curcuit theory
TRANSCRIPT
-
L THUYT MCH IN
Bin son: Cung Thnh LongB mn K thut o v Tin hc cng nghipKhoa inTrng i hc Bch Khoa H Ni
Bi ging
H Ni - 2006
-
Kt cu chng trnh:A. Hc k 1
Mch in tuyn tnh
B. Hc k 2
+ Mch in phi tuyn
+ L thuyt ng dy di
C. Hc k 3
L thuyt trng in t
-
Ti liu tham kho
[1]. PGS. Nguyn Bnh Thnh & cc cng s, C s k thutin (quyn 1, 2, 3), Nh xut bn i hc v trung hc chuynnghip (1971)
[2]. Norman Balabanian, Electric Circuits, McGraw-Hill, Inc (1998)
-
MCH C THNG S TP TRUNG
MCH IN TUYN TNH
Chng 1. Khi nim v m hnh mch in
Chng 2. c im ca mch in tuyn tnh ch xc lp iu ho
Chng 3. Phng php gii mch in tuyn tnh ch xc lp iu ho
Chng 4. Quan h tuyn tnh v cc hm truyn t ca mch in tuyn tnh
Chng 5. Mng mt ca v mng hai ca tuyn tnh
Chng 6. Mch in tuyn tnh vi kch thch chu k khng iu ha
Chng 7. Mch in ba pha
Chng 8. Mch in tuyn tnh ch qu
-
MCH C THNG S TP TRUNG
Chng I
KHI NIM V M HNH MCH IN
I.1. Hin tng in t - M hnh m t h thng in t
I.2. nh ngha v cc yu t hnh hc ca mch in
I.3. Cc phn t c bn ca mch in Kirchhoff
I.4. Hai nh lut Kirchhoff m t mch in
I.5. Graph Kirchhoff
I.6. Phn loi cc bi ton mch
-
KHI NIM V M HNH MCH IN
I.1. HIN TNG IN T - M HNH M T H THNG IN T
in t l hin tng t nhin, mt th hin ca vt cht di dngsng in t
M t cc h thng in t: m hnh mch v m hnh trng
u
i
TiNgunE(x,y,z,t)
H(x,y,z,t)
-
I.1. HIN TNG IN T - M HNH M T H THNG IN T
1. M hnh mch+ Ch c thng tin ti mt s hu hn im trong h thng
+ Cc phn t c bn: R, L, C, g
+ Da trn c s 2 nh lut thc nghim ca Kirchhoff
Vi m hnh mch, chng ta tp trung mi hin tng in t lin tc trongkhng gian vo mt phn t c th, do khng thy c hin tng truynsng trong h thng!
M hnh mch l m hnh gn ng ca qu trnh in t, b qua yu t khnggian
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.1. HIN TNG IN T - M HNH M T H THNG IN T
2. iu kin mch ho
Bc sng ca sng in t rt ln hn kch thc thit b in
dn in ca dy dn rt ln hn dn in ca mitrng ngoi
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.2. NH NGHA V CC YU T HNH HC CA MCH IN
1. nh nghaMch in:
+ mt tp hu hn cc phn t c bn l tng ghp vi nhau mtcch thch hp sao cho m t c truyn t nng lng in t
+ bin c trng: dng in v in p (trn cc phn t ca mch)
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.2. NH NGHA V CC YU T HNH HC CA MCH IN
2. Cc yu t hnh hc ca mch in
R1R3 R2
L1
L3
L2
C3e1
je2
i1 i2
i3
Cc phn t mch
Nhnh
Nt (nh)
Vng
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.3. CC PHN T C BN CA MCH IN KIRCHHOFF
Phn t c bn
+ i din cho mt hin tng in t trn vng xt
+ c biu din bng phn t mt ca
+ c 1 cp bin bin c trng dng in v in p trn ca
+ ni ti cc phn khc ca mch in qua ca.
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.3. CC PHN T C BN CA MCH IN KIRCHHOFF
1. in tr R, in dn g
R
i
u
+ in tr c trng cho qu trnh tiu tn trn vng xt
+ Quan h dng p:
+ n v: Ohm () v cc dn xut: k, M,Nu quan h u(i) l phi tuyn: in tr phi tuyn
Nu quan h u(i) l tuyn tnh: in tr tuyn tnh
u = Ri
+ Nghch o ca in tr R l in dn g. n v indn l Siemen (S)
( )ru u ir r=
i(A)
u(V)
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.3. CC PHN T C BN CA MCH IN KIRCHHOFF
2. in dung C
C
qi
u
u
qq(u)
+ in dung C c trng cho hin tng tch phng nnglng in trng trong vng xt
+ Quan h dng p:
+ tn s thp, in tch q ph thuc in p t vovng xt. a s quan h q(u) l tuyn tnh
+ Khi q(u) tuyn tnh: in dung C tuyn tnh
+ n v in dung: Farad (F) v cc dn xut ca F
, dqq q u iC dt = =
1u idtC
= ,q Cu= ,dui C dt=
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.3. CC PHN T C BN CA MCH IN KIRCHHOFF
3. in cm L
L
i
u
i
+ c trng cho hin tng tch phng nng lng ttrng trong vng xt
+ Quan h dng p: Khi (i) phi tuyn: in cm L l phi tuyn
Khi (i) tuyn tnh: in cm L l tuyn tnh
+ n v ca in cm: Henry (H) v cc dn xut
( ),i = du dt=
,Li = didt
u L=
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.3. CC PHN T C BN CA MCH IN KIRCHHOFF
4. H cm M
u2
u1i2i1 21
12
22
11
, ,1 1 1 2i i = ,2 2 1 2i i =
' ' ' '2 2 22 1 2 21 1 2 2
1 2
du i i M i L idt i i = = + = +
' ' ' '1 1 11 1 2 1 1 12 2
1 2
du i i L i M idt i i = = + = +
M12 = M21 = M gi l h s h cm gia 2 cun dy xc nh du ca in p h cm phi bit v tr khng gian ca cc cun dy
Khi nim cc tnh ca cc cun dy
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.3. CC PHN T C BN CA MCH IN KIRCHHOFF
4. H cm MNguyn tc: Khi chiu dng ging nhau vi mi cc tnh ca cc cun dyc lin h h cm th trong mi cun dy chiu t thng t cm v h cmtrng nhau.
*i1 L1
u1*
u2
L2 i2M
' '1 1 1 2u L i Mi= ' '2 2 2 1u L i Mi= +
Du ca in p t cm v h cm ph thuc vo chiu dngin p quy c tnh cho nhnh cha phn t h cm
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.3. CC PHN T C BN CA MCH IN KIRCHHOFF
5. Ngun p, ngun dng
e ik
j uk
5.1. Ngun p
-Ngun p c lp
-Ngun p ph thuc
5.2. Ngun dng
-Ngun dng c lp
-Ngun dng ph thuc
Thc t vnhnh khngc phpngn mch
ngun p, hmch ngun
dng!
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.3. CC PHN T C BN CA MCH IN KIRCHHOFF
6. M hnh phn t thc
+ tp hu hn cc phn t l tng ghp vi nhau 1 cch thch hp
R L
+ c nhiu m hnh tip cn mt phn t thc
+ sai s m hnh ho phn t thc:
MH TT = +
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.3. CC PHN T C BN CA MCH IN KIRCHHOFF
7. Vn trit tiu ngun trong mch
Ch trit tiu ngun trn s , phc v vic phn tch mch!
+ Ngun c lp:
- ngn mch ngun p
- h mch ngun dng
+ Ngun ph thuc:
- trit tiu nguyn nhn gy ra ngun ph thuc
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.4. HAI NH LUT KIRCHHOFF M T MCH IN
1. Lut Kirchhoff 1
i1
i2i3C
L
R
+ Pht biu:1
0n
kki
==
+ ngha: th hin tnh lin tc ca dngin qua mt mt kn (trng hp ring lqua mt nh ca mch)
2. Lut Kirchhoff 2
+ Pht biu: R1R4
L3C
L2e1 e2
10
m
kku
==
+ ngha: th hin tnh cht th ca qutrnh nng lng in t trong mt vngkn
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.4. HAI NH LUT KIRCHHOFF M T MCH IN
3. S phng trnh Kirchhoff c lp m t mch
R1R3 R2
L1
L3
L2
C3e1
je2
i1 i2
i3
Vi mch c n nhnh, d nh th:
-S phng trnh Kirchhoff 1 c lpl d -1 phng trnh
-S phng trnh Kirchhoff 2 c lpl n d + 1 phng trnh
Phn tch mch da trn h cc phng trnh Kirchhoff mt mch!
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.5. GRAPH KIRCHHOFF
**
e1 e5
R1
R2
R4 R5
R3
L2
L4
C3
j
i1 i2i3 i4 i5
12
3
4 5
+ nh ngha
+ Cy (ca Graph)
+ Cnh (s phng trnh K1 clp)
+ B cnh (s phng trnh K2 c lp)
+ Vit phng trnh K1 t Graph Kirchhoff
+ Vit phng trnh K2 t Graph Kirchhoff
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
I.6. PHN LOI CC BI TON MCH
+ Bi ton phn tch
+ Bi ton tng hp
KHI NIM V M HNH MCH IN
-
MCH C THNG S TP TRUNG
Chng IIC IM CA MCH IN TUYN TNH CH
XC LP IU HO
II.1. Khi nim chung
II.2. Hm iu ho v cc i lng c trng
II.3. Phn ng ca nhnh R, L, C, R-L-C vi kch thch iu ho
II.4. Quan h dng, p dng phc trn cc nhnh c bn R, L, C, R-L-C
II.5. Hai nh lut Kirchhoff dng phc
II.6. Cng sut
-
C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
II.1. KHI NIM CHUNG
+ Mch in tuyn tnh
+ Ch qu
+ Ch xc lp
+ Tn hiu dao ng iu ho
+ Mch in tuyn tnh ch xc lp iu ho
+ Tnh cht xp chng mch in tuyn tnh
-
II.2. HM IU HO V CC I LNG C TRNG
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45-1
-0.8
-0.6
-0.4
-0.2
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1
Im
Ti
Xt dng iu ho i(t) = Imsin(t + i)
- Bin dao ng cc i Im- Tn s gc
- Gc pha ban u i
-Gi tr hiu dng:
12 ,f fT
= =
2
0
12
TmII i dt
T= =
C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
-
II.3. C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
1. ch xc lp iu ho, trong mch tuyn tnh dng v p bin thin iuho cng tn s
1.1. Vi in tr
1.2. Vi in cm
( ) ( )sinm ii t I t = +
( ) ( ) ( )( ) 2 sin 2 sinR i uu t Ri t RI t U t = = + = +
( ) ( )2 cos 2 sin2L i i
diu t L LI t LI tdt
= = + = + + ( ) ( )2 sinL L uu t U t = +
C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
-
II.3. C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
1.3. Vi t in
( ) ( )1 1 2 sinC iu t idt I tC C = = + ( ) ( )1 12 cos 2 sin
2C i iu t I t I t
C C
= + = + ( ) ( )2 sinC uu t U t = +1.4. Vi mch RLC ni tip
( ) ( )1 2 sin udiu t Ri L idt U tdt C = + + = +
C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
-
II.3. C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
2. ch xc lp iu ho, cc i lng dng v p ch c trng bi haithng s l tr hiu dng v gc pha u. Do , c th biu din bng s phchoc vector.
i
j
a
b
Aja jb Ae + = cos ; sina A b A
2.1. S phc
= =
-Cc i lng vt l (dng, p, sc in ng, ngun dng): dng ch in hoa c du chm phatrn
- Cc gi tr tng tr, tng dn, dng ch in hoa
2.2. Biu din phc cc i lng in
C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
-
II.3. C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
2.2. Biu din phc cc i lng in
V d:
( ) ( )0 05 30 5 2 sin 30I i t t= = +( ) ( )45 050 50 2 sin 45jU e u t t= =
Chuyn h phng trnh vi phn thnh h phngtrnh i s tuyn tnh!
