contentse-journal.dip.go.th/dip/images/ejournal/cffd5918f1... · contents...
TRANSCRIPT
ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคท 1(เชยงใหม เชยงราย แมฮองสอน ล�าพน ล�าปาง พะเยา แพร นาน) 158 ถนนทงโฮเตล ต.วดเกต อ.เมอง จ.เชยงใหม 50000โทรศพท (053) 245 361-2, 243 494, 242 226โทรสาร (053) 248 315e-mail: [email protected]
ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคท 2(พษณโลก สโขทย อตรดตถ เพชรบรณ ตาก)292 ถนนเลยงเมอง-นครสวรรค ต.บานกราง อ.เมอง จ.พษณโลก 65000 โทรศพท (055) 282 957-9 โทรสาร (055) 283 021 e-mail: [email protected]
ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคท 3(พจตร ก�าแพงเพชร นครสวรรค อทยธานชยนาท สงหบร ลพบร)200 ม.8 ถนนเลยงเมอง ต.ทาหลวง อ.เมอง จ.พจตร 66000 โทรศพท (056) 613 161-5 โทรสาร (056) 613 559 e-mail: [email protected]
ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคท 4(อดรธาน หนองบวล�าภ หนองคาย เลย) 399 ม.11 ถนนมตรภาพ ต.โนนสง อ.เมอง จ.อดรธาน 41330โทรศพท (042) 207 232-6, 207-238 โทรสาร (042) 207 241e-mail: [email protected]
ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคท 5(ขอนแกน กาฬสนธ มหาสารคาม รอยเอด มกดาหาร สกลนคร )86 ถนนมตรภาพ ต.ส�าราญ อ.เมอง จ.ขอนแกน 40000
โทรศพท (043) 379 296-9 โทรสาร (043) 379 302e-mail: [email protected]
ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคท 6(นครราชสมา ชยภม บรรมย สรนทร)333 ถนนมตรภาพ ต.สงเนน อ.สงเนน จ.นครราชสมา 30170โทรศพท (044) 419 622 โทรสาร (044) 419 089
e-mail: [email protected]
ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคท 7(อบลราชธาน ยโสธร อ�านาจเจรญ ศรสะเกษ)222 หมท 24 ถนนคลงอาวธ ต.ขามใหญ อ.เมอง จ.อบลราชธาน 34000โทรศพท (045) 313 772, (045) 313 945, (045) 314 216, (045) 314 217โทรสาร (045) 312 378, (045) 312 493e-mail: [email protected]
ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคท 9(ชลบร ฉะเชงเทรา ระยอง จนทบร สระบรตราด นครนายก ปราจนบร สระแกว)67 ม.1 ถนนสขมวท ต.เสมด อ. เมอง จ.ชลบร 20000โทรศพท (038) 261-203, 273-702, 784 654-5
โทรสาร (038) 273 701e-mail: [email protected]
ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคท 10(นครศรธรรมราช สราษฎรธาน กระบ ภเกต พงงา ระนอง ชมพร)131 ม.2 ถนนเทพรตนกว ต.วดประด อ.เมอง จ.สราษฎรธาน 84000
โทรศพท (077) 200 395-8 โทรสาร (077) 200 449e-mail:[email protected]
ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคท 8(สพรรณบร กาญจนบร อางทอง พระนครศรอยธยา นครปฐม นนทบร ราชบร สมทรสาคร สมทรสงครามเพชรบร ประจวบครขนธ)117 หม 1 ถนนมาลยแมน ต.ดอนก�ายาน อ.เมอง จ.สพรรณบร 72000โทรศพท (035) 441 027, 441 029, 441 031โทรสาร (035) 441 030 e-mail: [email protected]
หนวยงานสวนกลาง(กรงเทพมหานคร สมทรปราการ นนทบร ปทมธาน) ถนนพระรามท 6 ราชเทว กรงเทพฯ 10400 โทรศพท 0 2202 4422-3 โทรสาร 0 2354 3152
เปลยนแปลงพนทจงหวดในความรบของศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคและหนวยงานสวนกลาง
ตามค�าประกาศกรมสงเสรมอตสาหกรรม ลงวนท 12 ตลาคม 2554
ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคท 11(สงขลา ตรง พทลง สตล ยะลา ปตตาน นราธวาส)165 ถนนกาญจนวนช ต.น�านอย อ.หาดใหญ จ.สงขลา 90110
โทรศพท (074) 211 905-8 โทรสาร (074) 211 904e-mail: [email protected]
Contentsฉบบเดอนมนาคม-เมษายน 2559
05 Report แนวโนมอตสาหกรรมอาหาร ป 2559-2560
08 Biz Focus มารรไรซ : MARLEERICE ตอบโจทยคนกนเสนเสรฟถงครว
12 Market & Trend TCFF ผน�านวตกรรมสกดกลนหอม ในประเทศไทย
16 Management สรางแตมการแขงขนอตสาหกรรมอาหาร ดวยการยกเครองโลจสตกส
19 Innovation พลงงานแสงอาทตย ตอยอดนวตกรรม จากธรรมชาตสความยงยนของวงการอาหาร
22 Branding Fashion Caféé– Food Fashion กลยทธการตลาดยคใหม ใช Lifestyle สรางกระแสการบรโภค
26 Product Design ความส�าเรจของบรรจภณฑอาหารสายเลอดไทย
29 Showcase Foodpanda สงอาหารออนไลนฮตทวเมอง
33 Packaging กรมสงเสรมอตสาหกรรม ผลกดนนวตกรรมบรรจภณฑอาหาร
36 Knowledge ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาค สนบสนนนวตกรรมแกผประกอบการอาหาร ในภมภาคอยางไร
39 Good Governance อาหารสมนไพร
41 Book Corner
22
05
26
08
12
29
“บทความ บทสมภาษณ หรองานเขยนทตพมพในวารสารเลมน เปนความคดเหนสวนตวของผเขยนแตละทาน ทางวารสารไมจำาเปนตองเหนดวยเสมอไป หากประสงคจะนำาบทความใดๆ ในวารสารไปตพมพเผยแพร ควรแจงเปนลายลกษณอกษรตอกองบรรณาธการ”
เจาของกรมสงเสรมอตสาหกรรม
ถนนพระรามท 6 เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400
ทปรกษานายสมชาย หาญหรญ
อธบดกรมสงเสรมอตสาหกรรมนายประสงค นลบรรจง
รองอธบดกรมสงเสรมอตสาหกรรมนายพรเทพ การศพท
รองอธบดกรมสงเสรมอตสาหกรรมนางอนงค ไพจตรประภาภรณรองอธบดกรมสงเสรมอตสาหกรรม
นายอดทต วะสนนทผอ�านวยการส�านกบรหารกลาง
บรรณาธการอำานวยการนางสาวสายสมพนธ จรวฒกล
รกษาราชการแทนผอ�านวยการกลมประชาสมพนธ
บรรณาธการบรหารนางสาวปาณทพย เปลยนโมฬ
กองบรรณาธการนางวพาณ อวยพรรงรตน, นางสมจตต เตยวสนทรวงศ,
นายวระพล ผองสภา, นายไพฑรย มะเมยเมองนางเกสรา ภแดง, นายชเนศ ศรพทกษ
นายธานทร กล�าพก, นางสรางค งามวงศนางสมใจ รตนโชต, นายสรนทร มวงนอย
นางสาวกลศญา ชมศร, นางสาวกนกรกษ นกลโรจน นางสาวศรธร ชยรตน, นายธวชชย มะกล�าทอง
จดพมพบรษท ซ แอด โปรโมชน (1997) จ�ากด
77/14 หมบานชลลดา ซอย 2 ถนนสายไหม แขวงสายไหม เขตสายไหม กรงเทพฯ 10220 โทร. 0 2991 3031-3 แฟกซ. 0 2991 3066
สมครสมาชกวารสารกรอกใบสมครซงอยหนาสดทายของเลม
จากนนสงใบสมครได 3 ทาง ไดแก1. สมครทางไปรษณย จาหนาซองถง บรรณาธการวารสารอตสาหกรรมสารกลมประชาสมพนธ กรมสงเสรมอตสาหกรรมถนนพระรามท 6 เขตราชเทว กรงเทพฯ 104002. สมครทางเครองโทรสาร หมายเลข 0 2354 3299 3. สมครทางอเมล : [email protected]
Editor’s Talk
มองอาหารเพออนาคต
ดานนวตกรรม มองวาในอนาคตอาหารและยาจะกลายเปนสงทแยกกนไมออกเพราะจะควบรวมกน โดยแบงเปน 4 กลมหลก ไดแก อาหารเพอบ�ารงสมอง อาหารเพอความสวยงามและตานความชรา อาหารเพอควบคมน�าหนก และอาหารเพอสขภาพทยงยน
ดานอตสาหกรรม มองวาอนาคตจะมหลายปจจยส�าคญเขามามบทบาทก�าหนดทศทางการพฒนาอตสาหกรรมอาหาร เชน จ�านวนประชากรโลก จ�านวนผสงอาย วถการด�าเนนชวตของคนทเปลยนไป สภาพภมอากาศโลก การขยายตวของสงคมเมอง เปนตน จงแบงหมวดหมการพฒนาอาหารเปน 4 ดาน คอ 1. ดานวตถดบ ไดแก การตดตอพนธกรรม การผลตโปรตนรปแบบใหม 2. ดานกระบวนการผลต ไดแก การฉายรงส การใชนาโนเทคโนโลย ฯลฯ 3. ดานบรรจภณฑ และฉลาก ไดแก รปแบบบรรจภณฑทเหมาะกบวถชวตยคใหม การระบขอมล บนฉลาก 4. ดานสนคาส�าเรจรป ไดแก อาหารสขภาพ อาหารวฒนธรรม อาหารพนบานทไดรบความนยมสงขนในอนาคต เปนตน
ดานการตลาด มองโอกาสทางการคา-การลงทนของอาหารทมแนวโนมเตบโตสง จงแบงอาหารตามความตองการของตลาดออกเปน 5 กลม ไดแก
1. อาหารเพอสขภาพ : ชวงทศวรรษทผานมา กลมผบรโภคมความใสใจและดแลสขภาพเพมมากขน พบวา ผลตภณฑอาหารเพอสขภาพทมาแรง ยงคงเปนผลตภณฑประเภทอาหารและเครองดมฟงกชนแนล มมลคาสงถง 9 หมน 3 พนลานบาท รองลงมา คอ อาหารทมาจากธรรมชาตและดตอสขภาพ วตามนและผลตภณฑเสรมอาหาร ผลตภณฑจากสมนไพร และผลตภณฑทชวยในการควบคมน�าหนก
2. อาหารส�าเรจรป : ความตองการอาหารประเภทนในตลาดโลกเพมสงขนจากรปแบบการด�าเนนชวตทเรงรบมากขน ขนาดครอบครวทเลกลง อาหารในกลมนจะรวมถงอาหารส�าเรจพรอมทาน อาหารพรอมปรง อาหารสงถงบาน ตลอดจนกลมอาหารแปรรปทเนนความสะดวกสบายในการบรโภคและมอาย การเกบนาน
3. อาหารฮาลาล : กลมประชากรมสลมทก�าลงขยายตว ท�าใหตลาดเศรษฐกจฮาลาลเปนตลาดเกดใหมททรงอทธพลและมการอตราการเตบโตทรวดเรวทสดในโลกวนน อตสาหกรรมฮาลาลเปนทรจกในนาม “ตลาดพนลานอนดบ 3 ของโลก” (ถดจากประเทศจนและอนเดย) เพราะตองรองรบประชากรมสลมทมมากถงกวา 2,000 ลานคนทวโลก
4. อาหารและเครองดมเสรม : ผลตภณฑอาหารเสรมนบเปนอกหนงกลมสนคาทมอทธพลในตลาด เนองจากผบรโภคยงคงสรรหาสงทดกวา และทางเลอกทมากกวาในการตอบสนองความตองการทเฉพาะเจาะจงของตนเอง ไมวาจะเปน อาหารและเครองดมทชวยสงเสรมการท�างานของสมองและรางกาย การเสรมสรางภมคมกน หรอการเสรมความงาม
5. อาหารเพอผสงอาย : สบเนองจากจ�านวนผสงอายทวโลกทมแนวโนม เพมมากขนอยางตอเนอง สงผลใหธรกจอาหารมการปรบตวเพอเพมความสามารถ ในการรองรบความตองการของผบรโภคกลมน ทงน สหประชาชาตคาดการณวา ภายในป 2050 ประชากรโลกมากกวา 20% (ประมาณ 2.2 พนลานคน) จะมอายมากกวา 60 ป ซงแนวโนมดงกลาว เปนทงโอกาสและความทาทายส�าหรบ ผประกอบการธรกจอาหาร เนองจากเปนการเพมกลมผบรโภคอกกลมหนง.
บรรณาธการบรหาร
อตสาหกรรมสาร 5อตสาหกรรมสาร
Report เรอง : วรรณวจกขณ
แนวโนมอตสาหกรรมอาหารโลกตลาดการคาอาหารโลกเปนตลาดทมมลคาสงมาก
และมแนวโนมเตบโตเพมขนอยางตอเนอง โดยมลเหตส�าคญมาจากประชากรทจะมจ�านวนเพมขน จากปจจบนทมอย 7 พนลานคน จะเพมเปน 9 พนลานคนภายใน ป พ.ศ. 2593 และสภาพธรรมชาตทแปรปรวน อยางไรนนทศทางการเปลยนแปลงมการแปรผนขนลงตามเหตปจจยในแตละปทมความแตกตางกน ในป พ.ศ.2559 - 2560 คาดวามลคาการคาจะสงถง 1.58 ลานเหรยญสหรฐฯ และ 1.69 ลานเหรยญสหรฐฯ ตามล�าดบ ซงคาดวานาจะเปนผลมาจากเศรษฐกจโลกทอยในเกณฑด กอปรกบหลายๆประเทศประสบภยธรรมชาตอยางตอเนอง จงท�าใหความตองการสนคาอาหารเพอการบรโภคและส�ารองเกบไว มมากยงขน
แนวโนมอตสาหกรรมอาหาร
ป 2559-2560
อตสาหกรรมสาร6
ปจจบนการคาอาหารโลกไดมการปรบเปลยนไป จากเดมทเนนการสงออกสนคาเกษตรทเปนอาหารพนฐานส�าหรบมนษยและสตวผานการแปรรปขนตน เชน การลาง ขด ส หรอตากแหง ไมไดใชเทคโนโลยระดบสง และยงไมมการสรางมลคาเพมใหกบสนคามากนก มาสการสงออกสนคาอาหารประเภทแปรรปมากยงขน โดยคดเปนมลคากวารอยละ 60 ของมลคาการคาอาหารของทงโลก โดยผลตภณฑแปรรปดงกลาวจะอยใน 2 ลกษณะ คอ 1) สนคาอาหารแปรรปขนกลาง ทตองอาศยเทคโนโลยระดบสงมากขน มการสรางมลคาเพมใหกบสนคาเกษตรมากขนระดบหนง แตยงไมไดมการวจยและพฒนาผลตภณฑในระดบสงขนไป และ 2) อาหารแปรรปขนสง ทสนคาตองผานการแปรรปทซบซอน มการท�าวจยและพฒนาผลตภณฑอยเสมอ เพอใหตรงตามความตองการของตลาด ซงการแปรรปสนคาใหมมลคาสงขนนน ถอเปนการท�า “นวตรรม” ซงในปจจบนผ ประกอบการตางเลอกใชเปนกลยทธส�าคญในการเพมขดความสามารถในการแขงขนใหกบธรกจของตนใหมความไดเปรยบคแขงขนอนๆ
การสรางสรรคนวตกรรมอาหารเกดขนมานบตงแตอดตจนถงปจจบน จะเหนไดวามนวตกรรมอาหารทงทเปนสนคาและบรการใหมๆ เพมขนในตลาดใหเราเลอกบรโภคอยางมากมาย และในอนาคตจะเพมขนตอไปอยางไมหยดยง โดยสงทจะเกดขนในป 2559 – 2560 จะเรยกวา “ยคแหงการกนทดขน (Eat better) ซงรวมถงความพอใจ ความสข การรวมกนแบงปน ความเปนธรรมชาต ความเรยบงาย ความหลากหลายในเชงหนาททค�าถงดตอสขภาพและสงแวดลอม” โดย 3 แนวโนมผลตภณฑอาหารทโดดเดน ไดแก
• Produce-it-yourself
ผลตภณฑทมลกษณะใหผ บรโภคสามารถท�าไดดวย ตวเองมากขน เสมอนผบรโภคเปนผผลตอาหารรบประทานอาหารไดดวยตวเอง
• Food and emotions
ผลตภณฑอาหารจะถกขบเคลอนดวยปจจยดานอารมณของผบรโภคเปนหลก เพอสรางคณคาทมากกวา โดยจะ มงเนนใหอาหารมสวนรวมในการตอบสนองดานความรสกอารมณ และการแลกเปลยนประสบการณ
• Everyone living to be a hundred
ดวยทกคนจะมชวตยนยาวอย เป นร อยป ดงนน ผลตภณฑอาหารทตอบสนองคนกลมน จะไดรบความนยมมากขน
แนวโนมอตสาหกรรมอาหารของไทยสนคาอาหารของไทยยงคงเปนทตองการของตลาดโลก
เพมสงขนอยางตอเนอง พรอมกนนนศกยภาพในการผลตของไทยกยงคงผลตไดมากเชนเดม แมวาจะไดรบผลกระทบจากภยธรรมชาตทมความแปรปรวนกตาม โดยในป พ.ศ.2559 - 2560 คาดวามลคาการสงออกอาหารของไทยไปยงตลาดโลกจะสงถง 29,589 ลานเหรยญสหรฐ และ 31,066 ลานเหรยญสหรฐ ตามล�าดบ อยางไรนนมขอทนาสงเกต คอ ไทยจะเตบโตในการคาดานปรมาณซงเพมสงขนทกปแตในดานมลคากลบลดลง ซงแสดงใหเหนวาไทยสงออกสนคาอาหารขนตนเปนหลกไมใชสนคานวตกรรมหรอสนคาทมมลคาเพม
มลคาการคาอาหารโลก ป พ.ศ. 2555 - 2560
ป พ.ศ. มลคาการคาอาหารโลก
2555 1,260,3852556 1,330,4252557 1,367,2882558f 1,488,0872559f 1,584,3192560f 1,690,932
ทมา : Global Trade Atlas & UNComtradeหมายเหต : f ตวเลขพยากรณ
อตสาหกรรมสาร 7อตสาหกรรมสาร
ขอมลจากGlobal Trade AtlasUNComtradeสถาบนอาหาร
กลมผลตภณฑทตลาดโลกมความตองการสง ซงจะมงไป สผลตภณฑอาหารพเศษ ตลาดพรเมยม ไทยยงคงมศกยภาพในการผลตทต�า สนคาเหลานนไดแก อาหารและเครองดมสมนไพร อาหารอนทรย อาหารเพอสขภาพ อาหารฮาลาล อาหารฟงกชน อาหารทองถนทมเอกลกษณ เปนตน
จะเหนวาแนวโนมอตสาหกรรมอาหารในป 2559 – 2560 ความตองการผลตภณฑอาหารของโลกจะมงไปส “สนคานวตกรรมหรอสนคาทมมลคาเพม” อยางไรนน อปสรรคในการท�านวตกรรมอาหารและเครองดม ทส�าคญ คอ การขาดแนวความคดทดเยยม และขาดความคดสรางสรรค หรอ การคดนอกกรอบ นอกจากนน วฒนธรรมโดยทวไปของ ผประกอบการทไมชอบความเสยง รวมถงตองการระยะเวลาทสนในการผลตนวตกรรมใหมออกสตลาดอยางรวดเรวไ.
