de selectietaal in adlib
TRANSCRIPT
De Selectietaal in Adlib
Rolf BlijlevenITITITIT----dienstendienstendienstendiensten voor museavoor museavoor museavoor museaMMMM 06 12 872 892
E E E E [email protected]
Adlib gebruikersdag 30 maart 2010
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
Workshop programma
Even voorstellen..
Deel 1: de basis
• Bedieningspaneel, zoekzinnen, jokers en truncatie
• Hoe vind je een veldnaam?
• Oefeningen
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
Deel 2: handig bij het dagelijkse werk
• AND, OR en NOT
• Today, sets, pointerfiles en profilen
• Oefeningen
Deel 3: om het verhaal compleet te maken..
Even voorstellen..
•HTS-E 1989, en 20 jaar technische ondersteuning
• Waarvan 2½ jaar bij Adlib o.a. Helpdesk
• Sinds oktober 2009: freelancer
• “brug tussen mens en techniek”
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
• “brug tussen mens en techniek”
• IT-diensten voor musea
• Rijksmuseum, Spoorwegmuseum, Huis Doorn
• (e-tech) schrijver & vertaler
• technisch en talen
• F / D / E �NL & E
DE SELECTIETAAL
1. Kies een dataset
Hoe kom je er?
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
2. Klik ikoontje of
geef Control F
het bedieningspaneel Velden met
indexoperatoren combinatorische
operatoren
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
vink aan: Allevelden
Zoekzinnen (1)
All
• geeft alle records in deze dataset
Record contains …
• doorzoekt ieder record volledig
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
• doorzoekt ieder record volledig
• sequentieel: kan lang duren
�Tip: vind veldnaam met beginletter
• voorbeeld: invoerdatum
• klik in vak “velden”, typ i herhaaldelijk
Jokers en truncatietekens
Alle records met een plaatje
• reproductie.referentie = *
Alle records waarvan de titel niet is ingevuld
• titel = “”
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
• titel = “”
Alle radio’s in de collectie (zonder joker)
• objectnaam = radio
Alle records met “radio” (of meer) in de objectnaam
• objectnaam = radio*
• objectnaam = radio/
TruncatieZoeken op delen van woorden
• linkstruncatie *radio � transistorradio
• rechtstruncatie radio* � radio-uitzending
Twee truncatietekens, / en *
Zoek je iets met een jokerteken er in?
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
Zoek je iets met een jokerteken er in?• zoek “4 * 3”? � veldnaam = 4 * /
• zoek http://... � veldnaam = http://*
• zoek http:// � veldnaam = http:///
Selectietaal: alleen rechtstruncatie• linksgetrunkeerd alleen op woordindexen
• workaround: veldnaam contains …
Truncatie en woord- en term-indexen
Woord-indexen
• bijvoorbeeld titel, omschrijving etc.
• er is 1 index (de wordlist) voor ALLE woorden in ALLE
velden met een woord-index
Term-indexen
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
Term-indexen
• bijvoorbeeld objectnaam, vervaardiger, etc.
• ieder geïndexeerd veld heeft zijn eigen index
Adlib behandelt woord-indexen anders dan term-
indexen
Dat heeft gevolgen voor getrunkeerd zoeken
Truncatie en woord-indexen
• zoeken op een enkele woord:
• beschrijving = signaal*
• beschrijving = *lamp
• zoeken op meerdere woorden:
• gebruik dubbele aanhalingstekens
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
• gebruik dubbele aanhalingstekens
• voorbeeld: beschrijving = “signaallamp buizen”
• voorbeeld: beschrijving = “buizen* signaallamp”
• volgorde maakt niet uit, beide voorbeelden leveren
hetzelfde resultaat
• zoeken op een letterlijke tekst van meerdere woorden
kan dus niet
Truncatie en term-indexen
Term-indexen: geen aanhalingstekens
je moet het begin van de term weten
voorbeeld “onderdelen van telecommunicatiesystemen”
• collectie = telecommunicatie* (werkt niet!)