C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
-
II.3. C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
2.3. Quan h dng, p dng phc trn cc phn t R, L, C, RLC
Ri
uRRI
U
( )2 sinR iu Ri RI t = = +2.3.1. Phn t R
Biu din: iI I=Ta c: R i uU RI U RI = = =
C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
-
II.3. C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
2.3. Quan h dng, p dng phc trn cc phn t R, L, C, RLC
2.3.2. Phn t L
L
i
uL
Biu din iI I=Ta c 2 sin
2L idiu L LI tdt
= = + + Do :
2ij
L iU LI j LIe = + =
;L L L LU Z I Z j L jX= = = Vi ZL l tng tr phc ca in cm L, XL l cm khng
LU
I
LZ
C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
-
II.3. C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
2.3. Quan h dng, p dng phc trn cc phn t R, L, C, RLC
2.3.3. Phn t C
Biu diniI I=
Ta c1 1 2 sin
2C iu idt I t
C C
= = + Do :
21 1i ij jCU Ie j IeC C
= = 1
C C CU j I Z I jX IC= = = ZC l tng tr phc ca in dung C, XC l dung khng
CU CZ
IiCuC
C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
-
II.3. C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
2.3. Quan h dng, p dng phc trn cc phn t R, L, C, RLC
2.3.4. Phn t RLC
R L C
iu
R ZCZL
IU
1diu Ri L idtdt C
= + + ( )L C L CU RI jX I jX I R j X X I ZI= + = + =
Z l tng tr ca mch, X = XL XC l in khng
u
i
jj
jU UeZ Z eI Ie
= = =
2 2 ; XZ R X artgR
= + =
C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
-
2.3. C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
2.3. Quan h dng, p dng phc trn cc phn t R, L, C, RLC
2.3.4. Phn t RLC
RU
LU
CU
XU Ui
j
cosR Z = sinX Z =cosRU U =sinXU U =
Tam gic tng tr
Tam gic in p
Ch cc miquan h nyv tam giccng sut phn sau!
C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
-
II.4. LUT KIRCHHOFF DNG PHC
ch xc lp iu ho:
10
n
kk
I=
=
10
n
kkU
==
C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
-
II.5. CNG SUT
1. Cng sut tc thi: p =uiV d nhnh gm 3 phn t RLC ni tip
2 sin . 2 sin12 sin . 2 cos 2 sin . 2 cos
R L Cp p p p I t IR t
I t LI t I t I tC
= + + =+
( ) ( )2 21 cos 2 sin 2L Cp RI t I X X t = + 2. Cng sut tc dng
2
0 0 0
1 1 1T T Tr XP pdt p dt p dt RIT T T
= = + = 2 . .cos cosP RI ZI I UI = = =
n v: Wat(W)
v dn xut
C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
-
II.5. CNG SUT
3. Cng sut phn khng2 sin . . sinQ XI Z I I UI = = = VAr
4. Cng sut biu kin
S UI= VA2 2S P Q= +
4. Cng sut phc
S UI P jQ= = +
S
P
Q
C IM CA MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HO
-
MCH C THNG S TP TRUNG
Chng III
CC PHNG PHP PHN TCH MCH TUYN TNH CH XC LP IU HO
III.1. Khi nim chung
III.2. Phng php dng in nhnh
III.3. Phng php dng in vng
III.4. Phng php in th nh
III.5. Ba phng php c bn dng ma trn
-
III.1. KHI NIM CHUNG
- Da trn hai nh lut Kirchhoff
- Nguyn tc: i bin v bin i s mch
- Ba phng php c bn: dng nhnh, dng vng, th nh
Gii mchtrong minnh phc!
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.2. PHNG PHP DNG IN NHNH
1. Nguyn tc:
-Chn n l dng in cc nhnh
- Lp v gii h phng trnh i s trong minphc m t mch theo 2 nh lut Kirchhoff
2. Lu :
- V h cm (K2)
- V ngun dng (2 cch vit)
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.2. PHNG PHP DNG IN NHNH
3. V d
**
e1 e5
R1
R2
R4 R5
R3
L2
L4
C3
j
i1 i2i3 i4 i5
*
*Z1 Z2 Z4
Z5
Z3
J
1I 2I 3I
4I 5I
5E1EMZ
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.2. PHNG PHP DNG IN NHNH
3. V d
1 2 3 0I I I J + = 3 4 5 0I I I J + = 1 1 2 2 4 1MZ I Z I Z I E+ =
2 2 3 3 4 4 4 2 0M MZ I Z I Z I Z I Z I + + + = 2 4 4 5 5 5MZ I Z I Z I E + + =
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.3. PHNG PHP DNG IN VNG
1. Nguyn tc:
- Chn n l dng in khp kn cc vng c lp camch
- Vit phng trnh theo lut Kirchhoff 2 cho cc dngvng
2. Lu :
- V ngun dng
- V dng in nhnh
- V h cm
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.3. PHNG PHP DNG IN VNG
3. V d
*
*Z1 Z2 Z4
Z5
Z3
J
1I 2I 3I
4I 5I
5E1EMZ
- Xt mch nh hnh v trn
- Chiu vng chn nh cc mi tn m t trong hnh
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.3. PHNG PHP DNG IN VNG
3. V d
( ) ( )1 2 1 2 2 3 1v M v M vZ Z I Z Z I Z I E+ + = ( ) ( ) ( )2 1 2 3 4 2 4 3 32M v M v M vZ Z I Z Z Z Z I Z Z I JZ + + + + + + + =
( ) ( )1 4 2 4 5 3 5M v M v vZ I Z Z I Z Z I E + + + + =
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.4. PHNG PHP IN TH NH
1. Nguyn tc:
+ Chn n l th cc nh c lp. Vit (h) phng trnh K1 theoth cc nh chn
+ Gii (h) phng trnh thu c nghim l th cc nh c lp
+ Tnh dng in trong cc nhnh theo lut m tng qut
A BI EZ
ABU
Xt lut m:
ABZI E U = AB A BU = ( )A B A BEI Y EZ + = = +
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.4. PHNG PHP IN TH NH
2. Lu :
+ Khng tin s dng phng php in th nh chomch c h cm (khi gii tay)
3. V d
Xt mch in:
*
*Z1 Z2 Z4
Z5
Z3
J
1I 2I 3I
4I 5I
5E1EMZ
ZM = 0!
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.4. PHNG PHP IN TH NH
3. V d
Z1 Z2 Z4
Z5
Z3
J
1I 2I 3I
4I 5I
5E1E
A B
C
Chn 2 nh c lp: ,A B 0C = - Gc
1 1 1ACZ I U E+ = ( )11 1 1
1
AA
EI Y EZ = =
2 22
AAI YZ
= = 4 44
BBI YZ
= =
( )3 3 A BI Y = ( )5 5 5 BI Y E =
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.4. PHNG PHP IN TH NH
3. V d
Z1 Z2 Z4
Z5
Z3
J
1I 2I 3I
4I 5I
5E1E
A B
C
Phng trnh K1 cho 2 nh A v B:
1 2 3
3 4 5
0
0
I I I JI I I J
+ = + =
T c h phng trnh th nh:
( )( )
1 2 3 3 1 1
3 3 4 5 5 5
A B
A B
Y Y Y Y Y E J
Y Y Y Y Y E J
+ + = + + + + =
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.4. PHNG PHP IN TH NH
4. Tng qut
Mch c 2 nh c lp:
AA A AB B kA kA lAk l
AB A BB B nB nB mBn m
Y Y Y E J
Y Y Y E J
= + + = +
Mch c 3 nh c lp:
AA A AB B AC C kA kA lAk l
AB A BB B CB C mB mB nBm n
AC A CB B CC C hC hC gCh g
Y Y Y Y E J
Y Y Y Y E J
Y Y Y Y E J
= + + = + + = +
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.5. BA PHNG PHP C BN DNG MA TRN
Xt mch in nh hnh v:
*
*Z1 Z2 Z4
Z5
Z3
J
1I 2I 3I
4I 5I
5E1EMZ
A B
C
N A B C
1 1 0 -12 -1 0 13 -1 1 04 0 -1 15 0 1 -1
VN V1 V2 V3
1 1 0 02 1 -1 03 0 1 04 0 1 15 0 0 1
+ Bng s nhnh nh v ma trn nhnh nh A
+ Bng s nhnh vng v ma trn nhnh vng C CZ
A
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.5. BA PHNG PHP C BN DNG MA TRN
1. Vi ma trn nhnh nh A
+ Vector dng in nhnh nI+ Vector in p nhnh nU+ Vector sc in ng nhnh nE+ Vector th nh d+ Vector ngun dng nh dJ
( )( )
1
0 2n d
T n d
U A
A I J
= + =
1
2
...n
n
II
I
I
=
1
2
...n
n
UU
U
U
=
1
2
...n
n
EE
E
E
=
1
dd
...d
d
JJ
J
=
1
dd
...d
d
=
(1) Lut Ohm cho cc nhnh
(2) Lut Kirchhoff 1
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.5. BA PHNG PHP C BN DNG MA TRN
1. Vi ma trn nhnh nh A
Xt v d minh ha cho u bi, ta c:
1 01 01 1
0 10 1
A
=
1
5
000
n
E
E
E
=
1
2
3
4
5
n
II
I III
=
Ad
B
= d
JJ
J
=
1
2
3
4
5
n
UU
U UUU
=
1 2 3
3 4 5
00
0T n dI I I J
A I JI I I J
+ + = = +
1
2
3
4
5
A
A
d n A B
B
B
UU
A U UUU
= =
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.5. BA PHNG PHP C BN DNG MA TRN
2. Vi ma trn nhnh vng C
Cng vi cc vector lp vi ma trn nhnh nh A, ta lp thm:
+ Vector Jn:- Nhnh c ngun dng khp qua, cng chiu dng introng nhnh, ghi J; ngc chiu dng ghi - J
- Nhnh khng c ngun dng khp qua ghi 0
- Dng ma trn ct
+ Vector vI - Dng ma trn ct- Mi phn t l mt dng vng c lp chn+ Ta c: ( )
( )3
0 4n V n
T n
I CI J
C U
= +=
(3) chuyn i dng nhnh dng vng
(4) phng trnh Kirchhoff 2
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.5. BA PHNG PHP C BN DNG MA TRN
2. Vi ma trn nhnh vng C
V d, trong mch in xt u bi
1 0 01 1 00 1 00 1 10 0 1
C
=
1
2
3
v
v v
v
II I
I
=
00
00
nJ J
=
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.5. BA PHNG PHP C BN DNG MA TRN
3. Ma trn tng tr nhnh Z
+ Nguyn tc lp: Zkk tng tr trn cc nhnh
Zij tng tr h cm gia hai nhnh i v j
Chiu dng nhnh vo ccphn t h cm ngc nhau so vi cc cc cng tnh th zijmang du m!
+ Ta c:
( )5n n nU ZI E= (5) lut m cho nhnh c ngun
+ V d:
Z1 0 0 0 0
0 Z2 0 -ZM 0
0 0 Z3 0 0
0 -ZM 0 Z4 0
0 0 0 0 Z5
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.5. BA PHNG PHP C BN DNG MA TRN
4. H phng trnh dng nhnh dng ma trn
+ Phng trnh K1: kt qu (2)
+ Phng trnh K2: thay (5) vo (4) ta c 0T n n T n T nC ZI E C ZI C E = =
+ V ta c h phng trnh dng nhnh:
0T n d
T n T n
A I JC ZI C E
+ = = (6)
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.5. BA PHNG PHP C BN DNG MA TRN
5. H phng trnh dng vng dng ma trn
Thay (3) vo (6) ta c: ( )T v n T nC Z CI J C E+ = cng chnh l h phng trnh dng vng dng ma trn
T v T n T nC ZCI C E C ZJ=
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
III.5. BA PHNG PHP C BN DNG MA TRN
6. H phng trnh th nh dng ma trn
T (5): ( )1 1 1n n n n n n n n nU ZI E Z U I Z E I Z U E = = = +
Theo (1) n dU A= Thay vo (2) ta c: 1 1 0T n T n dA Z U A Z E J
+ + = (*)
Thay (1) vo (*) ta c phng trnh th nh:
1 1T d T n dA Z A A Z E J = +
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
-
CC PHNG PHP PHN TCH MCH IN TUYN TNH CH XC LP IU HA
III.5. BA PHNG PHP C BN DNG MA TRN
7. Lu
+ S dng Matlab gii mch in (chun b lm th nghim)
+ Cch vit dng ma trn cho php gii mch c h cm ddng theo c 3 phng php
-
MCH C THNG S TP TRUNG
Chng IVQUAN H TUYN TNH
V CC HM TUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.1. Khi nim
IV.2. Phng php xc nh h s truyn t trong QHTT
IV.3. Mt s hm truyn t thng gp
IV.4. Truyn t tng h v truyn t khng tng h
IV.5. Bin i tng ng s mch in
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.1. KHI NIM
Quan h tuyn tnh- Trong mch tuyn tnh, cc i lng dng, p nu coi mt nhm lkch thch, mt nhm l p ng th chng quan h tuyn tnh vinhau.