ผลตภณฑอาหารของไทย เพอการสงออก ในปจจบน ยงคงพงพงการสงออกสนคาในกลมอาหารสดหรอแปรรป ขนตน ไดแก ขาว ผลไม (สบปะรด ล�าไย ทเรยน ลนจ มงคด มะมวง สมโอ) ผก (ขาวโพดหวาน ขาวโพดฝกออน หนอไมฝรง กระเจยบเขยว พรก) กง และผลตภณฑ (กงขาว กงกามกราม) และ มนส�าปะหลง ซงตลาดโลกมความตองการต�า แตไทย มศกยภาพในการผลตสง ส�าหรบกลมผลตภณฑอาหารของไทยทมแนวโนมเตบโตดในตลาดโลก และไทยกมศกยภาพการผลตสงดวยเชนกน คอ เครองดม ผลไม (เชน กลวย มะพราว มะละกอ ขนน) ไกเนอและผลตภณฑ ไขไกและผลตภณฑ เครองเทศและสมนไพรท�าพรกแกง อยางไรนน
มลคาการสงออกอาหารของไทย ป พ.ศ. 2555 - 2560
ป พ.ศ. มลคาการสงออกอาหารของไทย
2555 31,3302556 29,9722557 31,6192558f 29,5112559f 29,5892560f 31,066
ทมา : Global Trade Atlas & UNComtradeหมายเหต : f ตวเลขพยากรณ
www.lionsauces.co.uk
อตสาหกรรมสาร8
ตอบโจทยคนกนเสนเสรฟถงครว
มารรไรซ : MARLEERICE
Biz Focusเรอง : นนทนาพร อรนทมาโน
คณกนกวรรณ ถตะพาณชย ผบรหาร คนเกงแหงบรษท อารจตต จ�ากด ผผลตสนคาเกษตรเพอสขภาพภายใตแบรนด Marleerice (มารรไรซ) เลาถงแนวคดของการสรางแบรนดว าอยากสนบสนนสนค าทม คณภาพทปลอดภย มนใจเรองความสะอาดใหกบ ผบรโภคในยคปจจบน รวมถงมองเหนโอกาสของธรกจประจ�าครอบครว คอ การท�านาและโรงสขาว เพราะขาวสารสามารถดดแปลงไดหลากหลายมต เชน ขาวหอมเพอการบรโภค ขาวเสาไหของกลมรานอาหาร หรอปลายขาวส�าหรบกลมอตสาหกรรมตางๆ สงเหลาน จงท�าใหค นเคยกบการผลตเสนเพอการบรโภค พรอมทงสรางความสมพนธอนดกบคคา ผผลต และผประกอบการ ทมมาตรฐานในระดบสากลมาเป นพนธมตรให การ สนบสนนสนคาประเภทเสนออกจดจ�าหนาย โดยมงเนนตอบโจทยแมบานสมยใหมทไมคอยมเวลาท�าอาหาร และรานอาหารทตองการใชผลตภณฑคณภาพดในปรมาณและราคา ทคมคา
นวตกรรมการผลตอาหาร
อตสาหกรรมสาร 9อตสาหกรรมสาร
ปนขาวเปนเสนชอแบรนดมารรไรซ เปนการน�าชอของคณแมและ
ค�าวาขาวมารวมกน ซงมาจากฐานของครอบครวทท�าเกยวกบขาวสาร และคณแมทเปนตนแบบในการท�าธรกจ ส�าหรบความโดดเดนของผลตภณฑมารรไรซนนอยทความเหนยวนมพเศษของตวเสน ซงไดมาจากขาวเกรด A ไรสารฟอกขาวและสารกนบด ใหผบรโภคไดเชอมนถงความปลอดภย อกทงค�านงถงความสะดวกสบายในปรงอาหารใหไดรสชาตทกลมกลอมดวยการท�าซอสส�าเรจรปบรรจซองพรอมกบเสน โดยเนนรสชาตซอสแบบไทย เชน ซอสผดไทย ซอสกะเพรา ซอสแกงเขยวหวาน เปนตน ซงส�าหรบตวเสนนนมใหเลอกสรรถง 5 ชนด ไดแก
1.เสนผดไทย (Pad Thai Rice Noodle) เสนเลกผดไทยทเดนในเรองความเหนยวและไมเกาะตวกนเมอน�าไปผด พรอมสดสวนเตมทส�าหรบการทานใหอมทง ชาวไทยและตางชาต
2.เสนยาก (Yaki Rice Vermicelli) เสนหมอบซอวสน�าตาล ทมรสชาตปรงส�าเรจในตวไมตองเตม เครองปรง ซงสามารถน�าใสไมโครเวฟทานไดทนท ตอบโจทยชวตเรงรบในแตละวน
3.เสนหม (Rice Vermicelli) เสนเหนยวนม ตอบโจทยรานอาหาร เมอน�าไปผดแลวยงสามารถคงตวไดด เหมาะส�าหรบร านอาหารและแมบ านทชอบ ท�าอาหาร โดยมใหเลอกทงแบบตรงและเหลยม
อตสาหกรรมสาร10
4.เสนเลก (Rice Noodle) ท�าจากขาวคณภาพด ใหความเหนยวนมเฉพาะตว เหมาะแกการท�ากวยเตยวหรอรบประทานแทนเสนขนมจน
5.วนเสนญปน (Kuzukiri Vermicelli) หรอ เสนแกวทคนเคยกน ท�าจากแปงมนฝรง ตวเสนมความใสเหมาะส�าหรบทานในเมนชาบ หรอทานแบบไทยดวยซอสผดไทยกอรอยไมแพกน
ดานบรรจภณฑเลอกใชถง OPP ทสามารถรกษาอาหารไดอยางคงทและใชซองฟอยลในส�าหรบการบรรจซอส เพอรกษาคณภาพของกลน รส และส ซงผลตภณฑแบรนดมารรไรซสามารถเกบไดถง 13 – 18 เดอนเปนอยางต�า โดยไมใสสารฟอกขาวและสาร กนบดแตอยางใด
โ อ ก า ส ท ไ ด ร บ จ า ก ก ร ม ส ง เ ส ร มอตสาหกรรม
คณกนกวรรณ เผยความในใจวา กรมสงเสรมอตสาหกรรมไดเขามสวนชวยบรษทเปนอยางมาก ซงมหลายโครงการมาเสรมสรางความแขงแกรงของ ผประกอบการ โดยสวนตวทางบรษทอารจตต ไดโอกาสเขาไปมสวนรวมเปนหนงในนกเรยนในโครงการตางๆ อยางเชน โครงการการคาสสากล โดยจดปทแลวเปนรนท 1 ซงทางกรมสงเสรมอตสาหกรรม รวมกบมลนธ พฒนาผประกอบการไทย มสวนท�าใหองคกรสามารถตอยอด ขยายก�าลง และหาคคา โดยเฉพาะปทแลวทางมลนธสงเสรมผประกอบการใหทางบรษทไดไป รวมงาน กวางโจว อนเตอรเนชนนล ซงเปนการทดลอง
อตสาหกรรมสาร 11อตสาหกรรมสาร
ตลาดจนครงแรกและเปนจดเรมตน ในการพฒนา ขนตอๆ ไป โดยทางกรมสงเสรมอตสาหกรรม มความเตมทกบผประกอบการมาก ไมเพยงหาโปรเจกตทด แตไดเขามาสนบสนนบทสนคาตลอดงาน ซงไมใชแคไปแลวจบเทานน ยงมการตดตามผลตอบรบตางๆ กบทางบรษทอารจตตอกดวย
วางหมากปกแตมตอสอนาคตเนองจากฐานบรษทเดมคอบรษท ศรเจรญทรพย
ทกอตงมาเมอป 1997 ซงพนฐานเดมทเปนโรงสขาว ซงท�าใหมความช�านาญในเรองของสนคาเกษตร ไมวาจะเปนขาวสาร หรอธญพชตางๆ ท�าใหกอนหนานมการสงออกขาวเหนยวด�าธญพชไปตลาดอเมรกา โดยคณกนกวรรณมองวาศกยภาพตลาดพชผลทางการเกษตรประเทศไทยสามารถขยายตอไปในอนาคตได ส�าหรบแบรนดมารรไรซวางแผนไววา จะไปโชวสนคาในตลาดตางประเทศบาง เชน แถบ CLMV ทคงตองไปศกษาเพมเตมกอน หรออยางตลาดจนทยงคงพฒนาเปนจดๆตอไป สวนตลาด ทออสเตรเลยและตลาดอเมรกานนกสามารถท�าไดในขนตอนตอไป ดานการคาในตลาดออนไลนก�าลงอยในขนตอนพฒนาแตลกคาทสนใจสามารถเขามาสงผานทางเฟซบกแฟนเพจได และชวงไตรมาตรท 2 จะมการออกสนคาผลตภณฑใหมๆ ท�าใหผ คน รจกมากขน เพราะการท�าธรกจไมมการหยดคด แตขนอย กบการวางแผนและการพฒนา ซงถาสามารถขยายการตลาดใหมากขนอยางไมหยดยง และสามารถท�าใหแบรนดประสบความส�าเรจได ทางบรษทกจะมองหาพนธมตรคคามาพาเตบโต ไปดวยกนอยางยงยน.