• collectie = *tele* (werkt niet!)
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
• collectie = *tele* (werkt niet!)
• collectie = onder* werkt wel
�De beperkingen van truncatie in de selectietaal
zijn er niet voor Adlib SQL. Links-, rechts- en
middentruncatie worden ondersteund in SQL.
Hoe vind je de veldnaam? (1)
Is “Alle velden tonen” aangevinkt?
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
Hoe vind je de veldnaam? (2) Kijk in de data dictionary
Voorbeeld: verwerving van
1. Ga naar het tabblad
2. Geef rechterrechterrechterrechtermuisklik op het
veld
3. Kies EigenschappenEigenschappenEigenschappenEigenschappen
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
3. Kies EigenschappenEigenschappenEigenschappenEigenschappen
4. Dat opent de
VeldeigenschappenVeldeigenschappenVeldeigenschappenVeldeigenschappen,
kies tabje Data Data Data Data dictionarydictionarydictionarydictionary
5. Trek de uitklaplijst open..
6. En zie! verwerving.bronverwerving.bronverwerving.bronverwerving.bron
Hoe vind je de veldnaam (3)
Gebruik tags1. (is het een koppelveld?) zet het record op wijzigen
2. Klik in het veld
3. Zie: tag in de statusbalk (VN) hoofdlettergevoelig!
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
Oefeningen
Werk in de dataset Objecten in eigen beheer1. Hoeveel records zonder afbeelding zijn er?
2. Hoeveel records in totaal?
3. Hoeveel met de titel ingevuld?
4. Hoeveel ingevoerd door . (punt)?
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
4. Hoeveel ingevoerd door . (punt)?
5. Hoeveel records zijn er ingevoerd in 2010?
6. Hoeveel objecten gemaakt door Philips zijn er?
7. Zijn dat er evenveel als objecten met Philips in de titel?
8. Zijn dat er evenveel als objecten met minimaal Philips in de titel?
9. Hoeveel objecten zijn er ooit geschonken?
10. Wat is de naam van zendamateur PE1AAB?
Deel 2: handig bij het dagelijks werk
Verzamelingen
Today
Sets
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
Pointerfiles
Combineren met AND, OR en NOT
AND : doorsnijding
het universum
alle dieren
die
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
alle vogelsdie
niet kunnen
vliegen
OR: vereniging
het universum
communicatiemiddelen
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
zenders ontvangers
NOT: negatie
het universum
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
Alles BEHALVE communicatiemiddelen
AND, Sets..
Speciale functie: Today
• invoer.datum > “today-120” of di > “today-120”
• Alle invoer van de afgelopen 3 maanden..
Alle invoer die ooit gemuteerd is
• wijziging.naam = * (of nm = *)
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
• wijziging.naam = * (of nm = *)
Gecombineerd:
• Invoer.datum > “today-120” AND wijziging.naam = *
• di > “today-120” AND nm = *
• set 1 and set 2
• Alle invoer van de afgelopen 3 maanden die daarna nog
gemuteerd is
..OR en NOT en Sets..
Voorbeeld: alle records van buizen zonder plaatje
• De ingrediënten
• objectnaam = buis
• objectnaam = buizen*
• reproductie.identifier_URL = *
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
reproductie.identifier_URL = *
• De zoekzin
• objectnaam = buis OR objectnaam= buizen* AND NOT
reproductie.identifier_URL = *
• OB = buis, buizen* AND NOT B1 = *
• OB = buis, buizen* NAND B1 = *
• Set 1 or set 2 nand set 3
Pointerfiles en profilen
Sla het resultaat op in een pointerfile
Een pointerfile is niets anders dan een verzameling
recordnummers
het recordnummer heet ook wel Priref of %0
%0 = 1, 2, 3..
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
%0 = 1, 2, 3..