V d: ( )1 3 13 3 10I E Y E I= + 1I 2I
1U 2U1 11 1 12 2 10
2 21 1 22 2 20
U Z I Z I UU Z I Z I U
= + += + +
- H s trong quan h tuyn tnh: h s truyn t hay hm truyn t
- H s truyn t ph thuc kt cu mch, tn s ngun. Chng cth nguyn Ohm, Siemen hoc khng th nguyn
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.2. PHNG PHP XC NH H S TRUYN T TRONG QHTT
1. Xc nh hm truyn t trong quan h tuyn tnh (QHTT)
Nguyn tc: da vo 2 nh lut K1, K2
Phng php:
+ Phng php th nht: Vit phng trnh phc chomch ri gii tm cc h s QHTT (cc hm truyn t HT)
+ Phng php th hai: Xt cc ch c bit trongmch tm HT (thng l cc ch cho php xtQHTT on gin hn)
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
2. V d xc nh hm truyn t trong quan h tuyn tnh (QHTT)
Tm quan h: ( ) ( )1 1 2 3 1, ,I E E I E Dng tng qut: 1 11 1 12 2 10I Y E Y E I= + + Cch 1: Gii trc tip mch xc nh cc h s
+ Vit phng trnh th nh:
1E 2E
1Z 2Z
3Z
1I
3IA
1 1 2 2
1 2 3A
Y E Y EY Y Y
+= + + ( ) ( )1 2 3 1 21 1 1 1 2
1 2 3 1 2 3A
Y Y Y YYI Y E E EY Y Y Y Y Y
+= = + + + +
Do : ( )1 2 3 1 2
11 12 101 2 3 1 2 3
, , 0Y Y Y YYY Y IY Y Y Y Y Y
+= = =+ + + +
IV.2. PHNG PHP XC NH H S TRUYN T TRONG QHTT
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
2. V d xc nh hm truyn t trong quan h tuyn tnh (QHTT)
1E 2E
1Z 2Z
3Z
1I
3IA Cch 2: Xt cc ch c bit
+ Cho trit tiu 2 ngun p, t mch suy ra:
10 0I =+ Cho: 1 20, 0E E=
Khi , t phng trnh, ta c: 11 12 2 122
II Y E YE
= = T mch: 2 2
1 2 3A
Y EY Y Y
= + + V: 1 21 1 2
1 2 3A
YYI Y EY Y Y
= = + +
Do : 1 2121 2 3
YYYY Y Y= + +
IV.2. PHNG PHP XC NH H S TRUYN T TRONG QHTT
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
2. V d xc nh hm truyn t trong quan h tuyn tnh (QHTT)
1E 2E
1Z 2Z
3Z
1I
3IA Cch 2: Xt cc ch c bit
+ Cho: 1 20, 0E E = T phng trnh: 11 11 1 11
1
II Y E YE
= = T mch:
( ) ( )1 2 31 1 1 1 1 11 2 3 1 2 3
,A AY Y YY E I Y E E
Y Y Y Y Y Y += = =+ + + +
Do : ( )1 2 31
111 1 2 3
Y Y YIYE Y Y Y
+= = + +
Nguyn l xp chng mch in tuyn tnh
IV.2. PHNG PHP XC NH H S TRUYN T TRONG QHTT
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.3. MT S HM TRUYN T THNG GP
1. Tng dn vo ca mt nhnh
1E
1Z 2Z
3Z
1I
3IA
( )1 2 3111
1 1 2 3
Y Y YIYE Y Y Y
+= = + +
Y11 gi l tng dn vo ca nhnh 1
Tng qut:
nnn
n
IYE
= Vi iu kin cc ngun khc ca mch trit tiu
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.3. MT S HM TRUYN T THNG GP
2. Tng tr vo ca mt nhnh
1E
1Z 2Z
3Z
1I
3IA ( )1 1 2 311 11 1 2 3
Y Y YZ YY Y Y
+ += = +Tng qut:
0,
0,
n nnn k
n nl
E EZ E k nI I
J l
= = = =
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.3. MT S HM TRUYN T THNG GP
1E
1Z 2Z
3Z
1I
3IA
3. Tng dn tng h
331
1 0, 0IYE E J
= = =
ngha: kh nng gy dng trn nhnh 3 cangun trn nhnh 1
Tng qut:0, 0
llk
k
IYE E J
= = =
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.3. MT S HM TRUYN T THNG GP
4. Tng tr tng h
1E
1Z 2Z
3Z
1I
3IA
Ni chung: 1lk lkZ Y
1 113
3 3 0U UZI I E
= = =
Tng qut: ( ), 0; ,llk l kk
UZ J E l m kJ
= = = Zlk bng p truyn n cp ca l bi ngun dng Jk=1A ti ca k
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.4. TRUYN T TNG H V TRUYN T
KHNG TNG H
1E2I
1I 2E
Gi thit phn mch gia hai nhnh 1 v 2 khng cha ngun, ta c:
2 21 1I Y E= v 1 12 2I Y E= Nu 1 2E E= v 1 2I I= th 12 21Y Y=Khi , ni mch truyn t tng h, ngcli c mch truyn t khng tng h
ngha: Nu thun tin, c th o ngun t nhnh ny sang nhnh khc tnh dng khi gia 2 nhnh c quan h truyn t tng h.
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.4. TRUYN T TNG H V TRUYN T
KHNG TNG H
Mch cha cc phn t R, L, C, M tuyn tnh v cc ngunc lp th c tnh truyn t tng h.
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.5. BIN I TNG NG S MCH IN
1. Mc ch: gip vic tnh ton phn tch mch in n gin hn
2. Nguyn tc: dng in v in p trn ca ca phn mch trcv sau bin i phi gi nguyn gi tr
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.5. BIN I TNG NG S MCH IN
3. Mt s php bin i c bn
3.1. Bin i nhnh cc phn t mc ni tip
1Z 2Z nZ
UI
IU
Z
( )1 2 ... nU Z Z Z I= + + +
U ZI= 1n
kk
Z Z=
= EIU
UI 1E 2E nE
1
n
kk
E E=
=
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.5. BIN I TNG NG S MCH IN
3. Mt s php bin i c bn
3.2. Bin i cc nhnh khng ngun mc song song
1Z 2Z nZ
I
U
Z
I
U
1 2 n
U U UIZ Z Z
= + + +
UIZ
= 11 21 1 1 1 n
kkn
Y YZ Z Z Z == + + + =
Tng t cho cc ngun dng cng u vo hai nh xc nh no :
1
n
kk
J J=
=
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.5. BIN I TNG NG S MCH IN
3. Mt s php bin i c bn
V d:Cho mch in nh hnh v, tnh dng in trong cc nhnh ca mch?
U1Z 1I
2I 3I3Z2Z
1Z
23Z
1I
U
Bin i s mch in, ta c:
2 323
23 2 3 2 3
.1 1 1 Z ZZZ Z Z Z Z
= + = +
11 23
UIZ Z
= + 3 1
22 3
Z IIZ Z
= +
2 13
2 3
Z IIZ Z
= +
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.5. BIN I TNG NG S MCH IN
3. Mt s php bin i c bn
3.3. Bin i sao tam gic
13Z
23Z
12Z
1Z
2Z 3Z
:Y12 13
112 13 23
.Z ZZZ Z Z
= + +12 23
212 13 23
.Z ZZZ Z Z
= + +13 23
312 13 23
.Z ZZZ Z Z
= + +
:Y 1 2
12 1 23
Z ZZ Z ZZ
= + + 1 313 1 32
Z ZZ Z ZZ
= + +
2 323 2 3
1
Z ZZ Z ZZ
= + +
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.5. BIN I TNG NG S MCH IN
3. Mt s php bin i c bn
V d:
1E 5E
1Z2Z
3Z4Z
5Z
6Z
1I2I
3I
4I5I
6I
AB
C
Chuyn Z2, Z4, Z6 ni tam gic thnh nisao, mch s d phn tch hn.
2 6
2 4 6A
Z ZZZ Z Z
= + +2 4
2 4 6B
Z ZZZ Z Z
= + +4 6
2 4 6C
Z ZZZ Z Z
= + +
Mch s c dng:
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.5. BIN I TNG NG S MCH IN
3. Mt s php bin i c bn
V d:
Trong mch mi tm cc dng: , 1,3,5kI k =T tm nt cc dng: 2 4 6, ,I I I/
1 3AB AO OB A BU U U Z I Z I= + = +
22
ABUIZ
= 6 2 1I I I= 4 3 2I I I= 1E
5E1Z
3Z
5ZBZ
CZAZ
1I
3I5I
A
B
C
-
QUAN H TUYN TNH V CC HM TRUYN T CA MCH IN TUYN TNH
IV.5. BIN I TNG NG S MCH IN
3. Mt s php bin i c bn
3.4. Bin i tng ng cc nhnh song song cha ngun
J2Z
1Z
1EU
I
1I2I
UI Z
E
Ta c, trong s trc bin i:
11 2
1 2
E U UI I I J I JZ Z= + + = +
1
1 2 1
1 1 EI U JZ Z Z
= + + +
Trong s sau bin i:U EIZ Z
= +
Ta c: 1 2
1 1 1Z Z Z= + 1 1
1 1 2
Y E JEE Z JZ Y Y
+= + = +
-
MCH C THNG S TP TRUNG
Chng V.MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.1. Khi nim v mng mt ca Kirchhoff
V.2. Phng trnh c trng ca mng mt ca
V.3. nh l Thevenin v Norton
V.4. iu kin a cng sut cc i ra khi mng 1 ca
V.5. Khi nim v mng hai ca Kirchhoff
V.6. Cc dng phng trnh mng hai ca
V.7. Ghp ni cc mng hai ca
V.8. Mng hai ca hnh T v
V.9. Cc hm truyn t p v hm truyn t dng
V.10. Phn tch mch c cha phn t phc hp
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.1. KHI NIM V MNG MT CA KIRCHHOFF
1. nh ngha
+ Mng mt ca l mt phn ca mch in tn cng bng mt ca
+ Bin trng thi ca mng mt ca: cp bin dng v p trn ca
2. Phn loi
- Mng mt ca khng ngun
- Mng mt ca c ngun
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.2. PHNG TRNH C TRNG CA MNG MT CA
IU
+ Phng trnh c trng:0U ZI U= +
Z v U0 xc nh t 2 ch sau:
+ H mch ca, tm U0+ Ngn mch ca, tm Z 0 hU U=
0 h
ng ng
U UZI I
= = + Mng 1 ca khng ngun: thay tngng bng mt tng tr duy nht. (Xemli php bin i tng ng mch in)
+ Mng mt ca c ngun: thay tngng theo nh l Thevenin hoc Norton
Z
0U
IU
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.3. NH L THEVENIN V NH L NORTON
Z
0U
IU
1. nh l Thevenin
C th thay tng ng mng mt ca phctp, c ngun bng s my pht in ngin c tng tr trong bng tng tr vo camng 1 ca khi trit tiu cc ngun v sc inng bng in p trn ca ca mng khi hmch ngoi.
2. nh l Norton
C th thay tng ng mng mt ca cngun bng s my pht in ghp bi mtngun dng (bng dng ngn mch mng mtca) ni song song vi tng dn bng tng dnvo ca mng khi trit tiu cc ngun.
U
I
Y J
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.3. NH L THEVENIN V NH L NORTON
Z
0U
IU
U
I
Y J( )2I UY J=
( )0 1UUIZ Z
= : T (1) v (2), ta c ththy tnh tng ng ca hainh l v cch chuyn ithng s gia hai s Thevenin v Norton!
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.4. IU KIN A CNG SUT CC I RA KHI MNG MT CA
Nguyn tc: dng nh l Thevenin chuyn mng mt ca v s my pht tng ng n gin ni vi ti.
