diyotlar ii

8/17/2019 Diyotlar II

1/74

DiDiyotyot UygulamalarıUygulamaları

11


2/74

Yük HattıYük Hattı AnalAnaliziizi

22

Verilen bir devrede, diyodauygulanan bütün gerilim değerleriiçin olası bütün akım değerlerinigösteren at !yük attı" olaraktanımlanır# $ % & değeri maksimum'D diyot akımı, $ ise maksimum VD

diyot gerilimidir#

Yük attı ile diyot karakteristikeğrisinin kesi(tiği nokta )*çalı(manoktası olu+, verilen bir devre için

belirli bir 'D ve VD yi tanımlar#


3/74

-eri Di-eri Diyotyot Devre Ya+ılarıDevre Ya+ıları

Sabitler

• Silikon Diyot VD = .7V

• Germanyum Diyot: VD = .3V

Analiz

• VD = .7V (veya VD = E eğer E < .7V)

• V = E ! VD

• "D = " = "# = V $

33

.leri /ngerilimleme.leri /ngerilimleme


4/74

-eri Diyot Devre Ya+ıları-eri Diyot Devre Ya+ıları

0u durumda diyot, ideal olarak açıkdevre gibi davranır#

Analiz• VD 1 $

• V& 1 2 V

• 'D 1 2 A

44

3ers Yön /ngerilimleme3ers Yön /ngerilimleme


5/74

4aralel4aralel Diyot Devre Ya+ılarıDiyot Devre Ya+ıları

55

mA56

7

mA78

D7'

D5'

mA78

#99k:

V#;V52

&

DV$

& '

V


6/74

Doğrultucu Devreler


7/74

Yarım Dalga DoğrultmaYarım Dalga Doğrultma

77

Diyot sade>e ileriyöndeöngerilimlendiğindeiletime geçe>eği içingiri(te uygulananA? i(aretin sade>eyarım alternansıçıkı(a iletile>ektir#

D? çıkı( gerilimi 2#958Vm ,dir# Vm 1 A? i(aretin te+e değeridir#


8/74

4'V @4&V4'V @4&V

88

Yarım dalga doğrultma devrelerinde, diyot uygulanan i(aretin tek biralternanında iletime geçi+, diğer alternansında kesimde olduğu için, diyodunters yön kırılma geriliminin uygulanan ters yöndeki i(aretin te+e değerindenbüyük olması gerekir#

4'V @veya 4&V B Vm

• 4'V 1 3ers yön te+e gerilimi• Vm 1 te+e değer


9/74

3am Dalga Doğrultma3am Dalga Doğrultma

99

• Yarım dalgaC VVd>d> 1 2#958V1 2#958Vmm

• 3am dalgaC VVd>d> 1 2#9V1 2#9Vmm

Doğrultma i(lemi, bir tam dalga doğrultmadevresinde daa Eazla diyot kullanılması ileiyile(tirilebilir#

3am dalga doğrultma i(leminde daa büyükD? çık( gerilimi elde edilir#


10/74


1010

Fö+rü 3i+i Doğrultu>uFö+rü 3i+i Doğrultu>u

• Dört diyot gereklidir#• VD? 1 2#9 Vm


11/74


1111

=rta Uçlu 3ransEormatörlü Doğrultu>u=rta Uçlu 3ransEormatörlü Doğrultu>u

• =rta uçlu transEormatör ve•

.ki diyot gereklidir#

VD? 1 2#9@Vm


12/74

Doğrultu>u Devre UygulamalarıDoğrultu>u Devre Uygulamaları

1212

Doğrultu>uDoğrultu>u .deal.deal VVD?D? Gerçek Gerçek VVD?D?

Yarım Dalga Doğrultu>u VD?D? 1 2#958@Vm VD?D? 1 2#958Vmm 2#;

Fö+rü 3i+i Doğrultu>u VD?D? 1 2#9@Vm VD?D? 1 2#9@Vm 7@2#;

=rta Uçlu 3ransEormatörlü

Doğrultu>uV

D?D?

1 2#9@Vm VD?D?

