฤษฎทเกยวของ 7


(6)

2.1.1 ความหมายของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) 7

2.1.2 ลกษณะสาคญของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) 10

2.1.3 ประโยชนของธรกจขนาดยอม 10

2.1.4 ปญหาและขอจากดของธรกจขนาดยอม 11

2.1.2 ทฤษฎการบรหารจดการหวงโซอปทานและการจดการการขนสง 12 (Supply Chain Management and Logistics Management)

2.1.2.1 ทฤษฎการบรหารจดการหวงโซอปทาน 12

(1) ความหมายของการจดการหวงโซอปทาน 12

(2) ความสาคญของการจดการหวงโซอปทาน 17

(3) โครงสรางโซอปทาน (Supply Chain Model) 19

(4) แบบจาลองการจดการซพพลายเชน SCOR MODEL 22

(5) ประโยชนของการจดการซพพลายเชน 24

2.1.2.2 ทฤษฎดานโลจสตกส 25

2.1.3 ทฤษฎทเกยวของการกบบรหารการผลตและการดาเนนงาน 28 (Operation Management)

2.1.3.1 ววฒนาการของการบรหารการผลตและการดาเนนงาน 28

2.1.3.2 แนวโนมของการจดการดานการผลตและการดาเนนงาน 30

2.2 งานวจยทเกยวของ 31 2.3 กรอบแนวคดงานวจย 37

บทท 3 วธการวจย 38

3.1 ระเบยบวธวจย 38

3.2 ประชากรและกลมตวอยาง 38

3.3 ตวแปรทใชในศกษา 39

3.3.1 ตวแปรอสระและตวแปรตน 39

3.3.1.1 การจดการดานซพพลายเชน 39

3.3.1.2 การจดการผลตและการปฏบตการ 39

3.3.2 ตวแปรตาม 39

3.3.2.1 การจดการดานโลจสตกส 39

3.3.2.2 ประสทธผลของการปฏบตการ 39


(7)

3.3.2.3 การจดการผลตและการปฏบตการ 40

3.4 สมมตฐานการวจย 40

3.4.1 สมมตฐานทเกยวของกบการจดการดานซพพลายเชน 40

3.4.2 สมมตฐานทเกยวของกบการจดการดานผลตและการปฏบตการ 40

3.5 เครองมอทใชในการวจย 40

3.6 การเกบรวบรวมขอมล 42

3.6.1 แหลงขอมลทตยภม 42

3.6.2 แหลงขอมลปฐมภม 42

3.7 การวเคราะหขอมล 42 บทท 4 ผลการวจยและอภปรายผล 43

4.1 ขอมลลกษณะของธรกจของผตอบแบบสอบถาม 43

4.2 คะแนนเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบความคดเหนตอตววดของ 45 ตวแปรอสระ และตวแปรตาม

4.3 การวเคราะหปจจย 47

4.3.1 การวเคราะหความเหมาะสมตวแปรอสระโดยการใชวธการวเคราะหปจจย 47

4.3.2 การกาหนดกลมปจจย (Factor Analysis) 48

4.3.3 การวเคราะหสมการถดถอยเชงเสน (Linear Regression Analysis) 50

4.3.3.1 ความสมพนธของการจดการหวงโซอปทานตอการจดการโลจสตกส 52

4.3.3.2 ความสมพนธของการจดการหวงโซอปทานตอการจดการผลตและ 56 ปฏบตการ

4.3.3.3 ความสมพนธของการจดการหวงโซอปทานตอประสทธผลของ 60 การปฏบตการ

4.1.3.4 ดานการจดการผลตและปฏบตการตอประสทธผลของการปฏบตการ 63 บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ 66

5.1 สรปผลการวจย 67

5.1.1 ขอมลลกษณะของธรกจของผตอบแบบสอบถาม 67


(8)

5.1.2 ความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน การจดการโลจสตกส 67 การจดการปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

5.2 ขอเสนอแนะสาหรบผประกอบการ 69

5.3 ขอจากดงานวจย 70

5.4 ขอเสนอแนะและงานวจยตอเนอง 70 รายการอางอง 72 ภาคผนวก 74 ประวตผเขยน 78


(9)

สารบญตาราง

ตารางท หนา 2.1 ประเภทและขนาดของกจการจาแนกโดยมลคาขนสงของสนทรพยถาวรรวมคาทดน 9 2.2 ประเภทและขนาดของกจการจาแนกโดยการจางงาน 9 2.3 ววฒนาการของการบรหารการผลตและการดาเนนงาน 30 4.1 ประเภทของกจการตามจานวน 44 4.2 ลกษณะความทาทายทางธรกจทเผชญอยในปจจบน 44 4.3 คาเฉลย และสวนเบยงเบนของแตละตววด 45 4.4 KMO และ Bartlett's Test of Sphericity ของตวแปรอสระ 47 4.5 เปรยบเทยบปจจยและตวแปรทไดจากการทบทวนวรรณกรรมและการทา 49

การวเคราะหปจจย 4.6 ตวแบบทไดจากการวเคราะหถดถอยเชงเสน (Regression Model Summary) 52 4.7 ผลการทดสอบสมมตฐานภาพรวมในสมการถดถอยเชงเสนของตวแบบ (ANOVA) 52

ระหวางความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของการจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

4.8 ผลการวเคราะหผลการวเคราะหการถดถอยเชงพหคณ (Multiple Regression 54 Analysis) ของความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของ การจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญ

4.9 ตวแบบทไดจากการวเคราะหถดถอยเชงเสน (Regression Model Summary) 56 4.10 ผลการทดสอบสมมตฐานภาพรวมในสมการถดถอยเชงเสนของตวแบบ (ANOVA) 57

ระหวางความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอการจดการผลตและปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

4.11 ผลการวเคราะหผลการวเคราะหการถดถอยเชงพหคณ (Multiple Regression 58 Analysis) ของความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของ การจดการดานการผลตและปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

4.12 ตวแบบทไดจากการวเคราะหถดถอยเชงเสน (Regression Model Summary) 60


(10)

4.13 ผลการทดสอบสมมตฐานภาพรวมในสมการถดถอยเชงเสนของตวแบบ (ANOVA) 60 ระหวางความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธผลของการปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

4.14 ผลการวเคราะหผลการวเคราะหการถดถอยเชงพหคณ (Multiple Regression 61 Analysis) ของความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธผลของ การปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

4.15 ตวแบบทไดจากการวเคราะหถดถอยเชงเสน (Regression Model Summary) 63 4.16 ผลการทดสอบสมมตฐานภาพรวมในสมการถดถอยเชงเสนของตวแบบ (ANOVA) 63

ระหวางความสมพนธของการจดการผลตและปฏบตการ ตอประสทธผลของ การปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

4.17 ผลการวเคราะหผลการวเคราะหการถดถอยเชงพหคณ (Multiple Regression 64 Analysis) ของความสมพนธของจดการผลตและปฏบตการ ตอประสทธผลของ การปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย


(11)

สารบญภาพ

ภาพท หนา 2.1 ภาพแสดงระดบของ Basic Supply Chain 14 2.2 ภาพแสดงระดบของ Extended Supply Chain 14 2.3 ภาพแสดงระดบของ Ultimate Supply Chain 15 2.4 แผนภาพโซอปทาน 19 2.5 การไหลของโซอปทาน 20 2.6 โครงสราง Supply Chain Management: SCM 20 2.7 Components of Supply Chains 21 2.8 โครงสรางหวงโซอปทานแนวตงและแนวนอน 22 2.9 แผนภาพจาลองแนวคด SCOR MODEL 23 2.10 ววฒนาการของแนวคดโลจสตกสกบซพพลายเชน 27 2.11 กรอบงานวจย 37 4.1 กรอบงานวจยใหม 51


1

บทท 1 บทน า

1.1 ทมาและความส าคญ

SMEs ยอมาจาก Small and Medium Enterprises คอ วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ดวยความเปนขนาดกลางและขนาดยอมสงผลให SMEs เปนหนวยธรกจทมความคลองตวในการดาเนนงาน และยงสามารถปรบตวใหเขากบสถานการณทวไปของประเทศ การใชเมดเงนในการดาเนนธรกจไมมากเทากลมวสาหกจขนาดใหญประเทศไทยมจานวนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมเกอบ 3 ลานราย โดยรายงานสถานการณวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ป 2557 ของสานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ไดรายงานจานวนของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม มจานวนรวมทงสน 2,763,997 ราย คดเปนสดสวนรอยละ 97.16 ของวสาหกจทงหมดในประเทศ จาแนกเปนวสาหกจขนาดกลางจานวน 13,247 ราย และวสาหกจขนาดยอมจานวน 2,750,750 ราย การกระจายตวจะอยในกลมภาคการขายสง ขายปลก การซอมแซมยานยนตฯ มากทสดจานวน 1,198,062 ราย คดเปนรอยละ 99.30 ของวสาหกจรวมภาคการขายสง ขายปลก การซอมแซมยานยนตฯทงประเทศ รองลงมาคอ ภาคบรการ และภาคการผลต มจานวน 1,075.546 ราย และ 477,142 รายตามลาดบ และจงหวดกรงเทพมหานครมจานวนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมสงสด คอ 544,102 ราย คดเปนรอยละ 20.05 ของ SMEs รวม

นอกจากนมลคาผลตภณฑมวลรวมในประเทศ ในป 2556 มมลคา 11,898,710 ลานบาท โดย GDP ของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ในป 2556 มมลคา 4,454,939.6 ลานบาท คดเปนสดสวนรอยละ 37.4 ของ GDP ของประเทศ ซง SMEs ขยายตวรอยละ 3.8 แมวาการขยายตวดงกลาวมความชะลอตวลงเมอเทยบกบปทผานมาแตกยงมอตราการขยายตวสงกวาอตราการขยายตวของประเทศทขยายตวรอยละ 2.9 ซงสะทอนใหเหนวาการขยายตวของ SMEs เปนกลไกขบเคลอนทสาคญในระบบเศรษฐกจของประเทศ

ประเทศไทยมระบบเศรษฐกจทตองพงพาการสงออกเปนหลก โดยตลอด 20 ปทผานมา สนคาภาคอตสาหกรรมมสดสวนเฉลยมากกวารอย 70 เมอเทยบกบรายไดจากการสงออกทงหมด ทาใหทกฝายหนมาใหความสาคญตอภาคอตสาหกรรม โดยมอตสาหกรรมสนบสนนเปนฐานอนมนคงของภาคอตสาหกรรมทงหมด และหวใจสาคญของอตสาหกรรมสนบสนนกคอ วสาหกจขนาดยอมและขนาดกลาง หรอ SMEs

ธรกจขนาดกลางและขนาดยอมของไทย ผานการเปลยนแปลงและพฒนาไปตามทศทางการพฒนาประเทศและกระแสเศรษฐกจโลก แตดวยสภาพสงคมและเศรษฐกจทเปลยนอยาง


2

รวดเรว ภายใตกระแสโลกาภวฒน จงจาเปนอยางยงททกภาคสวนตองใหความสาคญและพฒนาธรกจ SMEs ของไทยอยางจรงจง เพอให SMEs ของไทยมความแขงแกรง มนคง และพรอมรบมอกบปญหาและความทาทายทกรปแบบ

SMEs มบทบาททสาคญตอระบบเศรษฐกจของประเทศไทย ในหลายดาน โดยจากสถตในภาคอตสาหกรรมของประเทศไทยนนพบวาธรกจอตสากรรมทขนเบยนกบกรมโรงงานอตสาหกรรมในประเทศไทย มจานวนกวา 135,000 ราย ซงสวนหนงนนไดจดทะเบยนนตบคคลกบการคาดวย โดยในปจจบนทะเบยนนตบคคลกบกรมการคามจานวนกวา 450,000 ราย อยางไรกตาม ยงมกจการทเปนอตสาหกรรมขนาดเลก หรอกจการทเปนเจาของคนเดยวซงไมรวมอยในระบบทเปนทางการอกเปนจานวนมาก จานวนดงนนมแนวโนมวาจะเปนธรกจขนาดกลาง และขนาดยอมไมตากวา 540,000-720,000 ราย หรอไมตากวารอยละ 90 (มน เลยวไพโรจน, 2557, น. 2) ดวยจานวนทมากดงกลาว จงเปนแหลงการวาจางงานขนาดใหญ รวมไปถง การสรางเงนตราตางประเทศ โดยมมลคาการสงออก คดเปนกวารอยละ 50 ของมลคาการสงออกในอตสาหกรรมทงหมด (นฤตม เทดสถร, 2542, น. 35)

จากการวเคราะหความสาเรจหรอความลมเหลวของกจการ ซงไดมการไวในรายงานของธนาคารแหงประเทศสหรฐอเมรกาเกยวกบความลมเหลวของกจการขนาดเลกกวารอยละ 90 นนมาจากการทขาดการจดการ และความสามารถในการบรหารในกระบวนการตางๆ นอกจากน ยงมการรายงานไวในนตยาสารฟอรบ (Forbes) พบวามกจการในประเทศสหรฐอเมรกาจานวนมากทประสบความสาเรจจากการทมการบรหารจดการทด

ธรกจและกจการของอตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดยอมถอวา เปนกลมผประกอบการทมจานวนมากทสด และมบทบาทสาคญตอระบบเศรษฐกจและการจางงานไมนอยไปกวาธรกจขนาดใหญ ดงนนรฐบาลในชวงทผานมา โดยเฉพาะในชวงประมาณ 10 ปทผานมาจะใหความสาคญกบการสงเสรมการพฒนาในดานตางๆ ของ ธรกจขนาดกลางและขนาดยอมเปนอยางมาก ซงแมวารฐบาลจะไดทมเทงบประมาณจานวนมหาศาล ตลอดจนไดมการแกไขกฎหมายและกฎระเบยบเพอเออตอการดาเนนธรกจขนาดกลางและขนาดยอมแลวกตาม ธรกจขนาดกลางและขนาดยอมในปจจบนจานวนมากยงประสบปญหาตางๆ มากมาย

ปญหาดานการบรหารจดการเปนปญหาใหญ ซงพบวากจการจานวนมากมปญหาดานการบรหารจดการ การบรหารจดการเปนหวใจสาคญทนาไปสความสาเรจในดานอนๆ แตเนองจากธรกจขนาดกลางและขนาดยอมมกเรมตนจากผมประสบการณดานใดดานหนง เมอมาประกอบธรกจเอง กมกจะขาดทกษะดานการบรหารจดการ เมอการบรหารจดการไมเปนระบบ ไมรวาตองทาอะไร ควรทาอะไร ทาใหโอกาสในการไดคนทมความรความสามารถมาชวยในการสรางธรกจกทาไดยากขน


3

นอกจากนสาหรบธรกจทมโรงงานผลตสนคา ไมวาโรงงานขนาดเลกหรอโรงงานขนาดใหญ จานวนมากจะมปญหาดานการผลตในรปแบบตางๆ เชน ปญหาสนคาทผลตคณภาพไมสมาเสมอ คณภาพไมไดมาตรฐาน ปญหาอตราการสญเสยสง ไมสามารถผลตสนคาใหสามารถสงมอบไดตามกาหนด ปญหาเครองจกรเสยบอย ตนทนการผลตสง เปนตน ปญหาทกลาวขางตนเปนปญหาพนฐานทกจการสวนใหญประสบ จะมากหรอนอยเทานน ถาผบรหารเปนผทมประสบการณดานการบรหารการผลตมากอน เชน เคยเปนผจดการโรงงานมากอน กจะสามารถบรหารจดการไดดกวาผทไมเคยมประสบการณมากอน โรงงานทมเครองจกรทใหมกวา ปญหาดานเครองจกรเสยบอยกมนอยกวาโรงงานทใชเครองจกรเกามาหลายสบป

จงเปนทมาของการศกษางานวจยในครงนเพอเปนแนวทางในการดาเนนธรกจในยคนใหประสบความสาเรจ และมความไดเปรยบในการแขงขนอยางแทจรงได จงควรศกษากจกรรมตางๆ ในกระบวนการจดการหวงโซอปทานของธรกจตงแตการนาเขาวตถดบ การผลต การขนสง จนถงมอลกคาปลายทาง และใหความสาคญในการสรางกาไรในระยะยาวอกดวย

1.2 ค าถามวจย

จากทมาและความสาคญของปญหาดงกลาว ผวจยตองการศกษางานวจยเกยวกบปจจย

ตางๆ ทสงผลตอประสทธภาพและความสามารถของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม รวมถงความสมพนธของปจจยดงกลาว ดงนน ผวจยจงขอเสนอคาถามวจย ดงน

1. ปจจยใดบางในการจดการหวงโซอปทานทสงผลตอความสามารถดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม

2. ปจจยใดบางในการผลตและปฏบตงานของกจการทสงผลตอประสทธผลในการดาเนนการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม

1.3 วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน ความสามารถของการผลต

การดาเนนงาน และประสทธภาพของการขนสงและโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดเลก ในประเทศไทย

2. เพอศกษากลยทธทางธรกจและประสทธภาพของดานการดาเนนการของธรกจขนาดกลางและขนาดเลก ในประเทศไทย


4

1.4 ขอบเขตงานวจย ผวจยกาหนดขอบเขตของการวจยไวดงน 1.4.1 ขอบเขตดานเนอหา

งานวจยน เนนการศกษากจกรรมของหวงโซอปทาน การจดการผลตและปฏบตการ กบความสามารถในการดาเนนการของธรกจขนาดกลางและขนาดเลกในประเทศไทย

1.4.2 ขอบเขตดานประชากร งานวจยนใชระเบยบวธวจยเชงสารวจ (Survey) โดยคดเลอกวสาหกจขนาด

กลางและขนาดยอมในประเทศไทย โดยสมตวอยางจากในเวบของสถาบนพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ซงแบงเปน 9 กลม ไดแก การผลต บรการ คาปลก คาสง ธรกจเทคโนโลยสารสนเทศ ธรกจการเกษตร นาเขา สงออก และอนๆ ในการคดเลอกจะพจารณาวาองคกรนนมการใชเวบและม E-mail address เพอใชในการตดตอสอสาร

1.4.3 ขอบเขตดานระยะเวลา การวจยครงนไดกาหนดระยะเวลาในการเกบรวบรวมขอมลในชวงเดอน

กรกฎาคม 2559-สงหาคม 2559

1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.5.1 ประโยชนเชงทฤษฎ งานวจยชนนตองการตรวจสอบและยนยนเกยวกบการจดการโซอปทาน ซงคอ

การเชอมตอของกจกรรมทมงเนนดานการวางแผน การประสานงานและการควบคมวตถดบ ชนสวนและสนคาจากผสงมอบไปยงลกคา โดยมงเนนการไหลของสององคประกอบ คอ วตถดบและขอมล กลาววา การจดการโซอปทาน คอ การจดการระบบทประกอบไปดวยผสงมอบ ผผลต ผกระจายสนคา รานคา และลกคา ทมวตถดบไหลผานจากผสงมอบ ณ ตนทาง ไปยงลกคา ณ ปลายทาง ในขณะเดยวกนจะมการไหลของขอมลไปกลบไดทง 2 ทาง (1998,The Global Supply Chain Forum) ในการเปลยนแปลงทสาคญทสดในการจดการธรกจสมยใหม ซงถอเปนความจาเปนและเปนทมาของแนวคดการบรหารโซอปทาน คอ แตละธรกจไมสามารถจะประสบความสาเรจไดดวยการจดการภายในองคกรเพยงลาพงอกตอไป แตตองมองความสมพนธของธรกจในรปของโซอปทานดวย แตละธรกจลวนมความสมพนธซงกนและกน และไมใชเพยงความสมพนธระหวาง 2 ธรกจแบบหนงตอหนงเทานนแตเปนความสมพนธของเครอขายธรกจจานวนมากและเครอขายของความสมพนธ


5

ระหวางธรกจเหลานนผบรหารระดบสงตองตระหนกและมองภาพใหออกวาธรกจของตนอย ณ ตาแหนงใดของโซอปทาน ตองวางแผนกลยทธ รปแบบการบรหาร และเครองมอทมประสทธภาพในอนทจะสงเสรมใหเกดประโยชนสงสดตอธรกจตลอดทงโซอปทานทตนมสวนรวมอยได การจดการโซอปทานจงถอเปนการจดการกระบวนการทางธรกจโดยภาพรวมและแสดงใหเหนถงแนวทางใหมในการจดการธรกจ ตลอดจนความสมพนธกบสมาชกอนๆ ในโซอปทาน

ทงนยง งานวจยโดยศาสตราจารย David B. Grant สารวจฝายลกคาสมพนธและการประมวลผลงานในธรกจขนสง และพฒนากลมเครองมอทนกวจย บรษท และองคกรสามารถนาไปประยกตใช กระทรวงอตสาหกรรมไดเลอกนาเครองมอเหลานมาใชประมวลผลในดชนผลงาน การขนสงไทยเพอพฒนาระบบขนสงและสายโซอปทานของไทย (Logistics and Supply Chain) ใหเกดผลประโยชนสงสดในการลดตนทนในระบบสายโซนจาก 14.5% ของ GDP หรอราว 55 พนลานดอลลาร ใหเหลอประมาณ 10% ในอก 5 ปขางหนา (Chandra S. Lalwani แหงสถาบนโลจสตกส) ไดทานายปจจยและความทาทายทอตสาหกรรมในตลาดทจะเกดขนในระบบสายโซร อตสาหกรรมในประเทศไทยและประเทศทกาลงเตบโตทางเศรษฐกจใน เอเชยมความจาเปนทจะตองออกแบบระบบขนสงใหมโดยองปจจยทกลาวมาเปน ฐานการออกแบบเพอประสทธภาพและประสทธผลในการพฒนาภาคขนสงไทยใหสามารถแขงขนอยางทดเทยมในตลาดโลก

1.5.2 ประโยชนเชงปฏบต งานวจยนศกษาเรองความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน การจดการโลจ

สตกส การจดการปฏบตการ โดยขอมลดงกลาว จะเปนประโยชนแกผประกอบการในธรกจขนาดกลางและขนาดยอม โดยเมอผประกอบการตลอดสายหวงโซอปทานจบมอเปนพนธมตรในสายผลตภณฑนนกระบวนการทจะเกดขนตามมา คอ การปรบระบบการทางานใหเหมาะสมกน แบงปนขอมลขาวสารทจาเปนและการใชทรพยากรทมอยอยางจากดใหเกดประโยชนสงสดรวมกน อนจะนาไปสผลตอบแทนแกผประกอบการทรวมมอกนตลอดสายและสงทตองเตรยมการทสาคญอกอยางหนงคอ ขอตกลงของการจดสรรแบงปนผลประโยชนทเกดขนจากการทางานรวมกนจากทฤษฎขางตนทาใหไดทราบถงความหมาย วตถประสงค และประโยชนทไดรบจากการจดการโซอปทาน ซงทาใหเหนวาการจดการโซอปทานใหสาเรจนนจะตองเกดการรวมมอของสมาชกในหวงโซอปทานตลอดสายโซอปทานทจะตองมการแบงปนขอมลรวมกน ทาใหเกดการไหลของขอมล อนจะทาใหเกดการรวมงานกน จงจะถอวาเกดการจดการหวงโซอปทานทมประสทธภาพ นอกจากน ผประกอบการสามารถนาขอมลเพอไปประกอบการตดสน เพอเปนแนวทางการพฒนาการผลตและการบรการของตนภายใตสภาวะทมการแขงขนสงในปจจบน เพอยกระดบความสามารถการบรหาร สรางความพงพอใจใหกบลกคามากขน และสงเสรมความยงยนของธรกจ


6

1.6 นยามศพท

1. ธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (Small and Medium Enterprises: SMEs) หมายถง ธรกจทเปนอสระมเอกชนเปนเจาของ ไมตกอยภายใตอทธพลของบคคลหรอธรกจ อน ดาเนนการโดยเจาของเอง ไมเปนเครองมอของธรกจใด ลกษณะของธรกจประกอบไปดวย การผลตสนคา การคาสง การคาปลก หรอ การใหบรการ

