denizli İhtiyaç analizi raporu tartışma toplantısı · denizli İhtiyaç analizi raporu...
TRANSCRIPT
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıMakine Sektöründe Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Projesi
Denizli İhtiyaç Analizi Raporu Tartışma Toplantısı
Denizli Sanayi Odası, 16 Ocak 2014
ÇerçeveÖncelikli alt sektörlerin belirlenmesi 2023 hedefleri ve öncelikli sektörler Ne yapıyoruz? Neden yapıyoruz? İhtiyaç analizinden öne çıkanlar Sonuç
Hangi makine?
Öncelikli sektörleri nasıl belirledik?Proje kapsamına dahil edilecek 39 makine alt sektörünün belirlenme kriterleri
Küresel ticaretteki
önemi
Türkiye’nin ihracatındaki
önemi
Rekabet edilebilir alan
büyüklüğü
Piyasaya giriş kolaylığı
1 2 3 40
91 75 71 39 29 0 16 4 32 10
Dünya ihracatında büyük ve büyüyen
sektörler
Türkiye ihracatında büyük ve büyüyen
sektörler
Rekabet gücü kazanabileceğimiz
sektörler
Piyasaya girişte engelin olmadığı
sektörler
İthalat yoğunluğu
10
5
39
+
+ =
Küresel ticaret
39 alt sektöre odaklanıyoruz
Üretim sepetinde 39 öncelikli alt sektörün payını arttırmadan yakınsamak mümkün değil
152
205
237
379
388
431
511
784
Kanada
Brezilya
Türkiye
Hindistan
İngiltere
İtalya
Fransa
Japonya
ABD 1.180
Almanya 1.190
Çin 1.760
Dünyanın en büyük 10 ekonomisinde toplam ihracat (2011, milyar dolar)
Kişi başı gelir(2011, bin dolar)
39 sektörünihracattaki payı
(2011, %)
4,4
39,9
46,7
43,1
39,2
33,8
36,2
46,2
1,4
11,0
11,0
7,3
12,4
10,2
15,6
7,1
14,8
7,9
4,3
3,3
3,8
4,0
Kaynak: Birleşmiş Milletler COMTRADE, TEPAV hesaplamaları
Makine Sektöründe Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Projesi, T.C. Ekonomi Bakanlığı’nın destekleriyle gerçekleştirilen bir URGE projesidir
Proje paydaşları
Makine Sektöründe Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Projesi, Ekonomi Bakanlığı’nın Uluslar arası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Tebliğikapsamında desteklenmektedir
Projenin işbirliği kuruluşu Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’dir Projenin danışman kuruluşu Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma
Vakfı’dır
Projenin gerçekleştirileceği iller ve yararlanıcı
kuruluşlar
• Ankara Sanayi Odası, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası, Çorum Ticaret ve Sanayi Odası, Denizli Sanayi Odası, Ege Bölgesi Sanayi Odası, Eskişehir Sanayi Odası, Gaziantep Sanayi Odası, Gebze Ticaret Odası, İstanbul Sanayi Odası, Kayseri Sanayi Odası, Kocaeli Sanayi Odası, Konya Sanayi Odası ve Tekirdağ Ticaret ve Sanayi Odası
• Yararlanıcı kuruluşların yer aldığı illerdeki yaklaşık 200 firma
Proje aşamaları
A. Mevcut durum analizi ve öncelikli sektörlerin belirlenmesiB. Firmaların tespiti ve ziyaret edilmesiC. İl ihtiyaç analizi raporlarının hazırlanmasıD. Makine Sektör Stratejisi Raporu’nun hazırlanmasıE. Strateji raporunun kamuoyuna açıklanması
1
2
3
DescriptionCriteriaProjenin künyesi ve aşamaları
Ne yapıyoruz? Neden yapıyoruz? 13 ilde, işbirliği yaptığımız odalar tarafından seçilen
en az 10 firmanın, rekabet gücü artışı sağlamak için nelere ihtiyaçları olduğunu belirlemek istiyoruz
