diagnoza problemów społecznych - miasto leżajsk
TRANSCRIPT
Diagnoza problemo w społecznych Na zlecenie Urzędu Miejskiego w Leżajsku
Oficyna Profilaktyczna
Ul. Dworcowa 9a/19
30-556 Kraków
Tel. 12 39 50 665
Fax: 12 39 50 665
E-mail: [email protected]
15.11.2017r.
Diagnoza problemów społecznych 2017
1
Spis treści
1. WPROWADZENIE ............................................................................................................................. 2
1.1. Cele i ogólne założenia badania .............................................................................................. 3
1.2. Problematyka badania ............................................................................................................. 3
2. METODOLOGIA BADANIA ................................................................................................................ 4
2.1. Uzasadnienie i wybór techniki badawczej ............................................................................... 4
2.2. Dobór próby ............................................................................................................................ 5
2.3. Narzędzia badawcze ................................................................................................................ 6
3. BADANIE DOROSŁYCH MIESZKAŃCÓW NA TERENIE MIASTA LEŻAJSKA ......................................... 7
3.1. Struktura badanej próby ......................................................................................................... 7
3.2. Postrzeganie wybranych problemów społecznych ............................................................... 10
3.3. Problem alkoholowy z perspektywy dorosłych mieszkańców .............................................. 11
3.4. Problem nikotynowy z perspektywy dorosłych mieszkańców .............................................. 23
3.5. Problem narkotykowy z perspektywy dorosłych mieszkańców ............................................ 27
3.6. Profilaktyka z perspektywy dorosłych mieszkańców ............................................................ 34
4. BADANIE DZIECI I MŁODZIEŻY NA TERENIE LEŻAJSKA ....................................................................... 36
4.1. Struktura badanej próby ............................................................................................................ 36
4.2. Czas wolny .................................................................................................................................. 38
4.3. Sytuacja rodzinna badanej młodzieży ........................................................................................ 41
4.4. Problem alkoholowy z perspektywy dzieci i młodzieży .............................................................. 43
4.5. Problem nikotynowy z perspektywy dzieci i młodzieży. ............................................................ 56
4.6. Problem narkotykowy z perspektywy dzieci i młodzieży ........................................................... 59
5.BADANIE SPRZEDAWCÓW NA TERENIE LEŻAJSKA ............................................................................. 70
5.1. Struktura badanej próby ............................................................................................................ 70
5.2.Problem alkoholowy i nikotynowy z perspektywy sprzedawców. .............................................. 71
6. REKOMENDACJE ................................................................................................................................ 81
6.1.DZIECI I MŁODZIEŻ ....................................................................................................................... 82
6.2.DOROŚLI MIESZKAŃCY ................................................................................................................ 84
Diagnoza problemów społecznych 2017
2
1. WPROWADZENIE
Gwałtowne przemiany technologiczne, ekonomiczne oraz społeczno-kulturowe,
jakie dokonały się w XX wieku doprowadziły do przeobrażeń niemal w każdej dziedzinie
życia społecznego przyczyniając się do przeobrażenia starych oraz powstania nowych
problemów społecznych. Problem społeczny: w definicji R. Marisa to: ogólne wzory
zachowania ludzkiego lub warunków społecznych, które są postrzegane jako zagrożenia
dla społeczeństwa przez znaczącą liczbę ludności, przez silne grupy, bądź przez
charyzmatyczne jednostki, oraz które mogą być rozwiązane czy też którym można jakoś
zaradzić1. Według K. Frysztackiego, warunkiem determinującym zaistnienie problemu
społecznego jest stan świadomości. Pojawiające się i narastające poczucie niepokoju,
zagrożenia, sprzeciwu to mechanizm identyfikowania problemów oraz nadawania
im społecznego charakteru2. W świetle tych definicji muszą pojawić się cztery istotne
elementy, aby można było mówić o problemie społecznym:
problem społeczny jest zjawiskiem niepożądanym;
wywołuje krytykę znacznej liczby ludzi;
jest zjawiskiem możliwym do przezwyciężenia;
można go przezwyciężyć przez zbiorowe działanie.
Do problemów społecznych, które w ostatnich dekadach dają najwyraźniej znać o sobie
w polskiej rzeczywistości należy zaliczyć: alkoholizm, narkomanię, nikotynizm, ubóstwo,
bezrobocie, przemoc, bezradność opiekuńczo-wychowawczą oraz wykluczenie społeczne.
Każdy z tych problemów wymaga odmiennego podejścia i działań specjalistów. Priorytetem
w polityce społecznej staje się zatem przeciwdziałanie tego typu zagrożeniom oraz podjęcie
działań prowadzących do ograniczenia izolacji społecznej oraz zwiększenie integracji
społecznej grup i osób zagrożonych występowaniem wyżej wymienionych problemów.
Punktem wyjścia wszelkiej interwencji socjalnej jest diagnoza, będąca niezbędnym
elementem poprawnie zaplanowanego procesu zmian. Badanie to ma na celu przede
1K. Frysztacki, Socjologia problemów społecznych, Warszawa 2009, s. 20.
2Frysztacki K. , Problemy społeczne, [w:] Encyklopedia socjologii, tom III, Warszawa 2000, s. 205
Diagnoza problemów społecznych 2017
3
wszystkim zdiagnozowanie stanu społeczeństwa oraz wskazanie przyczyn obecnej
sytuacji. Diagnoza społeczna bezpośrednio lub pośrednio odnosi się do stanu
i sposobu zaspokajania potrzeb społecznych. Jej specyfiką jest fakt, iż koncentruje się ona
na zidentyfikowaniu i opisaniu takich zjawisk, które ograniczają zaspokojenie potrzeb
społecznych lub stwarzają zagrożenie takiego ograniczenia. Pomaga ona zidentyfikować
negatywne, nieakceptowane zjawiska, a także niezaspokojone potrzeby i oczekiwania
mieszkańców.
1.1. Cele i ogólne założenia badania
Niniejsza diagnoza społeczna, realizowana na zlecenie Urzędu Miejskiego w Leżajsku, ma na
celu ukazanie skali problemów uzależnień społecznych oraz przemocy na terenie miasta.
Zakres działań badawczych odnosił się do zidentyfikowania następujących kwestii:
zidentyfikowania problemów uzależnień wśród różnych grup (dzieci, młodzieży,
dorosłych mieszkańców),
zidentyfikowania przyczyn lub czynników wywołujących sytuacje problemowe,
określenie skali oraz zakresu problemów uzależnień,
zidentyfikowania skutków występujących problemów, pokazanie rozwiązań mających
na celu wyjaśnienie sytuacji problemowej lub złagodzenie jej skutków.
1.2. Problematyka badania
Zakres prac badawczych odnosił się do zdiagnozowania następujących problemów:
Problemu alkoholowego (alkoholizmu) – według WHO to ,,wszelki sposób picia,
który wykracza poza miarę tradycyjnego i zwyczajowego spożycia albo poza ramy
obyczajowego, przyjętego w całej społeczności, picia towarzyskiego bez względu
na czynniki, które do tego prowadzą”3. Problem alkoholowy jest jednym
3 T. Pilch, Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, str. 92.
Diagnoza problemów społecznych 2017
4
z najpoważniejszych i najpowszechniejszych problemów społeczeństwa polskiego,
w związku z tym tej kwestii poświęcono najwięcej miejsca w niniejszej diagnozie.
Problemu narkotykowego (narkomania) – według ustawy z dnia 29 lipca 2005r.
o przeciwdziałaniu narkomanii, narkomania to: ,,stałe lub okresowe używanie
w celach niemedycznych środków odurzających, substancji psychotropowych, środków
zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych, w wyniku czego może powstać
lub powstało uzależnienie od nich”.4 W niniejszym raporcie zwrócono uwagę przede
wszystkim na następujące kwestie związane z owym zjawiskiem: rozpowszechnienie
i dostępność narkotyków oraz dopalaczy, skala problemu wśród dorosłych
mieszkańców, dzieci i młodzieży szkolnej na terenie miasta;
Problemu nikotynowego (nikotynizm) – jest zjawiskiem, które polega na
regularnym zażywaniu tytoniu, w skład którego wchodzi nikotyna – silna trucizna
oraz szereg innych substancji, które wykazują negatywny wpływ na nasz organizm.
Niniejsza diagnoza ma na celu ukazanie skali uzależnienia oraz dostępności dla dzieci
i młodzieży szkolnej na terenie miasta, a także skali problemu wśród dorosłych
mieszkańców Leżajska
2. METODOLOGIA BADANIA
2.1. Uzasadnienie i wybór techniki badawczej
Istotą badania było poznanie opinii oraz postaw względem wybranych problemów
społecznych: problemu alkoholowego, nikotynowego, narkotykowego. W tym celu
zdecydowano się na przeprowadzenie czterech komplementarnych badań, zrealizowanych
wśród trzech grup społecznych: dorosłych mieszkańców miasta, uczniów uczęszczających do
szkoły podstawowej i ponadgimnazjalnej oraz sprzedawców alkoholu. Każda grupa
respondentów wniosła coś nowego względem badanych zagadnień i pozwoliła na ich lepszą
diagnozę oraz głębsze zrozumienie.
W badaniach zastosowano triangulację technik badawczych. Koncepcja badania uwzględniła
zapewnienie trafności i rzetelności planowanych działań. Wiązała się z tym przede
4Ustawa z dnia 29 lipca 2005 o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2016r. poz. 224).
Diagnoza problemów społecznych 2017
5
wszystkim triangulacja źródeł danych, polegająca na pozyskaniu informacji z różnych
środowisk.
Diagnozę problemów społecznych na terenie Leżajska rozpoczęto
od przeprowadzenia badań wśród uczniów oraz dorosłych mieszkańców i sprzedawców.
Zostały one wykonane zgodnie z metodologią ilościową, za pomocą metody PAPI (wywiad
bezpośredni realizowany przy użyciu papierowej ankiety). Wykorzystana technika badawcza
opierała się na bezpośrednim komunikowaniu się ankietera z respondentami,
przy wykorzystaniu ustrukturyzowanego narzędzia badawczego, jakim był kwestionariusz
ankiety. W ten sposób przebadano dorosłych mieszkańców oraz sprzedawców. W przypadku
uczniów zastosowano badanie ankietowe za pomocą ankiety internetowej (CAWI). Przed
przystąpieniem do ankietowania dzieci i młodzieży szkolnej, za każdym razem uzyskiwano
zgodę dyrekcji placówki szkolnej na przeprowadzenie badania, udzielano informacji
o całkowitej anonimowości oraz o zasadach wypełniania kwestionariuszy, by
zminimalizować ryzyko występowania braków danych.
2.2. Dobór próby
Badania były prowadzone od września do października 2017 roku. W badaniu łącznie wzięło
udział 584 osoby. Zróżnicowany dobór próby umożliwił pogłębienie badanych zjawisk
związanych bezpośrednio z zagrożeniami społecznymi na terenie miasta oraz uzyskanie
informacji i opinii z różnych środowisk. Poniższy wykres przedstawia szczegółową strukturę
próby badawczej:
Diagnoza problemów społecznych 2017
6
2.3. Narzędzia badawcze
Kwestionariusz ankiety użyty do zebrania danych miał podobną konstrukcję niezależnie od
badanej grupy. Składał się z pytań zamkniętych jednego lub wielokrotnego wyboru. Ze
względu na specyfikę poszczególnych grup dokonano spersonalizowania pytań, dostosowując
ich charakter do profilu respondenta. Ankieta wypełniana była samodzielnie,
co ma niebagatelną rolę w badaniu postaw i opinii względem delikatnych kwestii. Za każdym
razem przed przystąpieniem do badania, uczestnicy zostali poinformowani o pełnej
anonimowości, został wyjaśniony cel oraz instrukcja wypełniania kwestionariusza. Wyniki
przedstawione w raporcie mają charakter procentowy. Ewentualne dysproporcje związane
są z zaokrągleniem do liczb całkowitych (maksymalnie +/- 1%). W przypadku pytań
wielokrotnego wyboru procenty odpowiedzi nie sumują się do 100.
