de wetenschap over open adopties€¦ · informatie en begrip ik kan uitvinden hoe het gaat met...
TRANSCRIPT
DE WETENSCHAP OVER OPEN ADOPTIES
•Wat verstaan we eronder?
•De adoptiedriehoek
•Factoren van succes
•Andere aspecten
INFORMATIE UIT:
•Private binnenlandse adopties uit de VS: Minnesota /
Texas Adoption Research Project (MTARP);
•Overzicht van het Evan B. Donaldson Adoption Institute.
•Informatie uit de UK - BAAF
•Veelal via vragenlijsten
•Longitudinale studies: hoe gaat het in de loop van de
tijd?
WAT VERSTAAN WE ONDER OPEN ADOPTIES?
Een continuüm van opties die geboorteouders en adoptieouders in staat stellen
om informatie over en betrokkenheid met elkaar te hebben voor of na plaatsing
of allebei (Siegel 93).
• Opties van contact:
• Letterboxcontact: foto’s, brieven, e-mails
• Direct of indirect via een organisatie
• Sociale media en telefoon/skype
• Face-to-face contact
• Frequentie
• Contact met wie?
GESLOTEN ADOPTIES
Met de beste bedoelingen
Beschermen
• Beschermen geboortemoeder
• Laat haar door kunnen gaan met haar leven
• Ieder contact zou de wond weer openscheuren
• Bescherming kind voor schande van achtergrond verhaal
• Kinderen zouden in de war raken van meerdere ouderparen en
identiteits problemen krijgen
ANGSTEN VAN ADOPTIEOUDERS VOOR OPEN ADOPTIES
•Geboortemoeder wil haar kind terug
• Adoptie ouders waren bang voor inbreuk door de
geboortemoeder
• Bang dat ze zich geen echte ouders zouden voelen- slechtere
relatie met het kind
NAAR OPEN ADOPTIES
•Geboortemoeders waren zo mogelijk eerder
geneigd tot adoptie – zeker bij eigen keuze
• Interesse in biologische verwantschap
•Geadopteerden eisten het recht op informatie
PRAKTIJK (VANUIT ONDERZOEK MET VRAGENLIJSTEN)
• Adoptieouders zijn tevredener
•Geboortefamilie is tevredener
•Geadopteerde is tevredener
•Geen significante verschillen in externaliserende
gedragsproblemen bij kinderen en adolescenten bij verschillen in
openheid
GEBOORTEMOEDERS
• Afstand is een van de grootste stressfactoren van een vrouw.
• Kind lichamelijk afwezig; psychologisch aanwezig.
• Vrouwen blijven denken aan het kind
• Hoe gaat het met het kind
EFFECT OPENHEID OP GEBOORTEMOEDERS
• Vermindering verdriet en rouw
•Geruststelling te weten hoe het met het kind gaat
• Betere aanpassing bij openheid adoptie
•Openheid lost niet alles op – spijt blijft
•Opener voor zoeken als het kind wil zoeken.
EMOTIONELE GEZONDHEID GEBOORTEMOEDERS1 EN 3 JAAR NA PLAATSING
Brodzinsky et al 2015
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
Erg slecht slecht neutraal goed uitstekend
Emotionele gezondheid1e jaar Na 3 jaar
ROUWVERWERKING GEBOORTEMOEDERS
gesloten
adoptie
Tijdelijk via
agency
Blijvend via
agency
Volledig
open
(Erg) goede
rouwverwerking
30% 25% 52% 68%
MTARP 75 geboortemoeders
EMOTIONELE GEZONDHEID
Gesloten
adopties
Openheid
via agency
Geïdentificeerd
maar geen
contact
Afgebro
ken
contact
Beperkt,
onregelmatig
contact
Doorgaand
contact
Tevredenheid
met contact
2,93
(1,6)
3,44
(1,36)
3,08
(1,24)
2,67
(1,24)
4,17
(0,84)
4,63
(0,7)
Gemiddelde inschatting (en SD) voor tevredenheid in relatie met openheid van contactGebaseerd op een schaal van 1= heel ontevreden tot 5=heel tevreden
Brodzinsky 2015
WANNEER DE GEBOORTEMOEDER INVLOED HEEFT BIJ DE ADOPTIE
• Zelf adoptieouders kiezen
• Inspraak in contact afspraken
• Groter gevoel van zelfbeschikkingsrecht
• Groter gevoel van eigenwaarde
• Positievere aanpassing
En als betrokken bij het kind
• Gevoel bij te dragen aan het welzijn
van het kind
• Bron van steun
