dfkklaxzg me - esahity.com · lat; ;sj.ks ;kaps izdkf”kr lkfgr; 1½ dknacjh % ^larkth txukms ,d...

121

Upload: others

Post on 27-Oct-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • dFkklaxzg

    Me:

    ys[kd

    lat; ;sj.ks

    bZ lkfgR; izdk’ku

  • डमरू

    हे पसु्तक विनामूल्य आहे

    पण फ़ुकट नाही

    या मागे अनेकाांचे कष्ट ि पैसे आहेत .

    म्हणून हे िाचल्यािर खचच करा ३ वमवनट

    १ वमवनट : लेखकाांना फ़ोन करून हे पसु्तक कसे िाटले ते कळिा

    १ वमवनट : ई सावहत्य प्रवतष्ठानला मेल करून हे पसु्तक कसे िाटले ते कळिा.

    १ वमवनट : आपले वमत्र ि ओळखीच्या सिच मराठी लोकाांना या पसु्तकाबद्दल

    अवण ई सावहत्यबद्दल साांगा.

    असे न केल्यास यापढेु आपल्याला पसु्तके वमळणे बांद होऊ शकते.

    दाम नाही मागत. मागत आहे दाद.

    साद आहे आमची. हिा प्रवतसाद.

    दाद म्हणजे स्तुतीच असािी असे नाही. प्राांजळ मत, सूचना, टीका, विरोधी मत याांचे स्िागत आहे. प्रामावणक मत

    असािे. ज्यामळेु लेखकाला प्रगती करण्यासाठी वदशा ठरिण्यात मदत होते. मराठीत अवधक कसदार लेखन व्हािे आवण

    त्यातून िाचक अवधकावधक प्रगल्भ व्हािा, आवण सांपूणच समाज सतत एका नव्या प्रबदु्ध उांचीिर जात रहािा.

  • डमरू (कथासंग्रह)

    lat; foLrkjh ;sj.ks-

    iÙkk % ^;s.kw fHkdkth* lnu] okMZ ua- 6] f”kokth pkSd] eq- iks- rg- ukxHkhM- ft- panziwj- fiu 441205

    फ़ोन : 9404121098

    मेल : [email protected]

    या पुस्तिकेिील लखेनाचे सर्व हक्क लेखकाकडे सुरस्िि असून

    पुतिकाचे ककिं र्ा त्यािील अिंशाचे पुनर्ुवद्रण र् नाट्य, स्चत्रपट

    ककिं र्ा इिर रुपािंिर करण्यासाठी लेखकाची लेखी परर्ानगी

    घेणे आर्श्यक आह े. िसे न केल्यास कायदशेीर कारर्ाई होऊ

    शकिे.

    This declaration is as per the Copyright Act 1957. Copyright protection

    in India is available for any literary, dramatic, musical, sound recording

    and artistic work. The Copyright Act 1957 provides for registration of such

    works. Although an author’s copyright in a work is recognised even

    without registration. Infringement of copyright entitles the owner to

    remedies of injunction, damages and accounts.

  • प्रकाशक--- ई सास्हत्य प्रस्िष्ठान

    www.esahity.com

    [email protected]

    प्रकाशन : ११ ऑगस्ट २०१८

    ©esahity Pratishthan®2018

    • स्र्नार्ूल्य स्र्िरणासाठी उपलब्ध

    • आपले र्ाचून झाल्यार्र आपण फॉरर्डव करू शकिा

    • ह ेपुतिक र्ेबसाईटर्र ठेर्ण्यापूर्ी ककिं र्ा र्ाचना व्यास्िररक्त कोणिाही र्ापर

    करण्यापूर्ी ई सास्हत्य प्रस्िष्ठानची लेखी परर्ानगी आर्श्यक आहे.

  • % lat; ;sj.ks ;kapk ifjp; %

    uko % lat; foLrkjh ;sj.ks-

    iÙkk % ^;s.kw fHkdkth* lnu] okMZ ua- 6] f”kokth pkSd]

    eq- iks- rg- ukxHkhM- ft- panziwj- fiu 441205]

    laidZ & 9404121098-

    f”k{k.k % ,e- ,- ¼ejkBh] lekt] MkW- vkacsMdj FkkWVl~½

    Mh- ,M] Mh- ,l- ,e-

    tUe % 19uksOgsacj 1976

    O;olk; % izkFkfed f”k{kd] ukxHkhM- ft- panziwj

    lkfgR;fo”ks’k %

    1½ ys[kd] dFkkdkj] dknacjhdkj] doh] laiknd] izdk”kd] oDrk Eg.kwu ifjfpr-

    2½ vusd okM~-e;hu fu;rdkfydkarwu] o`Ùki=krwu ys[k] dFkk] dfork izfl)-

    3½ laLFkkid&v/;{k % Hkjkjh lkfgR; f”k{k.k dyk lsok laLFkk-

    4½ ^eh larkth cksyrks;* ,dik=h iz;ksxkps ys[ku o vk;kstu-

    5½ Hkjkjh lkfgR; la?k] t- rq- lkfgR; ifj’kn] vadqj lkfgR; la?k ftYgklfpo] fonHkZ lkfgR; la?k “kk[kk ukxHkhM] }kjk

    lkfgR; dk;Z o vusd laLFkk o la?kVukapk inkfèkdkjh- lektlsok] cgqtu pGoGhps dk;Z] lkfgR;laesyu vk;kstu] dohlaesyu

  • vk;kstu] uoksfnrkauk lkfgR; ekxZn”kZu] “kS{kf.kd pGoG o la?kVukRed dk;Z] vusd laesyukr dfork okpu] dFkk

    lknjhdj.k] “kS{kf.kd ekxZn”kZu o izcks/ku-

    iqjLdkj %

    f”k{k.k xkSjo lUeku] fonHkZ ;qok xkSjo lUeku] deZohj HkkÅjko ikVhy lUeku] varjax lUeku] e- Qqys jkT;Lrjh;

    f”k{kd lUeku] ckS)lekt iapdesVh lUeku] loZK lkfgR;jRu iqjLdkj] fofo/k lkfgfR;d] “kS{kf.kd] lkekftd laLFkkdMwu

    lUekfur-

    fo”ks’k iqjLdkj %

    1½ ^MQja* ;k dFkklaxzgkl Lo- olarjko nkanGs Le`rh jkT;Lrjh; ejkBh okM~-e; iqjLdkj 2015 MkW- foðy ok?k ;kaps gLrs

    lkn cgqís”kh; laLFkk] vdksyk }kjk fn- 20 fMlsacj 2015 yk izkIr-

    2½ ^MQja* dFkklaxzg o ^lwMkpk izokl* oSpkfjd xzaFkkl jkT;iqjLdkj vadqj lkfgR; la?k] egkjk’Vª }kjk 55 os vf[ky

    Hkkjrh; vadqj ejkBh lkfgR; laesyu vdksyk ;sFks MkW- Qqyk ckxwy laesyuk/;{k ;kaps gLrs izkIr- fn- 28 vkWx’V 2016- 3½ ^uk- xks- FkqVs ;kaP;k pkjksGh dforsph leh{kk* ;k leh{kkxzaFkkl frljs jkT;Lrjh; jfldjkt ejkBh lkfgR; laesyu

    ukxiwj- Jh fo”okl ikVhy laesyukè;{k ;kapss gLrs iqjLdkj izkIr- fn- 20 ekpZ 2016-

    4½ dFkkLi/ksZr izFke iqjLdkj vadqj lkfgR; la?k xMfpjksyh }kjk fn- 12 ekpZ 2016-

    5½ ftYgkLrjh; dkO;Li/kkZ iqjLdkj 2014 u{k=kpa ns.ka dkO;eap iq.ks] ftYgk “kk[kk panziwj }kjk fn-23 vkWx’V 2014-

    6½ jkts”ojth cks

  • lat; ;sj.ks ;kaps izdkf”kr lkfgR;

    1½ dknacjh % ^larkth txukMs ,d ;ks)k* Hkjkjh izdk”ku ukxHkhM] 2016]

    2½ dknacjh % ^c;jh* bZ&vko`Rrh- 2016

    3½ dknacjh % ^;equk* Hkjkjh izdk”ku ukxHkhM- 2017

    4½ dFkklaxzg % ^MQja* ek;cksyh izdk”ku] eqacbZ] 2014

    5½ dFkklaxzg % ^Me:* bZ&vko`Rrh- 2018]

    6½ ckydFkklaxzg % ^,d vkgs vfudsr* ¼ejkBh o baxzth vko`Ùkh rFkk bZ vko`Rrh-½ Hkjkjh izdk”ku] ukxHkhM- 2012

    7½ dFkk % ^rkbZ rsyhu* bZ&vko`Rrh-

    8½ oSpkfjd xzaFk % ^lwMkpk izokl* Hkjkjh izdk”ku] ukxHkhM- 2014

    9½ “kS{kf.kd % ^lat; ;sj.ks baXyh”k iWVuZ* Hkjkjh izdk”ku] ukxHkhM- 2016

    10½ pkjksGh % ^dkVsjh fuoMqax* Hkjkjh izdk”ku] ukxHkhM- 2008

    11½ dforklaxzg % ^tkxy* Hkjkjh izdk”ku] ukxHkhM- 2011

    12½ leh{kkxzaFk % ^uk- xks- FkqVs ;kaP;k pkjksGh dforsph leh{kk*

    Js;l izdk”ku] fgax.k?kkV] 2014

    13½ leh{kkxzaFk % ^dkO;Qqykaps varjax* MkW- jktu t;Loky ;kaph dfork]

    Hkjkjh izdk”ku] ukxHkhM- 2014

    14½ leh{kkxzaFk % ^e/kq?kV* e/kqdj xjkVs ;kaph dfork]

    Hkjkjh izdk”ku] ukxHkhM- 2018

    dkO;laiknu % 15½ vaxkj 16½ m/kku 17½ vkjlk

    18½ ?kk.;kps vHkax ^larkthps* Hkjkjh izdk”ku] ukxHkhM-

  • eukrya

    ^Me:* gs ek>a izdkf”kr gks.kkja nqlja dFkklaxzg o vBjkos lkfgR; viR; gks;- fuaf”prp eukyk m/kk.k vkya;-

    okpd jfld ek÷;k MQja dFkklaxzgkizek.ksp ;kgh dFkspa Lokxr dj.kkj vlk eyk eukseu fo”okl vkgs- dkj.k dFkk gh

    d”kh vlkoh ;kph pkaxyhp tk.k eyk vkgs- [kjs rj ^Me:* e/khy dFkk ek÷;k vLoLFk eukph ?kkyesy vkgs- lekt

    thoukrhy fujh{k.kkRed uksnhapk vkys[k ;kn`’Vhus ekaM.;kpk dFkk:ih iz;Ru gks;- ek÷;k dFkscÌy ehp dk; lkaxkos\

    dFksrhy ik=] izlax] ?kVukaps vk”k; o Lo:i fo’kn dj.;kis{kk vki.k jfld Eg.kwu rs Kkr dj.kkj vkgkrp--

    ek= lkfgR;izoklkr :< gksrkauk vktoj dsysyk cjkplk ykac izokl eyk vR;kuan nsowu tkr vkgs- dknacjh o dFkk

    ;k izdkjkr jerkauk rklurkl nîkoh ykx.kkjh cSBd] osG ;kdMs c?kw tkrk vxnh O;Lr dkyko/khrgh eh vusd lkfgR;d`rh

    leksj vk.krkauk ,dk osxGîk mfn’Vkrwu leksj xsyks vkgs- izlaxh lkrR;kus fQj.ka vkyap- vkiY;k lkfgR;krwu jfldkaukgh

    vkuan feGrkaukp] lekt tM.k?kM.khlkBh vko”;d fopkjkaph isj.kh dj.ks o rh jfldkaP;k g`n;kr mrjfo.ks egRRokps

    okVrs- okpdkauh fnysyk dkSy gkp ek>k loksZRd`’V xkSjo eyk okVrks vkgs- ;krhy vusd dFkk cÚ;kp ekfld] okf’kZdkadkr

    iwoZizdkf”kr >kysY;k vkgsr- R;kosGsl feGkysyh nkn ;keqGsp lnj laxzg vki.kkleksj Bsohr vkgs-

    ek÷;k lkfgR;d`rhyk usgeh leksj vk.k.;kLro ek÷;k ikBh”kh [kachj mHks jkgkr lgdk;Z dj.kkjs ek>s ts’Bî lkfgR;ca/kw

    iqukjke fudqjs lj] caMw d=kstokj ;kaps vkHkkj ekuus ek>s drZO; vkgs- lnj laxzgkyk ujs”k ekaModj ;k dykizseh fe=kus

    dkh iRuh lkS- laxhrk rFkk eqys ikFkZ] f”ko] dkO; ;kaP;k lgdk;kZusgh ek>s lkfgR; Qqyrs

    vkgs- rFkk izdk”kukLro bZ lkfgR; izdk”kupsgh vuar vkHkkj vkgs- ;kiwohZgh ek>h ^c;jh* dknacjh bZ&lkfgR; }kjk izdk”ku

    >kysyh vkgs- vuar okpd o R;kaps vfHkizk; eyk lnksnhr ;sr vkgsr- ek÷;k ys[kukoj HkjHk:u izse dj.kkÚ;k] nkn

    ns.kkÚ;k] iq

  • izLrkouk %

    ^Me:* lat; ;sj.ks ;kapk vdjk dFkkapk laxzg vkgs- ;kiwohZ R;kapk ^MQja* dFkklaxzg ek;cksyh izdk”ku] eqacbZus tkusokjh

    2015 e/;s izdkf”kr dsysyk vlwu ;k dFkklaxzgkus v[[;k egkjk’Vªkr lat; ;sj.ks ;kaps uko lkfgR;izkarkr mPpLFkkuh

    iksgpfoysys vkgs- fdacgquk R;kaP;k dFkklaxzgkyk o vusd lkfgR; laxzgkykgh laLFkkRed jkT;iqjLdkjgh ykHkysys vkgsr-

    ^MQj* dFkklaxzgkrhy dFkk okprkauk ,dk osxGîkp tk.khokaph] laosnukaph] eukP;k Hkkoukaph mdy dj.kkjk] oSpkfjd

    vf/k’Bku ykHkysyk] rso

  • ekuoh laosnukpk “kCn”kL=kus rG “kks/k.kkÚ;k lkfgR;kph fufeZrh- ek.klkP;k ek.kwli.kkpk /;kl ckGx.kkjh- izpaM mtkZ

    o vk”kkokn isj.kkjh lkfgR;n`’Vh- tkr] /keZ vkf.k ek.kwldhpa tx.ka ;krhy iz”ukoj fu’Vk vlysys ys[ku- iz;Ru vkf.k

    foKkukP;k ?ksÚ;krya pØO;wg “kCn:ikus fo’kn dj.kjk gk vuks[kk lkfgfR;d- Lora= ys[ku”kSyh rso

  • vuqØef.kdk

    1½ rh uVlezkKh

    2½ mehZ

    3½ na”k

    4½ “krjat

    5½ eq[koVk

    6½ vuisf{kr

    7½ naMkj

    8½ rkbZ rsyh.kpk ¼ok½ lksVk

    9½ osMh

    10½ f”knksjh

    11½ Me:

  • Rkh uVlezkKh

    ^uf”kckP;k gîk pØO;wgkrhy]

    eh “kkfir jekbZ----

    jMw udksl js] rGeGrs ckGk]

    rq>h gh vkbZ----*

    rh gqands nsr jMr gksrh- vJw vkojsuk-lkscrp vxnh vkrZ Lojkr d.gr rh xkr jLR;kus

    tkr gksrh- ;k xtctysY;k jLR;koj rh pkj efgU;kpa rkUgqya ckG dq”khr ?ksowu ikoykapk vankt

    ?ksr d/kh vM[kGr rj d/kh Mxexr gqands nsr r”khp pkyr jkfgyh- frpa jM.kagh vkrk vlgî

    >kya gksra- ckGgh frP;k dkiÚ;kLojk lkscrp HkwdslkBh Vkgks QksMwu jMr gksrk- fryk R;kph fdo

    ;sr gksrh- i.k dj.kkj rjh dk;\ rh R;kyk c?kwgh “kdr uOgrh- frus gkrkuhap ckGkP;k fujkxl

    psgÚ;kyk dqjokGya- t.kw MksGîkojhy feVysY;k dh fpidysY;k gîk iki.;k QkMwu rh likV

    m?kMîk MksGîkus ,dnkrjh ckGkyk c?kkoa vlap fryk okVr gksra- frus ckGkP;k vtku psgÚ;kyk

    dqjokGrp Eg.kkyh]

    ^jMw udksl js--- ckGk] ?ks-- nqnw--- ?ks! *

    ^ek>k lksuwyk---*

    frpa gqands nsr jM.ka] frpa ckGkyk letkohr iVkiV eqds ?ks.ks- i.k ckGkpk vkrZ Vkgks----

    iqu”p okkyh gksrh-

    okVsrhy ,dk nxMkyk frpk ik; BspkGyk- rh iM.kkj] ,okMkP;k cqnîkapk fryk vk/kkj feGkyk gksrk- frP;k rs lgtp y{kkr vkya- rh ckGkyk