• DOROŚLI MIESZKAŃCY 100
• UCZNIOWIE MŁODSI
• UCZNIOWIE STARSI
273
196
• SPRZEDAWCY ALKOHOLU 15
Diagnoza problemów społecznych 2017
7
3. BADANIE DOROSŁYCH MIESZKAŃCÓW NA TERENIE MIASTA
LEŻAJSKA
3.1. Struktura badanej próby
W badaniu problemów społecznych w Leżajsku wzięło udział 100 dorosłych mieszkańców
miasta. Spośród nich 57% stanowili mężczyźni, a 43% kobiety.
Wyk. 1 Płeć:
26% respondentów to osoby w wieku 36-45 lat, ¼ to osoby młode, do 25 roku życia, 18%
stanowią osoby w wieku 56-65 lat, 13% znajduje się w przedziale 36-45 lat, a 12% ma 46-55
lat. 5% badanych jest w wieku powyżej 65 lat.
43%
57% kobieta
mężczyzna
Diagnoza problemów społecznych 2017
8
Wyk.2 Wiek:
40% badanych legitymuje się wykształceniem średnim, co trzeci respondent ma
wykształcenie zawodowe, a 13% ma wykształcenie podstawowe. 17% badanej próby to osoby
posiadające wykształcenie wyższe.
Wyk.3 Wykształcenie:
Największą część badanej próby stanowią osoby zamężne bądź żonate (36%) oraz panny
i kawalerowie (34%). 17% jest rozwodnikami a 12% wdowami i wdowcami.
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%
do 25 lat
26-35
36-45
46-55
56-65
powyżej 65 lat
25%
13%
26%
12%
18%
5%
13%
40% 30%
17%
podstawowe
średnie lub pomaturalne
zawodowe
wyższe
Diagnoza problemów społecznych 2017
9
Wyk.3 Stan cywilny:
35% badanych to osoby bezrobotne, 23% pracuje w prywatnym przedsiębiorstwie, 14%
w instytucji publicznej a 13% prowadzi własną działalność gospodarczą. 10% respondentów
to emeryci bądź renciści, a 4% to rolnicy.
Wyk.4 Miejsce zatrudnienia:
Na uwagę zasługuje fakt, że 36% osób badanych źle ocenia swoją sytuację materialną,
z czego 8% określa ją bardzo źle. 27% ocenia swoją sytuację ani dobrze ani źle, 22% dobrze,
a 14% bardzo dobrze.
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%
panna/kawaler
zamężna/żonaty
rozwiedziony/rozwiedziona
wdowa/wdowiec
34%
36%
17%
12%
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%
instytucja publiczna (rządowa lubsamorządowa)
przedsiębiorstwo prywatne (jako pracownik)
własna działalność gospodarcza
emeryt/rencista
rolnik
osoba bezrobotna
14%
23%
13%
10%
4%
35%
Diagnoza problemów społecznych 2017
10
Wyk.5 Jak ocenia Pan/i swoją sytuację materialną?
3.2. Postrzeganie wybranych problemów społecznych
Respondenci mieli za zadanie określić istotność wybranych problemów społecznych
występujących w ich miejscu zamieszkania. I tak, problem ważny to taki, który istnieje
i wymaga wzmożonych działań ze strony odpowiednich instytucji, zaś problem nieważny nie
istnieje i nie ma konieczności podejmowania w związku z nim działań. Wszystkie
wymienione problemy zostały uznane przez respondentów za ważne w równym niemalże
stopniu: problem alkoholizmu za ważny uznało 85% badanych, a picie alkoholu przez dzieci
i młodzież 87% osób, problem zażywania dopalaczy przez dzieci i młodzież wskazało 87%
badanych,, problem narkomanii ogólnie 84%, zażywanie narkotyków przez dzieci i młodzież
wskazało 87% badanych. Problem przemocy w rodzinie za ważny uznało 87% badanych,
a przemoc szkolną 84% ankietowanych osób.
Diagnoza problemów społecznych 2017
11
Wyk.6 Jak ocenia Pan/i istotność wymienionych problemów społecznych w swoim
miejscu zamieszkania?
3.3. Problem alkoholowy z perspektywy dorosłych mieszkańców
26% dorosłych mieszkańców Leżajska deklaruje, że w ogóle nie pije alkoholu. ¼
respondentów sięga po wysokoprocentowe trunki kilka razy w roku, 12% kilka razy w
miesiącu a 22% badanych kilka razy w tygodniu. Nie może pozostać niezauważony fakt, że
aż 14% badanych pije alkohol codziennie.
75% 80% 85% 90% 95% 100%
Problem alkoholizmu
Picie alkoholu przez dzieci i młodzież
Problem narkomanii
Zażywanie narkotyków przez dzieci i młodzież
Zażywanie dopalaczy przez dzieci i młodzież
Przemoc szkolna
Przemoc w rodzinie
85%
87%
84%
84%
87%
84%
87%
6%
4%
6%
2%
3%
7%
5%
9%
9%
10%
14%
10%
9%
8%
WAŻNY NIEWAŻNY NIE MAM ZDANIA
Diagnoza problemów społecznych 2017
12
Wyk.7 Jak często spożywa Pan/i alkohol?
Najczęściej spożywanym napojem alkoholowym przez osoby badane jest piwo (33%) oraz
wino (24%). Spora część ankietowanych sięga po nalewki (17%), wódkę (15%) oraz likiery
(13%). 32% respondentów wskazało odpowiedź inne.
Wyk.8 Jaki rodzaj alkoholu pije Pan/i najczęściej?
Okazuje się, że osoby badane piją alkohol w dużych ilościach. Jedynie16% w ciągu dnia,
w którym pije spożywa rekomendowaną przez PARPA dawkę spożycia alkoholu – 1-2 porcje.
25% wypija 3-5 porcji, 28% 5-7 porcji alkoholu. Co trzecia osoba badana pije 8-10 porcji
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%
piwo
wino
wódka
likiery
nalewki
inne
33%
24%
15%
13%
17%
32%
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%
codziennie
kilka razy w tygodniu
kilka razy w miesiącu
kilka razy w roku
nie piję alkoholu
14%
22%
12%
25%
26%
Diagnoza problemów społecznych 2017
13
napoju alkoholowego w dniu, w którym pije. 3% pije 11-13 lub więcej porcji alkoholu
w dniu, w którym pije.
Wyk.9 Ile porcji alkoholu wypija Pan/i w ciągu całego dnia, w którym Pan/i pije? Porcja
to szklanka piwa (250 ml), kieliszek wina (100 ml), kieliszek wódki (30ml).
Mieszkańcy Leżajska piją przede wszystkim dla towarzystwa (43%) oraz by lepiej się bawić
(30%). Warto zwrócić uwagę na fakt, że co czwarta osoba pije po to, by złagodzić stres
(25%), a 17% by zapomnieć o problemach. Część osób pije pod wpływem znajomych (9%),
by zmniejszyć objawy kaca (8%). 8% badanych pije bez konkretnego powodu, a 8%
respondentów udzieliło odpowiedzi inne.
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
1-2 3-4 5-7 8-10 11-13 i więcej
16%
25%
28% 29%
3%
Diagnoza problemów społecznych 2017
14
Wyk.10 Z jakich powodów sięga Pan/i po alkohol? Można wybrać kilka odpowiedzi.
Napoje alkoholowe są przez mieszkańców spożywane najczęściej u znajomych (59%),
w pubach, restauracjach, kawiarniach, (37%) oraz w domu (34%). Część osób pije pod
sklepem (8%) oraz na świeżym powietrzu (8%). 3% osób badanych pije w pracy, a 5%
udzieliło odpowiedzi „inne”.
Wyk.11 Gdzie najczęściej spożywa Pan/i alkohol?
33% oceniło swoje spożycie alkoholu jako w normie. 23% we własnej ocenie pije bardzo
mało, zaś 11% uznało, że pije za dużo. Co ciekawe 36% badanych udzieliło odpowiedzi
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%
chęć lepszej zabawy
dla towarzystwa
by zapomnieć o problemach
by złagodzić stres
pod wpływem znajomych
aby zmniejszyć objawy kaca
brak konkretnego powodu
inne
30%
43%
17%
25%
9%
8%
8%
8%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
w domu
u znajomych
w pubie/restauracji/kawiarni
pod sklepem
w pracy
na świeżym powietrzu
inne, jakie?
34%
59%
37%
8%
3%
8%
5%
Diagnoza problemów społecznych 2017
15
trudno powiedzieć, co może świadczyć o niskim poziomie wiedzy na temat spożywania
alkoholu (brak wiedzy na temat norm spożycia alkoholu).
Wyk.12 Czy we własnej ocenie, pije Pan/i:
Choć 58% mieszkańców Leżajska nigdy nie wykonywało obowiązków w pracy pod
wpływem alkoholu to 17% robi to często (z czego 4% bardzo często), 13% ankietowanych
pracuje pod wpływem alkoholu czasami, a 12% rzadko. Podsumowując – duża część
badanych mieszkańców miasta (42%) wykonywała obowiązki w pracy pod wpływem
alkoholu.
Wyk.13 Czy zdarzyło się Panu/i wykonywać obowiązki w pracy pod wpływem alkoholu?
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%
bardzo mało
w normie
za dużo
trudno powiedzieć
23%
33%
11%
36%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
bardzo często
często
czasami
rzadko
nigdy
4%
13%
13%
12%
58%
Diagnoza problemów społecznych 2017
16
22% mieszkańców Leżajska raz prowadziło pojazd pod wpływem alkoholu, 7% przyznaje,
że zdarza się to sporadycznie, a 11% często jeździ samochodem w stanie nietrzeźwości. Tylko
33% badanych mieszkańców Leżajska nigdy nie prowadziło pojazdu pod wpływem alkoholu.
Wyk.14 Czy zdarzyło się Panu/i kierować pojazdem pod wpływem alkoholu?
15% ankietowanych była zatrzymana za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości.
Wyk.15 Czy był Pan/i kiedykolwiek zatrzymany za prowadzenie pojazdu w stanie
nietrzeźwości?
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%
nie mam prawa jazdy
zdarza mi się to często
zdarza mi się to sporadycznie
raz mi się to zdarzyło
nigdy mi się to nie zdarzyło
28%
11%
7%
22%
33%
15%
85%
tak
nie
Diagnoza problemów społecznych 2017
17
21% badanych często było świadkami sytuacji, w której ktoś prowadził pojazd pod wpływem
alkoholu ( z czego3% bardzo często), 15% czasami obserwuje takie sytuacje, a 10% rzadko.
54% nigdy nie było świadkami takiej sytuacji.
Wyk.16 Czy zdarzyło się Panu/i być świadkiem sytuacji, w której ktoś prowadził pojazd
pod wpływem alkoholu?
W opinii badanych sytuacja jazdy po alkoholu ma w mieście miejsce często (19%), bardzo
często (3%), czasami (19%), bądź rzadko (14%). 45% ankietowanych uznało, że takie
sytuacje się nie zdarzają.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
bardzo często
często
czasami
rzadko
nigdy
3%
18%
15%
10%
54%
Diagnoza problemów społecznych 2017
18
Wyk.17 Jak często Pana/i zdaniem ma miejsce sytuacja jazdy po wypiciu alkoholu
w Pana/i mieście?
42% mieszkańców Leżajska zna osobiście osobę nadużywającą alkoholu.
Wyk.18 Czy zna Pan/i osobiście kogoś, kto nadużywa alkoholu?
53% badanych zna 1-2 takie osoby, 30% zna ok 3-5 osób, a 12% ankietowanych zna 6-10
osób nadużywających alkoholu. 2% badanych zna ich 11-20, a 3% 20 i więcej.
0% 10% 20% 30% 40% 50%
bardzo często
często
czasami
rzadko
nigdy
2%
19%
19%
14%
45%
42%
58% tak
nie
Diagnoza problemów społecznych 2017
19
Wyk.18 Ile zna Pan/i takich osób?