Hazırladığımız ihtiyaç analizinde belirlenen faaliyetler, Ekonomi Bakanlığı tarafından desteklenecek
3 yıla yayılacak faaliyetlerin koordinasyonunu, işbirliği yaptığımız odalar gerçekleştirecek
Türkiye’nin makine sektöründeki küresel konumunu güçlendirmek için uygulanması gereken politikaların tespitini de amaçlıyoruz
Projeye Denizli’den dahil olan firmalar1. ARDÖKÜM MAKİNE2. DNZ MURAT MAKİNE3. DOĞRAR KEPÇE4. EK-MAK METAL İŞLEME5. FİLİZ MAKİNE6. FNT AHŞAP İŞLEME7. FREKANS MAKİNE8. GERMETAL MAKİNE9. KONMAK MAKİNE10. ŞAHLAN HİDROLİK11. ŞEVVAL KURUYEMİŞ12. UYGAR MAKİNE
1-2 Ekim 2013 tarihlerinde Denizli’deydik
İhtiyaç analizi sonuç raporunu bu toplantıdan sonra tamamlıyoruz Raporun içinde ne var? Makine üreticileri sınıflandırması Dış çevre analizi Sektör analizleri Firma yapısı ve performans analizi Değer zinciri analizi UR-GE yol haritası
Makine sektörü bir bütün olarak ele alındığında 5 temel firma tipi göze çarpıyorİşletme türleri Özellikleri
Küresel liderler
Fason üreticiler
Yenilikçi KOBİ’ler
• Teknolojiyi ilk önce geliştirenler• Kalitede öncü, fiyat rekabetinde zayıf• Ar-Ge kapasitesi en yüksek olanlar• Küresel bir değer zinciri yönetirler• Küresel bir satış ve servis ağları vardır
• Küresel liderlere üretim yaparlar• Son kullanıcıya doğrudan satışları sınırlıdır• Üründen çok süreç iyileştirmeye odaklanırlar• Yerel bir değer zinciri içindedirler, • Satış örgütlenmeleri zayıftır• Hızlı yükselen firmaların en önemli rakipleri • Makul kalite düzeyinde, rekabetçi fiyata üretim• Sınırlı da olsa Ar-Ge’ye önem verirler; trendleri
takip ederler• Satış ve pazarlama ağları nispeten sınırlıdır,
sınırlı sayıda ülkede bayileri vardır
Takipçi KOBİ’ler
• Düşük kaliteli, rekabetçi fiyatla üretim• Ar-Ge faaliyetleri sınırlıdır/yoktur• Endüstrideki mevcut eğilimleri geriden takip • Satış örgütlenmeleri zayıftır• İhracat çok sınırlıdır, varsa da istikrarsızdır
Hızlı yükselenler
• Küresel liderlerin en önemli rakipleri• Yüksek kaliteli ve rekabetçi fiyatla üretim• Ar-Ge kapasiteleri hızla gelişmektedir• Değer zincirleri halen yereldir• Küresel bir bayi ağına sahiptir
Ar‐Ge
Ürün geliştirme
Tedarik
Üretim
Satış ve pazarlama
Servis
Güçlü
1
2
3
4
5
Orta Zayıf1 42 3 5
Denizli’deki firmaların Yenilikçi veya Takipçi KOBİ kategorisinde yer aldıklarını düşünüyoruzİşletme türleri Özellikleri
Küresel liderler
Fason üreticiler
Yenilikçi KOBİ’ler
• Teknolojiyi ilk önce geliştirenler• Kalitede öncü, fiyat rekabetinde zayıf• Ar-Ge kapasitesi en yüksek olanlar• Küresel bir değer zinciri yönetirler• Küresel bir satış ve servis ağları vardır
• Küresel liderlere üretim yaparlar• Son kullanıcıya doğrudan satışları sınırlıdır• Üründen çok süreç iyileştirmeye odaklanırlar• Yerel bir değer zinciri içindedirler, • Satış örgütlenmeleri zayıftır• Hızlı yükselen firmaların en önemli rakipleri • Makul kalite düzeyinde, rekabetçi fiyata üretim• Sınırlı da olsa Ar-Ge’ye önem verirler; trendleri
takip ederler• Satış ve pazarlama ağları nispeten sınırlıdır,
sınırlı sayıda ülkede bayileri vardır
Takipçi KOBİ’ler