1 2#9@Vm 2#;


13/74

Doğrultma Devrelerinde Filtreleme


14/74

Filtreleme Etkinliği: Ripple Faktör !r"

( )

DC

ppr

V

V

r =

( ) ( )

( )rect p L

DC

rect p

L

ppr

V C fR

V

V C fR

V

−≅

≅

11

1


15/74

Yarım dalga

Tam dalga

Aynı eğim


16/74

Genelde kullanılan kapasite değeri yükseltilerek filtreleme işleminin etkinliğiarttırılabilir ve dolayısıyla çıkış D seviyesindeki ripple !dalgalanma"a#altılabilir$


17/74

Fır+ı>ı DevrelerFır+ı>ı Devreler

1717

Fır+ı>ı devre uygulamalarında, giri(i(aretinin belirli bir seviyesi kır+ılarakçıkı(a aktarılmaz# -eri kır+ı>ıdev>relerinde diyot, kendisini ileriyönde öngerimlemeyen alternansı ya dai(aret seviyesini kır+ar#


18/74

D? Faynaklı Fır+ı>ı DevrelerD? Faynaklı Fır+ı>ı Devreler

1818

Devre ya+ısında D?kaynak içeren devreya+ılarıdır# 0u kaynakilavesiyle daa etkin

kır+ma i(lemigerçekle(tirilebilir#


19/74

4aralel Fır+ı>ı Devreler4aralel Fır+ı>ı Devreler

1919

4aralel bir kır+ı>ı devresindediyot, kendisini ileri yöndeöngerilimleyen erangi biri(areti kır+ar#


20/74

#$rp$%$ Devreler:&'et#$rp$%$ Devreler:&'et

2020


21/74

#$rp$%$ Devreler:&'et#$rp$%$ Devreler:&'et


22/74

%ırpıcı Devre &ygulaması'(


23/74

%ırpıcı Devre &ygulaması'((

V V R R

RV DC K 25.8

32

3 =

+

=


24/74

Fenetleyi>ilerFenetleyi>iler

2424

0ir diyot ve bir ka+asitör, birA? i(areti belirli bir D?seviyeye kenetlemek içinkullanılabilir#


25/74

D? Faynaklı Fenetleme DevreleriD? Faynaklı Fenetleme Devreleri

2525

Giri( i(areti üçgen, sinüzoidal ya dakare dalga ti+i bir A? i(aret olabilir#

D? kaynak, kenetleme devrelerindeD? kenetleme seviyesinin

ayarlanmasını sağlar#


26/74


27/74

Gerilim Fatlayı>ı DevrelerC IGerilim Fatlayı>ı DevrelerC I 77

2727

0u yarım dalga gerilim katlayı>ı devresinin çıkı( gerilimi a(ağıdaki gibiesa+lanabilirC

Vout 1 V?7 1 7Vm


28/74

Gerilim .kileyi>iGerilim .kileyi>i

2828

• 4ozitiE AlternanstaJo D5 iletimde

o D7 kesimde

o ?5 ka+asitörü VmKe (arL olur#

• MegatiE AlternanstaJo D5 kesimde

o D7 iletimde

o ?7 ka+asitörü 7VmKe (arL olur#

Vout 1 V?7 1 7Vm


29/74

Gerilim Nçleyi>i ve Dörtleyi>i DevrelerGerilim Nçleyi>i ve Dörtleyi>i Devreler

2929

)ratik *+,ulama -otlar$


30/74

)ratik *+,ulama -otlar$


31/74


32/74


33/74

Diyot )eşitleri ve %ullanım Alanları

* +ener Diyot, Doğru y-ndekutuplandıklarındadoğrultucu diyotlar gibiçalışan yarıiletken

elemanlardır$* Ters y-nde

kutuplandıklarında iseancak #ener eşik

gerilimine ulaştığındailetime geçerler ve çıkışgerilimini #ener gerilimseviyesinde sabit tutarlar$


34/74

+ener Diyotların %ullanım Alanları* Gerilim .egülat-rü, +ener diyotlar genellikle güç kaynaklarında D çıkış

gerilimini regüle etmek için kullanılır$* /0'10 mA gibi küçük değerli akımların çekilebileceği bir regüleli kaynağa

i2tiyaç duyulduğunda yüke paralelbağlı tek bir #ener elemanı ve #ener diyotaseri bağlı bir .s direncinin kullanımı yeterli olacaktır$