2. การจดการหวงโซอปทาน (Supply Chain Management) หมายถง กระบวนการของการบรหารทกขนตอนนบตงแตการนาเขาวตดดบสกระบวนการผลต กระบวนการสงซอ จนกระทงสงถงมอลกคา ใหมคามตอเนองและมประสทธภาพสงสด พรอมกบสรางระบบใหเกดการไหลเวยนของขอมลททาใหเกดกระบวนการทางานของแตละหนวยงาน สงผานไปทวทงองคการรวมถงลกคา และคคาอกดวย


7

บทท 2 วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ

การศกษาวจยเรอง ความสมพนธของการบรหารจดการหวงโซอปทานและดานการ

ดาเนนการทสงผลตอผลการดาเนนการของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ในประเทศไทยในครงนผวจยไดศกษาคนควาจากเอกสาร ทฤษฎและงานวจยทเกยวของสรปเปนสาระสาคญดงตอไปน

2.1 แนวคดและทฤษฎทเกยวของ 2.1.1 ความหมายของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) 2.1.2 ทฤษฎและแนวคดของการจดการหวงโซอปทาน (Supply Chain

Management) และการจดการการขนสง (Logistics Management) 2.1.3 ทฤษฎและแนวคดของการจดการผลตและการปฏบตการ (Operations

Management) 2.2 งานวจยทเกยวของ 2.3 กรอบงานวจยและสมมตฐาน

2.1 แนวคดและทฤษฎทเกยวของ 2.1.1 ความหมายของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs)

SMEs ยอมาจากภาษาองกฤษ Small and Medium Enterprises หรอแปลเปนภาษาไทยวา "วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม" โดยไดมผใหคานยามไวตางๆ กน ดงน

พรนพ พกกะพนธ (2544, น. 32) ไดใหความหมายไววาธรกจขนาดกลางและขนาดยอมหมายถงวสาหกจการผลตหรอโรงงานผลตสนคาทมทนจดทะเบยนหรอลงทนซอเครองจกรอปกรณตางๆ ตากวา 200 ลานบาท ถาเปนภาคบรการเงนทนตากวา 200 ลานบาท แตถาเปนภาคการคาสงเงนลงทนตากวา 100 ลานบาท ถาเปนกจการคาปลกเงนลงทนตากวา 60 ลานบาท

วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (Small and Medium Enterprises: SMEs) หมายถง ธรกจทมลกษณะการบรหารงานอยางอสระผบรหารมกเปนเจาของกจการการจดหาเงนมาลงทนทาธรกจเปนเงนทนสวนตวและการดาเนนงานจะทาภายในทองถนมการกาหนดจานวนพนกงาน เงนลงทนสนทรพยแบงตามขนาด (สถาบนพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมกระทรวงอตสาหกรรม, ออนไลน)


8

ผประกอบการคอบคคลทจดตงองคการธรกจบรหารและยอมรบความเสยงภยทางธรกจหรอการประกอบการดงนนผประกอบการจงเปนผทมเทใหการดาเนนธรกจประสบความสาเรจเตมใจทจะเสยงภยดานการเงนและชอเสยงเพอทาความคดของตนเองเปนจรงหรอเปนไปไดผประกอบการจงตองทางานหนกใชกาลงสตปญญาและความคดอยางเตมทเปนผจางตนเองและรบผดชอบตอความสาเรจของตนเอง

กตญญ หรญญสมบรณ (2549, น. 4) ไดใหความหมายไววาธรกจขนาดกลางและขนาดยอม หมายถงธรกจทเจาของเงนทนและเจาของธรกจเปนบคคลเดยวกนมการบรหารงานเปนอสระสวนใหญเจาของกจการและพนกงานอาศยอยในทองถนและเมอเปรยบเปรยบจานวนพนกงานยอด ขายหรอสนทรพยทมมลคาจะมจานวนนอยกวาธรกจประเภทเดยวกนทมขนาดใหญบางครงจะมการดาเนนกจการกระทาในทองถนทกจการตงอย

สาหรบความหมายของวสาหกจ (Enterprises) ครอบคลมกจการ 3 กลมใหญ ๆ ไดแก

1. กจการการผลต (Production Sector) ครอบคลมการผลตในภาคเกษตรกรรม (Agricultural Processing) ภาคอตสาหกรรม (Manufacturing) และเหมองแร (Mining)

2. กจการการคา (Trading Sector) ครอบคลมการคาสง (Wholesale) และการคาปลก (Retail)

3. กจการบรการ (Service Sector) กจการผลตสนคา หมายความครอบคลมถง การผลตทเปนลกษณะของการ

ประกอบการอตสาหกรรมทกประเภท โดยความหมายทเปนสากลของการผลตกคอ การเปลยนรปวตถใหเปนผลตภณฑชนดใหมดวยเครองจกรกล หรอเคมภณฑ โดยไมคานงวางานนนทาโดยเครองจกรหรอดวยมอ ทงนกจการผลตสนคาในทนรวมถงการแปรรปผลตผลการเกษตรอยางงายทมลกษณะเปนการอตสาหกรรม การผลตทมลกษณะเปนวสาหกจชมชน และการผลตทเปนการประกอบอตสาหกรรมในครวเรอนดวย

กจการการบรการ หมายความครอบคลมถง การศกษา การสขภาพ การบนเทง การขนสง การกอสรางและอสงหารมทรพย การโรงแรมและหอพก การภตตาคาร การขายอาหาร การขายเครองดมของภตตาคารและรานอาหาร การใหบรการเชาสงบนเทงและการพกผอนหยอนใจ การใหบรการสวนบคคล บรการในครวเรอน บรการทใหกบธรกจ การซอมแซมทกชนด และการทองเทยวและธรกจทเกยวเนองกบการทองเทยว

กจการคาสงและคาปลก หมายถง การใหบรการเกยวกบการคา โดยทการคาสง หมายถง การขายสนคาใหมและสนคาใชแลวใหแก ผคาปลก ผใชในงานอตสาหกรรม งานพาณชยกรรม สถาบน ผใชในงานวชาชพ และรวมทงการขายใหแกผคาสงดวยกนเอง สวนการคาปลก หมายถง การ


9

ขายโดยไมมการเปลยนรปสนคาทงสนคาใหมและสนคาใชแลวใหกบประชาชนทวไปเพอการบรโภคหรอการใชประโยชนเฉพาะสวนบคคลในครวเรอน การคาในทนมความหมายรวมถง การเปนนายหนาหรอตวแทนการซอขาย สถานบรการนามน และสหกรณผบรโภค

ธนาคารแหงประเทศไทยไดกาหนดคานยามหรอความหมายของธรกจขนาดกลางและขนาดยอมโดยกาหนดมลคาขนสงของสนทรพยถาวรรวมคาทดนของธรกจขนาดกลางและขนาดยอมสาหรบกจการแตละประเภทดงน

ตารางท 2.1 ประเภทและขนาดของกจการจาแนกโดยมลคาขนสงของสนทรพยถาวรรวมคาทดน

ประเภทของกจการ ขนาดกลาง ขนาดยอม กจการการผลต ไมเกน 200 ลานบาท ไมเกน 50 ลานบาท

กจการบรการ ไมเกน 200 ลานบาท ไมเกน 50 ลานบาท

กจการการคา - คาสง ไมเกน 100 ลานบาท ไมเกน 50 ลานบาท

- คาปลก ไมเกน 60 ลานบาท ไมเกน 30 ลานบาท

สวนลกษณะขนาดของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม กาหนดจากจานวน

การจางงาน สาหรบกจการแตละประเภท ดงน

ตารางท 2.2 ประเภทและขนาดของกจการจาแนกโดยการจางงาน

ประเภทของกจการ ขนาดกลาง ขนาดยอม

กจการการผลต ไมเกน 200 คน ไมเกน 50 คน กจการบรการ ไมเกน 200 คน ไมเกน 50 คน

กจการการคา

- คาสง ไมเกน 50 คน ไมเกน 25 คน - คาปลก ไมเกน 30 คน ไมเกน 15 คน


10

2.1.2 ลกษณะส าคญของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) คอ ความงายสการเขาทาธรกจเพราะใชเงนทนและสงอานวยความสะดวกตางๆ

ไมสงมากนกและหากเกดผดพลาดในการดาเนนกจการกเสยหายไมมากเกนไปและมโอกาสฟนตวไดงายกวากจการทมขนาดใหญ ทงนยงมความคลองตวในการบรหารจดการผประกอบการสามารถควบคมดแลกจการไดอยางทวไปและใกลชด สามารถสรางความชานาญเฉพาะอยางเพอใหเกดประสทธภาพและพฒนาไปสการผลตสนคาและบรการทมลกษณะเฉพาะตว ดานการดาเนนธรกจไมวาจะเปนดานการผลตสนคาการจดจาหนายหรอการบรการจะมความยดหยนสง สอดคลองกบยคการผลตและการคาทตอบสนองอยางรวดเรว (Quick Response) ตลอดจนการผลตและการคาทมงความหลากหลายของรปแบบหรอบรการมากกวามงปรมา

ในกรณทมสถานการณวกฤตขอบเขตของความเสยหายจะไมมากเทากบธรกจขนาดใหญเนองจากธรกจ (SMEs) มอยเปนจานวนมากและหลากหลายประเภทดงนนแมจะไดรบผลกระทบความผนผวนทางเศรษฐกจจนเกดความเสยหายตอกจการใดกจการหนงหรอหลายๆ กจการความเสยหายทเกดขนกจะไมมากเทากบกจการขนาดใหญ นอกจากนยงเปนกลไกทสาคญทจะปองกนการผกขาดหรอชวยใหเกดการแขงขนในระดบเศรษฐกจประโยชนทไดรบจากธรกจ (SMEs) ทมผลตอเศรษฐกจไทย

วกฤตเศรษฐกจทผานมาไดสรางความเสยหายใหกบนกธรกจจานวนมาก ซงกมหลายหนวยงานทระดมความคดเหนและแนวทางแกไขปญหา เชน สงเสรมการสงออก เพมประสทธภาพการผลต สงเสรมธรกจทองเทยวตาง ๆ มาตรการทไดกลาวมานนยงไดรวมถงขอสรปการสนบสนนและสงเสรมธรกจขนาดกลางและขนาดเลก ซงมมากกวา 90% ของจานวนทงหมดในประเทศประกอบดวย กจการการผลต การคา และธรกจบรการมากกวานน ธรกจขนาดยอมยงมความสาคญตอระบบเศรษฐกจ

2.1.3 ประโยชนของธรกจขนาดยอม ธรกจขนาดยอมเปรยบเสมอนสวนหนงของธรกจชมชนซงเปนการชวยดาน

สวสดการทางเศรษฐกจของประชาชน เพราะมการผลตจานวนมากถงครงหนงของสนคาและบรการทงหมด ประโยชนเชงเศรษฐกจของธรกจขนาดยอมจะเหมอนกบธรกจขนาดใหญ คอ สรางรายไดใหกบชมชนและประเทศ ชวยจดหางานใหม นาเสนอนวตกรรม กระตนการแขงขน ชวยเหลอธรกจขนาดใหญตลอดจนผลตสนคาและบรการทมประสทธภาพ เชนการสรางงานใหม เปนการสนบสนนผทตองการเรมตนธรกจของตนเอง โดยการลงทนในธรกจใหมๆ หรอการขยายธรกจเดม ถอวาเปนโอกาสาหรบตลาดแรงงาน ธรกจขนาดยอมนนสามารถเตบโตเปนธรกจขนาดกลางและใหญไดตอไปการสรางนวตกรรม หรอผลตภณฑใหม จะมจดเรมตนจากงานวจยในหองทดลองเพอใหไดรบการยอมรบ ซงจะมสวนชวยเหลออยางมคณคาใหเกดขนกบมาตรฐานการครองชพของประชาชนการกระตนให


11

เกดการแขงขนทางเศรษฐกจการเพมการแขงขนเปนสถานการณซงธรกจมการแขงขนดานการขาย การมธรกจขนาดยอมเขามาแขงขนดวยจะทาใหการแขงขนดานราคาลดลงตลอดจนมการเพมผลผลตและเพมมาตรฐานของสนคาและการบรการ ซงเปนการเพมมาตรฐานการครองชพใหแกประชาชนไดชวยเหลอธรกจขนาดใหญใหผลตสนคาและบรการไดอยางมประสทธภาพมากขนหนาทบางอยางธรกจขนาดยอมมกจะทาไดดกวาธรกจขนาดใหญ เพราะธรกจขนาดใหญนนไมอาจทาหนาทครบทกประการ ในขณะทธรกจขนาดยอมสามารถทาไดอยางมประสทธภาพมากกวาซงแบง ได เชน การจดจาหนายการขายปจจยการผลตการบรการเปนตน การผลตสนคาและบรการทมประสทธภาพธรกจขนาดยอมจะตองเกยวของกบประสทธภาพของงานโดยเฉพาะธรกจทตองอาศยความประณตและใชฝมอ ธรกจขนาดยอมจะทาไดดกวา ถอวาเปนจดเรมตนในการพฒนาความสามารถในการประกอบการดวย การกระจายการพฒนาประเทศ ธรกจขนาดยอมมการตงกระจดกระจายกนไปตามชมชนตาง ๆ จงมบทบาทในการสงเสรมการกระจายความเจรญเตบโตของทองถน การเพมการระดมทนธรกจขนาดยอมเปนการรวบรวมเงนทนทเปนของผประกอบการและ ญาตพนองมากอใหเกดประโยชนในทางธรกจ จงเปนจดเรมตนในการระดมทน ซงเปนการเพมความสามารถในการผลตของประเทศดวย เชน ธรกจการผลต ธรกจเหมองแร ธรกจคาสง ธรกจคาปลก และธรกจบรการ

2.1.4 ปญหาและขอจ ากดของธรกจขนาดยอม มหลายประการ เชน 1. ปญหาดานการตลาด ธรกจขนาดยอมจะตอบสนองความตองการของตลาด

ในทองถน หรอตลาดภายในประเทศ ซงยงขาดความรความสามารถในดานการตลาดในวงกวางโดยเฉพาะตลาดตางประเทศ ขณะเดยวกนความสะดวกรวดเรวในการคมนาคมขนสงตลอดจนการเปดเสรทางการคา ทาใหวสาหกจขนาดใหญ รวมทงสนคาจากตางประเทศเขามาแขงขนกบสนคาในทองถนหรอในประเทศทผลตโดยกลมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมมากขน

2. ปญหาการขาดแคลนเงนทน ธรกจขนาดยอมมกประสบปญหาการขอกเงนจากสถาบนการเงน เพอมาลงทนหรอขยายการลงทนหรอเปนเงนทนหมนเวยน เนองจากไม มการบญชอยางเปนระบบ และขาดหลกทรพยคาประกนเงนกทาใหตองพงพาเงนกนอกระบบ และจายดอกเบยในอตราสง

3. ปญหาดานแรงงาน แรงงานททางานในธรกจขนาดยอม จะมปญหาการเขาออกสงเมอคนงานทางานจนมฝมอและมความชานาญมากขนกจะยายออกไปทางานในโรงงานขนาดใหญทมระบบและ ผลตอบแทนทดกวา จงทาใหคณภาพของแรงงานไมสมาเสมอการพฒนาไมตอเนอง สงผลกระทบตอประสทธภาพการผลตและคณภาพสนคา


12

4. ปญหาขอจากดดานเทคโนโลยการผลต ธรกจขนาดยอมทวไปมกใชเทคนคการผลตไมซบซอนเนองจากการลงทนตา และผประกอบการหรอพนกงานขาดความรพนฐานทรองรบเทคนควชาททนสมย จงทาใหขาดการพฒนารปแบบผลตภณฑและพฒนาคณภาพมาตรฐานทด

5. ขอจากดดานการจดการ ธรกจขนาดยอมมกขาดความรในการจดการหรอการบรหารทมระบบใชประสบการณจากการเรยนร โดยเรยนถกเรยนผดเปนหลกอาศยบคคลในครอบครวหรอญาตพนองมาชวยงานการบรหารภายในลกษณะนแมจะมขอดในเรองการดแลททวถง แตเมอกจการเรมขยายตวหากไมปรบปรงการบรหารจดการใหมระบบกจะเกดปญหาขนได

6. ปญหาการเขาถงบรการการสงเสรมของรฐ ธรกจขนาดยอมจานวนมากเปนการจดตงกจการทมรปแบบไมเปนทางการ เชน ผลตตามบาน ผลตตามบาน ผลตในลกษณะโรงงานเหลานจงคอนขางปดตวเองในการเขามาใชบรการของรฐ เนองจากปฏบตไมคอยถกตองเกยวกบการเสยภาษ การรกษาสภาพสงแวดลอม หรอรกษาความปลอดภยทกาหนดตามกฎหมาย นอกจากนในเรองการสงเสรมการลงทนกเชนเดยวกน แมวารฐจะไดลดเงอนไขขนาดเงนทนและการจางงาน เพอจงใจใหธรกจขนาดยอมเพยง 8.1% เทานนทมโอกาสไดรบการสงเสรมการลงทนจากรฐ

7. ปญหาขอจากดดานบรการสงเสรมพฒนาขององคการภาครฐและเอกชนการสงเสรมพฒนาธรกจขนาดยอมทผานมาไดดาเนนการโดยหนวยงานของรฐและเอกชนทเกยวของ เชน กรมสงเสรมอตสาหกรรม กรมพฒนาฝมอแรงงาน กรมสงเสรมการสงออก สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน หอการคาไทย สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย เป นตน แตเนองจากอตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดยอมมจานวนมากและกระจายอยทวประเทศ ประกอบกบขอจากดของหนวยงาน เชนบคลากร งบประมาณ จานวนสานกงานสาขาภมภาค การใหบรการสงเสรมสนบสนนดานตาง ๆ จงไมอาจสนองตอบไดทวถงและเพยงพอ

8. ปญหาขอจากดในการรบรขาวสารขอมล เนองจากปญหาและขอจากดตาง ๆ ขางตน ธรกจขนาดยอมโดยทวไปจงคอนขางมจดออนในการรบรขาวสารดานตาง ๆ เชน นโยบายและมาตรฐานการของรฐ ขอมลขาวสารดานการตลาด เปนตน

2.1.2 ทฤษฎการบรหารจดการหวงโซอปทานและการจดการการขนสง (Supply Chain Management and Logistics Management)

2.1.2.1 ทฤษฎการบรหารจดการหวงโซอปทาน (1) ความหมายของการจดการหวงโซอปทาน

การบรหารแบบเชงกลยทธ ทคานงถงความเกยวเนอง หรอความสมพนธกนแบบบรณาการ ของหนวยงานหรอแผนกในองคกร และคคาทเกยวของ ไมวาจะเปนลกคา (Customer) หรอผสงมอบ (Supplier) ในโซอปทาน โดยมจดประสงคทจะนาสงสนคา หรอบรการตามความตองการของผบรโภคใหดทสด ไมวาจะเปนเรองของเวลา ราคา หรอคณภาพ โดยจะบรหาร


13

จดการในเรองของขอมลทเกยวของกบการดาเนนการขององคกรและคคาอยางมประสทธภาพ และประสทธผล ขจดความลาชาในการทาธรกรรมตางๆ รวมถงขจดปญหาในการสงหรอรบมอบสนคา และบรการทมผลมาจากระบบการจดการดานการเงนทไมมประสทธภาพ โดยอาจกลาวไดวาเปนการบรหารจดการตงแตตนนา หรอแหลงวตถดบในการผลตชนสวนตางๆ ปอนเขาโรงงานจนถงปลายนาหรอมอผบรโภค (พงษชย อธคมรตนกล, 2550)

การบรณาการของโซอปทานหมายถงการบรณาการของกระบวนการทางธรกจทเรมตนจากผบรโภคขนสดทายผานไปจนถงผจดจาหนายขนแรกสดททาหนาทจดหาสนคา บรการ และสารสนเทศ เพอเพมมลคาใหแกผบรโภค โดยครอบคลมการจดการลกคาสมพนธ การจดการใหบรการลกคา การจดการคาสงซอและการจดหา จดซอ ฯลฯ (Lambert, et al., 2003)

การจดการโซอปทาน คอการประสานรวมกระบวนการทางธรกจ ทครอบคลมจากผจดสงวตถดบ ผานระบบธรกจอตสาหกรรมไปสผบรโภคขนสดทายซงมการสงผานผลตภณฑ การบรการและขอมลสารสนเทศควบคกนไป อนเปนการสรางคณคาในตวผลตภณฑ และนาเสนอสงเหลานสผบรโภคขนสดทาย (The International Center for Competitive Excellence)

กจกรรมตางๆ ในโซอปทาน (Total Supply Chain) ภายใตภาวะแวดลอมทางธรกจทเกยวของกบการแจงความตองการซอ การวางแผนในการจดซอ การวเคราะหตลาดคคา รวมถงยทธศาสตรในการพฒนาคคา การตอรอง และทาการทาขอตกลงทเกยวของกบการจดการความสมพนธของคคา และการจดการวตถดบคงคลง (International Trade Center; UNTAD/ WTO)

โซ อปทาน เปนความสมพนธ กนเชงระบบ ซ งเกดจากการสรางยทธศาสตรความรวมมอกนระหวางองคกรธรกจทมหนาทตางๆ และสรางกลยทธระหวางธรกจเหลานใหมขน อนจะเปนการปรบปรงการผลการดาเนนงานของแตละองคกรในระยะยาวใหดขนทวทง โซอปทาน (Mentzer, et al., 2001)

การจดการความสม พนธ ระหว างตนน ากบปลายน า หรอ เปนความสมพนธระหวางผสงมอบสนคากบลกคาเพอสงมอบคณคาทเพมขนใหกบลกคาโดยทมตนทนของทงโซอปทานนอยลง (Christopher, 2005)

การจดการโซ อปทานคอการปฏบต งานในสวนท เ ก ยวของกบความสมพนธหวงโซของการเคลอนยายสนคาอนจะทาใหเกดประโยชนไดจรง รวมถงการออกแบบความสมพนธหวงโซดงกลาวใหเกดผลประโยชนสงสดกบลกคา และนาไปใชปฏบตงานดวย (J.J. Vogt, et al., 2002)

การจดการโซอปทาน คอการบรณาการ และจดการของโซระหวางองคกร และกจกรรมตาง ๆ โดยการรวมมอของแตละองคกรซงมกระบวนการทางธรกจทใชรวมกนอย


14

และมการแบงปนขอมลขาวสารระหวางกนในระดบทมาก เพอสรางระบบปฏบตการทมคณคา อนจะทาใหทกองคกรทเกยวของมความไดเปรยบในการแขงขนแบบยงยน (Handfield, et al., 1999)

Mentzer ไดแบง Supply Chain ออกเปน 3 ระดบ คอ Basic/Direct Supply Chain, Extended Supply Chain และ Ultimate Supply Chain ดงรายละเอยด

ระดบท 1: Basic/Direct Supply Chain ซงประกอบดวยกลมของบรษท 3 บรษท หรอมากกวาทมความเกยวของกนตงแตตนทาง (ผผลต) ไปจนถงปลายทาง (ลกคา) ทงในสวนของการสงผานของสนคา บรการ การเงน และขอมลทางการคา

ภาพท 2.1 ภาพแสดงระดบของ Basic Supply Chain

ระดบท 2: Extended Supply Chain จะเปนการขยาย Basic Supply

Chain ใหกวางออกไปอกหนงระดบ โดยจะมการเพมคนกลางทงในสวนของผผลตและสวนของลกคาขนมา ซงเมอระบบโซอปทานมสมาชกเพมมากขนดงเชนในระดบทสองน การบรหารจดการโซอปทานกจะมความยงยากและซบซอนมากขน เนองจากการไหลของขอมลทางการคา (Information flow) จะตองใชเวลานานขนในการสงผานจากลกคา (Tier 2) ไปยงผผลต (Tier 2) และขอมลบางสวนกอาจเกดการสญหายหรอมการบดเบอนไปจากขอมลทไดรบมาจากลกคาโดยตรง