19% badanych mieszkańców Leżajska przyznaje, że znajome im osoby nadużywające
alkoholu to członkowie rodziny, 13% deklaruje, że to ktoś spośród bliskich znajomych, 13%
dorosłych mieszkańców miasta ma taką osobę wśród sąsiadów, a 5% wśród dalszych
znajomych. 46% ankietowanych udzieliło odpowiedzi „inne”, nie wskazując jednak przy tym
kim miałaby być znana im osoba nadużywająca alkoholu.
Wyk.19 Czy to osoba/y spośród:
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
1-2 3-5 6-10 11-20 20 i więcej
53%
30%
12%
2% 3%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
50%
dalszychznajomych
sąsiadów bliskichznajomych
rodziny znajomych zpracy
inne
5%
13% 13%
19%
3%
46%
Diagnoza problemów społecznych 2017
20
77% badanych mieszkańców Leżajska ma świadomość negatywnego wpływu picia alkoholu
w ciąży na rozwój dziecka. Co istotne 5% uważa, że nie wpływa to negatywnie na dziecko
a 18% udzieliło odpowiedzi „nie wiem”.
Wyk.20 Czy według Pana/i picie alkoholu w ciąży ma wpływ na rozwój dziecka?
Skutkiem braku wiedzy na temat szkodliwości praktyki spożywania alkoholu w ciąży może
być fakt, że aż 35% ankietowanych mieszkańców miasta widziało pijące kobiety w ciąży na
terenie Leżajska.
Wyk.21 Czy widział/a Pan/i kobiety w ciąży spożywające alkohol na terenie miasta?
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
tak nie nie wiem
77%
5%
18%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
tak nie nie wiem
35%
41%
23%
Diagnoza problemów społecznych 2017
21
Ankietowani zapytani zostali o ich sądy dotyczące alkoholu. Pytania te miały na celu
sprawdzenie ich wiedzy na temat szerokorozumianego oddziaływania alkoholu na życie
człowieka oraz postaw w związku z jego piciem. Wyniki okazały się dość zaskakujące. 43%
respondentów uważa, że alkohol jest dobrym lekarstwem na sen, a 40%, że alkoholizm jest
dziedziczny. Co więcej 35% badanych stwierdza, że okazjonalne spożywanie alkoholu nie
uzależnia, a 25%, że osoby z problemem alkoholowym piją codziennie. 18% Leżajszczan
uważa, że alkohol w piwie jest mniej szkodliwy niż w wódce, a 23% przyznało, ze nie ma nic
złego w przychodzeniu do pracy na kacu. Sytuacja ta zdaje się być niepokojąca – badani,
mając takie przekonania i tak niską wiedzę na temat oddziaływania alkoholu, skutkiem
niewiedzy, z czasem mogą zacząć nadużywać napojów wysokoprocentowych.
Wyk.22 Proszę ocenić czy zgadza się Pan/i z poniższymi stwierdzeniami. Można wybrać
jedną odpowiedź przy każdym z 6 stwierdzeń.
Jeśli chodzi o podejście do spożywania alkoholu przez badanych, 39% spośród nich jest
zdania, że wszystko jest dla ludzi, 14% uznało, że zawsze powinno się zachować umiar,
a 11% jest przeciwna spożywaniu alkoholu . 35% udzieliło odpowiedzi „nie wiem”.
0% 50% 100%
Alkohol jest dobrym lekarstwem na sen
Okazjonalne spożywanie alkoholu nie uzależnia
Alkoholizm jest dziedziczny
Osoby z problemem alkoholowym piją codziennie
Alkohol w piwie jest mniej szkodliwy niż w wódce
Nie ma nic złego w przychodzeniu do pracy na kacu
43%
35%
40%
25%
18%
23%
35%
45%
40%
55%
62%
55%
21%
19%
19%
20%
20%
22%
ZGADZAM SIĘ NIE ZGADZAM SIĘ NIE WIEM
Diagnoza problemów społecznych 2017
22
Wyk.23 Jakie jest Pana/i podejście do spożywania alkoholu?
Badani mieszkańcy Leżajska uznają alkoholizm za chorobę (51%). Osoba z problemem
alkoholowym jest osobą nieszczęśliwą (18%), mającą zły wpływ na innych (12%), która jest
awanturnikiem bądź chuliganem (10%). 6% badanych uznało, że alkoholicy to przestępcy,
oraz obciążenie dla społeczeństwa (3%).
Wyk.24 Kim jest dla Pana osoba z problemem alkoholowym?
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%
jestem przeciwny/a spożywaniu alkoholu
powinno się zawsze zachować umiar
wszystko jest dla ludzi
nie wiem
11%
14%
39%
35%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
osobą chorą
przestępcą
osobą, która jest obciążeniem społecznym
osobą mającą zły wpływ na innych
osobą nieszczęśliwą
awanturnikiem, chuliganem
51%
6%
3%
12%
18%
10%
Diagnoza problemów społecznych 2017
23
3.4. Problem nikotynowy z perspektywy dorosłych mieszkańców
54% mieszkańców Leżajska nie pali papierosów. Pozostali palą kilka razy w roku (8%), kilka
razy w miesiącu (6%), czy kilka razy w tygodniu (7%). ¼ ankietowanych sięga po wyroby
tytoniowe każdego dnia.
Wyk.25 Jak często pali Pan/i papierosy?
13% ankietowanych wypala poniżej 5 papierosów dziennie, kolejne 13% respondentów pali
od 6 do 15 papierosów na dzień. 11% wypala 16-25 papierosów, a 9% badanych 26-35
papierosów każdego dnia. 31% nie pali codziennie, a 20% nie liczy ile papierosów wypala.
Wyk.26 Ile sztuk papierosów dziennie Pan/i wypala?
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
codziennie kilka razy wtygodniu
kilka razy wmiesiącu
kilka razy wroku
nigdy
25%
7% 6% 8%
54%
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%
nie palę codziennie
poniżej 5
6-15
16-25
26-35
powyżej 35
nie wiem, nie liczę
31%
13%
13%
11%
9%
2%
20%
Diagnoza problemów społecznych 2017
24
Głównymi czynnikami, które miały decydujący wpływ na rozpoczęcie palenia przez
badanych były czynniki związane w funkcjonowaniem w społeczności – chęć bycia modnym
(25%) oraz zaimponowanie w towarzystwie (23%). Istotną determinantą okazał się dla
badanych także stres. Pozostali wskazują zwyczaj (15%), chęć dobrej zabawy (13%) oraz
przyjemność/relaksację (12%).
Wyk.27 Co skłoniło Pana/ią do palenia papierosów:
Ankietowani najczęściej sięgają po papierosa w sytuacjach stresowych (46%). Po ¼ badanych
sięga po wyroby tytoniowe ze znudzenia bądź dla zabicia czasu (25%) lub przy alkoholu
(25%). 19% respondentów często pali dla towarzystwa, a 13% dla przyjemności.
0% 5% 10% 15% 20% 25%
chęć dobrej zabawy
chęć bycia modnym
zaimponowanie w towarzystwie
przyjemność/relaksacja
motywy społeczne
zwyczaj
stres
inne
13%
25%
23%
12%
6%
15%
21%
15%
Diagnoza problemów społecznych 2017
25
Wyk.28 W jakich sytuacjach najczęściej sięga Pan/i po papierosa?
42% osób palących nigdy nie próbowało wyjść z nałogu. Co czwarta osoba uzależniona raz
próbowała rzucić palenie, próba ta okazała się jednak bezskuteczna. 15% wielokrotnie
podejmowało bezskuteczne próby rzucenia palenia, a 17% palaczy nigdy nie zamierza wyjść
z nałogu.
Wyk.29 Czy próbował Pan/i kiedykolwiek rzucić palenie?
Okazuje się, że badani mieszkańcy Leżajska mają bardzo niską świadomość szkodliwości
oddziaływania nikotyny na zdrowie. 15% spośród nich uważa, że palenie jest szkodliwe tylko
w małym stopniu, a 12% uznaje, ze jest ono nieszkodliwe.
0% 10% 20% 30% 40% 50%
w stresie
ze znudzenia/zabicia czasu
przy alkoholu
dla towarzystwa
dla przyjemności
inne, jakie?…….
46%
25%
25%
19%
13%
13%
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%
nigdy nie próbowałem
nie, ale zamierzam spróbować
tak, raz, ale nie udało mi się
tak, wiele razy, ale nie udało mi się
42%
17%
25%
15%
Diagnoza problemów społecznych 2017
26
Wyk.30 Jak ocenia Pan/i szkodliwość palenia papierosów dla zdrowia?
29% mieszkańców Leżajska uważa, ze osoby niepełnoletnie mogą zakupić papierosy na
terenie miejscowości.
Wyk.31 Czy w Pana/i miejscowości osoby niepełnoletnie mogą zakupić papierosy?
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%
bardzo szkodliwe
szkodliwe
w małym stopniu szkodliwe
nieszkodliwe
40%
32%
15%
12%
29%
13%
58% tak
nie
nie wiem
Diagnoza problemów społecznych 2017
27
3.5. Problem narkotykowy z perspektywy dorosłych mieszkańców
53% badanych zna kogoś, kto spożywa narkotyki: 31% badanych zna jedną, bądź dwie takie
osoby, a 22% co najmniej kilka takich osób. Pozostali – 47% badanych nie zna osób
zażywających substancje psychoaktywne.
Wyk.32 Czy zna Pan/i osobiście kogoś, kto spożywa narkotyki?
Skala narkomanii zdaje się przybierać na terenie miasta dość dużą skalę. W ciągu ostatniego
roku 36% ankietowanych zażywało środków odurzających.
22%
31%
47%
tak, kilka osób
tak, jedna, dwie osoby
nie, nikt
Diagnoza problemów społecznych 2017
28
Wyk.33 Czy w ciągu ostatniego roku używał/a Pan/i narkotyków/ środków
odurzających?
Najpopularniejszym środkiem psychoaktywnym stosowanym przez Leżajszczan jest
Marihuana – zażywało ją 35 osób. Spora część osób używała także amfetaminy – 22 osoby,
oraz LSD – 12 osób. Po 13 osób badanych stosowało środki nasenne i dopalacze, a 9 osób
sterydy. Po 7 osób zażywało kokainę i ekstazy. Najmniej – 4 osoby – zażywały grzyby
halucynogenne.
36%
64% tak
nie
Diagnoza problemów społecznych 2017
29
Wyk.34 Proszę zaznaczyć na poniższej liście, które substancje psychoaktywne stosował/a
Pan/i?
Podobnie jak w przypadku nikotyny, główny wpływ na sięganie przez badanych po
substancje psychoaktywne mają czynniki społeczne, związane z funkcjonowaniem
w środowisku - chęć lepszej zabawy (45%), wpływ znajomych (40%), „ towarzystwo” (24%).
Kolejne czynniki wiązały się z problemami na jakie napotykają się mieszkańcy. 17% sięgnęło
po substancje psychoaktywne by złagodzić stres, a 12% by zapomnieć o problemach. Inni
sięgnęli po takie substancje by zmniejszyć objawy kaca (7%), a 5% bez konkretnego powodu.
0
5
10
15
20
25
30
35
35
22
7
4
12
7
13
9
13
Diagnoza problemów społecznych 2017
30
Wyk.35 Z jakich powodów sięgnął/ęła Pan/i po wyżej wymienione substancje
psychoaktywne? Można wybrać kilka odpowiedzi.
53% ankietowanych nigdy nie zażywało narkotyków, a 9% jednokrotnie sięgnęło po
substancje psychoaktywne. 8% zażywa takie środki kilka razy w roku, a 4% badanych raz
w miesiącu. Pozostali badani zażywają narkotyki częściej: 13% kilka razy w miesiącu, 5%
kilka razy w tygodniu, 5% 2 do 5 razy w tygodniu, a 3% 6 razy w tygodniu bądź codziennie.
Wyk.36 Jak często zażywa Pan/i narkotyki?