* +enere paralel bağlı bir kondansat-r kullanımı da para#itik etkilerin

giderilmesinde faydalı olur$* +ener diyotun seçiminde diyottan akacak akımın diyodun dayanabileceği

maksimum ters y-n #ener akımından küçük olmasına dikkat edilmelidir$


35/74

+ener Diyotların %ullanım Alanları

* %ırpma Devreleri,+ener diyotlar ters bağlanarak devre çıkışında tepelerikırpılmış işaret elde edilir$

* 3rnek,456tan da2a büyük genlikli bir A giriş geriliminin po#itif alternansınınbaşlangıcında +/ #eneri iletime geçer ve +1 #eneri ters kutuplandığı içinkesimde kalır$

* Giriş gerilimi 7456a ulaştığında 89:56luk #ener gerilimine sa2ip +1 diyotu dailetime geçer ve dolayısıyla çıkış uçları arasında 745 oluşur$

* A gerilimin diğer alternansında da +/ ters polarmalı 2ale gelir ve bu defa daçıkışta tepesi kırpılmış '456luk negatif alternans oluşur$


36/74


* 3lçü Aletlerinin %orunması,5oltmetre bobininin yüksekgerilimden korunabilmesi için bobine paralel bağlı bir#ener diyot yerleştirilir$ +ener gerilimi voltmetredeokunabilecek son skala değerine eşit seçileceği için

-lçülen gerilim #ener gerilimini aşarsa diyot iletimegeçerek voltmetreyi koruyacaktır$


37/74


* ;lektronik ;lemanların ??" durumunda kalması9giriş işareti bu değere ulaştığında açık !>@" konumuna

geçmesi istenebilir$


38/74

Yüksek 5oltalı Doğrultucu Diyotlar

* Yüksek volta diyotları ters y-nlü sı#ıntı akımı olmaksı#ıngerekli voltaı bloke eden tek onksiyonlu elemanlardır$

*


39/74

Yüksek ?rekans Devrelerinde %ullanılanı#lı evap 5eren Diyotlar

* ı#lı cevap veren doğrultucular9 ana2tarlama #amanları/40'400 ns civarında olan uygulamalardakullanılmaktadır$

* Ana2tarlamalı mod güç kaynakları9 monit-rler9 yüksek

frekans ana2tarlaması$


40/74

Geçiş 5oltaı Bastırıcı Diyotlar

* Geçiş voltaı !pikler" genellikle elektrik motorlarınınbaşlatılıp9 durdurulması işlemlerinde9 fluoresanlambaların aydınlatmasında9 kaynak makinelerininkullanımında ortaya çıkabilmektedir$

* Bu tür ci2a#lar çalışmaya başladıklarında elektriksisteminden yüksek akım çekmektedirler$


41/74

=c2ottky Diyot'Baritt

* Eetal ve yarıiletken kristallerinbirleştirilmesi ile elde edilmektedir$Fonksiyon direnci çok küçük olduğundandoğru y-nde kutuplamasında 0$1456ta da2ikolaylıkla ve 2ı#la iletim sağlamaktadır$

* Ters y-n akımları küçüktür$* Eodülat-r9 demodülat-r9 detekt-rdevrelerinde ve mikrodalga alıcılarındakarıştırıcı olarak kullanılır$


42/74

Güç Diyotları

* Galvanoplasti ve ark kaynakları gibi doğru akıma i2tiyaç duyulan ba#ıuygulamalarda yüksek güç ve yüksek ısı gereksinimlerinin karşılanabilmesiiçin güç diyotları kullanılır$ 16ın ü#erindeki diyotlar güç diyotları olaraktanımlanır$

* Da2a yüksek bir akım ve da2a düşük ileri diyot direnci sağlamak için

onksiyon alanları büyük /4005'80005 arası ters gerilime ve /000A6likakıma dayanabilen silikon diyotlar üretilebilmektedir$

* Akımın yüksek oluşundan kaynaklanan yüksek değerli ısının yok edilmesiiçin elemandan ısıyı çekmek ü#ere soğutucular kullanılır$