บรษท อารจตต จ�ากด9 หม 5 ต�าบลบางรกใหญ อ�าเภอบางบวทอง จงหวดนนทบร 11000เวบไซต www.marleerice.comเฟซบค www.facebook.com/marleerice.th
Market & Trend นวตกรรมทางการตลาด
อตสาหกรรมสาร12
เรอง : อรษา กตตวฒน
กลนหอมแทรกตวอย ในแทบทกสนค าใน ชวตประจ�าวน นบตงแตตนขนมาจนเขานอน ยาสฟน สบ แชมพ ธปไหวพระ กาแฟ ครมเทยม ขนมคกก หรอแมแตในถงยางอนามย ทกอยางล วนต องใช น�าหอมแต งกลน แต ไม เคยมเทคโนโลยทางดานเครองหอมในประเทศมากอน เปนจดเรมตนทท�าให สถาพร เกยรตธนากร กอรางสรางธรกจเครองหอมเปนรายแรกในประเทศไทยเมอ 28 ปกอน โดยเปนผน�าการลงทน และโนฮาวจากประเทศจนรวมกอตง บรษท อตสาหกรรมเครองหอมไทย-จน จ�ากด หรอ TCFF (ยอจาก THAI-CHINA FLAVOURS AND FRAGRANCES INDUSTRY CO., LTD)
ผน�ำนวตกรรมสกดกลนหอมในประเทศไทย
TCFF
สถาพรถกสงไปเรยนตอประเทศจนตงแตหลงเรยนจบประถม 4 เขาเลอกเรยนทางดานการเกษตร เมอเรยนจบกลบบานเกดอกครงครอบครวประสบปญหาธรกจ จงเรมตนสมครงานโรงสดวยเงนเดอนเรมตน 600 บาท ตอมาไดรบความไววางใจใหเปนผจดการขนสงน�ามนใหกบบรษทเอสโซ และเขาสธรกจบรการเดนเรอขนสงสนคา ใหกบบรษทน�ามนและปนซเมนตทก�าลงขยายตว จนกระทงรฐบาล ม.ร.ว.คกฤทธ ปราโมช เปนนายกรฐมนตร เรมมการเจรญสมพนธไมตรกบประเทศจน ขณะนนสถาพรอาย 53 ป อยในธรกจบรการขนสง เมอไดตดตอพดคยกบเพอนเกาเพอนแกในประเทศจนทเรยนหนงสอมาดวยกนกเตบโตในหนาทการงาน กาวเขาไปมบทบาทในรฐบาลดแลการคาทางเขตเอเชยทงหมด รวมถงประเทศไทย สถาพรมองเหนโอกาสของอตสาหกรรมทางดานเครองหอม ทสามารถตอยอดในวงกวาง ไมวาจะเปนธรกจอาหาร ยา ฯลฯ และยงเปนโอกาสทไดเขามาท�าดานการเกษตร จงตดสนใจขายหน วางมอจากธรกจอนๆ มารวมทนกบประเทศจน
“ชวงทผมเรยนเกษตร ตองไปท�างาน รวมกนรวมนอนกบชาวไรชาวนา ผมรสกวาเขาล�าบากมาก พอกลบมามอง เมองไทยเรา ประชากร 68 เปอรเซนตเปนชาวไรชาวนา สวนมากเราผลตแลวสงออกเปนวตถดบ ท�าใหลมตาอาปากไมได ผมมองวาประเทศเราตองหนมาแปรรปทางดานการเกษตร พอดมเพอนทเรยนมาดวยกนจบปรญญาโททางน เปนหวหนาศนยวจยเกยวกบเครองหอมทเซยงไฮ เขาบอกวาประเทศไทยสมบรณดวยไมหอมและสมนไพร นาจะตดตอกบทางกวางโจวซงท�าครบวงจร แปรรปจากวตถดบเปนเครองหอม”น�าเทคโนโลยแหงกลนเขาสอตสาหกรรมอาหาร
ดร.บงอร เกยรธนากร รนทสองซงกาวเขามาชวยสานงานของคณพอ เลาถงความยากล�าบากในชวงเรมตนของ TCFF ดวยปญหาเรองความนาเชอถอ เมอพดถงเรองกลนในยคนนจะตองน�าเขาจากตางประเทศ ท�าให TCFF หนมารกอตสาหกรรมอาหารซงมการใชกลนหอมอยแลว แตอยในรปของการน�าวตถดบทแปรรปอยางงาย โดยน�าเสนอนวตกรรมทท�าใหกลนอาหารเปลยนไป
“ตอนแรกเราตงใจวาจะผลตพวกน�ามนหอมระเหย ในอตสาหกรรมแตงกลน หรอ Fragrance เปนหลก เดมบานเราจะน�าเขามาทงหมด ยงไมมโรงงานทผลตเอง กนาจะเปนโอกาส แตพอเปนสนคาน�าเขาทเราไดรบอทธพลจากแนวยโรป อปสรรคในตอนเรมตนเรองความนาเชอถอของตวสนคา ตองคอยๆ ท�าตลาดหรอสรางความนาเชอถอ ตองหนมาดวามพชอะไรทเปนไมหอม แลวบานเราใชอย เราเรมตนทอตสาหกรรม
อตสาหกรรมสาร 13อตสาหกรรมสาร
อาหาร เปลยนรปแบบเดมใชในลกษณะบดอบแหง ยงไมมใครใชเปนน�ามน เพราะฉะนนเราเลยกลน ตะไคร โหระพา กะเพรา ฯลฯ สงอตสาหกรรมบะหมส�าเรจรปกอน เปนการสรางตลาดขนมาดวย”
การใชสมนไพรมเรองของความคงตว ผงแหงเกบไดไมกเดอน ขณะทน�ามนหอมระเหยสามารถเกบได 1-2 ป กลนฟงกระจายมากกวา ใหรบรถงกลนรสมากกวา ทงยงสกดความเปนสมนไพรออกมาไดดวย ดงนน TCFF จงเรมขยายตลาดไปยงกลมเครองส�าอางคดวย
“พชพวกนเปนสมนไพรอยดวย อยางเชน น�ามนตะไครฆาเชอราได สามารถผสมในแชมพเพอปองกนรงแค จากนนกพฒนาเขามาในอตสาหกรรมยา อยางน�ามนพลทเอาไปใชในยาแกลมพษ น�ามนไพลแกเคลดขดยอกและคลายกลามเนอ พอประเทศไทยบมเรองสปา เรากเอาเขาไปขายในกลมสปา น�ามนหอมระเหยทเขามาไดรบอทธพลยโรปมาก มพวก โรสแมร ยคาลปตส ฯลฯ เมอน�ากลนสมนไพรไทยๆ ทมสรรพคณโดดเดน กมกลมลกคาทอยากไดน�ามนหอมระเหยทมความเปนตะวนออก ท�าใหมจดเดนทจะเขาตลาดกลมนได”
นวตกรรมตอยอดจากภมปญญาชาวบานสถาพรบอกวาคนสวนมากมองขามภมปญญาชาวบาน
แตเราเนนการวจยจากภมปญญาชาวบาน อยาง ใบฝรง ชวยดบกลนปาก รกษาฟน น�ามาท�าน�ายาบวนปาก ขอย น�ามาใชกบยาสฟน หรอใบพล ทใชแกลมพษสมยเดกๆ กไดน�ามาตอยอดเสนอใหกบองคการเภสชกรรม ท�าเปนพลจนอล สวนกวาวเครอขาว ตวนสวนใหญไปผสมเครองส�าอางค ท�าใหหนาอกใหญขน ท�าใหผวพรรณสดใสขน
นอกจากนยงมเรองของเทคโนโลยเรามหลากหลาย เลอกใชใหเหมาะสมกบตวสนคาของลกคาทจะเอาไปใช อยางเชนลกคามปญหาเรองกระบวนการผลตทมความรอนซงท�าใหกลนหายไป TCFF กมนวตกรรม เอนแคปซลเลต ท�าใหกลนไมถกท�าลาย และเกบรกษาไดยาวนานขน
ฟรซดราย ซงคอการท�าใหแหงโดยใชอณหภมต�ามากๆ ตลอดจน เทคโนโลยชวภาพ ทน�าเรองของการหมกมาสกดพช โดยใชจลนทรยหรอเชอรา ไดสารสกดหรอสารออกมาทใชประโยชนได อยางการหมกขาว ทน�าสารสกดมาใชใน บวตดรงค อกสวนหนงจะอยในเครองส�าอางค อตสาหกรรมกลมสกนแคร เชน โลชน สบ แชมพ ฯลฯ
“สนคาของเราไปอยในแทบทกอตสาหกรรมโดยทไมมชอเรา เวนแตทท�าแจกเปนของขวญ อยาง Pillow Mist หมอนทใชเทคโนโลยการเอนแคบซลเลต น�ามนหอมระเหย ชวยใหนอนหลบ ซงสมนไพรเดนๆ เราใชวานสาวหลง มฤทธท�าใหนอนหลบ ในดานเกษตรยงมอะไรใหวจยและพฒนาออกมาอกไมสนสด”
รวมโครงการเพอสรางความเขมแขงในชวงเรมตนของ TCFF การตอบรบยงไมคอยดนก
งบประมาณมจ�ากด ทงเรองบคลากร เครองไมเครองมอ ท�าใหตองพงพาหนวยงานภาครฐสวนหนงในการพฒนา วางระบบสายการผลตทงหมด ตองไปอาศยหองวจยของหนวยงานรฐ รวมถงการสมครเขารวมโครงการตางๆ ของกรมสงเสรมอตสาหกรรม
“กรมฯจะมโครงการออกมาเรอยๆ มโครงการเรองมาตรฐาน สมอ. GMP หรอ ISO เรมจากมาตรฐานคณภาพ สมอ. กอน แลวเนองจากเราท�าโรงงาน เรายงใหมในการ บรหารงาน ระบบของสายการผลต เรากเลยเอาระบบคณภาพเขามา ซงในชวงแรกเรายงเปนเอสเอมอ มขอจ�ากดเรองงบประมาณในการจางทปรกษา พอเขาโครงการของกรมสงเสรมอตสาหกรรม กไดทปรกษามาชวยวางระบบ ท�าใหได ISO มาหรอในดานโลจสตกสกมปญหาเรองสนคาคงคลงมไมพอ หรอวางแผนวตถดบไมด ท�าใหผลตไมไดตามความตองการ ของลกคา เรากเขาโครงการโลจสตกส”
“เมอมโครงการทางดานการพฒนาสนคาอาหาร เรากมงานวจยเรองสารสกดขาว น�ามาท�าเครองส�าอางค และใชประโยชนในเรองรบประทานได พฒนาสนคาเครองดมบวตดรงคโดยใชสารสกดขาว รวมไปถงโครงการคลสเตอรทพยายามดง ผประกอบการมารวมกนเพอสรางความแขงแกรง”
“เนองจากของเราเลก ความรวมมอเลยเปนเรองส�าคญ มการแชรความร ซอของกน หรอมไอเดยใหมๆ เพอพฒนาสนคาของสมาชกในกลมคลสเตอร อยางเชนเพอนทท�าพลาสตกกเอาน�ามนหอมระเหยของเราไปใสพลาสตกปเบาะเดก พอท�าไปไดสกระยะ กมโครงการทมการใชไอทมาชวยในการบรหารและ
อตสาหกรรมสาร14
จะดคอยๆ พลกฟนดนพรอมกบผลผลตทจะเพมขน ชาวบาน กจะลดตนทนแลวขายไดราคาดกวา เรากขายไดราคาดกวา กระแสโลกกเรมมาทางน เราเรมตนท�าสผสมอาหารทสกด จากธรรมชาต แมวาตอนนยงขายไมไดเพราะราคาสงกวา สสงเคราะหหลายเทา แตคดวา 4-5 ปคนจะร”
ขอไดเปรยบของ TCFF นอกจากเปนรายแรกในประเทศไทย กคอการทสามารถผลตครบวงจร มหองแลบวจยพฒนากลน ปจจบนเฉพาะกลนหอมกอยกวา 2,000 กลน หากรวมผลตภณฑทงหมดมอยกวา 5,000 รายการ สตรการผสมทมมากกวา รายอนๆ โนฮาวในการเบลนดหรอผสมผสานใหลงตว ท�าอยางไรใหหอม เปนจดแขงทท�าใหสามารถเขาไปตอบสนองธรกจในกลมสปาไดเปนอยางด นอกจากนยงมความเปนเอกลกษณเฉพาะตวคอความหลากหลายทางชวภาพตนทนมหาศาลของประเทศไทยทถกมองขามไป รวมถงจดยนทจะไมผลตแขงกบลกคา ยงมหลายอยางทจะคนควา ทจะท�าได
สถาพรในวย 81 ปยงเตมเปยมดวยพลงสรางสรรค ยอนกลบไปเมอ 28 ปกอน ทเรมตนเสนทางธรกจสายใหม จนกระทงกลายเปนธรกจเครองหอมครบวงจรเพยงรายเดยวของไทยในวนน ดวยความเชอวา ประเทศทเปนเกษตรกรรม ตองแปรรปสนคาเกษตรกรรมจงจะมงคง แมวาจะยงมองไมเหนทาง ปรชญาในการด�าเนนธรกจของเขามอยวา “ดนเดมไรทาง หมนยางทางม”
“ไมมเสนทางทโรยดวยกลบกหลาบ ท�าอะไรกล�าบาก ทงนน เมอเราตงใจอยากจะท�าอะไร กอนท�าคดใหมาก และ หมนยาง (ยาง แปลวา เดน ในภาษาอสาน) คอตองพยายาม ตองลง 100 เปอรเซนตจรงๆ กจะส�าเรจได เรมแรกอาจจะม หญารก แตวนนเราเดน พรงนเราเดนอก เดนทกวนกกลายเปนทางได ทางเสนนไมไดเปนแคทางเฉพาะของเรา แตยงเปน ทางทคนอนๆ มารวมใช จากทางเดน กอาจกลายเปนทางเกวยน เปนถนนไปได หรอกลายเปนทางดวนไปไดดวย”
เชนเดยวกบเสนทางธรกจของ TCFF ทยงอยเบองหลงรวมสรางเสนทางใหกบธรกจอนๆ อกมากมาย นอกจากนยงมสวนในการสรางรายไดทมนคงใหกบเกษตรกรและยกระดบสนคาเกษตรไทย จากวตถดบใหกลายเปนสวนหนงของนวตกรรมทเพมมลคาและสรางรายไดใหกบประเทศ.
ตดสนใจไดเรยนรเรองการเอาขอมลมาวเคราะห ตดสนใจวา จะท�ายงไงตอ หรอก�าหนด KPI ทเขามาลาสดเปนโครงการ ลดตนทน เพราะเนองจากเราเปนสนคาอตสาหกรรมพอ ท�ามากๆ กแขงขนเรองของราคา เพราะเราไมมแบรนด การเพมราคากท�าไดยาก คแขงเกดขน จากนนกไปดวาจะสามารถ ลดตนทนไดอยางไร เพอหาก�าไรในโรงงาน”
กลบคนสเกษตรกรปจจบน TCFF รบวตถดบจากเกษตรกร 400 กวาครอบครว
มพชทใชผลตน�ามนหอมระเหยประมาณ 15 รายการ และผลตสารสกดอก 50 รายการ ทงสมนไพรและผลไม เชน แตงกวา สม สบปะรด มะขาม ฟาทะลายโจร ทองพนชง เปลอกมงคด มะเฟอง มะยม ฯลฯ TCFF ยงกาวไปอกขนดวยการวจย เพอคนหาสายพนธ พชทเหมาะสมส�าหรบปลกในประเทศ เพอทดแทนการน�าเขาวตถดบจากตางประเทศ สถาพรไดใชความรทางดานการเกษตรทร�าเรยนมา คนหาสายพนธพชทมศกยภาพ สามารถปลกในประเทศไทยได และมมลคาเพมสง
“เรมแรกเราซอฝกวานลลาจากตางประเทศมาสกด ในเมองไทยเราปลกได นาจะหนมาปลกวานลลาในไทยเพอใหชาวบานมรายไดเพม เพราะทวโลกใชกนมากและมราคาแพง ผมไปเอาสายพนธจากจนมา ทเกาะไหหล�า เขามความเชยวชาญ วานลลาเปนกลวยไมชนดนง แตไมมกลนหอม ไมมแมลงไปผสมใหมน เราตองเรยนรวาผสมวธไหนจะเปนฝกขนมา กรรมวธ เกบ บม กอนทจะเอามากลน”
นอกจากนยงม เจอเรเนยม จากตาล กหลาบจากซนเกยง ปจจบนอยในแปลงทดลองทจงหวดเชยงราย ยงเปนงานวจยอย หลงจากไดแนวทางทเหมาะสมกจะไปสอนชาวบาน และรบซอตอไป
“ทเชยงรายเราวางแผนวาจะม 500 ครอบครวทท�าวตถดบใหเรา เราจะสนบสนน มวานลลา กหลาบ เจเรเนยม ใหชาวบานปลก และอยากน�าชาวบานท�าพชออรแกนก ระยะยาวคดวา
อตสาหกรรมสาร 15อตสาหกรรมสาร
ขอมลจากบรษท อตสาหกรรมเครองหอมไทย-จน จ�ากด99 หม 2 ถนนไมตา-ลาดบวหลวง อ�าเภอลาดบวหลวง จงหวดพระนครศรอยธยา 13230เวบไซต. www.tcff-thailand.com