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50%
chęć lepszej zabawy
dla towarzystwa
by zapomnieć o problemach
by złagodzić stres
wpływ znajomych
aby zmniejszyć objawy kaca
brak konkretnego powodu
inne
45%
24%
12%
17%
40%
7%
5%
14%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
nie zażywam narkotyków
6 razy w tygodniu lub codziennie
2 do 5 razy w tygodniu
raz w tygodniu
kilka razy w miesiącu
raz w miesiącu
kilka razy w roku
zażywałem jednokrotnie
53%
3%
5%
5%
13%
4%
8%
9%
Diagnoza problemów społecznych 2017
31
35% badanych uważa, że narkotyki są łatwo dostępne na terenie miejscowości. 9%
mieszkańców Leżajska uważa, że substancje takie są trudno dostępne a 5% uznało, że środki
takie są całkowicie niedostępne.
Wyk.37 Jak ocenia Pan/ i możliwość pozyskania narkotyków na terenie Pana/i
miejscowości?
Podobnie w przypadku dopalaczy, 33% badanych uważa, że są one łatwo dostępne, 8%, że
trudno je zdobyć, zaś 3% Leżajszczan uznało, że dopalacze są całkowicie niedostępne. 56%
udzieliło odpowiedzi „nie wiem”.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
całkowicie niedostępne
trudno dostępne
łatwo dostępne
nie wiem
5%
9%
35%
51%
Diagnoza problemów społecznych 2017
32
Wyk.38 Jak ocenia Pan/i możliwość pozyskania dopalaczy na terenie Pana/i
miejscowości?
17% deklaruje, że można zdobyć substancje psychoaktywne na osiedlu (17%), w centrum
miasta (16%), na dyskotece (7%), na terenie szkoły (6%), czy w siłowni (5%).
Wyk.39 Czy zna Pan/i miejsca w swojej miejscowości gdzie można zakupić narkotyki
lub dopalacze? Można zaznaczyć kilka odpowiedzi.
36% mieszkańców uważa, że marihuana nie powinna być klasyfikowana jako narkotyk, 25%
stwierdza, że okazjonalne zażywanie narkotyków nie prowadzi do uzależnienia, a 22%, że
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
całkowicie niedostępne
trudno dostępne
łatwo dostępne
nie wiem
3%
8%
33%
56%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
nie znam takich miejsc
na osiedlu
w centrum miasta
na dyskotece
w siłowni
w szkole, przed szkołą
75%
17%
16%
7%
5%
6%
Diagnoza problemów społecznych 2017
33
posiadanie narkotyków nie powinno być karalne. Szczególnie niepokojący wydaje się fakt, że
19% badanych uznało, ze w przychodzeniu do pracy pod wpływem narkotyków bądź
dopalaczy nie ma nic złego. 14% respondentów uważa, że dopalacze są bezpieczną
alternatywą dla narkotyków. 14% uważa, że wszystkie narkotyki są bezpieczne o ile używa
się ich odpowiednio. Wiedza Leżajszczan na temat substancji oddziaływania substancji
psychoaktywnych jest stosunkowo niska, co w konsekwencji może prowadzić do
podejmowania zachowań ryzykownych.
Wyk.40 Proszę ocenić czy zgadza się Pan/i z poniższymi stwierdzeniami. Można wybrać
jedną odpowiedź przy każdym z 6 stwierdzeń.
0% 10%20%30%40%50%60%70%80%90%100%
Wszystkie narkotyki są bezpieczne o ile używasię ich odpowiednio
Marihuana nie powinna być klasyfikowana, jakonarkotyk
Okazjonalne zażywanie narkotyków nie prowadzido uzależnienia
Dopalacze są bezpieczną alternatywą dlanarkotyków
Posiadanie narkotyków nie powinno być karalne
W przychodzeniu do pracy pod wpływemnarkotyków
lub dopalaczy nie ma nic złego
14%
36%
25%
14%
22%
19%
65%
46%
54%
64%
55%
55%
21%
17%
21%
22%
23%
26%
ZGADZAM SIĘ NIE ZGADZAM SIĘ NIE WIEM
Diagnoza problemów społecznych 2017
34
3.6. Profilaktyka z perspektywy dorosłych mieszkańców
Tylko 11% respondentów dobrze oceniło działania profilaktyczne prowadzone przez miasto.
19% ocenia te działania ani dobrze ani źle, 6% ocenia je źle, 21% bardzo źle. 42% udzieliło
odpowiedzi trudno powiedzieć. Przekonania mieszkańców świadczą o tym, że nie są
zadowoleni z działań profilaktycznych prowadzonych przez miasto.
Wyk.41 Jak ocenia Pan/i działania profilaktyczne prowadzone przez miasto?
Poszczególne instytucje nie cieszą się dużym zaufaniem wśród mieszkańców Leżajska. W
przypadku problemów uzależnień 32% zgłosiłoby się po pomoc do rodziny. 20%
skorzystałoby z usług Poradni Leczenia Uzależnień, 13% szukałoby pomocy na Policji,
u lekarza lub w Internecie. 12% badanych radziłoby sobie samemu. Najmniej osób
zgłosiłoby się do punktów konsultacyjnych (8%), Telefonu Zaufania (8%), Ośrodka Pomocy
Społecznej (6%), Ośrodka Interwencji Kryzysowej (5%), Gminnej Komisji ds.
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (3%) Domu dla Samotnych Matek (3%), Zespołu
Interdyscyplinarnego (2%). Alarmujący jest fakt, że ¼ badanych udzieliła odpowiedzi „nie
wiem”.
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%
bardzo dobrze
dobrze
ani dobrze, ani źle
źle
bardzo źle
trudno powiedzieć
3%
8%
19%
6%
21%
42%
Diagnoza problemów społecznych 2017
35
Wyk.42 Do kogo zwróciłby się Pan/i o pomoc w razie problemu przemocy lub uzależnień
w rodzinie? Można zaznaczyć kilka odpowiedzi.
0% 10% 20% 30% 40%
Policja
Centrum Pomocy Rodzinie
Grupa AA
Dom dla Samotnie Wychowujących Matek
Ośrodek Interwencji Kryzysowej
Poradnia Leczenia Uzależnień
telefon zaufania
Zespół Interdyscyplinarny
Ośrodek Pomocy Społecznej
Gminna Komisja Rozwiązywania ProblemówAlkoholowych
punkty konsultacyjne
rodzina
lekarz
Ośrodek Leczenia Uzależnień
radziłbym sobie sam
szukałbym pomocy w Internecie
nie wiem
inne, jakie?
13%
7%
10%
3%
5%
20%
8%
2%
6%
3%
8%
32%
13%
20%
12%
13%
25%
5%
Diagnoza problemów społecznych 2017
36
Głównym źródłem wiedzy o konsekwencjach nadużywania substancji psychoaktywnych jest
telewizja i Internet (48%). Inne źródła to lekarze (9%), znajomi (8%), praca (7%), rodzina
(6%) i uczelnia (3%). 37% Leżajszczan zadeklarowało, że nie czerpie wiedzy na temat
konsekwencji nadużywanie substancji psychoaktywnych.
Wyk.43 Skąd czerpie Pan/i informacje o konsekwencjach nadużywania substancji
psychoaktywnych? Można zaznaczyć kilka odpowiedzi.
4. BADANIE DZIECI I MŁODZIEŻY NA TERENIE LEŻAJSKA
4.1. Struktura badanej próby
W badaniu diagnozującym problem stosowania substancji psychoaktywnych przez dzieci
i młodzież w Leżajsku wzięli udział uczniowie szkół podstawowych oraz
ponadgimnazjalnych: 273 uczniów młodszych, spośród których połowę stanowią
dziewczynki, a połowę chłopcy oraz 196 uczniów starszych – 28% kobiet i 72% mężczyzn.
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50%
od rodziny
od znajomych
z uczelni
z pracy
od lekarzy
z telewizji i Internetu
z prasy
z innych źródeł, jakich?
nie czerpię wiedzy
6%
8%
3%
7%
9%
48%
6%
0%
37%
Diagnoza problemów społecznych 2017
37
Wyk.44 Płeć:
62% badanych młodszych uczniów jest w wieku 10-12 lat, 37% ma 13-15 lat. 1% badanych
uczniów jest w wieku 16-18 lat.
Wyk.44a Wiek:
Zdecydowana większość starszych uczniów jest w wieku 16-17 lat (93%). 5% to osoby
w wieku 18-19 lat, a 2% ma 19-20 lat.
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
Szkoła podstawowa Szkoła ponadgimnazjalna
50%
28%
50%
72%
kobieta mężczyzna
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
10-12 13-15 16-18
62%
37%
1%
Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
38
Wyk.44b Wiek:
4.2. Czas wolny
Młodsi uczniowie najchętniej spędzają czas wolny uprawiając sport (52% codziennie) lub
w sposób alternatywny – słuchając muzyki, oglądając filmy, grając na instrumencie itp. oraz
używają Internetu dla przyjemności. Najrzadziej zaś młodzi uczestniczą w zajęciach świetlicy
środowiskowej (89%) lub grając na automatach (84%).
Wyk.45a Wybrane sposoby spędzania wolnego czasu
nigdy codziennie kilka razy w tygodniu
co najmniej raz na tydzień
raz lub dwa razy w miesiącu
kilka razy w roku
Czytasz książki dla przyjemności 19% 11% 19% 16% 18% 18%
Spotykasz się z przyjaciółmi w czasie wolnym
2% 25% 46% 21% 4% 2%
Uczysz się języków obcych 3% 21% 57% 17% 2% 0%
Uprawiasz sport 1% 52% 35% 9% 2% 1%
Uczestniczysz w zajęciach w placówce wsparcia dziennego (świetlica środowiskowa)
89% 1% 2% 2% 3% 3%
Grasz w gry online 10% 28% 26% 17% 10% 8%
Używasz Internetu dla przyjemności 1% 62% 26% 9% 1% 1%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
16-17 18-19 19-20
93%
5% 2%
Szkoła ponadgimnazjalna
Diagnoza problemów społecznych 2017
39
Grasz na automatach do gry 84% 1% 1% 1% 2% 11%
Inne alternatywne formy spędzania czasu np.: słuchanie muzyki, oglądanie filmu, gra na instrumencie
3% 65% 23% 8% 1% 0%
Jeśli chodzi o uczniów starszych najchętniej w wolnym czasie korzystają z Internetu dla
przyjemności (87% codziennie) lub korzystają z alternatywnych form spędzania czasu
wolnego (79% codziennie). Najmniej popularnymi formami spędzania wolnego czasu przez
młodzież jest uczestniczenie w zajęciach świetlicy środowiskowej (90% nigdy) oraz granie na
automatach (80% nigdy).
Wyk 45b Wybrane sposoby spędzania wolnego czasu.
nigdy codziennie kilka razy w tygodniu
co najmniej raz na tydzień
raz lub dwa razy w miesiącu
kilka razy w roku
Czytasz książki dla przyjemności 42% 5% 8% 8% 12% 26%
Spotykasz się z przyjaciółmi w czasie wolnym
2% 32% 38% 18% 9% 2%
Uczysz się języków obcych 5% 20% 44% 20% 10% 2%
Uprawiasz sport 5% 33% 40% 14% 5% 4%
Uczestniczysz w zajęciach w placówce wsparcia dziennego
90% 1% 1% 2% 2% 5%
Grasz w gry online 23% 35% 19% 10% 7% 5%
Używasz Internetu dla przyjemności 1% 87% 9% 2% 0% 1%
Grasz na automatach do gry 80% 1% 2% 2% 2% 14%
Inne alternatywne formy spędzania czasu np.: słuchanie muzyki, oglądanie filmu, gra na instrumencie
5% 79% 13% 2% 2% 0%
Młodsi uczniowie osiągają nieco wyższe wyniki w nauce, niż ich starsi koledzy. Młodzi
uznają swoje stopnie jako bardzo dobre (30%) bądź dobre (45%), starsi zaś określają swoje
oceny jako dobre (45%) lub ani dobre, ani złe (40%).
Diagnoza problemów społecznych 2017
40
Wyk.46 Jak oceniasz swoje wyniki w nauce?
Co ciekawe, młodsi uczniowie poświęcają także więcej czasu na naukę. 63% spośród nich
uczy się od 1 do 3 godzin. 57% starszych uczniów uczy się do godziny dziennie.