I
tZngZ
E
Cng sut:
( ) ( )2
2 22 2
tt t t
ng t ng t
rEP r I r EZ r r x x
= = = + + + P ln nht khi: ng tx x=
V: ( )2 0tt ng trd
dr r r
= + Tm c iu kin cng sut pht ln ti ln nht nh sau:
t ngZ Z=
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V d
5I
5Z
5EtdEtdZ
1Z2Z
3Z
4Z5Z
1E 5E
5IB
C
A
Cn tnh dng trong nhnh 5 ca mch in. p dng nh l Thevenina mch v dng hnh v pha bn phi.
( )4 3 1 2tdZ Z ss Z nt Z ssZ= 5 0
td BCE U I= =
( )2 3 4ACZ Z ss Z ntZ= 11
AC ACAC
EU ZZ Z
= +
43 4
ACBC td
UU E ZZ Z
= = +
tdE c th tnh nh sau:
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.5. KHI NIM V MNG HAI CA KIRCHHOFF
1. nh ngha
- L mt phn ca mch in tn cng bng hai ca Kirchhoff
- Bin trn ca: 1 1 2 2, , ,U I U I
1I 2I
1U 2U
2. Phn loi
- Mng hai ca c ngun v mng hai ca khng ngun
- Mng hai ca tuyn tnh v phi tuyn
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.6. CC DNG PHNG TRNH MNG HAI CA
1I 2I
1U 2UTrn c s quan h tuyn tnh, c th k ra6 dng phng trnh c bn
1. B s AKhng ngun: 10 10 0U I= = Dng ma trn:
101 211 12
21 221 2 10
UU UA AA AI I I
= +
1 11 2 12 2 10
1 21 2 22 2 10
U A U A I UI A U A I I
= + + = + +
Mng 2 ca tuyn tnh, tngh th det 1A =Xc nh b s c trng A qua cc ch : ngn mch ca 1, h mchca 2
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.6. CC DNG PHNG TRNH MNG HAI CA
2. B s B1I 2I
1U 2U2 11 1 12 1 202 21 1 22 1 20
U B U B I UI B U B I I
= + + = + +
202 111 12
21 222 1 20
UU UB BB BI I I
= +
Dng ma trn:1B A=
Xc nh b s B theo hai ch : ngn mch ca 1 v h mch ca 1
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.6. CC DNG PHNG TRNH MNG HAI CA
3. B s Z1I 2I
1U 2U1 11 1 12 2 102 21 1 22 2 20
U Z I Z I UU Z I Z I U
= + + = + +
Dng ma trn:
101 111 12
21 222 2 20
UU IZ ZZ ZU I U
= +
Mng khng ngun:
10 20 0U U= =
Mng hai ca tuyn tnh, tng h th: 12 21Z Z= Xc nh b s Z qua vic xt hai ch : h mch ca 1 v h mch ca 2
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.6. CC DNG PHNG TRNH MNG HAI CA
4. B s Y
1I 2I
1U 2U1 11 1 12 2 10
2 21 1 22 2 20
I Y U Y U II Y U Y U I
= + + = + +
Dng ma trn:
101 111 12
21 222 2 20
II UY YY YI U I
= +
1Y Z =
Xc nh b s Y qua vic xt hai ch : ngn mch ca 1 v ngnmch ca 2
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.6. CC DNG PHNG TRNH MNG HAI CA
5. B s H
1I 2I
1U 2U1 11 1 12 2 10
2 21 1 22 2 20
U H I H U UI H I H U I
= + + = + +
Dng ma trn:
101 111 12
21 222 2 20
UU IH HH HI U I
= +
Xc nh b s H qua hai ch : h mch ca 1 v ngn mch ca 2
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.6. CC DNG PHNG TRNH MNG HAI CA
6. B s G
1I 2I
1U 2U 1 11 1 12 2 102 21 1 22 2 20
I G U G I IU G U G I U
= + + = + +
Dng ma trn
101 111 12
21 222 2 20
II UG GG GU I U
= +
Xc nh b s G qua hai ch : ngn mch ca 1 v h mch ca 2
1G H =
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.6. CC DNG PHNG TRNH MNG HAI CA
7. Nhn xt
- Mi mng 2 ca c mt b s c nh, ph thuc vo kt cu v thng sca mch.
- Mng 2 ca c ngun, khng tng h c 6 h s c lp
- Mng 2 ca khng ngun, khng tng h c 4 h s c lp
- Mng 2 ca khng ngun, tng h c 3 h s c lp ( Z12 = Z21, detA = 1)
- Mng 2 ca i xng c 2 h s c lp
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.6. CC DNG PHNG TRNH MNG HAI CA
8. V dXc nh b s Z ca mng 2 cahnh bn?
Phng trnh tng qut:
1I 2I
1U 2U1Z
2Z
E
1 11 1 12 2 10
2 21 1 22 2 20
U Z I Z I UU Z I Z I U
= + + = + +
Xc nh qua 3 ch :
+ H mch 2 ca 1 2 0I I= = 10 1
20 2
0U UU U E
Ta c:
= = = =
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.6. CC DNG PHNG TRNH MNG HAI CA
8. V d
1I 2I
1U 2U1Z
2Z
E
1 0I+ H mch ca 1: =- T phng trnh, ta c:
112
1 12 2 2
2 22 2 222
2
UZU Z I IU Z I E U EZ
I
= = = + =
- T mch, tm 1 2,U I ( )1 222 1 1 2
1 2 1 2
,Z U EU EI U Z I
Z Z Z Z= = =+ +
Do : 1 212 1 22 1 22 2
,U U EZ Z Z Z ZI I
= = = = +
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.6. CC DNG PHNG TRNH MNG HAI CA
8. V d
1I 2I
1U 2U1Z
2Z
E
+ H mch ca 2: 2 0I =- T phng trnh, ta c:
( )1
1111 11 1
22 21 121
1
UZ IU Z IU EU Z I E Z I
= = = + =
- T mch, tm 2 1,U I
12 1 1 1
1
, UU Z I E IZ
= + =
Do : 1 2 1 111 1 21 11 1 1
,U U E Z I E EZ Z Z ZI I I
+ = = = = =
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.6. CC DNG PHNG TRNH MNG HAI CA
8. V d
1I 2I
1U 2U1Z
2Z
E
B s Z ca mng 2 ca hnh bntm c nh sau:
1 11 1
1 1 22 2
0U IZ ZZ Z Z EU I
= + +
Lu :T dng phng trnh ny c th suy ra dngphng trnh khc ca mng 2 ca
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.7. GHP NI CC MNG HAI CA
1. Ni xu chui
1I 2I1U 2U1A 2A
1I 2I
1U 2UA
1 2.A A A=
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.7. GHP NI CC MNG HAI CA
2. Ni ni tip
1I 2I
1I 2I1U
2U
2Z
1Z1I 2I
1U 2UZ
1 2Z Z Z= +
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.7. GHP NI CC MNG HAI CA
3. Ni song song
1I 2I1U 2U
1I 2I
1U 2U
1Y
2Y
1I 2I
1U 2UY
1 2Y Y Y= +
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.8. MNG HAI CA HNH T V
1U 2UnZ
1dZ 2dZ1I 2I Tnh b s A ca mng 2 ca hnh T. Phng trnh b s A:
1 11 2 12 2
1 21 2 22 2
U A U A II A U A I
= + = +
H mch ca 2:
T mch, ta c: 111 2 11 1
, nnd n d n
U ZUI U I ZZ Z Z Z
= = =+ +
Do : 11112
1 dn
ZUAU Z
= = + 1212
1
n
IAU Z
= =
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.8. MNG HAI CA HNH T V
1U 2UnZ
1dZ 2dZ1I 2I Ngn mch ca 2:T mch, ta c:
( )2 111
2 1 2 1 21
2
n d
n d d n d n d dd
n d
Z Z UUI Z Z Z Z Z Z Z ZZZ Z
+= = + ++ +
12
1 2 1 2
n
d n d n d d
Z UIZ Z Z Z Z Z
= + +
Do : 1 2112 1 22
d dd d
n
Z ZUA Z ZI Z
= = + +21
222
1 dn
ZIAI Z
= = +
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.8. MNG HAI CA HNH T V
1U 2UnZ
1dZ 2dZ1I 2I 1 1 21 2
2
1
1 1
d d dd d
n n
d
n n
Z Z ZZ ZZ Z
AZ
Z Z
+ + + = + C th thay mng hai ca Kirchhoff bt k cng b s A ca n bng 1 mng hnh T tng ng, vi cc thng s nh sau:
21
1nZ A= ( )1 11
21
1 1dZ AA= ( )2 22
21
1 1dZ AA=
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.8. MNG HAI CA HNH T V
1nZ 2nZ
dZ
1U 2U
Mng hnh
C th thay tng ng mng 2 ca Kirchoff khng ngun bt kvi b s A ca n bng mng hnh . Trong :
12dZ A= 12122 1
nAZ
A=
122
11 1n
AZA
=
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.9. CC HM TRUYN T P V HM TRUYN T DNG
Khi quan tm n vic truyn tn hiu i l mt trong hai trng thidng hay p trn ca v qu trnh truyn chng i qua mng, khi ch cn xt cc hm truyn t (khng cn xt c h 2 phng trnhvi 4 thng s c trng ca mng)
+ Hm truyn t p: 2
1u
UKU
=
+ Hm truyn t dng: 2
1i
IKI
=
+ Quan h cng sut: 2
1s
SKS
=
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.9. CC HM TRUYN T P V HM TRUYN T DNG
+ Khi ti bin thin th cc hm truyn t ph thuc vo c thng sca mng v ti
2 2
1 21 2 22 2 21 2 22
1i
I IKI A U A I A Z A
= = =+ +
2 2 2 2
1 11 2 2 12 2 11 2 12u
U I Z ZKU A I Z A I A Z A
= = =+ +
2 2 2
1 11s u i
S U IK K KU IS
= = =
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.9. CC HM TRUYN T P V HM TRUYN T DNG
Khi quan tm ti vic trao i nng lng tn hiu vi mch ngoi, khng xt s truyn t gia hai ca, ta cn dng khi nim tng trvo ca mng.
1U 2U2Z1I 2I1vZ1 11 2 121
1 21 2 22v
U A Z AZI A Z A
+= = +
+ Tng tr vo ngn mch v h mch
+ Ha hp ngun v ti bng mng hai ca
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.9. PHN TCH MCH CHA PHN T PHC HP
Vi mng mt ca:
S dng nh l Thevenin v Norton
Vi mng hai ca:
S dng b s Y, Z v da vo h phng trnh c trng camng gii (thay th bng ngun dng v ngun p ph thuc)
+ Dng phng php th nh cho ngun dng
+ Dng phng php dng vng cho ngun p
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.9. PHN TCH MCH CHA PHN T PHC HP
Khuych i thut ton:
+
- in tr vo
- in tr ra
- H s khuych i trong
S thay th tng ng:
+
vR
rR
( ) + +
-
MNG MT CA V MNG HAI CA TUYN TNH
V.9. PHN TCH MCH CHA PHN T PHC HP
S thay th ca khuych i mc vi sai:
+
rR
( ) + vR
vR
-
MCH C THNG S TP TRUNG
Chng VIMCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K
KHNG IU HA
VI.1. Nguyn tc chung
VI.2. Gii mch in c kch thch mt chiu
VI.3. Tr hiu dng v cng sut ca hm chu k
VI.4. V d p dng
VI.5. Ph tn ca hm chu k khng iu ha
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.1. NGUYN TC CHUNG
- Thc t cn tnh mch in c kch thch chu k khng sin (hthng in c cu chnh lu c ln, h quang in, bin tn,)
- Phng php gii:
+ Phn tch ngun chu k thnh tng cc thnh phniu ha (khc tn s)
( ) ( ) ( )2 sinT k k ke t e t E k t = = + + Cho tng thnh phn kch thch tc ng, tnh p ngca mch
+ Tng hp kt qu ( ) ( )ki t i t= ( ) ( )ku t u t=
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.1. NGUYN TC CHUNG
- Ngun chu k c chuyn sang thnh tng cc tn hiu iuha da vo chui Fourier
( ) ( )0 k1
os k t+ck kmk
f t f F c =
= +k Z + - Tn s s bn ca cc thnh phn iu ha
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.2. GII MCH IN C KCH THCH MT CHIU
1. c im ca mch mt chiu
+ Ngun mt chiu: gi tr khng i theo thi gian
+ ch xc lp:
0, 0di dudt dt= =
Do : R0I0 0U RI=
L0I 00 0L
dIU Ldt
= =
0I C0 0C
duI Cdt
= =
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.2. GII MCH IN C KCH THCH MT CHIU
2. Cch gii mch in mt chiu ch xc lp
+ B qua nhnh cha t khi gii mch
+ B qua cun cm trong nhnh cha cun cm
+ Mch ch cn cc phn t in tr
+ H phng trnh lp theo phng php dng nhnh, dng vng, th nh DNG I S
+ Cc php bin i mch vn ng cho mch mt chiu
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.3. TR HIU DNG V CNG SUT CA HM CHU K
1. Tr hiu dng
Vi dng in: ( ) ( ) ( )2 sink k kk k
i t i t I k t = = + ( ) 22
0 0
1 1 2 sinT T
k kI i dt I k t dtT T = = +
2 2
0 0
1 1T Tk k l k
kI i dt i i dt I
T T= + =
Tng t: 2k
kU U= 2k
kE E=
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.3. TR HIU DNG V CNG SUT CA HM CHU K
2. Cng sut
Cng sut a vo phn t:
TuTi
0 0
1 1T TT T k kP u i dt u i dtT T
= =
0 0
1 1T Tk k k l kP u i dt u i dt PT T
= + =
+ H s mo:
2
1
1
kk
meo
IK
I=
+ H s nh: mdinhIKI
=
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.4. V D P DNG
1. V d th nht
A
VR L
Cu
( )020 100 2 sin 314 20 2 sin 3.314 20u t t V= + + 610 ; 0,1 ; 10R L H C F= = =
Tnh s ch ca ampemet, vonmet v cng sutngun?