REACTIE VAN GEBOORTEMOEDER OP ZOEKEN BIJ OPEN ADOPTIES
• 80% is positief
• 5% neutraal
• 15% ambivalent
• 0% negatief
Ayers-Lopez
NIEUWE PARTNERS VAN GEBOORTEMOEDERS
•Meestal positief of neutraal tav afstand
•15% negatief
•Meeste niet betrokken (bv bij bezoeken)
•Meeste geboortemoeders tevreden over de reactie
van de partner
EFFECT OPENHEID OP ADOPTIEOUDERS: TEVREDENER
• Niet minder ouder
•Minder angst voor claimen
• Het recht op ouderschap gekregen
•Mededogen voor de geboortemoeder/familie
•Gevoel kind beter te begrijpen, beantwoorden
en op gevoel reageren
•Meer communicatieve openheid
EFFECT OPENHEID OP GEADOPTEERDEN
• Directe toegang tot informatie (o.a. medische) en eigen geschiedenis
• Tevredenheid met contact ipv contact zelf voorspelt
gedragsproblemen -tot in vroege volwassenheid: betekenisverlening
• Identiteitsontwikkeling (bv bij transraciale adoptie)
•Meer begrip en minder schuldgevoel
• Kunnen er makkelijker over praten
• Verlangen om andere familie te ontmoeten
OPEN ADOPTIES VOOR JONGE KINDEREN
• Contact met name tussen de volwassenen
• Nog nauwelijks relatie, makkelijker contact aan te
gaan
• “meer als een tante of vriend van de familie”.
• Kinderen kunnen ervan genieten.
• Als de volwassenen het contact aanhouden, later makkelijker voor
het kind
TAAK ADOPTIEOUDERS BIJ JONGE KINDEREN BIJ CONTACT
• Het kind helpen met gevoelens en zorgen
• De nabijheid en bescherming is nodig
•Ook als geboorteouder of het kind problemen heeft: contact i.h.a.
toch positief effect. Extra uitdaging voor de adoptieouders
KINDEREN WAARDEREN OVER HET ALGEMEEN CONTACT
• Helpt ze relaties te onderhouden
• Ontdekken waar je lichamelijke trekken en je karaktereigenschappen
vandaan komen - Identiteitsvorming
• Helpt ze begrijpen waarom ze geadopteerd zijn
• Positieve gevoelens naar geboortemoeder
• Stelt gerust
• Beter begrip van adoptie
• Actievere communicatie met adoptieouders over adoptie
ADOLESCENTEN EN GEEN CONTACT:
Niet tevreden met geen contact
• Negatieve gevoelens naar de geboortemoeder –
gekwetst, boos, verdrietig – ze heeft niet
geprobeerd me te vinden
• Verlangen naar contact en identiteitsvorming
• Nare ervaringen bij pogingen contact te leggen
• Bang voor kwetsen adoptieouders
Niet tevreden met contact:
• De meesten: meer contact of andere intensiteit
• Dankbaarheid naar geboortemoeder
• Tevreden met geen contact
• Hechten weinig waarde aan de
adoptie status – weinig
communicatie in de familie
• Positief gevoel: gezegend,
fortuinlijk. Contact niet nodig, leidt
maar af
• Schatten contact negatief, kwetsen
adoptieouders
FACTOREN VOOR SUCCES: EENS OVER WAT OPEN ADOPTIE IS EN WAT NIET
•Goede voorlichting
• Kindgerichte focus -Belang van het kind staat voorop.
• Een goede besluitvorming, kiezen door geboortemoeder werkt
positief
•Over angsten heenstappen: “Iedereen is bang voor iedereen”
• Begrip dat openheid het verlies niet uitwist.
• Duidelijke rolverdeling: Open adoptie is geen co-ouderschap. De
adoptieouders krijgen van de geboortefamilie de toestemming om
ouder te zijn van dit kind (wettelijk en psychologisch)
FACTOREN VOOR SUCCES: WAARDEN
• Inlevingsvermogen en mededogen!
• Respect, eerlijkheid en vertrouwen
•Het idee dat contact in het belang van iedereen is
•Morele verplichting het contact vast te houden. Bij problemen
niet afbreken maar oplossing zoeken
•Adoptiegrootfamilie (Adoption kinship)
FACTOREN VOOR SUCCES: DE RELATIE
• Zelfbeschikking
• En jezelf durven uitspreken (ook bij kwetsbaarheid)
•Grenzen in de relatie zetten.