นวตกรรมอาหารดานโลจสตกส
อตสาหกรรมสาร16
การบรหารจดการโลจสตกสส�าหรบอตสาหกรรมอาหาร มจดประสงคหลกทส�าคญกคอ ตองการลดตนทนเพมประสทธภาพในการบรหารจดการ รกษาสงแวดลอม และสามารถตอบสนองความพงพอใจของลกคาได รวมทงตลอดหวงโซอปทานตงแตตนจนถงมอลกคาจะตองมการบรหารจดการดวยการวางรากฐานโลจสตกสทด ไมมการปนเปอนระหวางการขนสง และสามารถสอบกลบ (traceability) วาสนคาผลตจากอะไรและมแหลงผลตอยทไหน ผลตเมอไร ซงตอไปตลาดหลกของโลกจะหนมาเอาจรงเอาจงและใหความส�าคญเรองนมากขน ในการพฒนาระบบโลจสตกสตองอาศยภาพรวมแบบบรณาการ โดยเชอมโยงกบยทธศาสตรการคาระหวางประเทศและกาวไปส ขนตอนทสามคอ การเชอมโยงกบ
การพฒนาหวงโซอปทานและคลสเตอรอตสาหกรรมเปาหมายของประเทศ เนองจากสนคาทมมลคาเพมสงหรอสนคาทเสอมสภาพไดงาย เชน อาหารทะเล จ�าเปนตองมระบบโลจสตกส ทมมาตรฐานสง และมการประสานเชอมโยงระหวางหวงโซอปสงค-อปทาน เพอเปนการลดตนทนและระยะเวลาในการขนสงใหมากทสด รวมทงใชระบบไอททมประสทธภาพชวยพฒนาประสทธภาพการท�างาน และการวางระบบโลจสตกสในอตสาหกรรมอาหารจ�าเปนตองใชความละเอยดรอบคอบมากวาการบรหารจดการโลจสตกสในอตสาหกรรมอนๆ เนองจากอาหารเปนสงทคนตองรบประทานเขาไป ดงนนเรองความสะอาดปลอดภยจงเปนสงทตองใหความส�าคญทสด โดยสวนใหญตนทนโลจสตกสอาหารจะอยทประมาณ 10% ของตนทนทงหมด ซงเหตปจจยแหงตนทนเกดจากการขนสงภายในประเทศ รวมถงคาระวางเรอ การบรหารจดการ และการบรหารจดการคลงสนคา ในขณะทไทยมตนทนโลจสตกสอยท 19% ซงถอเปนตวเลขทสง ท�าใหทกฝายทเกยวของตองปรบตวและหนมาเอาจรงในดานการพฒนาโลจสตกสและซพพลายเชนเพอตอบสนองความตองการของผบรโภคสงสด โดยเฉพาะการปรบตวของผประกอบการ SMEs ซงเปนรากฐานส�าคญในการ ขบเคลอนเศรษฐกจในปจจบน รวมไปถงผประกอบการรายใหญ ทเรงปรบตวเพอเพมขดความสามารถในการแขงขน
Managementเรอง : ปรยากร เภารศม
สรางแตมการแขงขนอตสาหกรรมอาหารดวยการยกเครองโลจสตกส
เนองจากประเทศไทยเปนผผลตสนคาเกษตรทส�าคญของโลก จากขอมลสถตการสงออกอาหารของ World Trade Organization (WTO) ระบวาไทยมสวนแบงตลาดดานการสงออกอาหารอยในอนดบ 5 ของโลกโดยในป 2549 ไทยสงออกอาหารกวา 6 แสนลานบาท ไปทกภมภาคทวโลก ซงมสนคาหลกทสงออก เชน กง 8 หมนลานบาท อตสาหกรรม ทนา 5 หมนลาน สบปะรดประมาณ 3-4 หมนลาน และ ไก 4 หมนลาน และจากแนวโนมทางการแขงขนทสงขน สงผลใหภาคธรกจตองยกระดบความสามารถในการด�าเนนธรกจในทกวถทาง โลจสตกสจงกลายเปนเปาหมายส�าคญท ผประกอบการน�ามาใชเปนตวสรางความไดเปรยบ และเพมแตมตอในการแขงขนทางการคาทงในและตางประเทศ ซงกญแจส�าคญของการบรหารโลจสตกสและซพพลายเชนในอตสาหกรรมอาหาร คอ การวางแผนการผลตการวางแผนการท�างานรวมกบลกคาและซพพลายเออรทงในประเทศและตางประเทศ และการวางแผนในการจดสงสนคา เพอสามารถตอบสนองความพงพอใจของลกคาใหไดมากทสด ทงน สนคาของอตสาหกรรมนแยกเปน 2 กลม คอกลมทหนงสถานะดงเดมคอการผลตสนคาทเปนสนคาขนประถม ทผานกระบวนการผลตในบางสวนในประเทศไทยไมไดผลตส�าเรจพรอมบรโภค โดยตองน�าไปเขากระบวนการผลต ท�าการปรง
อตสาหกรรมสาร 17อตสาหกรรมสาร
อาหารอกครง เปนเพยงสนคาตนทางของวตถดบในตางประเทศ สวนสนคากลมทสอง คอสนคาทท�าส�าเรจรปพรอมบรโภค หรอกงส�าเรจทเขาซเปอรมาเกตโดยตรง สามารถรบประทานไดทนท ท�าใหตองมการบรหารจดการโลจสตกสอยางดทสด ซงเปนสนคาทประเทศไทยก�าลงพฒนาออกมามาก เชอวาจะเปนชองทางการขยายสวนแบงตลาดอาหารอยางมประสทธภาพมากยงขน รวมดวยการน�าเทคโนโลยททนสมย เชนระบบไอท เขามาเชอมโยงระบบการท�างานทงภายในและระหวางองคกร จะชวยเพมศกยภาพทแขงแกรงใหกบธรกจ นอกจากนในจากการเซนสญญาเขตการคาเสรไทย-ญปน (JTEPA) ยงสงผลใหโลจสตกสพฒนาอยางกาวกระโดด จากการทผประกอบการไทยไดเรยนรเทคนคและเทคโนโลยทมประสทธภาพจากญปนอกดวย
Green Logistics สมดลของการบรหารประสทธภาพและสงแวดลอม
การจดการคล งสนค าและกระจายสนค าให มประสทธภาพและเปนมตรตอสงแวดลอม เปนอกกลยทธหนงทชวยใหธรกจการขนสงมเตบโตอยางยงยน โดยเนนคอนเซปต Green Warehouse and Distribution ทหมายถงการจดการคลงสนคาและการกระจายสนคา โดยผานกระบวนการออกแบบทค�านงถงทงในเรองของสงแวดลอมและการท�าใหคลงสนคามความยงยน (Sustainable Warehouse) เพอใหเกดสมดลระหวางเรองของสงแวดลอมและผลการด�าเนนงานทดในทางธรกจ อกทงตองสามารถจดการไดอยางประหยดและลดตนทน ดวยวธการ Reduce Reuse Recycle ควบคไปกบการบรหารจดการทมประสทธภาพ โดยนกวชาการ ผเชยวชาญไดชแจงไววา ในความเปนจรงแลว Green Warehouse ไมจ�าเปนตองใช การลงทนมาก อยางทผประกอบการสวนใหญเขาใจ แตหลกการส�าคญอยทการออกแบบการท�างานโดยมองเปาหมาย ในอนาคต และวางแผนใชทรพยากรทมอยใหตอบเปาหมาย หากมการจดการกระบวนการทด การจดการระบบคนท�างานทด มการสอสารกนในองคกร ท�าใหคนในองคกรมแนวคดและความเขาใจรวมกน การท�าใหพนกงานมความเปนเจาของในองคกร รวมทงมการใชเทคโนโลยการสอสาร (IT) เขามาชวยเพมประสทธภาพการท�างาน กจะท�าใหสามารถท�า Green Warehouse ไดอยางมประสทธภาพ สงผลใหบรหารจดการงานไดอยางมประสทธภาพมากขนตามไปดวย ซงเปนสงส�าคญ ททกฝาย ลวนไดประโยชน และเปนการยงชวยเพมมลคาใหกบองคกรอกทางหนง
แปซฟค หองเยน ตนแบบการจดการ Green Warehouse ชความโดดเดนดานนวตกรรม
แนวโนมธรกจหองเยนของไทยและตลาดโลกมอตราการเตบโตเพมมากขน จากการด�าเนนชวตทเปลยนไป ท�าใหรปแบบอาหารในสงคมปรบเปลยนเปนสนคาพรอมรบประทาน (RTE&RTD : Ready to eat และ Ready to drink) มากขน ซงตลอดกระบวนการตองอาศยความเยนในการจดเกบ การผลต และการจดสง ท�าใหมการขยายตวของธรกจ Cold Chain อยางตอเนอง จากขอมลสถตของกระทรวงพาณชย ปรมาณคลงสนคาเยนในประเทศไทย มผประกอบการมากกวา 100 บรษท และมความสามารถในการจดเกบมากกวา 6 แสนตนทวประเทศ บรษท แปซฟค หองเยน จ�ากด ถอเปนผน�าตลาดหองเยน ดวยรางวลการนตจากหลากหลายสถาบน อาท รางวลผประกอบธรกจสงออกดเดนประจ�าป 2558 หรอ Prime Minister’s Export Award : PM Award 2015 ประเภทธรกจบรการยอดเยยม (Best Services Enterprise Award) สาขา Trade Logistics และรางวลผประกอบการทมความเปนเลศ ดานการบรหารจดการโลจสตกส ประจ�าป 2558 (ELMA 2015) เปนตน
ซงปจจบนทางบรษทฯมหองเยนทงหมด 3 แหง รวมพนทประมาณ 52,000 ตารางเมตร รวมถงมคลงสนคาทวไปใหเชาดวย โดยมงเนนการบรหารจดการระบบโดยรวม ภายใตค�าวา Cold Chain Management ทใหบรการหลากหลายรปแบบ ทงหองเยนรบฝาก (Cold Public Storage), การขนสงดวยระบบความเยน (Cold Transportation), การคดแยก (Sorting), การจดกลมและการจดเรยงตามความตองการของลกคา (Packing & Picking) อกทงน�าระบบคณภาพทงในสวนของ ISO 9001 และ GMP เขามามบทบาทในการใหบรการแชเยอกแขง (Freezing) เพอยกระดบการใหบรการในอตสาหกรรม Cold Chain ใหสงขน
อตสาหกรรมสาร18
นอกจากนบรษทฯยงมการน�านวตกรรมใหมๆ มาใชในการบรหารจดการ เชน ระบบ Mobile Pallet เปนระบบทปดเปดอตโนมตดวยมอเตอรไฟฟา ท�าให Pallet แตละแถวสามารถเคลอนทชดกนหรอเลอนออกจากกนได สงผลใหการท�างานมประสทธภาพมากขน เพราะชวยลดเวลาในการหาสนคา นอกจากนนยงท�าใหมพนทในการจดเกบสนคาทเพมขน เนองจากไมตองเวนชองทางวงใหกบรถโฟลคลฟตในแตละแถว การม Mobile Pallet เขามานนชวยทงดานการเพมความรวดเรวในการวางสนคา ลดจ�านวนคนในการควบคมลงคอนขางสง รวมกบการน�าระบบคลงสนคาอตโนมต (AS/RS) ทใชกบ Cold Public Warehouse เปนเจาแรกในประเทศไทย ประกอบกบการใชงานหลอดไฟ LED ในแตละจดปฏบตงานในคลงสนคามากกวา 5,000 หลอด และการใชเทคโนโลยการกอสรางทเพมความหนาของฉนวนความเยนชนดพเศษเพอลดการใชพลงงาน และปองกนการสญเสยอณหภมในหองจดเกบ นอกจากนยงมการพฒนาตอเนองในเรองของระบบการจดการคณภาพสงแวดลอม (ISO 14001) มาใช เพอใหพนกงานไดมสวนรวมในการอนรกษสงแวดลอม และก�าลงพจารณาท�าเรองคลเซอรวส ท�าผลตภณฑสงใหสถานพยาบาล สถานศกษา คนอยากใหเราท�าตงแตตนน�ายนปลายน�า เชน สงอาหารใหผปวยทเปนโรคเฉพาะทตองควบคม และจากการลงทนระบบตางๆ ทงหมดนกเพอเพมความแขงแกรงทางการจดการคลงสนคาและกระจายสนคาให ครบวงจร และปทางตอไปในสวนของการขยายแผนธรกจ ตอเนองไปในกลมประเทศอาเซยน เพอรองรบตลาด AEC และ CLMV ซงจะเรมรกตลาดในป 2559 น
เอสซจ นชเร โลจสตกส เปดตวคลงสนคาหองเยน ยกระดบการขนสงสนคาควบคมอณหภมมาตรฐานโลก
เอสซจ นชเร โลจสตกส ด�าเนนธรกจบรการโลจสตกสแบบควบคมอณหภมในประเทศไทย ทมจดเดนดานคณภาพระดบสากลและเทคโนโลยทนสมยจากประเทศญปน เพอรองรบลกคากลมอาหารและเครองดมทใหความส�าคญกบคณภาพการบรการ (Quality Service) ซงคาดวาแนวโนมการเตบโตสงอยางตอเนองทงในและตางประเทศ โดยระบบคลงสนคาดงกลาว มการน�าระบบท�าความเยนโดยใชเทคโนโลยทนสมยและ เปนมตรตอสงแวดลอมมาใชภายใตการควบคมของทมงาน ผเชยวชาญ อาท ระบบจดเกบสนคาแบบเคลอนทได (Mobile Racking) และอปกรณเสรมพาเลทเพอการจดเรยงสนคา (Pallet Supporter) ท�าใหเกบสนคาอาหารแชแขงและสนคาทตองรกษาอณหภมไดหลากหลาย ภายในคลงมการใชเทคโนโลยลาสดจากประเทศญปน ในการแปลงแอมโมเนยเปนคารบอนไดออกไซดกอนปลอยเขาสคลงสนคา เพอความปลอดภยของพนกงานและสนคา ในกรณทเกดการรวไหลของกาซดงกลาว พรอมตดตงระบบตรวจจบการรวไหลแอมโมเนยททนสมยภายในคลงสนคา นอกจากน ยงมชองรบจายสนคา ขนถายสนคาจากรถขนสง
ขอมลและรปภาพจากwww.logisticsdigest.com/component/content/articlewww.bu.ac.th/knowledgecenter/executive_journal/oct_dec_10/pdf/aw12.pdfwww.scglogistics.co.th/index.php/th/home/newscontent/12/54
(Docks) 22 จด สามารถจดเกบสนคาไดถง 22,800 ตน หรอ 13,764พาเลท โดยมระบบประตและระบบปองกนอากาศภายนอก (Air Shutter and Air Shelter) ชวยปองกนการเปลยนแปลงของอณหภม และปองกนความรอนจากภายนอกไมใหเขามาภายในคลงเยนขณะขนถายสนคาจากรถขนสง รวมดวยรถของเอสซจ นชเร ทมการลงทนตดตงระบบ GPS สามารถตรวจตดตามคาของอณหภมภายในรถขนสงไดตลอดเวลาทรถปฏบตงาน และยงมศนยควบคมและบรหารระบบโลจสตกส (Logistics Command Center) ท�าหนาทตรวจจบความผดปกตของรถและอณหภมตลอดการขนสง ปจจบนรถขนสงควบคมอณหภมทใหบรการลกคาไปแลวรวม 12 คน และตงเปาเพมจ�านวนรถใหรองรบปรมาณลกคาทเพมขนภายในปน.