  • dq”khr ?ksr jMr] gkr Vsdfor ekaM ?kkyhr [kkyh clyh- fryk >kMkP;k lkoyhr FkksMa cja okVya

    gksra- injkus ckGkpk psgjk iqlyk] lkscrp Lor%pkgh psgjk iqlyk vkf.k frus ckGkyk nw/kkyk

    ykoya- i.k fryk vkrk nw/kgh QqVr uOgra- ckG okjaokj nw/kkyk rksaM ykor foOgGr gksrk- Hkwd

    ehVsuk Eg.kwu iqu”p ckGkpa jM.ka- rh pkj fnolkiklwu v”khp fQjr gksrh- fryk iksVHkj.;klkBh

    lk/ka vUUkgh feGkya uOgra- iksVkr vUukpk d.kgh ulrkauk fcpkjhyk nw/k rjh dqBwu QqV.kkj

    gksra- i.k vkbZpa eu Qkj eksBa vlra--- ukgh\ Lor%lkBh ukgh i.k ckGklkBh fryk txkop

    ykx.kkj gksra- ;k funZ;h txkr fryk vkiya xekoysya vfLrRo vk;q’; iqUgk mHkkjk;pa gksra-

    frpa eu ;k {k.kkphp t.kw vis{kk djhr jLR;krhy varj iqkMkP;k [kkyh fuokar clyh-

    ckG jMwu&jMwu Fkdya fu v/kZesyk gksr fuifpr frP;k dq”khr futyk gksrk- frus vaxkbZ xhr

    xkr vkf.k gkrkusp >ksD;kpa Lo:i nsr vka/kGîk utjsua R;kyk gGwp fuj[k.;kpk iz;Ru d:

    ykxyh-

    ^ekgaî jktk---- >ksi--- rqyk nw/k nsrs ga---! *

    fryk gaqnds nsr iqu”p jMw vkya vkf.k osnusP;k ;k eksgtkykr rh iqu”p vxnh {kh.k o gGw

    vkoktkr xkow ykxyh---

    ^uf”kckP;k gîk pØO;wgkrhy eh “kkfir jekbZ----*

    frpk vkokt vxnh dksestwu {kh.k o dkijk >kyk gksrk- ckGgh vxnh “kkar futys gksrs-

    frP;kgh MksGîkoj >kiM ;sow ykxyh vkf.k frP;k iwoZthoukph

  • dFkk rh vkBfor thoukP;k gîk pØO;wgkr xdZ gksr jkfgyh---

    frph “kjhj;’Vh d`”k >kysyh- MksGîkHkksorh dkGîk i[kkyh iljysY;k- rhpa eu vxnh

    fujk”ke;- nsg Fkdysyk- eGysyh QkVdh lkMh] vuokuh ik;- vkf.k gjysya thou---

    ^rh iwohZ [kwi&[kwi lw[kh gksrh ijarq ;k lalkjkykp nq’V ykxysyh- izR;sd lalkj Eg.ks iS”;klkBh

    vkf.k lRRkslkBh vlkp gksjiGr vlrks- R;kf”kok; dk; nqlja dqBYka dkj.k mjrp ukgh\ frpa

    uko ^jek* frP;k vkbZckckuh yMhokGi.ks Bsoysya- nks?;k cgh.kh] ,d HkkÅ] ?kjh pkj ,dj “ksrh-

    lkja dkgh Bhd o mRre gksra- jekbZyk ek= vkbZpa izse feGkysysp uOgra---

    rh ygku vlrkaukp vkbZ okjysyh- ckckusp fryk ygkukpa eksBa dsya- o;kr ;srkp lq[kh

    lalkjkps LoIu c?k.kkjh rh jekbZ] Nku LFkG vkya- [kktxh uksdjhyk Nku ixkj feGo.kkjk]

    ?kjankt e/;e dqVqackryk fryk thoulkFkh ykHkyk- pkj& lgk efgus lklw fnj vkf.k rh vxnh

    etsr xsysys {k.k--- i.k iq

  • ijarq frP;k Hkkokyk rks ekek gks.kkj vkgs] frP;k uoÚ;kyk rks cki gks.kkj vkgs gs BkÅdgh

    ulrs- R;kauk frP;k lq[kn ?kVukaph tk.khogh ukgh- ukefujkGîk ;k LoHkkokrhy okx.ka rh d”kh

    lgu dj.kkj- frP;k xHkkZr Qqy.kkja] oka] osnuk ?ksÅu rh vk/kkj “kks/krs;-

    i.k dks.k ns.kkj fryk vk/kkj\

    iqkyh- i.k R;k ckGkyk rh c?kwgh “kdr uOgrh- dkj.k frps

    MksGs va/kkjk”kh ukra tqGo.kkjs gksrs-

    vla vka/kGsi.kkpa ,dkdh tx.ka] lalkjkua fnysya varj] ckckpa tk.ka---

    e`R;wle;h R;kapa :igh ikgw u “kd.ka- Hkkokpa vijk/kh okx.ka- ?kjkrwu gkdy.ka- dlkclk

    feGkysyk vk/kkj- iqu”p thoukpa lksua gksbZy] iqUgk gs thou meysy- funku ckGklkBh rjh

    eyk dsOgk uk dsOgk ?kjkr ?ksrhy ghp bPNk gksrh- i.k T;k ekÅyhua vk/kkj fnyk R;k ekÅyhpsgh

    ,dk,dh tk.ka- vk/kkjoMgh laiysyk- vkrk dqByk i;kZ; gksrk- iqu”p pkj efgU;kpa ysd:

    dMsoj ?ksr vkèkkjklkBhph gh o.ko.k gksrh-*

    rh “kkar futysyh ckGgh frP;k dq”khr folkoysyk- FkaM >kMkpk xkjok--- iw.kZ vk;q’; frP;k

    MksGîkleksj rjaxr gksra- frpa tx.ka gs tx.ka uOgrsp- fryk gs thou laiokos vlagh okVk;pa-

    i.k ysdjklkBh rj--- eukus rh dsOgkp e`r >kysyh gksrh- tx.;klkBh vkrk mjya rjh vla

    dk; gksra\ ejrk ;sr uOgra Eg.kwu txkoa vkf.k txrk ;sr uOgra Eg.kwu jMkoa- dnkfpr

    tx.;kyk uoh ikyoh QqVsy- gîk vk”ksuap fryk txoya gksra- ,dk lq[kh lalkjkph yksHkl

    gO;klkiksVh jk[kjkaxksGh >kyh gksrh vkf.k lq[kkps LoIu c?krkukap laiyh rh gksrh- rh vlgî

    gksrh--- ifjfLFkrh vxnh gkrkckgsj xsysyh i.k ekuoh thoukrhy nqnZE; vk”kkokn gk lj.kkoj

    tkbZrks vlkp rjaxr jkg.kkj gksrk-

    ckGkpa gy.ka] fryk tkx vkyh- R;kyk gkrkus dqjokGya- dsOgkiklwu mik”kh futysyh- vxnh

    “kkar okVya gksra fryk- ckG iqu”p nw/kklkBh jMw ykxyk- frP;kus mB.ksgh gksr uOgra- rh d”khrjh

    mByh- R;kyk ?ksowu iqu”p vkèkkjoM “kks/k.;kLro fu?kkyh---

  • gîk jLR;kP;k xnhZe/kwu tk.kkjs&;s.kkjs frP;kdMs c?kk;ps- i.k fryk rjh rs dqBa BkÅd gksra\

    frph dsfoyok.kh voLFkk c?kwu vkiysgh eu jMkoa--- iqu”p ckGkpa jM.ka okh gh vkbZ

    nw/kklkBh rkUgqY;kyk ns] injkr Hkhd ekbZ

    uf”kckP;k pØO;wgkrhy] eh “kkfir jekbZ-*

    rh jMrk&jMrkp vuisf{kri.ks inj il:u tkr gksrh- ckGkpa jM.ka frP;k xk.;kyk t.kw

    dkija Hkjfor t.kw nq%[kn laxhrp nsr gksra vkf.k pkyrkauk rh ,dk,d BspkGYkh] rsokyk gksrk- iqu”p lkoj.ka vkf.k injkr ckGkP;k HkwdslkBh Hkhdsph ;kpuk

    dj.ka---

    ^uf”kckP;k pØO;wgkrhy eh “kkfir jekbZ---*

    ;kp okVsrhy okVl:auh frph dsfoyok.kh n;uh; voLFkk c?kwu n;kHkko Lo:ih injkr]

    ckGkP;k HkwdslkBh] :i;kps nku Vkd.ks lq: dsys gksrs- i;kZ; ulY;kus feGkysya nku c?kwu

    ckGkP;k ddZ”k jM.;krgh rh iqu”p varjaxkrwu vaxkbZ xkrs- uf”kckP;k gîk pØO;wgkyk rh

    iz;Rukarh Hksnr tkrs-

    v”kk ^jekbZP;k* Hkwfedsrhy fonkjd] nq%[kn] dk:.;e; izlaxkpk ^“kkfir* ukVdkrhy izos”k

    iMnk iMrks- vkf.k fFk;sVj e/khy iz s’kdkaP;k MksGîkar vJwpk iwj rjaxr mHks jkgwu frP;k

    vfHku;kyk nkn nsr VkGîkapk xtj izfrlkn feGr vlrks-

  • ^dsrdhpa* vla ukVdkrhy dk:.;e; mPp ijkdksVhpk vfHku; vlysyk rks izlax- ;k

    izos”kkr rh rUe;rsua jaxwu tk;ph- vfHku;klkBhp t.kw frpk tUe >kyk gksrk- dh vfHku;p

    frP;k :/khjd.kkr njoGr gksrk- gs ”kks/k.kgh dBh.k >kya gksra- v”kk nq%[kkuqHkokpk vkfo’dkj

    gtkjks izs’kdkaP;k varjaxkyk izcksèku:ih ckspk;pk- frP;k ;k vfHku;kyk ukop ukgh rj VkGîkapk

    xtj izfrlkn fryk lkn |k;pk- izR;sd iz;ksxkr vla gtkjks :i;kpa dk:.;e; c{khl frP;k

    injkr lgtp feGk;pa- tsOgk ^dsrdh* ;k dk:.;e; izlaxkyk lkdk:u Mªslhax :ee/;s ;k;ph

    rsOgk rh [kjsp uVlezkKh Eg.kwu x.kyh tk;ph- izs’kdkauh ekU;

    dsysyh uVlezkKh--- VkGîkaP;k xtjkr frpa Lokxr gks.kkjh uVlezkKh-- jfldkauk nq%[kkpk ik>j

    QksMwu izR;sdkauk jMo.kkjh uVlezkKh---

    dsrdhpa vla rUe;rsua vfHku;kr izk.k vksr.ka ;keqGsp rh Qkj ukoktysyh rso

  • gk fu/kkZj frus Bsoyk gksrk- d/kh okVk;pa dh ;k lalkjkusp fryk ;k ukVî vfHku;{ks=kr canh

    yknyh vkgs- gGwgGw fnols myVr gksrh---

    dsrdh vkiY;k ckGkP;k vkxeukr lq[kh lalkjkps LoIu jaxohr gksrh- vèkke/kkr lklw”kh

    rksaMgh oktk;pa- “ks[kj vkiY;k fp=iV O;olk;kr ,okyk vkf.k R;krp rks nxkoyk- ckG tUekyk ;k;P;k vxksnjp cki ckGkyk

    ikgw “kdyk uOgrk- dsrdh ;k nq%[klkxjkr ikj Mqcwu xsyh gksrh ek= dsrdh vi”kdquh fu

    ika

  • dsrdh----

    rh uVlezkKh gksrh---

    000

  • ÅehZ

    o; 28] o’kZ iw.kZ

    vfookfgr]

    ÅehZyk]

    dky eh oka ?kj rla fdjk;kpa] pkj dosywP;k [kksY;kpa gs ?kj- nksu [kksY;kr eh jkgw ykxyh- vtwugh

    nksu [kksY;k fjdkE;kp gksR;k- ?kjekyd ckgsjxkoh jkgk;ps- ?kjkP;k ifjljkr Qkj eksBh eksdGh

    tkxk] okydaikÅaM] cktwyk fgjohxkj “ksr] vxnh v/kkZ fd-eh- varjkoj MksaxjjkbZ- ek÷;k

    LOkxkokiklwu fru”ks eSykpa varj dkihr ifgY;kank pkj efgU;kiwohZ bFks vkyh- R;kosGsl eyk rhu

    “krda varj dkiY;klkj[ka okVya- egkjk’Vªkrhy iwosZdMY;k Mksaxj bykD;krhy gs varkiwj- thoukpa

    var ikgk;ykp yko.kkja okVya-

  • lgyhe/;s egkcGs”oj] mVhyk tkoa vxnh rla] rhl iLrhl fd-eh- VsdMhoj pa d/kh teyp ukgh- dkdkauh yXu

    d:u nîk;pa Bjoya i.k ikgq.ks ;k;ps fu tk;ps-

  • dkdk Qkj Hkys! ek÷;k yXuklkBh vFkd macjBs f>toys- uf”kckua ek>a yXu tksMhnkj Bjoya

    uOgra- R;kaP;k iz;Rukyk dk; vFkZ\

    yXu rjh dla gks.kkj! eyk :i] lkaSn;Z vftckrp ukgh- dkGa lkoGa Eg.krkr uk vxnh

    r”khp! yksdkauk vktdky LekVZ o/kw ikfgts- useda ,o

  • ^eWMe] Iyht ,d dke gksra! *

    ek>a vo/kku ulY;klkj[ka] nk[kfor eh R;kaP;kdMs dVk{k Vkdya- dkxnkph vkojkvkoj

    djhr eh oÚgkaMîkrhy [kqphZoj cl.;kl fouarh dsyh---

    izHkkr]

    o; 27 o’kZ iw.kZ]

    vktp eh cWdsar cnyhP;k fBdk.kh varkiwjyk :tw >kyks- Loxkokiklwu nksu”ks fd-eh-

    varjkojpa xko ikgwu eh xksa/kGwup xsyks- bFks ;srk{k.khp eyk udksla okVya- v”kk vkMoG.kkoj

    cnyh] okVya dh jkthukekp nîkok] i.k tx.;kpa lk/ku dks.k lksM.kkj cjs!

    ek÷;k uksdjhyk ikp o’kZ >kyhr fu cnyhpa vkWMZj vkya- vkeP;k [kkR;kr nj ikp o’kkZuh

    cnyh gksrs ,o

  • eh ifjfLFkrhpa o.kZu d:u :e fdjk;kus feGowu ?ksryh- vkEgh nks?ksgh nqikjykp :e ikgwu

    vkyksr- R;kaP;k ,o

  • eh fryk lkafxr gkrkr FkSyk ?ksÅu ckgsj iMyks- rh Lo;aikdkP;k r;kjhyk ykxyh gksrh- jLR;kauh tkrkauk okjaokj ek= frps :i euiVykoj ;sr gksra- dkGalkoGa rtsy :i] frpk

    eueksgd LoHkko] eyk dsysyh enr] [kwi cja okVya eyk!

    lkeku [kjsnh dsya- ijrrkp frP;k :ee/;s xsyks- dkWVojrh clyks---

    ß>kyh dk; [kjsnh\ Þ

    ßgks;! Þ

    ßdk; ?ksrya-Þ

    ßthouklkBh ykx.kkja lkja dkgh-Þ

    ßok Nku! leiZd mÙkj ;srkr rqEgkyk] cWdsr dfork oxSjs rj ukgh djr-Þ

    rh eueksgd glyh-

    ßukgh ckck! rla dkgh ukgh] ,o

  • rh fLer glyh- cqHkwGkrhy izse/kqan dVk{k varjaxkyk cgjfor gksrk- fegh fryk glwu lkn

    fnyh-

    ßrqEgh bFka ,dVîkp vlrk- dq.kh lkscrhyk ?ksrya ukgh\ Þ

    nks?ksgh tso.k djhr gksrks- frus vkiyh dgk.kh FkksMD;kr fo”kn dsyh- eyk FkksMa mnkl

    okVk;yk ykxya-

    ßvkf.k yXu oxSjs! Þ

    frP;k varjaxkr ek÷;k iz”ukeqGa Hkkouko”krk ;sow ykxyh- MksG;krwu vJw vks?kG.kkj

    ,okyh-

    tsou vkVksiya] HkkaMhdqaMh xksGk >kyh- frP;k xHkZxGhr nq%[kkyk eh okjaokj vkBow ykxyks-

    mtO;k cktwP;k vkyekjhdMs y{k Vkdya- yk;czjhr “kaHkjkgwu vf/kd iqLrds fnlyh-

    ßokpu [kwi djrk Eg.kk;pa-Þ

    ßgks;] bFkya ,deso dje.kqdhpa lk/ku vkgs rs- rqEghgh v”kh okp.kkph vkoM ykowu ?;k! ukfgrj

    fnola dkkya] U;k dh\ Þ

  • ßcja xqMukbZV! Þ

    eh vkf.k rh cjkp osG ifgY;kankp cksyr clyks- r”kh ijL=h”kh cksy.;kph ek>h ifgyhp

    osG gksrh- vktrkxk;r eh brda df/kgh dq.kkf”kgh cksyyks ukgh-

    vaFk:u Vkdya- ik; ykac dsys- tso.k FkksMa tkLrp >kya gksra- cksyrkauk HkjkHkjk dla iksV

    Hkjya- rsgh

    dGya ukgh- jk=HkjkP;k izoklkua ek> a “kjhj Fkdya gksra- MksGîkr /kqanh pkyk gksrk- frP;k [kksyhrys fnos ekyoys gksrs-

    ÅehZyk

    eh vaFk:.kkoj iMyh] vkt dla “kstkjh vlY;kua Nku dje.kwd >kyh ukgh dk\ eykgh

    Fkdok ;sr gksra- i.k vaFk:.kkoj IkMY;koj cfjp jk= eyk >ksi ;sr uls- ek÷;k varjaxkrhy

    mehZ nkVwu ;k;ph-

    fdR;sd jk= eh v”kkp ?kkyoY;k] c?kk uk! vtwugh vki.k ojkpk “kks/k ?ksr vkgksr- vkrk

    vkiY;kyk uksdjh feGkyh- ,[kknk f”k{kd feGsyp ghp vk”kk ?ksowu txrs vkgs-

    Nku LoHkko vkgs R;kapk] cksyk;ykgh vxnh eksdGs- eh ifgY;kankp R;kauk ikfgya rsOgkp

    R;kaP;k izsekr iMyh- gks;! izFkep eh dq.;k ijiq:’kkpk fopkj dsyk gksrk- iqLrd nsrkauk R;kapk