ภาพท 2.2 ภาพแสดงระดบของ Extended Supply Chain

ระดบท 3: Ultimate Supply Chain จะเปน Supply Chain ระดบ

สงสดท Mentzer ไดใหคาจากดความไว คอเปนกลมของบรษททเกยวของกนทงทอยตนทางและ


15

ปลายทาง โดยการสงผานสนคา/บรการ จะเรมตนจากผผลตรายแรกสด ( Initial Supplier) ไปจนถงผบรโภคคนสดทาย (Ultimate Customer)

ภาพท 2.3 ภาพแสดงระดบของ Ultimate Supply Chain จากคานยามของ Mentzer พบวาในทกๆ Supply Chain ทง 3 ระดบ

นน จะม Focal Firm เปนตวกลางใน Chain นนๆ เสมอ ความหมายของ Focal Firm กคอ บรษททอยใน Supply Chain ทมอานาจตอรองสงทสดใน Chain นนๆ และจะเหนไดวา ยงระดบของการบรหารโซอปทานสงขนเทาใด จานวนของบรษททมความเกยวของจะมมากขนเทานน ซงสงผลใหการบรหารโซอปทานมความยงยากมากขน สาหรบในประเทศไทยสวนใหญแลวการจดการโซอปทานจะอยในระดบ “Basic” และ “Extended” Supply Chain เทานน สวนการจดการโซอปทานในระดบ “Ultimate” Supply Chain นน มเพยงผประกอบธรกจทเปนบรษทขามชาตซงรบเอาการบรหารจดการของบรษทแมจากตางประเทศเขามาใช

Stock และ Lambert, 2544 โซอปทานคอ การบรณาการดชนการดาเนนธรกจจากลกคาคนสดทายไปถงผผลตรายแรกทเกยวกบเรองของจดหาวตถดบ สนคา บรการ และขอมลทางการคาทชวยสรางประโยชนสวนเพมใหแกลกคา และผมสวนไดสวนเสยในระบบการคานน โดย Stock และ Lambert ไดกาหนดดชนชวดการดาเนนธรกจ ซงประกอบไปดวยกจกรรมทางการคา 8 กจกรรม ไดแก

Customer Relationship Management Customer Service Management Demand Management


16

Order Fulfillment Manufacturing Flow Management Supplier Relationship Management Product Development and Commercialization Return จากคานยามของ Stock และ Lambert แลว จะเหนไดวา ความตองการ

สนคา บรการ และขอมลทางการคานน เรมมาจากลกคาเปนผดงใหระบบโซอปทานเกดการผลตสนคาขนมา (Pull Strategy) ดวยเหตน จงมคาถามเกดขนวา ในความเปนจรงแลวเราควรทจะเรยกชอวา “โซอปทาน” (Supply Chain) หรอควรทจะเรยกวา “โซอปสงค” (Demand Chain) กนแน เนองจากความตองการสนคานนเกดขนมาจากฝงของลกคา ไมใชเกดจากความตองการทจะขายสนคาของฝายผผลต

คานยามทถกนามาใชมากทสดกคอของ Council of Logistics Management (CLM) ทวา โซอปทานเปนความสมพนธระหวางการวางแผนและการบรหารกจกรรมตางๆ ทเกยวของกบการจดหา การแปรรป และกจกรรมโลจสตกสทกๆ กจกรรม ซงจะรวมถงการประสานงานกน (Coordination) และการปฏบต/รวมมอกน (Collaboration) ระหวางผจาหนายวตถดบ ตวกลาง ผใหบรการขนสง และลกคา

จากทงสามคานยามขางตน พอทจะสรปความหมายโดยรวมของ Supply Chain ไดวา หมายถง การบรหารการสงผานของขอมล (Information) และสนคาหรอบรการ (Product or Service) จากแหลงกาเนดวตถดบ (Initial Supplier) ไปจนถงผบรโภคคนสดทาย (Ultimate Customer) โดยจะตองมการรวมมอกนระหวางบรษท/ผมสวนรวม ทเปนสมาชกภายในโซอปทาน เพอทจะสามารถตอบสนองความตองการของผบรโภคดวยตนทนทตาทสด ซงการทโซอปทานจะสาเรจไดจะตองประกอบไปดวยปจจยตางๆ ทสาคญ คอ มความไวเนอเชอใจซงกนและกน มการแลกเปลยนขอมลซงกนและกน มการรวมมอกนในการปฏบตงาน มการใชระบบบรณาการ และมการพฒนาบคลากร

ซงหากทกๆ บรษทในโซอปทาน เหนความสาคญของการทางานอยางเปนระบบ และมการทางานรวมกนแลว จะทาใหโซอปทานประสบความสาเรจในการดาเนนการ สามารถทจะเพมความพงพอใจของลกคา ลดตนทนของโซอปทานจากการทางาน และใชทรพยากรรวมกน มการควบคมสนคาคงคลงอยางมประสทธภาพประสทธผล สงผลตอตนทนรวมทลดลง และทายสดจะสามารถตอบสนองความตองการของลกคาไดอยางรวดเรว

การจดการโซอปทานนนเปนการนากลยทธ วธการ แนวปฏบต หรอทฤษฎ มาประยกตใชในการจดการ การสงตอ วตถดบ สนคา หรอบรการจากหนวยหนงในโซอปทานไปยงอกหนวยหนงอยางมประสทธภาพ โดยมตนทนรวมในโซอปทานตาทสด และไดรบวตถดบ สนคา


17

หรอการบรการตามเวลาทตองการ พรอมกนน ยงมการสรางความรวมมอกนในการแบงปนขอมล ขาวสาร ไมวาจะดวยวธการใดกตาม เพอใหทราบถงความตองการอนเปนปจจยสาคญททาใหเกดการสงตอของวตถดบ สนคา หรอการบรการน นาไปสการไดรบผลประโยชนรวมกนของทกฝายดวย (ธนตย โสรตน, 2550)

ในสภาวะปจจบนผประกอบการทงภาคการผลตและบรการตองเผชญกบภาวะทมการแขงขนสงเพอตอบสนองความตองการของลกคา ทงนตองอาศยการปรบตวขององคกรและการสรางความไดเปรยบทางการแขงขนจงจะทาใหองคกรประสบความสาเรจได ซงการทองคกรจะประสบความสาเรจไดนน ขนอยกบปจจยตางๆ หลายปจจย การจดการองคกรอยางเปนระบบโดยมงเนนใหองคกรทกองคกรในสายการผลต ตงแตตนนา (upstream) ไปจนถงปลายนา (downstream) โดยแตละองคกรตางทางานเสมอนอยภายใตองคกรเดยวกนและมวตถประสงคอนเดยวกน

(2) ความส าคญของการจดการหวงโซอปทาน หลงจากทการแขงขนทางธรกจไดทวความรนแรงมากขนในทศวรรษท

ผานมา ผบรหารกตางตกอยภายใตแรงกดดนทจะตองทาใหองคกรมการบรหารตนทนทมประสทธภาพมากขน การแขงขนทางธรกจมงเนนทความพงพอใจของลกคาเปนหลก การตอบสนองตอความตองการทรวดเรวทนตามความเปลยนแปลงของลกคา และอยบนพนฐานของตนทนการผลตตา กาไรสงสด โดยผลตในปรมาณทพอเหมาะ ดงนนการนาเครองมอเขามาชวยในการบรหารภายในองคกรใหเกดประสทธภาพนนจงเปนสงจาเปนอยางยง และเครองมอทสามารถชวยผประกอบการในสภาวะการแขงขนในปจจบนไดเปนอยางดกคอ ระบบการบรหารจดการโซอปทาน (Supply Chain Management) ซงเปนระบบการบรหารทมแนวคดทมงเนนความสอดคลองสมพนธกนอยางตอเนอง เปนระบบการบรหารทสนองความตองการของลกคาอยางมประสทธภาพและประสทธผล ดวยการบรหารจดการใหหนวยงานทงภายในและภายนอก สามารถสงมอบสนคาหรอชนงานใหกบหนวยงานถดไปไดอยางตอเนอง จนกระทงผลตเปนสนคาทมคณภาพ สงถงมอลกคาไดตามทลกคาตองการ แนวคดนแสดงใหเหนวาองคกรไมสามารถแขงขนไดโดยลาพงอกตอไปแลว แตจะตองแขงขนกนในรปของโซอปทาน (Supply Chain) หรอการแขงขนทเปนแบบเครอขาย ซงองคกรทจะประสบความสาเรจจะตองมโครงสรางทเหมาะสม และสามารถสรางความรวมมอกบหนวยงานในเครอขายเพอเสนอสงทดกวาและรวดเรวกวาใหกบลกคาของตน

ในอดตทผานมาสวนใหญองคกรมกยดหลกการบรหารแบบทเนนการปฏบตงานอยแตภายในองคกรใหเกดประโยชนสงสด แตไมคอยใหความสาคญกบผสงมอบและลกคาเทาใดนก ซงรปแบบทางธรกจขององคกรดงกลาวเปนลกษณะ“ซอขายกนเทานน” คอสนคาและบรการจะถกซอมาและขายไปใกลๆ ตวในโซอปทาน (Supply Chain) หรอทเรยกวาหลกการใกลชวงแขน


18

(arm-length basis) โดยละเลยความสมพนธระยะยาวและผลประโยชนรวมกนระหวางหนวยงานทอยไกลออกไปในโซอปทาน (Supply Chain) ผลทไดกคอลกคาซงอยปลายสดของโซอปทาน (Supply Chain) ไดรบสนคาและบรการทมตนทนสงและคณภาพตา ขณะทเงนทนและทรพยากรในการบรหารเรมหายากขนเรอยๆ

ผบรหารองคกรจงตนตวและเรมตระหนกวาตอไปนไมจาเปนทองคกรจะตองทางานทกอยางดวยตนเอง บอยครงทพบวามหนวยงานอนนอกองคกรทมทรพยากรและเทคนคเฉพาะทสามารถทางานเฉพาะอยางไดดกวาตนเองหรอแมวาองคกรนนเองจะมทรพยากรและเทคนคทสามารถทาไดกตาม แตกอาจจะไมอยในตาแหนงทเหมาะสมในโซอปทาน (Supply Chain) การคดแบบนหนทางทจะนาไปสความไดเปรยบทางการแขงขนทยงยนในยคปจจบนนนคอการบรหารความสมพนธทซบซอนของหลายหนวยธรกจ ซงแตละหนวยธรกจกจะเสนอขายสนคาและบรการของตน แตในทสดกตองประกอบกนเปนสนคาและบรการสดทายใหมตนทนตากวาและมมลคาเพมมากวาใหแกลกคา

ปจจยแหงความสาเรจของแนวคดนคอวธการทาใหความสมพนธของทกหนวยงาน ไมวาจะเปนพนธมตร (alliances) หรอผสงมอบหลอหลอมเขาดวยกนเพอบรรลผลประโยชนของทกฝาย (สาธต พะเนยงทอง, 2548)

อตสาหกรรมท ส าคญตางๆ ในประเทศ เชน อตสาหกรรมส งทอเครองนงหม เครองหนงและรองเทา และอตสาหกรรมอาหาร เปนตน อตสาหกรรมเหลานลวนแลวแตมลกษณะเหมาะทจะนาระบบการบรหารจดการโซอปทาน (Supply Chain) เขามาชวยในการบรหารธรกจ เนองจากเปนอตสาหกรรมทมการแขงขนอยางรนแรง ความตองการสนค าของลกคามความหลากหลาย ผลตภณฑมวงจรชวตสนและมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว จะเหนไดวาการนาระบบ (Supply Chain Management: SCM) (Supply Chain) เขามาใชในอตสาหกรรมดงกลาว ถอไดวาเปนเรองทดอยางยงทจะชวยใหผประกอบการสามารถแขงขนไดในตลาดโลก โดยเฉพาะการแขงขนเพอครองตลาดตางประเทศใหไดในอนาคต ซงปจจยหลกของความสาเรจในการบรหารจดการโซอปทาน (Supply Chain) ไดแก สนคาคงคลง ตนทน ขอมล การใหบรการลกคา ความสมพนธทดและการรวมมอกนระหวางคคา ปจจยเหลานเปนสงทสาคญในการนามาใชกาหนดกลยทธในการบรหารจดการโซอปทาน (Supply Chain) ไดอยางมประสทธภาพ (Coyle, et al., 2003)

วตถประสงคหลกของ (Supply Chain Management: SCM) (Supply Chain) กเพอลดตนทนการถอครองสนคาใหมากทสด ซงทกกจกรรมตองการลดตนทนในการถอครองสนคาภายใตการคงประสทธภาพการสงมอบโดยการขจดกจกรรมตางๆ ทไมมมลคาเพมและกจกรรมทสงผลตอการเพมของสนคาคงคลง (ธนตโสรตน, 2550)


19

(3) โครงสรางโซอปทาน (Supply Chain Model) ลกษณะโครงสรางของโซอปทานมอยหลายรปแบบสวนมากมลกษณะท

คลาย ๆ กนไมแตกตางกนมากนก ซงรปแบบแรกจะมการไหลในลกษณะของอปสตรม คอ ผจดจายวตถดบ (Supplier) ถงผกระจายสนคา (Distributor) และ ดาวนสตรม ผกระจายสนคา (Distributor) ถง ผบรโภค (Customer)

การระบวาจดไหนคออปสตรมนน ใหใชตาแหนงของบรษททพจารณาเปนหลก ผกระจายสนคา (Distributor) บรษททอยทางดานซาย ทศทางยอนไปหาแหลงวตถดบ จะเรยกวา อปสตรม (Upstream) และเรยกแตละจดบนอปสตรมวา ผจดจายวตถดบ (Supplier) ในทางกลบกน บรษททอยทางดานขวา (ทศทางมงไปหาผบรโภค ) จะเรยกวา ดาวนสตรม (Downstream) และเรยกแตละจดบนดาวนสตรมวา ผบรโภค (Customer)

การเรยงลาดบสวนประกอบของโซอปทานจากอปสตรมไปยงดาวนสตรยมอาจจะเรยงไดดงน

ผจดจายวตถดบ/สวนประกอบ (Raw Material/suppliers) ผผลต (Manufacturers) ผคาสง/ผกระจายสนคา (Wholesalers/distributors) ผคาปลก (Retailers) ผบรโภค (Customer)

ภาพท 2.4 แผนภาพโซอปทาน ทมา: http://www.agriman.doae.go.th/home/news2/Logistics/Binder%202.pdf


20

ภาพท 2.5 การไหลของโซอปทาน ทมา: http://www.agriman.doae.go.th/home/news2/Logistics/Binder%202.pdf

ภาพท 2.6 โครงสราง Supply Chain Management: SCM ทมา: http://www.agriman.doae.go.th/home/news2/Logistics/Binder%202.pdf


21

ภาพท 2.7 Components of Supply Chains (ทมา: http://www.agriman.doae.go.th/home/news2/Logistics/Binder%202.pdf)

หวงโซอปทานประกอบดวยโครงสรางแนวนอน (horizontal structure) และ

โครงสรางแนวตง (vertical structure) มตาแหนงบรษทแกนนา (focal firm) และผใหบรการโลจสตกส (logistics service provider) (ไชยยศและมยขพนธ, 2550)

โครงสรางแนวนอนประกอบดวยดานลกคาไดแกลกคาชนท 1 (tier 1 customers) คอผคาสงลกคาชนท 2 (tier 2 customers) คอผคาปลกและลกคาชนท 3 (tier 2 customers) คอผบรโภคดานซพพลายเออรหรอผผลตวสด (supplier) ไดแกซพพลายเออรชนท 1 (tier 1 suppliers) คอผขายวสดใหกบบรษทซพพลายเออรชนท 2 (tier 2 suppliers) คอผขายวสดใหซพพลายเออรชนท 1 ซพพลายเออรชนท 3 (tier 3 Suppliers) คอผขายวสดใหซพพลายเออรชนท 2 และทอดตอไปจนถงซพพลายเออรจดเรมตน

โครงสรางหวงโซอปทานแนวตง (vertical structure) คอจานวนสมาชกหวงโซอปทานในแตละชน (tier) จานวนสมาชกหวงโซอปทานในแตละวนมมากหรอนอยขนอยกบอตสาหกรรมและชองทางจดจาหนายอตสาหกรรมการผลตสนคาสาเรจรปใชวสดมากหรอนอยแตกตางกน


22

ภาพท 2.8 โครงสรางหวงโซอปทานแนวตงและแนวนอน ทมา: ดดแปลงจาก Stock and Lambert Strategic, Logistics Management, Fourth Edition, ภาพท 2-4 น. 66, McGrew Hill, 2001 อางใน ไชยยศ และมยขพนธ, 2550)

(4) แบบจ าลองการจดการซพพลายเชน SCOR MODEL

แบบจาลองอางองการดาเนนงานในโซอปทานหรอ SCOR Model ถกพฒนาขนตงแตป 1996 จากความมอระหวาง Supply Chain Council (SCC) ซงเปนองคกรอสระกบบรษทอตสาหกรรมตางๆ มากกวา 700 บรษท โดยมจดประสงคเพอสงเสรมและสนบสนนบรษทหรอองคกรทสนใจในการจดการโซอปทานและการนาไปปฏบต SCOR Model ถกพฒนาขนมาเพออธบายลกษณะและแสดงใหเหนกจกรรมทางธรกจทงหมดทเกยวของกบการตอบสนองความพงพอใจของลกคา และชวยแกปญหาการขาดภาษามาตรฐานและกรอบการทางานเดยวกนในการพฒนาโซอปทาน สวนประกอบของแบบจาลองอางองทชวยแกปญหาเหลาน คอ มการกาหนดกระบวนการทางานตางๆ ใหเปนมาตรฐานเดยวกนและมโครงสรางแสดงความสมพนธระหวางกระบวนการ นอกจากนในแบบจาลองอางองการดาเนนงานยงมการกาหนดตวชวด (Metric) สาหรบวดประสทธภาพในแตละกระบวนการเพอกาหนดใหเปนมาตรฐานเดยวกน และยงมการเสนอวธการปฏบตงานทดทสด (Best practice) ในแตละกระบวนการเพอทจะใหบรษทหรอองคกรสามารถนาไปประยกตใชได (Supply-Chain Council, 2004)


23

SCOR model จะประกอบไปดวย 5 กระบวนการจดการหลกคอ 1. Plan เกยวของกบการวางแผนตางๆ 2. Source เกยวของกบการจดซอ จดหา และการขนสงวตถดบ 3. Make เกยวของกบการผลตและการจดการคลงสนคาสาเรจรป 4. Delivery เกยวของกบการจดการในการขนสงสนคาไปยงลกคา 5. Return เกยวของกบสงวตถดบคนกลบผขายหรอผสงมอบ และรบ

สนคาคนจากลกคา

ภาพท 2.9 แผนภาพจาลองแนวคด SCOR MODEL ทมา: https://www.researchgate.net/figure/220039805_fig1_Fig-1-The-five-major-management-processes-of-SCOR-model-Supply-Chain-Council-2010)

การวดสมรรถนะของโซอปทาน คอการวดประเมนวาการจดการโซ

อปทานจะชวยลดตนทนหรอเพมคณคาใหกบองคกรไดอยางไร ซงปจจบนอตสาหกรรมสวนใหญจะมตนทนทเกยวกบการจดการโซอปทานถง 75% ของตนทนการดาเนนงานทงหมด (Palevich, 1999)

การวดสมรรถนะของโซอปทานโดยทวไป จะแบงออกเปน 3 ดาน (Lankford, 2004)

1. ดาน Efficiency โดยใหความสาคญกบตนทนทตาทสด (Minimizing cost) ดวยการลดตนทนของสนคาคงคลง (Inventory cost) หรอ คาใชจายอนๆ ทเกยวของกบตนทนของสนคา Efficiency ทดของบรษท คอการทมกบอตราการหมนเวยน (Turnover) ของสนคาคงคลงทสง


24

2. ดาน Responsiveness โดยจะวดจาก lost sale ทเกดจากการลดสนคาคงคลง การจดการโซอปทานทดจะตองตอบสนองตอความไมแนนอนของตลาดและความตองการของลกคาทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว

3. ดาน Effectiveness โดยการจดการโซอปทานทมประสทธผลจะสมพนธกบการสรางคณคาใหกบลกคาหรอทเรยกวา “Value chain” ซง Effectiveness ของการจดการโซอปทานจะใหความสาคญกบการสราง Value chain มากกวาการลดตนทนสนคาคงคลง (inventory cost) และการเพมประสทธภาพการทางาน (improving productivity) ดานตนทน (Cost) จะเปนการวดประสทธภาพดานการลดตนทนทตาทสด (minimize cost)

การจดการ SUPPLY CHAIN เปนทรกนวากอใหเกดความสะดวกรวดเรว เปนการเพมประสทธภาพของกระบวนการในหวงโซ อปทาน ตงแตการจดซอวตถดบการผลต การจดเกบ และกระจายสนคา การจดการสนคาคงคลง การบรการไปยงผคาปลก และผบรโภคคนสดทาย โดยแตละกระบวนการจะเปนตองมระบบ LOGISTICS เขามาเชอมประสานในการขนยาย ขนสง ลาเลยงสนคาอยางมประสทธภาพ และรวดเรว นนคอ LOGISTICS จะเปนการเคลอนยายสนคาตงแตอตสาหกรรมตนนา (UP STREAM) จนถงอตสาหกรรมปลายนา (DOWN STREAM) โดยระบบ LOGISTICS ซงไดพฒนาเปนระบบประสานเปนหนงเดยวทวโลก หรอทเรยกวา GLOBAL NETWORK LOGISTICS มสวนสาคญตอการพฒนาธรกจเชอมโยงไปยงประเทศตางๆ ทวโลก โดยอาศยระบบการคาอเลกทรอนกส (E-COMMERCE) และ INFORMATION TECHNOLOGY ซงจะชวยลดระยะเวลาคาใชจายเปนผลใหตนทนลดตาลงสามารถเพมประสทธภาพการผลต สรางความไดเปรยบเพมกาไร

(5) ประโยชนของการจดการซพพลายเชน 1. เพมความรวดเรวและความวองไวใหกบธรกจ (Speed and Agility)

เกดความสะดวกรวดเรวและเพมประสทธภาพในกระบวนการตางๆ ของ Supply Chain ทาใหสามารถลดระยะเวลาในการสงมอบสนคา ทาใหการตลาดและการผลตเปนแบบ Just in Time มผลตอการสงมอบวตถดบและบรการตางๆ ไดอยางทนเวลา ซงจะสงผลทดตอการนาสนคาใหมๆ เขาสตลาด (Fast Time To Market)

2. การลดตนทนของสนคาและตนทนรวมไดอยางมประสทธผลและเพม Gain & Profit ใหกบธรกจ เนองจากลดจานวนสนคาคงคลงทาใหตนทนของการดาเนนธรกจในกระบวนการ Supply Chain มตนทนโดยรวมลดลง เชน ตนทนการขนสงตนทนการเกบสนคา ตนทนดอกเบย และตนทนในการลงทนใน Fixed Asset โดยทาใหสามารถขายสนคาไดมากขน โดย Earnings Per Share สงขน เนองจากทกกระบวนการมงไปสความพอใจของลกคาเปนหลก


25

3. การตดสนใจทางธรกจตงอยบนฐานของขอมลและขาวสารทถกตองแมนยา และมเครอขาย Network ไปยงสวนตางๆ ของโลก โดยผานระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology) ทาใหการตดสนใจเปนแบบ E-Rational Decision

4. เพมความสามารถในการแขงขน (Core Competency) ทาใหแตละกระบวนการใน Supply Chain เชอมตอเปนลกโซ มผลทาใหการตลาดและ Logistics สามารถเชอมโยงในระดบโลก (Global Niche) สามารถเพมผลผลต-ยอดขาย เพม market Share และกาไรไดอยางมนคง

5. เปนการรวมพลงทางธรกจ (Business Synergy) กอใหเกดประโยชนสงสดแกทกธรกจทอยในกลมเดยวกนของหวงโซอปทานทซบซอนกน ทาใหมการแบงงานตามความถนด Division of Labour บนอาณาบรเวณซงมความ Specialist และมตนทนทตาสด ซงจะเพมประสทธภาพในเชงการแขงขน (Benchmarking) ทดกวาธรกจอนทไมไดเขามาอยในกระบวนการหวงโซอปทาน