Gii
+ Cho thnh phn mt chiu tc ng:
Do C h mch nn: 0 0I A= 0 0CU V= 0 0 0P U I=+ Cho thnh phn xoay chiu th nht tc ng: ( )314 /rad s =
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.4. V D P DNG
1. V d th nht
R
1U
j L1jC
11Z R j LC
= +
01 100 0U = (
11
1
UIZ
= 1 11CU j IC= { }1 1 1ReuP U I= + Cho thnh phn xoay chiu th hai tc ng ( )3.314 /rad s =
S tnh ton vn nh trn nhng tng tr ca cun cm v t C thay i
03 20 20U V= ( 3 3
3
1Z R j LC
= +
33
3
UIZ
=
3 33
1CU j IC= { }3 3 3ReuP U I=
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.4. V D P DNG
1. V d th nht
+ Tng hp kt qu:
- S ch ca ampemet:0 1 3 1 3I I I I I I= + + = +
- S ch ca vonmet: 0 1 3c C C CU U U U= + +
- Cng sut tc dng ca ngun:
0 1 3 1 3u u u u u uP P P P P P= + + = +
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.4. V D P DNG
2. V d th hai
V
A
1e3e
1R2R 3R
1L
2C
2i1i 3i
31 10 100 2 sin10e t= + ( ) ( )3 0 3 03 220 2 sin 10 20 150 2 sin 3.10 40e t t= + +
V
41 1 2 2 3100 ; 0, 2 ; 50 ; 10 ; 50R L H R C F R
V
= = = = = Tnh s ch ca vonmet, ampemet, ( )3 1 3, , ?e ei t P P
+ Cho thnh phn mt chiu tc ng:
Gii
1020 10 30
1 3
0 ; EI A I IR R
= = = + 0 30 3CU I R= 10 10 10 30; 0E EP E I P= =
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.4. V D P DNG
2. V d th hai
+ Cho thnh phn xoay chiu th nht tc ng: ( )310 /rad s =
1R2R 3R
31E11E
21I31I11I 11LZ
21CZ
A11 11 31 31
111 21 31
AY E Y EY Y Y
+= + +
( )11 11 11 1AI Y E = 21 21 1AI Y = ( )31 31 31 1AI Y E = 11 21 21C CU Z I= { }11 11 11ReEP E I= { }31 31 31ReEP E I=
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.4. V D P DNG
2. V d th hai
1R2R 3R
33E23CZ
33I13LZ13I23I
+ Cho thnh phn xoay chiu th hai tc ng ( )33.10 /rad s =33 33
313 23 33
AY E
Y Y Y = + +
13 13 3AI Y = 23 23 3AI Y = ( )33 33 33 3AI Y E = 23 23 33C CU Z I= 13 0EP = { }33 33 33ReEP E I=
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.4. V D P DNG
2. V d th hai
+ Tng hp kt qu:
- S ch ca ampemet: 2 2 21 10 11 13I I I I= + +- S ch ca vonmet: 2 2 2
20 21 23C C C CU U U U= + +( )- Gi tr tc thi ca dng in i3: ( ) ( )3 30 31 33i t I i t i t= + +
1 10 11- Cng sut cc ngun: E E EP P P= +3 31 33E E EP P P= +
A
AV
WW
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.5. PH TN CA HM CHU K KHNG IU HA
1. Ph bin v ph pha
- Tn hiu chu k c phn tch thnh: ( ) ( )k0
os k t+kmf t F c
=,km kF phn b theo tn s v ph thuc vo dng ca ( )f t
( ) ( ),km km k kF F = = c gi l ph bin v ph pha ca hm chu k- Vi cc hm chu k: Fkm(), km() c gi tr khc khng ti cc im rirc k trn trc tn s, ta gi l ph vch hay ph gin on.
- Tn hiu khng chu k (xung n hoc tn hiu hng), c th coi T, do 0. Cc vch ph xt nhau, phn b lin tc theo tn s, ta c ph chay ph lin tc.
- Vi cc tn hiu chu k dng i xng qua trc thi gian, chui Fourier khng c thnh phn iu ha chn, ph s trit tiu cc im 2k
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.5. PH TN CA HM CHU K KHNG IU HA
2. Dng phc ca ph
+ Tn hiu biu din di dng ph tn qua cc cp ph: ( ) ( ),km kF k k + mi tn s k, ph tn xc nh bng mt cp: ,km kF
Biu din cc cp s module gc pha ny di dng phc. Cc gi tr nyphn b ri rc theo tn s, to thnh ph tn phc.
kjkm kmF F e
=( ) ( )0 k 0
1 1 1
1 1os k t+2 2
k kj jjk t jk tkm km kmf t f F c f F e e F e e
= + = + + ( ) 1 1
2 2kj jk t jk t
km kmf t F e e F e
= = ( )*
(*) l cng thc lin h gia hm thi gian v ph tn ca n
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.5. PH TN CA HM CHU K KHNG IU HA
2. Dng phc ca ph
( ) 1 12 2
kj jk t jk tkm kmf t F e e F e
= = ( )*( )* c gi tr phc ri rc theo tn s . Tr tuyt i ca moule
hm s l ph bin , cn argumen l ph pha.
Quy c: 00
12
jomF e f
=
0 0 02 ; 0mF f = =
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
VI.5. PH TN CA HM CHU K KHNG IU HA
3. Tnh ph phc theo tn hiu cho
Nhn hai v ca (*) vijk te
ly tch phn trong mt chu k:
( ) ( )2 20 0
1 1 12 2
j l k tjk tkm km
lf t e d t F d t F e d t
=
= +
( )20
1 jk tkmF f t e d t
= ( )*
-
MCH IN TUYN TNH VI KCH THCH CHU K KHNG IU HA
Chng VII.MCH IN BA PHA
VII.1. Khi nim v h thng ba pha
VII.2. Mch ba pha c ti tnh i xng
VII.3. Mch ba pha c ti tnh khng i xng
VII.4. o cng sut mch ba pha
VII.5. Phng php cc thnh phn i xng
-
MCH IN BA PHA
VII.1. KHI NIM V H THNG BA PHA
N
+
+
+
SA X
B
Y C
Z
- H thng in ba pha c s dng rng ri
- H thng ba pha gm ngun ba pha v ti ba pha
- Ngun ba pha gm 3 sc in ng mt pha, c to bi my pht in 3 pha.
1. Cu to ca my pht in ba pha:
+ Stato: hnh tr rng, ghp t cc l thp kthut in, t 3 cun dy AX, BY,CZ, lchnhau i mt mt gc 1200
+ Roto: hnh tr, l nam chm in nui bngngun mt chiu, quay t do trong lng stato
-
MCH IN BA PHA
VII.1. KHI NIM V H THNG BA PHA
N
+
+
+
SA X
B
Y C
Z
Khi roto quay, trong cc dy A, B, C xut hin cc sc in ngxoay chiu
( )AAX:e 2 sinAt E t=( ) ( )0BBY:e 2 sin 120Bt E t= ( ) ( )0: 2 sin 240C CCZ e t E t=
A B CE E E= =
-
MCH IN BA PHA
VII.1. KHI NIM V H THNG BA PHA
2. M hnh ni ngun ba pha (c ti)
Ae
Be
Ce CZ
BZ
AZA
B
C
X
Y
Z
+ y l m hnh ni ring bit bapha
+ Thc t ngi ta ni sao (Y) hoc tam gic () c pha ngun vti
-
MCH IN BA PHA
VII.1. KHI NIM V H THNG BA PHA
Ni dy h thng ba pha
- Ni sao:AZ
BZ
CZ
ABC
X Y Z
- Ni tam gic:A
B CX Y
Z
ABZ ACZ
BCZ
-
MCH IN BA PHA
VII.1. KHI NIM V H THNG BA PHA
3. Biu din phc cc s ngun ba pha
AE
BECE
o
0
Vi ngun i xng th:
jA AE E e=
0120jB AE E e
= 0240j
C AE E e=
V do : 0A B CE E E+ + = + Xt mch ba pha tuyn tnh ch XLH
+ Ba phng php c bn bit vn c th dng gii mch ba pha
-
MCH IN BA PHA
VII.1. KHI NIM V H THNG BA PHA
4. Khi nim ti tnh v ti ng
+ Ti tnh: gi tr hon ton xc nh, khng ph thuc votnh cht ca ngun
+ Ti ng: gi tr thay i ty theo tnh bt i xng cangun. Chng c gi tr xc nh khi t di cc ngun ixng. (C phng php gii ring cho mch ba pha ti ng)
-
MCH IN BA PHA
VII.2. MCH BA PHA I XNG, TI TNH
1. c im
+ Mch ba pha i xng l mch c c ngun v ti i xng
0,A B C A B CE E E E E E+ + = = = A B CZ Z Z= =
+ c im:
- Bit dng, p trn mt pha c th suy ra cc i lngtng ng trn cc pha cn li
- Mi lin h gia dng, p:
-
MCH IN BA PHA
VII.2. MCH BA PHA I XNG, TI TNH
1. c im
* Mch ba pha i xng u Y-Y: AZ
BZ
CZ
ABC
X Y Z d fI I= 0303 jd fU U e=
* Mch ba pha i xng u -:
d fU U= 0303 jd fI I e
= A
B CX Y
Z
ABZ ACZ
BCZ
fIdI
dU
-
MCH IN BA PHA
VII.2. MCH BA PHA I XNG, TI TNH
2. Phng php phn tch
- Tch ring tng pha tnh do th cc im trung tnh bng nhau
2.1. V d 1
AZ
BZ
CZO
AEBE
CE
AIBI
CI1O
NZ NI
Cho mch in nh hnh bn. Tnhdng, p trn cc pha ca ti vcng sut ngun?
Gii
( )1
03A B CA A B B C C
OA B C N N
Y E E EY E Y E Y EY Y Y Y Y Y
+ ++ += = =+ + + +
-
MCH IN BA PHA
VII.2. MCH BA PHA I XNG, TI TNH
2.1. V d 1
AZ
BZ
CZO
AEBE
CE
AIBI
CI1O
NZ NI
Nh vy, th O v O1 bng nhau. C th ni bng dy khng tr khnghai im v tch ring tng pha tnh.
1OOAE Z AI
AA
EIZ
= 0 0120 240;j jB A C AI I e I I e = = Cng sut ngun: { }3 3ReE A A AP P E= = I (v mch ba pha i xng)
-
MCH IN BA PHA
VII.2. MCH BA PHA I XNG, TI TNH
2.2. V d 2
O
AEBE
CE
AIBI
CI
dZ
dZ
dZ
2Z2Z 2Z
1CI2CI
2O
13Z13Z13Z
A
BC
Cho mch ba pha i xng nh hnh v trn. Tnh in p ri trn dy, cng sut tiu tn trn cc b ti mt v hai?