Yük k A li Di tl Gü


43/74

Yüksek Amperli Diyotların Güç%aynaklarında %ullanımı

* Güç kaynaklarında yüksek güçlü D voltaı teminedebilmek için büyük boyutlu ve güçlü bir doğrultucuyai2tiyaç vardır$

* Aşağıdaki şekilde g-rülen modül9 ortak katot

konfigürasyonlu iki diyot içermektedir$* 1805 çıkışlı orta uçlu trafolarda tam dalga doğrultma için

uygundur$


44/74

Tünel Diyotlar

* Tünel diyot !Tunnel diode"9 diğer diyotlar gibi PNbitişiminden üretilmiştir. Hretiminde germanyum veyagalyum-arsenit kullanılır$

* Doğrultucu diyotlardan farklı olarak P ve N tipi eklemleri

oluşturulurken da2a yoğun katkı maddesi kullanılır$* Tünel diyot6un en belirgin -#elliği negatif direnç

karakteristiğidir$ Bu -#ellik onu -#ellikle salınımdevrelerinin !osilat-r" tasarımında popüler kılar$

* Tünel diyotların sık kullanıldığı bir diğer uygulama alanıise mikrodalga yükselteçleridir$


45/74

Tünel Diyotlar * Tünel diyot9 doğru polarma altında çok küçük gerilim değerlerinde da2i

iletimdedir ve ü#erinden bir akım akmasına i#in verir$* Bu durum karakteristikte A-B noktaları arasında g-rülmektedir$

* Tünel diyot ü#erine uygulanan doğru y-ndeki polarma gerilimi9 tünel diyotkırılma !barrier" gerilimi değerini aştığında tünel diyot negatif direnç -#elliğig-sterir$

* Bu noktada !B noktası" tünel diyot ü#erinden geçen akım miktarı arttığı2alde9 ü#erine düşen gerilim a#alır$

* Bu durum negatif direnç -#elliğidir$ Tünel diyota 2as bir -#elliktir$ Bukarakteristikte B-C noktaları arasında gösterilmiştir.


46/74

5arakt-r I 5arikap Diyot

* 5arikap diyot9 PN ekleminden üretilmiş yarıiletken bir devreelemanıdır.

* Kimi kaynaklarda Jvarakt-r !varactor" diyotK olarak adlandırılır$

* PN bitişimi ters gerilim altında bir miktar kapasitif etki

g-sterir$* Bu -#ellikten yararlanılarak varikap diyotlar üretilmiştir$

* 5arikap diyot9 genellikle iletişim sistemlerinde kanal seçici!tuning" devrelerin tasarımında kullanılır$

* PN bitişimi ters yönde polarmalandıında bir miktarkapasiti! etki oluşturur.

* PN bitişiminin bu -#elliğinden yararlanılarak varikap diyotlargeliştirilmiştir$


47/74


* 5arikap diyotuL ters polarma altında kapasitansı değişendiyot veya yarıiletken kondansat-r olarak tanımlayabiliri#$

* 5arikap diyotun kapasitif değerini9 PN bileşiminin!akirleştirilmiş bölgesinde belirlenmektedir.

* Hretimde kullanılan katkı maddesi ve fi#iksel boyutkapasitif değeri etkileyen diğer fakt-rlerdir$


48/74


* %apasitif etkinin nasıl oluştuğu aşağıdaki şekil yardımıyla g-rselleştirilmiştir$* 5arikap diyota uygulanan ters polarma değerine bağlı olarak kapasitif

etkinin değiştiğine dikkat edini#$

* %arakteristik eğriden g-rüldüğü gibi varikap diyota uygulanan ters polariteartışı9 diyotun kapasitif değerini a#altmaktadır$


49/74

?oto Diyotlar * ?oto'diyot !M2oto'diode"9 ışık enerisine duyarlı aktif

devre elemanlarındandır$* Ters polarma altında çalıştırılmak ü#ere M@ bitişiminden

üretilmiştir$

* ?oto'diyot ışık enerisine duyarlı bir elemandır$

* Bu nedenle tüm foto'diyotlar ışık enerisini algılamalarıiçin şeffaf bir pencereye sa2iptir$