• Düşük kaliteli, rekabetçi fiyatla üretim• Ar-Ge faaliyetleri sınırlıdır/yoktur• Endüstrideki mevcut eğilimleri geriden takip • Satış örgütlenmeleri zayıftır• İhracat çok sınırlıdır, varsa da istikrarsızdır
Hızlı yükselenler
• Küresel liderlerin en önemli rakipleri• Yüksek kaliteli ve rekabetçi fiyatla üretim• Ar-Ge kapasiteleri hızla gelişmektedir• Değer zincirleri halen yereldir• Küresel bir bayi ağına sahiptir
Ar‐Ge
Ürün geliştirme
Tedarik
Üretim
Satış ve pazarlama
Servis
Güçlü
1
2
3
4
5
Orta Zayıf1 42 3 5
Denizli’deki firmaların Yenilikçi veya Takipçi KOBİ kategorisinde yer aldıklarını düşünüyoruzİşletme türleri Özellikleri
Küresel liderler
Fason üreticiler
Yenilikçi KOBİ’ler
• Teknolojiyi ilk önce geliştirenler• Kalitede öncü, fiyat rekabetinde zayıf• Ar-Ge kapasitesi en yüksek olanlar• Küresel bir değer zinciri yönetirler• Küresel bir satış ve servis ağları vardır
• Küresel liderlere üretim yaparlar• Son kullanıcıya doğrudan satışları sınırlıdır• Üründen çok süreç iyileştirmeye odaklanırlar• Yerel bir değer zinciri içindedirler, • Satış örgütlenmeleri zayıftır• Hızlı yükselen firmaların en önemli rakipleri • Makul kalite düzeyinde, rekabetçi fiyata üretim• Sınırlı da olsa Ar-Ge’ye önem verirler; trendleri
takip ederler• Satış ve pazarlama ağları nispeten sınırlıdır,
sınırlı sayıda ülkede bayileri vardır
Takipçi KOBİ’ler
• Düşük kaliteli, rekabetçi fiyatla üretim• Ar-Ge faaliyetleri sınırlıdır/yoktur• Endüstrideki mevcut eğilimleri geriden takip • Satış örgütlenmeleri zayıftır• İhracat çok sınırlıdır, varsa da istikrarsızdır
Hızlı yükselenler
• Küresel liderlerin en önemli rakipleri• Yüksek kaliteli ve rekabetçi fiyatla üretim• Ar-Ge kapasiteleri hızla gelişmektedir• Değer zincirleri halen yereldir• Küresel bir bayi ağına sahiptir
Ar‐Ge
Ürün geliştirme
Tedarik
Üretim
Satış ve pazarlama
Servis
Güçlü
1
2
3
4
5
Orta Zayıf1 42 3 5Günün sorusu
UR-GE Tebliğ’i, hızlı yükselenler kategorisine sıçramaya nasıl katkı
yapabilir?
TR-32 Bölgesi’ndeki illerinin sosyoekonomik karşılaştırması
Denizli Aydın Muğla TR-32 Bölgesi
Yıl Kaynak
Nüfus 1,26% 1,33% 1,13% 3,71% 2012 TÜİKYüzölçümü 1,51% 1,01% 1,66% 4,18% 2002 TÜİK
Gayri Safi Katma Değer/GSYH oranı 0,70% 0,80% 2,70% 3,56% 2010 (il bazında 2001) TÜİK
Kayıtlı İstihdam* 1,42% 1,09% 1,62% 4,14% Aug.13 SGK İstihdam İzleme Bülteni
0-15 yaş aralığındaki nüfus 1,32% 1,31% 1,09% 3,72% 2012 TÜİK15-60 yaş aralığındaki nüfus 1,51% 1,58% 1,36% 4,45% 2012 TÜİK60 yaş üstü nüfus 0,29% 0,36% 0,28% 0,93% 2012 TÜİKOkuma yazma bilen nüfus 1,33% 1,40% 1,16% 3,89% 2012 ( 6 +yaş ) TÜİKOkul öncesi eğitim gören öğrenci sayısı 1,23% 1,45% 1,11% 3,79% 2012-2013 TÜİKİlköğretimdeki öğrenci sayısı 1,07% 1,05% 0,88% 3,00% 2012-2013 TÜİKOrtaöğretimdeki öğrenci sayısı 1,10% 1,09% 0,88% 3,07% 2012-2013 TÜİK
İlk ve orta öğrenci sayısı 1,12% 1,08% 0,90% 3,10% 2012-2013 TÜİK
Önlisans lisans öğrencisi sayısı 0,79% 0,67% 0,59% 2,05% 2012-2013 ÖSYM
Lisansüstü öğrenci sayısı(lisansüstü) 0,97% 0,62% 0,53% 2,12% 2012-2013 ÖSYM