-
MCH IN BA PHA
VII.2. MCH BA PHA I XNG, TI TNH
2.2. V d 2
O
AEBE
CE
AIBI
CI
dZ
dZ
dZ
1Z
1Z
1Z
2Z2Z 2Z
1CI2CI
1O
2O
Dng bin i Y-, amch v dng nh hnh bn
Chp cc im trung tnh v tch ring tng pha tnh.
-
MCH IN BA PHA
VII.2. MCH BA PHA I XNG, TI TNH
2.2. V d 2
O AE AI dZ 1Z
2Z1O
2O
1AI2AI
A
Gi s tnh cho pha A:
1 2
1 2
AA
d
EI Z ZZZ Z
=+ +
dA d AU Z I=
T suy ra: ;B CI I
St p trn dy:
Dng in trn cc nhnh: 11
;A dAAE UI
Z= 2
2
;A dAAE UI
Z=
-
MCH IN BA PHA
VII.2. MCH BA PHA I XNG, TI TNH
2.2. V d 2
Cng sut tiu tn trn b ti th nht:
{ }1 1 1 1 13 3Ret A A A AP P Z I I= = Cng sut tiu tn trn b ti th nht:{ }2 2 2 2 23 3Ret A A A AP P Z I I= =
-
MCH IN BA PHA
VII.3. MCH BA PHA KHNG I XNG, TI TNH
1. Nguyn tc
- Phn tch mch ging nh mch in tuyn tnh c nhiungun kch thch ch XLH
- Thng c gng bin i v dng mc Y-Y, ri dngphng php th nh gii
2. V dCho mch in:
dZ
dZ
dZZZ Z
A
B
C
A
BC
040
220V 220V
-
MCH IN BA PHA
VII.3. MCH BA PHA KHNG I XNG, TI TNH
2. V d
Ngun ba pha khng i xng, cho di dng tam gic in pdy. Tnh cng sut tiu tn trn ti?
Gii
+ Chuyn ngun d cho v dng cc in p pha, trung tnh gi chntrng im A. Ta c:
0 00; 220 0 ; 220 40A B BA C CAE E U E U= = = = = ( (+ Chuyn ti ni thnh ni Y, ta c s nh sau:
-
MCH IN BA PHA
VII.3. MCH BA PHA KHNG I XNG, TI TNH
2. V d
dZ
dZ
dZ
tdZ
tdZ
tdZ1OO
BE
CE
+ T mch hnh bn, c th dngcc phng php phn tch mch bit gii. Nn dng th nh
+ Tnh dng trong cc nhnh
+ T tnh cng sut tiu tntrn ti
+ Ch : Tnh dng in qua cc ti ni tam gic?
-
MCH IN BA PHA
VII.4. O CNG SUT MCH BA PHA
1. Nguyn tco, tnh ri cng cng sut tng pha li
A B Cos os osA A B B C C A B CP U I c U I c U I c P P P = + + = + +A B Csin sin sinA A B B C C A B CQ U I U I U I Q Q Q = + + = + +
A A B B C CS U I U I U I P jQ= + + = +
2. Vi mch ba pha i xng: ch cn o trn mt pha ri suy ra c ba pha
A3 3 osA f fP P U I c = =A3 3 sinA f fQ Q U I = =
Thng tnh theo cc in p v dng in dy (cho c u Y v )
3 osd dP U I c =3 sind dQ U I =
-
MCH IN BA PHA
VII.4. O CNG SUT MCH BA PHA
3. Mch ba pha ba dy: dng phng php 2 wattmet
W
W**
*
*
A
B
C
AI
BI { } { } Re Retai AC A BC BP U I U I= + Vi mch ba pha 4 dy khng i xng: dng 3 wattmet
W
W**
*
*
A
C
AI
BI
W*
*
B
N
AZ
BZ
CZCI
-
MCH IN BA PHA
VII.4. PHNG PHP CC THNH PHN I XNG
+ Dng gii mch in ba pha c ti ng
+ Th nghim thc t: gi tr ca ti ng l tnh i vi mi thnhphn i xng ca ngun
+ Phng php phn tch mch ba pha c ti ng:
- Phn tch ngun ba pha KX thnh cc thnh phn i xng
- Gi mch ba pha X vi tng thnh phn ngun X
- Xp chng kt qu
-
MCH IN BA PHA
VII.4. PHNG PHP CC THNH PHN I XNG
1. Phn tch ngun ba pha KX thnh cc TPX
+ Phn tch thnh cc thnh phn X thun, nghch v zero
o2AU
2CU2BUo
1BU
1AU
1CU 0CU0B
U0AU
1 2 0
1 2 0
1 2 0
A A A A
B B B B
C C C C
U U U UU U U UU U U U
= + + = + + = + +
( )1
-
MCH IN BA PHA
VII.4. PHNG PHP CC THNH PHN I XNG
1. Phn tch ngun ba pha KX thnh cc TPX
+ t ton t xoay 01 120a = (1
1 12
1 1
A
B A
C A
UU aUU a U
==
- H X thun: -H X nghch:2
22 2
2 2
A
B A
C A
UU a UU aU
==
- H X zero:0
0 0
0 0
A
B A
C A
UU UU U
==
- H thng 3 pha KX c biu din:1 2 0
21 2 0
21 2 0
A A A A
B A A A
C A A A
U U U UU aU a U UU a U aU U
= + += + += + +
( )2
-
MCH IN BA PHA
VII.4. PHNG PHP CC THNH PHN I XNG
1. Phn tch ngun ba pha KX thnh cc TPX
+ Tm c cc thnh phn i xng thun, nghch, zero ca pha A:
( )0 13A A B CU U U U= + + ( )22 13A A B CU U aU a U= + + ( )21 13A A B CU U a U aU= + +
+ Cc pha cn li:
21 2 0 1 2 0B B B B A A AU U U U aU a U U= + + = + +
21 2 0 1 2 0C C C C A A AU U U U a U aU U= + + = + +
-
MCH IN BA PHA
VII.4. PHNG PHP CC THNH PHN I XNG
2. V d
+ Phn tch ngun ba pha khng i xng thnh cc thnh phn i xng
+ Gii bi ton mch ba pha KX, ti ng
(xt k hn trong gi bi tp)
-
MCH C THNG S TP TRUNG
Chng VIII
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.1. Khi nim
VIII.2. Cc gi thit n gin ha m hnh qu trnh qu (QTQ)
VIII.3. Biu din hm theo thi gian v m rng tnh kh vi ca hm s
VIII.4. S kin v phng php tnh s kin
VIII.5. Phng php tch phn kinh in
VIII.6. Phng php tch phn Duyamen
VIII.7. Phng php hm Green
VIII.8. Phng php ton t Laplace
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.1. KHI NIM
U
K R L
i
UR
i
t
0
0L
L
WW
+
+ Thc t vn hnh thit b in: thay i t ngt kt cu v thngs mch, dn ti thay i v quylut phn b nng lng in t
+ Sau thi im thay i t ngtv kt cu v thng s: mch tinti trng thi xc lp no, qutrnh din ra nhanh hay chm
=
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.1. KHI NIM
1. nh ngha QTQ
L qu trnh xy ra trong mch k t sau khi c s thay it ngt v kt cu v thng s ca n
2. S tn ti ca QTQ
+ Do h thng cha cc phn t c qun tnh nng lng
+ Trong k thut in: cc phn t L, C l nguyn nhn gy ra qutrnh Q. Mch thun tr: ko c QTQ
+ Nghin cu QTQ: cn thit cho cng tc thit k, hiu chnh, vn hnh thit b in
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.1. KHI NIM
3. M hnh ton ca QTQ
0
0
kk
kk
i
u
= =
( )1
+ QTQ nghim ng (1), khi u t ln cn ca thi im c s thayi t ngt v kt cu v thng s ca mch
+ Nh vy, m hnh ton ca QTQ:
- H phng trnh vi phn m t mch theo 2 lut Kirchhoff
- Tha mn s kin ca bi ton quanh thi im xy ra s thayi v kt cu v thng s ca mch (t0)
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.1. KHI NIM
3. M hnh ton ca QTQ
+ Bi ton hay gp trong LTM: tnh cc p ng Q u(t), i(t),di kch thch ca ngun p hoc ngun dng
+ Hnh ng lm thay i kt cu v thng s ca mch: ng tcng m
+ Thng chn thi im ng m t0 = 0 (gc thi gian tnh QTQ)
4. Bi ton mch CQ
+ C hai dng: bi ton phn tch v bi ton tng hp
+ Mt s phng php phn tch: tch phn kinh in, tnh png xung ca hm qu v hm trng lng, ton t Laplace
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.2. CC GI THIT N GIN HA M HNH QTQ
Mc ch: n gin ha m hnh QTQ, c th dng m hnh mch xt v qu trnh tnh ton mch n gin hn
Cc gi thit n gin ha m hnh QTQ:
+ Cc phn t R, L, C l l tng
+ ng tc ng m l l tng: qu trnh ng ct coi l tc thi
+ Lut Kirchhoff lun ng
Ch
- Gi thit n gin ha th 2: khng phn nh ng hin tng vtl xy ra trong mt s trng hp
- Khc phc: cc lut ng m
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.2. CC GI THIT N GIN HA M HNH QTQ
V d K
u
1R 1L
2L2R 2i1i
(Trc khi m K:
) ( )1 20 0; 0 0i i =( ) ( ) ( )21 1 1 210 0 0; 0 02M MW L i W = =
Sau khi m K: ( ) ( )1 20 0i i i+ = + = (lut Kirchhoff)Vy chn i2 bng bao nhiu?
Nu ( )2 0 0i + cn mt cng sut v cng ln cp cho L2Nu ( )2 0 0i + = cng sut pht ra trn L1 v cng ln Cc gi thit vi phm lut qun tnh ca thit b
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.3. BIU DIN HM THEO THI GIAN
V M RNG TNH KH VI CA HM S
Do gi thit n gin ha qu trnh ng m nn c th khin iL, uC b nhy cp, trong khi thc t chng bin thin lin tc. Ta xt hai hm ton hc m ng dngca n c th kh vi ha cc hm gin on, tin xt bi ton QTQ trong nhiutrng hp
1. Hm bc nhy n v v ng dng
( ) 0 : 011: 0
tt
t = + Nhy cp: (-0;+0)
( ) 000
0 :1
1:t T
t Tt T = +
Nhy cp (-T0;+T0)
1
0
1
0
t
t0T
1.1. nh ngha
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.3. BIU DIN HM THEO THI GIAN
V M RNG TNH KH VI CA HM S
1. Hm bc nhy n v v ng dng
1.2. ng dngBiu din mt s qu trnh qua hm bc nhy n v
( ) ( ) ( ) ( ) ( )0 : 0
1: 0
tt t t f t
f t t = = +
( )f t( )t
1T 2T
( ) ( ) 1 21 2
:0 : ;f t T t T
tt T t T
= < >
+ Xt mt on tn hiu:
( ) ( ) ( ) ( ) ( )1 21 1t f t t T f t t T =
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.3. BIU DIN HM THEO THI GIAN
V M RNG TNH KH VI CA HM S
+ Biu din xung vung:
1. Hm bc nhy n v v ng dng
T
0U( ) ( )1 0 1 1u U t t T= + Biu din xung tam gic:
0U
T
( ) ( )02 1 1Uu t t t TT=
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.3. BIU DIN HM THEO THI GIAN
V M RNG TNH KH VI CA HM S
1. Hm bc nhy n v v ng dng
+ Mt s dng tn hiu khc:
0U
T
T
0U
( ) ( ) ( )03 01 1 1Uu t t t T U t TT= +
( ) ( )04 0 1 1Uu t U t t TT = +
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.3. BIU DIN HM THEO THI GIAN
V M RNG TNH KH VI CA HM S
2. Hm xung dirac v ng dng
2.1. nh ngha
t
0
( )t
0
t
( )0t T
0T
Hm xung dirac c nh ngha l o hmca hm bc nhy n v
( ) ( ) ( )( )0 : 0; 0
1: 0; 0
tdt tdt t
+= = +
( ) ( ) ( )( )0 0
0 00 0
0 : ;1
: ;
t T Tdt T t Tdt t T T
+ = = +Vi nh ngha ny, hm bc nhy n v c m rng tnh kh vi, n c ohm ti bc nhy
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.3. BIU DIN HM THEO THI GIAN
V M RNG TNH KH VI CA HM S
2. Hm xung dirac v ng dng
2.1. nh ngha
T
1Tt
( )+ C th coi:0
1limT
tT
= + Xung lng ca hm dirac bng 1: ( ) 1t dt+
=
+ V d:
0U
T
( ) ( )02 1 1Uu t t t TT=
( ) ( ) ( ) ( )0 02 0 00 0
1 1U Udu t t T t t t Tdt T T
= + Ta c:
( ) ( ) ( )0 0 0 00
1 1U t t T U t TT
=
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.3. BIU DIN HM THEO THI GIAN
V M RNG TNH KH VI CA HM S
2. Hm xung dirac v ng dng2.1. nh ngha
+ Tnh cht: ( ) ( ) ( ) ( ). .f t t T f T t T = 2.2. ng dng
0T
( )e t0T
+ Biu din cc xung hp. V d xung st e(t)
( ) ( )e t S t T= + Biu din cc tn hiu ri rc ( )'x t ( )x t
tT( ) ( ) ( )'
0
N
kx t x kT t kT
==
( )'x t( )x t ( )*x tLM MH MT
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.4. S KIN V PHNG PHP TNH S KIN
1. nh nghaSK l gi tr ca bin v o hm ti cp n-1 ca bin trong phngtrnh vi phn m t mch, ti thi im (+0)
2. ngha
+ V mt ton hc: QTQ m t bi h phng trnh vi phn thng, theo 2 lut Kirchhoff cho tha mn s kin. Nghim tng qut cha hs hay hng s tch phn. Dng s kin tnh gi tr cc HSTP, ngvi iu kin u ca bi ton.