50/74

?oto Diyotlar

* Foto.di+ot/ doğru polarma alt$ndanormal di+otlar ,ii iletkendir erpolarma alt$nda ie ü#erine uygulanan

ışık yoğunluğuna bağlı olarak çok küçük birakım akmasına i#in verir$

* Dolayısıyla karanlık bir ortamda bulunan

foto'diyot yalıtkandır$ Bir foto'diyot6un ışıkenerisine bağlı olarak nasıl çalıştığıaşağıdaki şekilde g-sterilmiştir$


51/74

?oto Diyotlar

* 3ncelikle foto'diyot ters polarma altında çalıştırılmıştır$Nekilde g-rüldüğü gibi karanlık ortamda fotodiyot6undirenci maksimumdur ve ü#erinden akım akmasına i#inverme#$

* ?oto'diyot ü#erine bir ışık kaynağı uygulandığında ise "Aler seviyesinde bir akım akmasına i#in verir.


52/74

?oto Diyotlar

* Bir foto'diyot6un karakteristiği ü#erinegelen ışık gücüne bağlı olarak üreteceğifoto'akım !$%& miktarıdır$

* %arakteristikler genellikle 'att başınaakım miktarı olarak belirtilir.


53/74

(ş k Ya an Di ot


54/74

(şık Yayan DiyotOig2t ;mitting Diode !O;D"

* (şık yayan diyot !()*&+ doru yönde polarmalandıında görülebilir ışıkyayan yarıiletken bir devre elemanıdır$

* PN bitişiminden üretilmiştir. Bilindii gibi germanyum veyasilisyumdan yapılan PN bitişimleri doru polarma altında ü#erlerindenbir akım akmasına i#in verir.

* Akım akışı esnasında bir eneri açığa çıkar$* Bu enerinin bir miktarı ısı9 küçük bir miktarı ise ışık !foton" enerisidir$

* Bu nedenle ()* üretiminde silisyum veya germanyum elementlerikullanılma#$

* ()* üretimi i,in P ve N maddelerinin oluşturulmasında genellikle

alyum Arsenit'?osfit !aAsP& veya alyum-/os!it 0aP& kullanılır.* Bu tür maddeler doru polarma altında g-rülebilir ışık elde etmek içinyeterlidir$

(şık Yayan Diyot


55/74


* ()* in şematik sembolü ve doğru polarma altında PN bitişiminde ışıkener1isinin oluşumu aşaıdaki şekilde görülmektedir.

* PN bitişiminde+ bitişim bölgesinde elektron ve boşluklar yenidenbirleşir. 2eniden birleşme işlemi esnasında enerinin büyük bir kısmı ışıkenerisine d-nüşerek g-rülebilmesine neden olur$

(şık Yayan Diyot


56/74


* Yarıiletken mal#emeye elektrik enerisi uygulanarak ışık enerisi eldeedilebilir$ Bu işlem Jelektro'lüminesans !elektro'parlaklık"K olarak adlandırılır$

* ()*+ doru polarma atında iletime ge,er ve ü#erinden akım akmasınai#in verir. *oru polarma altında ü#erinde maksimum 3+4 5 ile 6+4 5arasında bir gerilim düşümüne sebep olur.

* ()* lerin ü#erlerinden akmalarına i#in verilen akım miktarı 3767 mA8ivarındadır. Bu deer9 kullanılan ()*:in boyutuna ve rengine göre!arklılık gösterebilir. erekli maksimum deerler üretici kataloglarındantemin edilebilir$

(şık Yayan Diyot


57/74


* ()*:in yaydıı ışık ener1isinin şiddeti ve rengi imalatta kullanılan katkımaddesine göre değişmektedir$ Hretiminde aP kullanılan ()*:ler+kırmı#ı ya da sarı renkte görülebilir ışık yayarlar$

* aAsP kullanılan ()*:ler ise sarı renkte görülebilir ışık yayarlar.;retiminde aAs kullanılan ()*:ler ise 77 nm ?77 nm arasındadalga boyuna sa@ip ışımalar görülebilir.