อตสาหกรรมสาร 19อตสาหกรรมสาร
ตงแตอดตทวโลกรจกใชพลงงานความรอนแสงอาทตยในการตากแหงสงตางๆ รวมไปถงอาหาร ขณะเดยวกน เซลลแสงอาทตย ซงเปนกระบวนการการผลตไฟฟาจากแสง โดยใชสารกงตวน�าทสามารถปรบเปลยนใหเหมาะสมเพอปลอยประจไฟฟา ยงถกใชในการผลตไฟฟาในพนททไมมสายสงไฟฟา และใชเพอพฒนาตเยนทเรยกวา ความเยนจากแสงอาทตย (Solar Chill) ทสามารถปฏบตงานโดยใชพลงงานแสงอาทตย โดยหลงจากการทดสอบแลวไดถกน�าไปใชในองคกรสทธมนษยชนเพอชวยใหบรการวคซนในพนททไมมไฟฟา และจะถกน�าไปใชโดยผทไมตองการพงพาสายสงไฟฟาเพอรกษาความเยนของอาหาร
ซงตวอยางการตอยอดพลงงานแสงอาทตยเปนพลงงานสะอาดสนวตกรรมอาหารจากทวโลกทจดท�าขนอยางจรงจงกคอ “MOVE Systems” โครงการรถเขน ขายอาหารพลงแสงอาทตย ในรฐนวยอรก ประเทศสหรฐอเมรกา ทสรางสรรคโดยเทศบาลเมองนวยอรก ซงตองการลดมลพษทางสงแวดลอมจากพลงงานทใชในการท�าอาหาร โดยใชพลงงานแสงอาทตยในการ
Innovationเรอง : นชเนตร จกรกลม
พลงงำนแสงอำทตย ตอยอดนวตกรรมจำกธรรมชำตสควำมยงยนของวงกำรอำหำร
พลงงานแสงอาทตย มศกยภาพ ในการผลตพลงงานมากกวาการบรโภคพลงงานของโลกในปจจบนหลายเทาตวนก หากใช ประโยชนอยางเหมาะสม อยางไรกตามพลงงานแสงอาทตย หมายถง การเปลยนแสงอาทตยโดยตรง เชน “พลงความรอนแสงอาทตย” และ “เซลลแสงอาทตย” รวมทงการประยกต แสงอาทตย ไปเปนพลงงานความรอน พลงงานไฟฟา เพอน�ามาใช ในกระบวนการผ ล ต ไ ฟ ฟ า ก า ร ท� า ค ว า ม ร อ น หรอกระทงการท�าความเยนทงในร ะ ด บ ค ร ว เ ร อ น ไ ป จ น ถ ง ใ น ภ า คอตสาหกรรมตางๆ
นวตกรรมดานเทคโนโลยอาหาร
อตสาหกรรมสาร20
ปรบปรงคณภาพชวตของคนเมองและสรางอาชพใหผพการ โดยรถเขนดงกลาวไดเตรยมไวส�าหรบใหบรการทวนวยอรก ถง 500 คน เพอเพมประสทธภาพใหกบผขายอาหารขางถนนรอบเมอง ใหเปลยนการใชพลงงานจากโพรเพนในการท�าอาหารทปลอยกาซ ซงกอใหเกดการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและมลพษ มาเปนพลงงานทสะอาดจากแสงอาทตย และในปจจบน รถเขนขายอาหารพลงงานแสงอาทตย ไดกระจายไปทวนวยอรกแลวกวา 8,000 คน ทชวยให การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศลดลงไดถง 60% และ ลดหมอกควนทกอใหเกดมลพษไดถง 95% ซงตวเลขดงกลาวเปรยบเทยบไดกบการลดการใชรถยนตบนทองถนนประมาณ 200 คน รวมทงยงพฒนาตอยอดใหเกดเปนรถเขนลกผสมรน “MRV100” ทตดตงเขากบพลงงานแสงอาทตยพรอมแบตเตอรส�าหรบชารตพลงงาน รวมเขากบเทคโนโลยปลกอนไฮบรดและตวเชอมเขากบเชอเพลงทางเลอก เพอสนบสนนผประกอบการทขายอาหารขางถนน รวมทงทหารผานศกทพการและผพการใหสามารถน�าไปประกอบอาชพ
รวมถงไอเดยรถไอศกรมพลงแสงอาทตยทแจกไอศกรมฟรไปทวสหรฐอเมรกา จากผลงานการคดคนของ Kelli Anderson รวมกบ Jason Anello และ Sungevity ทใหความส�าคญในการออกแบบกราฟกทใหความรเกยวกบพลงงานผานรถคนดงกลาว โดยออกแบบลวดลายของรถ ทสรางแผงโซลารเซลบนหลงคารถ สวนดานขางกมสสนของขอความบนแทงไอศกรมทใหขอมลนาสนใจเกยวกบประโยชนในการใชพลงแสงอาทตย เพอทดแทนพลงงานจากกาซธรรมชาต ถาน ไฟฟา และพลงงานนวเคลยร ตวอยางขอมลทสอดแทรกไวขางรถเปนรปของไอศกรมแทงหนงทแสดงขอมลสนๆ เขาใจงาย เชน คณรไหมหากเราตดตงแผงโซลารเซลบนพนท 4% ของโลก เราสามารถผลตพลงงานใหคนทงโลกใชไดเลยทเดยว ลองคดดวาไอศกรมแทงเลกอนนหากใชไฟฟา ถาน หรอกาซ
ธรรมชาตผลตตามปกต จะตองใชพลงงานเทาไหร หากทกคนรวมกนเปลยนมาใชพลงงานแสงอาทตย เราจะประหยดไดแคไหน เปนตน รถคนนนอกจากจะฝากขอคดเลกๆ ทกระตนการใชพลงงานทางเลอกแลว ยงมจดเดนคอ แมไมมแสงอาทตยรถคนนกวงได ผลตไอศกรมไดโดยใชพลงงานจากแบตเตอรทถกชารตเกบไวเมอตอนมแสงนนเอง
อกหนงกรณศกษาทใชประโยชนจากพลงแสงอาทตยในการรกษาวตถดบอาหารสดกคอ ‘Wakati’
เตนทพลงแสงอาทตย นวตกรรมทผลตขนเพอจดประสงคในการชวยเหลอเกษตรกรยากจนในประเทศโลกทสาม ทขาดแคลนไฟฟาและเครองไมเครองมออนทนสมย ซงสงผลใหสญเสยผลผลตจ�านวนมากไปกบ ‘ความเนาเสย’ โดยนวตกรรมเตนทพลงแสงอาทตยนถกออกแบบใหสามารถชวยเกษตรกรในการยดระยะเวลาในการเกบรกษาผกผลไมใหยาวนานขนไดโดย ไมตองพงการใชไฟฟา Arne Pauwels ผสรางสรรค และผลตอปกรณนเปดเผยวา The Wakati สามารถ ใชพลงงานจากแสงอาทตยลวนๆ และอาศยเพยง การจ�าลองสภาพอากาศเฉพาะจด (Microclimate) เพอยดอายผลผลตใหคงความสดไดนานขน โดยชดอปกรณนนประกอบไปดวยโครงสรางเตนทรปสเหลยม
อตสาหกรรมสาร 21อตสาหกรรมสาร
ผนผามฝาเปดดานบน (จผกผลไมไดประมาณ 150 กโลกรม) แผงโซลารรบพลงแสงอาทตย และตว Ventilator ทชวยควบคมความชนภายในเตนทใหคงท การท�างานของตว Ventilator นคอการปลอยละอองน�า (ราว 200 มลลลตรตอสปดาห) เขาไปในเตนทเรอยๆ ซงท�าใหเตนทมระดบความชนทเหมาะสมตอการเกบรกษาผลผลต และผก ผลไมกจะเหยวแหงชาลงนนเอง แตความแตกตางของ The Wakati และตเยน อยตรงทนวตกรรมนจะสามารถควบคมไดเฉพาะความชน แตไมสามารถควบคมอณหภมได ดงนนจงเหมาะกบการเกบรกษาของสดในระยะสนๆ เทานน เชน ผกผลไมทเคยสดอยไดแควนหรอสองวนในอากาศรอนกจะมอายทยาวขนราว 10 วน ซงเปนระยะเวลาทเพยงพอตอการขนสงสนคาไปยงตลาด สามารถลดปรมาณสนคาทเสยหายกอนถงหนารานไดมากกวา ท�าใหเกษตรกรมผลก�าไรเพมมากขน ซงในปจจบน The Wakati ถกน�าไปทดลองใชจรงแลวในประเทศยากไรอยาง เฮต อกานดา และอฟกานสถาน
และปดทายดวยการประยกตใชพลงงานแสงอาทตยใหกลายเปนผลตภณฑทสามารถสรางก�าไรใหกบธรกจของผประกอบการไทยไดอยางประสบความส�าเรจกบ Banana Society แบรนดผลตภณฑกลวยตากของของกลมวสาหกจชมชนกลวยตากบปผา อ�าเภอบางกระทม
จงหวดพษณโลก น�าโดย คณวฒชย ชะนะมา ผกอตงกลมฯ ทมมแนวคดในการพฒนากลวยตากทมอยในตลาดใหมความแตกตางรอบดาน ทงเรองมาตรฐานทถกสขลกษณะดวยการสรางนวตกรรมโรงอบแหงโดยใชพลงงานแสงอาทตยแบบกรนเฮาส ในลกษณะพาราโบลาโดม ท�าใหผลตภณฑกลวยตากมความสะอาด ปลอดจากฝน แมลง ฝน และ เชอรา รวมทงยงสามารถผลตกลวยตากทไดจ�านวนมากขนในระยะเวลาทสนลงพรอมกบน�าระบบ GMP, HACCP และโคเดกซ (CODEX) ซงเปนตวการนตมาตรฐานการผลตทเปนสากล สรางความไววางใจใหกบลกคา รวมกบการยกระดบภาพลกษณของกลวยตากใหดพรเมยมขนดวยการพฒนารสชาตของกลวยตากใหมความหลากหลายและเปนสากลมากขน ประกอบกบดไซนบรรจภณฑใหดมความทนสมย แตกตาง โดดเดนและแตกตางดวยการบรรจซองแบบชน ตอชน และงายตอการจดจ�า ชวยเพมมลคาใหกบกลวยตากทสามารถสรางจดยนของผลตภณฑทแขงแกรงทงตลาด ในประเทศและตลาดสงออกไดอยางมศกยภาพ.
ขอมลและรปภาพจากhttp://www.creativemove.com/creative/the-wakati/#ixzz3zBP7ZTd9http://www.creativemove.com/design/solar-powered-ice pops/#ixzz3zBZGDuR7www.greenpeace.org/seasia/th/campaigns/climate-and-energy/solutions/solar/https://forum.eduzones.com/topic/2774http://www.banana-society.com/www.energysavingmedia.comwww.smethailandclub.com/knowledges-view.php?id=394
อตสาหกรรมสาร22
Brandingเรอง : นชเนตร จกรกลม
กลยทธกำรตลำดยคใหม ใช Lifestyle สรำงกระแสกำรบรโภค
Fashion Café- Food Fashion
ปจจบนคนในสงคมเขาถงขอมลงายขน การวางแผนการท�างานและใช ชวตอยางมคณภาพและเปดประสบการณใหม เชน ทองเทยว ท�ากจกรรม เลนกฬา ออกก�าลงกาย ทานอาหารดๆ แตงตวดทสะทอนความเปนตวตนของตวเอง เหลานคอ ไลฟสไตล ปรากฏการณทเกดขนในวงการแฟชนชนน�าของโลกกไดสะทอนแนวคด ไลฟสไตลดวยเชนเดยวกน แบรนดจากหองเสอชนน�าในยโรปมแนวคดน�าต�ารบอาหารเลศรสเขามาเปนสวนหนงของงานดไซน จนกระทงกอเกดเปนกจกรรมบนรนเวย ทงหมดน เป น การชวยกนเสรมสรางภาพลกษณของตราสนคาหรอเปนการสรางแบรนดใหโดดเดนยงขน เพอสรางการจดจ�าในหมผบรโภคชนสง ทวโลกทปจจบนนมผลการวจย ออกมาวานยมบรโภคอาหารนอกบาน สวนใหญ ไมนยมปรงอาหารรบประทานเอง เพราะไลฟสไตลเปลยนไปนนเอง
ว ง ก า ร แ ฟ ช น โ ล ก ห ย บ อ า ห า ร มาสรางเสนหในงานดไซน
หลายคนคงจะแปลกใจวาอาหารและแฟชนจะมารวมกนไดอยางไร แตขณะนในตางประเทศสงเหลานก�าลงเปนเทรนดและเปนกระแสทแพรหลายไปในหมประเทศผน�าดานอาหาร แฟชน และไลฟสไตล หองเสอชนน�า เวบไซตตางๆ น�า 2 สงนมาผนวกกน ตางมสไตล ดไซนเปนของตนเอง ทงอาหาร และแฟชนตางเสรมสรางภาพลกษณและสรางความแขงแกรงของแบรนดรวมกนอยางลงตว อาท เวบไซตชนน�า ดานเสอผาหยบเอาเมนอาหารมาใสลงบนหนาเวบไซต The Spicy Stiletto เปนตวอยางของเวบไซตจากนวยอรกทด�าเนนกจกรรมดานธรกจทผสมผสานกนระหวางอาหารเลศรสและดไซนเสอเลศหรเขาดวยกน ในเวบไซตดงกลาวมการขายเสอผาในดไซนของ Serena Goh และมเมนอาหารในประเภทตางๆ ดวยรปทสวยงามพรอมสตรในการท�ารวมทง The New Potato เปน
นวตกรรมการสรางแบรนดอาหาร
อตสาหกรรมสาร 23อตสาหกรรมสาร
อกหนงเวบไซตทน�าเสนอไลฟสไตลในการแตงตวและวถของการปรงและดมด�าในการรบประทานอาหารไวในทเดยวกนไดอยางมเอกลกษณเปนตวของตวเอง
ขณะเดยวกนหองเสอชนน�ากจบเสอผนวกกบต�ารบอาหาร เชน Christian Dior เป นตวอยางหองเสอชนน�าทได ออกหนงสอแบบเสอของตนเองไปผนวกกบต�ารบเมนอาหารตางๆ ทเปนสตรเฉพาะของ Christian Dior และไดรบการตอบรบเปนอยางด โดยเชอมนวาการผนวกต�ารบอาหารเขากบแบบเสอของเขานนจะท�าใหชอเสยงของเขาแขงแรงมากยงขน หรอในกรณของหองเสอ Vogue กท�าหนงสอต�าราอาหารเชนกน ซงตางกมวตถประสงคในการเสรมสรางภาพลกษณของหองเสอ ใหมรสนยม สะทอนจดยนของแฟชน ใหมเอกลกษณแตกตางจากคนอน
หรอการน�าอาหารขน Cat walk ผน�าแฟชนเลงเหนความสมพนธของทง 2 ปจจยหลกจงน�ามาสการน�าทงสองปจจยมารอยเรยงใหสอดคลองไดอยางกลมกลนท�าใหเกดจบค กนระหวางอาหารและเสอผาบนเวบไซต แลว เทรนดเหลาน กระบาดขนส Cat walk ส�าคญๆ เปนชองทางทหองเสอตางๆ จะน�าเสนอดไซนของเสอผาของตนเองใหเขากบดไซนของอาหารมาททกวนนไมไดลมรสแตรสชาตเทานน แตตองมสสนทสวยงามเปนองคประกอบดวย ซงสะทอนผานไลฟสไตลมหลายตวอยางจากตางประเทศททมงานรวบรวมมาใหอาน เพอใหเขาใจถงแนวคดในมมมองของแบรนดในมตทแตกตางกน Food Fashion Show เปนตวอยางของ เอเจนซทจดงานเปดตวรานอาหารหรอเมนอาหารใหมๆ ดวยวธการเดนแฟชนโชวเปนกลยทธหรอลกเลน รวมถงดไซนเนอรของหองเสอทมชอเสยงยงน�าอาหารมาเปนแรงบนดาลใจ โดยออกแบบเสอผาใหลอไปกบการตกแตงอาหาร อาศยสสนการปรงแตงอาหารมาเปนตวสอมากขน ซงห องเสอเหลานเหนว าทงเสอและอาหารตางกตองการดไซนและความคดสรางสรรคทจะตองมาเสรมซงกนและกน และสะทอนสไตลความเปนตวตนของแบรนด
จากแบรนดแฟชน สอาหาร หรอจากอาหาร สแฟชน ลวนแตมเหตผลในการรกษาฐานลกคาดวยไลฟสไตล และแพรขยายไปถงหางสรรพสนคา อาท Fashion Mall ใน Sandiego สหรฐอเมรกา จดเอา Food Shop มาเปนจดดงดด จากความส�าเรจทหองเสอตางๆ น�าเอาต�ารบอาหารและเมนตางๆ มาเปนสวนหนงของงานดไซน เทรนดเหลานกไดแพรหลายไปยงศนยการคาหรอหางสรรพสนคาชนน�าทมห องเสอตางๆ เปดจ�าหนาย โดยหลายศนยการคาน�าเอารานอาหารมาเปนจดขายรวม ทงหมดทน�าเสนอขอมลขางตน คอ การตอกย�า เทรนดใหมทก�าลงไดรบความนยมจากต างประเทศและส งอทธพลมาในประเทศไทย ซง Greyhound เปนแบรนดทประสบความส�าเรจไปลนหลามในการแตกไลนจากธรกจแฟชนมาโลดแลนบนวงการรานอาหารไดอยางมตวตน