    >kysyk Li”kZ] ek>a eu iqyafdr >kya gksra- o;kr vkY;kiklua izFkep eukpa varjax myxM.kkjk

    gk Li”kZ Hkklyk- okVya ,dne ?kÍ feBhr ?;koa- R;kaps MksGs ek÷;kdMs dls jks[kwu c?kr gksrs-

    ek>a vax gîk xkÅu e/;s dla mUeGwu ;sra- gh thoukph mehZ dqBoj rx /kj.kkj-

  • eh cfjp jk= fuifpr iMyh gksrh- >ksi ;k;pa ukop ukgh- eu cspSu >kya gksra- fodkj]

    okluk ek÷;koj tksj /kjk;yk ykxY;kr-

    nkjkoj Vd&Vd oktya- ,oksi ykxyh uk! Þ

    ßgks;] FkdO;keqGa yodjp MksGs ykxys- cja xqM ukbZV! Þ

    eh nkj ykoya- vaFk:.kkoj iMyh- vk.k[kh rsp fopkj- mehZ-----eukryh mehZ------ckcqthP;k

    dosr-----udks-----fopkj mUeGwu ;sr gksrs- eh dsOgk funzkf/ku >kyh dGysp ukgh-

    izHkkr

    ,dk efgU;kpk dkG yksVyk vlsy- e/;arjh eh xkokdMsgh xsyks- ÅehZyk fu ek>h Nku xÍh

    teyh gksrh- njjkst gl.ka] eueksdGsi.kk.ka ppkZ dj.ka] oxSjs vkysp- jk=kS cjkp osG d/kh rh

    ek÷;kdMs rj d/kh eh frP;kdMs clk;pk-

  • eafty okpyh] eykgh okpukpk xa/k ykxyk- HkjkHkjk eh cÚ;kp dkancÚ;k okpwu dka ckFk:e ?kjkekxs ,dp gksra- rh vka?kksGhyk xsyh- i.k

    nkjkojph dMh ykok;yk foljyh vlsy- eyk dk; ekghr\ eh gh vka?kksGhyk--- iVdu nkj

    kyk- ÅehZykyk eh v/kZfooL= ikfgya gksra- fnolHkj eukr rhp xks’V-

    eyk ek>hp ykt okVk;yk ykxyh- r”kh frgh R;kfno”kh dkgh cksyyh ukgh- ek= R;kuarj R;k

    fo’k;koj eh cksyyks ukgh-

    ÅehZyk ek>a Lo;aikd njjkst djk;ph- eh fryk udkjgh fnyk- i.k “kstkj/keZ] lsok/keZ

    Eg.kwu rh lkaxk;ph-

    dky eh fryk EgVya-

    ßeyk okjaokj rqeP;kdMs tso.ka vkoM.kkj ukgh-Þ

    ßukgh vkoMr rj udk tsou d:! Þ

    FkksMa jkxkusp rh cksyyh] fegh fryk nq[kkoY;kua ukjkt gksrks- jk=kS rh ek÷;k”kh dkgh

    cksyyhp ukgh- eqdkVîkua iksGh] Hkkr] nkyQzk;] pV.kh] yks.kpa rkV ek÷;k :ee/;s vk.kwu Bsoya-

    rlk eh Lo;aikd dj.;kpk csrgh vk[kyk- frpa jkx ikgwu LokWjh Eg.kkoa] i.k cksy.;kP;k vkrp

    rh jkxkus fu?kwu xsyh-

    eh FkksMkosG iqLrd okpya- uh nkjkrwu ikfgya- ÅehZyk tsok;yk clyh gksrh-

    eh ek>a rkV idMwu frP;k leksj tkowu clyks- rhua ek÷;kdMs ikfgygh ukgh-

    ß,okya gksra-

  • ßvgks eWMe] vla jkst rqeP;kdMs] eyk rjh [kjsp gs ;ksX; okVr ukgh- rqEgkyk okVrp vlsy

    rj eh dsOgk Lo;aikd cuok;pa vkgs rs dGok--- eyk dk; vk;r fEkGkY;koj\ vlsgh u”khc

    vlkos ykxrkr-Þ

    eh fryk EgVya fu glyks- rhgh {k.kkrp ean glyh- yxsp eukrp Bjoya fu EgVya]

    ßcja] rqEgkyk esl lqfo/kk iqjfo.;kpk ekscnyk fnyk rj pkysy uk! Þ

    ßt”kh rqeph bPNk! Þ

    eyk frP;k LoHkkokpk gsok okVk;pk- eykgh rh vkoMk;yk ykxyh- ek÷;k g`n;krhy izsexa/k

    tkx`r >kya gksra- i.k vki.k fryk gos vlsy dk;\ vkiya fQYM fu frpa---- nks?ksgh osxosxGs-

    frus lkekukph lkjoklkjo dsyh- eyk Lor%yk :ee/;s tkoa vlgh okVya- i.k frP;k dikVkrhy

    iqLrds pkfGr clyks- fMlsacj efgU;krhy dMkD;kph FkaMh] [kwi xkjok okgr gksrk- ckgsj fujHkz

    vkdk”kkr vksFkacwu pkan.;k iljY;k gksR;k-

    xko rla yodjp >ksih xsya- nkjkrwu vkysyk xkjok eukyk izlUUk djhr gksrk-

    ßfdrh Nku okVra bFkya euksjE; okrkoj.k! Þ

    ßgks uk! vxnh izlUu] tkow ;k dk fQjk;yk-Þ

    eh fryk vkMsosMs ?ksrys ukgh- nks?ksgh vuok.kh jLR;kuh fQjk;yk fu?kkyksr- xkj okÚ;kph ean

    >qGwd vaxkyk >kkscar gksrh- Qkj izlUu okVk;yk ykxya- ”khry pkan.ka] ---- rkjk----- eurkjk-

    --- ek÷;k thoukr ÅehZyk:ih rkjk vxnh yxV djhr gksrk---

    cjkp osG vkEgh ckgsj fQjr jkfgyks- “kjhjkyk ckspjh FkaMh tk.kow ykxyh- vkEgh ekxs

    oGyks- eh Lor%P;k :edMs oGyks- rh gh xsyh- eh frP;kdMs ,d utj Vkdyh- frP;k u;ukrhy

    cs/kaqni.kk eyk t.kw lkn ?kkyhr gksrk- vaFk:.kkoj iMyks] ek>h eathy eyk MksGîkr rjGrkauk

    fnlyh---

  • ÅehZyk

    vdjk efgus yksVys] eh vkf.k izHkkr vktwcktwykp jkgkr gksrks- vkeP;krya varj gksra

    rso

  • o; frl o’kZ]

    f”k{kd-

    ek÷;kp lektkpk] ?kjpk Jhear] R;kauh eyk yXukcÌy fopkj.kk dsyh- eyk R;kapk

    eueksdGsi.kk vkoMyk- R;kauh fopkj d:u dGok;yk lkafxrya- eh cjkp fopkj djhr jkfgyh-

    ljkauh eyk R;kaP;kfo’k;h izksRlkgu fnya- yodjkr yodj dGok;yk lkafxrya-

    eh R;kapkp fopkj djrs vkgs- jk=kS tso.k vkVksiya- izHkkrgh vkt Qkjlk dkgh cksyyk

    ukgh- ek>a eu osxGa vlY;kus vlsy dnkfpr-

    eh vaFk:.kkoj iMyh] dk; djkoa\ nîkoa dk; gksdkj\ i.k----,dnkp ikfgya] vki.k R;kauk

    vksG[krks rjh dqBs\ i.k] f”k{kdp vkgsr uk! o:u vkiY;kp lektkrhy- ,oksiyk vlkok- R;kP;k

    [kksyhrys fnos ekyoys gksrs- fopkjkpa pØ lq: >kya gksra- fu.kZ; ?;k;yk gok- izHkkr dh] jes”k-

    izHkkroj vkiya izse vkgs- ifgyp isze] vkf.k jes”k Ns! ukgh] i.k ikgk;yk dlk ns[k.kk

    vkgs rks] dnkfpr rks lq)k vkiY;kl letwu ?ksbZy- R;kauk vki.k vkoMY;k f”kok; dk ekx.kh

    ?kkryh-

    eh vaFk:.kko:u mByh] izHkkrP;k nkjkr xsyh- ek>s ik; Fkcdys] oktokoa dk; nkj\ ek÷;k

    g`n;kr dai lqVyk- dikGkoj ?kkekus tkxk ?ksryh- Lianus ok

  • vki.k fpriV djk;pa] fpr vkyh rj izHkkryk fopkjk;pa- iV vkyh rj\ udks] ek>a eu

    vf/kj >kya gksra- tkoa izHkkrP;k dq”khr] Lor%yk >ksdwu nîkoa- R;kph LoLokehuh Ogkoa- rks nwj

    lkjsy rj lkjsy---

    ekxY;k efgU;kiklwu izHkkr vlk Qkj deh cksyrks;- dlY;k”;k fopkjkr rks xdZ vlrks;-

    R;kr dkghrjh cny >kY;klkj[ka okVrs- dnkfpr rks vkiY;kiklwu lqVdk rj d: rj bfPNr

    ukgh- eh dsOgkiklua R;kyk vkiya ekuya- eh Lor%yk vkj”;kr ikfgya- ek>p :i eyk /kqD;kxr

    >kysya Hkklya-

    tkow nîk] izHkkryk Nku xksjh xkseVh iksjxh feGsy- vkiyh bPNk dk Eg.kwu R;koj yknkoh-

    i.k ,dnk fopkjkoa--- eh [kwi eu ?kÍ dsya- fgaer tqGoyh- nkj BksBkoya- nkj Vsdwu m?kMp

    fnlya- nkjkyk a eu tkx`r djk;yk iqjsla gksra- fegh frP;kdMs ,dVd

    ikgw ykxyks- frgh vfèkj gksowu ek÷;kdMs c?krp jkfgyh- nks?kkaP;kgh vksVkoj “kkarrk---

    eh ekxY;k efgU;kr xkokgwu vkyks- ek÷;klkBh vusd LFkG vkyh gksrh- i.k eyk ÅehZyk

    f”kok; dqf.kp udks vlp okVk;pa- eh rla lkafxrygh- i.k fgpk o.kZ ikgwu ?kjP;kauh udkj

    fnyk- eyk yodjkr yodj yXukl gksdkj nîk;pa dGo.;kr vkya- ns”keqqqqqqqqqq[kkph eqyxh eyk

    lkaxwu vkyh gksrh-

  • eh vkyks rsOgkiklwu ÅehZykyk fopkjkoa dk;\ fopkjkoa- vlk cjkp iz;Ru dsyk- i.k

    ek÷;k vksBkoj “kCnp QqVr uOgrs- o:u eh frP;kis{kk ,d o’kZ o;kus dehgh- ygk.ki.kh eksBa ?kkl ?ksrY;klkj[ka-

    eh vcksy >kyks- ek>a dkekr Yk{k ykxsuk- ,okya- QDr

    ÅehZykdMs tso.k ?ksrya dh eh ,dVkp fQjk;yk tk;pk- rklu~rkl oujkbZP;k jLR;ka”kh eukrY;k

    eukr fgrxwt djk;pk-

    eyk ek>k fu.kZ; ?;k;pk gksrk- eh tso.k vkVksiya- :ee/;s vkyks- ek>a eu cspSu >kya

    gksra- eh vFk:.kkoj iMyks Mksda xjxjk;yk ykxya gksra- okVya fQjk;yk tkoa- udks vkt

    fu.kZ;---- v[ksjpk fu.kZ;---- ;k varkiqjkrhy dqByk rjh var---- fnos ekyoys- ukbZV yWEi

    ykoyk- gkrkr iqLrd ?ksryaa- eu ykxya ukgh- iqLrd cktwyk Bsoya-

    eh vaFk:.kko:u mByks] okVya tkoa- fopkjkoa---- ÅehZyk [kjap rw ek÷;k”kh yXukl gksdkj

    ns.kkj dk;\ nkjkleksj xsyks- g`nîkph Lianus oka ikÅy ekxs ?ksrya- iqUgk ijr

    vkyks- cjkp osG ÅehZyk dh ns”keq[kkph eqyxh----

    Ns! R;k eqyhyk rj eh vftckr ikfgya ukgh- ex dla gksdkj nîk;pa- i.k ÅehZyk ?kjP;kauk

    udks! o;kusgh eksBh] dk; djko\ eh---- vkBoya-----fu.kZ; ?;kkop ykx.kkj---- thouHkj rj

    lq[k feGk;yk gop uk!

    eh iWaUVkrhy dynkj dkqGwd------ izdk”k---

    -- QDr nks?ksp----vkEgh nks?ks-------- eh R;kP;k ckgqik”kkr-------R;kus iIIkh ?ksryh- R;kP;k

    ekusoj Mksda Bsoya- toG ?ksrya---

  • gospk rjax nkjkrwu nks?kkaukgh Li”kZ djhr gksrk- dnkfpr oGhokxr Hkqjda ikÅl lq: gks.kkj---

    -

    ßga vkBoya! vkt ek÷kk oks MksGs Hk:u vkys- leksj dynkj vLi’V iMysya fnlya- R;kdMs fuj[kwu cf?krya-

    fpr---

    gks; fprp--- LrC/krk----

    v”kksdLrHkkaP;k flagkfdar jkteqnzs[kkyh fyfgya gksra---

    lR;eso t;rs!

  • naa”k

    E;k gkrkr lkikpk isVkjk ?ksryw- R;kr ekrh[kk;k lki fcpkjk eqdkVîkua fuLrst >ksiyk Ogrk- R;kdMa ,dVd utj ?kkryh- Mksdîkoj isVkjk ?ksÅu ikanu ekXkkZua nks?kch cgh.k HkkÅ

    xkokr pkyr xsywu--- ukxiapehP;k fn”kh lkikys nso eku.kkjh yksda pkj] nksu :i;s vkf.k xgw]

    rkanwG] rsy] feB f”k/kk ns.kkj--- R;krua pkj nksu efgU;kph xqtjku Og.kkj gksrh- ikVykP;k

    okMîkr ifgyh cksg.kh dsyh rok ikVykua iqlya-

    ^dk; xa bans cj gk; uoa! *

    ^cja gk; th rqeP;k vk”khokZnkua-*

    ikVhy ekys iqlr >ik>i ikoyaa Vkdhr èkksrjkpk “ksyk gkrkr ?ksr ?kjkckgsj iMrp cksyyk

    gksrk-

    ^voa gs c?k----- banh vkyh ---- ns dh frP;k lkikys f”k/kk ukxiapehpa-*

    ikVyhuckbZua ?kjkrua ̂ gks---- gks-* Eg.kwu vkokt fnyk- vkua FkksMîkp osGkr lVjQVj

    f”k/kk vk.kyk- eqdqankua gkrkrY;k >ksÚ;kr f”k/kk ?ksryu- ikVyhu lkikP;k ik;k iMyh Ogrh-

    vkrk nqlÚ;k ?kjh fu?kkyw- vkrk fnolHkj f”k/kk ekxkpa Ogra-

    E;k eksBh cgh.k bank u ikBpk HkkÅ eqdqank---- nks?kp gîk dksjkMh xkokr jkokpw- vkEgh

    dqBys dqBwu vkyksr ;kpa vkEgkys ch Bko uk;-

    pkj lkyk iwohZ dksjkMhys vkywu rok E;k ckjkd o’kkZph vlu] vkua eqdqank lkr vkB o’kkZpk-

    ;k xkokgwu R;k xkoh fgaM.ka] fQj.kaa ua iksV Hkj.ka gsp dke-ek; eqdqankpa tUe >kya ua esyh-

    ek;spk psgjkch eys vkrk vkBor uk;- rokiklwu ck vkEgkys dkckMd’V d:u Hkkdj rqdMk

    Hkjokpk- i.k ekxP;k o’khZ bijhr ?kMya- ck ys lkikua pkoya u ekgk ck esyk- vkEgh xkjoMîkph

    tkr i.k lkikpa bd dkMrkauh cki xsyk gksrk- R;k fn”kh ckua “ksrkr Hkyk eksBk bZ”kkjh lki

    idMyk gksrk- lkikys idMwu ckua ?kjh vk.kyu- ua ck R;k lkikph nkrdqGh idMwu bZ[kkph

  • fi”koh dk

  • ^ukgh njo’khZ is{kk Qqya deh vkysr--- fdMk ch gk;] i.k uqdrhp Hkjysyh fgjoh dap “ksax

    [kk;yk ponkj ykxrs ukgh dk\ *

    ^Qokj.kh dsyh dk tkbZy fdMk-* E;k eukua ?kkcjrp Eg.kya gksra-

    ^bans---* R;kus bdMs&rhdMs ikfgya--- dq.khch ukgh ;kph [kk=h gksrkp xidu ekgîaa gkr idMya

    gksra-

    ^voa lksMk---- lksMk ekgîa gkr---* E;k vksjMyh gksrh- rlp R;k;ua gkr lksMya-

    ^bans E;k dk; Eg.krw] rs rqys letya gk;] ;k dkukph xks’B R;k dkukysch tk.kkj uk;] E;k rqys

    jk.kh cuohu--- ikgîa rq;k bZpkj---*

    E;k ?kkc:.k ,sdwu u ,SdY;klkj[ka djr frFkwu iG dk

  • ekgîkch MksGîkr ik.kh vkya- okVya ik;k iMkoa R;k nsoek.klkP;k--- i.k E;k bZpkj djr rlhp

    jkfgyh gksrh- eqdqankua dkG dk

  • ,ds fno”kh ikVhy vkf.k ikVyhu “kstkjP;k xkoyk xsyh gksrh- ek/ko ?kjh ,dVkp gksrk- E;k

    R;k;P;k ?kjh dke djkys xsyw- /kq.kh HkkaMh >kyh- vkua vkoMko ikgkr ek/koua eys f[kpya- E;k

    uk;] uk; Eg.krp jkfgyh- R;kua eys vkre/kY;k [kksyhr usya- ua iyaxkoj vkiVya- E;k ?kkcjyh

    gksrh-

    ^bans E;k rq÷;k”kh----*

    ek÷;k vaxkoj iMyk- e/kek”khua iksGîkyk >ksacwu jkgkoa rlp rks >ksacyk gksrk- E;kch R;kyk

    udkj nsrkuk R;kP;kr dok lkekowu xsyh rs ch eys dGyp ukgh-

    ^vkeP;k xjhchpk Qk;nk ?ksrk dkth--\ *

    ^uk; bans-- E;k rq;k”kh [kjp yxu djkys r;kj gk;- rw ekgh ck;dks Og”khu-*

    ^[kjp ikVhy nknk ekurhy Og;a-*

    ^u ekuk;yk dk; >kya----- E;k R;kuyk lkaxhup dh--- vua rq;klkj[kh xksjhxkseVh ,okya--- tkr dk dikGkoj vlrs Og;a- vkua R;kr rq;k dk nks’k---*

    ^vkua ekgîk eqdqank----*

    ^R;kpa ch lksup OgbZy uoa--- R;kys dk E;k nwj lkj.kkj gk;--- [kja lkaxrs bank rqgîkoj ekgîa

    fije vkgs x--- rq;kf”kok; tx.ka vkrk uk; gksr- rw ekgh uk; >kyhl ra E;k vGkr tho

    nsbZu----*

    ^vla uxa cksywl js ekgîk----E;k ch rq;k lq[kklkBh >qjrp jkgyh--- rwgîkf”kok; E;kch uk;

    txw “kdr i.k---*

    E;k R;kP;k jktfcaMkdMa ,dlkj[kh ikgkrp jkfgyh- R;kuys /k:u fcyxyh- nks?kch ,desdkr

    lkekoyw gksrwu- E;k eukrwu R;kuys vkiyk /kuh ekuya Ogra- ckys lkikua na”k dsya gksra- vkua

    E;k lksrkpa iksV iky.kiks’ku Ogkoa Eg.kwu lkiklkj[ka ekèkokys b”dkpk na”k ekjyk gksrk- ek/ko:ih

  • tkrhua xkjoMh ulysY;k] izse xkjoMhP;k vaxkr ek>a bd ?kqlya Ogra- u R;kr R;k;pa---- tho

    tk.kkj uk;] vkua ehch tho ?ks.kkj uksgrh- iq

  • “krjat

    ika

  • ek>s MksGs ik.kkoys] iki.;k cs/kqan gksowu rjaxk;P;k- Jko.kkrya ikÅl cjlkoa rla ek÷;k

    var%dj.kkyk ik>j QqVrks- eh MksGs iqlrks- uovk”ksP;k izdk”kkph ydsj nwjoj vklearkr ygjr

    vlrs-

    ukFkckckauh ek÷;kdMs ikfgya- iwtkvkjrhpk Hkxok fVGk ek÷;k eLrdkoj ykoya- eh ckckdMs

    ikfgya- R;kaP;k eq[kdeykdMs ikgrkauk var%dj.kkrhy nq%[kkyk gjfoY;kph tk.kho >kyh- ^Hkya

    gksbZy csVk] rq>a dY;k.k gksoks] rFkkLrw! vkse ue% f”kok;* pk ti djhr ckck vkiY;k >ksiMhr

    fu?kwu tkrks- R;kauh fnysyk izlkn Hk{k.k dsya- ckckpa y{k ukgh c?kwu eh fVGk iqlyk-

    udks! eh vkfLrd dh ukfLrd- udks nsoiqtk] ;Fkklkax iqtk d:u dk; feGkya eyk\ rh

    njjkst iwtk djk;ph] fegh frP;k izR;sd iwtkikVkr lgHkkxh vlk;pk- rjhi.k dk; feGkya\

    ,dkdh thou---- ukfLrd vl.kp cja! eyk dksMa myxMr ukgh- okjaokj ijes”ojkP;k HkDrhdMs

    ek>a eu yhu gksra- vla dk gksr vlsy cjs!

