de middeleeuwen
DESCRIPTION
introductie van de middeleeuwen aan de hand van het boek 'Feest in de abdij' van Marc de BelTRANSCRIPT
1
FEEST IN DE ABDIJ
1. Moeilijke woorden.
Schrijf hier de moeilijke woorden uit de tekst en de verklaring ervan.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2
2. Het leven van Tanne en Tijs
Tanne en Tijs leefden in de Middeleeuwen of de tijd van burchten en steden. Die Middeleeuwen
duren wel 1000 jaar! Ze begonnen in het jaar 500 en eindigden rond het jaar 1500. Ze eindigden dus
zo’n 500 jaar geleden.
Men noemt de Middeleeuwen ook de ‘donkere tijden’ omdat er heel veel oorlog werd gevoerd in die
periode en er ook vele ziekten onder de mensen waren, bijvoorbeeld de pest of de ‘zwarte dood’. Dit
was een heel besmettelijke ziekte, als je bij iemand kwam die de pest had, werd je zelf ook ziek. Zo
stierven heel veel mensen in Europa.
Zo’n 90% van de bevolking werkte op het land. Bijna al het voedsel werd door de mensen zelf
gemaakt, ze gingen niet naar de winkel om hun eten. Je had dus een goede oogst nodig om de winter
door te komen. Als de oogst mislukte, kon je sterven van de honger…
De meeste boeren werkten voor een kasteelheer, alles wat ze op zijn land plantten, was eigendom
van de heer. Een klein deel van de opbrengst mochten ze voor zichzelf houden.
De voornaamste voeding was rogge- of tarwebrood: een donker, grof volkorenbrood. Wit brood was
zeldzaam en werd enkel door de rijken gegeten.
Er werden nog maar weinig verschillende gewassen geplant. Granen als tarwe en rogge, groenten als
bonen en erwten werden veel gekweekt. Dat maakte de maaltijd erg eentonig. Behalve brood aten
de armen meestal soep met wat botten en kruiden erin.
Vlees was een luxe. Als je kon, kweekte je een varken: die waren makkelijk te houden, liepen rond in
het bos en scharrelden hun eigen eten bij elkaar. Bij het begin van de winter werden ze geslacht, het
vlees werd gezouten en dan op belangrijke feestdagen opgegeten.
Verder hield men koeien en kippen.
Eigenlijk leden de meeste boeren de hele tijd honger.
3
De rijken hadden een overvloed aan vlees, waaronder wild. Alleen de kasteelheren mochten op jacht
gaan.
De boeren woonden in lemen of houten huisjes met een rieten dak. Meestal bestond de woning uit 1
kamer, verwarmd en verlicht door een open haardvuur waarrond de familie en de dieren gingen
zitten. Ze sliepen op strozakken. Er waren geen meubels.
4
3. Zet het juiste woord bij de prenten
Zet bij elke prent bij welke bevolkingsgroep ze hoort: adel, kerk of boeren.
………………………………….. …………………………………..
………………………………….. …………………………………..
5
………………………………….. …………………………………..
………………………………….. …………………………………..
(uit: www.geschiedenisvoorkinderen.nl)
6
4. De abdij
Het verhaal van Tanne en Tijs speelt zich af in de abdij van Ename. Ename ligt aan de Schelde, niet
ver van Oudenaarde.
Daar werd in 1063, midden in de Middeleeuwen dus, gestart met de bouw van een
benedictijnenabdij. In 1070 was de abdij klaar. En in 1448 gaat Tijs er dus werken.
Meer dan 300 jaar later, in 1794, wordt het klooster gesloten en afgebroken.
Sinds 1982 worden er voortdurend opgravingen gedaan en kan je de grondvesten van de abdij gaan
bezoeken. Er is ook een museum waar je alle vondsten kan gaan bekijken.
Hoe werd je in de Middeleeuwen monnik of non?
7
(uit: MacDonald, F, Coppack, G (ill), Dijkhof, T (vert), Achter de schermen van een middeleeuws
klooster, The Salariya Book Co LTD, Brighton, UK, 1994 – Nederlandse Taalgebied: Ars Scribendi BV,
Harmelen, 1996)
8
De regel van Benedictus
De abdij van Ename was een benedictijnenklooster. De monniken en nonnen van zo’n klooster
volgen de regel van Benedictus. Hij stelde deze regel op om het kloosterleven te regelen. De
kloosterlingen moesten vooral bidden en werken. Bidden gebeurde 7 keer per dag in de kerk van
het klooster.
De kloosterlingen mochten het klooster nooit verlaten, dus moesten de kloosters alles binnen hun
muren hebben om te kunnen leven en bidden. Er moest een ruimte zijn om te slapen, te eten, te
wassen, te lezen en te schrijven, om oefeningen te doen en een ziekenzaal voor de zieken. De
monniken of nonnen hadden een tuin nodig waarin ze groenten en kruiden konden kweken. Er
waren ook stallen, voorraadkamers, bediendenkamers, wasruimtes en een poortgebouw. Hier werd
de ingang tot het klooster bewaakt, maar het was ook de plaats waar arme mensen kwamen bedelen
voor voedsel en kleding.
Zowel mannen- als vrouwenkloosters hadden bedienden om hen te helpen het voedsel te bereiden,
de gebouwen te onderhouden, boodschappen te doen en op het land te werken. Sommige kloosters
waren arm, en konden zich niet veel bedienden veroorloven, maar er waren kloosters die meer dan
honderd bedienden in dienst hadden!
9
10
5. Kloosters vandaag
Ook vandaag leven er nog mensen in kloosters. Het zijn er echter veel minder dan in de
Middeleeuwen, toen nog veel meer mensen zo diep geloofden in God dat ze hun hele familie achter
lieten en nooit trouwden.
De abdij van Affligem vandaag. Dit is, zoals de abdij van Ename, een benedictijnenklooster. Hier leven
paters.
In de abdij van Brecht leven vandaag nog 29 zusters. Zij leven zoals de monniken en nonnen in de
Middeleeuwen: ze blijven altijd binnen de muren van de abdij. Slechts één zuster mag af en toe naar
buiten om boodschappen te doen.