นอกจากนในภาคธรกจอาหารฟาสตฟดสกสรางกลยทธใหมดวยการรวมกบแฟชนดวย ซงแมคโดนลด รานอาหารฟาสตฟดชอดงระดบโลกกเผชญหนากบปญหาภาพลกษณวาเปน Junk Food จงไดอาศยวงการแฟชนชวยยกระดบภาพลกษณ ของสนค า ให มภาพพจนทดขน เหนไดจากการออกงานเดนแฟชน ทน�าเอาโลโกและสสนของแมคโดนลดเปนสวนประกอบในแบบเสอผาทออกแบบ ซงนบวาเปนกลยทธใหมเพอสรางชองทางเชอมโยงไปยงกลมเปาหมายทเปนวยรน สรางกระแสบรโภคใหมดวยไลฟสไตล
อตสาหกรรมสาร24
การท�ารานอาหาร จงเรมลงมอท�าตงแตตอนนน แตยงไมไดคดเปนโมเดลจรงจงท�าแคสาขาเดยว เปนชอปทมรานอาหารและแบรนดเสอผาอยดวยกนในทเดยวโดยอาศยการแบงพารท และใชชอแบรนดเดยวกนเพราะตงใจใหเกดการเชอมโยงเรองของ แบรนดดง (Branding) และสรางตอกย�าการจดจ�าใหกบลกคาดวย แตปรากฏว าลกค าฮอฮามากเพราะถอเป นประสบการณสดใหมและเกสดๆ ซง ถอ เป นการเรมต นทจดประกาย Greyhound Café ในการเปดตวราน อาหารรปแบบแฟชน คาเฟ (Fashion Café) เปนรานแรกในประเทศไทยในป 2540 จากทเปนกระแสกสงสมเปนความผกพนระหวางเรากบลกคามารวม 19 ป คดวาสวนส�าคญทเปนรากฐาน
มนคงให Greyhound Café ประสบความส�าเรจ เปนอกมตหนงทมากกวาการท�ารานอาหารธรรมดา เพราะเราคอตนฉบบของรานอาหารทมคอนเซปตชดเจน เนนเรอง Total Dining Experience ทตงใจท�าใหทกอยางกลมกลอมและจรงจงไมวาจะเปน เมน รสชาต บรรยากาศ การตกแตงราน ดนตร การบรการ ไปจนชดพนกงาน ทลวนผานการกลนกรองจนออกมาเปนดไซนเฉพาะตว
Fashion Café โจทยทาทาย สรางความตางอยางตโจทยแตก
เนองจากเกรฮาวดไมไดท�ารานอาหารมากอน แตเรามความสดใหมดานครเอทฟชดเจน ซงพอตงตนสงใหม ไอเดยหลกทน�ามาใชกยงคงเปนเบสกเรยบงายแตปรงลกคาเลนดวยดเทลหลากหลาย เราคดกนเยอะ ตโจทยกน โดยตงอยบนจตวญญาณแบบเกรฮาวด ควบรวมกบไลฟสไตลของและความตองการของลกคา โดยมคณภาณ องคะวต หนงในผกอตงและประธานบรหารกลมบรษทเกรฮาวด เปนคนวางทศทางเมนรวมกบทมเชฟทเขามาสานตอไอเดยลงจานอาหาร แมในปจจบนเราจะมครวกลางเพอซพพลายวตถดบทกอยางและควบคมคณภาพอาหารใหคงท แตชวงแรกๆ ครวของบานพารทเนอรทกคนถกเปลยนเปนโฮมคกกง เพอเซตระบบและพฒนาเมนต างๆทงคาว-หวาน- เครองดม ทเขาใจงาย เขาถงงาย และสมผสงาย ผสมผสานการทวสตทงสน ตงแตรสชาต รปแบบการน�าเสนอ กระบวนการปรง และการดไซนรานทกสาขาใหแตกตางกนในรายละเอยดแตตงอยบนพนฐานของสไตล Modern & Contemporary รวมดวยการพฒนาทรพยากรคนใหแขงแกรง มประสทธภาพ มการบรการทดและมสไตล เพอปทางใหกบการขยายสาขาตอๆ ไป เราตอกย�าเรองของ Total Dining Experience ทยงยนในทกสาขาและ ทกแบรนดรานอาหารทเราสรางขน จนถงตอนนเฉพาะในเมองไทย Greyhound Caféé ขยายไปแลว 11 สาขา และยง
คณพรศร โรจนเมธา กรรมการ ผจดการ บรษท เกรฮาวด จ�ากด แบรนดดงชนน�าแหงวงการแฟชนเมองไทยและผ กอตง Greyhound Café ทสะทอนแนวคดและตวตนชดเจนผานการปรงแตงแนวใหมทถายทอดประสบการณแบบ Total Dining Experience ไดอยางมลกเลน เปนทนาจบตามองและเหมาะสมกบค�าวาสมบรณแบบในทกแงมม
เรมตนดวยคอนเซปตยอนกลบไปเมอ 30 ปทแลว ชอของ เกรฮาวด โลดแลนอยในวงการแฟชน เรายนอยในไลนของผสรางสรรคงานเสอผาเครองแตงกายแบรนดไทยทโดดเดนดวยดเทลชดเจนภายใตดไซน เรยบงาย จนกระทงปทศนยการคา เอมโพเรยมเปดใหบรการ ผบรหารศนยฯ มาสอบถามถงความสนใจดาน
Greyhound Café 19 ปแหงความส�าเรจของผสรางต�านานแฟชน คาเฟ เมองไทย
อตสาหกรรมสาร 25อตสาหกรรมสาร
ไดแตกแบรนด Another Hound Caféé ขนทสยาม พารากอน 1 สาขา และ Dessert Bar ใชชอ Sweet Hound 2 สาขา รวมดวยคอนเซปตสโตรแหงแรกทรวบรวมทงแฟชน อาหาร และของกนของใชส�าหรบ ไลฟสไตลคนเมองเขาดวยกน ภายใตชอ EVERYTHING-HOUND ซงมมม Lifestyle Market ทรวบรวมสนคาของเกรยฮาวดเอาไวนานาชนด อาท ซอสผดสปาเกตต, น�าสลด ทสามารถซอกลบไปท�าเองทบานแตไดรสชาตเหมอนนงกนอยในราน อกทงยงเดนหนารกตลาดตางประเทศโดยชมลางท ฮองกง ปกกง และเซยงไฮ เปน 3 แลนดมารคแรก ดวยระบบแฟรนไชสทเซตไวผสานกบการจบคพารทเนอรทเขาใจและมประสทธภาพ
จดยนของแบรนดและกลมเปาหมาย เราวเคราะหตวเอง คแขง ตลาด
และศกษาถงความตองการของลกคาแบบเจาะลกทกป เชน ชอบอาหารประเภทไหน ชอบสปาเกตต ชอบขาว ชอบเครองดมสขภาพ หรอสนใจคอกเทล หรอความชอบของลกคาบางกล มจะเปลยนไปตามเทรนด ซงกเปนความสนกทเราตองท�าใหครอบคลมกลมเปาหมาย ภายใตความเปน Fashion Caféé ในแบบของเรา สวนเรองของกลมเปาหมายหลกเราไมไดจ�ากดวาขอบเขตอายจะเทาไหรถงเทาไหร แคคลมคราวๆ เนนตงแตคนท�างานไปจนกลมครอบครว โดยลกคาสวนใหญกคอคนทเขามาพกผอนทานอาหารทรานเราตงแตสาขาแรก ผานมา10 กวาป เมอโตขน กพาคนทรก คนใกลตว และครอบครวกลบมายงรานอาหารทตอบโจทยตวเคาไดนนเอง ไมวาจะเปนความประทบใจในรสชาตและบรการตางๆแลว ทศนคตและความชอบทตรงกนกเปนสงส�าคญ ทสะทอนผานความชอบในตวอาหาร บรรยากาศ ไลฟสไตลทใชไปจนถงการมองโลก
รบมอกบความส�าเรจและกาวตอไปของ Greyhound Caféทกวนนพดไดวาเราอยในจดทประสบความส�าเรจนะ เรายงคงเปนรานหนงท
มองเทรนด Food & Fashion แบบคนในวงการ
หลายปทผานมาจนตอนนนบเปนยค Global โลกหมนเรวมาก ไลฟสไตลกเชนเดยวกน แบรนดนอกเขามาแขงขนโดยผานระบบแฟรนไชส แบรนดไทยกเตบโตมาแชรสวนแบงตลาด เราเองในฐานะ Key Player แบรนดหนงทเขามายนในตลาดนกอนกนบวาโชคด ภาพพจนของแบรนดเราแขงแรงขนเรอยๆ ลกคาไมวาจะเปนคนไทยหรอชาวตางชาตทอยในเมองไทย ถาพดถง Fashion Café
เรายงคงเปนแบรนดตนๆ เสมอ นนกเพราะความชดเจนในองครวมและรากเหงาพนฐานทมาจากคนแฟชนจรงๆ สงสมและถายทอดอยในทงเรองของเสอผาและอาหารแบบซมลกระดบ DNA มาตลอด 19 ป ดงค�ากลาวของกรแฟชนทใหทศนะวา แฟชนเคลอนไหวอยเสมอ มเพยงสไตลเทานนทอยยาวนาน ฉะนนไมวาจะท�าอะไรตองรจกตวตนกอนเปนอนดบแรก แลวจงเอาตวตนมาตอยอดสงทเราสรางขนใหกลมกลอม ตอนนสงทนากลวส�าหรบผประกอบการหนาใหมกคอ นกอะไรไมออกกเปดแบรนดแฟชนหรอรานอาหาร ซงกตองยอมรบวาธรกจสองตวนมเสนหและนาหลงใหลแถมตลาดกยงเตบโตไดอกไกล การเปดตวไมใชเรองยาก แตจะเปดอยางไรใหอยรอดนนเปนสงทยากกวามาก ในมมของ Greyhound เราแบงทมชดเจนในการสรางไลนแฟชนและไลนรานอาหารไปปะปนกน เพราะบนเสนทางของมออาชพ เราตองอาศยความคดสรางสรรคของคนทเชยวชาญในแตละแขนงตางกนเพอสานตอเจตนารมณของแบรนดอยางตอเนอง ผลลพธทไดออกส กล มลกคาจงจะมคณภาพ คณพรศร เผยขอคดเปนการ ปดทาย.
อยในใจผบรโภค ในขณะทรานอาหารหนาใหม มสไตลกเกดขนทกวน สะทอนใหเหนวาตลาดรานอาหารในบานเราเตบโตไปในทศทางทดมาก แตขณะเดยวกนการทบซอนหรอเลยนแบบกเพมมากขนเชนกนทงในเรองของสไตล หรออาหาร ซงเราคดวาเปนความทาทายในการรกษาจดแขง เราคดวาภาพรวมตางๆ อาจจะลอกเลยนแบบได เราเองไมไดกงวลตรงน เพราะสงทลอกไมไดคอความรสก ความเปนแบรนด ซงมนลงลกถงรายละเอยดขนตอนความคด ความคดใครความคดมน แมกระทงทศนคตของแบรนดทสะทอนจากตวผบรหาร การคด-ออกแบบเมน หรอวธการรอยเรยงผานการปรง มนเปนเอกลกษณเฉพาะแบรนดทลอกเลยนกนไมได อยางตอนนเรากมการแชรสตรเมนอาหารใหลกคาดวยซงกเปนอกกมมกหนงทลกคาชอบ สวนกาวตอไปทเรามองกครอบคลมทกมต หนงคอ การพฒนาเมนทไมหยดนง ใหเขากบชวงฤดกาล-เทศกาลตางๆ สองคอ กจกรรมทางการตลาดทกระชบสมพนธระหวางแบรนดกบลกคาซงตองท�าใหสอดรบกบไลฟสไตลอยตลอดเวลา สามคอ งานแคทเทอรงซงมมานานแลว เปนธรกจทเราท�าควบคไปเพอเปนทางเลอกใหกบลกคา และสคอ การเลงโลเกชน ทเหมาะสมกบการขยายสาขา
ขอมลและรปภาพจากwww.greyhoundcafe.co.th
อตสาหกรรมสาร26
Product Designเรอง: ปาณสรา เภารศม
ความส�าเรจของบรรจภณฑอาหาร
สายเลอดไทย
บรรจภณฑสรางสรรคชนนเปนไอเดยของ คณธารทพย บอเพชร บรษท สยามคราฟทอตสาหกรรม จ�ากด ซงไดรบรางวลท 4 ดวยการออกแบบบรรจภณฑขนมไหวพระจนทรเปนทรงคลายปนโตส�าหรบชวงเวลาแหงความสขทคนในครอบครวจะไดออกไปปคนครวมกนทามกลางความสขในชวงฤดใบไมผล โดยใชดอกไมมงคลเปนสญลกษณสอความหมายตางๆ อยาง ดอกเหมยแทนความสข, ดอกโปยเซยน แทนการน�าโชคลาภเขามาสคนในบาน , ดอกเบญจมาศ แสดงถงความงามนรนดร และดอกโบตนแทนความรกใครและความร�ารวย โดยใชวสดเปนแกนกระดาษ Core-board-CP ลกฟกชนกลาง CA125/ KP125 ลอน BC สวนดานนอกสายคาด เปนกระดาษ Duplex แกรม 450
Moon cake Happy Blossomการออกแบบบรรจภณฑ เตาสอ ขนมพนเมอง
ของฝากขนชอจากร านคณแม จ แห งเมองภ เกต ของคณสรลกษณ เอยมวทยากร บรษท ยอด คอรป ผประดษฐ ทควารางวลท 2 มาครองดวยการตโจทยจากมมมองดานอตลกษณของรานคณแมจ ซงเปนรานขายของฝากเจาแรกทมอายเกาแกทสดในจงหวดภเกต และขนมเตาสอชดนถกดไซนเปนเซต 3 รสชาต โดยหยบเอกลกษณของพนถนภาคใตอยาง ชดยาหยา มาบอกเลาเรองราวผานขนมแตรสชาตใหเขาใจงาย พรอมเลอกใชวสดจากกระดาษและใสเทคนคของการพบขดกนโดยไมใชกาวเพอขนรปเปนกลอง เพมการเจาะฉลลาย ปมฟอยล และ UV SPOT ขบเนนจดส�าคญบนพนกลองใหสวยงามและเพมมลคามากขน แถมยงสามารถยอยสลายไดเองตามธรรมชาต
นวตกรรมการออกแบบบรรจภณฑอาหาร
7 ผลงานบรรจภณฑอาหารสญชาต
ไทยจากมนสมองและสองมอของ
ผประกอบการ นกออกแบบอสระ และ
นกศกษา ทถายทอดบรรจภณฑ ไอ
เดยโดนใจใชงานไดจรง แถมยงชวย
เพม เอกลกษณและสร างมลค า
แบรนดไดอยางเฉยบขาด สยายปก
ควารางวลบนเวท AsiaStar Awards
2015 เวทประกวดบรรจภณฑชน
แนวหน าระดบ เอ เชย ได อย างม
ศกยภาพ
เตาสอ
อตสาหกรรมสาร 27อตสาหกรรมสาร
Fu (ฟ)ผลงานบรรจภณฑเจลลพรอมทานรสสม
แบรนด ฟ ของคณพรพล อจฉราเจรญยง นกศกษามหาวทยาลยศลปากร ทควารางวลชมเชยดวยการถายทอดไอเดยจากพธไหวเจาในเทศกาลตรษจน ทมทงขนมมงคลและ ผลไมทขาดไมไดอยางสมมาใชเปนแรงบนดาลใจตงตนในการออกแบบบรรจภณฑทมรปทรงและสสนเสมอนสมจรง และสามารถใชในพธไหวเจาเพอทดแทนความหมายของผลสมจรง หรอในโอกาสอนๆ ไดอยางโดดเดนโดยใชกระดาษปอนดเคลอบดวยกลนเปนวสดในการท�าบรรจภณฑ
การขนสงจะไมใชเรองยากอกตอไปดวยการออกแบบบรรจภณฑทไดแบบมาจากรปทรงของมะขามและการกอตวของ รงผงในลกษณะ 6 เหลยมทสามารถน�ามาผสานกนหรอแยกออกจากกนได ดวยวสดทใชอยางกระดาษลกฟกและกระดาษคราฟ ซงมอบความร สกเรยบง ายแปลกใหม สะดวกตอการขนสงและจดวาง สรางการจดจ�าใหกบผบรโภค ถอเปนบรรจภณฑรางวลชมเชยทโดดเดนดวยดไซนเกๆ จากคณวรรณกร สนทรธรรมากร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร
TAMARINE (แทมมะรนด)
ชอกโกแลต รสผลไมไทย ตรากลนารถ
อตสาหกรรมสาร28
บรรจภณฑสไตลไทย-โมเดรนจากคณนนทชย สนทดการ หางหนสวนจ�ากด ดไซน เซนสแอนดมารเกตตงทไดรบรางวลท 6 จากคอนเซปต “Amazing Thailand Amazing Thai Dessert” โดยมนกทองเทยวเปนกล มเปาหมายดงนนการออกแบบจงเปนการผสมผสานความทนสมย ลงในเอกลกษณไทย เพอสอสญลกษณของประเทศไทยผ านสถานทท องเทยวท เป น แลนดมารค เขากนกบตวชอกโกแลตรปชางไทยรสชาตตางๆ ทชวยสงเสรมมลคาและคณคา ใหกบตวของฝากทนกทองเทยวชนชอบ และ ยงเปนการชวยประชาสมพนธการทองเทยว ของไทยอกดวย โดยเลอกใชบรรจภณฑจากกลองกระดาษอยางด เคลอบ PVC และ UVSPOT สวนทส�าคญ เพอใหดมมต และเพม Hot Stamp สทอง สรางมลคาสนคาโดยผานการออกแบบ และปกปองสนคาดวยถาดพลาสตกดานในพรอมฝาปด