    Ekk÷;k esanqr fopkjkpa FkSeku lq: gksra- njjkstp vlys fopkj bFka ;sr vlrkr- dnkfpr

    R;k fno”kh eh dksjiVhP;k Mksgkr mMh ?ksryh vlrh rj--- eh H;kdqG vkgs- eh ?kkcjrks-

    ej.kkyk ?kkcjrks- vkRegR;k djk;yk xsysyk ek>k nsg eh ijr vk.kya- eyk txk;pa gksra-

    dq.kklkBh\ ek>a vla dks.k vkgs\ dks.k jkfgya\ eykp dGr ukgh-

    ikp o’ksZ myVyh- uDdhp] vkt ek÷;k eqykpk okk ijkx- fdrh Nku gq”kkj gksrk- i.k ijkxd.k Qqyya ukgh- dksestya-

    fdrh osnuk lgu dsY;kr eh\ R;kph vkbZ gelwu jMk;ph- eh fryk [kwi letkoya] ijkxpk

    fNUu&fofNUu >kysyk jDrcackG nsg] gks;] fgalkpkjkr ekjya gksra R;kyk- dk; nks’k gksrk R;k

    vtku ckydkpk- i.k gs dq.kkyk letsy dk;\

    ek>s MksGs ik.kkoys- dkWUOgsV e/kwu ?kjh ijrrkauk ekysxkoP;k cktkjkrhy ckWEcLiksV] vWVksrhy

    lxGh eqya nsok?kjh xsyh- tkrh /kekZpa HkkaM.k] dyg fganw eqLyhe okn fpj?kGya gksra- [kwi gkuh

    >kyh gksrh- dk; feGkya R;k ek.kokauk\ tkGiksG] yqVkyqV] cscan”kkgh lxGa jktdkj.kkpk [ksG

    vlrks- lÙksP;k [kqphZlkBh [ksGysyk “krjat- vkEgh lksaxkV;k cuwu nku Vkdrks;- nzkSinhpa nku]

  • eqykckGkpa nku] thoukpa nku] dkSjooa”kh iqa thou- ijkx ijr ;s.kkj dk\ ek>k ijkx-

    ---

    eh nq%[kkr Mqcyks gksrks- MksGs ik>: ykxys- eu Hkkukoj vkys- eh MksGs iqlys- ek÷;k

    ikVho:u ifgY;kankp dq.khrjh izsekua gkr fQjoya gksra- eh oGwu cf?krya-

    ^ckck rqEgh gks;! * eh jMosY;k psgÚ;kua R;kaP;kdMs ikgw ykxyks-

    ßckGa vla jMw udksl! rq÷;k varjhP;k osnuk rqyk tx.ka v”kD; djrkgsr- i.k rqyk txk;pa

    vkgs- lkja dkgh fol:u rqyk txk;pa vkgs- ck;dks eqykokpwu lalkj tx.ka dBh.k vlra- gs

    tsokyk vkgsl- [kja izse] [kjh HkDrh ghp rqyk

    feGkysyh bZ”ojkph ns.kxh vkgs- lxGh bZ”ojkphp fde;k] ^vkse lkbZ vkse* vki.k QDr ckgqys

    vkgksr- thou ukokpa ukVd [ksGk;pa- dqBa v/kZfojke] dqBa iw.kZfojke- d/kh lR; rj d/kh

    vlR;- rw txykl gs thou- gîkykp thou ,Sls uko] rqyk lq[kkua thou txk;pa vkgs vla

    Eg.kf”ky rj rw pqdykl] ckG] thou “krjat vkgs js! Þ

    pk&lgk efgU;kiklwu eh bFks ;srks;- ckck] jkst ek÷;kdMs ikgrkr- eh R;kaP;kdMs c?krks]

    R;kaps ferHkk’kh cksy.ka xw< vlY;kpa tk.kora- R;kaP;k ika

  • ijkx nkjkr mHka jkgwu ck; ck; d: ykxyk- eh fdd ekjhr eksVjlk;dy LVkWVZ dsyh-

    fiz;k R;kpk yfMokGi.kk ikgwu R;kaps dkSrqd djhr gksrh- eh vkWfQlkr osGsoj iksgpyks- ekysxkokr

    VsyhQksu vkWijsVj inkoj eh dk;Zjr gksrks- vkWfQlkr usgeh izek.ks dkea lq: gksrh- nqikjykp

    vpkud Qksu [k.k[k.kya- lxGhdMs ppkZ jaxw ykxyh- foVacuk] “kaHkwP;k eafnjkrhy foVacuk]

    dq.;k ekFksfQ:us Eg.ks piykapk gkj ?kkryk gksrk-

    fganqRokpk eqÌk vfydMs jktdh; [ksGhrwu xktr gksrk- ^xoZ ls dgks ge fganq gS-! * ^eafnj

    ogh cuk;saxs* ^bV dk tokc iRFkj ls nsaxs-* v”kh Lyksxu ?kjk?kjkr iksgpoyh tkr gksrh- dnkfpr

    R;krykp gk jktdh; [ksG vlkok- eqfLyekauhap dsysya dkjLFkku vkgs v”kk ppkZ jaxr gksR;k- jktdh; la?kVu o fganqRooknh usR;kauh {k.kkrp eafnjkleks:u eksPkkZ dkkyh-

    Vh-Ogh] jsMhvks] o`Ùki=kus txkP;k dkukdksiÚ;kr ekysxkoyk usowu iksgpoya gksra- nqikjyk

    lxGs jLrs can >kys- vfrfjDr iksfyl nykyk ikpkj.k dj.;kr vkya gksra- fganquh eqLyhekaph]

    eqLyhekauh fganqph cfjp”kh gkuh dsyh- eksVkjxkMîk] clsl] Vªd isVr gksrh- loZ= gkgkdkj ektyk

    gksrk- dlk;kua cdÚ;kph dÙky djkoh vxnh rlap---

    vkWfQl lqVY;koj ?kjh iksgp.;kpk iz”u iMyk- xkMh vkWfQle/;s BsÅu vFkd Jekuarj

    yir&yir cÚ;kp mf”kjk eh ?kjh iksgpyks gksrks-

    fiz;k okV c?kr gksrh- ijkxyk eh toG ?ksrya- l/;krjh vkeP;k dkWyuhr fgalkpkj iksgpya

    uOgra- i.k tqU;k oLrhr mxz:i /kkj.k >kya gksra-

    ekysxkokr ;sowu vkB o’ksZ >kyhr- ikp o’ksZ yXukyk >kyh- bFka vkY;kiklwu eyk d/kh

    djeya ukgh- ekysxko eyk Hk;adj fonzqi okVk;pa- usgehp ;k uk R;k dkj.kkus bFka v”kkarrspk

    eh vuqHko ?ksryk gksrk- cnyhpk nksunk iz;Ru dsyk- uO;k iksfLVax u HkjY;kua iziksty rlsp

    j[kMys gksrs-

    fiz;k] eh Vh- fOg- oj isVysya ekysxko c?kr gksrks- d¶;Zw--- loZlkekU;kP;k thoukph

    jk[kjkaxksGh ikgwu eu FkDd gksr gksra- ek÷;k varjaxkr Hkhrh lapkjyh gksrh- eh fiz;kdMs ,dVd

    ikfgya- eukua nks?ksgh ?kkcjyks gksrks- ijkx jk=kS fufnzLr >kyk gksrk-

  • foVacuk d:u dk; feGra\ vlY;k izdkjkeqGa fgalkpkjkl izo`Ùk gks.ka] Lor%pa vk;q’; Lor%p

    mn~/oLr dj.ka fdrir ;ksX; vlra- eyk fpM ;k;yk ykxyh gksrh-

    igkVsyk ekysxko “kkar >kya gksra- lapkjcanh ukghlh >kyh gksrh- “kkarrspa vkOgku d:u

    thou iwoZor lq: >kya gksra- izpaM gkuh >kyh- pkj] ikp fganw] eqfLye gîk gksjiGhr tGys

    gksrs- “kaHkjkg wu vusd yksd ej.kkoLFksr t[keh gksrh-

    iksfylkaps rkQs dMsdksV igkjk nsr gksrs- fgalkpkj dj.kkÚ;kl Mk;jsDV “kqVps vkns”k feGkY;kua

    ekysxko “kkar >kya- thoupØ lqjGhr pkyw gksra-

    eh vkWfQl xkVya- fnolHkj >kysY;k fgalkpkjkph ppkZ lxGhdMs lq: gksrh- jk=Hkjkr

    nksUghdMhy “ksdMks fgalkpkÚ;kauk ykWdvi e/;s ?kkrya gksra- lk;adkGh lq[k:i ?kjh iksgpyks- >kya

    xsya fol:u nq%[k mxkGr cl.;kis{kk iwoZor thoupØkl ekysxkoua lq:okr dsyh gksrh- mn~/oLr

    thoukph gkuh ek= dnkfigh Hk:u fu?k.kkj uOgrh-

    frlja fnol mTkkMya gksra- eh vkWfQle/;s vkiY;k dk;kZr eXu gksrks- vkWfQlpa Qksu

    [k.k[k.kya- I;quus eyk fjlhoj ?ks.;kl cksykoya- fjlhoj dkukl ykoya- ifydMwu fiz;k cksyr

    gksrh- ek>s MksGs ikakys- jDrizokg ean&ean gksr gksra- “kjhj xkjVya- MksGîkleksj

    loZ= va/kkj iljya- ek>h “kq) gjiyh gksrh- eh frFksp dkslGyks-

    vLoLFk eukua vWVksP;k >kysY;k fpa/;k] ngk ckydkph izsra] vWVkspkydkpk fNUu&fofNUu nsg]

    jDrkpk lMk ikgkr gksrks- “kjhj FkjFkj dkir gksra- nsgkeklkph yDrjs ikgwu eh vkØks’k dsyk-

    fiz;k kyh gksrh- ,dkp osGsl ikp fBdk.kh ckWEcLiksV] iUuklkgwu vf/kd

    Bkj] rj R;kgwugh vf/kd t[keh ej.kkoLFksr rMQMr gksrh- efLtnhP;k nkjk”kh >kysY;k

    ckWEcLQkssVkua vk.k[kh tuthou mèkGwu fu?kkya gksra- lkscrp ckS) fogkjkr vlkp izdkj ?kMY;kua

    f=/kehZ; fgalkpkjkRed ;q)kr ekysxko xkjBya gksra- vkEgh tG.kkÚ;k] y[ky[k.kkÚ;k] izsrkdMa

    Vkgks QksMwu vksjM.kkÚ;k ltho izsrkdMa] nq%[kh vkRE;kdMs fuj[kwu ikgkr gksrks- nks?kkapsgh nq%[kn

  • vks?kaG.kkjs vJw ijkxP;k vkRE;kl gkr tksMwu “kkarrsph izkFkZuk djhr gksrs- nks?ksgh ,desdkauk

    vk/kkj nsr futhZoi.ks fuifpr iMwu gksrks- vkEgh cQkZxr xkjByks gksrks-

    jk= d”khrjh myVyh- MksGîkyk MksGk ykxyk ukgh- lxGa fØ;kdeZ ,dk,dh vkVksikoa

    ykxya- fiz;k jk=Hkj jMwu&jMwu Fkdyh gksrh- frph rC;sr uktqd gksr xsyh- ikxykizek.ka okx.kkja

    frpa Hkzfe’V :i ikg.kagh gksr uOgra- CyMizs”kj okVds ;sow ykxys-

    igkVsykp flOghy gkWfLiVykr Hkjrh dsya- gkWfLiVykr xnhZp xnhZ gksrh- ek>a Fkdysya Fkjdki.kkja

    nsg Mxexr gksra-

    lapkjcanh iqUgk lq: gksrh- igkVspa okrkoj.k “kkar >kya gksra- eh fiz;kyk gkWfLiVykr ,dVhyk

    Bsowu ?kjkdMs oGyks- nkj m?kMya- ckFk dsya- FkksMa cja okVw ykxya- vaxkryk {kh.k deh >kyk

    gksrk- fiz;kph vkBo.k >kyh- dkiMa cnyÅu nkj yksVya uh rlkp gkWfLiVykdMs fu?kkyks-

    jLR;kauh bdMs&frdMs utj fHkjfHkjr gksrh- tkGiksG >kysya ?kj eukyk [kVdkfor gksra-

    ikoya tM gksow ykxys- vkacsMdj uxjP;k dkWuZjyk iksgpyks vlsy- ngk]ckjk ek.klkapk xydk

    ykBîk dkBîk] lGk[k] jkWM] ?ksowu vksjMr gksrs- eh vkMoG.kkyk mHka jkfgyks- “kjhjkyk Fkjdki

    lqVya- MksGs {k.kHkj can >kys- iqu”p eh R;kaP;kdMs ikfgya- cktwykp vBjk] ohl o’kkZP;k

    r:.khpa izsr iMya gksra- Egkrkjk cki dkGht QksMwu jMr gksrk- ^ukgh lksM.kkj eh] ek÷;k

    ck;dks] iksjkauk ekj.kkÚ;kauk ukgh lksM.kkj eh--- ek÷;k eqyhyk ek:u ek>a thou mn~/oLr

    dj.kkÚ;kl ukgh lksM.kkj---*

    R;kapa dkGht ?kÍ gksowu MksG;krwu vaxkj isVr gksrk- eqfLye /kfeZ; fgalkpkÚ;kauh ?kjkr ?kqlwu

    frP;koj cYkkRdkj dsya fu thokfu”kh ekjya gksra- R;kP;k ekxs ngk] ckjk ek.klkapk xydk iqUgk

    fdrh ?kjkaph jk[kjkaxksGh dj.kkj] fdrh fL=;kaph vczw yqV.kkj gs dkGkykp BkÅd gksra-

    eh vkMoG.kkus yir gkWfLiVykr iksgpyks- fiz;kyk lykbZu lq: gksrh- ulZ frph rikLk.kh

    djhr gksrh- fiz;k”kstkjh VsCkykoj fryk fuj[kr clyks- frusgh ek÷;kdMs ikfgya- fryk ek÷;k”kh

    cksyk;pa gksra- i.k] “kCn meyr uOgrs- frus MksGs feVys-

    fnolHkj fiz;k “kstkjh clwup gksrks- jk=ks rC;sr vk.k[kh fc?kMyh- fryk vpkud >Vds ;sow

    ykxys- fiz;k osMîklkj[kh d: ykxyh- eh [kwi ?kkcjyks] ulZ] MkWDVjkauk vkokt fnya- MkWDVjkauh

    fryk riklya] vkWijs”ku FksVje/;s nk[ky dsya- “kFkhZP;k iz;Rukv[ksj fiz;k ijkxyk HksVk;yk eyk

  • lksMwu fu?kwu xsyh gksrh- lxGa thoupØ laiya gksra- ekysxkokr dsysY;k lq:okrhph lkaxrk v”kh

    jk[kjkaxksGh dj.kkjh vlsy] vla LoIuor dq.kkykgh okV.kkja uOgra!