Zijn records toegevoegd of verwijderd? De zoekzin van een
pointerfile op een later tijdstip opnieuw uitvoeren heet profilen
Pointerfiles hebben een nummer
� Tip: sla veelgebruikte zoekzinnen op met een vast nummer
� Tip: haal ze terug met pointer nn
Oefeningen bij deel 2
1. In de vorige oefeningen hadden we een aantal records met Philips
in de titel, en een bijna even groot aantal met Philips-en-nog-wat in
de titel. Met welke zoekzin vind je het verschil tussen die twee?
2. Hoeveel objecten zijn er verworven van onbekende bron die geen
schenking zijn?
3. Hoeveel objecten zijn er aangekocht van onbekende bron?
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
3. Hoeveel objecten zijn er aangekocht van onbekende bron?
4. Hoeveel objecten van Heathkit zijn er met een plaatje?
5. Bij een aantal daarvan zit een plaatje dat niet klopt. Haal die er uit,
zodat je alleen de records overhoudt met een zichtbaar plaatje.
Hoeveel houd je over?
6. Net als bij vraag 1: er is een record van vervaardiger Philips-en-nog-
wat. Wat is dat?
deel 3: om het verhaal compleet te maken..
When
Domeinen
Hiërarchie:
broader, narrower, topterm, related, generiek,
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
broader, narrower, topterm, related, generiek,
parents
Random (in versie 6.5.1)
When in veldgroepen
Veld A = … WHEN Veld B = …
In dezelfde OCCURRENCE van een VELDGROEP
• PAS OP! een veldgroep is niet altijd hetzelfde als het
veld in een kader op het scherm. Zie data dictionary.
Voorbeeld:
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
Voorbeeld:
titel = "Heathkit*" when titel.bijzonderheden = "relatie*“
� TI = "Heathkit*" when TY = "relatie*“
Domeinen
Van toepassing in validatiebestanden
Voorbeeld: thesaurustermen
• term = MATER:: a*
• alle materialen met een a
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
• alle materialen met een a
• je moet de “domeinnaam onder water” weten van het
veld in de database die naar het validatiebestand linkt
� veldeigenschappen � linkinformatie (3e tabblad)
Er zijn altijd andere wegen naar Rome
Hiërarchie
Boomstructuur in termen van de thesaurus
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
Hiërarchie (2)
OB narrower antenne
• alle antennes + alle narrowers van antenne
OB generic antenne
• de eersthogere broader + alle onderliggende narrowers
OB related antenne
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
OB related antenne
• de term zelf EN de termen in het veld related (thesaurus)
OB topterm antenne
• de bredere termen van antenne
• als die er niet zijn: antenne zelf
OB parents antenne
• alle bredere termen inclusief antenne zelf
(o.a.) voor wie Adlib Internetserver heeft
Een geldige zoekzin in de selectietaal is geldige
input voor search van Adlib Internetserver
Plak zoekzin in een deeplink met CTRL-C, CTRL-V
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
Plak zoekzin in een deeplink met CTRL-C, CTRL-V
achter <wwwopac-URL>
Voorbeeld: (B1=* AND TI=newton)
http://demo.adlibsoft.com/wwwopac/wwwopac.exe?database=ChoiceCollect&search=(B1=* AND TI=Newton)
En verder..
Vanaf versie 6.5.1 build 200 is er een RANDOM-
functie - neem een aselecte steekproef
• B1 = * random 1 seed 500
• B1 = * random n seed x
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010
• n is het aantal records dat je terugkrijgt (de
steekproefgrootte)
• seed x is optioneel
• x is de random seed.
• http://en.wikipedia.org/wiki/Random_seed
• als je seed x weglaat neemt Adlib de huidige datum+tijd als
random seed
• Dit werkt blijkbaar (nog) niet in de internetserver?
Dank voor uw aandacht!
Rolf BlijlevenITITITIT----dienstendienstendienstendiensten voor museavoor museavoor museavoor museaMMMM 06 12 872 892
E E E E [email protected]
© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010© Rolf Blijleven 2010