•Moet comfortabel voelen
•Moet soms opgebouwd worden
• Flexibiliteit – relaties veranderen in de tijd.
• Aanpassingsvermogen
•Wederzijdse onderhandeling van type en frequentie.
• Bij betere samenwerking: betere aanpassing in het kind. (ook binnen
ouderparen)
CONTACTARRANGEMENTEN
•Maakt helderder
• Je kunt er rustiger over nadenken
• Kan op terugverwezen worden
•Moet aanpasbaar zijn, flexibel
• Afdwingbaarheid?
•Ook voor verdere familieleden?
VOORWAARDEN VOOR SUCCESFACTOREN
• Betrokkenheid
• Flexibiliteit
• Niet iedereen hoeft even tevreden te zijn
• Communicatie vaardigheden
• Hangt af van achtergrond, karaktertrekken, relatievaardigheden,
verwachtingen
FACTOREN VOOR SUCCES BIJ DE GEBOORTEFAMILIE
• Accepteert het feit dat het kind lid is van een andere
familie
• Kunnen hun steun leveren aan het kind
• Een niveau van verbinding aanhouden
• Het gevoel van de kinderen van conflicterende
loyaliteiten verminderen
• Samenwerken met adoptiefamilie in het belang van
het kind
UITDAGINGEN
• Voor geboorteouders: als het niet goed gaat in het adoptiegezin
• Verschil in behoefte
• Als geboorteouders minder behoefte aan contact hebben als
het kind ouder wordt, juist soms als het kind toe is aan meer
contact
• Als een van de partijen over de grenzen heengaat, of zich erg
oncomfortabel voelt bij de ander
• De ene partij leunt sterk op de ander
• Bij ongewenst gedrag, bv drugsgebruik “voorzichtige openheid’
DE ANDERE FAMILIELEDEN
Met wie heeft de geadopteerde het liefst contact?
1. siblings
2. geboortevader
3. grootouders
4. tantes, ooms
5. neven en nichten
DE GEBOORTEVADER
•Weinig bekend
•MTARP studie: slechts 15% van de geadopteerden (30% in
volledig open adopties) had contact met de geboortevader
•Geboortevader tevredener
• Als geboortevader betrokken ook geboortemoeder
tevredener
DE BROERTJES EN ZUSJES
• Contact wordt erg gewaardeerd door de kinderen
• Minder intimiderend,
• hebben meer overeenkomsten,
• leeftijdsgenoten,
• geen negatieve vooropgestelde meningen
• Ook de broertjes/zusjes moeten een realistisch levensverhaal krijgen
• Het geadopteerde kind is deel van de identiteit van de broertjes/zusjes
en vv
WAAR MOET JE OP LETTEN?
• Veel plaatsingen zonder plan voor contact tussen broertjes/zusjes
• Hoe is de relatie tussen de broertjes/zusjes
• Als kinderen in je gezin verschillende contacten hebben
Geboorteouders van de een kunnen een rol hebben in het leven van de ander
CONTACT HOUDEN MET BROERTJES EN ZUSJES
• In gedachten – erover praten
• IT, filmpjes, sociale media
• Kaarten
• Foto’s tekeningen, cadeaus
• Life story books, waarin ook foto’s van de broertjes/zusjes
VEEL LITERATUUR OVER TRANSRACIALEPLAATSINGEN
• Niet gelijk ras is het belangrijkst, maar of de adoptieouders zich
kunnen inleven
• Culturele socialisatie: Ouderlijke praktijken die het kind leren over
hun ras of etnische erfenis en geschiedenis, die culturele gewoontes
en tradities aanprijst en de culture, raciale en etnische trots
promoot.
EEN FAMILIE MET EEN ANDERE ETNICITEIT
• Erkennen dat ras en etniciteit ertoe doet en dat culturele
diversiteit bestaat
• Voorbereiden op de mogelijkheid van discriminatie en op
hoe ermee om te gaan
• In de praktijk blijkt weinig contact te zijn met mensen van
gelijk ras van het kind – de strategieën met grootste
integratie en persoonlijke impact minst toegepast
Maar bij open adoptie: de geboortefamilie
ACCULTURATIE EN ADOPTIE
• Verschillende studies geven aan dat jongeren die meer van hun
achtergrond wisten een positievere adoptief identiteit hadden en
ook opener over hun adoptie waren.