    eh yxsp ekysxko lksMya- “kklukua tkghj dsysyh enr ?ks.;kpgh VkGya- ^udks rh Hkhd-*

    mn~/oLr lalkj dk; lk/k.kkj gksra- fdR;sd fnol eh v”kkar vcksy jkfgyks- uksdjhpa fopkjgh

    lksMya- bFka Loxkokr NksVla fdjk.kk FkkVya- dksjiVhP;k xa thouizokg okgr

    gksra-

    eh Hkkukoj vkyks- cjkp m”khj >kyk gksrk- ukFkckck fi.;kpa ik.kh vk.kko;kl ik;Ú;k

    mr:u [kkyh tkr gksrs- ckckaP;k [kksikVkdMs y{k xsya- nkj [kqyp gksra- eh izFkep vkre/;s

    ikfgya- ,dVîkpa lVj&QVj lkeku lqO;ofLFkr Bsoya gksra-

    nkjk”kstkjh vlysY;k dikVkoj Mk;jh Bsoysyh fnlyh- eh vkr xsyks- Mk;jh gkrkr mpyyh-

    ckckaph nSuafnuh gksrh- eh Mk;jh m?kMwu v/kkeèkkrys ikua pkGys-

    lIrsacj 95]

    ekysxko ckWEcLiksV]

    fnaukd 17]

    rhu fnolkiklwu vktgh fgalkpkj lq: gksra- igkVsyk vlysyh “kkarrk v”kkarsr gGwgGw

    HkMdr gksrh- vkacsMdj uxjkrhy vkeP;k ?kjkr ikp] lgk eqfLye /kehZ; fgalkpkjh ?kqlys-

    jLR;kojhy lkekukph] ;s.kkÚ;k&tk.kkÚ;kaph gkuh djhr f[kMD;kaph rkonkus rksMyh- eh izfrdkj

    dj.;kpk iz;Ru dsyk- eyk vksVkiVhr R;kP;k MksD;koj dkBhpk

    okj clyk- jDrcackG gksowu rks [kkyh fuifpr iMyk- R;kph vkbZ R;kdMs /kkor vkyh- frykgh

    vks

  • isVysY;k ?kjkP;k Tokyk vkHkkGkr /kqlj gksowu tkr gksR;k- eh dkBh gkrkr ?ksryh- rs Qjkj >kys

    gksrs- ck;dks] eqyxk] eqyxh eyk lksMwu vuarkr foyhu >kyh- ek>a “kjhj isVysY;k ?kjkyk ikgwu

    varjaxkrwu tGr gksra- MksGs Ros’kkus yky HkMd >kys- ,dp /;kl ^ukgh lksM.kkj eh] ek÷;k

    ck;dks] iksjkl] eqyhyk ek:u ek>a thou mn~/oLr dj.kkÚ;kauk ukgh lksM.kkj eh---! *

    eh Ros’kkua mByks- ngk] ckjk xMh ek÷;k los ;sow ykxyh- jLR;kauh feGsy R;k yksdkauk ekjr

    lqVyks- ek>a vk;q’; cjckn dj.kkÚ;k] /kkfeZd tkrh;rspa fo’k isj.kkÚ;k] lektkyk eh lksM.kkj

    uOgrksp- fgalkpkjh ujk/kekauk jLR;kr f”krkfQus idMya- ;q) isVya gksra- fr?kkauk ftoar isVysY;k

    vkxhr Vkdya- eu gyda >kya gksra- jLrs isVr gksrh- d¶;wZ lq: gksra- fnlrk{k.kh xksGh ?kky.;kps

    vkns”k vlY;kua yir&Nir xkokckgsj iGkyks- jk=kS jsYos LVkWitoG vkyks- frFka jktdh;

    ‘kM;a=kph vk[k.kh lq: gksrh- eh R;kaP;kr lkehy >kyks- eykgh R;kauh vkiY;krya letwu ?ksrya-

    ek÷;kdMs ckWEc ns.;kr vkya- eh ckWEc gkrkr ?ksrya- yir&Nir vkEgh ftdMs okV feGsy frdMs

    ikaxyks- cktkjkrhy usR;kP;k ?kjkleksj mHka jkfgyks- rh map bekjr R;kaP;k maphph dYiuk nsr

    gksrh- ;s.kkÚ;k bysD”kue/;s /kkfeZd foVacukpa leh{k.k iVowu nsowu R;kyk map Ogk;pa gksra-

    R;kP;k vkns”kkusp gk ckWEc eyk izkIr >kyk gksrk- R;kdMs eh fuj[kwu ikfgya- ek>a dqVwac

    MksGîkleksj rjGya- eh jkxkus isVwu mByks- vaxkr cG lapkjya- laiw.kZ rkdnfu”kh eh gkrckWEc

    Qsdya- Tokyk iqUgk HkMdw ykxY;k gksR;k- eh xko lksMwu nwjoj pkyr jkfgyks- jk=hP;k va/kkjkr

    eh ek÷;k eukrhy /kx iw.kZ dj.;kpk iz;Ru dsyk gksrk-

    fnukad 18]

    ^------------*

    fnukad 19]

    ^------------*

    fnukad 20]

    ^------------*

    eh vk.k[kh ikua pkGyh--- ukFkckck dkyds”ojhP;k eafnjkr yhu gksowu v[ksji;Zar i”pkrki

    djhr gksrs---

  • ikua pkG.ka lq: gksra- ukFkckck ekxsgwu vkys- ik.kh [kkyh Bsoya- ek÷;kdMs ,dVd cf?krya-

    gkrkrhy Mk;jh ikgwu ckck eyk vyxn fcyxys- R;kauk jMw dkslGya- fegh R;kauk doVkGya-

    R;kaP;k dqf”kr eulksDr jMw ykxyks- ckckpa xw< dGya gksra- lxGhdMs fujke; “kkarrk iljyh

    gksrh- nks?kkapsgh nq%[k lkj[ksp gksrs-

    ukFkckck gGwp iqViqVys]

    ^thoukpa “krjat vlp vlra csVk! *

  • eq[koVk

    loZlk/kkj.k lektkP;k oLrhr igkVsykp [keax rkth ckreh o`Ùki=kP;k ckrehizek.ka okÚ;klkj[kh iljyh- pkaxyhp [kGcG ektyh gksrh- izR;sdkykp ;kpa dkgh rjh uoy okVr

    gksra- ,[kknîk rGysY;k inkFkkZoj rko ekjkoa rla] jlHkjhr] “ksiVhyk “ksiVh tksMr gh ppkZ

    lq:p gksrh-

    ck;dkauk rj tespk fo’k; feGkyk gksrk- iq:’kgh R;kr lkehy >kys gksrs- iksjackja vkf.k

    okMkZP;k ckgsjhy yksdgh vkrk bdMs ;sÅ ykxyh gksrh-

    egknso vkiY;k rhu o’kkZP;k eqykyk jMrkauk letkfor gksrk- jk=Hkj jMwu R;kps MksGsgh

    lqtys gksrs- “kstkjP;k deykdkdw R;kyk vk/kkj nsr gksR;k- i.k iz”u egknsopk ukgh] R;kP;k

    izrhd ukokP;k eqykpk gksrk- ,o

  • ßlk/kk iksjkpk rjh fopkj djk;pk gksrk- uojki.k lk/kklq/kk gksrk- lkyk izk;OgsV QWDVjhr

    dkekyk i.k vkgs- pkaxyk ngk gtkj ixkj] rjh i.k gîk ck;dakuh vla okxkoa- dk; tekuk

    vkyk ;kj! Þ

    ßlkya] dk; vWVexyZ okVk;ph js rh\ Þ

    ßgks uk ;kj! vkiY;k okMkZr vkyh rsOgkiklwu eh c?krks; fryk- ek>agh fny frP;koj fQnk

    gksrk- i.k frpa jkg.ka okx.ka lk/k ikgwu frP;k”kh cksyk;ph fgaer i.k >kyh uk;- i.k fryk

    fnolkrwu ,d osGk ikfgya rjh fnol eLr etsr tk;pk-Þ

    ßrla frph utj] Yk{k.k Bhdp okVr gksra- ex v”kh ,dk,dh---Þ

    ßfnlra rla ulra] Eg.kwup tx Qlra-Þ

    ßga! rq>agh [kjp vkgs- tkow ns] vkiY;k ckikpa dk; tkra\ Þ

    i.k dkghgh vlks] jhrk r”kh lkyl lqanj] ns[k.kh gksrh- frph fQxj rj vfrmÙke gksrh-

    tserse ,dfolkO;k o’kkZph] vBjkO;k o’khZp frpa yXu >kya gksra- egknso lkj[;k ek.klkyk

    brdk lkWyhM ihl feGkyk- R;kpgh u”khc lkya Qkj xzsV gksra- c?krk{k.kh ?kk;kG dj.kkjh gj.kh

    gksrh rh---

    ßegknso Qlyk fcpkjk! lkya] vla lkWyhM vWVe ekax.ka csdkjp gk;- vktpk tekuk Qkj

    cnyyk;- lkys Lor%ph ck;dks lksMwu nqlÚ;kP;k ck;dksoj utj Bso.kkjsgh tkLr fnlrkgsr---Þ

    ßi.k] lkyk pkaxyh uksdjh] fnlk;yk ns[k.kk] :ckcnkj LoHkko] dks.kra O;lugh ukgh] LoHkkokusgh

    Nku] eh rj Eg.krks] nqljh ,[kknh ckbZ vlk uojk feGkyk Eg.kwu njjkst oMkys iznf{k.kk ekjyh

    vlrh- i.k ck;dkaP;k eukrya dks.k lkaxrs ;kj! Þ

    ßlokZauk letwu ?ks.ka lksia] i.k ck;dkauk udks js ckik! ukghrj egkHkkjr ?kMyp ulra ;kj! Þ

    ß;kj] gsp rj ekfgr ukgh- egknso dkekyk xsY;koj nksu pkjnk ,d dkj vkyh gksrh- eyk

    okVra rh R;kP;k ekydkph vlkoh- dnkfpr R;kP;klkscr-- ijarq vtwu dkgh r”kh ekfgrh

    feGkyh ukgh-Þ

  • ßdnkfpr jXxM iSlsokya] xkMh caxysokyk feGkyk rj xfjchr dks.k tx.kkj\ iSlkp ck;dkaph

    detksjh vlrs- nkxnkfxus] lkMh] “kku”kkSdhu iqjs >kya dh cl! uarj okluk vkiksvkip iqjh

    gksrs-Þ

    ß;kf”kok; dk rh egknsoyk lksMwu xsyh-Þ

    ßdq.kkgh cjkscj iGks ;kj! i.k eyk ukgh okVr R;kP;k ekydk”kh iGkyh vlsy rs- lkya R;k

    ekydkr dk; tku vkgs- Egkrkjk ?kksMk vkgs rks- rks dk; frph gkSl Hkkxo.kkj---Þ

    ßdnkfpr iS”kklkBh] ck;dkauk dk; go;a\ Þ

    ?kjk?kjkr eqykiklwu EgkrkÚ;ki;Zar ppkZ lq:p gksR;k---

    ßdk; von”kk vkgs gh ckbZ! lMyh jkaM] nknY;kiklwu pkaxya [kkokys HksVkpa ra eLrh vkyh-

    iksjkys lksMwu iGkyh- rksaM dkGa dsya vkiya] HkjY;k lalkjkpa okVksGa >kya- ,okya- dkeèkank d:u f”kdrkauk ftdjhpa tk;pa]

    xkokrY;kp Xykl daiuhr ngk gtkj ixkjkoj vdkWÅUV pk tkWc feGkyk- pkj&ikp o’kZ >kyhr-

    toGP;kp [ksMîkrhy jhrk”kh lkkekftd i)rhus yXu >kya- jhrk R;kyk [kwi vkoMyh gksrh-

  • frP;k ckikusgh iksjxk f”kdysyk vkgs- uksdjh djrks EgVY;koj vkMs&osMs ?ksrys ukgh- yXu

    >kY;kiklua gîk okMkZr fdjk;kus jkgw ykxyk- iqkdwu igkoa]

    yksdkauk fMopua fdrh lksia vlra ukgh dk\ vkY;kiklua dq.kh uk dq.kh mins”kp nsr vkyk-

    vkrk ldkGps ngk oktysr rjhi.k vka?kksGhyk dh] tsok;yk IkÙkk ukgh- vkiya Bhd i.k ;k

    iksjkpa dk; djk;pa\ cja >kya “kstkjP;k dkdwua ?kklHkj Hkjoya- vkrk dqBa R;kyk cja okVk;yk

    ykxya gksra- vkt r”kh vkWfQlyk lqÍhp gksrh- vkf.k ;k izrhdph lks; dsY;kf”kok; vkWfQlyk

    tk.kgh te.kkj uOgra- ga! vkBoya dq.khrjh cksyrkauk EgVya gksra- iksjkyk vukFky;kr Bsok;pa-

    eykgh rlp okVwu xsya- rhu o’kkZP;k iksjkyk vki.k fnolHkj ckgsj vlrkauk dk s.k lkaHkkGhy\

    *

    rks iqUgk fopkjkr xdZ >kyk gksrk- xWloj pgk mdGk;yk Bsoya- ?kjkryk CyWd vWaUM

    OgkbZV Vh-Ogh- vkWu dsyk- dnkfpr flVh dscyoj gh ckreh ;k;yk osG ykx.kkj ukgh- i.k

    iksfylkr rØkj uOgrh uk! d”kkyk djk;ph mxhp rØkj] vkiykp f”kDdk [kksVk rj nqlÚ;kyk

    dk; Eg.kk;pa\

  • pgkpk ?kksV ?ksryk izrhd Vh-Ogh- ikgw ykxyk- [ksG.;k”kh [ksGrgh gksrk- vkrk R;kykgh cja

    okVk;yk ykxya gksra- R;kykgh vkrk Hkwdsph tk.kho jkfgyh uOgrh- Vh-Ogh vkWQ dsyk- nkj yksVwu

    ?ksrya- vkrk ,dkarkr FkksMk osG ?kkyokok Eg.kwu rks lksI;kojp vkMok iMyk-

    jhrkpa eueksgd :i R;kyk vkBow ykxya- ijokykp nks?ksgh Nku eqMe/;s cksyr gksrh-

    egknsoP;k Nkrhoj eLrd ?kqlMr rh Eg.kkyh-

    ßgh uksdjh lksMwu rqEgh nqlja dke c?kk uk! Þ

    ßnqlja dk; dke dj.kkj\ eksBîk d’Vkua Xykl QWDVjhr dke feGkya- iqkyk;- rla okbZV dke d:u eksBa gks.ka vkiY;kyk

    dqBs tesy\ Þ

    ßex R;kr vla dk; vkgs\ Þ

    ßEg.kk;yk dk; tkra- i.k nksuuacjP;k /kanîkr Mssvjhax] vksG[kh] of”kysckth goh uk! udks rs]

    dk;nîkua] lektkua R;kyk xqUgsxkj Bjoy;- rq>kgh uojk xqUgsxkj Eg.kwu txkoa vla rqyk dk

    okVkoa\ Þ

    ßukgh] rla ukgh- i.k e;kZnhr vk;q’;krwu ckgsj iMwu O;kidrsdMs y{k nîkoa- vla eyk okVra-

    vkt rqViqaT;k dekbZr jgkVxkMxa gkdrkauk fdrh thokoj ;sra\ brjklkj[ka vki.kgh ekukua

    txkoa- uksdj] pkdj] eksVkjxkMh] caxyk Ogkoa dq.kkyk okV.kkj ukgh- lk/kh ,d lkMh dh] pkaxyh

    oLrw ?;k;ph EgVyh rjh okjaokj fg”ksc djkok ykxrks- ckdhph gkSl rj nwjp jkfgyh- vkrk

  • izrhdgh vkgs- mnîkpa Hkfo’; vktp vksG[kk;yk ikfgts- eh lq)k f”kdys;- i.k ?kjkr clwu

    rO;koj iksGh Hkkt.;kis{kk rqEgkyk enr dsyh rj! R;kykgh rqepk udkj-Þ

    ßvkiY;klkj[ks fdrhrjh e/;eoxhZ; txrkgsr uk! fdrhrjh yksdkauk /kM nksuosGpa vUugh feGr

    ukgh- R;kpa dk;\ ek.klkua vkiyh {kerk ikgwup jkgkoa- eksBh LoIu ikg.ka xqUgk ukgh- i.k rs

    okLrO;kr mrjo.ka dfB.k vlra-Þ

    ßrqepa eyk gsp rj iVr ukgh- ek.klkua e;kZnhr vlrk dkek u;s- iz;Ru djk;yk dkgh gjdr

    ukgh- pkaxY;k ixkjkph feGkyhp rj nqljh uksdjh “kksèkk-Þ

    jhrkyk Jhearhpk gO;kl ykxyk gksrk- vki.kgh brjklkj[ka [kwi eksBa Ogkoa] rh egknsooj

    [kwi izse djk;ph- R;kyk frus d/khgh varj fnysya uOgra- eukr vls fopkj vlrhygh rjh rh

    R;kP;k”kh fdrh lkS[;kus ukank;ph- rks fryk [kq”k Bsok;pk- fryk loZrksijh dkekr enr djk;pk-

    mBY;kiklua dke vkVksiwu ngkyk rks vWkfQlkr tk;pk- ikpyk lqÍh gksrkp dqBsgh u Fkkacrk

    ljG ?kjh ;k;pk- ijr fryk enr dj.ka- ?kj fu vkWfQl ,okyh fu rh ekfgrh gGwgGw okMkZr] xkokr

    iljyh- rh dq.kklkscr xsyh ;kpa vankt ?ks.ka l/;krjh dBh.k gksra-

    jhrk ,dnk ekydkP;k ?kjh dk;ZØekyk xsyh gksrh- frFkap ekydk”kh frph vksG[k >kyh-

    iapspkGhl o’kkZpk ekyd ?kjkr ,dVkp jkgk;pk- iRuh vkf.k eqya nqnZSokua ,dk vi?kkrkr xsyh]

  • R;kosGsiklua rks ,dkdh jkgw ykxyk- rla nqlja yXu dj.;kpk fopkjgh dsyk ukgh- veki iSlk

    R;kP;ktoG gksrk- i.k okjlnkj vla dq.khp uOgra- jhrkP;k utjsr rks Qlyk gksrk- jhrkus

    R;kyk ?kk;kG dsys gksra- R;kP;k eukrys Hkko frus vksG[kys-

    fryk Lor%P;k :ikoj Hkjkslk gksrk- L=hus iq:’kkyk dls vkdf’kZr djkos- ;kph tk.kho

    fryk gksrhp- ekydkP;k utjso:u frus vankt cka/kyk gksrk- ;kauk Qlo.ka rla Qkj lksia vkgs

    vkf.k [kjagh gksra- L=hlq[kkiklwu vfyIr >kysyk ek.kwl lq[kkP;k “kks/kkr dk; ukgh dj.kkj!

    ek= frus egknsoyk FkkaxiÙkkgh ykxw fnyk uOgrk- ekyd jhrkyk ikgwu ea=eqX/k >kyk gksrk-

    okjaokj R;kph utj jhrkdMs oGr gksrh- frP;kgh rs y{kkr vkya gksra-

    dk;ZØekuarj ,[kknîk efgU;kua vpkud ekyd ?kjh vkys gksrs- rla jhrkyk LoIukrgh okVya

    uOgra- ekydkauk ikgwu vk”p;kZpk /kDdkp clyk- egknso ek= dkekoj xsyk gksrk-

    nkjkojph VdVd ,sdw.k nkj m?kMya- nkjkr ekyd LrC/k mHks] frP;koj utj iMrkp R;kauh

    fLergkL; dsya- rh R;kaP;kdMs c?krp jkfgyh-

    ß?kjkrgh ?ks.kkj ukgh dk\ dh] nkjkrwup gkdy.kkj-! Þ

    ß;k uk! ,dk,dh vkEgk xfjckaP;k ?kjh vkxeukua vk”p;Z okVk;yk ykxya gksra-Þ

    ekyd ?kjkr vkys fu lksI;koj clys- jhrkus izrhdP;k [ksG.;k mpywu cktwyk BsoY;k-

    ekydkus izrhdyk dosr ?ksrya-

    ßfdrh o’kkZpk >kyk; rqepk eqyxk\ dk; js ckck rq>a uko\ Þ

    ßizrhd] fru o’kkZpk gksbZy rks-Þ

    ßNku! bdMs xksnkekdfjrk tkxk c?kk;yk vkyks gksrks- dGya egknso bFksp jkgrks- EgVya pyk

    tkow ;k] egknsoyk lkscr ?ksrys vlra rj cja >kya vlra- i.k] eyk rjh dqBa ekghr gksra]

    rqepa ?kj bFka cktwykp vkgs---Þ

    ekydkua ; s.;kfo’k;h lkjoklkjo dsyh gksrh- jhrkus pgk vk.kyk-

  • ekyd frP;kdMs ,dVd ikgw ykxyk- o{kLFkGkojhy inj ljdohr jhrkus ,d dVk{k Vkdyk-

    ekyd cs/kqan ?kk;kG >kyk gksrk-Þ

    ßok Nku! cjsp fnolkauh pgk ?ksryk- dla rktsi.k okVya c?kk! Þ

    ßEg.kts rqEgh pgk ?ksr ukghr dk\ Þ

    ßukgh] rla ukgh- usgeh dkWQh ?ksrks vkEgh] pgkph lo; rqVY;keqGs Nku okVya vxnh--- cja!