Üniversitelerde öğrenim gören öğrenci sayısı 0,39% 0,49% 0,37% 1,43% 2012-2013 ÖSYMÜniversitelerde görevli akademik eleman sayısı 1,05% 0,63% 0,84% 2,72% 2012-2013 ÖSYMİthalat 0,96% 0,13% 0,05% 1,14% 2013 TÜİKİhracat 1,88% 0,45% 0,18% 2,51% 2013 TÜİKElektrik Tüketimi 1,41% 1,00% 1,19% 3,60% 2011 TÜİKDoğalgaz Tüketimi 0,06% 0,50% 0,88% 1,87% 2011 EPDK
Yabancı Sermayeli Şirket Sayıları 0,15% 0,09% 0,28% 0,56% 2012 Hazine Müsteşarlığı
Sanayi Siciline Kayıtlı Sanayi İşletmesi Sayısı 1,00% 0,70% 1,50% 4,20% 2012Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığıİş Kayıtlarına göre Girişim Sayıları 1,50% 1,63% 1,81% 4,95% 2012 TÜİKToplam Turist Konaklama Sayısı 3,05% 3,56% 7,89% 14,50% 2012 TÜİKKarayolları Uzunluğu (Devlet, il, köy yolu) 1,16% 1,18% 1,36% 3,70% 2012 TÜİKDemiryolu Uzunluğu 1,41% 1,51% - 2,92% 2012 TÜİKTarımsal Üretim Değeri (Bitkisel, Hayvansal) 2,11% 2,15% 2,01% 6,26% 2012 TÜİK
Patent Başvuru Sayısı 0,44% 0,57% 0,17% 1,18% 2012 Türk Patent Enstitüsü
Bölgenin, Türkiye ekonomisi içindeki payı azalıyor
3,53,63,63,63,63,83,73,8
2011200620052004 201020092007 2008
TR32 Bölgesinin toplam katma değer içindeki payı (%)
5052525758595551
7779808587878280
40
60
80
100
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Türkiye ort %’siİstanbul’un %’si
TR32 Bölgesinde çalışan başı katma değer (Türkiye ortalaması ve İstanbul’daki kişi başı katma değerin %’si)
17
23
60
Tarım
Sanayi
Hizmetler
2004‐2010 pay Değişimi (yüzde puan)
TR32 katma değerinin sektörel dağılımı (%)
-2,2
-2,3
+4,5
Kaynak: TÜİK Bölgesel İstatistikler
TR-32 Bölgesi, refah seviyesinde üstlerde, refah artış hızında gerilerde
6,8Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak1,6
Zonguldak, Karabük, Bartın
Samsun, Tokat, Çorum, Amasya
Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, GümüşhaneKayseri, Sivas, Yozgat
1,62,3
4,6
Kastamonu, Çankırı,Sinop4,6Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye
6,1
2,0
Erzurum, Erzincan, Bayburt
0,0Aydın, Denizli, Muğla 0,5Balıkesir, Çanakkale 8,0
Antalya, Isparta, Burdur 0,8İzmir 4,0
Tekirdağ, Edirne, Kırklareli 5,1Bursa, Eskişehir, Bilecik ‐2,2
Ankara 2,7Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova 6,1
İstanbul 0,0
Adana, Mersin5,7Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir
3,3Konya, Karaman
4,6Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan
7,3
4,2
4,5Gaziantep, Adıyaman, Kilis
Şanlıurfa, Diyarbakır
Van, Muş, Bitlis, Hakkari
Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli3,8
2,8
Mardin, Batman, Şırnak, Siirt
7.576
2.956
5.985
3.348
7.277
3.568
5.743
3.896
7.274
4.139
5.650
4.865
5.994
4.980
7.079
4.985
5.6295.588
6.080
9.657
10.19610.240
8.529
10.017
10.99411.566
Kişi başı reel katma değer (bin TL, 2011) Kişi başı reel katma değerin değişimi (İstanbul’un %’si olarak, 2007‐2011)
Kaynak: TÜİK Bölgesel İstatistikler, TEPAV analizleri
Bölgedeki verimlilik düzeyi son yıllarda geriliyor
Şanlıurfa, Diyarbakır 2,1Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak 8,4
Balıkesir, Çanakkale 9,7Mardin, Batman, Şırnak, Siirt 21,5
Antalya, Isparta, Burdur ‐2,5Tekirdağ, Edirne, Kırklareli 4,5
İzmir ‐9,5Bursa, Eskişehir, Bilecik 4,1
Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova ‐20,5Ankara ‐5,9İstanbul 0,0
Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan 1,1Van, Muş, Bitlis, Hakkari ‐3,9
Kastamonu, Çankırı, Sinop ‐25,9Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane 7,4
Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli ‐6,0Samsun, Tokat, Çorum, Amasya 7,6
Erzurum, Erzincan, Bayburt 13,1Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye ‐7,7
Gaziantep, Adıyaman, Kilis 3,5Zonguldak, Karabük, Bartın ‐15,0
Kayseri, Sivas, Yozgat ‐8,5Konya, Karaman ‐3,6Adana, Mersin ‐9,1
Aydın, Denizli, Muğla ‐1,7Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir 1,8
18.50318.59218.91419.29319.542
21.95822.35724.87327.157
29.97930.09932.438
37.421
21.619
16.43816.90117.61217.74017.85718.330
13.64112.762
11.26812.192
15.56515.669
Çalışan başı katma değer (bin TL, 2011) Çalışan başı katma değerin değişimi (İstanbul’un %’si olarak, 2004‐2011)
Kaynak: TÜİK Bölgesel İstatistikler, TEPAV analizleri
Denizli’de ilk 10 sektörün 2’si imalat sanayi sektörü
Denizli, Türkiye’nin ihracatında önemli bir yere sahip
2,32,31,7
1,11,61,4
1,00,7
2,62,62,1
1,62,22,0
1,61,4
20122011201020092008200720062005
İhracatİthalat
1.9
Türkiye’nin toplam ihracatı içindeki %
Türkiye’nin toplam ithalatı içindeki %
1.9 1.9 1.7 1.6 1.9 2.0 1.7
0.6 0.7 0.8 0.8 0.8 0.9 0.9 1.0
Denizli’nin dış ticareti (milyon ABD doları)
Denizli’nin ihracatının sektörel dağılımı (2012, %)
Elektrikli makine 10,3%
Giyim
13,6%
Ana metal
19,8%
Tekstil33,0%
Diğer
14,1%Metal eşya
9,3%
Diğer
8,3%
Tarım‐hayvancılık
4,2%Makine‐teçhizat
4,7%Kimyasal 6,1%
Tekstil 11,0%
Ana metal
65,6%
Denizli’nin ithalatının sektörel dağılımı (2012, %)
Kaynak: TÜİK
Denizli, makine sektöründe ilk 10 il içinde yer almıyor
54Denizli
G.antep 280
Manisa 372
Antalya 451
Adana 475
Kocaeli 617
Konya 1.195
Bursa 1.272
İzmir 1.580
Ankara 1.890
İstanbul 7.939
İller itibariyle makine üreticisi ve çalışan sayıları (2012)
97.5
26.1
28.9
Sigortalısayısı (‘000)
Denizli’deki makine üreticilerinin alt sektörler itibariyle dağılımı (2013)
2
3
3
7
Tarım ve orman mak.
Büro mak. ve ekip.
Akışkan ekipmanı
Pompa/kompresör
Diğer makineler 10
Motorlu el aletleri 14
İklimlendirme mak. 15
Sigortalısayısı
32.3
15.2
22.7
7.1
3.7
8.7
3.3
0.4
63
148
76
55
8
16
33
Kaynak: TOBB Sanayi Veritabanı, TEPAV hesaplamaları
Denizli’nin ihracatının %10’dan fazlasını makine ürünleri oluşturuyor
Kaynak: TÜİK, TEPAV Hesaplamaları
308,7316,9226,4
161,2251,4
198,8132,1
65,3
20122011201020092008200720062005
0.6Türkiye’nin makine ihracatının %’si
1.0 1.2 1.4 1.1 1.3 1.6 1.4
4.6 8.1 9.9 11.4 10.2 10.6 12.0 11.8
Denizli’nin makine sektörü ihracatı (milyon ABD doları)
Denizli’nin toplam ihracatının %’si
120,891,1
55,749,9
113,279,469,285,9
20062005 2010200920082007 20122011
0.3Türkiye’nin makine ithalatının %’si
0.2 0.2 0.3 0.2 0.2 0.2 0.3
12 6.8 5.8 6.9 4.4 3.2 4.0 5.3
Denizli’nin makine sektörü ithalatı (milyon ABD doları)
Denizli’nin toplam ithalatının %’si
Denizli’deki firmalar hangi sektörlerden? (8428) Kaldırma, istifleme, yükleme, boşaltma makine ve cihazları
(8431) Ağır iş makine ve cihazlarının aksamı, parçaları