Wyk.47 Ile godzin dziennie poświęcasz na naukę?
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
50%
bardzo dobrze dobrze ani dobrze aniźle
źle bardzo źle
30%
45%
24%
1% 1%
11%
45%
40%
3% 1%
Szkoła podstawowa Szkoła ponadgimnazjalna
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
do 1 godz. od 1 do 3 godz. od 3 do 6 godz. powyżej 6 godz.
26%
63%
10%
1%
57%
33%
10%
1%
Szkoła podstawowa Szkoła ponadgimnazjalna
Diagnoza problemów społecznych 2017
41
4.3. Sytuacja rodzinna badanej młodzieży
Poniższy blok pytań skierowanych do uczniów miał na celu opisanie sytuacji rodzinnej
najmłodszych mieszkańców miasta. Rodzina bez wątpienia ma duży wpływ na stosunek
dzieci i młodzieży do używek oraz zachowań autodestrukcyjnych. W związku z tym, przed
przystąpieniem do diagnozowania problemu uzależnień wśród uczniów, poproszono ich
o scharakteryzowanie swojej sytuacji rodzinnej oraz o ocenę swoich kontaktów
z najbliższymi dla nich grupami społecznymi: rodzicami, nauczycielami i rówieśnikami.
86% uczniów szkoły podstawowej oraz 87% szkoły ponadgimnazjalnej jest członkami
rodziny pełnej. 9% młodszych i 11% starszych wychowuje się w rodzinie niepełnej. 4%
młodszych i 1% starszych jest w rodzinie zrekonstruowanej.
Wyk.48 Jaka jest struktura rodziny :
Młodsi uczniowie dobrze oceniają swoje relacje z rodzicami (72% bardzo dobrze a 25%
dobrze), kolegami i koleżankami (65% bardzo dobrze a 29% dobrze) oraz nauczycielami
(25% bardzo dobrze, 51% dobrze).
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%
pełna
niepełna (samotna matka, samotny ojciec)
zrekonstruowana (kolejne małżeństwo,rodzeństwo przyrodnie)
zastępcza
adopcyjna
86%
9%
4%
1%
0%
87%
11%
1%
1%
1%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
42
Wyk.49a Jak oceniasz relacje i więzi z wybranymi osobami?
Sytuacja kształtuje się nieco odmiennie w przypadku uczniów starszych – mniej osób ocenia
bardzo dobrze swoje relacje z poszczególnymi osobami: rodzicami (72% bardzo dobrze 25%
dobrze), nauczycielami (25% bardzo dobrze, 51% dobrze), kolegami (65% bardzo dobrze,
29% dobrze). Należy zauważyć, że 7% źle ocenia relacje z nauczycielami, z czego 4% ocenia
je bardzo źle.
Wyk.49b Jak oceniasz relacje i więzi z wybranymi osobami?
0% 20% 40% 60% 80% 100%
RODZICE, OPIEKUNOWIE
NAUCZYCIELE
KOLEDZY, KOLEŻANKI
72%
25%
65%
25%
51%
29%
3%
19%
5%
1%
4%
1%
1. BARDZO DOBRZE 2.DOBRZE 3. ANI DOBRZE, ANI ŹLE 4. ŹLE 5. BARDZO ŹLE
0% 20% 40% 60% 80% 100%
RODZICE, OPIEKUNOWIE
NAUCZYCIELE
KOLEDZY, KOLEŻANKI
65%
13%
68%
23%
52%
20%
8%
29%
7%
2%
3%
1%
3%
4%
3%
1. BARDZO DOBRZE 2.DOBRZE 3. ANI DOBRZE, ANI ŹLE 4. ŹLE 5. BARDZO ŹLE
Diagnoza problemów społecznych 2017
43
92% uczniów młodszych oraz 86% starszych deklaruje, że środki finansowe dostępne w ich
rodzinach pozwalają na zaspokojenie wszystkich potrzeb. 7% młodszych oraz 13% starszych
deklaruje, że wystarcza w ich rodzinach na zaspokojenie jedynie podstawowych potrzeb
rodziny.
Wyk.50 Jak oceniasz sytuację materialną rodziny?
4.4. Problem alkoholowy z perspektywy dzieci i młodzieży
82% uczniów starszych uważa, że osoby w ich wieku piją alkohol. Warto zauważyć, że tylko
2% uczniów z tej grupy wiekowej uznało, że ich rówieśnicy nie sięgają po napoje
wysokoprocentowe. Sprawa przedstawiała się zupełnie inaczej w przypadku uczniów
0% 10%20%30%40%50%60%70%80%90%100%
wystarcza na zaspokojenie wszystkich potrzebrodziny
wystarcza na zaspokojenie jedynie podstawowychpotrzeb rodziny
nie wystarcza na zaspokojenie podstawowychpotrzeb rodziny
92%
7%
1%
86%
13%
1%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
44
młodszych. Tylko co 5 osoba uznała, że osoby w jej wieku piją alkohol. 43%uczniów szkół
podstawowych uważa, że ich rówieśnicy nie sięgają po napije wysokoprocentowe, 38%
udzieliło odpowiedzi „nie wiem”, co może oznaczać, że osoby z ich środowiska nie sięgają po
napoje wysokoprocentowe.
Wyk.51 Czy osoby w Twoim wieku piją alkohol?
Najmłodsi uczniowie próbowali wyrobów alkoholowych zaledwie kilka razy w życiu – 16%
piło 1-2 razy w życiu. Pozostali nie próbowali alkoholu. Jedynie pojedyncze odsetki badanych
próbowały pić alkohol więcej razy. W ostatnim miesiącu alkohol pił tylko 1% młodszych
uczniów.
Wyk.52a Ile razy (jeśli w ogóle) zdarzyło Ci się PIĆ jakiś alkohol, tzn. piwo, wino,
wódkę lub inny napój spirytusowy? (Zaznacz jedną kratkę w każdej linii)
0%
20%
40%
60%
80%
100%
tak nie nie wiem
19%
43% 38%
82%
2% 16%
Szkoła podstawowa Szkoła ponadgimnazjalna
W życiu
w ciąguostatnich 12
miesięcy
w ciąguostatnich 30
dni
81%
93%
98%
16%
6%
1%
2%
1%
1%
Niepiłem
1-2razy
3-5razy
6-9razy
10-19razy
20-39razy
40 razy lubwięcej
Diagnoza problemów społecznych 2017
45
Alkohol był spożywany przez 64% starszych uczniów. Spośród nich 20% piło go więcej niż
40 razy. W ostatnich 30 dniach alkohol piło 37% starszych uczniów, z czego 23% piło go
wielokrotnie.
Wyk.52b Ile razy (jeśli w ogóle) zdarzyło Ci się PIĆ jakiś alkohol, tzn. piwo, wino,
wódkę lub inny napój spirytusowy? (Zaznacz jedną kratkę w każdej linii)
Młodsi mieszkańcy Leżajska nie upijali się. W całym życiu młodszych uczniów zdarzyło się
to 3% uczniów 1 bądź 2 razy.
W życiu
w ciągu ostatnich 12miesięcy
w ciągu ostatnich 30 dni
36%
45%
63%
11%
13%
14%
11%
9%
11%
8%
8%
5%
8%
11%
3%
6%
6%
20%
9%
4%
Niepiłem
1-2razy
3-5razy
6-9razy
10-19razy
20-39razy
40 razy lubwięcej
Diagnoza problemów społecznych 2017
46
Wyk.53a Ile razy (jeśli w ogóle) zdarzyło Ci się UPIĆ napojem alkoholowym, tzn.
piwem, winem lub wódką? (Zaznacz jedną kratkę w każdej linii)
Uczniowie starsi mają pewne doświadczenia z upijaniem się. W całym swoim życiu upiło się
36% starszych uczniów, z czego 7% upiło się w życiu więcej niż 40 razy. W ostatnim
miesiącu upiło się 19% młodzieży, z czego 4% upiło się więcej niż 40 razy. Skala problemu
alkoholowego wśród starszych uczniów zdaje się być poważna.
96% 97% 97% 98% 98% 99% 99% 100% 100%
W życiu
w ciągu ostatnich 12 miesięcy
w ciągu ostatnich 30 dni
97%
99%
99%
3%
1%
1%
0%
0%
0%
0%
0%
Nie upiłemsię
1-2razy
3-5razy
6-9razy
10-19razy
20-39razy
40 razy lubwięcej
Diagnoza problemów społecznych 2017
47
Wyk.53b Ile razy (jeśli w ogóle) zdarzyło Ci się UPIĆ napojem alkoholowym, tzn.
piwem, winem lub wódką? (Zaznacz jedną kratkę w każdej linii)
Wiek inicjacji alkoholowej młodych Leżajszczan możemy umieścić w przedziale 14-16 lat –
41% uczniów, wskazało, że to właśnie wtedy sięgnęli po alkohol po raz pierwszy.
W życiu
w ciągu ostatnich 12 miesięcy
w ciągu ostatnich 30 dni
64%
67%
81%
13%
13%
10%
7%
7%
4%
4%
4%
1%
4%
4%
2%
1%
1%
7%
4%
4%
Nie upiłemsię
1-2razy
3-5razy
6-9razy
10-19razy
20-39razy
40 razy lubwięcej
Diagnoza problemów społecznych 2017
48
Wyk.54 W jakim wieku spożyłeś alkohol po raz pierwszy?
Starsi uczniowie piją najczęściej piwo – wybiera je 72% starszych uczniów, 55%
reprezentantów tej grupy wiekowej pije wódkę. Mniej popularne wśród starszych uczniów
okazje się być wino (13%), szampan (11%) oraz likiery i nalewki (8%). Jeśli chodzi
o najmłodszych mieszkańców Leżajska, 32% spośród tych, którzy kiedykolwiek pili alkohol,
wybrali piwo, 21% szampana, a 5%wino.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%
nie piję alkoholu
poniżej 8 lat
8-10 lat
11-13 lat
14-16 lat
17 i więcej
84%
6%
3%
6%
0%
0%
39%
6%
1%
6%
41%
8%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
49
Wyk.55 Jaki rodzaj alkoholu pijesz najczęściej? Można zaznaczyć więcej niż jedną
odpowiedź.
Większość młodszych uczniów sięgnęło po alkohol z ciekawości (34%) lub dla towarzystwa
(11%). Motywacje uczniów starszych są związane z dobrą zabawą. 59% sięga po alkohol dla
towarzystwa, a 46% by lepiej się bawić, zaś 20% pije pod wpływem znajomych. Okazuje się,
że alkohol jest także dla starszych uczniów sposobem na problemy – 18% pije by o nich
zapomnieć, a 15% by złagodzić stres. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że 15% uczniów
pije z nudy, a aż 23% bez konkretnego powodu, co może świadczyć o fakcie, że picie
alkoholu staje się dla młodych Leżajszczan niejako zwyczajem i normą.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
piwo
wódka
szampan
likier, nalewka
alkopopy
wino
inne, jakie…?
32%
7%
21%
4%
2%
5%
51%
72%
55%
11%
8%
4%
13%
18%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
50
Wyk.56 Z jakich powodów sięgasz po alkohol? Można zaznaczyć kilka odpowiedzi.
Większość badanych uczniów nie doświadczyło przykrości w związku z zażywaniem
alkoholu. Tę odpowiedź wskazało 80% uczniów starszych i 74% młodszych. Nieliczni,
w szczególności starsi uczniowie, wskazują na pogorszenie relacji koleżeńskich (7%),
problemy finansowe (6%), problemy w rodzinie oraz problemy w szkole (3%), jako
konsekwencje spożywania napojów alkoholowych.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
z ciekawości
chęć lepszej zabawy
dla towarzystwa
by zapomnieć o problemach
by złagodzić stres
z nudy
pod wpływem znajomych
aby zmniejszyć objawy kaca
brak konkretnego powodu
lubię jego smak
inne, jakie?
34%
7%
11%
0%
2%
3%
0%
0%
5%
3%
51%
24%
46%
59%
18%
15%
15%
20%
6%
23%
23%
11%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
51
Wyk.57 Czy miałeś jakieś przykre doświadczenia związane ze spożywaniem alkoholu?