    ?kjkr ,dVîkp vlrk dk usgeh-Þ

    ß gks----! gs] eh vkf.k izrhd- pkSFka dq.khgh ukgh-Þ

    ekyd vkrk ,d] ,d iz”u fopk: ykxyk gksrk- jhrk R;kP;kleksj clyh gksrh- izrhdyk

    ykMko.ka lq:p gksra-

    ßegknso [kwi esgurh bekunkj vkgs-Þ

    R;kP;k dkekph Lrqrh Lkq: >kyh- lkscr izrhdphgh Lrqrh >kyh- eknd utjsus rks frP;kdMs

    ikgw ykxyk- jhrkgh eukrY;k eukr r”kh [kw”k >kyh gksrh-

    ßcja! ;srks eh] Þ

    ekydkus ikp”ksph uksV dk

  • feGra;- jkstpa rsp jMxk.ka- ukgh Ns! dlyk okbZV fopkj djrs eh- rhyk iqu”p >kysyk laokn

    vkBow ykxyk o rh xkykrY;k xkykrp ,dVh glw ykxyh---

    ßgs dk;\ dq.kh ikfgya rj] vkEgk xfjckaph cnukeh Ogk;yk osG ykxr ukgh! Þ

    R;kykgh ,dne vk”p;Z okVya- vxnh vYi”kk iz;Rukr jhrk ukokph lqjs[k jaxsy L=h R;kP;k

    tkGîkr vkyh gksrh- nqikjph osG gksrh- vtwugh egknso ?kjh tk;yk osG gksrkp-

    ßcja! vkiya u”khc cnyo.ka Lor%yk v”kD; ulra- QDr iz;Ru djkos ykxrkr- ek>a Eg.k.ka

    rqyk iVr vlsyp jhrk-

    rks vkrk ,dsjhoj vkyk gksrk-

    ßga! Þ

    ßeh rqyk izFkep ikfgya rsOgk [kjap rq÷;k izsekr iMyks- eh ,dVkp vkgs- vi?kkrkr loZLOk

    xekoY;koj d/kh Lor%pa dqVqac lkojkoa vla fopkjgh vkyk ukgh- i.k rw thoukr ;srkp eh

    fopkj djrks;- dnkfpr rqyk gs iV.kkj ukgh- i.k rw [kjp [kwi vkoMyhl- txkrhy loZ lq[k

    rw eyk nsow “kdrsl gk ek>k fo”okl vkgs- dnkfpr rqyk gs iVr vlsyp-Þ

    jhrk R;kpa cksy.ka ,sdrp gksrh- dk; mÙkj nîkoa frykgh iz”u iMyk-

    ßekyd! Þ

    ßva---ga! ekyd udks Eg.kwl] QDr izHkkdj Eg.kk;pa eyk-Þ

    ßcja izHkk EgVya rj pkysy-Þ

    ßok Nku! ek>h iRuhgh eyk izHkkp Eg.kk;ph- [kwi izse gksra frP;koj ek>a-Þ

    R;kus vJw xkGhr :ekykus jMosyk psgjk iqlyk-

    ßi.k--- eh ,dk eqykph vkbZ vkgs- egknso”kh ek>a yXu >kya;- rqeP;k”kh laca/k tksMY;kua

    egknsopa dk;\ rlap mPpHkzw lektkr rqeph cnukeh gksbZy rs-Þ

  • ßga] rq>a Eg.k.ka [kja vkgs- i.k ;koj dkgh rksMxk fu?kw “kdrks- eh fopkj djrks;- rqgh fopkj

    dj-Þ

    ßcja [kwi m”khj >kyk;- eyk vTkZV fefVaxyk ukxiwjyk tk;pa vkgs- dnkfpr mnîki;Zar eh

    ;s.kkj ukgh- iqksioya- o fopkj d: ykxyh-

    ^egknso”kh izrkj.kk dj.ka ;ksX; ukgh- eyk R;kus xfjchrwu vk/kkj fnyk- lkyl HkksGîk

    LoHkkokyk Qlo.ka] ,dk eqykyk Qlo.ka] i.k eyk dkgh”;k Qk;nîklkBh dkghrjh djkosp ykxsy

    uk! mnîk vkiyh lektkr vczw tkbZy- egknso txw ”kdsy\ ukgh vki.k izHkkdjyk ,oa eu ,dkdh dla oGya dks.k tkus\ yXukvxksnj “kstkjP;k vfuyus vlkp iz;Ru

    dsyk gksrk- i.k R;kyk vki.k nkn fnyh ukgh- vktrkxk;r dks.kR;kgh ijiq:’kkP;k ckcrhr

    vki.k vlk fopkjgh dsyk ukgh- vkf.k vktp- uOgs! ifjfLFkrh] vktpa okrkoj.k ;kyk

    dkj.khHkwr Bjrs;- ga! ijokyk rj izHkkdjyk iqUgk HksVk;pa vkgs- vkrk ek?kkj ?ksowu dk; Qk;nk\

    udks! lkaxwu Vkdkoa R;kyk- ;kiqkya gksra-

    ?kjdkekr dh dk;\ d”kkrp frpa y{k uOgra- egknsoyk pgk fnY;koj pgkr lk[kj Vkd.;kpsgh

    foljyh gksrh- rla egknso fryk Eg.kkyk-

    ßrC;sr rj Bhd vkgs uk! mnkl fnlrsl] py MkWDVjdMs tkow-Þ

  • ßudks] rso

  • izHkkus jhrkpk gkr gkrkr ?ksryk- gGwp dosr ?ksrya- frP;k ekly izns”kkoj gkr fQjow

    ykxyk- rh vkrk cg:u jksekafpr gksr gksrh- frykgh lgokl gokgoklk okVr gksrk- egknsoP;k

    fu izHkkP;k Li”kkZrhy fryk Qjd tkuoyk- ijiq:’kk”kh jeeku gks.;kr fdrh mRdaBk vlrs ukgh

    dk\ rh {k.kHkj egknsoyk foljyhp gksrh- vkrk dqBa ,dfolkoa laiya gksra- ,dk eqykph vkbZ

    vlwugh jaxkr jaxysyh gh ukj---

    ßjhrk rq÷;koj [kjp ek>a izse tMya;] rw vkrk udkj nsow udksl- vki.k yXu d:- rw egknsoyk

    lksMwu nîkosl- okVY;kl rq÷;k eqykyk eh varj.kkj ukgh- R;kykgh vkiyla djhu-

    jhrk izHkkP;k pkGîkus [kw”k gksowu jaxkr vkyh gksrh- gGwp izHkkus lksU;kpk gkj dkkyh- ,Ok

  • ßcja! jhrk] eyk okVra] vki.k xqipwi yXu djkoa- rw eqacbZyk ek÷;k ¶yWV e/;s jkgkol-

    dkykarjkua eh eaqcbZyk LFkkf;d gksbZu- vk.fk vki.k nwjoj jkgr vlY;keqGs vki.kkyk dq.khgh

    “kks/kw “kd.kkj ukgh- dkGkP;k vks?kkr lkja dkgh fol:u tkrhy vkf.k rqyk tj okVr vlsy

    rj! egknsoyk eh gh QWDVjh ns.kkj] R;kykp eWustj dj.kkj- iqkyh gksrh- leqnzkrhy mlGysY;k ykVk f{kfrtktoG vkHkkGkyk

    vkfyax.k nsr gksR;k-

    pkj rkl ?kkyoY;koj rh ?kjh vkyh gksrh- fryk iqkyh- vkWfQlkr dh] dqBsp rks

    tkr uOgrk- ?kjh rjh dqBi;Zar cl.kkj\ iksfylkrgh R;kus fjiksVZ dsya gksra- dkj.k frpa i=

    ikgwu R;kus gk fopkj dsyk- Lor%gwu xsysyh jhrk ijr FkksMsp ;s.kkj gksrh- iksfylkP;k iz;Rukykgh

  • ;”k vkya uOgra- rh dq.kklkscr iGkyh ;kpk Fkkax iÙkkgh fopkj d:u dq.kkykgh dGr uOgrk-

    e/;sp vkWfQlkr tkowu R;kus fldfyOg nksunk okkyk- ekydkus R;kyk dWchue/;s cksykoys- FkksMklk ukjkt

    gksrkp rks] brjka”kh cksyrkauk R;kyk R;kphp “kje okVk;ph- ekydkleksj mHkk jkfgyk- R;kyk

    lgkuqHkwrhiwoZd EgVya-

    ßcja! egknso cl! eyk rqyk nq[kok;pa ukgh- i.k ts dkgh letya rs [kjap dk;\ lgt fopkjya

    rqyk-Þ

    egknso f[kUu eukua Eg.kkyk- ßgks; lkgsc! Þ

    ßdqBa xsyh dkgh iÙkk oxSjs! Þ

    ßukgh lkgsc] frP;ko:u d/kh okVyagh ukgh- v”kh okxsy Eg.kwu-Þ

    ßcja! >kya rs >kya- vla fdrh fnol nq%[k mxkGr cl.kkj] vkrk rw uO;kus thoukyk lq:okr

    djkohl- vlap eyk okVrs vkgs- Lor%lkBh ukghrj eqyklkBh rqyk txkop ykxsy- rq>h esgur]

    dk;Z rRijrk ikgwu eh fu.kZ; ?ksryk vkgs- rw ,d rkj[ksiklwu ;k QWDVªhpa eWustj Eg.kwu dke

    igkol- dkj.k gh rlp vkgs-Þ

    egknso ngk&ia/kjk fnolkr izFkep lq[kkoyk gksrk-

    ßdkj.k-- vkiys eWustj fnYyhP;k QWDVªhr xsysr- frFks R;kaph xjt gksrh- vkf.k bFks ;k inkoj

    dk;Z dj.;kl rqeP;kf”kok; nqlja dq.kh vlsy vla eyk okVr ukgh- rqEgh gs lkja lkaHkkGw “kdrk

    vkf.k ga! vkrk ikp dkj[kkus lq: vlY;keqGs eyk fnYyhyk xzqi dkekdfjrk LFkkf;d Ogk;pa

    vkgs- vkarjjk’Vªh; Lrjkoj vk;kr&fu;kZr djk;ph vlY;kua] rlsp vkiY;k Xyklyk lxGhdMs

    ekx.kh okk udkj vlsy rj dGo-

    rq÷;ktoG ijr ngk&ohl fnol osG vkgs- rw fopkj dj] R;k okMkZr jkg.;kis{kk dkj] caxyk feGsy vkf.k gks eyk ,d lqpokola okVrs- rw pkj&nksu efgus okV igk fu nqlja yXu d:u

    ?ks- mnîk eWustj EgVya rj fdR;sd eqyh feGrhy rqyk- rla rq>a o; rhlP;k ?kjkrp vkgs-

    >kya xsya fol:u tk- ukghrj vk.k[kh ,d lkaxrks;] dkuiwjP;k dkj[kkU;krgh eh rqyk tkxk

  • feGowu nsow “kdrks- i.k frFka eWustj in feG.kkj ukgh- okVY;kl rqyk izeks”ku feGwu pkaxya

    pkj&ikp gtkj :i;s tkLr ixkj feGw “kdsy- eyk okVra rw fopkj djkol- yodjkr yodj

    dGo- cja! rqyk vk.k[kh lqÍhph xjt vlY;kl rqyk eh lqÍh nsrks-Þ

    ßudks lkgsc] ,okysr- vki.k nso vkgkr] eh fopkj djsu lkgsc] ;sow eh--

    ßcja ;s! Þ

    o’kZ yksVya gksra-

    egknso Xykl daiuhpk eWustj >kyk gksrk- caxyk] dkj fnerhyk gksrh- izrhdgh vkrk

    ulZjhyk tkow ykxyk gksrk- ?kjh uksdj pkdjgh gksrs- ,d o’kkZiwohZ ?kMysya lkja dkgh foljyk

    gksrk- dsOgk&dsOgk jhrkph vkBo.k ;k;ph- izrhd vkbZ] vkbZ Eg.kwu jMk;pk- vkbZ xkoyk xsyh

    Eg.kwu R;kyk letok;pk- i.k R;kus yXu dsya uOgra- nqljh iRuh dsY;koj rh izrhdyk letwu

    ?ksbZyp vls uOgra- vkf.k yodj yXu dsys rj lektgh uko cksV Bsosy- R;kpa dk;\

    vkrk ekyd lgk efgU;kiklwu fnYyhykp jkgrks] vla R;kyk dGya gksra-

    ekydkP;k daiuhpk O;kigh okkyh gksrh- i.k ia/kjk

    fnolkauh tsOgk izHkk vkyk] rsOgk R;kus fryk Qkj letkoya gksra- rla rhus egknsodMs ijr

    tk.;kpk fu.kZ;gh ?ksryk gksrk- i.k fryk fu.kZ; cnyokok ykxyk- LoRk%P;k pqdhpk] frus

    lq:okrhps dkgh fnol [kwi fopkj dsyk- i.k frP;k eukrhy mn~fn’Vs iqUgk tkx`r gksra gksrs-

    ^ukgh] eh dsya rs ;ksX;p vkgs-* vlagh fryk eukseu okVk;pa- izHkk vkyk R;kfno”kh jk=Hkj

    nks?ksgh ,desdkr xqaryh- frus vkiya loZLo R;kyk fnya- [kjap rh vkrk jk.kh >kyh gksrh-

    dkj] caxyk] ikp dkj[kkus] fu djksMksph bLVsV] iS”kkph [kk.k lkja dkgh fryk feGkya gksra-

    ek= izHkkiklwu vkiY;kyk ewy gksow u;s- ;kphgh dkGth frus ?ksryh gksrh- izHkkus loZ bLVsV

    dkgh fnolkrp frP;k ukokus dsyh gksrh- rls dkxni= r;kj >kys gksrs- vkrk R;kyk ewy goa

  • gksra- Lor%P;k bLVsVhpk okjlnkj] jhrk R;kyk [kwi lq[k nîk;ph- rksgh frP;k izsekr UgkÅu

    fu?kkyk gksrk- v”kkrp nksu o’kZ d”kh fu?kwu xsyh rsgh R;kauk dGya ukgh-

    LOkr%pa eqy Ogkoa vla izHkkyk eukseu okVrp jkfgya gksra- dsOgk&dsOgk rks nq%[khgh Ogk;pk-

    vpkud ,ds fno”kh izHkkph rC;sr fc?kMyh- R;kyk gkVZ vVWd vkyk vkf.k izHkkph izk.kT;ksr

    ekyoyh- loZ dkj[kkU;ki;Zar ekfgrh iksgpyh- gs vla dla >kya\ loZ fopkj d: ykxys- loZ

    fØ;kdeZ eaqcbZrp ikj iMys gksrs- vkrk uohu ekyd dks.k\ ;kpkgh iz”u O;oLFkkid ;k ukR;kua

    egknsoyk iMyk gksrk- vaR;laLdkjkyk dq.kkykgh tkrk vkys uOgrs- dkj[kkU;kps dke iwohZizek.ks

    lq:p gksrs fu lkrO;kp fno”kh egknso dWchue/;s vlrkauk odhy vkys- R;kus eWustjyk HksVk;pa

    vkgs Eg.kwu dWchue/;s izos”k dsyk-

    ßlj] vkiys izHkkdj ekyd vVWduh okjysr- R;kaP;k i”pkr R;kauk eqyckG dqf.kgh uOgra- R;kauh

    vkiyh bLVsV] dkj[kkus gîk ofdyi=kfu”kh uO;k ekydkP;k ukos dsys vkgs- vkrk ;k

    dkxni=kfu”kh loZ O;ogkj uos ekyd djrhy- o

    rsp dkedkt ikgrhy-

    egknsous dksVZ QkbZy m?kMyh- R;kyk vk”p;kZpk /kDdkp clyk- FkksMh ?kj?kj okVk;yk ykxyh-

    dWchu R;kP;kHkksorh fQjr vlY;kpk Hkkl >kyk- R;kyk dkghgh letr uOgra- gkrkyk Fkjdki

    lqVyk- ofdygh R;kP;kdMs vk”p;kZus ikgw ykxys- VscykojP;k Xyklkrhy ik.kh fiya-

    ^izHkk Xykl daiuhpa :ikarj vkrk jhrk Xykl daiuhr >kya gksra- UkO;k ekydkpa uko gksra- jhrk

    egknso dya=h-*

    odhy fu?kwu xsys- egknso fopkj d: ykxyk] Qksuph fjax oktyh- ßgWyks] egknso Qksu

    Bsow udksl! eh rq÷;k”kh izrkj.kk dsyh i.k eh rq÷;k”kh rsok R;kx dsyk gksrk- egknso vkrk rw eqacbZyk ;s] vki.k ,d= jkgw- ;s.kkj uk! Þ

    egknsoP;k gkrkrwu fjlhOgj lqVyk gksrk- Mksda xjkxjk fQ: ykxya- lkja dkgh LoIukxr

    okVr gksra- MksD;koj gkr Bsowu Vscykoj Mksda Bsoya- R;kyk dkghp lqpsukla >kya- nkjkoj I;qu