(8448) Yardımcı tekstil makine, cihazları ve aksam-parçalar
(8455) Metalleri haddeleme makineleri, bunların silindirleri
(8457) Metal işlemeye mahsus işleme merkezleri, istasyonlu tezgahlar
(8465) Ağaç, mantar, kemik, sert kauçuk, plastik vb. işleme makineler
(8479) Kendine özgü fonksiyonlu makine ve cihazlar
Her bir sektör için uluslararası pazarve rakip analizleri yapıldı; bir örnek…
Ağaç, mantar, kemik, sert kauçuk, plastik vb. işleme makineler
Sektörün dünya ticareti 2008 krizinden sonra henüz toparlanmadı
2010200920082007 20122011
7.6828.277
4.713
5.558
6.389
5.679
Kaynak: BM COMTRADE, TEPAV Hesaplamaları
Sektörün dünya ticareti (milyar ABD doları)
İhracatı gelişmiş, ithalatı gelişmekte olan ülkeler yapıyor
Kaynak: BM COMTRADE, TEPAV Hesaplamaları
2007‐2012CAGR (%)
2007‐2012CAGR (%)
-7
-8
5
-5
-2
-15
-2
-17
-3
3
-10
14
-10
-4
-8
-5
17
-1
11
4
238
Çin
Kanada
Türkiye
İspanya
Finlandiya 127
359
88
1.450
Japonya
1.147
744
94
114
Almanya
İtalya
Avusturya
ABD 277
240
Çin
Malezya
İsviçre
Tayland
Brezilya 176
299
147
781
Kanada
680
466
148
175
ABD
Rusya
Almanya
Fransa 246
En büyük 10 ihracatçı (2012, milyon ABD doları)
En büyük 10 ithalatçı (2012, milyon ABD doları)
En büyük ihracatçıların ana pazarları
238
Çin
Kanada
Türkiye
İspanya
Finlandiya 127
359
88
1.450
Japonya
1.147
744
94
114
Almanya
İtalya
Avusturya
ABD 277
1 2 3 4 5Rusya (8)
Fransa(8)
ABD(7)
Çin(6)
İsviçre(6)
Fransa (7)
Almanya(7)
ABD(15)
İtalya(14)
Fransa(3)
Almanya (39)
Japonya(18)
Rusya(7)
ABD(6)
Brezilya(5)
Almanya (33)
Polonya(6)
Fransa(5)
Rusya(5)
İsviçre(4)
Kanada (34)
Meksika(8)
Avustralya(7)
Rusya(5)
Çin(3)
Çin (28)
Malezya(14)
Kore(12)
Tayland(8)
ABD(7)
Rusya (24)
Şili(22)
Birleşik Krallıklar(12)
Estonya(7)
Norveç(6)
ABD (63)
Rusya(14)
Brezilya(5)
Birleşik Krallıklar(2)
Finlandiya(2)
Fransa (13)
ABD(12)
Şili(5)
Almanya(5)
Polonya(4)
Irak(14)
İran(11)
Rusya(11)
Bulgaristan(7)
Libya(7)
Kaynak: BM COMTRADE, TEPAV Hesaplamaları
En büyük üç ithalatçı ABD, Rusya ve Çin
240
Çin
Malezya
İsviçre
Tayland
Brezilya 176
299
147
781
Kanada
680
466
148
175
ABD
Rusya
Almanya
Fransa 246
1 2 3 4 5Çin (32)
Diğer Asya ülkeleri(19)
Almanya(16)
İtalya(9)
Kanada(7)
İtalya (26)
Almanya(19)
Çin(18)
Beyaz Rusya(4)
Avusturya(3)
Diğer Asya ülkeleri (25)
Almanya(25)
Japonya(17)
Kore(9)
İtalya(8)
Çin (35)
İtalya(20)
Avusturya(15)
İsviçre(7)
Diğer Asya(4)
Almanya (40)
İtalya(28)
Çin(11)
Avusturya(3)
İspanya(3)
Çin(27)
ABD(23)
Diğer Asya ülkeleri(13)
Almanya(13)
İtalya(9)
İtalya (37)
Almanya(32)
Çin(10)
İsviçre(3)
İsveç(3)
Japonya(45)
Çin(15)
Diğer Asya ülkeleri(11)
Almanya(8)
Singapur (7)
Japonya (40)
Almanya(20)
Çin(11)
Diğer Asya ülkeleri(10)
İtalya(5)
Almanya (64)
İtalya(14)
Avusturya(9)
Çin(3)
Fransa(2)
Kaynak: BM COMTRADE, TEPAV Hesaplamaları
Almanya ve İtalya geleneksel, Çin ise yeni yükselen rakip
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
-25 -20 -15 -10 -5 0 5 10 15 20
Almanya
2007-2012 CAGR (İhracat)
Dün
ya P
azar
Payı (
%),
201
2
İspanyaKanada Finlandiya
Japonya ABDAvusturya
Çin
Italya
Türkiye
Kaynak: BM COMTRADE, TEPAV Hesaplamaları
Raporda, Türkiye ve ana rakiplerin rekabet gücü karşılaştırıldı
