culinarium romanum

35
CULINARIUM ROMANUM ... RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

Upload: lei

Post on 06-Jan-2016

66 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

CULINARIUM ROMANUM. RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005. CULINARIUM ROMANUM. Was man auch immer aufträgt, raffst du an dich, nimmst das Euter der Sau und Ferkelrippchen, Haselhuhn, das für zwei gleich bestimmt war, eine Hälfte der Barbe, ganz den Seebarsch, - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: CULINARIUM ROMANUM

CULINARIUM ROMANUM ...

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

Page 2: CULINARIUM ROMANUM

CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

Was man auch immer aufträgt, raffst du an dich,

nimmst das Euter der Sau und Ferkelrippchen,

Haselhuhn, das für zwei gleich bestimmt war,

eine Hälfte der Barbe, ganz den Seebarsch,

ein Muränenfilet, nebst Hühnerkeule

und ein Täubchen, das trieft von seiner Tunke.

Wenn das alles ins feuchte Tuch gepackt ist,

Dann bekommt es der Bursch nach Haus zu tragen.

Und wir andern, wir liegen still bei Tische.

Gib das Essen zurück, wenn du noch Scham hast!

Lud dich, Caecilian, ja nicht für morgen.

Martial II, 37

Page 3: CULINARIUM ROMANUM

CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

GARUMLIQUAMEN

Page 4: CULINARIUM ROMANUM

CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

•LUCULLUS

•CATO

•COLUMELLA

•APICIUS

•PETRONIUS

•MARTIAL

•IUVENAL

Page 5: CULINARIUM ROMANUM

CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

FRÜHSTÜCK ientaculum

MITTAGESSEN prandium

ABENDESSEN cena

Page 6: CULINARIUM ROMANUM

DAS KLUGE FIEBER

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

Quare tam multis a te, Laetine, diebus non abeat febris quaeris et usque gemis.Weshalb nach so vielen Tagen das Fieber immer noch nicht von dir weichen will, fragst du und stöhnst ständig dabei.Gestatur tecum pariter tecumque lavatur; cenat boletos, ostrea, sumen, aprum;Mit dir sitzt es zugleich in der Sänfte, und mit dir badet`s zugleich, verspeist Pilze, Austern, Saueuter und Eber,ebria Setino fit saepe et saepe Falerno nec nisi per niveam Caecuba potat aquam;Berauscht sich oft am Setiner und am Falerner, trinkt Caecuber nur mit Schneewasser gekühlt;

Martial XII 17

Page 7: CULINARIUM ROMANUM

DAS KLUGE FIEBER

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

Circumfusa rosis et nigra recumbit amomo dormit et in pluma purpureoque toro.Rosenbekränzt und schwarz von Balsam ruht es bei Tische, Schläft auf Federn und einem purpurnen Lager.Cum recubet pulchre, cum tam bene vivat apud te, ad Damam potius vis tua febris eat?Da es sich so prächtig ausruht, da es so gut bei dir lebt, Verlangst du da noch, dass dein Fieber lieber zu Dama zieht?

Martial XII, 17

Page 8: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

NAHRUNGSMITTEL IM ALTEN ROM

Page 9: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

CULINARIUM ROMANUM

Page 10: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

CULINARIUM ROMANUM

STEINERNE HANDMÜHLE (mola manuaria) 25 kg Gewicht

Page 11: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

TÄGLICHE LEBENSMITTEL RATIONEN DES LEGIONÄRS(Spätrömischer Papyrus aus Ägypten)

 Brot: 3 röm. Pf. (969 g)

 Fleisch, Speck: 2 röm Pf. (646 g) Wein: 1,1 L Öl: 0,07 L

 Unter feldmarschmäßigen Bedingungen Speck, Zwieback u. Essigwasser

  Legionär im Monat 30 kg Weizen

 17 kg Weizenmehl = 23 kg Brot

CULINARIUM ROMANUM

Page 12: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

BELLUM SE IPSUM ALET Cato der Ältere

Grabmahl des Legionsveteranen Gaius Iulius Maternus; Köln

CULINARIUM ROMANUM

Page 13: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

Die römischen Grundnahrungsmittel

BREI (puls) BROT (panis)