    ßes vk; dfeu lj---Þ Eg.kr dkWycsy ekjhrp jkfgyk- R;kyk jhrkpk eq[koVk vLi’V fnlw

    ykxyk gksrk-

  • fVªax fVªax-----fVªax------fVªax-------fVªax------

    egknsous oj utj dsyh fu tksjtksjkr glw ykxyk------I;qu R;kdMs ,dVd c?krp jkfgyk-

    ---

  • vuisf{kr

    oSSS”kk[k uqdrkp lair vkyk gksrk- rjhi.k mUgkph ykgh yXukrhy eaMikP;k /kxsizek.ks

    fVdwup gksrh- ldkGiklwup vkt d”kkrgh eu jer uOgra- jk=kSph >ksigh vkt cfjp”kh >kyh

    gksrh- vxnh igkVs ikpyk mBwu vkeps gs ^iq.;kyk* ¶ykbZVus dsOgk xsys rs lq)k dGya ukgh-

    rla ikgrk dkekfufeR; dqBa ckgsj tk;pa >kY;kl vkykeZ P;k xtjkusp eh tkxh Ogk;ph vkf.k

    R;k lk[kj>ksisrp gîkapa ek= tk.;kcÌy----

    ßvx eank gs dqBa vkgs\ rs dqBa vkgs\ Þ

    >kya ikps,d fefuV daVkGk ;k;pk- ex ek= csMo#u mBY;koj vxnh eLr dla Nku

    okVk;pa- ;kaph gljh Lokjh izsekP;k Xkqyeksgjkus fMopk;ph-

    ßeank] rqyk dh ukgh ;srkauk xtjk vk.k.kkj- ex vkeph gh d”kh xtjk ekGsy vkf.k lkslk;VhP;k

    esaclZuk lkaxsy] gîkauh [kkl eqacbZgwu jk=kSp vk.kyk;- c?kk uk dlk lqxa/k njoGrks;] i.k

    fcpk&;kauk dqBa ekghr gîk QqykaP;k lqoklkis{kk fgP;k lkMhojhy isjysyk lsaVpk lqokl vf/kd

    vkgs-Þ

    gîkapa vkiya vla pkyw Ogk;pa- eykgh dsOgk jkx ;k;pk] ek= HkkaM.k oxSjs d/kh >kyap

    ukgh- FkksMla fgjeqlya lkj[ka djk;pa] ex Lokjh leto.;kl r;kj vlk;ph] ekusr gkr ?kkywu

    ex---

    ß,d iIih nsf”ky dk\ Þ

    ßpkoV dqBys\ eh ukgh cksy.kkj tk\ Þ

    ßeank fdrh VoVohr eLr fnlrsl\ Þ

    ßcja ;srks ga! ;k;yk m”khj >kyk rj dGfoup fu?kw eh\ Þ ßcja! Þ

    i.k ;kauh vkt eyk mBoya lq)k ukgh- vxnh rlsp fu?kwu xsys- eh nksu] rhu rkl ek=

    tkLrp >ksi ?ksryh- R;keqGs dk; mnkl okVk;yk ykxya gksra-

  • pkaxys QDdM ckjk oktysr- vkrk eLr tsok;yk goa- vlgh eukr vkya dk\ dks.k tkus\

    tsoukpa vkWMZj fnyp ukgh-

    r”kh ikgrk gs ckgsj xsY;koj caxY;kr eh ,dVhp vlrs- fnolHkj iqLrds okpua] Vh-Ogh-

    ikg.ka] >kya- uk dke uk /kank] lc cksvjhax Ms] j?kw ek= fnolHkj NksVs eksBs dke djhrp

    vlrks- gîkauh j?kwyk vkeP;k ?kjkr BsÅup ?ksrya- eksBk bZekunkj uksdj] vkeps gs R;kauk ^nknk*

    Eg.kwu cksykorkr- vlsy o;kyk iUuklP;k vklikl] gîkaP;k [ksMîkryk fcpkjk- lkgsckoj R;kaph

    [kwi ek;k] ek= eh ;k ?kjkr vkyh rsOgkiklua R;kauk nknk oxSjs d/kh EgVyp ukgh- usgeh j?kwp

    dk; ekfgr\ nknk Eg.kwu vkiqydhus cksyko.ka eyk teyap ukgh-

    ckgsj tkÅu FkksMh “kkWihax djkoh vlk csrgh vk[kyk] i.k lk;adkGhp tkoa vlagh eukr

    vkya- vèkkZikÅu rkl ckFk#e e/;sp ckFk dsya] fu dsl okGok;yk ckXksr tkoa- j?kw Qqy>kMkaph

    e”kkxr djhr vlsy- R;kP;k”kh cksykoa] jLR;ko#u ;s.kkÚ;k&tk.kkÚ;k xkMîkdMs c?kkoa- onZGh;

    thou---- ?kjkrY;k is{kk vax.kkr dla Nku okVrs] i.k mUgkph ykgh [kwi] ikp,sd fefuV

    ikspZe/;s clwu fyackP;k >kMkpk xkjok eukyk eksgjowu Vkdrks-

    nkjkojph Cksy okTkyh- ,okMakP;k eqGka”kh xqtxks’Vh lkaxhr- R;kyk rjh dk;

    ekfgr\ nkjkojrh dks.k vkya rs\ eh nkjkph >Mi m?kMyh- nkjkr rhu&pkj o’kkZP;k eqykyk

    ?ksÅu ek÷;kp o;kph L=h gkssrh-

    ß;k vkr ;k uk! Þ

    eh tjk vkiqydhusp EgVya] rla ikgrk eh ;k vxksnj fryk dsOgkgh ikfgya uOgra- fcpkÚ;k

    eqykph eyk fdo vkyh vkf.k ckgsj mUgkr rkVdG.;kis{kk-----

    rla ;kauh vxksnj lkaxwup Bsoy;- ?kjh dq.khgh vkys rjh R;kauk vkr ;k] clk] dk; dke

    gksra lkgsckadMs] vla vknjkua fopkjk;pa- eh rjh dqBa vuknj ckGxrs- i.k eukyk dsOgk foV

    vkysyk vlsy rj vkiksvkip eu HkkousP;k Hkjkr osxGp okXkra- vkiya vkiY;kykp dGr

    ukgh vkf.k uarj i”pkrki gksrks- rla nkjkojrh dq.khgh ikgq.ka vkya rjh FkksMsQkj vksG[khps

  • vlrkrp- ,[kknîkp osGsl dq.kh vuksG[kh------ vkf.k dq.kh pksj oxSjs--- vlk fopkjgh eukyk

    f”kor ukgh vkf.k vkyp rj dk; us.kkj\ oLrqauk rj dq.khgh gkr ykor ukgh- nkfxus iSlk

    vkMdk lxGk ykWdje/;spa] vdkÅUVe/;sp vlrks- loZ O;ogkj toGikl ØsfMVdkMZojp

    pkyrkr- ckgsj xsyp rj vWVks xkMhyk nîkiqjrs iSls vlya dh cl! rsgh vkrk udks] gîkaP;kdMs

    OgWu vkgsp- eykgh dsOgk&dsOgk frp OgWu mi;ksxkr ;srs- ,[kknîk osGslp vkiya dkgh osxGp

    ckgsj tk.ka-

    rh ek÷;k ekxsp vkr vkyh eh fryk clk;yk lkafxrya- rh lksI;kojrh vM[kGrp clyh-

    ßvx cl uk! vla ladkspk;pa ukgh! Þ

    ,oa\ Þ

    ßvferÞ rh mn~xkjyh-

    frP;kdMa vk.k[kh ,d utj Vkdyh- rh e/;e ?kjkryh xjhc L=h gksrh- igk;yk ek÷;kis{kk

    fdrhrjh iVhus ukdh MksGh lqanj] ek= njjkst dkckMd’V d:u iksV Hkjr vlY;kua dnkfpr

    rh rsokyh vkgs- ,o

  • j?kw us ik.kh fnya- rh ?kVk?kV ik.kh I;kyh- ckGkykgh rgku ykxyh gskrh- ehp ek÷;k gkrkus

    R;kyk ik.kh iktya- r”kh FkksMh”kh eyk fdGl vkyh- i.k eh ik.kh ?ksrkp rks ek÷;kdMs gkrokjs

    d: ykxY;kus R;kyk nîkop ykxya- j?kwus vk.k[kh frP;kdMs ikfgya- j?kwgh fe”dhy glyk vkf.k

    ?kjkr fu?kwu xsyk- eyk dkfgrjh osxGp okVk;yk ykxya-

    ßlkgsc vkgsr dk;\ Þ

    ßukgh] rs ldkGhp iq.;kyk xsys- jk=kS mf”kjkikosrks ;srhy] dk; dke gksra rqepa\ Þ

    rh vM[kGyh] ßukgh rla dkgh fo”ks’k ukgh- lkgsckauhp eyk R;kfno”kh vkWQhle/;s

    xq:okjyk HksV Eg.kwu lkafxrya- vkWQhle/;s xsyh rj dGya lkgsc vkt ?k:up vkys ukghr-

    Eg.kwu ?kjkdMs vkyh] cja Bhd vkgs] ;srs eh! Þ

    ßvx] i.k rq>a uko dk;\ dkgh u lkaxrkp] R;kauk lkaxsu dh vkY;koj-Þ

    rh vk.k[kh vM[kGyh- eykgh vkrk [kwi tksjkph Hkwd ykxyh gksrh- i.k ,o

  • ß?ks dj lq:okr-Þ

    eh tso.kkl lq:okr dsyh] rsOgk dqBs frus tso.kkyk lqjokr dsyh- j?kwgh vkeP;k lkscrp

    tsok;yk clyk- rla vkEgh ?kjkr fr?ksp vlrks- gs] eh vkf.k j?kw- R;keqGs lxGs ,dkp osGsl

    xks’Vh lkaxhr tso.k djrks- Qkj Nku okVra tso.kgh FkksMa tkLrp gksra- eh fryk frP;k dkekcÌy

    fopkjkoa vla okVya-

    ßdqBa jkgrs xa rw\ Þ

    ßeh dk;\ toGp f”kokuyk jkgrs-Þ

    ßckxYkk lkslk;VhP;k ¶yWVe/;s----Þ

    ßukgh] iyhdMhy >ksiMiÍhe/;sÞ

    eyk frua vla lkaxrkp ladkspY;klkj[ka okVya- fdrh ?kk.ksjMh vkgs gh >ksiMiêh] ,dnkp

    VªWfQd can vlrkauk lkgsckauh >ksiMiêh jksMus OgWu ikl dsyh gksrh- rsOgkp dGya gksra-

    ßdk; dke djrkr rq>s feLVj\ Þ

    ßukgh] rs okjys] rhu o’kkZiwoh Z vi?kkrkr-Þ rh FkksMh”kh fgjeqlyh-

    ga! y{kkr vkya Eg.kwup fgP;k ekF;koj lk/kh fVdyh ukgh- fcpkjk vfer tUeyk vlsy

    fu cki xsyk- fdrh nqHkkZxh iksj-

    ßex rw dk; dke djrsl\ Þ

    ßeh ckxyk lkgsckdMs ?kjdke djrs feGrkr efgU;kyk ,dgtkj :i;s R;kojp Hkkxors-Þ

    ßvkf.k rq>s gs dks.kra dke djk;ps\ Þ

    fopkjya rso

  • ykxyk- xksM eqyxk gksrk rks- ;fRdaphrgh =kl nsr uOgrk- j?kw ek= frP;k”kh u cksyrkp

    eqdkVîkua tsor gksrk- ukghrj j?kw lkj[kk vkeP;k e/kkr cMcMwu tsok;pk-

    ßR;kauk vi?kkr dlk dk; >kyk\ Þ

    frps MksGs ik.kkoys- injkus MksGs iqlys- Xyklkrya ik.kh fiya-

    ß,dk Hkj/kko Vªdus gîkauk ekxsgwu Vôj fnyh- gs LdqVjus tkr gksrs- gkWLihVykr usya- gksra

    uOgra lkja dkgh vkWijs”kuyk ykoya- i.k ;”k vkya ukgh-Þ

    ßvjsjs! Qkj nqnZSoa x rq>a-Þ

    ßex vkrk lkgsckdMs dqBya dke gksra-Þ

    rh vk.k[kh ladkspyh fu Eg.kkyh- ß>ksiMiêhP;k tkxspk eyk rkck feG.kkj vkgs- ek=

    ikfydsr lq/kkj izU;kl e/;s pkj gtkj :i;s Hkq[kaM foØh&Qh Hkjk vla uksfVl ikBfoya vkgs-

    vkrk pkj gtkj Hkjys rj rh tkxk ek÷;k ukos gksbZy- Eg.kwu ekxs eh lkgsckauk HksVyh gksrh-

    lkgsckauh vkt ;k;yk lkafxrya gksra-

    ßrqyk iS”kkpa dke dsOgk vkg s\ Þ

    ß;k efgU;kv[ksji;Zr eqnr fnyh vkgs-Þ

    ßex osG vkgsp--- uarjgh Hkjrk ;sbZy-Þ

    ßukgh] lkgsc rls osGsps iDds rlsp fopkjkusgh ,d okD;rsps vkgsr-- R;kauh vkt ;k EgVya

    fu eh mnîkyk vkyh vlrh rj dnkfpr R;kauh iSls fnysgh ulrs- Eg.kwu ?kjkdMs vkyh-Þ

    fgyk lkgsckpk LoHkko dla dk; ekghr] ;kpap eyk vk”p;Z okVk;yk ykxya- lkgsc gks;

    EgVya rj gks;] ukgh EgVya rj ukgh- v”kk LoHkkokps rls vkWfQlkr ,dne dMd] fu;ekaps

    iDds-

    ßi.k lkgscka”kh rq>h vksG[k d”kh dk;\ Þ

    rh lkaxkos dh--- lkaxw u;s- v”kkp fopkjkr gksrh-

  • ßvksG[k uk! eh lkgsckaP;k [ksMîkrhy vkgs- ygkui.kkiklwu rs eyk vksG[krkr-Þ

    ßvla Og;a! Þ

    j?kwpa tso.k vkVksiya- j?kw vferyk [ksGk;yk iyhdMP;k :e e/;s ?ksÅu xsyk- rksgh

    nknk&nknk djhr R;klkscr xsyk- ek>a vkt xIikxksf’Vr HkjHk:u tso.k >kya gksra- ek/kqjh iS”kkP;k

    fpars.ks vlY;keqGs rh tsoyh ulsy dnkfpr- gtkj :i;s efgU;kyk deowu dkVdlj d:u

    frpa tx.ka eqykyk Hkjo.ka fdrh dljr djkoh ykxr vlsy ukgh dk\

    ek/kqjh tso.kkuarj FkksMîk osGkrp ^tkrs eh-* Eg.kr vferyk ?ksowu xsyh- eh frP;kdMs

    ,dlkj[kh ikgkrp jkfgyh- lkj[ks cjkp osG fopkj MksD;kr ;sr gksrs- nqikjh rhu uarj vkjke

    djkos Eg.kwu csMojrh iMyh rjh frpsp fopkj eukr ?kksGr gksrs-

    vfer fdrh xksthjokuk eqyxk gksrk- vkeP;k yXukykgh rhu o’kZ >kyhr- ijarq eyk ckGgh

    ukgh- dsOgk&dsOgk ekr`RokP;k dYiusua mUeGwu ;sra- i.k nq%[k dq.kkyk lkaxkos- yXukuarj ,d

    o’kkZuhap vckW”kZu >kya- ftU;ko:u [kkyh iMyh- xHkkZyk [kwieksBh t[ke >kyh- v”kDri.kkeqGa

    ?kMya gksra- [kwi CyMhax >kya- ckGkykgh t[ke >kyh- vkWijs”kuus ckG okPkw “kdyk ukgh-

    MkWDVjkauh rj ;kaps”kh nksu o’kZ lglaca/k Bsok;yk udkj fnya- nksu o’kkZpk fijsM uqdrkp pkj

    nksu efgU;kdkBh laiyk- i.k vkrk d/khgh ewy gks.kkj ukgh vla tsOgk dGya rsOgk /kDdkp

    clyk- i.k gîakP;k vk/kkjkeqGsp eh txrs vkgs- rla ;kauh vki.k ewy nÙkd ?ksow vlagh lqpoya-

    i.k ek>a eu vktrkxk;r udkjkRed jkfgya- nqlÚ;kP;k eqykoj ek;k dj.;kr dk; vFkZ\

    vlap eyk okVra- R;kauh vkxzg dsyk- i.k eh udkjp fnyk-

    vkrk okVw ykxy;] vferlkj[kk xksM eqyxk nÙkd ?ksryk rj! dnkfpr vferykp--- ns.kkj

    dk ek/kqjh R;kyk\ Ns! ukgh ns.kkj rh- fryk nqljk vk/kkj dqByk! frP;k Egkrkji.kh rksp rj

    nqljk vk/kkj vkgs- rh R;kP;klkBhp rj txrs vkgs- ek/kqjhus nqlja yXu dsya vlra rj- i.k

    fryk eqy vkgs- dks.k ekxsy fryk- ,[kknkp frP;k ifjfLFkrhph tk.kho vl.kkjk-

    lkgsckauh nqlja yXu djkoa vlagh eyk okVya- i.k ,o

  • gs vxnh xjhc ifjfLFkrhrwup oj vkys- ftÌh] ifjJe] cWdsr uksdjh] vkt izca/kd inkoj

    dk;Zjr vkgsr- jXxM ixkj vlwugh ek= nq%[k ikfB”kh vkgsp-

    ek/kqjhP;k fopkjkrp xk< >ksiyh eh- lk;adkGh lgkyk tkx vkyh- “kkWihaxpk eqMgh fc?kMyk

    vkrk- mnîkykp tkow vlagh eukseu Bjoya- FkksMla rktsrok.ka Ogkoa Eg.kwu fyackP;k >kMkdMs

    fQjk;yk xsyh- j?kw >kMkauk ik.kh ?kkyhr gksrk-

    j?kw”kh dkghrjh cksykoa Eg.kwu fopkjya] ßj?kw rw nqikjh vkysY;k ek/kqjhyk vksG[krksl dk;\