+ V mt vt l: SK chnh l trng thi ca mch ngay sau ng tcng m. Trng thi ny nh hng ti QTQ
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.4. S KIN V PHNG PHP TNH S KIN
3. Hai lut ng m
+ Khi l tng ha qu trnh ng ct: c th vi phm tnh lin tc caqu trnh nng lng trong mch c nhy cp nng lng, xuthin cc gi tr VCL trong phng trnh vi phn m t mch.
+ Khc phc nhc im trn: 2 lut ng m
3.1. Lut ng m th nht
i1
i2i3C1
L
R
C31 2 3 0i i i+ =
' '1 1 2 3 3 0C CC u i C u + =
Theo lut K1:
Phi m bo: ( ) ( )1 1 3 30 0 0C CC u C u =( ) ( ) ( ) ( )1 1 1 3 3 30 0 0 0 0C C C CC u u C u u+ + =
( ) ( )0 0k Ck k CkC u C u+ = hay ( ) ( )0 0k kq q+ =
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.4. S KIN V PHNG PHP TNH S KIN
3. Hai lut ng m3.1. Lut ng m th nht
+ Pht biu: Tng in tch ti mt nh c bo ton trong qu trnhng m nhng ti cc phn t ring bit c th c nhy cp
+ Nu ti mt nh ch c duy nht mt phn t in dung C th:
( ) ( )0 0C Cu u+ = 3.2. Lut ng m th hai
R1R4
L3C
L2e1 e2
V bo ton t thng trn mt vng knbt k trong qu trnh ng m
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.4. S KIN V PHNG PHP TNH S KIN
3.2. Lut ng m th hai
R1R4
L3C
L2e1 e2
Theo lut K2:' '
1 1 3 3 4 4 2 2 1 2CR i u L i R i L i e e+ + = + Ti ti im ng m, nu ngun chaxung lng ( )S t( )3 3 2 2 3 3 2 2L i L i S L i L i S = =
+ Nu ngun khng c s hng VCL ti thi im ng m th:
( ) ( )0 0k k k kL i L i+ = hay ( ) ( )0 0k k + = + Pht biu: Tng t thng trn mt vng kn bo ton trong qu trnhng m
+ Trng hp vng kn ch cha mt cun cm: ( ) ( )0 0L Li i+ =
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.4. S KIN V PHNG PHP TNH S KIN
4. Cc bc tnh s kin
Bc 1: + Tm uC(-0), iL(-0) trc ng m
+ p dng lut ng m tm cc SK c lp uC(+0), iL(+0)
Bc 2: + Vit h phng trnh vi phn m t mch, sau ng m
+ Cho t = 0, tnh cc s kin theo yu cu
Bc 3: + Nu cha SK, o hm HPT bc 2
+ Thay t = 0, tm tip cc SK cn li
+ C th o hm nhiu cp nu cn
Ch : mch cp n nu c n phn t qun tnh c lp. Khi cntnh o hm ti cp n-1 ca 1 bin
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.4. S KIN V PHNG PHP TNH S KIN
4. Cc bc tnh s kin
V d
K
3R
4R
2R1R
1L
2Ce
1i2i
3iTnh cc s kin ik(+0), k=1,2,3 cng ohm cp 1 ca chng?
Gii
+ Trc khi ng K: mch c dng
Gii mch ch xc lp, tm iL(t), uC(t)
Thay t = 0, tnh cc gi tr iL(-0), uC(-0)
+ p dng lut ng m
3R
4R
2R1R
1L
2Ce
1i2i
3iA
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.4. S KIN V PHNG PHP TNH S KIN
4. Cc bc tnh s kin
3R
4R
2R1R
1L
2Ce
1i2i
3iA - Ti A: ( ) ( )2 20 0C Cu u+ = - Trong vng 1: ( ) ( ) ( )10 0 0L Li i i+ = = +Bc 2: Vit phng trnh sau khi ng kha K
3R2R1R
1L
2Ce
1i2i
3iA( ) ( ) ( )( ) ( ) ( ) ( )( ) ( ) ( )
1 2 3
'1 1 1 1 3 3 1
2 2 2 3 3
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0C
i i i
R i L i R i e
R i u R i
+ + + = + + + + + = + + + + + =+ o hm h trn mt ln na tm nt ccs kin theo yu cu bi.
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
CC PHNG PHP TNH QU TRNH QU TRONG MCH IN TUYN TNH
TB MTT PTVP+SK ( )x t( )X pPTSSH mch
TT
+ Phng php tch phn kinh in
+ Phng php tnh p ng xung hm qu v hmtrng lng
+ Phng php ton t Laplace
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.5. PHNG PHP TCH PHN KINH IN
1. Ni dungTm nghim qu dng: ( ) ( ) ( )cb tdx t x t x t= +
( )cbx t + V mt ton hc: nghim ring cho tha mn kch thch+ V mt vt l: l qu trnh c ngun nui duy tr
N l nghim ca qu trnh xc lp( )tdx t + V mt ton hc: nghim ring cho tha mn s kin
ca phng trnh vi phn thun nht
+ V mt vt l: p ng ca mch khng c ngunnui duy tr
Nu kch thch l chu k th xcb(t) chnh l nghim xc lp sau ngm bit cch tm.Vn ca phng php TPK l i tm nghim t do: xtd(t)
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.5. PHNG PHP TCH PHN KINH IN
1. Ni dung
Xc nh nghim t do:Nghim tng qut ca phng trnh vi phn c dng: ( ) pttdx t Ae=Do : pttd td
dx pAe pxdt
= =pt
tdtd
xAex dtp p
= =(H) phng trnh vi phn thun nht vit thnh:
( )11 0... 0n nn n tdA p A p A x+ + + = khng c nghim tm thng th: ( ) 0.... 0nnp A p A = + + = ( )1Gii (1) c h s m pk ca cc nghim t do
Nghim qu : ( ) ( )1
k
np t
xl kk
x t x t A e=
= +Cc hng s tch phn Ak c xc nh nh s kin
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.5. PHNG PHP TCH PHN KINH IN
2. Lp v gii phng trnh c trng
2.1. Lp phng trnh c trng
Cch 1: + Vit phng trnh vi tch phn m t mch sau ng m
+ Trit tiu cc ngun
+ Thay dxtd/dt bi pxtd; xtddt bi xtd/p v nhm cc tha schung xtd
+ Phng trnh theo p thu c l phng trnh c trng
V d: Lp phng trnh c trngcho mch sau
C
Le 2
R
1R K1i
2i3i
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.5. PHNG PHP TCH PHN KINH IN
2. Lp v gii phng trnh c trng2.1. Lp phng trnh c trng
C
Le 2
R
1R K1i
2i3i
+ H phng trnh dng nhnh m t mch:
1 2 3
21 1 2 2
1 1 3
0
1
i i idiR i R i L edt
R i i dt eC
= + + = + = + Trit tiu ngun v dng ton t p: ( )
1 2 3
1 1 2 2 3
1 1 2 3
00 0
10 0
td td td
td td td
td td td
i i iR i R Lp i i
R i i iCp
= + + + = + + =
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.5. PHNG PHP TCH PHN KINH IN
2. Lp v gii phng trnh c trng2.1. Lp phng trnh c trng
C
Le 2
R
1R K1i
2i3i
+ H khng c nghim tm thng khi:
1 2
1
1 1 1det 0 0
10
R R Lp
RCp
+ = ( )2 11 2 0R Lp RR R LpCp Cp
+ + + + =( ) ( )21 1 2 1 2 0R LCp R R C L p R R + + + + = ( )2
(2) Chnh l phng trnh c trng cn tm
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.5. PHNG PHP TCH PHN KINH IN
2. Lp v gii phng trnh c trng2.1. Lp phng trnh c trng
Cch 2: + i s ha s sau ng m (L Lp; C 1/Cp), trittiu cc ngun
+ Tm tng tr vo ca mch nhn t mt nhnh bt k
+ Cho trit tiu tng tr vo, thu c phng trnh c trng
V d: Lp phng trnh c trng chomch sau
C
Le 2
R
1R K1i
2i3i
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.5. PHNG PHP TCH PHN KINH IN
2. Lp v gii phng trnh c trng2.1. Lp phng trnh c trng
+ i s ha s ta c:
2R
1R
Lp
1Cp
( )( )
+ Tng tr vo nhn t nhnh 1:
2
1 1
2
1
1vR Lp
CpZ p RR Lp
Cp
+= +
+ +( ) ( )21 1 2 1 2
22 1
R LCp R R C L p R RLCp R Cp+ + + += + +
+ Phng trnh c trng:
( ) ( ) ( )21 1 1 2 1 20 0vZ p R LCp R R C L p R R= + + + + =
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.5. PHNG PHP TCH PHN KINH IN
2. Lp v gii phng trnh c trng2.1. Lp phng trnh c trng
2R
1R
Lp
1Cp
+ C th tm tng tr vo nhn tnhnh 2
( ) ( )1
2 2
11v
RCpZ p R Lp
RCp
= + ++
( ) ( )21 1 2 1 21 1
RCLp R R C L p R RRCp
+ + + += ++ Phng trnh c trng thu c:
( ) ( ) ( )22 1 1 2 1 20 0vZ p R LCp R R C L p R R= + + + + =
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.5. PHNG PHP TCH PHN KINH IN
2. Lp v gii phng trnh c trng2.2. Vit dng nghim t do+ Nu phng trnh c trng c nghim n p1, p2,, pn:
1 21 2
1
... n kn
p t p tp t p ttd n k
kx Ae A e A e A e
== + + + =
+ Nu phng trnh c trng c nghim bi n th:
11 2 ...