Semmelsimila semlja

CULINARIUM ROMANUM

Page 14: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

HÜLSENFRÜCHTE und GEMÜSE

CULINARIUM ROMANUM

Page 15: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

OBST und NÜSSECULINARIUM ROMANUM

Page 16: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

CULINARIUM ROMANUM

EIER, MILCH und KÄSEAB

OVO

USQUE

AD

MALUM

Page 17: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

FISCHE u. MOLUSKENCULINARIUM ROMANUM

Page 18: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

GEFLÜGEL

CULINARIUM ROMANUM

Page 19: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

SCHLACHTVIEH

SCHWEIN und SIEBENSCHLÄFER

CULINARIUM ROMANUM

Page 20: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

CULINARIUM ROMANUM

Page 21: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

WILBRET und JAGD

CULINARIUM ROMANUM

Page 22: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

ÖL

SALZ

und

HONIG

CULINARIUM ROMANUM

Page 23: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

GETRÄNKE

CULINARIUM ROMANUM

Page 24: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

DAS GASTMAHL ALS ORT DER VERFÜHRUNGOvid ars amatoria III 751 ff.

CULINARIUM ROMANUM

Page 25: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

Wann soll man als Frau kommen?Wie soll man essen?Flirtstimulans Wein?Wann wird das Trinken zum Erotik – „Killer“?

CULINARIUM ROMANUM

Page 26: CULINARIUM ROMANUM

TRICLINIUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

Page 27: CULINARIUM ROMANUM

TRICLINIUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

Page 28: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

KÜCHENLATEIN

Page 29: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

KÜCHENLATEIN

Lat. delicatus

Lat. gustus

Lat. appetitus

Lat. servire

Lat. aqua vitaLat. prosit

Lat. recipere

Lat. restauro

Venite ad me omnes, qui stomacho laboratis et ego vos restaurabo

Lat. culina

Page 30: CULINARIUM ROMANUM

KÜCHE - CULINA

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

Page 31: CULINARIUM ROMANUM

DAS GROSSE FRESSEN

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

Cum mensas habeat fere trecentas,Pro mensis habet Annius ministros:Transcurrunt gabatae volantque lances.Has vobis epulas habet, lauti:Nos offendimur ambulante cena.Martial VII 48

Obwohl Annius etwa dreihundert Tische hat,Hat er statt der Tische Diener:Schüsseln eilen vorbei, und Teller fliegen:Behaltet solche Festessen für euch, ihr feinen Leute!Mit ist ein Mahl zuwider, das vorbeiläuft.

Page 32: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

GUSTATIO

MORETARIA

Saepe viri nares acer iaculatur apertasspiritus et simo damnat sua prandia vultu,Saepe manu summa lacrimantia lumina tergetimmeritoque furens dicit convicia fumo.Moretum (Ps.-Vergil)

Page 33: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

Catull, carmen 13

In wenigen Tagen, mein Fabullus, wirst du bei mir gut essen cenabiswenn die Götter dir gewogen sind,und wenn du ein gutes bonam und reichhaltiges magnam Essen cenammitbringst, und natürlich auch ein hübsches candida Mädchen und Weinvino, Salz sale und viel gute Laune.Wenn du das alles mitbringst, sage ich, wirst du bei mir gut bene essencenabis; denn die Geldtasche sacculus deines Catull ist voll mit Spinnweben. Dafür contra wirst du wahre Liebe amores bekommen oder was nochsüßer und feiner elegantius ist est:Ich werde dir eine Salbe geben, die die Götter der Liebe und der Begierde Venus et Cupido meiner Gelíebten geschenkt haben.Wenn du dieses Salböl riechst, wirst du die Götter bitten, dass sie dich,mein Fabullus ganz zur .............nasum machen.

Page 34: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

GUSTATIO

LUCANICAE

MUSTACEI

Page 35: CULINARIUM ROMANUM

RENATE GLAS/WOLFGANG GRANITZER 2005

OMNIA BENE EVENIANT!

RECIPE!

FAC!