    Þ

    ßga! gks] rh vkeP;kp xkoph uk! Þ

    ßEg.kwu dh dk;] vfer rq÷;k”kh lkS[;kua okxyk- i.k gîk pkj&ikp o’kkZr rj rq>s frP;k”kh

    lac/k vkys ul.kkj- ex v”kh d”kh ,oagh [kjap vkgs-Þ

    va/kkj iMk;yk ykxyk- >kMkoj i{kkpk fdyfcykV ,sdw ;sÅ ykxyk- rla i{kkpa njjkstpa

    vlra- lk;adkGh >kMkoj pkyysyh i{kkph ?kkyesy ikgwu eu FkDd gksra- njjkstpa vla daVkGok.ka

    thou- vkt ek= ek/kqjhP;k vkBo.khus eksgksjys gksrs- vk.k[kh frphp vkBo.k] rks vfer] rh

    ek/kqjh dk; djhr vlsy\ fcpkjh! irhfouk eqyklkBh fdrh >Vrs;\ vk.kh eh] Lor%P;k nq%[kkpk

    Mksaxj mxkGrks;- lkgsc lglaca/kkiklwu nksu o’kZ nwj jkfgysr- i.k gh rj vferps ckck

    okjY;kiklwu nwj jkgrs- d”kh jkgkr vlsy fcpkjh! eh nksu o’kkZr fdrhnk rjh mUeGwu vkys-

  • i.k MkWDVjkaP;k lYY;kauh eyk xIi cloya- i;kZ; uOgrk- thou tx.;kpk /;kl dq.kkyk ulrks-

    --

    jk=kSyk gs tjk mf”kjkp vkys- eh vkt >ksiyh uOgrh- ;kpa R;kauk vk”p;Zp okVya-

    ßvjs! vkeph Ndqyh eank] vkt >ksih ukgh xsyh cja! eh dFkk ,sdors ga] ex >ksik;pa-Þ R;kauh

    vkY;kcjkscj glrp EgVya-

    ßrqepa vkiya dkfgrjhp--- eh ukgh cksy.kkj tk-Þ

    ßukghrj ukgh] udGr >kyh ckck pwd] vkrk rj ekQ djk-Þ

    vkEgh nks?ksgh tsok;yk clyks- r”kh vkt Qkj”kh Hkwd ulY;kua] eh mf”kjkp tsok;pa Bjfoya

    gksra- ukghrj eh gs dqBa ckgsj xsys dh] vxksnjp tso.k d:u ?ksrs- g;kauh v/kk”kklkj[ka [kk;yk

    lq:okr dsyh-

    ßvkt ek/kqjh tk.kos vkyh gksrh-Þ

    ßek/kqjh vkf.k bFkaa-----vjs ga! eh fryk vkWQhlkr cksykoya gksra- foljyksp] dYiuk vlrh rj-

    ----- dkgh Eg.kkyh dk rqyk\ Þ

    ßgks] rh iS”kkpa dkghrjh Eg.kkyh- nqikjykp vkyh gksrh- eh fryk vkxzg dsyk rsOgk tso.k

    d:up xsyh-Þ

    ßok Nku! Eg.kts xÍh teyh Eg.kk;ph-Þ

    ßukgh r”kh dkgh ukgh] i.k vkt lkj[kk frpkp fopkj ;srks vkgs- Qkj xjhc vkgs dk; gks

    rh--\ fcpkjhpk vkèkkjp rqVyk; uk! Þ

    ßga! vlra dq.kkpa nqnZSo] HkkX;kP;k vxksnj uf”kckis{kk tkLr dq.kkyk dkgh feGr ukgh- ukgh rj

    eh vlk rq÷;klkscr ulrksp- rq÷;k”kh yXugh >kya ulra-Þ

    yXukph vkBo.k dk

  • ßukgh] Bhd vkgs- vkiya usgehpap] ek÷;keqGa rqEgkyk brdk =kl- vkt fnolHkj rqepkp

    fopkj djhr gksrs-Þ

    ßvkrk dlyk vkyk vkgs fopkj\ lksMqu ns--- vlys fopkj dj.ka- ukghrj esaVy e/;s rq÷;klos

    eykgh ;koa ykxsy-Þ

    eank glyh] lkscr lkgscgh glys- tso.k vkVksiY;koj eh csMoj iMyh- j?kwus lkjs dke

    dsys gksrs- rksgh >ksik;yk xsyk- lkgsckauk >ksi vkyh] eyk vkt >ksigh ;sbZuk---

    ßdlyk fopkj djrsl\ Þ

    lkgsckauk cksykos dh cksyw u;s vlap okVya- uarj ,dnkph fgaer dsyh-

    ßvki.k vferyk nÙkd ?ksrya rj! Þ

    ßdk;\ vferyk nÙkd vkf.k gs rw cksyrs vkgsl---Þ

    ßrqEghp rj EgVya gksra- Eg.kwu dsyk fopkj i.k ek/kqjh ns.kkj dk R;kyk\ Þ

    ßrw Eg.krsl rj fopkjkos ykxsy- i.k frpk ,dqyrk vk/kkj fryk lgu gks.kkj ukgh- R;kis{kk

    ek/kqjhykgh vkiY;kdMsp BsÅu ?ksrya rj- frph gksjiGgh u’V gksbZy-Þ

    ßNku! eykgh rlap okVra-Þ

    vkBoMk yksVyk vlsy- brD;kr ek/kqjhP;k fo’k;koj dq.khgh cksyys ukgh- rla R;kauk xks’Vh

    dj.;kr jl ulrksp] vki.k fopkjya rjp rs lkaxrhy- ukghrj lkj[kk fopkj d:u vxnh

    vkiY;k euklkj[ka dj.kkj-

    ,ds fno”kh gs vkWfQlyk xsys vlrkauk] nqikjP;k osGsl ek/kqjhdMs tk;pa Bjoya- gîkauk

    ekghrgh gksow fnya ukgh- ek/kqjh dkes vkVksiwu uqdrhp ?kjh vkyh gksrh- vfer >ksiMhP;k

    nkjkleksjp [kssGr gksrk- tkrkauk R;kdfjrk idksMs ?ksowu xsys- eh fnlrkp ek/kqjhyk vk”p;Z

    okVya- drpa NksVla [kjMîkP;k NIijkpa ?kj] ?kjke/;s cÚ;kp”kk lqfo/kk uOgR;k] frus eyk vkr

    cksykoya eh nkjk”kstkjhp tqukV [kqphZoj clyh- ,dk ygku”kk fnM”ks Ldsvj QqV tkxsr frpa

    fo”o mHka jkfgya gksra-

  • ßvpkud dla dk; ;s.ka dsyar ckbZlkgsc\ Þ

    ßrla dkgh ukgh] rq>h HksV >kY;kiklwu lkj[kh vkBo.k ;sr gksrh- EgVya tkowu HksVkoa-Þ

    ek/kqjhyk vfer cÌy fopkjkos dh fopk: u;s] eukr laHkze gksr jkfgyk- rksikosrks ek/kqjhus

    pgk d:u vk.kyk- lk/;k dic”khr fnysyk pgk eh ifgY;kankp ihr gksrh- FkksMh”kh fdGlgh

    tk.koyh- pgk tjk tkLrp xksM okVyk- eu ?kÍ d:u vèkk”kklkj[kk nksu ?kqVkrp ihya- dnkfpr

    ek/kqjhyk gîkauh dkgh tkxslaca/kkus th jDde fnyh] R;kfo’k;h eh fopkj.kkj rj ukgh uk! vlagh

    okVya vlsy- ek÷;kgh ,dk,dh y{kkr vkya- eh ,dnkph iVdu cksyys-

    ßdk; x\ >kya dk rq÷;k IykWVpa dke-Þ

    rh ladkspyh fu Eg.kkyh] ßgks;] lkgsckauh ?kjhp iSls ikBfoys- ,oa dke iw.kZ >kya-Þ

    ek/kqjh izkekf.kdi.ks cksyr gksrh- R;keqGa frpk tjklk vfHkekugh okVyk-

    ßek/kqjh ,d xks’V fopkjk;ph vkgs- fopk: dk\ Þ

    ßdqByh\ Þ

    ßukgh EgVya rw-----Þ eh FkksMh”kh Hkkackoys-

    ßrw vkf.k vfer ,dVhp vlrsl- rq÷;kf”kok; vferpa dq.khgh ukgh- vfer rq>k vk/kkj vkgs-

    rjhi.k vkEgkykgh vferpk vk/kkj feGkyk] lgokl ykHkyk] rj cja gksbZy] vla eyk okVra-Þ

    ßdk; EgVya ckbZlkgsc\ rqEgh vkf.k ek÷;k vferyk--------- ukgh rsokyhr] FkksMh okV ikfgyh rj rqEgkykgh ewy gks.kkjp dh-Þ

    ßukgh ek/kqjh] rh osG fu?kwu xsyh- eqykfoukp eyk fnol dkkyh- vkrk rj MkWDVjkauh eyk ewy gks.kkj

    ukgh vlagh lkafxrya-Þ

  • eh fryk nq%[kkRed deZdgk.kh lkafxryh-

    ßvkrk rwp Bjo-------- rqyk dk; djk;pa rs] eh vferykp ukgh rj rqykgh ekxrs vkgs-

    lkgsckaph rw lgpkjhuh Ogkohl rqyk iqk gksdkj vlsy rj-Þ

    ek/kqjhyk eh [kwi letkoya- fujk”k eukusp eh caxY;kr ijryh- ek>a eu mnklp gksra-

    dks.k tkus] ek÷;kr ,oqdfoyh vkf.k ek÷;k dkukr

    iqViqVys--

    ßeank rqyk ekghr vkgs] eh nksu o’kZ dls dkh LoIuijh gksrh- frP;k”kh yXu djk;yk r;kjgh gksrks- i.k frP;k oMhykaeqGs

    gs VGya- fryk iGwu tkowu yXu dj.ka ekU; uOgra- rh oMhykP;k fu.kZ;koj xsyh- R;keqGsp

    rq÷;k”kh xkB iMyh- i.k fo/kkR;kus rhFkagh ek÷;k thoukr lgpkjhuh Eg.kwu enr fnyh- eank

    eyk rw okbZV letw udksl] eyk rwp goh vkgsl] vkt rqyk [kja dk; rs lkafxrya- dnkfpr rw

    ek÷;kfo’k;h-----------Þ

    ek>a vax “kgkjya] R;kapa ik.;kizek.ka LoPN eu c?kwu eh jksekafpr >kyh- eh R;kauk

    vk.k[kh doVkGya---

    ßeykgh QDr rqEghp gos vkgkr---- vkf.k ek/kqjh] vfer---lkja dkgh goa vkgs-Þ

    ßR;kauk varj nsow udksl Eg.kts >kya---Þ

  • vkEgh nks?ksgh ,desdkr xdZ >kyks gksrks- LoIukP;k txkr eh cs/kqan jaxwu xsys gksrs- gîkauh

    eqaMkoGs ckaèkysr] ek/kqjh vferyk ?ksowu] nkjkr ifgya ikÅy Bsor gksrh- fyackP;k >kMkoj

    fpe.;kP;k lubZpk fpofpokV lq: gksrk- ?kj HkjY;klkj[ka okVk;yk ykxya- j?kw lkgsckdMs c?kwu

    ek/kqjhP;k thoukrhy v arjaxkP;k vkj”kkdMs ikgkr vferP;k mToy Hkfo’;kph LoIus jaxfor

    gksrk- eh ifgY;kankp brdh vkuafnr gksrs- gîkauh eyk vk.k[kh toG vksksi

    ;k;yk ykxyh gksrh vkf.k gs gGwp ek÷;k dkukr iqViqVys-

    ßj?kw ---- ek/kqjhps ekek vkgsr x! Þ

  • naMkj

    MaxÚ;kys ybZ tksj Pkkyk gksrk-

    MaxÚ;k R;kpa uko dla iMya- R;kP;k vk;yk dh] ckykgh dGya ulay- i.k lksrkp lksrkys

    fyMj letwu ukokua gk MaxÚ;k >kyk gksrk- R;kpa [kja uko vkrk dq.kklgh vkBor ulsy ,oxMs] HkkaM.k ua rkyferhy vØkG& foØkG :i /kkj.k djhr d.k[kj vkoktkua rqVwu

    iMk;pk- rla /kqudhrhy cfjp”kh ek.kla R;kyk npdwu vlk;ph- nksu jkugY;kaph rkdr R;kP;k

    jDrkr lMlM djk;ph- R;kP;k rksMkapk iÍk eksBk etcwr >kyk gksrk-

    ekxP;k xjeiapk;r P;k bysD”kuys] ljiaphupa y qxMa f[kpya gksra- lHksr frys ukgh rla uax

    cksywu gejhrqejhoj vkyk gksrk- i.k pkj&ikp yksdkauh e/;LFkh dsya Eg.kwu cja >kya-

    rlk R;kpk jktdh; otugh cjkp gksrk- i.k bZjks/kh i{kkP;k ek.klkys dksByh fdaer- vk.ka

    bjks/kkys bjksèk djy ra ;kys dks.k fuoMwu ns.kkj gksra- iMyk csVk! ngk ergh ?ks.ka teya uksOgra-

    rokiklwu xkookys ;kpk Mwd /k:u gksrs- i.k uaX;kys dku nso Hksors Eg.krsr rs [kksVa ukgh-

    ^tlh dj.kh djy rla Hkjy-* ,[kkns fno”kh vla Eg.kwu xifpi jkgk;ps-

  • MaxÚ;k rlk gq”kkj] xkokr eWfVªd >kysyk- f”kokthP;k bfrgklkiklwu xksaMkckbZP;k lkr

    uoÚ;ki;Zarpk bfrgkl R;kys rksaMikB gksrk- rlk rks vkBok uojk Eg.kwu jk=afnol xksaMkckbZP;k

    ?kjh IkMykp vlk;pk- ,[kknîk ekLrjkua mnkgj.k nk[kys nîkoa rlk likli cksyk.;kr rks

    oLrkn gksrk-

    rq.krq.ka djdj vkoktkr f”kyxr gksra- kyh- ikVykdMa nksu pkj xkops ikOg.ks gtj >kys gksrs-

    MksD;koj QsVk] fuÚ;kPkk djdjhr /kksrj] uojhlkj[kh Bqed.kkjh pky ua fe”kkpk Hkjnkj

    :ckc ikgrkauk ,sVnkj fnlk;ph- ck;k ek.kla gîk ikOg.;kdMa Vqdwj&eqdwj ikgkr gksrh- rla

    njlky vla uo[;k ikOg.;kP;k gkrkua naMkjhpa mn~?kkVu Bsoya tk;pa-

    iksja ckja ,desdkl jsVwu clyh- ck;k ra ^vkxs ljdu;s * Eg.kr gklr f[knGr Bklwu

    clr gksrh- rj.;krkVîk iksjh fHkjfHkj bdMa&frdMa ikgkr gksrh- nksupkj rj.ks iksjgh R;kdMa

    ikgkr Mksjs fepdkor gksrh-

  • rlk cjkp ;sG >kyk gksrk- yksd cksacyk;yk ykxyh gksrh-

    ^lq: djk---- naMkj lq: djk* Eg.kwu pkj] nksu iksja f”kÍh ek:u vksjMyh-

    ^naMkjhys dkÅu dk ;sj d:u jk;ys ckIik---*

    ^dkra] exkiklwu okV ik;rksu i.k lq:p djr uk;- FkaMhps fnl uk; dk oa ckbZ! *

    vkilkr ck;k dqtcwtr gksR;k-

    eaMikP;k vkreanh xkykoj ikoMjpk Fkj pksiMo.ka v[ksjP;k VII;kr vkya gksra- ikVykua

    mn~?kkVukpk iMnk oj djkys ykoya---

    ^”kkar jgk] “kkar jgk vkrk ^,d ukj fru cstkj* P;k iz;ksxkyk lq:okr gks.kkj vkgs- R;kvxqnj

    “kstkjP;k xkopa jkejko ikVhy ikOg.ka ;kaP;k gkrkua fjchu dkiwu mn~?kkVu lq: gks.kkj-*

    lkjs yksd “kqd&“kqd djhr “kkar >kys- jkejko ikVykua fe”khoj gkr fQjoya- fiG Hkjya-

    /kksrjkpk “ksyk [kkanîkoj djhr ekY;kPkk oLrjk gkrkr idMya- u dpdp fjchu dkiya-

    lIik ck;k ek.klkua ,desdkdMs ikgr VkGîk fiVY;k- f>axÚ;k ekY;kua vkiyk oLrjk okil

    ?ksr f[k“kkr nkcya- lIik ikOg.ka gklr&gklr cktwyk clyh-

    nsock] X;kuck] tuk] lqjdj] iq:’kkikVhy ,desdkaP;k dkukr dqtcwt dsyh- vkrk okV ikg.ka

    laiya gksra- jkejko ikVhy mHka >kya ua rksaMkpk iÍk lq: dsyk-

    ^rj eaMGhauks vkrk mn~?kkVu laiya] yxsp naMkjhys lqjokr d:;k] lIikua “kkarrsr naMkj ikgk]

    [kjap naMkj ybZ ÷;kWd clyh;k ga! rj djk lq:okr-*

    ^jk/kk jeu gjh--- xksfoan t;t;]

    xksiky t; t;]

    jk/kk jeu gjh----*

    naMkjhpa ifgya ueu lq: >kya- lkjs ik= eaMikr