• Adoptieouders overschatten hun betrokkenheid in culturele
socialisatie.
•Ook afhankelijk van de omgeving, of adoptieouders het kind de
regie hierin geven.
FACING UP TO FACEBOOK: OPENHEID IN ADOPTIE EN HET INTERNET
•Niet heel anders in karakter, maar:
• Zoeken op jongere leeftijd
• Zoekende geboorteouders kunnen minderjarigen vinden
• Zonder dat de ouders het weten en zonder professionele
hulp
• Snelheid, zonder de mogelijkheid van nadenken, er met
vrienden of familie over praten, laten sudderen,
professionals inschakelen.
WAT JE ALS OUDERS MOET WETEN
• Niet tegen te houden
• Instellingen
• Nieuwsgierigheid
•Geheim
• Kinderen zijn impulsief – adoptieouders en geboorteouders volgen
soms alleen
AANBEVELINGEN VOOR ADOPTIEOUDERS
•Goede voorbereiding door de ouders
• Toezicht
•Onderwijzen
•Openheid.
https://creatingafamily.org/adoption-category/top-ten-adoptive-
parenting-tips-for-facebook-and-the-internet/
OPEN ADOPTIES BIJ PAREN VAN GELIJK GESLACHT
• Literatuur mn vanuit een onderzoeksgroep; kleine aantallen.
• Iha doen kinderen bij paren van gelijk geslacht het vergelijkbaar
aan die van heterosexuele paren
• Iha minder nadruk op bloedband in de familie: extended family
BIJ MANLIJKE OUDERPAREN
•Minder competitie voor moederrol
• Sommige geboortemoeders kiezen hier speciaal voor omdat zij de
enige met de moederrol is
• De vrouwelijk ouderfiguur van de geboortemoeder is soms
belangrijk voor de adoptieouders
BIJ VROUWELIJKE OUDERPAREN
•Minder “geslachtsgebonden rollen”
• Daardoor een ‘uitgebreider’ concept van moederschap.
• Voelen zich minder bedreigd in hun moederrol
CONTACT ALS BRON: VOOR HET KIND
INFORMATIE EN BEGRIP
Ik kan uitvinden van ik wil
weten over mijn
geboortefamilie.
Ik weet waarom mijn adoptie
nodig was
Ik heb het gevoel dat mijn
geboortefamilie om mij geeft
DUIDELIJKHEID IN ROL; BEGRIP VAN DUBBELE VERBINTENIS
Ik ben veilig in mijn
adoptiegezin. Ik begrijp hoe
ik pas binnen mijn
geboortefamilie
Ik voel mij op mijn gemak met
het deel zijn van twee
families
RELATIES
Ik kan open zijn tegenover
mijn adoptieouders over mijn
gedachten en gevoelens rond
adoptie
Ik kan ook liefde en steun
ontvangen van mijn
geboortefamilie
CONTACT ALS BRON: VOOR DE ADOPTIEOUDERS
INFORMATIE EN BEGRIP
Ik kan informatie over de
achtergrond van mijn kind vinden
en dat helpt hem/haar en mij als
ouder
DUIDELIJKHEID IN ROL; BEGRIP VAN DUBBELE VERBINTENIS
Ik heb duidelijkheid en voel me
veilig in mijn relatie met mijn
kind
Ik voel me niet bedreigd door
de verbondenheid met de
geboortefamilie van mijn kind
RELATIES
Ik kan mijn kind helpen om te
praten en te denken over
adoptie: adoptie is een
bespreekbaar onderwerp bij
ons.
De geboortefamilie steunt mij in
het ouder zijn van mijn kind
CONTACT ALS BRON: VOOR DE GEBOORTEFAMILIE
INFORMATIE EN BEGRIP
Ik kan uitvinden hoe het gaat
met mijn kind/familielid.
Ik hoef me niet te blijven
afvragen hoe adoptie voor
hem/haar heeft uitgepakt.
DUIDELIJKHEID IN ROL; BEGRIP VAN DUBBELE VERBINTENIS
Mijn begrip van mijn rol in het
leven van mijn kind is duidelijk
en realistisch.
Ik accepteer en waardeer de
plaats van mijn kind in zijn/haar
adoptiegezin
RELATIES
Ik kan een positieve relatie
hebben met mijn kind/familielid
en zijn/haar adoptieouders
DANK VOOR JULLIE AANDACHT!