dân số, tỷ lệ tham gia lực lượng lao động và số giờ làm việc...

Dân số, tỷ lệ tham gia lực lượng lao động và số giờ làm việc

Đặng Đình Thắng Khoa Kinh tế

Đại học Kinh tế TP.HCM

22/06/15 2 Thang Dang

Nội dung

•  Vấn đề phân bổ thời gian của một cá nhân •  Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động •  Xu hướng chung của tỷ lệ tham gia lực lượng lao

động •  Sự thay đổi mang tính chu kỳ của tỷ lệ tham gia lực

lượng lao động •  Sự thay đổi của lực lượng lao động theo tình hình

chung của nền kinh tế


VẤN ĐỀ PHÂN BỔ THỜI GIAN CỦA MỘT CÁ NHÂN


Phân bổ thời gian của một cá nhân

•  Mô hình Becker •  Các đặc tính của hàng hóa tiêu dùng

•  Lựa chọn của hộ gia đình

•  Hiệu ứng Becker

22/06/15 Thang Dang 5

Mô hình Becker

•  Phát triển từ mô hình tân-cổ điển về quyết định làm việc-nhàn rỗi nhằm giải thích sự phân bổ nguồn lực thời gian của một cá nhân khi tham gia thị trường lao động


Thay đổi so với mô hình tân-cổ điển

•  Sự ảnh hưởng của hộ gia đình (các thành viên khác) đối với việc ra quyết định của một cá nhân

•  Thời gian được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau: Hàng hóa trung gian (goods) + Thời gian (time) = Hàng hóa tiêu dùng tạo ra thỏa dụng (the utility-yielding commodity) – Thị trường lao động – Sản xuất tại hộ gia đình – Tiêu dùng hàng hóa và dịch vụ


Điều kiện ràng buộc

•  Sự đánh đổi (trade-offs): Trong điều kiện các yếu tố khác không đổi, nếu một hộ gia đình dành nhiều thời gian hơn cho việc tham gia thị trường lao động thì họ sẽ có ít thời gian hơn cho các hoạt động sản xuất hộ gia đình và tiêu dùng hàng hóa, và ngược lại


Đặc tính của hàng hóa tiêu dùng •  Tính chất thâm dụng “đầu vào”:

– Thâm dụng thời gian (time-intensive) – Thâm dụng hàng hóa trung gian (goods-

intensive) •  Tính chất thay thế giữa các đầu vào để sản xuất

ra hàng hóa tiêu dùng (commodities): – Thời gian – Hàng hóa trung gian


Lựa chọn của hộ gia đình

•  Mục tiêu: Tối đa hóa độ thỏa dụng của hộ gia đình

•  Các vấn đề quyết định: – Mong muốn hàng hóa tiêu dùng nào? – Cách thức để tạo ra hàng hóa tiêu dùng hộ mong

muốn? – Cách thức mà các thành viên trong hộ gia đình

phân bổ thời gian? “Lợi thế so sánh”?


Hiệu ứng Becker

•  Xem xét lại hiệu ứng thu nhập và hiệu ứng thay thế


Hiệu ứng thu nhập Becker

•  “Nới lỏng” giả định: Mức lương có thể thay đổi


Hiệu ứng thu nhập Becker


Mức lương tăng

Phân bổ thời gian cho thị trường lao động nhiều hơn

Thu nhập từ thị trường lao

động tăng

Tiêu dùng hàng hóa (trung gian)

tăng

Số thời gian sử dụng cho tiêu dùng

hàng hóa tăng

Giảm thời gian cho thị trường

lao động

Hành vi của hộ gia đình thay đổi

Hiệu ứng thay thê Becker

•  Khi mức lương tăng: hộ gia đình sẽ có khuynh hướng thay thế hàng hóa tiêu dùng thâm dụng thời gian bằng hàng hóa tiêu dùng thâm dụng hàng hóa trung gian

•  Vấn đề liên quan: Sự phát triển của các cửa hàng thức ăn tiện lợi (KFC)?