Wśród osób, które zadeklarowały spożywanie alkoholu 24% młodszych uczniów i 31%
starszych uważa, że ich rodzice wiedzą o piciu przez nich napojów wysokoprocentowych.
76% młodszych i 69% starszych uważa, że ich opiekunowie nie mają świadomości tego faktu.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
nie miałem/am przykrych doświadczeń
problemy w szkole
problemy w rodzinie
problemy finansowe
pogorszenie relacji koleżeńskich
inne, jakie?….
74%
0%
3%
2%
3%
23%
80%
3%
6%
6%
7%
6%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
52
Wyk.58 Czy rodzice wiedzą, że pijesz alkohol?
Rodzice badanych uczniów starszych zwykle reagują, gdy dowiadują się, że ich dzieci
sięgają po alkohol: 58% starszych uczniów deklaruje, że ich rodzice przeprowadzili z nimi
rozmowę, a 38% przyznaje, że opiekunowie zdenerwowali się i wyznaczyli karę.
W przypadku 15% badanych uczniów ich rodzice nie zareagowali. Uczniowie młodsi piją
zdecydowanie rzadziej i sytuacje takie są raczej sporadyczne, jednak gdy rodzice dowiadują
się o tym, że ich podopieczni pili alkohol rozmawiają z nimi (26%) lub wyznaczają karę
(11%).
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
tak nie
24%
76%
31%
69%
Szkoła podstawowa Szkoła ponadgimnazjalna
Diagnoza problemów społecznych 2017
53
Wyk.59 Jak Twoi rodzice zareagowali na spożywanie przez Ciebie alkoholu?
10% uczniów młodszych i 14% starszych uważa, że ktoś z ich rodziny nadużywa alkoholu.
Wyk.60 Czy Twoim zdaniem ktoś z twojej rodziny nadużywa alkoholu?
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
przeprowadzili ze mną rozmowę
nie zareagowali
zdenerwowali się i wyznaczyli karę
szukali pomocy u specjalisty
inne, jakie?
26%
18%
11%
5%
47%
58%
15%
32%
0%
11%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
tak nie
10%
90%
14%
86%
Szkoła podstawowa Szkoła ponadgimnazjalna
Diagnoza problemów społecznych 2017
54
Osobami, które w rodzinach najczęściej nadużywają alkoholu są mężczyźni, w szczególności
ojcowie – 43% uczniów starszych i 39% młodszych udzieliło tej odpowiedzi. Pozostali
członkowie wskazywani byli z dużo mniejszą częstotliwością.
Wyk.61 Kto z członków twojej rodziny nadużywa alkoholu? Można wybrać kilka
odpowiedzi.
Sprzedaż alkoholu osobom niepełnoletnim jest na mocy Ustawy o wychowaniu w trzeźwości
złamaniem prawa. Jednak jak wynika z zebranego materiału badawczego nieletni
Leżajszczanie spożywają napoje wysokoprocentowe. Według samych badanych, osoby
nieletnie w ich miejscowości proszą o kupno trunku swoich starszych kolegów (57%
starszych i 32% młodszych badanych) lub prosi osoby spotkane pod sklepem o zakup (24%
starszych i 10% młodszych). Aż 44% młodzieży sama kupuje sobie napoje
wysokoprocentowe, w związku z czym łamane jest prawo. Część ankietowanych uczniów
podkrada alkohol rodzicom, co jest raczej domeną młodszych badanych uczniów.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
mama
tata
brat
siostra
dziadek
babcia
inni
10%
39%
2%
4%
8%
6%
53%
9%
43%
15%
9%
11%
9%
53%
Szkoła ponadgimnajzalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
55
Wyk.62 Jak młodzież w Twojej okolicy może zdobyć alkohol? Można zaznaczyć więcej
niż jedną odpowiedź.
Zarówno starsi jak i młodsi badani uczniowie mają świadomość konsekwencji jakie niesie za
sobą spożywanie alkoholu. Często wskazywali na kwestie związane z przemocą, problemy
w kontaktach z ludźmi, problemy finansowe oraz zaburzenia i choroby. Niepokojący wydaje
się jednak fakt., że 27% młodszych i 20% starszych uczniów nie wie jakie mogą być
konsekwencje nadużywania alkoholu.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
kupują jej starsi koledzy
podkrada rodzicom w domu
prosi obcych ludzi pod sklepem o zakup
sama sobie kupuje
nie wiem
32%
18%
10%
9%
63%
57%
14%
24%
44%
32%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
56
Wyk.63 Które z niżej wymienionych skutków mogą być konsekwencją nadużywania
alkoholu? Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź.
4.5. Problem nikotynowy z perspektywy dzieci i młodzieży.
Problem nikotynizmu dotyka w większości starszych uczniów – 84% uczących się w szkole
ponadgimnazjalnej uznało, że ich rówieśnicy palą papierosy. 30% młodszych badanych
uważa, że osoby w ich wieku palą papierosy.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
problemy w kontaktach z ludźmi
problemy finansowe
przemoc wobec bliskich
zaburzenia i choroby
obecność alkoholu we krwi
inne, jakie?
nie wiem
47%
40%
52%
44%
34%
10%
27%
41%
51%
43%
42%
47%
5%
20%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
57
Wyk.64 Czy osoby w Twoim wieku palą papierosy?
94% uczniów młodszych nigdy nie paliło papierosów. Pozostali mieli jedynie pojedyncze
epizody związane z próbowaniem wyrobów tytoniowych. Sytuacja przedstawia się
odmiennie w przypadku uczniów starszych. W ich sytuacji tylko 60% nigdy nie próbowało
palić tytoniu, natomiast 18% paliło papierosy wielokrotnie – więcej niż 40 razy w życiu.
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
tak nie nie wiem
30% 32%
38%
84%
2%
14%
Szkoła podstawowa Szkoła ponadgimnazjalna
Diagnoza problemów społecznych 2017
58
Wyk.65 Ile razy w życiu (jeśli w ogóle) zdarzyło Ci się próbować palić papierosy?
(Zaznacz jedną odpowiedź)
W ostatnim miesiącu papierosy palili uczniowie starsi 26% około 1-5 papierosów dziennie,
a 14% 6-10 papierosów na dzień.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
nigdy nie paliłem/am
1-2 razy
3-5 razy
6-9 razy
10-19 razy
20-39 razy
40 razy lub więcej
94%
4%
0%
1%
0%
0%
0%
60%
8%
6%
2%
3%
4%
18%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
59
Wyk.66 Jak często paliłe(a)ś papierosy w ciągu OSTATNICH 30 DNI? (Zaznacz jedną
odpowiedź)
4.6. Problem narkotykowy z perspektywy dzieci i młodzieży
Jeśli chodzi o zażywanie narkotyków – sytuacje takie nie miały miejsca w przypadku uczniów
młodszych. Środki takie cieszą się jednakże dużą popularnością wśród uczniów starszych.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
mniej niż 1 papieros na tydzień;
mniej niż 1 papieros dziennie;
1-5 papierosów dziennie;
6-10 papierosów dziennie
11-20 papierosów dziennie
Więcej niż 20 papierosów dziennie
76%
16%
0%
4%
0%
4%
44%
11%
26%
14%
3%
3%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
60
Wyk.67 Czy próbowałeś kiedykolwiek zażywać narkotyki?
Uczniowie szkół ponadgimnazjalnych pierwszy kontakt z narkotykami mieli w wieku 14-16
lat lub ponad 17 lat.
Wyk. 68 Jeśli tak, to ile miałeś/aś wtedy lat?
4% starszych uczniów zażywało w swoim życiu dopalacze. Nie udało nam się uzyskać
informacji na temat źródeł pozyskiwania nielegalnych substancji psychoaktywnych.
16%
84%
tak
nie
0
5
10
15
20
25
poniżej 8 lat 8-10 lat 11-13 lat 14-16 lat 17 i więcej
4
1 1
23
6
Diagnoza problemów społecznych 2017
61
Wyk.69 Czy próbowałeś kiedykolwiek zażywać dopalacze?
Na uwagę zasługuje fakt, że 37% starszych uczniów ocenia zdobycie narkotyków na terenie
miejscowości jako łatwe, a tylko 9 % uznało, że byłoby to trudne. Młodsi uczniowie nie mają
wiedzy na temat dostępności substancji psychoaktywnych na terenie miejscowości (81%)
Wyk.70 Gdybyś chciał zdobyć narkotyki w swojej miejscowości byłoby to:
Nieco trudniej jest według młodzieży zdobyć dopalacze na terenie Leżajska – tylko 24%
starszych uczniów uznało to za łatwe. Duża część badanych nie ma wiedzy o dostępności
dopalaczy w ich najbliższej okolicy (78% młodszych i 64% starszych). Świadczyć to może
4%
96%
tak
nie
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
łatwe trudne nie wiem
9% 10%
81%
37%
9%
54%
Szkoła podstawowa Szkoła ponadgimnazjalna
Diagnoza problemów społecznych 2017
62
o fakcie, że młodych mieszkańców Leżajska w niskim stopniu interesuje kwestia zażywania
dopalaczy.
Wyk.71 Gdybyś chciał zdobyć dopalacze w swojej miejscowości byłoby to:
Choć większość badanych uczniów nie wie, gdzie zdobyć narkotyki i dopalacze na terenie ich
miejscowości (81% starszych i 85% młodszych), to niektórzy starsi uczniowie wskazywali
konkretne miejsca : klub (9%) oraz dyskotekę (8%), centrum miasta (8%), sklep (6%) oraz
siłownię (5%) .
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
łatwe trudne nie wiem
8% 14%
78%
24%
11%
64%
Szkoła podstawowa Szkoła ponadgimnazjalna
Diagnoza problemów społecznych 2017
63
Wyk.72 Czy znasz miejsca w swojej miejscowości gdzie można kupić narkotyki lub
dopalacze? Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź.
Okazuje się, że uczniowie szkół podstawowych upatrują innych powodów dla których ich
rówieśnicy sięgają po substancje psychoaktywne niż ich starsi koledzy. Młodsi sięgają po nie
z uwagi na ciekawość (56%) oraz chęć zaimponowania innym (63%). Starsi również
wskazywali ciekawość (56%) i chęć zaimponowania innym (55%), ale równie istotne jest dla
nich poszukiwanie wrażeń (46%), świętowanie okazji (43%), chęć poprawy samopoczucia
(43%), co świadczyć może o większej wiedzy na temat działania takich substancji, a może
nawet o większym doświadczeniu.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%
nie znam takich miejsc
w sklepie
w klubie
w centrum miasta
na dyskotece
w siłowni
inne miejsca (wymień jakie)
85%
2%
3%
1%
3%
1%
10%
81%
6%
9%
8%
8%
5%
10%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
64
Wyk.73 Z jakich powodów osoby w Twoim wieku sięgają po alkohol, narkotyki,
dopalacze, a także papierosy. Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź.
84% młodszych i 62% starszych zdecydowanie zgodziło się z faktem, że zażywanie
narkotyków jest szkodliwe dla zdrowia.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
ciekawość
chęć zaimponowania innym
świętowanie okazji
obawa przed odrzuceniem
poszukiwanie wrażeń
chęć poprawy samopoczucia
inne, jakie?
56%
63%
8%
21%
23%
18%
16%
56%
55%
43%
29%
46%
43%
10%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
65
Wyk.74 Czy uważasz, że zażywanie narkotyków jest szkodliwe dla zdrowia?
89% młodszych i 78% starszych zdecydowanie zgodziło się, że zażywanie dopalaczy jest
szkodliwe dla zdrowia.
Wyk.75 Czy uważasz, że zażywanie dopalaczy jest szkodliwe dla zdrowia ?