6. เพมประสทธภาพของธรกจไปส Best in Class และพฒนาไปส World Class ทาใหธรกจ SMEs มประสทธภาพในการสามารถแขงขนกบองคกรขนาดใหญได

7. สรางความพอใจใหกบลกคา (Customer Satisfaction) โดยกระบวนการตางๆ ในหวงโซอปทานสามารถสนองตอความตองการของลกคาไดตรงเปาหมาย ซงทาใหขจดอปสรรคการดาเนนงานไดอยางมประสทธภาพ เนองจากแตละกระบวนการสามารถเชอมตอผสมผสานกนแบบปฏสมพนธ คอ มการประสานสมพนธเปนบรณาการ

8. สามารถพฒนาไปสการตลาดแบบบรณาการ Total Integrated Marketing ซงจะมการปรบองคกรไปส Customers Base คอ ลกคาเปนศนยกลางของการดาเนนงานและทาใหการตลาดมการขบเคลอนแบบพลวต (Market Dynamic) เปนการตลาดเพอลกคาอยางแทจรง

9. ในทกกระบวนการสามารถทจะทาดชนชวดประสทธภาพไดอยางเทยงตรง โดยสามารถเลอกรปแบบของ KPI และ Balance Scorecard ใหตรงกบลกษณะของธรกจ

10. เพมกาไรใหกบธรกจ (Profit Gain) และเปนการพฒนาธรกจไปสความยงยน (Sustainable Business) ซงประโยชนขอนจะเปนหวใจของการนา SCM มาใชและเปนหวใจของการทาธรกจ

2.1.2.2 ทฤษฎดานโลจสตกส แนวคดโลจสตกสดงเดม คอ กระบวนการใหไดมาซงสงของ การกกเกบ

ในคลงสนคาและการกระจายสงของเพอใหสามารถนาสนคาทผบรโภคตองการ (the right products) สผบรโภค ในเวลาทถกตอง (right time) ณ สถานททถกตอง ดวยเงอนไข ปรมาณและ


26

ตนทนทถกตอง แนวคดนมตนกาเนดมาจากการเคลอนยายยทโธปกรณไปสแนวรบ (Backer 1999) สวนโลจสตกสสมยใหมจะเนนกระบวนการเคลอนยายสงของ 3 ชนด ไดแกการจดหาและจดสงสนคา (ทงปจจยการผลต สนคาสาเรจรปและบรการ) การแลกเปลยนขอมลขาวสาร และการโอนเงนและชาระเงน

แนวคดโลจสตกสสมยใหมไมใชเนนแตเรองการเคลอนยายสนคาในเวลาและสถานททตองการ แตไดววฒนาการไปเปนการบรหารจดการดานเวลาและการทางาน โดยลดความสญเปลา การจดการทกสงทไมมคณคาเพม มการใชทรพยากรอยางคมคาและสามารถตอบสนองความตองการของลกคาได หรอทเรยกวา “lean logistics and lean manufacturing” ทเนนกระแสการเคลอนยายหรอไหลเวยน (flow) ของสนคา บรการและขอมลมากกวาการเกบสนคาในคลง (stock) องคประกอบสาคญของโลจสตกสในทางธรกจ จงประกอบดวย

(1) การพยากรณอปสงค (2) กลยทธการจดหา (strategic sourcing) (3) การขนสง (4) การบรหารสนคาคงคลง (5) การเคลอนยายวตถดบ (material handling) (6) โกดงสนคา (warehousing) (7) บรรจภณฑและหบหอ (packaging) (8) การตอบสนองตอคาสงซอ (order fulfillment) (9) การบรการลกคา (customer service) การบรณาการแนวคดการจดการหวงโซอปทานกบโลจสตกส ในวชาการ

จดการสมยใหม การจดการหวงโซอปทานมความหมายกวางกวา ความหมายของโลจสตกส (Russell 2009) อนทจรงโลจสตกส คอ หนงในหาองคประกอบสาคญของการจดการหวงโซอปทาน ดงในรปท 2.2 ซงประกอบดวยการเชอมโยงระหวางผทเกยวของ โดยใชสารสนเทศ การบรหารการผลตและการขนสงรวมกบการบรณาการกระบวนการทางธรกจ อยางมประสทธภาพสงสด


27

ภาพท 2.10 ววฒนาการของแนวคดโลจสตกสกบซพพลายเชน ทมา: Russell, 2009

การบรหารจดการหวงโซอปทานจงเปนกจกรรมตลอดหวงโซอปทาน (กจกรรมทงสวนทไหลขนและไหลลงตลอดแนวหวงโซ ) มการเรยบเรยง (orchestrated) และประสาน (coordinate) กจกรรมตางๆ (เสมอนหนงวามหนวยงานกลางเปนผรบผดชอบ) เพอใหมนใจวาอปทานตอสนคาจะสอดคลองกบอปสงคในทกๆ ขนตอนของหวงโซ มการแบงปนขอมลและเทคโนโลยระหวางผเกยวของทกขนตอนเพอกอใหเกดนวตกรรม เพอลดระยะเวลาของวงจรการพฒนาสนคา ลดวงจรระยะเวลา มการใชกระแส (flows) การเคลอนยายของสนคาและปจจยการผลตแทน “สนคาคงคลง” เพอตอบสนองความตองการของลกคา ลดตนทน และเพมความพอใจใหแกลกคาอยางมประสทธภาพกลาวโดยสรป การจดการหวงโซอปทาน คอ กจกรรมการจดการผลตสนคาทมมลคาเพมสงและมคณภาพตามความตองการของลกคา แลวจดสงใหลกคาดวยตนทนตาสาทสดและระดบบรการ (service level) ทไววางใจไดมากทสด

บทบาทของ Logistics ทมตอแตละ Sector นนพบวาการจดการโลจสตกสไมเพยงแตละมความสาคญตอการดาเนนธรกจในการลดตนทน การเพมผลกาไรและการตอบสนองกบความตองการของลกคาเทานน แตการจดการโลจสตกสยงมความสาคญตอการจดการในภาคสวนตางๆ ทงในเรองการเพมประสทธภาพในกระบวนการทางาน และการกอใหเกดประโยชนตอสงคมใน


28

เรองของการลดขอผดพลาดตางๆ ทเกดจากระบวนการทางานทไมมประสทธภาพและสามารถปองกนเหตรายแรงทจะเกดขนได

การดาเนนธรกจโดยการใชโลจสตกสในการจดการธรกจประกอบดวยผลลพธทงหมด 6 ประการ ไดแก

1. ความรวดเรวในการสงมอบสนคา (Speed Delivery) ความรวดเรวในการสงมอบสนคาเปนการตอบสนองความตองการของลกคาและทาใหลกคาเกดความพงพอใจ ซงเปนผลจากการวางแผน การดาเนนการ การควบคม และการลดขนตอนในการดาเนนการทไมจาเปน รวมถงการทางานทสอดคลองกนภายในองคกรและในหวงโซอปทาน

2. การไหลลนของสนคา (Physical Flow) การจดการในกระบวนการเคลอนยายและสาเลยง (Moving & Carriage) ของสนคามความสาคญตอการเพมขดความสามารถของการแขงขนทางการตลาดทมความซบซอน ซงโลจสตกสไดเขาไปมบทบาทในฐานะหนาท (Functional) ทสาคญของกระบวนการทางการตลาด (สมยใหม)

3. การไหลลนของขอมลขาวสาร (Information Flow) การไหลลนของขอมลขาวสารสงผลใหเกดการบรณาการการทางานหรอการดาเนนธรกจทงภายในองคกรและหวงโซอปทานทาใหแตละหนวยสามารถวางแผนในการดาเนนธรกจทมตนทนทเหมาะสมและไมสงผลกระทบตอแตละกจกรรมในหวงโซอปทานซงจะนาไปสประโยชนสสดใน การจดการธรกจ

4. การสรางมลคาเพม (Value Added) ในกจกรรมทเกยวของกบความตองการของตลาด (Market Demand)

5. ลดตนทนในสวนทเกยวกบการดาเนนการเกยวกบสนคาและการดแลและขนสงสนคา (Cargoes Handling & Carriage Cost) โดยตนทนเกดจากการดาเนนกจกรรมทาง โลจสตกสทจะมผลตอการเพมขดความสามารถทางการแขงขน

6. เพมศกยภาพและประสทธภาพของการแขงขน 2.1.3 ทฤษฎทเกยวของการกบบรหารการผลตและการด าเนนงาน (Operation

Management) 2.1.3.1 ววฒนาการของการบรหารการผลตและการด าเนนงาน

แนวคดและวทยาการดานการบรหารการปฏบตการมจดเรมตนจาก ความพยายามทจะทาใหการปฏบตงานตาง ๆ ดาเนน ไปอยางมประสทธภาพ อนทจรงความสนใจในเรองนเกดขนมากวา 500 ปตามความเหนของ Voss (2007) ตาราเกยวกบการบรหารการปฏบตการทเกาแกทสดคอ De Re Metallica ซง Georgius Agricola เขยนขนในป1556 เพออธบายเทคโนโลยการ ทาเหมองแร การถลงโลหะและการจดการแรงงานในเหมอง ความรดานบรหารการปฏบตการเรมไดรบความสนใจในตนศตวรรษ ท 20 ตามการเตบโตของธรกจอตสาหกรรมในสหรฐอเมรกา


29

โดยเฉพาะอยางยง ความรในสวนทเกยวของกบการศกษาวธปฏบต งานของคนและเครองจกร เชน การศกษาการทางานของคนงานในโรงงานถลงเหลก โดย Frederick Taylor (Taylor, 1919) และการศกษาวธกอกาแพงอฐ โดย Frank Gilbreth (Barnes, 1980; Groover, 2007) ตอมาในระหวางสงครามโลกครงทสอง เกดการคดคนองคความรใหม ๆ มากขน เชน นกวชาการชาวองกฤษนาความรดานคณตศาสตรมาประยกตใชในการวเคราะห ขอมลเพอตดสนใจ เกดการสรางระบบบรหารงานปฏบตการดวยวธการวเคราะหเชงปรมาณ (Taha, 1989) เกดระบบฝกทกษะ การปฏบตงานภายใตหนวยงาน Training Within Industry (TWI) Service ของกองทพสหรฐ (Dinero, 2005) ระบบการฝกอบรม นชวยใหสหรฐอเมรกาผลตเลนสคณภาพดซงเปนยทโธปกรณสาคญไดรวดเรวกวา สงผลใหไดเปรยบในสงคราม (Dinero, 2005; Drucker, 1991) ภายหลงสงครามสนสด การใชความรดานนยงเปนเครองมอสาคญในการฟนฟเศรษฐกจอตสาหกรรมของญปน ผประกอบการและผบรหารของบรษทหลายแหงไดเยยมชมกจการทหารในสหรฐอเมรกาและนาความรนนมาประยกตใ ช (Imai, 1991; Tsutsui, 2001) ทศทางการพฒนาองคความรบรหารการปฏบตการเปนไปเพอสรางความไดเปรยบในการดาเนนการและทาใหองคกร บรรลภารกจตามเปาหมาย จงอาจกลาวไดวา ความรดานบรหารการปฏบตการมประโยชนตอการจดสรรการใชทรพยากรทมอย จากดใหเกดประโยชนสงสด ดวยการจดการกระบวนการสรางคณคาใหแกสงคม (Chopra et al., 2004) ในทานองเดยวกน ความสาเรจขององคกรขนอยกบความสามารถในการทจะใชทรพยากรทมใหเปนประโยชนแกการบรรลเปาหมายของธรกจดวยการ ดาเนนกจกรรมตาง ๆ ตอบสนองตอความตองการของลกคาและสรางผลตอบแทนมากพอทจะดารงอยไดอยางยงยน (Jacobs et al., 2009; Heizer & Render, 2008; Meredith, 1992; Reid & Sanders, 2007; Russell & Taylor III, 2003; และ Schroeder, 2008)

ภาพรวมขององคความรบรหารการปฏบตการปรากฏขนในราวป1950s (Meredith & Amoako-Gyampah, 1990 อางถงใน จาก..วารสารบรหารธรกจ Nieto et al., 1999) สาระสาคญของความรนประกอบดวย การออกแบบระบบงาน การบรหารสนคาคงคลง การวางแผนการผลต การพฒนาผลตภณฑการจดการคณภาพ กลยทธการบรหารการปฏบตการและการประยกตใชเทคนคการ วเคราะหเชงปรมาณ การบรหารการปฏบตการมความสาคญตอการจดการระบบงาน ตงแตการสรรคสรางผลตภณฑหรอบรการรป แบบตาง ๆ จนกระทงสามารถนาเสนอสนคาและบรการทเปนประโยชนตอผบรโภค กจกรรมในระบบงานนหมายรวมถง การวางแผน ควบคมดแลใหการดาเนนงานทกขนตอน ตงแตการออกแบบ จดหาวตถดบ ผลต จดสงและบรการหลงการขายเปนไป อยางมประสทธภาพ


30

ตารางท 2.3 ววฒนาการของการบรหารการผลตและการดาเนนงาน

Meredith (1992)

• Operations in the Global Market • Designing the Transformation Process • Planning for Operations • Controlling the Transformation Process

Russell & Taylor III (2003)

• Strategic Importance of Operations • Designing the Operations System • Managing the Supply Chain • Ensuring Quality

Heizer & Render (2006, 2008) • Designing Operations • Managing Operations • Quantitative Modules

Schroeder (2008) • Process Design • Quality • Capacity & Scheduling • Inventory

Jacobs et al. (2009) • Strategy • Processes • Supply Chain Design • Planning & Controlling the Supply Chain

2.1.3.2 แนวโนมของการจดการดานการผลตและการด าเนนงาน

ในปจจบนการแขงขนของธรกจอตสาหกรรมและทวเพมขนขอบเขตของการแขง ขนขยายตวจากระดบทองถนระดบประเทศไปสระดบนานาชาตการตดตอสอสารทโยงใยโลกใหใกลกนทาใหผบรโภคไดรบขาวสารขอมลเกยวกบสนคาและบรการทหลากหลายทาใหมทางเลอกมากยง ขนการผลตจงตองพยายามปรบปรงเพมผลตภาพและพฒนาผลตภณฑใหมใหดงดดใจลกคามากยง ขนทาใหกระแสโลกาภวตนเขามามอทธพลตอการหาแหลงวตถดบแหลงเงนและตลาดของผลตภณฑการผลตไมจาเปนทจะตองใชวตถดบในประเทศทแพงกวาถามแหลงอนทถกกวาธรกจสามารถยายฐานการผลตไปอยในประเทศทคาแรงคนงานตากวาเพอลดตนทนการผลตหรอเพอหลกเลยงขอจา กดของการกดกนทางการคากลยทธการรวมตวกนทางธรกจในปจจบนการดาเนนธรกจมลกษณะเปนเครอขาย (Network) ทเชอมโยงกนตงแตผขายผผลตผจดจาหนายผคาสงผคา


31

ปลกจนถงลก คาทเปนผใชการรวมตวภายในอตสาหกรรมเดยวกนในรปแบบพนธมตรทางกลยทธ (Strategic Alliance) กอใหเกดอานาจตอรองกบคคามากยงขนดงนนการไดมาซงปจจยการผลตทมาจากแหลงวตถดบตางๆ มแนวโนมจะตองทาเปนสญญาระยะยาวหรอสญญาทไมเปนลายลกษณอกษรอนเปนความรวมมอระหวางกนและกนระหวางคคาทแนนแฟนยงขนความหลากหลายของผลตภณฑและการตอบสนองลกคาเฉพาะราย (Customization) แพรหลายมากขนความนยมในผลตภณฑมวลชนเรมเสอมลงลกคาเรมตองการสนคาและบรการทตอบสนองความตองการเฉพาะแบบทไมซาใครการผลตจงมแนวโนมจะมปรมาณการผลตตอ Lot ทตาลงทาใหตองหาวธจะผลตผลตภณฑทหลากหลายไดในตนทนทตารวมทงตองพยายามคดคนพฒนาผลตภณฑใหมใหดงดดใจลกคาอยเสมอใหทนกบวงจรชวตผลตภณฑทสนลงและสงทสาคญทสดคอความกาวหนาในเทคโนโลยทงดานการผลตโดย ตรงเชนการใชแสงเลเซอรและดานอนๆ เชนการใชขอมลทางอนเตอรเนต (Internet) การตดตอดวยพาณชยอเลกทรอนกส (E-Commerce) ลวนแตมผลตอคณภาพผลตภาพปรมาณและตนทนของการผลตเปนอยางมาก

2.2 งานวจยทเกยวของ

กฤษณา กอร (2543) การศกษาปญหาและอปสรรคในการควบคมสนคาคงเหลอกรณศกษาธรกจอตสาหกรรมอเลคโทรนคสในจงหวดปทมธาน มวตถประสงคในการวจยเพอทราบปญหาและอปสรรคดานระบบสนคาคงเหลอ เพอทราบแนวทางในการปรบปรงแกไขปญหาการควบคมสนคาทมประสทธภาพและเออประโยชนตอธรกจอตสาหกรรมอ เลคโทรนคส โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการวจย ผลการวจย พบวา ปญหาและอปสรรคทมผลตอการควบคมสนคาคงเหลอ มปญหาและอปสรรคเปนบางครง และมการเสนอแนะแนวปฏบตในการแกไขปญหาการควบคมสนคาคงเหลอจากผตอบแบบสอบถาม ในดานการรบ จายสนคา การเกบรกษาสนคา

สรเดช จรชยสกล (2550) ไดทาการศกษาปญหาอปสรรคและกาหนดกลยทธการกระจายสนคา (Distribution) ของโอวลตนยเอชทสาหรบรานคาแบบดงเดม (Traditional Trade) ในเขตกรงเทพมหานคร ของบรษท เอ เอฟ จากด มวตถประสงคในการศกษา เพอศกษาปญหาและสาเหตของปญหาการกระจายสนคาเครองดมโอวลตนยเอชทในรานคาแบบดงเดม (Traditional Trade) และทาการวเคราะหหาสาเหตหลกททาใหเกดปญหาและเพอกาหนดกลยทธและแนวทางการแกไขปญหาในการเพมศกยภาพการกระจายสนคาเครองดม โอวลตน ยเอชท ในรานคาแบบดงเดม (Traditional Trade) โดยทาการศกษาเกบรวบรวมขอมลปฐมภมจากการสมภาษณผบรหารระดบสงพนกงานขายและเจาของรานคา โดยการสมภาษณเชงลก แบบมโครงสราง ในการสมภาษณจะมโครงรางของคาถามในการหาคาตอบ และขอมลทตยภม จากขอมลการกระจายสนคา (Distribution) สวน


32

ครองตลาด จากบทความของสอตางๆ ทเกยวของ เพอใชในการวเคราะหเปรยบเทยบ ขอมลคแขงขน โดยกระบวนการจดการเชงกลยทธ เพอวเคราะหปญหาและกาหนดกลยทธเพอเพมประสทธภาพในการกระจายสนคาและกาหนดกลยทธในระดบตางๆ จากผลการศกษาพบวา บรษท เอ เอฟ จากด มปญหาอปสรรคดานการกระจายสนคาทไมสามารถเขาถงรานคาปลกทวไปไดครอบคลมทกพนทในเขตกรงเทพมหานคร เนองจากชองทางการจดจาหนายทบรษทใชกระจายสนคาไปสรานคาแบบดงเดม (Traditional Trade) ทมอยในปจจบนยงไมเพยงพอ และพบวาคแขงขนหลกของบรษทมความสามารถในการกระจายสนคาไปสรานคาไดครอบคลมมากกวา ทาใหบรษทเสยเปรยบในการแขงขน

กรณา หงสไทย (2551) การศกษาปญหาอปสรรคและกาหนดกลยทธเพอแกไขปญหาการสงมอบสนคาของซพพลายเออร โดยการศกษาในครงนกาหนดขอบขายในการศกษาเกยวกบปญหาการสงมอบสนคาวตถดบประเภทขงสดของซพพลายเออรวตถประสงคเพอศกษาลกษณะและผลกระทบของปญหาและอปสรรคการสงมอบสนคาของซพพลายเออรทมตอกระบวนการดาเนนงานของโรงงาน และกาหนดกลยทธในการแกไขปญหาจากการศกษาพบวา ปญหาการสงมอบสนคาของซพพลายเออรสวนใหญเกดจากการทกระบวนการสงซอไมสมพนธกบการจดหาวตถดบของซพพลายเออร จงไดเสนอแนวคดในการปรบปรงกระบวนการจดซอใหม โดยการทาสญญารายปกบทาง ซพพลายเออรและแจงปรมาณความตองการทงปเ พอใหทางซพพลายเออรสามารถวางแผนในการจดหาวตถดบไดลวงหนาเปนเวลานาน และนาเสนอแนวคดในการปรบแผนการผลตใหอยในชวงของฤดการเกบเกยวทาควบคกน เพอแกไขปญหาทางดานคณภาพของวตถดบ ตลอดจนทาใหซพพลายเออรสามารถจดสงไดตามปรมาณททางโรงงานตองการ และทางบรษทสามารถควบคมราคาได

สายใจ ชวาร (2551) ไดมการศกษาถงปญหาและกาหนดกลยทธการลดตนทนทางดานโลจสตกส โดยการศกษานไดกาหนดขอบขายในการขนสงโดยใชตคอนเทนเนอร 20 ฟตโดยทาการเกบรวบรวมขอมลของซพพลายเออรดานการขนสงและการใชประโยชนของตคอนเทนเนอร รวมถงไดมการเกบขอมลจากเอกสารภายในองคกรและการสงแบบสอบถามรวมถงการสมภาษณเชงลกกบผทเกยวของ เพอศกษาถงลกษณะของปญหาและผลกระทบขององคกรทตองการแกไขอยางเรงดวนและศกษาปญหาราคาสนคาทสงขน ทเกดจากคาใชจายในการขนสงสนคารวมถงศกษาและกาหนดกลยทธในการแกไขปญหาของราคาสนคาทสงขน จากการศกษาขอมลพบวา สาเหตททาใหตนทนทางดานโลจสตกสสงขนมาจากภาวะวกฤตนามนทสงขน มผลตอราคาวตถดบและคาขนสงสงขน และการใชพนทของตคอนเทนเนอรยงไมเตมประสทธภาพผศกษาไดทาการวเคราะหและหาทางแกไขปญหาพบวา สามารถแกปญหาไดทง 2 ทาง โดยสามารถเปลยนเสนทางการขนสงสนคา จากทางถนน เปลยนเปนการขนสงทางรถไฟและวธการใชพนทของตคอนเทนเนอรในการบรรจสนคาใหเกดประสทธภาพสงสด


33

ชนมเจรญ แสวงรตน (2551) ไดทาการศกษาปจจยทมผลตอตนทนทางดานโลจสตกสของหตถอตสาหกรรมไทย รวมทงศกษาภาพรวมทงดานตนทนโลจสตกสขององคกรผผลตสนคา หตถอตสาหกรรมไทยโดยเรมตนจากการสารวจขอมลผผลตสนคาหตถอตสาหกรรมในเขตจงหวดเชยงใหม ลาพน และลาปาง จากผลการสารวจกลมสนคาทมยอดขายมากทสด 5 อนดบแรกพบวาประกอบดวยหตถอตสาหกรรมประเภทผาและผลตภณฑจากผา และของใช/ประดบตกแตงซงกลมนไดถกกาหนดไวเปนขอบเขตของการศกษาวจย แบบสอบถามถกพฒนาขนภายใตกรอบแนวคดกจกรรมโลจสตกส 13 กจกรรมของ Stock and Lambert (2002) มาประยกตรวมกบแนวทางการคานวณตนทนโลจสตกสตอ GDP ของประเทศ ตลอดจนกจกรรมการดาเนนงานพนฐานของกลม หตถอตสาหกรรม เปนหลกจากการวเคราะหความสมพนธของปจจยตางๆ กบตนทนโลจสตกสตามกจกรรมของกลมตวอยางหตถอตสาหกรรมทงสน 70 ตวอยาง ชบงวาปจจยการบรการลกคา การจางผรบเหมาชวงและเงอนไขการคา การจดซอวตถดบ และระดบของวตถดบ เปนปจจยทมอทธพลตอตนทนการบรหารจดการโลจสตกส ปจจยการบรหารสนคาคงคลง เปนปจจยทมอทธพลตอตนทนการถอครองสนคาคงคลง ปจจยทาเลทตงโรงงานและคลงสนคา เปนปจจยทมอทธพลตอตนทนการบรหารคลงสนคา และปจจยการขนสง เปนปจจยทมอทธพลตอตนทนการขนสงของกลมตวอยาง หตถอตสาหกรรมทระดบความเชอมน 95 เปอรเซนต