Firma stratejileri ve
rekabet ortamı
İlgili ve destekleyici
sektörler
Talep koşullarıGirdi koşulları
• Kurumsal altyapı• Rekabet politikalarının etkinliği
• Milli gelir büyüklüğü• Sanayi sektörünün milli gelir içindeki payı• 5000 km çapındaki pazar büyüklüğü• Çevreye duyarlılık
• Yassı çelik üretimi• BİT altyapısı kalitesi• Elektronik komponentler
• ARGE girdileri ve çıktıları • İşgücü piyasalarının etkinliği • İşgücünün kalitesi• İşgücü maliyeti• Altyapıdaki durum
Kaynak: TEPAV analizleri
Firmaların temel büyüklükleri
11
3
7
0
0‐1 milyon 15‐50 milyon1‐5 milyon 10‐15 milyon5‐10 milyon
6
12
3
0
0‐10 51+11‐20 31‐5021‐30
001
4
7
0‐1 milyon 15‐50 milyon1‐5 milyon 10‐15 milyon5‐10 milyon
Toplam ciroya göre dağılım (adet)
Çalışan sayısına göre dağılım (adet)
İhracat büyüklüğüne göre dağılım (adet)
Kaynak: TEPAV analizleri
Rekabet gücü algısı: Yerli rakiplerden ileri, yurtdışı rakiplerden geri
3
4444
555
333
4
22
33
2
3
5
3
22
3
4
Firma 1 Firma 2 Firma 3 Firma 7Firma 6Firma 5Firma 4 Firma 8 Firma 9 Firma 10 Firma 11 Firma 12
Yurtiçi rakiplere kıyaslaYurtdışı rakiplere kıyasla
1 2 3 4 5
Rakiplerin çok gerisinde
Rakiplerin gerisinde
Rakiplerle benzer seviyelerde
Rakiplerden ileride
Rakiplerden çok ileride
Rakiplerinize göre rekabet gücünüzün mevcut düzeyini değerlendiriniz
Kaynak: TEPAV analizleri
Yüksek kalite, makul fiyat rekabetçiliğin ana unsurları; nitelikli işgücü temel rekabet gücü kısıtı
Rekabetçi olmayı sağlayan unsurlar (yurtiçi)1=önemli değil, 5=çok önemli
4,4
4,4
4,0
4,2
4,3Satış sonrası
destek
Zamanında teslimat
Fiyat
Yenilik
Kalite
4,3
4,3
3,6
4,0
4,3Satış sonrası
destek
Yenilik
Fiyat
Kalite
Zamanında teslimat
Yatırım ortamı engellerine yönelik algı0=sorun değil, 4=çok kısıtlayıcı
Yasal sistem 2,0
Nitelikli işgücü 3,8
Fikri mülkiyet hakları korunma çerçevesi 1,7
Yurtdışı pazarlara açılma 1,8
Finansmana erişim 1,8
Mevzuat ve ilgili belirsizlikler 2,0
0,8
0,5
1,7Kayıtdışılık
Vergi
İşgücü maliyetleri
Gümrük işlemleri
Elektrik
Hammadde ve girdilere erişim
Lojistik
1,7
1,5
1,1
1,0
Rekabetçi olmayı sağlayan unsurlar (yurtdışı)1=önemli değil, 5=çok önemli
Kaynak: TEPAV analizleri
Satış gelirleri artıyor ama karlılık azalıyor
Satış gelirleri artış hızı (%, 2010-
2012)
İhracat artış hızı (%, 2010-
2012)
İhracat yapılan
ülke sayısı
İhracatın toplam satışlar içindeki payı (%)
İhracat yapılan
ülke sayısı değişimi
(adet, 2010-2012)
Patent ve
faydalı model sayısı
Net karın ciroya oranı (%,
2012)
Karlılıktaki değişim (yüzde puan,
2010-2012)
Firma 1 55.9 77.6 24 57.2 2 0 7.3 7,3Firma 2 -43.9 -52.0 4 98.3 -2 1 10.3 -16,5Firma 3 -23.6 - 2 29.4 2 0 6.5 -2,5Firma 4 7.4 -76.8 1 11.0 0 0 2.8 1,0Firma 5 36.3 22.0 3 25.3 0 1 11.6 14.7Firma 6 33.8 6217.8 2 60.0 -1 4 0.0 0.0Firma 7 160.7 248.4 8 58.7 5 6 2.0 0,4Firma 8 34.0 - 1 3,5 1 1 3.4 -4,2Firma 9 55.9 91.3 3 1,4 -1 0 3.9 2,2
Firma 10 -8.4 - - - 0 0 1.7 -1,3Firma 11 81.2 87.1 40 74,6 10 0 11.3 5,9Firma 12 276.5 0 1 56,1 1 0 2.2 3.9Ortalama 55.5 551.3 7.3 39,5 1 1.1 5.3 0,3
Ar‐Ge ve ürün geliştirme
Tedarik Üretim Satış, pazarlama ve servis
• Ar-Ge faaliyeti var mı?