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
zdecydowanietak
raczej tak raczej nie zdecydowanienie
trudnopowiedzieć
84%
10%
1% 1% 4%
62%
17%
4% 4%
13%
Szkoła podstawowa Szkoła ponadgimnazjalna
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
zdecydowanietak
raczej tak raczej nie zdecydowanienie
trudnopowiedzieć
89%
8%
1% 1% 2%
78%
10%
2% 2%
9%
Szkoła podstawowa Szkoła ponadgimnazjalna
Diagnoza problemów społecznych 2017
66
Uczniowie z obu typów szkół mają świadomość występowania negatywnych konsekwencji
zawiązanych z nadużywaniem substancji psychoaktywnych. Za główne takie konsekwencje
wskazywane były zaburzenia zdrowia fizycznego i psychicznego (73% młodszych i 67%
starszych), pogorszenie relacji rodzinnych (56% starszych i 55% młodszych)m oraz obniżenie
efektywności nauki (50% starszych i 43% młodszych).
Wyk.76 Jakie według Ciebie mogą być negatywne konsekwencje związane
z uzależnieniem od alkoholu, narkotyków, dopalaczy i papierosów? Można wybrać kilka
odpowiedzi.
Głównym źródłem wiedzy na temat narkotyków i dopalaczy jest dla młodych Leżajszczan
telewizja i Internet (62% młodszych i 59% starszych uczniów) oraz szkoła (43% starszych
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
nie występują negatywne konsekwencje
zaburzenia zdrowia fizycznego i psychicznego
wysokie koszty leczenia
pogorszenie lub zerwanie relacji rodzinnych
obniżenie efektywności nauki
poważne kłopoty finansowe
nie wiem
inne, jakie?
6%
73%
27%
55%
42%
33%
18%
4%
8%
67%
31%
56%
50%
43%
20%
3%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
67
i 40% młodszych uczniów). 22% młodszych i 34% starszych czerpie taką wiedzę z innych
źródeł.
Wyk.77 Skąd czerpiesz wiedzę dotyczącą narkotyków i dopalaczy?
Co ciekawe, 51% młodszych i 49% starszych uczniów dowiaduje się o szkodliwości
substancji psychoaktywnych od nauczycieli. 52% młodszych i 36% starszych pozyskuje taką
wiedzę od rodziców, a 37 starszych i 22% młodszych od pedagoga lub psychologa szkolnego.
Alarmujący jest fakt, że 19% uczniów szkół ponadgimnazjalnych oraz 15% uczniów szkół
podstawowych przyznaje, że nikt nie rozmawiał z nimi o szkodliwości takich substancji.
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
od rodziny ze szkoły od znajomych z telewizji iInternetu
z innych źródeł
19%
40%
16%
62%
22%
12%
43%
34%
59%
34%
Szkoła podstawowa Szkoła ponadgimnazjalna
Diagnoza problemów społecznych 2017
68
Wyk.78 Kto rozmawiał z Tobą na temat działania i szkodliwości środków takich jak
alkohol, narkotyki, dopalacze, papierosy? Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź.
W przypadku problemów związanych z alkoholem, narkotykami lub dopalaczami badani
uczniowie w pierwszej kolejności prosiliby o pomoc rodziców i opiekunów (77% młodszych
i 49% starszych uczniów), część zwróciłaby się do kolegów i koleżanek (35% uczniów
starszych i 17% uczniów młodszych) , a inni prosiliby o pomoc nauczycieli (27% młodszych
i 14% starszych).
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
rodzice
nauczyciele
koleżanki, koledzy
pedagog, psycholog szkolny
inne osoby
sam pozyskuję wiedzę na ten temat
nikt nie rozmawiał ze mną na ten temat
52%
51%
11%
22%
15%
17%
15%
36%
49%
16%
37%
10%
24%
19%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
69
Wyk.79 Do kogo zwróciłbyś się o pomoc mając problem związany z alkoholem,
narkotykami lub dopalaczami? Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
rodziców, opiekunów
nauczycieli
kolegów, koleżanek
Policji, Straży Miejskiej
ośrodka interwencji kryzysowej
Miejskiego/ Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
Urzędu Gminy
telefonu zaufania
nie wiem
inne osób/miejsc, jakich?
77%
27%
17%
13%
4%
7%
2%
18%
13%
5%
49%
14%
34%
6%
6%
4%
5%
13%
34%
5%
Szkoła ponadgimnazjalna Szkoła podstawowa
Diagnoza problemów społecznych 2017
70
5.BADANIE SPRZEDAWCÓW NA TERENIE LEŻAJSKA
5.1. Struktura badanej próby
W niniejszym badaniu wzięło udział 15 sprzedawców napojów alkoholowych. Spośród nich 8
to mężczyźni a 7 kobiety.
Wyk.80 Płeć:
8 sprzedawców jest w wieku 41-60 lat, 5 ma od 26 do 40 lat, jedna osoba ma mniej niż 25 lat,
a jedna powyżej 61 lat.
kobieta; 7
mężczyzna; 8
Diagnoza problemów społecznych 2017
71
Wyk.81 Pana/i wiek mieści się w przedziale:
6 osób pracuje w punkcie sprzedaży alkoholu od 6 do 10 lat. Staż pracy 5 osób wynosi od 11
do 20 lat, a 3 osoby pracują od 1 do 5 lat. Jedna osoba wykonuje ten zawód poniżej roku.
Wyk.82 Od ilu lat pracuje Pan/i w punkcie, gdzie prowadzona jest sprzedaż alkoholu?
5.2.Problem alkoholowy i nikotynowy z perspektywy sprzedawców.
Zdaniem większości ankietowanych sprzedawców spożycie alkoholu na terenie Leżajska
wzrasta (11 osób). 2 osoby uznało, że spożycie to maleje, a 2, że jest stałe.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
do 25 lat od 26 do 40 lat od 41 do 60 lat powyżej 61 lat
1
5
8
1
0
1
2
3
4
5
6
poniżej roku od 1 do 5 lat od 6 do 10 lat od 11 do 20 lat powyżej 21 lat
1
3
6
5
0
Diagnoza problemów społecznych 2017
72
Wyk.83 Proszę ocenić czy spożycie alkoholu na przestrzeni kilku lat w Pana/i
miejscowości:
Według ankietowanych mają miejsce sytuacje, w których dochodzi do sprzedaży alkoholu
osobom nieletnim w mieście – 4 osoby udzieliły odpowiedzi często, 4 czasami, 3 rzadko. 4
osoby uznały, ze sytuacje takie nigdy się nie zdarzają.
Wyk.84 Proszę ocenić jak często zdarza się, że alkohol jest sprzedawany osobom
niepełnoletnim w Pana/i mieście?
0
2
4
6
8
10
12
maleje jest stałe wzrasta
2 2
11
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
bardzo często często czasami rzadko nigdy
0
4 4
3
4
Diagnoza problemów społecznych 2017
73
13 sprzedawców przyznało, że zdarzyła się sytuacja, w której osoba niepełnoletnia chciała
kupić w obsługiwanym przez nich punkcie alkohol, spośród nich 2 osoby przyznały, że zdarza
się to bardzo często.
Wyk.85 Czy zdarzyło się Panu/i, że osoba niepełnoletnia chciała kupić alkohol
w obsługiwanym przez Pana/ią punkcie ?
Według deklaracji badanych sprzedawców, 13 spośród nich nigdy nie sprzedało alkoholu
osobie niepełnoletniej. 2 sprzedawców dokonało sprzedaży osobie nieletniej raz lub kilka
razy.
0
2
4
6
8
10
12
tak, wiele razy tak, raz lub kilka razy nie, nigdy
2
11
2
Diagnoza problemów społecznych 2017
74
Wyk.86 Czy zdarzyło się Panu/i sprzedać alkohol osobie niepełnoletniej?
Sprzedawcy w sytuacji gdy są niepewni wieku klienta, przeważnie pytają o dowód osobisty. 2
osoby kilka razy poprosiło o dokument, 7 osób sprawdzało dokument wiele razy, a 4 osoby za
każdym razem proszą o dokument potwierdzający wiek klienta.
Wyk.87 Czy zdarzyło się Panu/i kiedykolwiek pytać o dowód osobisty klienta, nie mając
pewności czy jest pełnoletni?
0
2
4
6
8
10
12
14
tak, za każdymrazem
tak, wiele razy tak, raz lub kilkarazy
nie, nigdy
0 0
2
13
0
1
2
3
4
5
6
7
tak, za każdymrazem
tak, wiele razy tak, raz lub kilkarazy
nie, nigdy
4
7
2 2
Diagnoza problemów społecznych 2017
75
Sklepy bardzo często są centralnymi punktami osiedli, czy dzielnic i pełnią istotne miejsce
w życiu społeczności lokalnej. Sprzedawcy są więc istotnym źródłem wiedzy
o funkcjonowaniu badanych – znają wszystkich członków danej społeczności w pełnym
przekroju i pełnić mogą rolę niejako cichych obserwatorów. Sprzedawcy zapytani
o częstotliwość jazdy pod pływem alkoholu przez mieszkańców miasta uznali że sytuacje
takie zdarzają się czasami (5 osób) lub często (3 osoby). 3 osoby uznały, że zdarza się to
rzadko, a 4, że nigdy.
Wyk.88 Proszę ocenić jak często ma miejsce sytuacja jazdy po wypiciu alkoholu
w Pana/i miejscowości
4 sprzedawców uważa, że alkohol jest sprzedawany osobom nietrzeźwym często, a 5, że
czasami. 2 osoby udzieliły odpowiedzi rzadko, a 4 nigdy.
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
4,5
5
bardzo często często czasami rzadko nigdy
0
3
5
3
4
Diagnoza problemów społecznych 2017
76
Wyk.89 Proszę ocenić jak często zdarza się, że alkohol jest sprzedawany osobom
nietrzeźwym w Pana/i miejscowości?
12 sprzedawców przyznało, że zdarzają się sytuacje, gdy osoby nietrzeźwe chcą kupić alkohol
w obsługiwanym przez nich punkcie, z czego 3 osoby uznały, ze zdarza się to bardzo często.
Zaś kolejne 3 osoby uznają, że nigdy się to nie zdarza.
Wyk.90 Czy zdarzyło się Panu/i, że osoba nietrzeźwa próbowała kupić alkohol
w obsługiwanym przez Pana/ią punkcie?
10 sprzedawców nigdy nie sprzedało alkoholu osobie nietrzeźwej, zaś 5 raz lub kilka razy
dokonało sprzedaży wysokoprocentowego napoju nietrzeźwemu.
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
4,5
5
bardzo często często czasami rzadko nigdy
0
4
5
2
4
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
tak, wiele razy tak, raz lub kilka razy nie, nigdy
3
9
3
Diagnoza problemów społecznych 2017
77
Wyk.91 Czy zdarzyło się Panu/i sprzedać alkohol osobie nietrzeźwej?
7 osób deklaruje, że nigdy nie zdarzają się sytuacje, w których klienci sklepu spożywają
alkohol na terenie lub w pobliżu punktu sprzedaży alkoholu, a 4 uznały, że zdarza się to
rzadko. Pozostali uznali, że zdarza się to czasami (2), często (1) a nawet bardzo często (1).
Wyk.92 Proszę ocenić jak często zdarza się sytuacja, że klienci sklepu spożywają alkohol
na terenie lub w pobliżu punktu sprzedaży alkoholu w Pana/i miejscowości?
8 sprzedawców nigdy nie wzywa policji z powodu zakłócania porządku przez osobę pod
wpływem alkoholu. 4 robią to rzadko, 2 czasami a 1 często.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
tak, za każdymrazem
tak, wiele razy tak, raz lub kilkarazy
nie, nigdy
0 0
5
10
0
1
2
3
4
5
6
7
bardzo często często czasami rzadko nigdy
1 1
2
4
7
Diagnoza problemów społecznych 2017
78
Wyk.93 Jak często zdarza się Panu/i wezwać policję z powodu zakłócania porządku
przez osobę pod wpływem alkoholu na terenie punktu sprzedaży alkoholu lub w jego
najbliższej okolicy?
Według ankietowanych sprzedawców papierosy są sprzedawane osobom niepełnoletnim
rzadko (6) bądź nigdy (6). 1 osoba uważa, że zdarza się to czasami, a 2, że często.
Wyk.94 Proszę ocenić jak często zdarza się, że osobom niepełnoletnim sprzedawane są
papierosy w Pana/i miejscowości?