Future Packเจาของรางวล 9 ซงเปนการถายทอดแรงบนดาลใจของคณพรชย
วงศประเสรฐ บรษท ฟวเจอร เฟลกซ จ�ากด ทดไซนถง FUTUER PACKถงใสผลตภณฑอเนกประสงคทมหหวในตวและไมจ�าเปนตองใชถง T-Shirt สวมทบอกครงโดยใชพลาสตกซงแยกจากตวเนอถงเปนหหวซงซอนอยภายในชองสอดทออกแบบอยางประณตหลงจากเปดบรรจภณฑนแลว กยงสามารถน�ากลบมาใชใสของไดอกครง ลดทอนปญหาขยะเพอสงแวดลอม โดยน�าวสดอยางฟลมพลาสตกมาใชเพอใหสะดวกตอไปพมพลวดลายและเคลอบประกบให เกดความหนาตามความตองการหหว ใชเสนแถบพลาสตกทสามารถยดตดความรอนกบตวถง
น�าพรกกงเสยบแหงคณแมจคณสรลกษณ เอยมวทยากร จากบรษท ยอด คอรปอเรชน จ�ากด
สรางสรรคผลงานการออกแบบบรรจภณฑจากใบไมตางๆ ทพบมากทางภาคใตของไทย อยาง ใบมะพราว ใบตาล ใบลาน ใบกะพอ และเชอมโยงกบทตงของรานคณแมจ ทมสนคาหลกคอน�าพรกกงเสยบแหงรสชาตตางๆ เปนการสะทอนถงอตลกษณของรานจ รานขายของฝากพนเมองระดบต�านาน ผานตวบรรจภณฑโดยใชสน�าตาลและสทองเปนสหลกเพอสอถงชอเสยงทมายาวนานและยงเปนการเพมคณคาและแบงรสชาตจากตวบรรจภณฑดวย รวมกบการใชเทคนคพเศษ เชน การปมฟอยลและ SPOT UV อกทงยงเลอกใชกระดาษเปนวสดหลก เพอใหสามารถยอยสลายไดตามธรรมชาตนอกจากนยงค�านงถงการใชประโยชนจากพนทการพมพจากการจดการเพลทแบบไขวกน ท�าใหสามารถลดการสญเสยพนทไปไดกวา 40% และชวยลดตนทนใน การผลตบรรจภณฑไดอกดวย
อตสาหกรรมสาร 29อตสาหกรรมสาร
Showcaseเรอง : นนทนาพร อรนทมาโน
นวตกรรมอาหารดานไอท
Foodpanda สงอำหำรออนไลนฮตทวเมอง
ฟ ดแพนด า ( foodpanda) ผ น�า ศนยรวมบรการสงอาหารออนไลน ระดบโลกทมการบรการครอบคลมถง 39 ประเทศและมากกวา 48,000 รานอาหารทวโลก กอตงขนเมอป 2012 โดยใชชอวา foodpanda ในทวปเอเชยและยโรป ชอ hellofood ส�าหรบ ทวปอเมรกาใต แอฟรกา และชอ Deliveryclub ในประเทศรสเซย โดยอย ภายใต บรษทออนไลน ในเครอ Rocket Internet จากประเทศเยอรมน ซงเปนเจาของเดยวกบ Lazada, Easy Taxi, Zalora กบการระดมทนขยายตลาดด วยเมดเงนกว า 60 ล านเหรยญสหรฐ มาผลกดนใหธรกจเตบโตยงขนในปจจบนพรอมขยายฐาน บรการไปยงเมองใหมๆ ตลอดจนขยายพนท ให บรการในกรงเทพ-มหานครและเพมจ�านวนรานอาหารและความหลากหลายของชนดอาหารกบรกษาต�าแหนงผ น�าท ให บรการ อ น น า ป ร ะ ท บ ใ จ ใ น ธ ร ก จ บ ร ก า ร สงอาหารออนไลน
อตสาหกรรมสาร30
คณอเลกซานเดอร เฟลเดอร ผรวมกอตงและกรรมการผ จดการ บรษท ฟ ดแพนดา ประเทศไทย ไดบอกเลาถงความเปนมาของฟดแพนดาอยางเปนกนเองวา “เราเปดตวครงแรก เมอเดอนเมษายน ป 2012 ซงจะครบรอบ 4 ป ในอก 1-2 เดอนน ฟดแพนดา คอ ผใหบรการ สงอาหารออนไลนทใหบรการไมซบซอนและรวดเรว ลกคาสามารถเลอกสรรกบรายการอาหารทหลากหลาย จากรานอาหารมากมายผานเวบไซตหรอแอพพลเคชนบนมอถอของฟดแพนดา เราจบมอกบรานอาหารชนน�าในประเทศไทยกวา 1,000 ราน เพอสรางความมนใจให กบลกคาวา พวกเขาสามารถเลอกรบประทานอาหารชนดใดกตามจากรานใดกไดทตองการ สงผลใหเราเปนผใหบรการสงอาหารออนไลนทเตบโตรวดเรวทสดในตลาด และเรากขยายธรกจและบรการอยางตอเนองมาโดยตลอด ปจจบนเราด�าเนนธรกจสงอาหารจากในเขตกรงเทพและปรมณฑล พรอมกบขยายตลาดสเมองใหญเพอตอบรบผใชบรการใหกวางขวางขนทเชยงใหม พทยาและหวหน”
ด วยการพฒนาแอพพล เคชนบนมอถอ นอกเหนอจากการใหบรการผานเวบไซต และ ไดปรบปรงใหใชงานงายขน ท�าใหฟ ดแพนดา กลายเปนผ ให บรการจดสงอาหารรายเดยว ในประเทศไทยทใหบรการบนแพลตฟอรมออนไลนอยางครบวงจร พรอมกบโปรโมชนสงเสรมการขาย
อตสาหกรรมสาร 31อตสาหกรรมสาร
ทนาสนใจและการบรการอนรวดเรวท�าใหฟดแพนดาสามารถดงดดลกคารายใหมไปอยางงายดาย เพยง 3 ขนตอนเทานนคณกจะไดอาหารมาสงตรงถงมอคณเอง
1. ใสพนททคณอยลงไป ระบบจะท�าการแสดงรายชอรานอาหารทจะสามารถใหบรการในพนทของคณ
2. เลอกรานอาหารและรายการอาหารทคณชนชอบ โดยสามารถเลอกดไดจากชอรานอาหารประเภทของรานอาหาร และชอเมนอาหาร
3.ใสทอยทตองการใหจดสง จากนนเลอกวธการช�าระเงน และกรอกเบอรโทรศพททตดตอไดของคณลงไปหากมรหสสวนลดคณสามารถกรอกเพอขอรบสวนลดไดดวยเชนกน แลวอาหารจะถกสงถงคณภายในเวลาทเรวทสด
“ฟดแพนดายงคงมงเนนการยกระดบประสบการณของลกคา โดยเพมการใหบรการสงอาหารดวยบคลากรของบรษทมากขน ควบคไปกบการกระจายเครอขายผใหบรการสงอาหารภายนอกออกไป รวมถงการขยายฐานลกคาดวยการใหบรการในพนทใหมๆ โดยเรามทมงานเดลเวอรขายสงอาหารใหถงมอลกคาอยางรวดเรวถง 200 คนดวยกน ซงความส�าเรจของเราเปนผลมาจากกลยทธทางธรกจทแปลกใหม ผสมผสานทงการขยายพนทการใหบรการเขาสหลายๆ จงหวด ซงท�าใหเราสามารถใหบรการครอบคลมพนทส�าคญในกรงเทพฯ เชยงใหม พทยา และหวหน เขากบการเสรมความครอบคลมของบรการ ในรปแบบของการขยายเครอขายรานอาหารทรวมใหบรการ สงถงมอลกคา ไมวาจะเปนทบาน ทท�างาน หรอทใดกตาม นอกจากน เรายงเสรมความหลากหลายของบรการทมใหกบรานอาหารคคา ของเรา รวมถงการเสรมการใหการสนบสนนดาน
อตสาหกรรมสาร32
บรษท ฟดแพนดา (ประเทศไทย) จ�ากด10/64 สขมวทซอย 13 แขวงคลองเตยเหนอ เขตวฒนา กรงเทพฯ 10110โทร. 0 2250 9281เวบไซต. www.foodpanda.co.th
การตลาด ไมวาจะเปนบรการพฒนาเวบไซตและ แอพพลเคชน หรอการออกแบบและผลตบรรจภณฑและของพรเมยมเพอสนบสนนกจกรรมทางการตลาด” คณอเลกซานเดอร กลาว
ปจจบนผบรโภคในไทยหนมาสงอาหารออนไลนกนมากขน สะทอนถงความสนใจทางเทคโนโลยทเพมมากขน ควบคไปกบการใชงานโซเชยลมเดยและความสนใจในบรการออนไลนตางๆ ทเพมสงขนดวยเชนกน ฟดแพนดา ประเทศไทย จงถอเปนผใหบรการสงอาหารออนไลนทมอตราการเตบโตสงสดในตลาด ดวยยอดการสงอาหารทเพมสงขน 20% ตอเดอน โดยในแตละเดอน มผเขาเยยมชมเวบไซตของบรษทถง 300,000 คน ขณะทแอพพลเคชนฟดแพนดามยอดดาวนโหลดสงถง 350,000 โดยกวา 46% ของการสงอาหารมาจากชองทางเวบไซต และแอพพลเคชน ท 54% อาหารประเภทเบอรเกอรเปนเมนทไดรบความนยมสงสดทอตราสวน 23% ของการสงอาหารทงหมด ตามมาดวยพซซา 15% และอาหารไทย 10% ซงพนทบรการทมลกค ามากทสดในกรงเทพฯ ได แก ยานสขมวท, อโศก และสาทร ผทสนใจสามารถเลอกสงอาหารจานโปรดไปสงถงบานไดแลววนนทเวบไซต www.foodpanda.co.th หรอทางแอพพลเคชนฟดแพนดา ซงมใหดาวนโหลดบนทกระบบปฏบตการ สมารทโฟนทง iOS, Android และ Windows.
อตสาหกรรมสาร 33อตสาหกรรมสาร
Report เรอง : นชเนตร จกรกลม
กรมสงเสรมอตสาหกรรมผลกดนนวตกรรมบรรจภณฑอำหำร
นวตกรรมการออกแบบบรรจภณฑอาหาร
ผลตภณฑอาหาร และมการยกระดบสนคาฮาลาลใหสามารถสงออกไปยงประเทศมสลม ซงอตสาหกรรมเหลานลวนตองการบรรจภณฑ ทใชควบคไปกบสนคาทงสน โดยประเภทบรรจภณฑทใชมากทสดคอ พลาสตก (ออนตวและคงตว) ซงมสดสวนการใชงานถง 60 เปอรเซนต รองลงมา คอ แกว โลหะ และกระดาษ ตามล�าดบ ซงอตสาหกรรม ทมการใชบรรจภณฑมากทสดคอ อาหารและเครองดม คดเปน 60 เปอรเซนตของการใชบรรจภณฑในอตสาหกรรมทงหมด นนกเพราะไทยมวตถดบทางการเกษตรทมากเพยงพอทจะพฒนาเป นอตสาหกรรมอาหาร และหากมการเลอกใชบรรจภณฑทเหมาะสม กจะสงผลใหอตสาหกรรมขยายตวไดมากขน
ภาพรวมการเตบโตของอตสาหกรรมบรรจภณฑในประเทศไทยเพอรองรบการขยายตวในภมภาคอาเซยน
จากรายงานการสรปภาวะเศรษฐกจอตสาหกรรมไทยในป 2558 พบวา อตสาหกรรมบรรจภณฑและการพมพไทย สามารถสรางมลคาและน�ารายไดเขาประเทศและการสงออกและใชภายในประเทศ ซงมมลคาการตลาดกวา 3 แสนลานบาท โดยสดสวนครงหนงเปนอตสาหกรรมบรรจภณฑ และอกครงหนงเปนอตสาหกรรม สงพมพ ทเกดจากการใชโดยตรง และทางออม รวมทงยงมการอตราการเตบโต 7.8 เปอรเซนตตอป นบเปนอนดบ 1 ในอาเซยน ซงคาดการณวาหลงจากเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยนแลวจะยงมการขยายการเตบโตไดอยางรวดเรวยงขน โดยเฉพาะในสดสวนของอตสาหกรรมอาหาร เนองจากไทยก�าลงกาวสการเปน “ครวโลก” ดงนนจงมแนวโนมสงในการพฒนาผลตภณฑทเปนมตรกบสงแวดลอมและมมาตรฐานทสงขนสามารถใชบรรจอาหารไดอยางปลอดภย แมจะสมผสกบอาหารโดยตรง เพอตอบสนองความตองการของตลาดโลก โดยเรองของบรรจภณฑนนเสมอนเปนทพหนาทมความส�าคญของประเทศ จ�าเปนตอง เตรยมความพรอมใหแขงแกรงเพอรกตลาดและปพรมใหเศรษฐกจไทยไดประโยชนจาก AEC มากทสด
การทประเทศไทยเปนแหลงผลตสนคาหลากหลายประเภท โดยเฉพาะแหลงผลตดานอาหาร ทมทงโรงงานเกยวกบอาหารมากมาย รวมกบนโยบายของภาครฐทผลกดนใหไทยเปนศนยกลางการผลต
อตสาหกรรมบรรจภณฑ ถอวามความส�าคญในการด�าเนนธรกจในระดบโลก และมแนวโนมเพมสงขนทกป ส�าหรบในประเทศไทยเองนนสามารถคาดการณมลคาความต อ ง ก า ร ใ ช บ ร ร จ ภ ณ ฑ ในหวงป 2555-2560 อยท 200-250 พนลานเหรยญสหรฐอเมรกา โดยเฉพาะบรรจภณฑ ส�าหรบอตสาหกรรมอาหารทมการพฒนาต อยอดด วยนวตกรรมต างๆ เพอเสรมความแขงแกรงของการรกตลาดและสรางจดยนในการเปน “ครวโลก” ทจะสงผลตอการแขงขนของไทยทงในระดบอาเซยนและ ระดบนานาชาตอยางยงยนตอไป ซงผ เชยวชาญดานบรรจภณฑ อยาง นายพงษศกด เรองศรใส ผ อ� า น ว ย ก า ร ส ว น พ ฒ น าอตสาหกรรมบรรจภณฑและการพมพกองพฒนาอตสาหกรรม รายสาขา 2 กรมสงเสรมอตสาหกรรม ไดแสดงทศนะในมตตางๆ ของบรรจภณฑ ไวดงน
อตสาหกรรมสาร34
แนวโนมการเตบโตของนวตกรรมบรรจภณฑอาหาร ในป 2556-2559 กระแสของบรรจภณฑจะใหความส�าคญกบวธ
การปกปองสนคาอยางคมคา ถงแมภาพลกษณของยหอสนคา รปทรง รปแบบ รวมถงฟงกชนการใชงานของบรรจภณฑจะถกน�ามาเปนปจจยทเสรมความโดดเดนของผลตภณฑ แตเรองของตนทน กยงคงเปนค�าตอบแรกเสมอ แตอยางไรกตามยงคงตองค�านงถงปจจยตางๆ ทเสรมเขามาเพอสงผลตอการเตบโตของนวตกรรมบรรจภณฑอาหาร ไดแก 1. การรไซเคล ทสอดรบกบกระแสการพฒนาอยางยงยน (Sustainability) ซงพบวามการขบเคลอนการพฒนาบรรจภณฑทสามารถรไซเคลไดเพมมากขน โดยเปาหมายนจะเกดขนจากการขบเคลอนหลายปจจยพรอมกนทงการเนนย�าความส�าคญของบรรจภณฑยงยน การพฒนากระบวนการการคนหาเทคโนโลยใหมๆ ในการรไซเคล รวมกบการพฒนากระบวนการในการเกบและคดแยกขยะ และการไดรบการสนบสนนจากภาครฐ ซงปจจยทกลาวมานจะชวยเพมอตราการรไซเคลได 2. ปรมาณการใชงานพลาสตกชวภาพทเพมขน แมวาในปจจบนสวนแบงตลาดของพลาสตกชวภาพในตลาดโลกจะมเพยง 1 เปอรเซนต แตนกวจยการตลาดจากนาโนมารเกตคาดวาภายในป 2563 จะมสดสวนเพมขนเปน 7 เปอรเซนต แตอยางไรกตามเพอใหการแขงขนมศกยภาพสงสด พลาสตกชวภาพตองมราคาทต�าลง เพราะตอนนราคาตลาดสงเปน 2-3 เทาตวของราคาพลาสตกทมาจากปโตรเลยมเนองจากตนทนการผลตทสงมากนนเอง ดงนนการลดตนทนจะเกดขนไดหากมปรมาณการใชงานในสเกลใหญทใหญขน รวมทงใชวตถดบราคาถกในกระบวนการผลต เชน พลาสตกทท�าจากแปงมนส�าปะหลง และนวตกรรมการพมพแบบใหมทใหผลลพธ แบบเดมไดโดยไมตองใชวสดแบบเดมทมผลกระทบตอสงแวดลอม 3. แนวโนมของวสดบรรจภณฑทใชนอยลงแตท�าไดมากขน เปนการสรางนวตกรรมเพอลดผลกระทบตอสงแวดลอมของบรรจภณฑและการใชเทาทจ�าเปนจะสงผลดกบสงแวดลอมดวย 4. ความตองการใช บรรจภณฑชนดออนตว (Flexible Packaging) ซงในไทยถอวามความตองการใชบรรจภณฑชนดออนตวอยในระดบสง เนองจากมจ�านวนประชากรและจ�านวนซเปอรมารเกตทเพมขน ถอวาบรรจภณฑชนดนครองมลคาตลาดรวมทวโลกอยท 14,000 ลานดอลลาร และมแนวโนมการเตบโตอยท 70 เปอรเซนต ตงแตป 2549 ตอเนองมาจนปจจบนคดเปน 20 เปอรเซนตของความตองการในตลาดโลก 5. การเตบโตอยางตอเนองของบรรจภณฑแบบถงเพาช (Pouches) ซงเปนบรรจภณฑทมลกษณะเปนถงทนความรอน และตงแตป 2553 เปนตนมาในตลาดโลกมผลตภณฑใหมกวา 12,000 รายการทบรรจในถงเพาช โดยอตสาหกรรมอาหารถอเปนตลาดใหญ ทงนถงเพาชมขอไดเปรยบในเรองของน�าหนกเบา ท�าใหประหยดคาขนสงและลดปรมาณการใชวสดเมอเทยบกบบรรจภณฑแบบแขง อกทงรายงานการวจยยงพบวากลมผบรโภคอายระหวาง 18-25 ปชนชอบบรรจภณฑชนดนมากกวาผลตภณฑทบรรจกระปอง 6. หมกสและสารเคลอบผว นวตกรรมใหมของการพมพทใชหมกและสารเคลอบ โดยเลยงการใชแผนฟอยล เปนทางเลอกใหมทชวยใหกระดาษแขงสามารถน�าไปรไซเคลไดดวย การลอกหมกออกจากกระดาษ รวมทงยงมนวตกรรมหมกทมพชหรอถวเหลองเปนสวนผสมปราศจากสารกอมะเรง มความเขมขนของ สสง แหงไว และมความคมชดสง สามารถน�ามาใชพมพบนหมกและพลาสตกได