Hiệu ứng Becker ròng

•  Tác động ròng của hiệu ứng thu nhập và hiệu ứng thay thế Becker lên số giờ lao động mà một cá nhân và hộ gia đình quyết định cung ứng trên thị trường có thể là dương hoặc âm, tuy thuộc vào tương quan độ lớn riêng rẽ của từng hiệu ứng


TỶ LỆ THAM GIA LỰC LƯỢNG LAO ĐỘNG


Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động

•  Khái niệm •  Đo lường


Khái niệm

•  Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động: là tỷ lệ giữa lực lượng lao động thực tế tham gia làm việc so với lực lượng lao động tiềm năng

•  Trong đó: – Lực lượng lao động thực tế tham gia làm việc: bao

gồm cả những người đang có việc làm và những người thất nghiệp nhưng đang nỗ lực tìm kiếm việc làm

– Lực lượng lao động tiềm năng: các cá nhân trong diện “dân số trong độ tuổi lao động”


Tình huống Việt Nam

•  Độ tuổi lao động ở Việt Nam được xác định như thế nào?

•  Các nhóm trong độ tuổi lao động: – Thanh niên? – Trung niên? – Già?


Đo lường

•  Công thức tính tỷ lệ tham gia lực lượng lao động (the labor force participation rate – LFPR):


Lực lượng lao động thực tế tham gia làm việc

Lực lượng lao động tiềm năng LFPR = x 100

XU HƯỚNG CHUNG CỦA TỶ LỆ THAM GIA LỰC LƯỢNG LAO ĐỘNG


Giảm LFPR của nam giới lớn tuổi

•  Các nguyên nhân: – Tiền lương và thu nhập thực tăng lên – Tiền lương hưu cá nhân và hệ thống bảo trợ xã

hội tăng lên – Nâng cao khả năng tiếp cận phúc lợi cho người

tàn tật – Xem xét việc phân bổ thời gian làm việc của một

cá nhân


Tăng LFPR của nữ giới

•  Các nguyên nhân: – Tăng mức lương thực cho nữ giới – Thay đổi về sự ưa thích và thái độ – Tăng năng suất trong công việc tại hộ gia đình – Giảm tỷ lệ sinh – Tăng tỷ lệ ly hôn – Khả năng tiếp cận và tìm kiếm công việc phù hợp

càng cao – Nỗ lực để đạt được và duy trì một mức sống cao


THAY ĐỔI MANG TÍNH CHU KỲ CỦA TỶ LỆ THAM GIA LỰC LƯỢNG LAO ĐỘNG


Thay đổi mang tính chu kỳ của LFPR

•  Những biến động mang tính chu kỳ của nền kinh tế có thể tác động đến tỷ lệ tham gia lực lượng lao động ròng trong toàn nền kinh tế

•  Xảy ra các hiệu ứng: – Hiệu ứng lao động thêm vào (added-worker effect) – Hiệu ứng lao động thất vọng (discouraged-worker

effect)


Hiệu ứng lao động thêm vào

•  Khi một người “trụ cột” trong gia đình bị mất việc làm thúc đẩy các thành viên khác tìm kiếm việc làm

•  Có thể giải thích được thông qua hiệu ứng thu nhập của cung lao động


Hiệu ứng lao động thất vọng

•  Trong thời kỳ suy thoái kinh tế một số người lao động thất nghiệp cảm thấy chán nản khi tìm một công việc có mức lương có thể chấp nhận được nên quyết định tạm thời rút lui khỏi thị trường lao động

•  Hiện tượng này có thể giải thích được thông qua hiệu ứng thay thế của cung lao động


SỰ THAY ĐỔI CỦA LỰC LƯỢNG LAO ĐỘNG THEO

TÌNH HÌNH CHUNG CỦA NỀN KINH TẾ


dân số, tỷ lệ tham gia lực lượng lao động và số giờ làm việc...

Documents