* 77 nm 3777 nm arasında dalga boyuna sa@ip ışımalar ise kı#ıl ötesiolarak adlandırılır ve g-rüleme#$


58/74

ED 6öter,e

* ()* diyotlar günümü#de ,eşitli kombinasyonlar oluşturularak dakullanılmaktadır.

* #ellikle sayısal elektronik uygulamalarında rakam ve ya#ıların g-sterimibu tür devre elemanları ile yapılır$

* Yedi parçalı g-sterge !seven'segment'display" olarak adlandırılan bu tür

optik devre elemanları ortak anot veya ortak katot bağlantılı olarak üretilirler$


59/74

O;D6lerin %ullanım Alanları

* Diital =aatler

* Büyük ;kranlar

* aktan %umandalar

*


60/74

Oa#er Diyotlar * a'er/ n,ili'%e (ig@t Ampli!i8ation by timulated )mission o!

Dadiation 0uyarılmış ışın yayılmasıyla ışık kuvvetlendirilmesi" cümlesindekikelimelerin baş 2arflerinin alınmasından türetilmiş bir kelimedir$

* @ormal ışıkL dalga boyları mu2telif9 rengPrenk9 yani farklı fa# ve frekansasa2ip dalgalardan meydana gelir$

* Oa#er ışığı ise yüksek genlikli9 aynı fa#da9 birbirine paralel9 tek renkli !mono'c2romatic"9 2emen 2emen aynı frekanslı dalgalardan ibarettir$ >ptik frekansb-lgesi yaklaşık olarak 3E37F G# ile 6E3734 G# arasında yer alır.

* Bu bölge+ kırmı#ı ötesi ışınları+ görülebilen ışınları ve elektromanyetikspektrumun mor-tesi ışınlarını kapsar$ Oa#er diyot çok yüksek frekanslardaçalışır$

* Oa#er ışınımının üretimi için farklı y-ntemler ve mal#emeler kullanılmaktadır$

Yarıiletken mal#emelerden elde edilen kristallerden yapılan la#erlere9 Jla#erdiyotK adı verilmektedir$

* Galyum'Arsenit kristali yarıiletken la#ere -rnektir$ Oa#er diyotL Yarı iletkendiyot gibi M@ mal#emenin birleşmesinden oluşturulmuştur$


61/74

Oa#er Diyotlar

* Birleşim yü#eyinde9 P tara!ına po#iti! gerilim+ N tara!ına ise negati!gerilim verildii #aman elektronlar N mal#emesinden P mal#emesinege,erken ener1ilerini kaybeder ve !oton yayarlar.

* Bu fotonlar tekrar elektronlara çarparak bu elektronların da2a çok fotonüretmesine sebep olurlar$

* @eticede yeterli seviyeye ulaşan foton yayılımı9 la#er ışınını meydana getirir$Bu tür la#erler verimli ışık kaynaklarıdır$

* Genellikle boyları bir milimetreden büyük değildir$ Ancak çok verimli çalışmaiçin ortam sıcaklığı oda sıcaklığının çok altına düşürülmelidir$


62/74

a'er $n$n$n &'ellikleri

* Oa#er ışınının en büyük -#elliği9 dağılmaması ve y-n verilebilmesidir$ Dalgaboyunun küçük olması dağılmayı da büyük -lçüde a#altır$

* &yarılan atomlar 2er y-n yerine9 belli y-nlerde 2areket ederler$ Bu durumla#er ışının çok parlak olmasını sağlar$

* Oa#er ışını9 dalga boyu tek olduğundan monokromatik -#ellik taşır$ ?rekans

dağılım aralığı9 frekansının bir milyonda biri civarındadır$* Bu sebepten istenilen frekansta çok sayıda dalgalar la#er dalgası ü#erine

bindirilmek suretiyle 2aberleşmede iyi bir sinyal üreteci olarak kullanılır$

* Oa#er ışını dağılma# olduğundan kısa darbeler 2alinde yayınlanabilmesimümkündür$

* %ayıpsı# yüksek eneri nakli yapılması bu -#elliği ile sağlanabilir$ Y-nlü bir2areket olmasından ise 2olografi ve -lçüm biliminde yararlanılır$

* Oa#er ışını tek dalga boyuna sa2ip olduğu için la#er cinsine g-re çeşitlirenkte ışınlar elde etmek mümkündür$