ทวศกด เทพพทกษ (2549) ไดศกษาระบบโลจสตกสและการเพมขดความสามารถในการแขงขนสาหรบผลตภณฑ OTOP ในจงหวดชลบร โดยมวตถประสงคหลกเพอเปนการกระตน 18 การเตบโตและเพอสรางความไดเปรยบในเชงการแขงขนของธรกจ ซงผประกอบการ OTOP จาเปนตองผลตสนคาทมคณภาพโดยมตนทนทตารวมทงทาการสงมอบสนคาและบรการใหเกนความคาดหวงของลกคา โดยการนาเอาการจดการโลจสตกสมาประยกตใชในการดาเนนการธรกจ OTOP ซงพอสรปไดวาผประกอบการ OTOP ยงไมใหความสาคญและตระหนกถงบทบาทของระบบ โลจสตกสมากเทาไรนก และในการศกษาครงนกจะเปนการตรวจสอบหาประเดนตางๆ ทเกยวของกบการนาเอาระบบโลจสตกสเขามาประยกตใชในการดาเนนธรกจของผประกอบการ OTOP

ปวณา ทองบญยง (2551) ไดนาระบบโลจสตกสมาประยกตในในธรกจการเลยงหอยนางรม เพอชวยในการวางแผนการเลยง หอยนางรมไดอยางมประสทธภาพและนาไปสการเพมศกยภาพในการแขงขนและเปนแนวทางใหเกษตรกรทราบถงตนทนดานโลจสตกสทเกดขนโดยศกษาตงแตผทเกยวของในหวงโซอปทานและระบบโลจสตกส

เอกลกษณ กเกยรตวงศ (2552) ไดศกษาเกยวกบสภาพการจดการโลจสตกสของฝายผลตทเกดขนจรงในปจจบนของอตสาหกรรมผผลตนามนพช และหาแนวทางในการปรบปรงประสทธภาพการผลต โดยมงเนนไปทเฉพาะกจกรรมดานการผลต ซงไดใชวธ Quick Scan Method เปนเครองมอในการศกษาเพอวเคราะหโครงสรางภายในขององคกร กระบวนการผลตตลอดจนความ


34

เชอมโยงการทางานในแตละแผนกทเกยวของกบการผลต ซงขอมลทใชในการศกษาไดมาจากการสมภาษณ และการรวบรวมขอมล และทาการวเคราะหทงเชงคณภาพและเชงปรมาณ

รพทธ ศลาจนทร, ธนพงษ กจดารงทรพย, ธตวฒน ไมตรแพน (2551) ไดศกษาเรองการเพมประสทธภาพการจดการภายในองคกรของรานบาบคว ฮท จงหวดขอนแกน โดยผศกษาไดทาการศกษาถงปญหา 3 ดาน คอดานการบรหารทรพยากรบคคล ดานสนคาคงคลงและดานการตลาด ในการแกไขปญหาดานการบรหารทรพยากรบคคล ผศกษาไดทาการกาหนดขอบเขตและหนาทของพนกงานแตละคนใหชดเจน เพอลดปญหาการใหบรการลกคาทลาชา ในการแกไขปญหาดานการตลาด ผศกษาไดจดทาแผนการตลาดเพอชวยเพมยอดขายใหมากขน ในการแกไขปญหาดานสนคาคงคลง ผศกษาไดจดทาแผนประมาณการจดซอวตถดบเพอลดปญหาวตถดบคงเหลอมากเกนไป

นนทยา จรวรรณกล (2543) ไดศกษาการลดปญหาการสงสนคาลาชาในโรงงานผลตเครองประดบ โดยทาการศกษาขนตอนการไหลของงาน และทาการปรบปรงในหลาย ๆ ดาน ไดแกการทาใหขนตอนการไหลของงานสนลงโดยทาการตดงานทไมกอใหเกดคณคาบางสวนออกไปพฒนาปรบเปลยนขนตอนการไหลของงานและมการจดทาแผนการผลตเบองตนเพอใหการผลตเปนไปตามแผนทจดทาผลการทาวจยพบวาประสทธภาพของการไหลเชงการผลตเพมขน 14.4% อตราการซอมงานลดลง 47.4% และการสงมอบสนคาลาชาลดลง 66.6%

นชสรา รกอานวยกจ (2538) ไดพฒนาระบบการควบคมการผลตในอตสาหกรรมการผลตเครองประดบ พบวาโรงงานตวอยางประสบปญหาดานการบรหารจดการ ดานการควบคมการผลต รวมทงการควบคมการเบกใชวตถดบ และสนคาสาเรจรป ผวจยไดมการ นาเอาระบบคอมพวเตอรมาชวยในการออกแบบเอกสาร และรายงานการผลตทจาเปน มการประชมตดตามปญหาทางการผลต รวมทงการพฒนาระบบการควบคมเกยวกบวตถดบ งานระหวางผลตและสนคาสาเรจรป ผลการวจยพบวา มการควบคมและตดตามงานในระหวางผลตทเปนระบบและรดกมยงขน ทาใหเปอรเซนตความสญหายของชนงานในระหวางผลตลดลง จากเดม 2.48% ลดลงเหลอเพยง 0.27%

ปยะรตน ลมปนลชาต (2544) ไดศกษาสาเหตของงานทาซาเพอลดการสญเสยเวลาในโรงงานเครองประดบ พบวาโรงงานตวอยางประสบปญหาเรองการสงสนคาไมทนตามกา หนดเนองจากมปรมาณงานทาซสามากในแผนกหลอตวเรอนและแผนกขด ผวจยไดทาการปรบปรงโดย 34 ใชเทคนคตาง ๆ ไดแก การออกแบบการทดลองเพอกาหนดสภาวะในการทางานทเหมาะสมสาหรบแผนกหลอตวเรอน การนาเครองจกรเขามาใชแทนพนกงานเพอลดความผดพลาดทเกดจากคนสาหรบแผนกขด และการกาหนดมาตรฐานในการทางาน โดยกาหนดคมอวธการทางานสาหรบการทางานในขนตอนตาง ๆ ผลการวจยผลวาปรมาณงานทาซสาแผนกหลอตวเรอนลดลงจาก 9.5% เหลอ 6.08% แผนกขดลดลงจาก 8% เหลอ 4.91% และยงสงผลใหจานวนงานทสงไมทนกาหนดลดลงถง 20%


35

ชลน แซล (2548) ไดศกษากลยทธในการเพมขดจากดความสามารถทางดานการตลาดของบรษท อภโชคกรป จากด ซงเปนบรษททประสบปญหายอดขายลดลงอยางตอเนองตงแตป 2546 ขาดการขยายชองทางทางการตลาด บคลากรทางดานการตลาดและการทางานของพนกงานขายขาดความรบผดชอบ ตราสนคายงไมเปนทรจกเทาทควร จงไดวเคราะหเพอหาสาเหตทเกดขนโดยวเคราะหสภาพแวดลอมอตสาหกรรมการแขงขน การวเคราะหสภาพแวดลอมทางอตสาหกรรมเฟอรนเจอรในจงหวดขอนแกน การวเคราะหสภาพแวดลอมในและภายนอก (SWOT ANALYSIS) และแบบสอบถาม ซงจากการวเคราะหพบวาปญหาทเกดขนมสาเหตมาจากดานการประชาสมพนธขาดการสงเสรมการตลาดและการบรหาร ดงนนบรษทจงดาเนนการแกไขโดยการวางแผนกลยทธและจดทาโปรแกรมตาง ๆ แบงออกเปนแผนในสวนของงานขาย งานบรหาร และพฒนาบคลากร รวมถงแผนระยะยาวจากการศกษาทฤษฎและงานวจยทเกยวของ ผวจยไดนาเอามาเปนแนวทางเพอทจะทาใหทราบขนตอนในการเพมประสทธภาพกระบวนการวางแผนการผลต ใชการวเคราะหกระบวนการการพยากรณ จากการเกบรวบรวมขอมลยอนหลง เพอทาใหสามารถเพมประสทธภาพการผลตของโรงงานกรณศกษา บรษท ABC (ประเทศไทย) จากด การจดทาแผนอยางมคณภาพสาหรบการผลตสนคาและบรการ

สาหรบในตางประเทศไดมผพฒนาเครองมอทใชในการประเมนชวด ความสามารถขององคกรในรปแบบตางๆ ดงเชน Van Hoek (1998) ไดเสนอแบบประเมนองคกรทประยกตรวมแนวคดโซอปทาน และกลยทธขององคกร, Beamon (1999) ไดพฒนาตวแบบประเมนความสามารถของโซอปทานระบบการผลต (manufacturing supply chains) โดยพจารณาดานวตถดบ กาลงการผลต และความยดหยนในการผลต, Shah และ Singh (2001) ไดรวมเอากรอบแนวคดของการเปรยบเทยบสมรรถนะ (Benchmarking) มาเปนสวนหนงของรปแบบการประเมนโซอปทาน, Rohit Bhatnagar, Amrik S. Sohal (2003) ไดศกษาเพอประเมนความสามารถในการแขงขนของโซอปทานในดานตางๆ อนประกอบไปดวย ชวงเวลารอคอย (Lead Time), ระบบพสด 19 คงคลง (Inventory), ชวงเวลาสนคาเขาสตลาด (Time to Market), คณภาพ (Quality), การบรการลกคา (Customer Service) และความยดหยน (Flexibility) โดยจะนาปจจยดานตางๆ ประกอบดวย ปจจยดานการเลอกผงโรงงาน (Plant Location Factor), ปจจยดานความไมแนนอนของโซอปทาน (Supply Chain Uncertainty) และปจจยดานหลกปฏบตในกระบวนการผลต (Manufacturing Practices) มาเปนตวประเมนความสามารถในการแขงขนของโซอปทานในแตละองคประกอบดงกลาว

Gunasekaran, C. Patel, Ronald E. McGaughey (2003) ไดพฒนาสรางกรอบการประเมนโซอปทาน อนประกอบไปดวยมาตรวด 3 ระดบไดแก ระดบกลยทธ, ระดบยทธวธและระดบปฏบตการ โดยนามาประเมนกระบวนการหลกของโซอปทานอนไดแกการวางแผน (plan), การนสาเขาปจจยการผลต (source), การประกอบ (make/assemble) และการจดสง (delivery)


36

Jan Olhager, Erik Selldin (2003) ไดพฒนารปแบบการประเมนโซอปทานโดยการสรางกรอบการพจารณาโซอปทานออกเปน 4 ดานคอ โซอปทานดานการออกแบบ (supply chain design), โซอปทานดานสวนประสมขององคกร (supply chain integration), โซอปทานดานการวางแผนและการควบคม (supply chain planning and control) และโซอปทานดานการสอสาร (supply chain communication) โดยแตละดานนนจะประกอบไปดวยปจจยยอยๆ ซงจะถกประเมนเพอหาลาดบความสาคญของปจจยเหลานนวามผลตอโซอปทานในแตละดานมากนอยเพยงไร

Pricha Pantumsinchai et al. (2002) ไดศกษาและพฒนาเครองมอทใชในการประเมนชวดความสามารถขององคกร โดยทใชแนวคดหลกของโลจสตกสและการจดการโซอปทานมาประยกตใชรวมกบเทคนคการประเมนสมรรถนะขององคกร ในการหามาตรฐานการตอบสนองอยางรวดเรวสาหรบอตสาหกรรมสงทอไทย โดยอาศยแนวคดของการจดการโซอปทาน ซงจากการวจยสามารถสรปมาตรฐานทชวยเพมความสามารถในการแขงขนใหแกโรงงาน 6 ประการไดแกมาตรฐานสทธมนษยชน, มาตรฐานการประกนคณภาพ, มาตรฐานผลตผล, มาตรฐานการคาและการพฒนาผลตภณฑ, มาตรฐานการแลกเปลยนขอมลอเลคทรอนกส, มาตรฐานการตอบสนองอยางรวดเรว

นอกจากนนยงมการรวมเอากรอบแนวคดการประเมนความสามารถในดานตางๆ มาประยกตรวมกบแนวคดการประเมนความสามารถโซอปทานนนยงมผศกษาในรปแบบทชเฉพาะเจาะจงในกจกรรมการดาเนนงานใดๆ อาทเชน Kee-hung Lai, E.W.T. Ngai, T.C.E. Cheng (2002) ไดทาการศกษาการสรางรปแบบการประเมนโซอปทานทเกยวของกบงานดานการขนสง โดยใชแบบจาลองอางองการดาเนนงาน (SCOR Model) (SCOR model) เปนรปแบบการ 20 ประเมนโซอปทานดานการขนสง อนประกอบไปดวยความเชอมน (Reliability), ความยดหยนและการตอบสนอง (Flexibility and Responsiveness), ตนทน (Cost) และมลคาสนทรพย (Assets) โดยองคประกอบเหลานจะถกมองเปนหลกการพนฐานในมมมองดานการขนสง 3 ประการคอ ประสทธภาพการบรการใหกบผสงสนคา, ประสทธภาพการจดการดานการขนสงของผขนสงสนคา และ ประสทธภาพการบรการใหกบผรบสนคา โดยมมมองเหลานจะถกพจารณาประเมนดวยตวชวด26 หวขอ

Ismail Erol, William G. Ferrell Jr. (2003) ไดศกษาวธทสนบสนนการตดสนใจเพอเลอกโซอปทานสาหรบการกระจายสนคา ซงจะประกอบดวยผสงมอบ (network of supplier), คลงสนคา (warehouses) และลกคา (customers) โดยใชหลกการของการประเมนโซอปทานในดานความเชอมน (Reliability), ความยดหยน (Flexibility) และตนทน (Cost) เพอใชเปนสวนสนบสนนการตดสนใจสาหรบการเลอกสายโซอปทานสาหรบการกระจายสนคา (distributor)


37

2.3 กรอบแนวคดงานวจย จากการทบทวนวรรณกรรมสามารถสรปเปนกรอบแนวคดงานวจยไดดงน

ตวแปรตน ตวแปรตาม

ภาพท 2.11 กรอบงานวจย

สมมตฐานท 1: การจดการดานซพพลายเชน สงผลตอประสทธภาพของการจดการ

ดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย สมมตฐานท 2: การจดการดานซพพลายเชน สงผลตอการจดการดานการผลตและการ

ปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย สมมตฐานท 3: การจดการดานซพพลายเชน สงผลตอประสทธผลของการปฏบตการ

ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย สมมตฐานท 4: การจดการดานผลตและการปฏบตการสงผลตอประสทธผลของการ

ปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

ประสทธผลของการปฏบตการ

การจดการผลตและการปฏบตการ

การจดการดานซพพลายเชน

ประสทธภาพของการจดการ ดานโลจสตกส


38

บทท 3 วธการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงสารวจ (Survey Research) มวตถประสงคเพอศกษา

ความสมพนธของการบรหารจดการซพพลายเชน การจดการโลจสจก การจดการปฏบตการ ทสงผลตอประสทธภาพการดาเนนการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอมในกรงเทพมหานครฯ โดยมขนตอนดาเนนการวจยดงตอไปน

3.1 ระเบยบวธวจย

วตถประสงคเพอศกษาความสมพนธของการบรหารจดการซพพลายเชน การจดการ

โลจสจก การจดการปฏบตการ ประสทธภาพการดาเนนการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอมในประเทศไทย โดยไดทาการศกษากจกรรมของธรกจขนาดยอมและขนาดกลาง ในแตละดาน ดงน

ดานการจดการซพพลายเชน (ความสมพนธกบซพพลายเออร ความสมพนธกบลกคา ระบบการหาชนสวนแบบทนเวลา (Just-in-time) ระบบการจดหาแบบอเลกโทรนกส การจดหาจากแหลงภายนอก (Outsource) การจดการวางแผนซพพลายเชนเชงกลยทธ การเปรยบเทยบการบรหารซพพลายเชนกบบรษทภายนอก จานวนสนคาคงคลงเหมาะสม

การจดการปฏบตการ (สามารถลดเวลาการผลตไดสามารถลดตนทนการผลตได สามารถพยากรณความตองการไดถกตองสามารถวางแผนกาลงการผลตไดมประสทธภาพในการผลตเหนอคแขงสามารถลดระดบสนคาคงคลงได สามารถประมาณการณตนทนได

3.2 ประชากรและกลมตวอยาง

การกาหนดประชากรและกลมตวอยางทใชในการศกษามดงน ประชากรทใชในการศกษาครงนไดแก จานวนของผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

การกาหนดขนาดของกลมตวอยางใชตารางกาหนดตวอยางของ Yamane (1973) โดยเลอกกลมตวอยางจากประชากรทอาศยอยในเขตกรงเทพมหานคร เมอนามาคานวณหาขนาดของกลมตวอยางโดยใชสตรของ Yamaneซงกาหนดความเชอมนท 95%และความคลาดเคลอนไวท 0.05 โดยกาหนดขนาดของกลมตวอยางไว 100 ตวอยาง


39

3.3 ตวแปรทใชในศกษา

3.3.1 ตวแปรอสระและตวแปรตน 3.3.1.1 การจดการดานซพพลายเชน

1. ความสมพนธกบซพพลายเออร 2. ความสมพนธกบลกคา 3. ระบบการหาชนสวนแบบทนเวลา (Just-in-time) 4. ระบบการจดหาแบบอเลกโทรนกส 5. การจดหาจากแหลงภายนอก(Outsource) 6. การจดการวางแผนซพพลายเชนเชงกลยทธ 7. การเปรยบเทยบการบรหารซพพลายเชนกบบรษทภายนอก 8. มซพพลายเออรจานวนนอยราย 9. จานวนสนคาคงคลงเหมาะสม

3.3.1.2 การจดการผลตและการปฏบตการ 1. ดานการลดเวลาการผลต 2. ดานการลดตนทนการผลต 3. ดานการพยากรณความตองการไดถกตอง 4. ดานการวางแผนกาลงการผลตได 5. ดานการมประสทธภาพในการผลตเหนอคแขง 6. ดานการลดระดบสนคาคงคลงได 7. ดานการสามารถประมาณการณตนทนได

3.3.2 ตวแปรตาม 3.3.2.1 การจดการดานโลจสตกส

1. สามารถปรบความสามารถของการจดการคลงสนคาไดอยางรวดเรว 2. สามารถปรบความสามารถดานการขนสงไดอยางรวดเรว 3. สามารถประสานงานระหวางกจกรรมในการเตมเตมสนคา การขนสง

และการกระจายสนคา 3.3.2.2 ประสทธผลของการปฏบตการ

1. สามารถปรบกาลงการผลตไดอยางรวดเรวตามความตองการ 2. สามารถเตรยมเครองมอหรอเครองจกรไดอยางรวดเรวเมอมระดบท

ตองการเปลยนแปลง


40

3. มระบบการผลตทยดหยนเพอตอบสนองตอรปแบบคาสงซอได 4. มระดบกระบวนการผลตแบบอตโนมตทสงในการผลตสนคา

3.3.2.3 การจดการผลตและการปฏบตการ 1. ดานการลดเวลาการผลต 2. ดานการลดตนทนการผลต 3. ดานการพยากรณความตองการไดถกตอง 4. ดานการวางแผนกาลงการผลตได 5. ดานการมประสทธภาพในการผลตเหนอคแขง 6. ดานการลดระดบสนคาคงคลงได 7. ดานการสามารถประมาณการณตนทนได

3.4 สมมตฐานการวจย

3.4.1 สมมตฐานทเกยวของกบการจดการดานซพพลายเชน

สมมตฐานท 1: การจดการดานซพพลายเชน สงผลตอประสทธภาพของการจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

สมมตฐานท 2: การจดการดานซพพลายเชน สงผลตอการจดการดานการผลตและการปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

สมมตฐานท 3: การจดการดานซพพลายเชน สงผลตอประสทธผลของการปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

3.4.2 สมมตฐานทเกยวของกบการจดการดานผลตและการปฏบตการ สมมตฐานท 4: การจดการดานผลตและการปฏบตการสงผลตอประสทธผลของ

การปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

3.5 เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยในครงนผวจยไดใชแบบสอบถาม (Questionnaire) เปนเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลซงแบงเปนเนอหาแบบสอบถามเปน 4 สวนดงน

สวนท 1 รายละเอยดทวไป เปนลกษณะคาถามปลายเปด ไดแก ชอบรษท, กอตงเมอ, ธรกจของบรษท, หนสนระยะยาว, การเปลยนแปลงในสนทรพยถาวร, อายบรษท, การคดกาไรคดเปน ROA/ROE และจานวนพนกงานในองคกรเปนตน


41

สวนท 2 การลงทน เปนลกษณะคาถามปลายเปดเกยวกบสนทรพยถาวร และการลงทนของบรษท และมบางขอเปนการใชคาถามปลายปด

สวนท 3 ความทาทายทางธรกจเปนคาถามปลายปด เลอกตอบไดหลายขอ แบงเปนขอยอยได 2 หวขอ ดงน 1) ความทาทายทเผชญในธรกจปจจบน 2) ความทาทายทางการเงน

สวนท 4 การปฏบตการ โดยคาถามในสวนนจะทาการเกบขอมลแบบ 5-point Likert Scale ดงน

1 - ไมเหนดวยอยางยง 2 - ไมเหนดวย 3 - ไมใชทงเหนดวยหรอไมเหนดวย 4 - เหนดวย 5 - เหนดวยอยางยง

การอภปรายผลการวจย ผวจยใชเกณฑคาเฉลยในการแปลผล ซงผลจากการคานวณโดยใชสตรการคานวณความกวางของอนตรภาคชน มดงน (มลลกา บนนาค, 2543: p.38)

จากสตรความกวางของอนตรภาคชน = ขอมลทมคาสงสด-ขอมลทมคาตาสด จานวนชน

= 5 - 1 5

= 0.8 ดงนนเกณฑการประเมนผล การอภปรายในสวนของ Descriptive ผลการวจยของ

ลกษณะแบบสอบถามทใชระดบการวดขอมลประเภทอนตรภาคชน (Interval Scale) ผวจยใชเกณฑเฉลย ดงน

คะแนนเฉลย 4.21-5.00 หมายถง ผตอบแบบสอบถามมความคดเหน อยในระดบเหนดวยอยางยง

คะแนนเฉลย 3.41-4.20 หมายถง ผตอบแบบสอบถามมความคดเหน อยในระดบเหนดวย คะแนนเฉลย 2.61-3.40 หมายถง ผตอบแบบสอบถามมความคดเหน อยในระดบไมใช

ทงเหนดวยหรอไมเหนดวย คะแนนเฉลย 1.81-2.60 หมายถง ผตอบแบบสอบถามมความคดเหน อยในระดบ

ไมเหนดวย คะแนนเฉลย 1.00-1.80 หมายถง ผตอบแบบสอบถามมความคดเหน อยในระดบ

ไมเหนดวยอยางยง


42

3.6 การเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลไดจาก 2 แหลง คอ 3.6.1 แหลงขอมลทตยภม

ไดจากการศกษาคนควาจากขอมลทมผรวบรวมไวจากหนวยงานตางๆ ทงของภาครฐและเอกชน ดงน

- บทความ วทยานพนธ และรายงานวจยทเกยวของ - ขอมลจากอนเทอรเนต

3.6.2 แหลงขอมลปฐมภม ไดจากการใชแบบสอบถามเกบขอมลจากกลมตวอยาง จานวน 100ตวอยาง โดย

เรมเกบรวบรวมขอมลในระหวางเดอน มนาคม พ.ศ. 2559 จนไดขอมลตวอยางตามทตองการ ซงเปนขอมลทเกบโดยศนยวจยธรกจ คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร

3.7 การวเคราะหขอมล

หลงจากประมวลผลขอมลจากแบบสอบถามแลว ผวจยจะนาขอมลมาวเคราะหทางสถต

ดวยคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมสาเรจรป ซงจะใชวธการวเคราะหขอมลเชงอนมาน (Inferential Statistic) เปนการศกษาขอมลของกลมตวอยางและทดสอบสมมตฐานโดยใชโปรแกรมสาเรจรปทางสถต ดงตอไปน

1. การวเคราะหปจจย (Factor Analysis) ในการจดกลมตวแปรทมความสมพนธกนไวเปนปจจยตวเดยวกน เพอใหสอความหมายตวแปรไดอยางครอบคลม

2. การวเคราะหสมการถดถอยเชงพหคณ (Multiple Linear Regression) เพอทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรอสระ คอปจจยการจดการดานซพพลายเชน และการจดการปฏบตการ ตวแปรตามคอการจดการดานโลจสตกส และประสทธผลของการจดการปฏบตการ


43

บทท 4 ผลการวจยและอภปรายผล

จากการเกบขอมลแบบสอบถาม โดยศนยวจยธรกจ คณะพาณชยศาสตรและการบญช

มหาวทยาลยธรรมศาสตร จากกลมตวอยางของธรกจขนาดกลางและขนาดยอมในประเทศไทย โดยทงสน 99 ตวอยาง เพอศกษาความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน การจดการโลจสตกส การจดการปฏบตการ ผวจยไดนาขอมลทไดจากกลมตวอยางดงกลาว มาประมวลผลและวเคราะหโดยใชเครองมอทางสถต โดยสามารถแบงผลการวเคราะหได ดงน

4.1 ขอมลลกษณะของธรกจของผตอบแบบสอบถาม 4.2 คะแนนเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบความคดเหนตอตววดของตว

แปรอสระ และตวแปรตาม 4.3 การวเคราะหปจจย

4.3.1 การวเคราะหความเหมาะสมตวแปรอสระโดยการใชวธการวเคราะหปจจย 4.3.2 การกาหนดกลมปจจย (Factor Analysis) 4.3.3 การวเคราะหสมการถดถอยเชงเสน (Linear Regression Analysis) เพอ

ศกษาความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน การจดการโลจสตกส การจดการปฏบตการของธรกจขนาดกลาง และขนาดยอม ในประเทศไทย

4.1 ขอมลลกษณะของธรกจของผตอบแบบสอบถาม

การ เกบขอม ลจากทางศนย ว จ ย ธ รก จ คณะพาณชยศาสตร และการบญชมหาวทยาลยธรรมศาสตรครงน ทางศนยวจยไดเกบแบบสอบถามโดยการสมภาษณ และแจกแบบสอบถามใหกบผบรหารธรกจขนาดกลาง และขนาดยอมในประเทศไทย โดยทางศนยวจยไดรบแบบสอบถามทงสนจานวน 106 ชด ในระยะเวลา 2 เดอน (กรกฎาคม-สงหาคม 2559) ซงทางผวจยไดตดแบบสอบถามทไมสมบรณ จานวน 7 ชดออก เนองจากตองการผตอบแบบสอบถามทใหขอมลไดครบถวนเทานน ทงนผวจยไดรบแบบสอบถามทมความสมบรณทงสนจานวน 99 ชด โดยมลกษณะของธรกจดงน


44

ตารางท 4.1 ประเภทของกจการตามจานวน

ประเภทของกจการ จ านวน (บรษท) กจการการผลต (Production Sector) 40

กจการการคา (Trading Sector) 30 กจการบรการ (Service Sector) 29

ตารางท 4.2 ลกษณะความทาทายทางธรกจทเผชญอยในปจจบน

ลกษณะความทาทายทางธรกจ จ านวน

การบรโภคลดลงอยางมาก 29 การสงซอจากลกคาลดลง 41

ราคาลดลงเนองจากมการผลตสนคาจากตลาดโลกเพมขน 18

การนาเขาสนคาราคาถกกวาจากตางประเทศ ไมม สดสวนทางการตลาดของคแขงเพมขน (เนองจากสนคาคณภาพสงกวา) 44

สดสวนทางการตลาดของคแขงเพมขน (เนองจากสนคาคณภาพราคาถกกวา) 34

ลกคารายใหญขอใหลดราคา 54 ลกหนชะลอการชาระหน 37

ความยงยากในการหาลกคารายใหม ไมม ความยงยากในการจดหาวตถดบ 17

จากตารางท 4.1 และ 4.2 ลกษณะของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม สามารถ

แบงเปน กจการการผลต (รวมถงภาคเกษตรกรรม) 40% กจการการคา 30% และกจการการบรการ 29% ตามลาดบ นอกจากนยงพบวาความทาทายทธรกจสวนใหญเผชญอยนนมาจาก ลกคารายใหญของใหปรบลดราคาลง สดสวนทางการตลาดของคแขงเพมขน (เนองจากสนคาคณภาพสงกวา ) รวมทงการไดรบคาสงซอจากลกคาทลดลงอกดวย


45

4.2 คะแนนเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบความคดเหนตอตววดของตวแปรอสระ และตวแปรตาม

ขอมลทไดจากผตอบแบบสอบถามทครบถวนสมบรณจานวนทงสน 99 ชด สามารถสรป

คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกษาความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน การจดการโลจสตกส การจดการปฏบตการ ดงน

ตารางท 4.3 คาเฉลย และสวนเบยงเบนของแตละตววด

Variables Mean Std.

Deviation การแปลคา

ปจจยการจดการดานซพพลายเชน

ความสมพนธกบซพพลายเออร 3.78 1.29 เหนดวย

คอนขางมาก

ความสมพนธกบลกคา 4.22 1.03

เหนดวย มากทสด

ระบบการหาชนสวนแบบทนเวลา (Just-in-time) 3.22 1.51 เหนดวย ระบบการจดหาแบบอเลกโทรนกส 2.73 1.59 เหนดวย

การจดหาจากแหลงภายนอก (Outsource) 2.45 1.39 เหนดวย

การจดการวางแผนซพพลายเชนเชงกลยทธ 2.77 1.53 เหนดวย การเปรยบเทยบการบรหารซพพลายเชน กบบรษทภายนอก

2.54 1.58 เหนดวย

มซพพลายเออรจานวนนอยราย 2.65 1.44 เหนดวย

จานวนสนคาคงคลงเหมาะสม 2.77 1.47 เหนดวย

ปจจยดานการปฏบตการ สามารถลดเวลาในการผลตได 2.90 1.47 เหนดวย

สามารถลดตนทนได 2.99 1.48 เหนดวย

สามารถพยากรณไดถกตอง 2.98 1.44 เหนดวย สามารถวางแผนกาลงการผลตได 3.23 1.50 เหนดวย


46

ตารางท 4.3 คาเฉลย และสวนเบยงเบนของแตละตววด (ตอ)

Variables Mean Std.

Deviation การแปลคา

ประสทธภาพในการผลตสงกวาคแขง 2.97 1.49 เหนดวย สามารถลดระดบสนคาคงคลงได 2.64 1.53 เหนดวย

สามารถประมาณตนทนไดถกตอง 3.33 1.45 เหนดวย

ปจจยดานประสทธผลดานการปฏบตการบรษทของทาน สามารถปรบกาลงการผลตไดอยางรวดเรวเมอมระดบความตองการทเปลยนแปลง

3.06 1.46 เหนดวย

สามารถเตรยมเครองมอหรอเครองจกรไดอยางรวดเรวเมอมระดบความตองการทเปลยนแปลง

3.06 1.54 เหนดวย

มระบบการผลตทยดหยนเพอตอบสนองตอรปแบบคาสงซอได

3.24 1.54 เหนดวย

มระดบของกระบวนการผลตแบบอตโนมตทสงในการผลตสนคา

2.34 1.42 เหนดวย

ปจจยดานการจดการโลจสตกส สามารถปรบความสามารถของสวนงานจดเกบสนคา (Warehouse) ไดอยางรวดเรวเมอมระดบความตองการทเปลยนแปลง

2.79 1.50 เหนดวย

สามารถปรบระบบการขนสงไดอยางรวดเรวเมอมระดบความตองการทเปลยนแปลง

3.08 1.53 เหนดวย

มการประสานงานกจกรรมระหวางสวนงาน การเตมเตมสนคาการขนสงและการกระจายสนคากบสมาชกอนๆ ในซพพลายเชน

2.60 1.42 เหนดวย

สามารถนาสงสนคาไดอยางมประสทธภาพในยามทรบเรง

3.04 1.49 เหนดวย


47

4.3 การวเคราะหปจจย

จากการเกบรวบรวมขอมลศกษาความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน การจดการโลจสตกส การจดการปฏบตการ ซงไดจากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ หลงจากตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถามทไดรบมาแลวนน เพอเกดความถกตองของการวเคราะหและทาใหขอมลทมความเหมาะสมมากยงขน ผวจยไดดาเนนการวเคราะหความเหมาะสมของแตละปจจยอกครง กอนทจะนาขอมลไปวเคราะหทางสถตตอไป เนองจากขอมลทไดจากแบบสอบถามของแตละตววดและปจจยนน อาจมแนวโนมหรอมความสมพนธของขอมลไปในทศทางเดยวกน ซงสามารถนามารวมกนและกาหนดเปนปจจยใหทมความเหมาะสมมากยงขน

4.3.1 การวเคราะหความเหมาะสมตวแปรอสระโดยการใชวธการวเคราะหปจจย เพอทจะทดสอบวาปจจยอสระนน มความเหมาะสมทจะใชในการวเคราะห

ปจจย (Factor Analysis) หรอไม ผวจยไดใชการวเคราะห Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy (KMO) หากมคา KMO สง (คาทยอมรบคอ 0.5-1.0) แสดงวาขอมลมความเหมาะสมในการนามาวเคราะหปจจย แตถาหากมคา KMO ตากวา 0.5 แสดงวาขอมลนนไมเหมาะสมทจะนาไปวเคราะหปจจย และในสวนของการทดสอบ Bartlett's Test of Sphericity เปนการ

ทดสอบวาตวแปรตางๆ มความสมพนธระกวางกนหรอไม โดยการวจยครงนไดกาหนด α = 0.05 และตงสมมตฐาน คอ

H0: คอ ตวแปรไมมความสมพนธระหวางกน H1: คอ ตวแปรมความสมพนธระหวางกน

ตารางท 4.4 KMO และ Bartlett's Test of Sphericity ของตวแปรอสระ

KMO and Bartlett's Test

Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy. .807

Bartlett's Test of Sphericity

Approx. Chi-Square 254.005

df 36 Sig. .000


48

จากตาราง 4.4 พบวา เมอทาการทดสอบความเหมาะสมของขอมลในการวเคราะหปจจย จะไดคา KMO เทากบ 0.807 ซงหมายความวาขอมลทรวบรวมมานนสามารถนาไปใชวเคราะหปจจยอยในระดบทดมาก และเมอทาการทดสอบ Bartlett's Test of Sphericity พบวาคา Chi-

Square เทากบ 0.000 ซงมคานอยกวาระดบนยสาคญ α = 0.05 จงปฏเสธ H0 ดงนนตวแปรอสระทงหมดมความเปนตวแปรทความสมพนธระหวางกน

4.3.2 การก าหนดกลมปจจย (Factor Analysis) จากการทดสอบเพอยนยนวาตวแปรมความเหมาะสมทจะนามาใชวเคราะห

ตอไป โดยขนตอนตอมาของเทคนคการวเคราะหปจจย (Factor Analysis) จะเปนจดกลมตวแปรและกาหนดเปนปจจยเปนกลม ๆ หรอเรยกวาการสกดปจจย (Extraction) โดยจะใชวธสกดปจจยแบบ Principal Component Analysis (PCA) และวธการหมนแกนแบบ Varimax ซงจะใชคา Eigenvalue ทมคามากกวา 1 และคา Factor Loading ของตวแปรในปจจย จะตองไมนอยไปกวา 0.45 และตวแปรแตละตว ตองไมมคา Factor Loading สงใกลเคยงกนในปจจยมากกวา 1 ปจจย ซงวธการทกลาวมาจะทาใหปจจยมความเหมาะสมในการวเคราะหหาสมการถดถอยเชงเสน

เมอทาการวเคราะหปจจยทง 4 กบตวแปรทง 5 ตวแลว พบวาสามารถสกดปจจยออกมาไดทงหมด 6 ปจจย และสามารถอธบายคาความแปรปรวนของตวแปรทงหมดได เทากบ 67.115% (ตามรายละเอยดทแสดงในภาคผนวก ข) สามารถสรปลกษณะของปจจยโดยพจารณาจากคานาหนกขององคประกอบ (Factor Loading) ทมคามากกวา 0.45 ได ดงน


49

ตารางท 4.5 เปรยบเทยบปจจยและตวแปรทไดจากการทบทวนวรรณกรรมและการทาการวเคราะหปจจย

ปจจยทไดจากการทบทวนวรรณกรรม ปจจยทไดจากการวเคราะหปจจย ปจจยการจดการดานซพพลายเชน

ความสมพนธกบซพพลายเออร ความสมพนธกบลกคาและคคา ความสมพนธกบลกคา ระบบการหาชนสวนแบบทนเวลา (Just-in-time) ระบบการจดหาแบบอเลกโทรนกส การจดหาจากแหลงภายนอก (Outsource) การจดการวางแผนซพพลายเชนเชงกลยทธ การเปรยบเทยบการบรหารซพพลายเชนกบบรษทภายนอก มซพพลายเออรจานวนนอยราย จานวนสนคาคงคลงเหมาะสม

การจดหาเชงกลยทธ (Procurement and Outsourcing)

ปจจยดานการปฏบตการ สามารถลดเวลาในการผลตได สามารถลดตนทนได สามารถพยากรณไดถกตอง สามารถวางแผนกาลงการผลตได ประสทธภาพในการผลตสงกวาคแขง สามารถลดระดบสนคาคงคลงได สามารถประมาณตนทนไดถกตอง

การจดการการวางแผนการผลตและการลดตนทน

ปจจยดานประสทธผลดานการปฏบตการ ปจจยดานประสทธผลดานการปฏบตการ

สามารถปรบกาลงการผลตไดอยางรวดเรวเมอมระดบความตองการทเปลยนแปลง สามารถเตรยมเครองมอหรอเครองจกรไดอยางรวดเรวเมอมระดบความตองการทเปลยนแปลง มระบบการผลตทยดหยนเพอตอบสนองตอรปแบบคาสงซอได มระดบของกระบวนการผลตแบบอตโนมตทสงในการผลตสนคา


50

ตารางท 4.5 เปรยบเทยบปจจยและตวแปรทไดจากการทบทวนวรรณกรรมและการทาการวเคราะหปจจย (ตอ)

ปจจยทไดจากการทบทวนวรรณกรรม ปจจยทไดจากการวเคราะหปจจย ปจจยดานการจดการโลจสตกส ปจจยดานการจดการโลจสตกส

สามารถปรบความสามารถของสวนงานจดเกบสนคา (Warehouse) ไดอยางรวดเรวเมอมระดบความตองการทเปลยนแปลง สามารถปรบระบบการขนสงไดอยางรวดเรวเมอมระดบความตองการทเปลยนแปลง มการประสานงานกจกรรมระหวางสวนงานการเตมเตมสนคาการขนสงและการกระจายสนคากบสมาชกอนๆ ในซพพลายเชน สามารถนาสงสนคาไดอยางมประสทธภาพในยามทรบเรง

4.3.3 การวเคราะหสมการถดถอยเชงเสน (Linear Regression Analysis)

เพอศกษาความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน การจดการโลจสตกส การจดการปฏบตการของธรกจขนาดกลาง และขนาดยอม ในประเทศไทย

จากการผลวเคราะหปจจยในตารางท 4.5-4.8 ผวจยไดทาการปรบเปลยนสมมตฐานวจยเพอใหสอดคลองกบผลทไดจากการจดกลมใหม ดงน


51

ภาพท 4.1 กรอบงานวจยใหม สมมตฐานท 5: ความสมพนธกบลกคาและคคาสงผลตอประสทธภาพของการจดการ

ดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย สมมตฐานท 6: สงผลตอประสทธภาพของการจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาด

กลางและขนาดยอม ในประเทศไทย สมมตฐานท 7: ความสมพนธกบลกคาและคคา สงผลตอการจดการการวางแผนการ

ผลตและการลดตนทนของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย


การจดการผลตและการปฏบตการ

การบรหารความสมพนธกบลกคาและคคา



การจดการผลตและ การปฏบตการ

การจดหาเชงกลยทธ


ประสทธผลของการปฏบตการ การจดการการวางแผนการผลตและการลดตนทน


52

สมมตฐานท 8: การจดหาเชงกลยทธ (Procurement and Outsourcing) สงผลตอการจดการการวางแผนการผลตและการลดตนทน ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

สมมตฐานท 9: ความสมพนธกบลกคาและคคา สงผลตอประสทธผลของการปฏบตการ ในธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

สมมตฐานท 10: การจดหาเชงกลยทธ (Procurement and Outsourcing) สงผลตอประสทธผลของการปฏบตการ ในธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

สมมตฐานท 11: การจดการการวางแผนการผลตและการลดตนทนสงผลตอประสทธผลของการปฏบตการ ในธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

จากนน ผวจยใชการวเคราะหสมการถดถอยเชงเสน (Linear Regression Analysis) แบบ Enter Multi Regression เพอหาความสมพนธระหวางปจจยดานตาง ๆ ทไดจากการจดกลมใหมโดยการวเคราะหปจจย เพอศกษาความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน การจดการโลจสตกส การจดการปฏบตการของธรกจขนาดกลาง และขนาดยอม ในประเทศไทย ซงใชขอมลจากแบบสอบถามทไดผานการตรวจสอบความสมบรณทงหมดจานวน 99 ชด ทระดบนยสาคญ 0.05 ไดผลในการวเคราะห ดงน

4.3.3.1 ความสมพนธของการจดการหวงโซอปทานตอการจดการโลจสตกส

ตารางท 4.6 ตวแบบทไดจากการวเคราะหถดถอยเชงเสน (Regression Model Summary)

Model R R Square Adjusted R Square Std. Error of the

Estimate

1 .547 .299 .284 1.20249

จากตารางท 4.6 ปจจยทง 2 ดานสามารถมคาสมประสทธตวกาหนด (R Square)

สงสดเทากบรอยละ 29 หรออกนยหนงคอปจจยทงหมดสามารถอธบายความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของการจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยไดรอยละ 29 สวนทเหลออกรอยละ 71 เปนสวนทไดรบอทธพลจากปจจยอน ๆ ในสวนของคาความผดพลาดมาตรฐานมคาเทากบ 1.20249 ตารางท 4.7 ผลการทดสอบสมมตฐานภาพรวมในสมการถดถอยเชงเสนของตวแบบ (ANOVA) ระหวาง


53

ความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของการจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

ANOVA

Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.

1

Regression 59.207 2 29.603 20.473 .000b

Residual 138.814 96 1.446

Total 198.020 98 สมมตฐานทใชในการวเคราะหผลจากตารางท 4.10 ม ดงน H0: ปจจยทไดจากการวเคราะหปจจยทง 2 ปจจยไมมผลตอความสมพนธของการ

จดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของการจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญ

H1: มอยางนอย 1 ปจจยทมผลตอความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของการจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญ

ซงผลทไดจากการทดสอบพบวา F-Test มคา Sig. = 0.000 ซงมคานอยกวาคาระดบนยสาคญทไดกาหนดไวท 0.05 จงสามารถปฏเสธ H0 จงสามารถสรปไดวามอยางนอย 1 ปจจยทมผลตอความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของการจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญ


54

ตารางท 4.8 ผลการวเคราะหผลการวเคราะหการถดถอยเชงพหคณ (Multiple Regression Analysis) ของความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของการจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญ

Model Unstandardized

Coefficients Standardized Coefficients t Sig.

B Std. Error Beta (Constant) 3.141 .121 25.993 .000

การจดหาเชงกลยทธ (Procurement and

Outsourcing)

.603 .121 .424 4.962 .000

ความสมพนธกบลกคาและคคา

.491 .121 .345 4.040 .000

เมอพจารณาคา Sig. จากตารางท 8 แลว สามารถสรปไดวาความสมพนธของการ

จดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของการจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญอยางมนยสาคญทระดบ 0.05 มจานวนทงหมด 2 ปจจย ซงมคา T-Test ของแตละปจจยนอยกวา 0.05 โดยมคาสมประสทธของสมการถดถอย (Beta Coefficient) เทากนทง 2 ปจจย

ผลทไดจากการวเคราะหการถดถอย สามารถตอบแตละสมมตฐานของงานวจย ไดดงน สมมตฐานท 5: ความสมพนธกบลกคาและคคาสงผลตอประสทธภาพของการจดการ

ดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย จากผลการวจย คาสถต T-Test มคา Sig. เทากบ 0.000 ซงมคานอยกวาระดบ

นยสาคญท 0.05 จงสามารถยอมรบ สมมตฐานท 5 และสามารถตความไดวาความสมพนธกบลกคาและคคาสงผลตอประสทธภาพของการจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

การพฒนาความสมพนธตงแตตนนาถงปลายนา ไดแกซพพลายเออรผจดหาวตถดบเพอใชในการผลตสนคาของบรษท ไปจนถงปลายนาคอลกคาของบรษท ถงจะเปนความรวมมอกนระหวางองคกรแตระบบการทางานมการประสานงานกนเสมอนเปนองคกรเดยวกน โดยมการแลกเปลยนขอมลความตองการของลกคา ใชเทคโนโลยมาชวยในการออกแบบระบบและการจดเกบ


55

ขอมลลกคา เมอทราบความตองการ (Demand) ทแทจรงของผบรโภคแลว บรษทสามารถนาขอมลไปวเคราะหรวมกบซพพลายเออรเพอพยากรณการผลตสนคาเพอตอบสนองความตองการของผบรโภคทมอยจรง ทาใหบรษทลดตนทนในการจดเกบสนคาไวในคลงสนคาได มการประสานงานในการเตมเตมสนคา ไปยงศนยกระจายสนคาตางๆ รวมถงยงสามารถการสงมอบสนคาไดทนเวลา รวดเรวอกดวย ซงผลดงกลาวไดสอดคลองกบงานวจยในบทท 2 เชนงานวจยของนนทยา จรวรรณกล (2543) ไดศกษาการลดปญหาการสงสนคาลาชาในโรงงานผลตเครองประดบ โดยทาการศกษาขนตอนการไหลของงาน และทาการปรบปรงในหลาย ๆ ดาน ไดแกการสรางความสมพนธกบซพพลายเออรโดยมการแลกเปลยนขอมล ของฝายลกคาและซพพลายเออร การพฒนาปรบเปลยนขนตอนการไหลของงานและมการจดทาแผนการผลตเบองตนเพอใหการผลตเปนไปตามแผนทจดทาผลการทาวจยพบวาประสทธภาพของการไหลเชงการผลตเพมขน 14.4% อตราการซอมงานลดลง 47.4% และการสงมอบสนคาลาชาลดลง 66.6% งานวจยของ รพทธ ศลาจนทร, ธนพงษ กจดารงทรพย, ธตวฒน ไมตรแพน (2551) ไดศกษาเรองการเพมประสทธภาพการจดการภายในองคกรของรานบาบคว ฮท จงหวดขอนแกน โดยผศกษาไดทาการศกษาถงปญหา 3 ดาน คอดานการบรหารทรพยากรบคคล ดานสนคาคงคลงและดานการตลาด ในการแกไขปญหาดานการบรหารทรพยากรบคคล ผศกษาไดทาการกาหนดขอบเขตและหนาทของพนกงานแตละคนใหชดเจน เพอลดปญหาการใหบรการลกคาทลาชา ในการแกไขปญหาในการแกไขปญหาดานสนคาคงคลง ผศกษาไดจดทาแผนประมาณการจดซอวตถดบเพอลดปญหาวตถดบคงเหลอมากซงไดมการแลกเปลยนขอมลนกบทางซพพลายเออรผจดหาวตถดบอกดวย

