davenje - mednet.mk
TRANSCRIPT
![Page 1: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/1.jpg)
DAVENJE Nauc.sor.d-r.Biljana Shirgoska
![Page 2: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/2.jpg)
DEFINICIJA
• Proces na primarno respiratorno stradanje poradi submerzija ili imerzija vo tecna sredina.
• Imerzija – teloto e pokrieno so voda
• Submerzija – potopuvanje (celo telo + disen pat pod voda)
![Page 3: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/3.jpg)
Pricina za smrt
• HIPOOKSIJA
• Cardiac arrest (CA) nastanuva sekundarno
• (osven onie koi dobivaat CA za vreme na plivanje)
![Page 4: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/4.jpg)
![Page 5: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/5.jpg)
TRETMAN • Resuscitacija
• ABCDE
• Se pocnuva vednas, a treba da trae dodeka ne se pojavat:
- masivni traumatski povredi
- rigor mortis
- nevroloski simptomi
![Page 6: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/6.jpg)
Inicijalen tretman
• Da se obezbedi sigurnost na ekipata koja reanimira
• Spinalna imobilizacija na vratna kicma, se pravi na suvo
• Da se izvlece zrtvata vo horizontalna pozicija, za da se odbegne hipotenzija i kardiovaskularen kolaps
![Page 7: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/7.jpg)
VESTACKO DISENJE
• 10 inicijalni vozdiski, ako ne se dobie spontano disenje
• Vodata od pluka ne se vadi, se resorbira vo cirkulacija
• Usta na usta, usta na nos
![Page 8: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/8.jpg)
MASAZA NA SRCE
• Se pravi na suvo
• AED
• Ako ima hipotermija, AED se ogranicuva na 3 obidi, se dodeka t ne porasne nad 300C
![Page 9: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/9.jpg)
ALS
• O2 , visok protok na maska
• CPAP ili neinvazivna ventilacija
• SpO2 , gasni analizi
• Intubacija (bez ventilacija)
• Nazogastricna sonda
• Se zagreva teloto
• i.v. topli tecnosti za korekcija na hipovolemija
![Page 10: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/10.jpg)
POSTRESUSCITACISKA GRIZA
• Rizik od ARDS kaj lica >72h submerzija
• ET intubacija: sedacija i kontrolirana ventilacija
• Tretman na pneumonija so antibiotici
• Terapiska hipotermija, 340C (komatozni pacienti)
• Barbiturati
• Monitoring na ICP
• Steroidi
![Page 11: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/11.jpg)
HIPOTERMIJA • UMERENA (32-350C)
• SREDNA (30-320C)
• SILNA (<300C)
• Deluva protektivno na mozokot po CA
• Na 180C mozokot moze da tolerira cirkulatoren arest 10x > otkolku na 370C
• Dilatirani pupili ne mora da bidat znak za smrt
(ne se potvrduva smrt dodeka teloto ne se stopli)
![Page 12: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/12.jpg)
TRETMAN
• ABCDE
• Airway , ET intubacija,
• O2 ventilacija, so topol vozduh 40-460C
• Palpiranje na arteriski puls
• EKG
• Dopler ultrazvuk (periferna cirkulacija)
• Ako nema puls – masaza na srce 30:2
![Page 13: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/13.jpg)
MERENJE NA TEMPERATURA:
• Ezofagealen termometar
• Termometar vo besika
• Rektalen termometar
• Timpanicen termometar
![Page 14: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/14.jpg)
• Hipotermicno srce moze da ne odgovara na terapija
• Potreben e pacing i defibrilacija
• Teloto treba da se zagree >300C
• >350C se davaat lekovi
• Se bara pricina za CA (4H i 4T)
• Se pravat gasni analizi, poniski se vrednostite kaj hipotermija
• Mozni se aritmii: VF/VT
• Se davaat 3 defibrilacii, pa se odlaga AED dodeka ne se zgolemi t do 300C
![Page 15: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/15.jpg)
ZAGREVANJE
• Pasivno nadvoresno
• Aktivno nadvoresno
• Akrivno vnatresno
• Se zagrevaat i.v. tecnosti
• Humidificirani gasovi
• Gastricna, peritonealna, pleuralna, lavaza na besika
• Topli tecnosti (400C)
• Ekstrakorporalno toplenje so parcijalen bypass
• CPR trae 65 min
![Page 16: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/16.jpg)
HIPERTERMIJA
• EGZOGENA
• ENDOGENA
• MALIGNA HIPERTERMIJA
![Page 17: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/17.jpg)
MALIGNA HIPERTERMIJA
• Ostetuvanje na muskulnata Ca2+ homeostaza
• Zivotozagrozuvacka kriza kaj genetski predisponirani lica na halogeni anestetici I depolarizantni miorelaksanti
![Page 18: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/18.jpg)
>40.60C – toploten udar
• Klasicen toploten udar kaj stari lica
• Toploten udar pri fizicki vezbi kaj mladi lica
• Smrtnost 10-50%
![Page 19: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/19.jpg)
Predisponiracki f-ri
• Dehidratacija
• Obezitas
• Alkohol
• Kardiovaskularni zaboluvanja
• Kozni zaboluvanja:
(psorijaza, ekcem, skleroderma, operkotini)
• Hipertireoidizam
• Feohromocitom
![Page 20: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/20.jpg)
Terapija
• Antiholinergici
• Dijamorfin
• Amfetamin
• Fenotijazini
• Simpatomimetici
• Ca2+ kanalski blokatori
• β blokatori
![Page 21: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/21.jpg)
KLINICKI MANIFESTACII
• t > 40.60C
• Topla, suva koza
• Kardiovaskularna dis-fcija
• Respiratorna dis-fcija (ARDS)
• CNS dis-fcija (slabost, koma)
• Bubrezna i jetrena dis-fcija
• Koagulopatija
• Rabdomioliza
![Page 22: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/22.jpg)
Diferencijalna Dg:
• Truenje so lekovi
• Apstinencijalen sindrom
• Serotonin sindrom
• Nevrolepticen maligen sindrom
• Sepsa
• CNS infekcija
• Tireoidna bura
• Feohromocitom
![Page 23: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/23.jpg)
TRETMAN
• ABCDE
Ladenje na pacientot:
• Ladni pijaloci, mraz
• Nadvoresno ladenje, potopuvanje vo studena voda
• Gastricna, peritonealna, pleuralna, lavaza na besika
• Studeni i.v. tecnosti
• Ekstrakorporalna cirkulacija
![Page 24: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/24.jpg)
MALIGNA HIPERTERMIJA – tretman
• Da se odstrani trigerot
• O2 terapija
• Da se koregira acidozata
• Da se koregiraat elektrolitnite abnormalnosti
• Dantrolen
• NSAIDs
![Page 25: DAVENJE - mednet.mk](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012520/619515d5ae534271e54ba972/html5/thumbnails/25.jpg)