pt pt n pttd nx Ae A te A t e
= + + ++ Nu phng trnh c trng c nghim phc p j =
( )costtdx Ae t = ++ Nu phng trnh c trng c c nghim n, bi v phc thnghim t do l xp chng ca cc thnh phn
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.5. PHNG PHP TCH PHN KINH IN
2. Lp v gii phng trnh c trng2.3. S m c trng v dng iu ca qu trnh t do
+ Khi pk l nghim n: A
A
t0; 0kp A< >
0; 0kp A> 0 th QTQ khng ti qutrnh xc lp
- Nu pk
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.5. PHNG PHP TCH PHN KINH IN
2. Lp v gii phng trnh c trng2.3. S m c trng v dng iu ca qu trnh t do
+ Khi pk l nghim phc: k k kp j = ( )k
1osk
nt
td k kk
x A e c t =
= +- Nghim t do dao ng theo hm cos
- Nu k 0 bin dao ng ln dn, QTTD khng tt, QTQ khng tin c ti QTXL
+ Khi pk l nghim bi (thc hoc phc) th ch khi Re(pk) < 0 nghimqu mi dn ti xc lp
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.5. PHNG PHP TCH PHN KINH IN
3. Xc nh cc hng s tch phn Ak
+ Vit nghim qu : ( ) ( )1
k
np t
xl kk
x t x t A e=
= ++ Tm s kin ti cp thch hp
+ Thay t = 0 nghim qu x(t)
+ Cn bng vi cc gi tr s kin tm cc hng s Ak
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.5. PHNG PHP TCH PHN KINH IN
4. Trnh t gii bi ton QTQ bng phng php TPK
Bc 1: Tm nghim xc lp sau ng m
Bc 2: + Lp phng trnh c trng v gii tm s m c trng
+ Xp chng nghim
Bc 3: + Tnh s kin v tm cc h s Ak+ Vit nghim y ca QTQ
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.5. PHNG PHP TCH PHN KINH IN
5. V d p dng
Xt QTQ khi ng in p U mt chiu co mch R-C, ban u tcha c np. Tm dng v p qu trn C
C
RK
U
Bc 1: Tnh nghim xc lp0
( )xl
xl
i Au U V==
Bc 2: Lp PTT v vit dng nghim Q
( ) 1 1v RCpZ p R Cp Cp+= + = Nghim ca PTT: 1p
RC=
Ta c cc nghim qu nh sau:
( ) 1 tRCCqd Cxl Ctd uu t u u U A e= + = + ( )1
0t
RCqd xl td ii t i i Ae
= + = +
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.5. PHNG PHP TCH PHN KINH IN
5. V d p dng
C
RK
U( )0 0Cu V =( )
Bc 3: Tnh s kin v tm Ai, Au
+ C
nn ( )0 0 0C Cu u V+ = =( ) ( ) ( )+ Do , sau khi ng K th: 0 0 0R Uu Ri U i R+ = + = + =
+ Cho tha mn nghim qu :1 0
0RCu uU A e A U+ = =
1 0RC
i iU UAe AR R
= =+ Vy dng in Q trong mch v p Q trn t C c dng:
( ) 1 tRCCqdu t U Ue= ( )1 tRC
qdUi t eR
=
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.6. PHNG PHP TCH PHN DUYAMEN
1. Ni dung phng php
+ Hn ch ca phng php TPK: ch gii mch c kch thch xoaychiu iu ha hoc kch thch hng
+ Nguyn tc ca phng php tch phn Duyamen:
Kch thch c chia thnh chui cc bc nhy n v Tm p ng cho tng thnh phn bc nhy Xp chng cc p ng thu c nghim ca QTQ
+ Phng php tch phn Duyamen ch p dng cho bi ton cs kin zero
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.6. PHNG PHP TCH PHN DUYAMEN
2. Khai trin bc nhy h-vi-xaid
( )f t( )df
+ Kch thch f(t) c khai trin thnhtng cc nguyn t n v, dng:
( ) ( )1 t df
+ Nu hm f(t) l tng ca nhiu hm, dng khi nim hm 1(t) ta c:
( ) ( ) ( )
(bt u t thi im , bin bnglng tng vi phn ti im
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )1 1 1 2 2 31 1 1 1 1 1t f t t t T f t t T t T t T f t= + + ( ) ( ) ( ) ( )1
01 1k k k k
kt T t T f t t
== =
( ) ( ) ( )' '1 kt f t t= ( ) ( ) ( )'0
1t
tDo : V: f t d
=
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.6. PHNG PHP TCH PHN DUYAMEN
3. p ng H-vi-xaid
MHM( )h t( )1 t
0SK =+ p ng H-vi-xaid ca mch (k hiuh(t)) chnh l p ng Q ca i lngx(t) (dng hoc p) khi kch thch vo mchhm bc nhy 1(t) vi s kin zero
+ C th khai trin 1 hm gii tch bt k thnh tng cc bc nhy nv v tnh p ng qu ca mch i vi kch thch . (C s caphng php TP Duyamen)
Nu: ( ) ( )1 t h t > th ( ) ( ) ( ) ( ) ( )1 1t df t df h t > Hay vi phn p ng Q x(t) c dng:
( ) ( ) ( ) ( )'1dx t t f h t d =
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.6. PHNG PHP TCH PHN DUYAMEN
4. Cng thc tch phn Duyamen
+ Ta c: ( ) ( ) ( ) ( )'1dx t t f h t d = l p ng qu ca kch thch: ( ) ( )'1 t f d + Di kch thch f(t) th p ng qu ca mch l:
( ) ( ) ( ) ( )'0
1t
t x t f h t d
= ( )*
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.6. PHNG PHP TCH PHN DUYAMEN
5. V d
t
uU
T
C
RK
uTm in p qu trn t C khi ng mch RC vo ngun p xung ch nht nh hnh di?
Bc 1: Tm p ng h-vi-xaid
+ Kch thch hng 1(t)
+ Mch xc lp: i = 0, uC = u =1
+ Phng trnh c trng:1 10R pCp RC
+ = = + Nghim qu : ( ) 11 tRCC uu t A e= +
( )+ Do SK zero nn: ( )11 tRCC uu t e h t= =
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.6. PHNG PHP TCH PHN DUYAMEN
5. V d
C
RK
u
t
uU
T
+ Ngun p: ( ) ( ) ( )1 1u t U t t T= ( ) ( ) ( )'u t U t U t T =
Bc 2: p dng cng thc tch phn Duyamen
( ) ( ) ( )'0
t
C uu t u h t d
= ( ) ( ) ( )1
0
1t T
RCU U T e d
= ( ) ( ) ( )1 11 1 1 1t t TRC RCU e t U e t T =
Ch : ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )0 0
1 ; 1 1t t
f d t f t f T d T f t T = =
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.7. PHNG PHP HM GREEN
1. Ni dung phng php
+ Khai trin kch thch 1(t)f(t) thnh cc xung dirac nguyn t
+ Tm p ng qu x(t) nh l tng cc p ng nguyn t y
( )f d + Cch phn tch 1(t)f(t) thnh cc xung nguyn t:
Mi phn lng ti t = l:( ) ( )f d t
Ly tng v hn cc phn lng :
( ) ( ) ( ) ( )0
1t
t f t f t d
=
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.7. PHNG PHP HM GREEN
2. Hm green v cng thc tnh QTQ+ Hm green l p ng Q ca mch khi c kch thch dirac tc ngvo mch vi s kin zero
+ K hiu: ( )xg t - hm trng lng ca p ng Q x(t) Kch thch: ( ) ( )f t d p ng: ( ) ( ) ( )xdx t f g t d = Do , p ng Q l:
( ) ( ) ( )0
t
xx t f g t d
= + Tm hm g(t) qua hm h(t): ( ) ( )dh tg t
dt =
( )**
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.7. PHNG PHP HM GREEN
3. Cc bc tnh QTQ bng phng php hm Green
+ Bc 1: Cho kch thch 1(t), tm p ng hx(t)
+ Bc 2: o hm hx(t) theo t, ta c gx(t)
+ Bc 3: Tnh p ng qu x(t) vi kch thch f(t) bng cng thc (**)
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.7. PHNG PHP HM GREEN
4. V d
C
RK
u
t
uU
T
( )
Tnh uC(t) qu khi ng in p xung chnht vo mch RC bng phng php hmGreen?
+ c:1
1 1t tRC
uh t e e = =
( ) tug t e =( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
0 0
1 1t t
tC uu t u g t d U T e d
+ Dng cng thc hm Green, ta c:
= = ( ) ( ) ( ) ( )
0 0
1 1t t
t tU e d U T e d
=
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.7. PHNG PHP HM GREEN
4. V d
( ) ( )1 11 10
t tt tt Ue e t T Ue eT
=
( ) ( ) ( ) ( )( ) ( )1 1 1 1t TtCu t U e t U e t T =
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.8. PHNG PHP TON T LAPLACE
1. Ni dung phng php
+ Khng tm nghim trc tip trong min thi gian
+ C s ca phng php l s dng ton t Laplace
chuyn bi ton trong min thi gian v min ton th phng trnh vi phn + SK vi gc f(t) chyn thnh HPT is vi nh F(p)
+ Gii PT (HPT) i s trong min ton t, bin i ngc cnghim Q trong min thi gian
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.8. PHNG PHP TON T LAPLACE
2. Php bin i Laplace
+ Bin i Laplace thun: ( ) ( )0
ptX p x t e dt
= ( )1+ Tn hiu c bin i Laplace nu (1) hi t: x(t) tng khng nhanhhn hm m Met
+ Tnh cht ca php bin i Laplace:
Tnh tuyn tnh: ( ){ } ( )k k k kL C x t C X p= Bin i Laplace ca o hm: ( ){ } ( ) ( )' 0L x t pX p x=
( ) ( ){ } ( ) ( ) ( ) ( ) ( )11 2 '0 0 ... 0n nn n nL f t p X p p x p x x = ( ) ( ) ( )1 L pTt T x t T X p e R Tnh cht tr:
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.8. PHNG PHP TON T LAPLACE
3. Tm gc t nh Laplace
+ Bin i Laplace ngc: ( ) ( )12
a jpt
a j
x t X p e dpj
+
=
+ Dng cng thc khai trin:
Vit nghim dng: ( ) ( )( )M p
X pN p
= (bc M(p)
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.8. PHNG PHP TON T LAPLACE
3. Tm gc t nh Laplace
Nu N(p) c nghim bi n: p1 = p2 = = pn = p th:
( ) ( ) ( )2 131 21 ...0! 1! 2! 1 ! n ptnA AA At x t t t t e
n = + + + +
Trong : ( )( ) ( ) ( )( )
1!
n nn
n nn
M pdA p pp pn n dp N p
= =
( )( ) ( ) ( )( )
1
11
1 !
n nn
n nn
M pdA p pp pn n dp N p
+
= = +
( )( ) ( ) ( )( )
1
11
1 !
nn
nn
M pdA p pp pn dp N p
= =
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.8. PHNG PHP TON T LAPLACE
3. Tm gc t nh Laplace
Nu N(p) c nghim phc p j =
( ) ( ) ( )1 2 os t+tt x t Be c =Trong : ( )
( )' kM p
a jbp pN p
= +=2 2B a b= +
bartana
= Nu N(p)=0 c nhiu loi nghim th tm gc cho tng loi v xp chng
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.8. PHNG PHP TON T LAPLACE
4. ng dng bin i Laplace tnh QTQ trong mch in
4.1. S ton t
R( )i t( )Ru t
R
( )RU p( )I p ( ) ( )RU p RI p=
L( )Li t( )Lu t ( )LU p
( )I p Lp ( )0Li ( ) ( ) ( )0LU p LpI p Li=
C( )i t( )Cu t
( )I p1Cp ( )0Cu
p
( )CU p ( ) ( )( )01 C
C
uU p I p
Cp p= +
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.8. PHNG PHP TON T LAPLACE
4. ng dng bin i Laplace tnh QTQ trong mch in
4.2. Algorithm gii
+ Tnh mch ch c, tm iL(-0), uC(-0)
+ Lp s ton t theo phng php gii thiu trong 4.1
+ Dng cc phng php c bn gii tm nh Laplace canghim Q
+ Suy ra nghim Q t nh tm c bc trn
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.8. PHNG PHP TON T LAPLACE
4.3. V d
4. ng dng bin i Laplace tnh QTQ trong mch in
R3
R2
R1
C
e1E2
AK
B
Vi , E2 =20V (mtchiu), R1 = 40, R2 = 10, R3 = 10, C = 4.10-4 F. Tnh in p qu uAB(t) khi chuyn kho K ngt ngun e1 vng ngun E2 vo mch, bit trc khichuyn kho K mch ch xclp, chn t = 0 ti thi im chuyn khoK.
1 40 2 sin100 ( )e t V=
-
MCH IN TUYN TNH CH QU
VIII.8. PHNG PHP TON T LAPLACE
4. ng dng bin i Laplace tnh QTQ trong mch in
4.3. V d
+ Trc khi chuyn kho K:Gii mch xc lp vi kch thch iu ho, tm c:
Do :+ Sau khi chuyn kho K ng ngun e2, ta c:
05.2687 3.7935 6.4923 35.75CU j = = ( ) ( )00 6.4923 2 sin 35.75 5.3643Cu = =
( )( ) ( )
( ) ( )2
12
2
1 2 2 3
01
20 250 2,3841. 11 1 9 138,89 138,891
C
pTAB
E p uR R p pCU p eC p p p p
R R C p R
++ += = + ++ ++
+ Nghim: ( ) ( ) ( ) ( )( ) ( )138,89138,894 4,16 1 4 1,78 1t TtABu t e t e t T =
L THUYT MCH IN