สมมตฐานท 6: การจดหาเชงกลยทธ (Procurement and Outsourcing) สงผลตอประสทธภาพของการจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

จากผลการวจย คาสถต T-Test มคา Sig. เทากบ 0.000 ซงมคานอยกวาระดบนยสาคญท 0.05 จงสามารถยอมรบ สมมตฐานท 6 และสามารถตความไดวาการจดหาเชงกลยทธ (Procurement and Outsourcing) สงผลตอประสทธภาพของการจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย การจดซอจดหา หรอทเปนทรจกในชอของการจดหา (Procurement) เปนจดเชอมโยงทสาคญในโซอปทาน สามารถมอทธพลตอความสาเรจโดยรวมขององคกรไดมาก สงสาคญของงานจดซอจดหากคอ จะตองมอปทานของวตถดบทพอเพยง ในราคาทเหมาะสม มคณภาพตามทตองการ ในสถานททถกตอง และในเวลาทถกตองมความสาคญตอโรงงานผลตใดๆ กตาม กระบวนการนมความสาคญมากทในชวงเวลาหลายปทผานมา หลายๆ องคกรไดสรางหนวยงานและฝายทมขนาดใหญ เพอจดการกบธรกรรมกบซพพลายเออร นอกเหนอจากการบรหารจานวนซพพลายเออรแลว ยงมบรษทอกจานวนมากทพยายามจะเปลยนจากความสมพนธในอดตแบบแขงขนกบซพพลายเออร มาสความสมพนธทเหมอนเปนหนสวนหรอเปนพนธมตรกนมากขน


56

ความสมพนธรปแบบนมงเนนผลประโยชนรวมกน แมวาทงสองฝายตองสรางผลกาไรเพอจะอยรอดแตกอาจมสวนตางๆ ทการรวมมอกนจะทาใหลดตนทนออกจากโซอปทานได พนธกจของการจดซอจดหา คอ การใหไดมาซงผลตภณฑ วตถดบ และการบรการ ทตองการโดยฝายผลต ฝายกระจายสนคา และองคกรบรการ ณ เวลาทถกตอง ราคาทถกตอง สถานททถกตอง ปรมาณ และคณภาพทถกตอง ซงผลดงกลาวไดสอดคลองกบงานวจยในบทท 2 เชนงานวจยกรณา หงสไทย (2551) การศกษาปญหาอปสรรคและกาหนดกลยทธเพอแกไขปญหาการสงมอบสนคาของซพพลายเออร โดยการศกษาในครงนกาหนดขอบขายในการศกษาเกยวกบปญหาการสงมอบสนคาวตถดบประเภทขงสดของซพพลายเออรวตถประสงคเพอศกษาลกษณะและผลกระทบของปญหาและอปสรรคการสงมอบสนคาของซพพลายเออรทมตอกระบวนการดาเนนงานของโรงงาน และกาหนดกลยทธในการแกไขปญหาจากการศกษาพบวา ปญหาการสงมอบสนคาของซพพลายเออรสวนใหญเกดจากการทกระบวนการสงซอไมสมพนธกบการจดหาวตถดบของซพพลายเออร จงไดเสนอแนวคดในการปรบปรงกระบวนการจดซอใหม โดยการทาสญญารายปกบทางซพพลายเออรและแจงปรมาณความตองการทงปเพอใหทางซพพลายเออรสามารถวางแผนในการจดหาวตถดบไดลวงหนาเปนเวลานาน และนาเสนอแนวคดในการปรบแผนการผลตใหอยในชวงของฤดการเกบเกยวทาควบคกน เพอแกไขปญหาทางดานคณภาพของวตถดบ ตลอดจนทาใหซพพลายเออรสามารถจดสงไดตามปรมาณททางโรงงานตองการ และทางบรษทสามารถควบคมราคาได

4.3.3.2 ความสมพนธของการจดการหวงโซอปทานตอการจดการผลตและปฏบตการ


Model R R Square Adjusted R

Square Std. Error of the

Estimate

1 .522 .273 .258 1.13471


สงสดเทากบรอยละ 27 หรออกนยหนงคอปจจยทงหมดสามารถอธบายความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของการจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ใน


57

ประเทศไทยไดรอยละ 27 สวนทเหลออกรอยละ 78 เปนสวนทไดรบอทธพลจากปจจยอน ๆ ในสวนของคาความผดพลาดมาตรฐานมคาเทากบ 1.13471

ตารางท 4.10 ผลการทดสอบสมมตฐานภาพรวมในสมการถดถอยเชงเสนของตวแบบ (ANOVA) ระหวางความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอการจดการผลตและปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

ANOVA

Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.

1

Regression 46.394 2 23.197 18.016 .000b

Residual 123.606 96 1.288 Total 170.000 98

สมมตฐานทใชในการวเคราะหผลจากตารางท 4.10 ม ดงน H0: ปจจยทไดจากการวเคราะหปจจยทง 2 ปจจยไมมผลตอความสมพนธของการ

จดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของการจดการดานการผลตและปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญ

H1: มอยางนอย 1 ปจจยทมผลตอความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของการจดการดานการผลตและปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญ

ซงผลทไดจากการทดสอบพบวา F-Test มคา Sig. = 0.000 ซงมคานอยกวาคาระดบนยสาคญทไดกาหนดไวท 0.05 จงสามารถปฏเสธ H0 จงสามารถสรปไดวามอยางนอย 1 ปจจยทมผลตอความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของการจดการดานการผลตและปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญ


58

ตารางท 4.11 ผลการวเคราะหผลการวเคราะหการถดถอยเชงพหคณ (Multiple Regression Analysis) ของความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของการจดการดานการผลตและปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย



B Std. Error Beta

(Constant) 3.333 .114 29.229 .000

การจดหาเชงกลยทธ (Procurement and Outsourcing)

.537 .115 .408 4.687 .000

ความสมพนธกบลกคาและคคา .430 .115 .326 3.750 .000

เมอพจารณาคา Sig. จากตารางท 4.11 แลว สามารถสรปไดวาความสมพนธของการ

จดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของการจดการดานการผลตและปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญอยางมนยสาคญทระดบ 0.05 มจานวนทงหมด 2 ปจจย ซงมคา T-Test ของแตละปจจยนอยกวา 0.05 โดยมคาสมประสทธของสมการถดถอย (Beta Coefficient) เทากนทง 2 ปจจย

ผลทไดจากการวเคราะหการถดถอย สามารถตอบแตละสมมตฐานของงานวจย ไดดงน สมมตฐานท 7:ความสมพนธกบลกคาและคคา สงผลตอการจดการการวางแผนการ

ผลตและการลดตนทนของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย จากผลการวจย คาสถต T-Test มคา Sig. เทากบ 0.000 ซงมคานอยกวาระดบ

นยสาคญท 0.05 จงสามารถยอมรบ สมมตฐานท 7 สามารถตความไดวาความสมพนธกบลกคาและคคา สงผลตอการจดการการวางแผนการผลตและการลดตนทนของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศ การพฒนาความสมพนธกบคคาทางธรกจทงดานความรวมมอในการผลตสนคาและการดาเนนกจกรรมทางธรกจตางๆ มการรวมมอในการวจยและพฒนาวตถดบเพอลดการนาเขาจากตางประเทศ การนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชเพอเกบขอมลลกค า บรหารสนคาคงคลง การแลกเปลยนขอมลกบซพพลายเออร การแลกเปลยนความตองการของลกคาทงดานคณภาพและขนาด สงผลบรษทสามารถคาดการณความตองการของลกคาไดอยางถกตองแมนยา ซงจะสงผลตอการวางแผนการผลตทมประสทธภาพ สามารถลดตนทนการผลต ลดเวลาในการผลต การเพมหรอลดกาลง


59

การผลตไดงาย สามารถคาดการณตนทนไดอยางแมนยา รวมทงยงสามารถลดระดบสนคาคงคลงไดอกดวย ซงสอดคลองกบงานวจยทไดกลาวไวในบทท 2 เชนงานวจยของ Suhong Li, Binshan Lin (2006) ศกษาเรอง การเขาถงขอมลและการแบงปนขอมลทมคณภาพในการบรหารจดการหวงโซอปทานรายงานนจะสงเกตตรวจสอบผลกระทบของความไมแนนอนดานสงแวดลอม , อานวยความสะดวกภายในองคกรและความสมพนธระหวางองคกรในการแบงปนขอมลและคณภาพของขอมลในการบรหารจดการหวงโซอปทาน บนพนฐานของขอมลทรวบ พบวาทงสองใชขอมลรวมกนและคณภาพของขอมลทไดรบอทธพลในแงบวกโดยความไววางใจในคคาหวงโซอปทานและวสยทศนรวมกนระหวางคคาหวงโซอปทาน

สมมตฐานท 8: การจดหาเชงกลยทธ (Procurement and Outsourcing) สงผลตอการจดการการวารแผนการผลตและการลดตนทน ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

จากผลการวจย คาสถต T-Test มคา Sig. เทากบ 0.000 ซงมคานอยกวาระดบนยสาคญท 0.05 จงสามารถยอมรบ สมมตฐานท 8 และสามารถตความไดวาการจดหาเชงกลยทธ (Procurement and Outsourcing) สงผลตอการจดการการวารแผนการผลตและการลดตนทน ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย การจดหาเชงกลยทธ คอ การประเมน คดเลอก บรหารจดการ และพฒนาผจดจาหนาย เพอทจะไดเขาถงความไดเปรยบในเชงการแขงขนในหวงโซอปทานนนๆ แสดงใหเหนวาองคกรหนงๆ สามารถทจะลดตนทนในการจดซอจดหาใหตาลงไดโดยไมทาใหผจดจาหนายโกรธเคอง สามารถวางแผนการผลตไดอยางถกตอง และเตมประสทธภาพ ซงกอใหเกดความสามารถในการแขงขนไดอยางมหาศาล โดยสอดคลองกบงานวจยทไดกลาวไวในบทท 2 เชน งานวจยของวธาน สนตไชยกล (2541) ศกษาเรองการลดตนทนโดยการจดซอแบบมสวนรวมกบผขายและการกาหนดตนทนเปาหมาย กรณศกษาบรษท เหลกสยาม จากด จากการศกษาพบวา บรษท เหลกสยาม จากด เปนธรกจทมกระบวนการผลตแบบตอเนอง พบวาตนทนสงกวาคแขงมาก และแนวทางการตงตนทนมาตรฐาน คานงแตปจจยการผลตเพยงอยางเดยวไมไดคานงถงราคาขายทควรจะเปนในตลาดและขอมลจากคแขงขน เหลกสยามควรนาวธการจดซอแบบมสวนรวมกบผขายมาประยกตใชเพอลดปญหาการมตนทนวตถดบทสง และราคาวสดและอะไหลจากตางประเทศทมราคาเพมสงขน โดยทผบรหารระดบสงจะตองให 22 ความสาคญจรงจง ผขายทผานการคดเลอกจะไดรบการตอบสนองดวยสญญาซอขาย 1-2 ปเพอใหผขายไดเกดความเชอมนตอเหลกสยาม เกดแรงจงใจทจะรวมพฒนาวสดทดแทนอนๆ ตอไป นอกจากนการประเมนประสทธภาพผขายในการสงมอบของไดตรงเวลา และมคณภาพด จะชวยใหเหลกสยามพจารณาเพมใหแกผขายทมผลการดาเนนงานดเพมมากขน


60

4.3.3.3 ความสมพนธของการจดการหวงโซอปทานตอประสทธผลของการปฏบตการ



Estimate

1 .339a .115 .096 1.26217


สงสดเทากบรอยละ 11หรออกนยหนงคอปจจยทงหมดสามารถอธบายความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธภาพของการจดการดานโลจสตกส ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยไดรอยละ 11 สวนทเหลออกรอยละ 81 เปนสวนทไดรบอทธพลจากปจจยอน ๆ ในสวนของคาความผดพลาดมาตรฐานมคาเทากบ 1.26217

ตารางท 4.13 ผลการทดสอบสมมตฐานภาพรวมในสมการถดถอยเชงเสนของตวแบบ (ANOVA) ระหวางความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธผลของการปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

ANOVA Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.

1

Regression 19.847 2 9.923 6.229 .003b

Residual 152.935 96 1.593 Total 172.782 98

สมมตฐานทใชในการวเคราะหผลจากตารางท 4.13 ม ดงน H0: ปจจยทไดจากการวเคราะหปจจยทง 2 ปจจยไมมผลตอความสมพนธของการ

จดการซพพลายเชน ตอประสทธผลของการปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญ


61

H1: มอยางนอย 1 ปจจยทมผลตอความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธผลของการปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญ

ซงผลทไดจากการทดสอบพบวา F-Test มคา Sig. = 0.003 ซงมคานอยกวาคาระดบนยสาคญทไดกาหนดไวท 0.05 จงสามารถปฏเสธ H0 จงสามารถสรปไดวามอยางนอย 1 ปจจยทมผลตอความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธผลของการปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญ

ตารางท 4.14 ผลการวเคราะหผลการวเคราะหการถดถอยเชงพหคณ (Multiple Regression Analysis) ของความสมพนธของการจดการซพพลายเชน ตอประสทธผลของการปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย



B Std. Error Beta (Constant) 2.927 .127 23.072 .000

การจดหาเชงกลยทธ (Procurement and

Outsourcing)

.367 .127 .277 2.881 .005

ความสมพนธกบลกคา และคคา

.260 .127 .196 2.039 .044


จดการซพพลายเชน มตอประสทธผลของการปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญอยางมนยสาคญทระดบ 0.05 จานวนทงหมด 2 ปจจย ซงมคา T-Test ของแตละปจจยนอยกวา 0.05

ผลทไดจากการวเคราะหการถดถอย สามารถตอบแตละสมมตฐานของงานวจย ไดดงน สมมตฐานท 9: ความสมพนธกบลกคาและคคา สงผลตอประสทธผลของการ

ปฏบตการ ในธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย จากผลการวจย คาสถต T-Test มคา Sig. เทากบ 0.044 ซงมคานอยกวาระดบ

นยสาคญท 0.05 จงสามารถยอมรบ สมมตฐานท 9 และสามารถตความไดวาความสมพนธกบลกคา


62

และคคา สงผลตอประสทธผลของการปฏบตการ ในธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย การสรางความสมพนธอยางใกลชดกบฝายลกคา และฝายคค า เปนกลยทธทางธรกจเพอสรางความสมพนธระยะยาวกบเรยนรความตองการทแตกตางกนของลกคา และคคา และตอบสนองความตองการของลกคาดวยสนคา หรอบรการท เหมาะสมกบลกคาแตละคนมากทสด การรกษาสมพนธภาพกบซพพลายเออรเปนสงจาเปนและสาคญ ซงจะสงผลตอการสงมอบวตถดบ การรบประกนสนคา การจดสงใหทนเวลา ความสามารถใหการปรบจานวนคาสงซอใหเหมาะอกดวย ซงสอดคลองกบงานวจยทกลาวในบทท 2 เชน สากร จงเจรญธรรม (2536) ไดทาการศกษาถงประสทธภาพการผลตของอตสาหกรรมแปรรปมะเขอเทศในประเทศไทยซงพบวาบรษททนาหลกการบรหารความสมพนธกบลกคา และการสรางความสมพนธกบซพพลายเออร สามารถวางแผนการผลตสนคาไดตรงตามแผนทวางไว ทงยงมระดบยอดสนคาคงคลงทนอย รวมไปถงลกคาไดใหความพงพอใจในระดบดมากอกดวย

สมมตฐานท 10: การจดหาเชงกลยทธ (Procurement and Outsourcing) สงผลตอประสทธผลของการปฏบตการ ในธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

จากผลการวจย คาสถต T-Test มคา Sig. เทากบ 0.005 ซงมคานอยกวาระดบนยสาคญท 0.05 จงสามารถยอมรบ สมมตฐานท 10 และสามารถตความไดวา การจดหาวตถดบใหเพยงพอ มคณภาพทตรงตามความตองการ หรอกระบวนการในการจดหานอกระบบ (outsourcing) เปนสวนสาคญของการตอบสนองการคาดการณการผลต ซงจะสงผลตอกระบวนการการผลตคอ ความสามารถในการปรบกาลงการผลต กระบวนการการผลตทยดหยนรองรบการตอบสนองคาสงซอในระดบตางๆ ไดด ซงสอดคลองกบงานวจยทกลาวไวในบทท 2 เชน งานวจยของนชสรา รกอานวยกจ (2538) ไดพฒนาระบบการควบคมการผลตในอตสาหกรรมการผลตเครองประดบ พบวาโรงงานตวอยางประสบปญหาดานการบรหารจดการ ดานการควบคมการผลต รวมทงการควบคมการเบกใชวตถดบ และสนคาสาเรจรป ผวจยไดมการนาสาเอาระบบการจดจางนอกระบบ เมอปรมาณคาสงซอเกนกาลงการผลตเขามาใช เพอใหสามารถตอบสนองความตองการของลกคาไดทนเวลา มการทาการประเมญและตรวจสอบคณภาพของวตถดบจากซพพลายเออร ผลการวจยพบวา การตอบสนองคาสงซอลาชาลดลงรอยละ 30 และความพงพอใจของลกคาเพมขนรอยละ 50


63

4.1.3.4 ดานการจดการผลตและปฏบตการตอประสทธผลของการปฏบตการ



Estimate

1 .739a .546 .541 .89938


สงสดเทากบรอยละ 55หรออกนยหนงคอปจจยทงหมดสามารถอธบายความสมพนธของการจดการผลตและปฏบตการ ตอประสทธผลของการปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยไดรอยละ 55 สวนทเหลออกรอยละ 45 เปนสวนทไดรบอทธพลจากปจจยอน ๆ ในสวนของคาความผดพลาดมาตรฐานมคาเทากบ .89938

ตารางท 4.16 ผลการทดสอบสมมตฐานภาพรวมในสมการถดถอยเชงเสนของตวแบบ (ANOVA) ระหวางความสมพนธของการจดการผลตและปฏบตการ ตอประสทธผลของการปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

ANOVA Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.

1 Regression 94.319 1 94.319 116.603 .000b Residual 78.462 97 .809

Total 172.782 98

สมมตฐานทใชในการวเคราะหผลจากตารางท 4.16 ม ดงน H0: ปจจยทไดจากการวเคราะหปจจยไมมผลตอความสมพนธของการจดการผลตและ

ปฏบตการ ตอประสทธผลของการปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญ


64

H1: มอยางนอย 1 ปจจยทมผลตอความสมพนธของการจดการผลตและปฏบตการ ตอประสทธผลของการปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญ

ซงผลทไดจากการทดสอบพบวา F-Test มคา Sig. = 0.000 ซงมคานอยกวาคาระดบนยสาคญทไดกาหนดไวท 0.05 จงสามารถปฏเสธ H0 จงสามารถสรปไดวามอยางนอย 1 ปจจยทมผลตอความสมพนธจดการผลตและปฏบตการ ตอประสทธผลของการปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญ

ตารางท 4.17 ผลการวเคราะหผลการวเคราะหการถดถอยเชงพหคณ (Multiple Regression Analysis) ของความสมพนธของจดการผลตและปฏบตการ ตอประสทธผลของการปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

Model

Unstandardized Coefficients

Standardized Coefficients

t Sig. B

Std. Error

Beta

(Constant) 2.927 .090 32.379 .000

การจดการการวางแผน การผลตและการลดตนทน

.981 .091 .739 10.798 .000


จดการการวางแผนการผลตและการลดตนทน มตอประสทธผลของการปฏบตการของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทยอยางมนยสาคญอยางมนยสาคญทระดบ 0.05 ซงมคา T-Test ของแตละปจจยนอยกวา 0.05

ผลทไดจากการวเคราะหการถดถอย สามารถตอบแตละสมมตฐานของงานวจย ไดดงน สมมตฐานท 11: การจดการการวางแผนการผลตและการลดตนทนสงผลตอประสทธผล

ของการปฏบตการ ในธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย จากผลการวจย คาสถต T-Test มคา Sig. เทากบ 0.000 ซงมคานอยกวาระดบ

นยสาคญท 0.05 จงสามารถยอมรบ สมมตฐานท 11 และสามารถตความไดวาการจดการการวางแผนการผลตและการลดตนทนสงผลตอประสทธผลของการปฏบตการ ในธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย ซงสอดคลองกบงานวจยทกลาวไวในบทท 2 เชน งานวจยของ Van Hoek (1998) ได


65

เสนอแบบประเมนองคกรทประยกตรวมแนวคดโซอปทาน และกลยทธขององคกร , Beamon (1999) ไดพฒนาตวแบบประเมนความสามารถของโซอปทานระบบการผลต (manufacturing supply chains) โดยพจารณาดานวตถดบ กาลงการผลต และความยดหยนในการผลต , Shah และ Singh (2001) ไดรวมเอากรอบแนวคดของการเปรยบเทยบสมรรถนะ (Benchmarking) มาเปนสวนหนงของรปแบบการประเมนโซอปทาน, Rohit Bhatnagar, Amrik S. Sohal (2003) ไดศกษาเพอประเมนความสามารถในการแขงขนของโซอปทานในดานตางๆ อนประกอบไปดวย ชวงเวลารอคอย (Lead Time), ระบบพสด 19 คงคลง (Inventory), ชวงเวลาสนคาเขาสตลาด (Time to Market), คณภาพ (Quality), การบรการลกคา (Customer Service) และความยดหยน (Flexibility) โดยจะนาปจจยดานตางๆ ประกอบดวย ปจจยดานการเลอกผงโรงงาน (Plant Location Factor), ปจจยดานความไมแนนอนของโซอปทาน (Supply Chain Uncertainty) และปจจยดานหลกปฏบตในกระบวนการผลต (Manufacturing Practices) มาเปนตวประเมนความสามารถในการแขงขนของโซอปทานในแตละองคประกอบดงกลาว


66

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

การดาเนนธรกจในทกวนน ผประกอบการตองเผชญกบไมแนนอนหลายประการ

โดยเฉพาะปจจยภายนอกองคกรอยางเชนภาวะเศรษฐกจโลก ความมนคงทางการเมองภายในประเทศ ภยพบตทางธรรมชาต ซงลวนเปนอปสรรคตอการดาเนนธรกจได ผประกอบทกคนยอมอยากเหนองคกรของตวเองเตบโตและขยายกจการตอไปได แตเมอธรกจเดนหนามาถงจดหนงการพยายามทาธรกจแตเพยงผเดยวโดยไมพงพาใครกอาจจะกลายเปนการถวงไมใหธรกจรดหนาไปเทาทควร กาวตอไปของการเปลยนแปลงตางๆ บนโลกธรกจทกาลงจะเกดขนในอนาคตอนใกลน สงผลใหองคกรธรกจและอตสาหกรรมทวโลกตางใหความสาคญกบการชวงชงการเปนผนาในธรกจและการเตบโตอยางยงยน รวมถงมองหาโอกาสใหมๆ ใหกบธรกจการเปลยนแปลงทวานเกดจากปจจยตางๆ รอบตวทสงผลกระทบตอภาคธรกจและอตสาหกรรม ไมวาจะเปนในความแปรปรวนทเกดจากวกฤตเศรษฐกจ วกฤตดานพลงงาน ตลอดจนการเกดภาวะโลกรอน รวมถงภยพบตทางธรรมชาตตางๆ แผนดนไหว สนาม ความเสยงจากการกอวนาศกรรม รวมไปถงความเชอมโยงทางเศรษฐกจและการคา ซงสงผลใหเกดการเคลอนยายปจจยการผลตและเงนทน สงตางๆ เหลานลวนสงผลใหผประกอบธรกจและอตสาหกรรมตองปรบเปลยนรปแบบการดาเนนธรกจใหสอดรบและสามารถตอบสนองการเปลยนแปลงไดอยางรวดเรว ถกตอง ปลอดภย และมตนทนทตาดงนน งานวจยน จงมวตถประสงคทจะศกษาเพอนาขอมลและผลทางการวจยไปใชในการวเคราะห วางแผนและคาการณ ความสมพนธของทฤษฎตางๆ ในหวงโซอปทานเพอใหธรกจสามารถดาเนนไปไดอยางมประสทธภาพ และสามารถสรางความไดเปรยบในการแขงขนได