Z deklaracji badanych sprzedawców wynika, że tylko 2 spośród nich sprzedało papierosy
osobie niepełnoletniej.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
bardzo często często czasami rzadko nigdy
0
1
2
4
8
0
1
2
3
4
5
6
bardzo często często czasami rzadko nigdy
0
2
1
6 6
Diagnoza problemów społecznych 2017
79
Wyk.95 Czy zdarzyło się Panu/i sprzedać papierosy osobie niepełnoletniej?
5 sprzedawców uważa, ze narkotyki na terenie ich miejscowości są łatwo dostępne. 9 osób
udzieliło odpowiedzi „nie wiem”, co świadczy o małym zainteresowaniu badanych
sprzedawców takimi środkami.
Wyk.96 Jak ocenia Pan/i możliwość pozyskania narkotyków na terenie Pana/i
miejscowości?
0
2
4
6
8
10
12
14
tak, wiele razy tak, raz lub kilka razy nie, nigdy
0
2
13
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
całkowicieniedostępne
trudno dostępne łatwo dostępne nie wiem
0
1
5
9
Diagnoza problemów społecznych 2017
80
Podobnie jak w przypadku dostępności narkotyków, 5 ankietowanych sprzedawców uważa,
ze dopalacze są w ich miejscu zamieszkania łatwo dostępne, 1 uważa, że są trudno dostępne.
9 osób udzieliło odpowiedzi „nie wiem”.
Wyk.97 Jak ocenia Pan/i możliwość pozyskania dopalaczy na terenie Pana/i
miejscowości?
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
całkowicieniedostępne
trudno dostępne łatwo dostępne nie wiem
0
1
5
9
Diagnoza problemów społecznych 2017
81
6. REKOMENDACJE
Celem badania było przedstawienie wybranych problemów społecznych dotykających
miasto Leżajsk w odniesieniu do opinii: dorosłych mieszkańców, dzieci
i młodzieży szkolnej oraz osób pracujących w punktach sprzedaży napojów
alkoholowych. Cel ten został osiągnięty w toku weryfikacji zebranego materiału
badawczego, będącego podstawą do opracowania wniosków i rekomendacji, które następnie
posłużą do tworzenia różnego rodzaju programów pomocowych zmierzających do poprawy
sytuacji na terenie miasta, w tym jakości życia jego mieszkańców.
Przeprowadzona diagnoza oraz analiza danych umożliwiła:
Rozpoznanie sytuacji dorosłych mieszkańców miasta, ich opinii i postaw względem
wybranych problemów społecznych,
Zapoznanie się z problemami uczniów szkoły podstawowej i gimnazjalnej
w zakresie postaw i doświadczeń związanych z zagrożeniem alkoholem, narkotykami,
papierosami oraz przemocą rówieśniczą lub domową, a także oceny poczucia
bezpieczeństwa wśród wybranych osób,
Poznanie doświadczeń sprzedawców napojów alkoholowych związanych
z wykonywanym przez nich zawodem, w szczególności sprzedaży alkoholu osobom
niepełnoletnim lub nietrzeźwym.
W oparciu o dokonaną analizę problemów społecznych zostały sformułowane rekomendacje.
Poniżej znajduje się podsumowanie wniosków z badania diagnozującego problemy społeczne
na terenie miasta Leżajsk wraz z rekomendacjami co do dalszych działań profilaktycznych
skierowanych do mieszkańców miasta oraz instytucji podejmujących działania profilaktyczne.
Diagnoza problemów społecznych 2017
82
DZIECI I MŁODZIEŻ
CELE UZASADNIENIE PROPOZYCJA REALIZACJI
Ograniczenie spożycia
alkoholu przez
młodzież
- 82% uczniów szkół
ponadgimnazjalnych uważa,
że osoby w ich wieku piją
alkohol
-64% starszych uczniów
próbowało w swoim życiu pić
alkohol.
-36% starszych uczniów upiło
się w swoim życiu alkoholem
-wiek inicjacji alkoholowej
Leżajszczan mieści się
w przedziale 14-16 lat
-problem spożycia alkoholu
w niskim stopniu dotyczy
uczniów szkół
podstawowych, którzy nie
sięgają jeszcze po napoje
alkoholowe
- zorganizowanie kampanii
informacyjnej dla dzieci
i młodzieży szkolnej w celu
uświadomienia jak alkohol wpływa
na organizm człowieka oraz
funkcjonowanie społeczności,
poprzez różnego rodzaju akcje
ulotkowe lub plakatowe
- wdrażanie działań
ukierunkowanych na wzmacnianie
systemu wartości dzieci i
młodzieży, w szczególności
wartości zdrowia, a także
kształtowanie wśród dzieci
i młodzieży przekonań
normatywnych i umiejętności
psychospołecznych
- skorzystanie z rekomendowanego
przez PARPA programu
profilaktycznego Archipelag
Skarbów, dostępnego na stronie
http://www.parpa.pl, który
nastawiony jest na ograniczenie
zachowań problemowych
(spożywania alkoholu, narkotyków,
przemocy) wśród młodzieży
- przeprowadzenie warsztatów
prowadzonych, przez zewnętrznych
ekspertów. Polecany program:
Unplugged.
-przeprowadzenie badań
panelowych : powtórzenie badania
na tych samych respondentach –
obecnych uczniach szkół
podstawowych i
ponadgimnazjalnych, by sprawdzić
jak kształtują się wzory spożywania
alkoholu młodych Leżajszczan i
czy działania profilaktyczne
przynoszą zamierzony skutek. Czy
młodsi uczniowie, którzy obecnie
są w szkołach podstawowych i nie
spożywają alkoholu teraz, będą
sięgać po niego w wieku 14-16 lat?
Diagnoza problemów społecznych 2017
83
Ograniczenie palenia
wyrobów tytoniowych
przez młodzież
- 84% uczniów starszych i
30% młodszych uważa, że ich
rówieśnicy palą papierosy
- zastosowanie akcji plakatowo
ulotkowej skierowanej do
wszystkich – młodszych i starszych
mieszkańców miasta oraz
sprzedawców, np.
Plakat: Profilaktyka
uzależnienia od nikotyny dla
młodzieży.
Dostęp: http://oficyna-
profilaktyczna.pl
Ograniczenie
spożywania substancji
psychoaktywnych
16% uczniów szkół
ponadgimnazjalnych
zażywało narkotyki
- wdrażanie działań
ukierunkowanych na wzmacnianie
systemu wartości dzieci
i młodzieży, w szczególności
wartości zdrowia, a także
kształtowanie wśród dzieci
i młodzieży przekonań
normatywnych i umiejętności
psychospołecznych
- kampania profilaktyczna
z wykorzystaniem nowych mediów
– tak by dotrzeć do jak największej
ilości młodych osób
-uwrażliwienie rodziców na
problem narkotykowy m.in. za
pomocą akcji plakatowo-ulotkowej.
Przeprowadzenie warsztatów dla
rodziców o sposobach
postępowania z dzieckiem
zażywającym narkotyki
- ogólnodostępna pomoc
terapeutyczna dla dzieci, młodzieży
i rodziców
Diagnoza problemów społecznych 2017
84
Zwiększenie aktywności
społecznej młodzieży w
„realu”
Najpopularniejszą formą
spędzania czasu wolnego
jest surfowanie po
Internecie. Coraz rzadsze
są spotkania w realu
- stworzenie instytucji skupiającej
młodzież, zachęcającą młodych do
aktywności społecznej, np.
Młodzieżowa Rada Miasta
- prowadzenie zajęć
profilaktycznych w szkole – warto
skorzystać z gotowych programów
profilaktycznych dostępnych na
stronie
http://www.uzaleznieniabehawioralne.pl,
szczególnie program Zaplątani
w sieci – co uzależnia w
cyberprzestrzeni?
DOROŚLI MIESZKAŃCY
CELE UZASANIENIE PROPOZYCJA REALIZACJI
Ograniczenie
spożycia alkoholu
przez dorosłych
mieszkańców miasta
-14% badanych pije
codziennie, a 22% kilka razy
w tygodniu;
-alkohol jest spożywany
w sporych porcjach, z dużą
częstotliwością
-zastosowanie profilaktyki
pozytywnej, nastawionej na
afirmację zdrowego trybu życia
i pozytywnych postaw względem
alkoholu
- przeprowadzenie kampanii
informacyjnej dotyczącej
negatywnych skutków dla zdrowia
i relacji społecznych nadużywania
alkoholu
- Rekomenduje się użycie ulotek,
bilbordów i spotów w mediach
lokalnych.
Wyjście z nałogu
przez osoby
nadużywające
alkoholu
- 42% zna osobę, która
nadużywa alkoholu
- utworzenie ogólnodostępnych
ośrodków pomocy dla osób
uzależnionych
-przeprowadzenie kampanii
informacyjnej o dostępnych
formach pomocy osobom
uzależnionym i współuzależnionym
w mieście
Ograniczenie
spożycia alkoholu
przez kobiety
ciężarne
-23% nie ma wiedzy na temat
szkodliwości picia alkoholu
w ciąży, a 35%
ankietowanych widziało na
terenie miasta kobiety
w ciąży, które piją alkohol
- informowanie kobiet o skutkach
nadużywania alkoholu w ciąży
przez ośrodki zdrowia publicznego
-rozwinięcie działalności
profilaktycznej, m.in. poprzez
edukację społeczności w zakresie
Diagnoza problemów społecznych 2017
85
alkoholowego zespołu płodowego
FAS jako konsekwencji picia
alkoholu w ciąży
- umieszczenie plakatów i ulotek
w strategicznych punktach w
mieście, a także w punktach
sprzedaży alkoholu, np.
Plakat: chcesz mieć zdrowe dziecko
– nie pij w czasie ciąży.
Dostęp: http://oficyna-
profilaktyczna.pl
Ograniczenie liczby
nietrzeźwych
kierowców
-40% ankietowanych
przynajmniej raz prowadziło
pojazd pod wpływem
alkoholu
- podjęcie współpracy z Policją
w celu zwiększenia kontroli
kierowców pod kątem ich
trzeźwości
- przeprowadzenie kampanii
informacyjnych mających na celu
uświadomienie konsekwencji
prawnych wynikających z
prowadzenia pojazdów pod
wpływem alkoholu.
Ograniczenie liczby
osób uzależnionych
od nikotyny
-25% respondentów jest
nałogowymi palaczami
- zastosowanie akcji plakatowo
ulotkowej skierowanej do
wszystkich mieszkańców miasta
-zmniejszenie dostępności środków
psychoaktywnych za pomocą
zwiększenia patroli i kontroli przez
Policję
Ograniczenie
spożycia substancji
psychoaktywnych
- 36% badanych w ostatnim
roku zażywało narkotyki
- zastosowanie profilaktyki
pozytywnej, nastawionej na
afirmację zdrowego trybu życia
i pozytywnych postaw względem
Diagnoza problemów społecznych 2017
86
substancji psychoaktywnych
-przeprowadzenie akcji
informacyjnej informującej o
konsekwencjach stosowania
narkotyków. Rekomendowane
użycie lokalnych mediów
Ograniczenie
sprzedaży osobom
nietrzeźwym
i nieletnim
-11 sprzedawców uważa, ze
alkohol jest sprzedawany
osobom niepełnoletnim
-niepełnoletnia młodzież
sama kupuje sobie alkohol
- opracowanie lokalnej kampanii na
rzecz zwiększenia świadomości
oraz odpowiedzialności
sprzedawców alkoholu
i uwrażliwienia ich na szkodliwość
sprzedaży napojów alkoholowych
osobom niepełnoletnim
- opracowanie lokalnej kampanii na
rzecz zwiększenia świadomości
oraz odpowiedzialności
sprzedawców alkoholu
i uwrażliwienia ich na szkodliwość
sprzedaży napojów alkoholowych
osobom niepełnoletnim
- zwiększenie liczby kontroli
punktów sprzedaży alkoholu, by
wyeliminować miejsca, gdzie
młodzież może dokonać zakupu
tego rodzaju napojów