63/74

a'er eitleri

* Günümü#de la#er ışınımının üretimi için farklı y-ntemler kullanılmaktadır$ Bunedenle la#erlerL katı9 ga#9 kimyasal9 sıvı ve yarıiletken la#er olmak ü#eresınıflara ayrılırlar$

*


64/74

a'er eitleri

* %imyasal la#erde ise meydana getirilen ga#lar kimyasal reaksiyon yoluylapompalanır$

* %imyasal pompalama bir ek#otermik kimya reaksiyonunda eneri açığaçıkmasıyla olur$

* 3rneğinL 2idroen ve flüor elementleri tersine çevrilmiş bir yapıda 2idroen

flüorür meydana getirmek ü#ere reaksiyona girdiklerinde la#er etkisi ortayaçıkar$

* ;n çok kullanılan sıvı la#er türü9 organik bir ç-#ücü içindeki organik boyanınseyreltik bir ç-#eltisidir$

* Birkaç la#er paralel olarak çalıştırılabilir$ B-ylece saniyenin birkaç trilyondabiri devam eden la#er darbeleri elde edilebilir$

* Boya la#erlerinin en -nemli -#elliği dalga boyunun geniş bir alanda 2assasbir şekilde ayarlanabilmesidir$

a'er $n$n$n #ullan$ld$ğ$


65/74

a'er $n$n$n #ullan$ld$ğ$ ;erler

* Oa#er9 2aberleşmede kullanılabilecek -#elliklere sa2iptir$ Oa#er ışını da güneşışını gibi atmosferden etkilenir$

* Bu sebeple atmosfer9 radyo yayınlarında olduğu gibi la#er yayını için

* uygun bir ortam değildir$

* Bu bakımdan la#er ışınları9 içi ayna gibi olan lifler içinden g-nderilirse9 lifler ne

kadar u#un9 kıvrıntılı olursa olsun kayıp olmadan bir yerden diğerine ulaşır$* Bu liflerden istifade edilerek milyonlarca değişik frekanstaki bilgi aynı anda

taşınabilmektedir$ Bu maksatla foto diyot kullanılmakta ve elektrik enerisi fotodiyotta ışık enerisine çevrilmektedir$

* %arbondioksit la#erleri metal9 cam9 plastik kaynak ve kesme işlerinde kullanılır$Oa#er9 mesafe -lçmede kullanılır$

* Oa#erle ilk mesafe -lçümü9 /QR1 senesinde9 Ay6a yerleştirilen argon'iyon la#eriile yapılmıştır$ Oa#er9 inşaatlarda9 boru ve tünel yapımında9 y-n ve doğrultutayininde ve tespitinde klasik y-ntemlerden çok da2a mükemmel vekullanışlıdır$

=ıvı %ristal G-stergeler


66/74

=ıvı %ristal G-stergeler OiSuid yrstal Displays !OD"

* OD paneller9 iki kat polari#ecam arasında yer alanyü#binlerce likit kristal 2ücredenoluşur$

* amların iç kısmında elektronlar

vardır9 dışında ise iki kat olmakü#ere polari#at-r bulunmaktadırve camın üstünde yansıtıcı ya dakaynak aydınlık bulunmaktadır$

* Manelin arkasında bulunan güçlülambalardan gelen ışık9

yayılmayı sağlayan tabakadangeçerek ekrana 2omoen birşekilde dağılır$

Mla#ma ve OD Tv .e2berinden alınmıştır$



67/74


* OD6yi oluşturan katmanlar,* !A" yansıtıcı ayna$

* !B" polari#e edici cam

* !" (ndium >ksitten yapılma

negatif elektrot$ ;lektrot dü#lemibütün OD6nin tüm alanınıkaplar$

* !D" sıvı kristal katman ve po#itifelektrot$

* !;" camdan yapılma bir filtrekatı$

* !?" Molari#e edici kaplama camtabaka$



68/74


* (şık da2a sonra T?T !T2in ?ilm Transistor " adı verilen ince film transistortabakasından ve arkasından da 2er likit kristal 2ücresine iletilen elektrikmiktarını ayarlayan renk filtrelerinden geçer$