• Kamu desteklerinden faydalanmış mı?
• Ar-Ge mühendisi istihdam ediyor mu?
• Ar-Ge faaliyetlerini müşterilerden gelen talep mi yönlendiriyor?
• Üniversite ile ortak Ar-Ge projesi yürütülmüş mü?
• İçeride ve dışarıda rakipler takip ediliyor mu?
• Müşterilerin değişen talepleri değerlendiriliyor mu?
• Girdi tedarikinde herhangi bir sorun yaşanıyor mu?
• Az sayıda tedarikçiye bağımlı olunan girdiler var mı?
• Katma değerin yüksek olduğu komponentlerdışarıdan mı alınıyor?
• Üretimde çalışanların nitelikleri ne durumda?
• Üretime dönük hedefler belirleniyor mu?
• Çalışanların niteliğini iyileştirmeye dönük bir strateji var mı?
• Çalışanların verimliliği ölçülüyor mu?
• Ürün bazında maliyet değerlendirmesi yapılıyor mu? Bunun için bir sistem var mı?
• Pazar araştırması yaptırılıyor mu?
• Yurtdışı fuarlara katılım var mı?
• Dış ticaret yayınları takip ediliyor mu?
• Ayrı bir pazarlama birimi var mı?
• Pazarlama işiyle ilgilenen personelin yabancı dil bilgisi yeterli mi?
• Satış sonrası destek ne şekilde veriliyor?
1 2 3 4
Ar-Ge ve ürün geliştirmedeki durum
Faydalı model, patenti var mı?
Ar‐Ge faaliyeti
Kamudan destek alma
Ar‐Ge mühendisi istihdamı
Ar‐Ge ‘demüşterilerle işbirliği
Üniversitelerle ortak Ar‐Ge
Tedarik aşamasındaki durum
Girdi tedarikinde sorun yaşanıyor mu?
Az sayıda tedarikçiye bağlı
olunan ürün var mı?
Katma değerin yüksek olduğu komponentlerdışarıdan mı geliyor?
Üretim aşamasındaki durum
Üretimde çalışanların nitelikleri
Üretim hedefleri belirleniyor mu?
Çalışanların niteliğini iyileştirmeye dönük
program
Verimlilik ölçümü yapılıyor mu?
Maliyet muhasebesi yapılıyor mu?
Satış, pazarlama ve servis aşamasındaki durum
Pazar araştırması yaptırılıyor mu?
Ayrı bir pazarlama birimi var mı?
Dış ticaret yayınlarının takibi yapılıyor mu?
Pazarlamadan sorumlu kişinin yabancı dil bilgisi
Satış sonrası destek veriliyor mu?
Sektördeki trendlerin takibi
Müşteri memnuniyeti ve gözünde ürün kalitesi ölçümü
Sonuç Projede yer alan firmaların Yenilikçi veya Takipçi
KOBİ kategorisinde yer aldığını düşünüyoruz En önemli avantaj: Firmaların tümü, sofistike
ürünler üretme becerisine sahiptir Ancak, değer zincirinin her halkasında iyileştirme
yapmak için alan vardır Bundan sonraki 3 yıl boyunca gerçekleştirilecek
faaliyetlerin doğru tasarlanması önemlidir Temel hedef Hızlı Yükselenler kategorisine
sıçramak olmalıdır