ซงหลงจากทไดทาการทบกวนวรรณกรรมทเกยวของและเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถามจากผบรหารของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย โดยมระยะเวลาในการรวบรวมแบบสอบถามประมาณ 2 เดอน (ระหวางเดอนกรกฎาคม 2559 ถง สงหาคม 2559) ซงไดรวบรวมโดยศนยวจยธรกจ คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร โดยสรปไดรบขอมลแบบสอบถามทมความครบถวนสมบรณทงสนจานวน 99 ชด หลงจากนนจงนามาประมวลผลและใชเครองมอทางสถตในการวเคราะหคาทางสถตตตางๆ ตามวตถประสงคงานวจยทไดวางไว สามารถสรปผลการวจย ไดดงตอไปน


67

5.1 สรปผลการวจย 5.1.1 ขอมลลกษณะของธรกจของผตอบแบบสอบถาม

ลกษณะของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม สามารถแบงเปน กจการการผลต (รวมถงภาคเกษตรกรรม) 40% กจการการคา 30% และกจการการบรการ 29% ตามลาดบ นอกจากนยงพบวาความทาทายทธรกจสวนใหญเผชญอยนนมาจาก ลกคารายใหญของใหปรบลดราคาลง สดสวนทางการตลาดของคแขงเพมขน (เนองจากสนคาคณภาพสงกวา ) รวมทงการไดรบคาสงซอจากลกคาทลดลงอกดวย

5.1.2 ความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน การจดการโลจสตกส การจดการปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

จากผลการวจยพบวา ความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน การจดการ โลจสตกส การจดการปฏบตการ ของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย จากการทดสอบสมมตฐานโดยอางองจากการสกดปจจยในแตละดานของตวแปรตน แมวาจะไดทงหมด 7 ปจจย โดยการสกดปจจยนนไดทาใหคาอธบายของตวแปรจากสมมตฐานทกลาวไวในบทท 2 มความชดเจนมากขน ดงนนผทาวจยจะขอสรปผลการวจยโดยจะอางองจากสมมตฐานทไดกลาวไวในบทท 2 คอ

1. กจกรรมของซพพลายเชนดานกระบวนการจดหาเชงกลยทธและการบรหารความสมพนธกบลกคาและคคา มความสมพนธกบการจดการโลจสตกสของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

กจกรรมในหวงโซอปทานตลอดตนนาจนถงปลายนานนมความสาคญทแตกตางกนไป จากการวจยพบวากจกรรมการจดหา จดซอ ทมประสทธภาพ รวมทงการสรางความสมพนธทดตอทงซพพลายเออร และลกคา สงผลตอความสามารถในการจดการโลจสตของธรกจ ในเรองของการจดซอ (Purchasing) และการจดหา (Supply) เปนกจกรรมหนงทสาคญมากอกกจกรรมหนงของโลจสตกส (Logistic) ซงในการบรหารจดการโซอปทานควรใหความสาคญทจะตองมการจดการในการจดซอวตถดบ (Purchasing Materials) และการจดหาวตถดบ (Supply Materials) ทดมคณภาพเพอตอบสนองความตองการของลกคาทเปลยนไปจากการเนนทราคา (Price) ไปเปนคณภาพทด โดยในการจดซอ (Purchasing) และการจดหาจะตองมกระบวนการเพอใชในการตดสนใจเลอกวตถดบ และตดสนใจเลอกผจดจาหนายวตถดบ (Supplier) ทมคณภาพในราคาทยอมรบได และทสาคญจะตองมระบบทใชในการตรวจสอบคณภาพ ของวตถดบ และตวผจดจาหนายวตถดบ (Supplier) ซงจะเปนตวทสงผลทาการตนทน (Cost) รวมของโลจสตกส (Logistic) ตาลง


68

หนาทความรบผดชอบของการจดซอยงอาจรวมไปถงการรบมอบสนคา (Receiving) การตรวจสอบสนคา (Inspection) การจดเกบสนคา (Storage) การขนยายสนคา (Material Handling) การจดตาราง (Scheduling) การจดสงทงขาเขาและออก (Inbound and Outbound Traffic) และการทาลายทง (Disposal) แตการจดซอยงมหนาทความรบผดชอบทเกยวของในโซอปทาน (Supply Chain) อกดวย เชน การเขาไปมสวนเกยวของกบลกคา และลกคาของลกคา รวมไปถงผสงมอบของผสงมอบ ซงจะทาใหการไหลของสนคาเขาสกระบวนการโลจสตกสมเสถยรภาพทด สรางความไดเปรยบใหกบธรกจได ตลอดจนการจดการความสมพนธในโซอปทานถอเปนหวใจของความสาเรจทสาคญทสดหากไมสามารถพฒนาตรงจดนไดกยากทจะไปพฒนาในสวนอนๆ และนาไปสการลมเหลวของโซอปทาน

2. กจกรรมของซพพลายเชนดานกระบวนการจดหาเชงกลยทธและการบรหารความสมพนธกบลกคาและคคา ตอการจดการดานการผลตและการปฏบตการ ในธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

การจดการดานการผลตและปฏบตการ เปนกจกรรมในการสรางสนคาและบรการ ซงจะเกดขนกบทกๆ ธรกจ ทงผลผลตทจบตองได คอ สนคาอปโภคบรโภค สนคาทางการเกษตร สนคาอตสาหกรรม เปนตน และสนคาทจบตองไมได คอธรกจทใหบรการ เชน รานอาหาร โรงแรม เปนตน ทามกลางการแขงขนทางธรกจในปจจบน ผบรหารขององคกรตางไดเลงเหนถงความสาคญของการลดตนทนจากการจดซอ การปรบปรงคณภาพของโซอปทาน การสรรหาแหลงเทคโนโลย และวธการเพอปรบปรงระยะเวลาการทางาน (Cycle Time) การใหผขาย (Supplier) เขามามสวนรวมในการพฒนาปรบปรงผลตภณฑและกระบวนการผลต และการปรบปรงกระบวนการใหกระชบขน (Streamline Process) รวมไปถงการใหความสาคญในการคดสรรบคลากรททาหนาทจดซอดวย โดยหลกสาคญทตองใชในการจดซอนนตองคณภาพถกตอง (Right Quality) ปรมาณทถกตอง (Right Quantity) จงหวะเวลาถกตอง (Right Time) ราคาทถกตอง (Right Price) แหลงขายทถกตอง (Right Source) สถานทถกตอง (Right Place) รวมทงการมการจดการสมพนธกบซพพลายเออร ซงเปนการทางานรวมกนนบตงแตการแลกเปลยนขอมล เทคโนโลย ตลอดจนการพฒนาหรอการออกแบบผลตภณฑรวมกน จะกอใหเกดผลประโยชนรวมกนทงสองฝาย ซงสงผลใหการผลตสนคาและบรการสามารถดาเนนไดอยางราบรน สามารถลดตนทน ลดเวลาในการผลต สามารถวางแผนการผลต จานวนวตถดบ และกาลงการผลตไดอยางแมนยามากยงขน รวมทงยงสามารถลดระดบสนคาคงคลงไดอกดวย

3. กจกรรมของซพพลายเชนดานกระบวนการจดหาเชงกลยทธและการบรหารความสมพนธกบลกคาและคคา มความสมพนธประสทธผลของการปฏบตการ ในธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย


69

จากแบบสอบถามกบผบรหาร พบวาปจจบนปญหาทผบรหารธรกจตองเผชญ คอการทมคาสงซอทไมสมาเสมอ และการโดนกดราคาสนคาจากลกคา ซงหากธรกจมการจดการดานการผลตและปฏบตการทด อยางเชน สามารถปรบเปลยนกาลงการผลตไดอยางรวดเรว หรอสามารถเตรยมเครองมอเครองจกรไดอยางรวมเรวเมอมระดบความตองการทเปลยนแปลง มระบบการผลตทยดหยนเพอตอบสนองรปแบบคาสงซอในระดบตางกน สามารถใชระบบการผลตแบบอตโนมตเปนหลกในการผลตได จะชวยเพมศกยภาพในการบรหารจดการมากขน โดยการจะมศกยภาพดงกลาว กระบวนการในการจดการดานซพพลายเชนนบวาเปนกจกรรมทสาคญทจะสนบสนนการใหเกดประสทธผลดงกลาวได โดยจากกระบวนการจดซอจดหา และการสรางความสมพนธกบทงซพพลายเออรและลกคา จะทาใหเกดการสงผานขอมลระหวางกน ทกฝายมการประสานงานกน บรษทสามารถปรบเปลยนการผลต ใหตรงกบความตองการของลกคา ซพพลายเออรกมความพรอมในการสนบสนนเมอมคาสงซอไดอยางรวดเรว และทางานรวมกนไดอยางมประสทธภาพ

4. การจดการดานผลตและการปฏบตการสงผลตอประสทธผลของการปฏบตการ ในธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ในประเทศไทย

การทธรกจมแนวทางในการจดการการผลตและการปฏบตการของทงสนคาและบรการ เพอใหองคกรสามารถวางแผนการผลต จานวนวตถดบ และกาลงการผลตไดอยางแมนยา จะชวยประหยดตนทนในการจดหาวตถดบ ประหยดเวลาในการผลต รวมทงยงสามารถลดระดบสนคาคงคลงไดอกดวย นอกจากนยงสามารถเตมเตมศกยภาพในการผลตเมอตองมการปรบกาลงการผลต ปรบเพม/ลดเครองมอเครองจกร ไดอยางรวดเรวเมอมความตองการทเปลยนแปลงไปไดอกดวย

5.2 ขอเสนอแนะส าหรบผประกอบการ

ในโลกปจจบนองคกรธรกจตองมความสามารถในการปรบตวและเปลยนแปลงใหสอด

รบกบกระแสโลกาภวตน และความเปนพลวต ทงทางดานเศรษฐกจ การเมอง สงคม และเทคโนโลย โดยจะเหนวาในชวงทศวรรษทผาน หลายองคกรธรกจตองปดตวลง ในขณะทมอกหลายองคกรธรกจใหมเตบโตขน แนวโนมการเปลยนแปลงของโลกในอนาคตจงเปนสงหนงทตองจบตามอง

การจดการโซอปทานใหสาเรจนนจะตองเกดการรวมมอของสมาชกในหวงโซอปทานตลอดสายโซอปทานทจะตองมการแบงปนขอมลรวมกน ทาใหเกดการไหลของขอมล อนจะทาใหเกดการรวมงานกน จงจะถอวาเกดการจดการหวงโซอปทานทมประสทธภาพไมวาจะอยในฐานะใดของโซอปทาน กลาวคอเปนผสงมอบ ผผลต ผกระจายสนคา ผคาปลก หรอผบรโภคกตาม ทงน เพอความ


70

อยรอดและเจรญเตบโตอยางตอเนอง ดงคากลาวทวา การทเราหยดอยกบทกเทากบเรากาวถอยหลงนนเอง

ความรวมมอระหวางพนธมตรเปนองคประกอบทสาคญของความสาเรจในการบรหารจดการโซอปทานและนาไปสเปาหมายสงสดของการจดการโซอปทานคอการบรหารทกองคกรตลอดทงโซอปทานเปรยบดงวาเปนเพยงองคกรเดยวการใหประสานงานและความรวมมอระหวางพนธมตรไดถกกลาวถงกนอยางกวางขวางในการสรางความสมพนธกนภายในโซอปทานนนนอกจากจะตองมการแลกเปลยนขอมลกนแลวนน การวางแผนกลยทธรวมกนกเปนสงทมความจาเปนดวยเชนกน ในปจจบนหลายองคกรทวโลกมความพยายามทจะสรางความสมพนธทเหนยวแนนกบผสงมอบเนองจากการบรหารความสมพนธของผสงมอบจะสงผลกระทบตอความสมพนธของลกคา และยงทาใหสามารถลดตนทนรวมตลอดทงโซอปทานเปนการสรางความไดเปรยบในการแขงขน

นอกจากน ผประกอบการสามารถนาขอมลเพอไปประกอบการตดสน เพอเปนแนวทางการพฒนาการผลตและการบรการของตนภายใตสภาวะทมการแขงขนสงในปจจบน เพอยกระดบความสามารถการบรหาร สรางความพงพอใจใหกบลกคามากขน และสงเสรมความยงยนของธรกจ

5.3 ขอจ ากดงานวจย

เนองจากระยะเวลาทใชในการเกบรวบรวมจากแบบสอบถามคอนขางจากด โดยม

ระยะเวลาเพยง 2 เดอน รวมถงการใช Google Questionnaire ในการเกบรวบรวมแบบสอบ ถงแมจะมขอดในเรองของความรวดเรวและตนทนทประหยดกวาการแจกแบบสอบถามเปนกระดาษ แต Google Questionnaire นนเปนการแจกแบบสอบถามผานอนเตอรเนต จงอาจทาใหผลการวจยคลาดเคลอนได เพราะจะไมไดรบขอมลการตอบแบบสอบถามจากกลมผบรหารทไมไดใชงานอนเตอรเนตเปนประจา รวมไปถงขอมลทไดรบจากแบบสอบถามนน อาจะไมครอบคลมขอมลเชงลกบางอยาง ซงตองอาศยการสมภาษณเชงลกเพมเตม ดงนนผทจะนาขอมลชดนไปใชควรระมดระวงการนาขอมลขอมลเชงสถตอน ๆ ในการนาไปประยกตใช เนองจากอาจมการเปลยนแปลงไปตามชวงเวลาได

5.4 ขอเสนอแนะและงานวจยตอเนอง

1. ควรมการทาการสมภาษณเชงลก (In-Depth Interview) หรอใชเครองมออน ๆ

เพอใหไดขอมลทมความหลากหลาย และเฉพาะเจาะจงมากยงขน


71

2. ควรทาการศกษากจกรรมดานอนๆ ของหวงโซอปทาน เพอใหครอบคลมการจดการในทกๆ ดานของกระบวนการสงมอบคณคาใหกบผบรโภค

3. ควรเพมการศกษาของแนวโนมการบรหารหวงโซอปทานในปจจบน เชน กรนซพพลายเชน หรอการนาเอาเทคโนโลยเขามาชวยเพมประสทธภาพของธรกจ เพอดแนวโนมความเปนไปไดของการพฒนาและปรบปรงธรกจใหประสทธภาพยงขน


72

รายการอางอง

หนงสอและบทความในหนงสอ กตญญ หรญญสมบรณ. (2545). การจดการธรกจขนาดยอม. พมพครงท 4.กรงเทพฯ: บรษทเทกซ

แอนดเจอรนล พบลเคชนจากด. คานาย อภปรชญาสกล. (2550) โลจสตกสและการจดการซพพลายเชน: กลยทธทาใหรวยชวยให

ประหยด. กรงเทพฯ: โรงงานนฏพร ศกด เทพพทกษ. (2549). การจดการโลจสตกสและการเพมขดความสามารถในการแขงขนสาหรบ

ผลตภณฑ OTOP ในจงหวดชลบร. กรงเทพฯ: สานกงาน วทยานพนธ กรณา หงสไทย. (2551) การศกษาปญหาและกาหนดกลยทธเพอแกไขปญหาการสงมอบ สนคาของ

ซพพลายเออร กรณศกษา บรษทเฮลฟด จากด.สาขาการจดการโลจสตกส มหาวทยาลยหอการคาไทย

จนทนา ฝนพรม. (2549) ปจจยความสาเรจในการดาเนนธรกจของรานจาหนาย เครองประดบ อญมณ ในศนยการคา ในอาเภอเมอง จงหวดเชยงใหม.สาขาวชาการ บรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม

จราภรณ จอมพนธ. (2545) การวเคราะหผลการดาเนนงานของบรษทในอตสาหกรรมอญมณ และเครองประดบในเขตนคมอตสาหกรรมภาคเหนอ ระหวาง พ.ศ. 2540-2544.สาขาวชาการบญช มหาวทยาลยเชยงใหม

สออเลกทรอนกส http://www.bec.nu.ac.th/bec-web/graduate/isthesis/file/lesson2Sat105347.pdf http://www.logisticafe.com/2009/11/supply-chain-2/ http://www.mc-alp.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=539064611&Ntype=2 http://www.ftilogistics.org/index.php/2016/08/02/iknowlogistics_02082559/ https://moneyhub.in.th/article/%E0%B8%98%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%81%

E0%B8%B4%E0%B8%88-


73

sme%E0%B8%84%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B9%84%E0%B8%A3/

Ganeshan, Ram and Terry P. Harrison, 1995, ” An Introduction to Supply Chain Management”,http://mason.wm.edu/faculty/ganeshan_r/documents/intro_supply_chain.pdf

Articles Beamon, B. M., 1999, “Measuring supply chain performance”, Journal of Operations &

Production Management, Vol. 19, 275-292. Benita M. Beamon. (1998) Supply chain design and analysis:Models and methods. Int.

J. Production Economics 55 281-294 Choprva, sunil, and Peter Meindl, 2001, “Supply Chain ManagementStrategy,Planning

and Operations”, Upper Saddle River,NJ:Prentice-Hall,Inc. Gunasekaran, C. Patel, Ronald E. McGaughey. (2003) A framework for supply chain

performance measurement. Int. J. Production Economics 87 333–347 Lambert, DouglasM., Jame R.Stock, and LisaM.Ellram, 1998, “Fundamentals of

LogisticsManagement”, Boston,MA:Irwin/McGraw-Hill. Lankford, W.M., 2004, “Supply chain management and the Internet” Online

Information ReviewEmerald Group Publishing Limited, Vol. 28 No. 4, pp. 301-305.

Larry Lapide, 2000, “What About Measuring Supply Chain Performance?”, Achieving Supply Chain Excellence through Technology, Volume 2, April 15, 2000.

Martin Schiefelbusch, Angela Jain, Tanja Schafer, Diana Muller, 2007, “Transport and tourism: roadmap to integrated planning developing and assessing integrated travel chains.

Palevich, F.R., 1999, “Supply chain management”, Hospital Material Management Quarterly, Vol. 20 No. 3, pp. 54-63.

Supply-Chain Council, 2004, “Supply-Chain Operations Reference-Model: SCOR VERSION 6.1”, Supply-Chain Council: Pittsburgh., p. 2.


ภาคผนวก


74

แบบสอบถาม

ความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน การจดการโลจสตกส การจดการปฏบตการ

ประสทธผลของการดาเนนงานของธรกจขนาดกลางและขนาดยอมในประเทศไทย

ค าชแจง แบบสอบถามน เปนสวนหน งของการศกษาหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต

มหาวทยาลยธรรมศาสตรโดยมวตถประสงคเพอศกษาความสมพนธของการจดการหวงโซอปทาน การจดการโลจสตกส การจดการปฏบตการ ประสทธผลของการดาเนนงานของธรกจขนาดกลางและขนาดยอมในประเทศไทย

แบบสอบถามแบงออกเปน 3 สวนดงน สวนท 1 ขอมลทวไปของธรกจ สวนท 2 ขอมลเกยวกบความทาทายของธรกจ ในปจจบน สวนท 3 ขอมลของการจดการซพพลายเชน การจดการโลจสตกส การจดการ

ปฏบตการ ผวจยขอขอบพระคณผตอบแบบสอบถามทกทานในการเสยสละเวลาตอบคาถามใน

แบบสอบถามนจนครบทกขอผวจยขอรบรองวาขอมลและความเหนของทานจะถกเกบเปนความลบอยางเครงครดผลวจยทไดจากการศกษาจะถกนามาใชประโยชนเชงวชาการเทานน


75

สวนท 1: ขอมลทวไปของธรกจ ชอธรกจ: ___________________________________________________ ประเภทของธรกจ:_____________________________________________ กอตงเมอป (พ.ศ.) : _____________________________________________ ธรกจของบรษท: ______________________________________________ จานวนพนกงาน: ______________________________________________ เบอรโทรตดตอ: _______________________________________________

สวนท 2: ความทาทายทางธรกจ (ตอบไดหลายขอ)

o การบรโภคลดลงอยางมาก o การสงซอจากลกคาลดลง o ราคาลดลงเนองจากมการผลตสนคาจากตลาดโลกเพมขน o การนาเขาสนคาราคาถกกวาจากตางประเทศ o สดสวนทางการตลาดของคแขงเพมขน (เนองจากสนคาคณภาพสงกวา) o สดสวนทางการตลาดของคแขงเพมขน (เนองจากสนคาคณภาพราคาถกกวา) o ลกคารายใหญขอใหลดราคา o ลกหนชะลอการชาระหน o ความยงยากในการหาลกคารายใหม o ความยงยากในการจดหาวตถดบ o ไมมปญหาเจาะจง


76

สวนท 3 ใหทานแสดงความเหนเกยวกบธรกจของทาน (เหนดวยมากทสด = 5, ไมเหนดวยอยางยง =1)

1 2 3 4 5

ปจจยการจดการดานซพพลายเชน

1. ความสมพนธกบซพพลายเออร

2. ความสมพนธกบลกคา

3. ระบบการหาชนสวนแบบทนเวลา (Just-in-time)

4. ระบบการจดหาแบบอเลกโทรนกส

5. การจดหาจากแหลงภายนอก (Outsource)

6. การจดการวางแผนซพพลายเชนเชงกลยทธ

7. การเปรยบเทยบการบรหารซพพลายเชนกบบรษทภายนอก

8. มซพพลายเออรจานวนนอยราย

9. จานวนสนคาคงคลงเหมาะสม

ปจจยดานการปฏบตการ

1. สามารถลดเวลาในการผลตได

2. สามารถลดตนทนได

3. สามารถพยากรณไดถกตอง

4. สามารถวางแผนกาลงการผลตได

5. ประสทธภาพในการผลตสงกวาคแขง

6. สามารถลดระดบสนคาคงคลงได

7. สามารถประมาณตนทนไดถกตอง

ปจจยดานประสทธผลดานการปฏบตการ

1. สามารถปรบกาลงการผลตไดอยางรวดเรวเมอมระดบความตองการทเปลยนแปลง

2. สามารถเตรยมเครองมอหรอเครองจกรไดอยางรวดเรวเมอมระดบความตองการทเปลยนแปลง

3. มระบบการผลตทยดหยนเพอตอบสนองตอรปแบบคาสงซอได

4. มระดบของกระบวนการผลตแบบอตโนมตทสงในการผลตสนคา


77

1 2 3 4 5

ปจจยดานการจดการโลจสตกส

1. สามารถปรบความสามารถของสวนงานจดเกบสนคา (Warehouse) ไดอยางรวดเรวเมอมระดบความตองการทเปลยนแปลง

2. สามารถปรบระบบการขนสงไดอยางรวดเรวเมอมระดบความตองการทเปลยนแปลง

3. มการประสานงานกจกรรมระหวางสวนงานการเตมเตมสนคาการขนสงและการกระจายสนคากบสมาชกอนๆ ในซพพลายเชน

4. สามารถนาสงสนคาไดอยางมประสทธภาพในยามทรบเรง


78

ประวตผเขยน

ชอ นางสาวภคมน กจนสนธ วนเดอนปเกด 12 พฤศจกายน 2533 วฒการศกษา ตาแหนง เจาหนาทประสานงานตางประเทศ แผนกซพพลายเชน

บรษทไมเนอร ฟด กรบ จากด มหาชน

ประสบการณทางาน เจาหนาทประสานงานตางประเทศ แผนกซพพลายเชน บรษทไมเนอร ฟด กรบ จากด มหาชน

Ùüöÿöóîíd×ÜÖøÝéÖø`üÜ à` ðìîðÖøÝéÖøðä ïê Öø úÖøÝéÖø úÝ...

Documents