* 5olta farkına g-re likit kristaller 2arekete geçer$ Bu 2areket şekline g-rearkadan verilen ışığın şiddeti ve kutuplaşma y-nü değişir$

* Bu işlemlerin sonucunda da farklı oranda ve parlaklıkta kırmı#ı9 mavi veyeşil renkleri oluşturan ve ni2ai g-rüntüyü sağlayan yü#binlerce piksel eldeedilmiş olur$

* OD !OiSuid rystal Display"9 sıvı kristal organik bir yapıya sa2iptir vebundan dolayı yüksek ısıya9 2avadan ya da sudan elde ettiği oksienden9ışıktan !&5 ışınları" etkilendiği için -#elliklerinde değişikler meydana gelir$

* %imyasal bir değişime neden olur ve kristallin bo#ulmasını9 dağılmasını2ı#landırır$

* Bu nedenle kristal sıvı moleküllerine sa2ip bir ekran9 2avadan9 sudan9yüksek ısıdan ve ultraviole ışınlarından korunmalıdır$



69/74


* OD televi#yonlar ince yapılarından dolayı 2em yer ka#ancı sağlarlar 2em de2afif olduklarından taşıması kolaydır$ Marlak ve yüksek ç-#ünürlükte g-rüntüsunar$ Titreşim ve radyasyon oluşturma#$

* OD televi#yonlarda ekranın nokta aralıklarını g-reme#sini#$ aktan olduğukadar yakından da g-rüntüler aynı şekilde mükemmeldir$

* OD televi#yonlar g-# yorma#lar9 aksine odaklama sorunu olmadığından da2akeskin ve net g-rüntü sunarlar$

* OD ekranları sıvı kristalden oluşmaktadır$ =ıvı kristallerin tepki süreleri .Tekranlara g-re düşüktür$ Bu da 2areketli g-rüntülerde bulanıklığa neden olur$

* @etlik9 2areket fa#la olduğu #amanlarda a#alır9 g-rüntü sabitleştiği anda netleşir$

* OD teknoloisi pikseller9 aktiften inaktif 2ale ve sonra yine aktif 2ale geçerek tek

bir tepki d-ngüsü tamamlarlar$ Tepki #amanları 1 milisaniye ile 14 milisaniyearasında değişir$

* ;n 2ı#lı OD ekranlar da2i belli bir miktar 2areket bulanıklığı yaşayabilirler$



70/74


* OD pikselleri9 arkalarındaki bir ışık kaynağından ışık aldıkları için ODekranlar 84 derece kadar küçük açılarla i#lenseler da2i kontrast ve renkkaybı yaşabilirler$

* Yani OD ekranlara yandan baktığını#da g-rüntüyü net bir şekildeg-reme#sini#$

* Yüksek kalite OD ekran kullanan monitor veya televi#yonlarda g-rüş açısı/:0'/40 derecelere kadar çıkabilmektedir ama /40'/0 dereceden g-rüntüalabilmek OD6lerde imkansı#dır$

* OD6lerde yarı -mür denilen bir terim kullanılmaktadır$ Yarı -mür9 OD6inparlaklığının9 bu süre içerisinde9 kapasitesinden yaklaşık yü#de 406sinikaybedeceğini belirtmektedir$

* Bu nedenle9 yaklaşık olarak /00$000 saatlik bir -mür sunan pla#ma T56leringünde d-rt saat açık kalması durumunda yarı -mrü :8':R yıla kadarolmaktadır$


71/74

>pto %upl-r * >pto i#olat-r olarak da anılan eleman9 ışık yayan bir diyot ile bir fotodiyot ya

da fototransist-rden oluşan bir elektronik ana2tardır$* (şık yayan diyot kı#ıl -tesi ışık vermektedir$ (şık yayan diyotun uçları arasına

bir gerilim uygulandığında çıkan ışınlar9 ışığa duyarlı elemanı tetikler$

* Eekanik parçalara sa2ip olamamaları nedeniyle 2em i#olasyonda 2em deana2tarlama 2ı#ında oldukça iyidirler$


72/74

Diyot


73/74

Diyotların Test ;dilmesi


74/74

Diyotların Test ;dilmesi

diyotlar ii

Documents