การสนบสนนและผลกดนโครงการทเกยวเนองกบบรรจภณฑและการพมพตามบทบาทของสวนพฒนาอตสาหกรรมบรรจภณฑและการพมพ กองพฒนาอตสาหกรรมรายสาขา 2
หากยอนกลบไปเมอ 5 ปทผานมา กรมสงเสรมอตสาหกรรมมบทบาทในการสงเสรมและพฒนาอตสาหกรรมบรรจภณฑและ การพมพตลอดจนอตสาหกรรมทเกยวของรอบดานตงแต ผผลตวตถดบ ผผลตบรรจภณฑ ผใช การขนสง ผบรโภคสนคา ไปจนถงผลกระทบตอสงแวดลอมและการจดการขยะบรรจภณฑ เปนตน โดยในปจจบนอตสาหกรรมบรรจภณฑและการพมพของไทยนบเปนอนดบ 1 ในอาเซยน มอตราการเตบโตประมาณ 7.8 เปอรเซนตตอปและคาดวาหลงจากเปดประชาคมอาเซยนจะยงขยายตวอยางรวดเรว ทงนบทบาททกรมฯรบผดชอบกคอ การใหบรการทงดานการจดฝกอบรม และใหค�าปรกษาแนะน�าเชงลกดานการพฒนาผลตภณฑ บรรจภณฑ และการพมพ แกผประกอบการกวา 3,000 ราย โดยมงเนนการด�าเนนงานเพอพฒนาผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ทยงขาดการสนบสนนอยางเปนระบบ โดยเรงเสรมความแขงแกรง 3 แนวทางหลก คอ
1. การพฒนาการบรหารการจดการระบบและกระบวนการผลตใหเขาสระบบ Smart Market ทครบวงจรตงแตขนตอนออกแบบพฒนาคณภาพบรรจภณฑ การออกแบบเชงสรางสรรค และเทคโนโลยการพมพทมคณภาพทงดานฮารดแวรและซอฟตแวร ใหสามารถสนองตอบความตองการของลกคายคใหมไดอยางมประสทธภาพยงขน
2. จดกจกรรมด�าเนนการพฒนาทกษะการออกแบบบรรจภณฑใหมรปแบบใหมและหลากหลาย ภายใตโครงการพฒนาอตสาหกรรมบรรจภณฑและการพมพ เนองจากบรรจภณฑเปนสวนประกอบของผลตภณฑทชวยเพมมลคาใหแกสนคาได รวมทงใหการสนบสนนกจการอตสาหกรรมบรรจภณฑและการพมพ เชน การปรบโครงสรางบคลากรใหเหมาะสม สนบสนนใหมการศกษาพฒนาความรในดานนอยางตอเนอง
3. ใหความส�าคญในเรองของการพฒนาบรรจภณฑทสามารถใชทรพยากรไดอยางยงยน ซงเกยวเนองเชอมโยงกบเรองของวสดทน�ามาผลต กระบวนการผลตและการขนสง ลดตนทนบรรจภณฑ เพมความรวดเรวในการผลต มการใชวสดทงายตอการรไซเคล ลดการใชพลงงานและทรพยากร ในขณะทคณภาพบรรจภณฑไมเปลยนแปลง เปนตน
โดยในสวนการพฒนาอตสาหกรรมบรรจภณฑและการพมพ กเปนหนวยงานหลกทด�าเนนงานเพอสงเสรมการพฒนาอตสาหกรรมบรรจภณฑและการพมพใหแกกลมผประกอบการไทย พรอมปลกฝงใหเหนถงความส�าคญในการพฒนาบรรจภณฑทงในสวนของตรา สนคา ฉลาก และบรรจภณฑ รวมทงการพฒนาบคลากรดานน
อตสาหกรรมสาร 35อตสาหกรรมสาร
ซงจะสงผลตอการเพมมลคาของผลตภณฑใหมมาตรฐานทดเทยมระดบสากลและยงเปนการสรางเอกลกษณเฉพาะอกดวย โดยผานโครงการและกจกรรมส�าคญทด�าเนนการตอเนอง ไดแก
1. โครงการสงเสรมพฒนาเพอเพมมลคาดวยบรรจภณฑ เปนโครงการทสนบสนนและสรางการเรยนรใหแกผประกอบการไทยทด�าเนนกจการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) และบคลากรดานการออกแบบบรรจภณฑใหมศกยภาพทดเทยมระดบสากล ซงเปนสวนส�าคญทท�าใหเกดมลคาเพมแกตวสนคาใหสามารถแขงขนไดในตลาดทงในและตางประเทศ ตลอดจนการสรางเอกลกษณใหกบตวสนคา โดยการพฒนาตราสนคาและบรรจภณฑทท�าใหมความเปนอนหนงอนเดยวกนและงายตอการจดจ�า สงผลใหเกดการเพมมลคาสนคาและสรางศกยภาพทางการแขงขนในตลาดสากลตอไป
2. โครงการประกวดบรรจภณฑไทย (Thai Star Packaging
Awards) ซงเปนโครงการทด�าเนนการตอเนองมากวา 39 ป เนองดวยกรมสงเสรมอตสาหกรรมไดเปนสมาชกของสหพนธการบรรจภณฑแหงเอเชย (APF) และไดสทธเขารวมกจกรรมขององคการบรรจภณฑโลก (WPO) โดยไดมอบหมายใหสวนพฒนาอตสาหกรรมบรรจภณฑและการพมพด�าเนนการจดการประกวดเพอคดเลอกผลงานบรรจภณฑตนแบบในวงการธรกจบรรจภณฑไทยทงระดบนกเรยน-นกศกษา และระดบผประกอบการหรอนกออกแบบอสระ ผานเวท Thai Star Packaging Awards เพอคนหาตวแทนไปแขงขนในธรกจระดบเอเชย (Asia Star) และระดบโลก (World Star) ตอไป
3. โครงการพฒนาผลตภณฑเพอใหสอดคลองกบความ
ตองการของตลาด เปนอกโครงการหนงทส�าคญตอผประกอบการวสาหกจขนาดยอม (SMEs) และกลมวสาหกจชมชน (OTOP) ทผานการประเมนศกยภาพ ซงจะชวยสนบสนนดานการออกแบบพฒนาผลตภณฑควบคไปกบการพฒนาบรรจภณฑดวยการจดอบรมใหความรและค�าแนะน�าดานการออกแบบแกผประกอบการในพนทสวนกลางและสวนภมภาค โดยมงหวงการเพมมลคาผลตภณฑ และเพมขดความสามารถในการพฒนาผลตภณฑและบรรจภณฑใหแก ผประกอบการใหทดเทยมระดบสากล โดยรวมมอกบหนวยงานรวม
ทปรกษาของกรมสงเสรมอตสาหกรรม ผเชยวชาญในการพฒนาผลตภณฑและบรรจภณฑ
4. โครงการบรรจภณฑเชงสรางสรรค (วสาหกจชมชน)
จดขนเพอสนบสนนกลมวสาหกจชมชน (OTOP) โดยไมจ�ากดสาขาอตสาหกรรมใหมการออกแบบและพฒนาบรรจภณฑเชงสรางสรรคในระดบมาตรฐาน
ขอคดปดทายเพอใหผประกอบการไทยตระหนกถงความสำาคญในการพฒนาเรองของบรรจภณฑ
เพราะเทคโนโลยการสอสารกาวหนาขนอยางตอเนอง อปสรรคดานการสอสารจงไมใชปญหาใหญอกตอไป และแนนอนวาความกาวหนานสงผลตอทกภาคสวน และในดานเศรษฐกจเองกเชนกน การซอขายสนคาและบรการระหวางประเทศสามารถท�าไดอยางรวดเรว ทงในประชาคมโลก หรอกระทงการเปดประชาคมเศรษฐกจของกลมประชาชาตอาเซยน ทสงผลใหมการขยายความรวมมอเพอเชอมโยงโครงสรางพนฐานหลายดาน ซงชวยเพมโอกาสทางการคาและการลงทนใหกบประเทศไทยอกทางหนง และเมอโอกาสทางการคามมากขน การผลตสนคาใหมจดเดนและดงดดความสนใจและความตองการจากลกคาทงดานของรปแบบสนคารวมทงการบรรจหบหอหรอบรรจภณฑจงมความจ�าเปนมากขนตามล�าดบ ทงน เรองของบรรจภณฑทโดดเดนจะชวยกระตนความสนใจของลกคาไดดและสงผลตอการตดสนใจซอทรวดเรวมากขน อกทงยงชวยเสรมสรางภาพลกษณ สรางการจดจ�า และมลคาเพมใหกบตวสนคาไดอกดวย ในขณะเดยวกนบรรจภณฑทดกจะท�าหนาทปกปองและคมครองสนคาใหถงมอลกคาไดอยางปลอดภย ดงนนการออกแบบบรรจภณฑทดจงเปนกลยทธส�าคญในการสรางโอกาสทางการตลาดใหกบสนคาของไทยในการแขงขนบนเวทโลกไดอยางยงยน
ซงการพฒนาผลตภณฑและบรรจภณฑใหเปนทยอมรบในระดบสากลนนจะตองด�าเนนการควบคกนไป ซงบรรจภณฑจะท�าหนาทเสมอนเปนสอประชาสมพนธทตวแทนของผผลตในการสงสารออกไปยงกลมลกคาในวงกวาง ซงทผานมาผประกอบการในประเทศไทย ยงไมสามารถด�าเนนการเรองนไดดวยตนเองนกมากเนองจากอปสรรคหลายประการ อาท ขาดเงนทน ขาดความร ความเขาใจดาน การออกแบบ ขาดความเขาใจทางการตลาด ตลอดจนละเลยความส�าคญในการพฒนาบรรจภณฑ ซงเปนสาเหตส�าคญทลดทอนความสามารถทางการแขงขนลง จงอยากใหผประกอบการไทยเหนความจ�าเปนของการพฒนาสนคาและบรรจภณฑ ตลอดจนการสรางแบรนดใหมเอกลกษณ เพอสรางการจดจ�าใหกบลกคาทงในประเทศและ ตางประเทศตอไป. นายพงษศกดกลาวปดทาย.
สนใจสอบถามขอมลเพมเตมไดทสวนพฒนาอตสาหกรรมบรรจภณฑและการพมพ กองพฒนาอตสาหกรรมรายสาขา 2 กรมสงเสรมอตสาหกรรมซอยตรมตร กลวยน�าไท เขตคลองเตย กรงเทพฯ 10110โทร. 0 2367 8012, 0 2367 8181
อตสาหกรรมสาร36
Knowledgeเรอง : อเทน โชตชย
อตสาหกรรมอาหาร ทำาไมตองมนวตกรรมโลกการแขงขนทางธรกจในปจจบนมความยงยาก
ซบซอน และรนแรงขนเรอยๆ การแขงขนทวานนคอนขางเสร และกวางขวางมากขน ทงภายในและตางประเทศ ทงรายเลกสกบรายใหญ ทางฝายกงดกลยทธมากมายเพอแยงชงความไดเปรยบดานการตลาด โดยเฉพาะอยางยงอตสาหกรรมดานอาหาร ทถอวาเปนปจจย 4 ของมนษยทขาดไมได กงดกลยทธพลกแพลงออกมาสกนเพอแยง ชงสวนแบงทมอย เหมอนกบอตสาหกรรมดานอนเชนกน
ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคสนบสนนนวตกรรมแกผประกอบกำรอำหำร
ในภมภำคอยำงไร
นวตกรรมอาหารในภมภาค
อตสาหกรรมสาร 37อตสาหกรรมสาร
นวตกรรมอาหาร หรอผลตภณฑอาหารทแปลกใหม ทงรปราง รสชาต รวมถงรปแบบบรการสงตรงถงกลมลกคา เพอใหไดมาซงสวนแบงทเหมาะสมนน ไดเปนสวนส�าคญในการพฒนาของธรกจทงรายเลก รายใหญ ส�าหรบ SMEs และ SMCEs ในกลมของอตสาหกรรมอาหาร กไดมการสรางและน�านวตกรรมใหมๆ ขนมาใชส�าหรบผลตภณฑของตนเองเชนกน
สงเสรม/สนบสนน/พฒนาผประกอบการอาหารในภมภาค
ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคท 1-11 เปนหนวยงานในสงกดกรมสงเสรมอตสาหกรรม ซงกระจายอย ทวภมภาคของประเทศ ไดมสวนชวยสงเสรม สนบสนน และพฒนา กลมเปาหมายดงกลาว เพอเพมขดความสามารถในการแขงขนทงในและตางประเทศ ไดมสวนชวยเหลอ กลมเปาหมายโดยการด�าเนนการเอง การจดจางทปรกษาเพอใหค�าปรกษาแนะน�า หรออบรมสมมนา โดยรวมมอกบหนวยงานตางๆ เชน พานชยจงหวด อตสาหกรรมจงหวด พฒนาชมชน เกษตรจงหวด มหาวทยาลยในพนท และหนวยงานเฉพาะทางจากทตางๆ ในการสงเสรมใหเกดกจกรรมตางๆ ดงน
www.simplybetterthai.com
www.flickr.com
อตสาหกรรมสาร38
1 .การจดใหมการประกวดนวตกรรมอาหาร 2. การวจย และพฒนาดานตางๆ ในอตสาหกรรมอาหาร3. การจดงานแสดงสนคาทงในและตางประเทศ4. การสนบสนนเงนทนหมนเวยน5. ใหบรการหองทดสอบ ทดลอง6. การจบคธรกจทงใน และตางประเทศ7. การจดใหมการศกษาดงานทงในและตางประเทศ8. การบรการออกแบบผลตภณฑและบรรจภณฑ
การใหบรการของศนยภาคฯ ในอนาคตนวตกรรมการสงเสรม สนบสนน และพฒนา แกกลม
เปาหมายของศนยภาค ไดมการพฒนารปแบบอยางตอเนอง ทส�าคญอกรปแบบหนงคอ การสรางเครอขายหนวยงานทมบทบาทในการสงเสรม ฯ (BDSP) และกลมบรการผใหทปรกษา (SP) รวมถงทปรกษาในพนท ภายใตโครงการ RISMEP เปน การท�างานรวมกนใหบรการแบบ Single Window นอกจาก การพฒนารปแบบการใหบรการเพอเพมประสทธภาพของ การใหบรการแลว ศนยภาคแตละแหงกยงไดมการสรางกลมบรการผใหทปรกษา (SP) ใหมจ�านวนและคณภาพมากขน เพอรองรบความตองการของกลมลกคาทมความตองการ ทหลากหลายและปรมาณทมากขน
ซงในขณะนไดมการขยายผลรปแบบดงกลาวไปทวทงประเทศ และอยในชวงระหวางการพฒนาการสรางรปแบบการใหบรการรวมกน ของหนวยงานรวม ทประสบปญหาคลายคลงกน ซงตอไปนจะท�าใหการใหบรการแก SMEs และ SMCEs จะมประสทธภาพสงขน รวมถงกลมอตสาหกรรมอาหาร ทมงเนนกจกรรมการสรางนวตกรรมตางๆ เพอเปนกลยทธในการแขงขนทางธรกจ และจะยงเปนรปแบบใหอตสาหกรรมอาหารทเปนรายเลก ทขาดโอกาสในการเขาถงบรการของภาครฐ หรอมศกยภาพในการพฒนาในเชงนวตกรรมไดอกดวย.
www.digiday.com
www.modernfoodarts.com
www.freepik.com
อตสาหกรรมสาร 39อตสาหกรรมสาร
Good Governance เรอง : ปาณทพย เปลยนโมฬ
เรยบเรยงจากพระธรรมเทศนาของพระราชภาวนาจารย ว. (ทตตชโว ภกข)
อำหำรสมนไพรยาหลกทใชรกษาสขภาพกคอ อาหาร และหมายรวมไป
ถงน�าดมดวย กลาวคอ เมอไดรบประทานอาหารและน�าอยางเพยงพอ ไมมากไมนอยเกนไป ตรงเวลา และเปนอาหารทมประโยชนตอรางกาย กจะท�าใหมสขภาพแขงแรง
การน�าสมนไพรมาปรงอาหาร นอกจากเพอใหเกดความอรอยแลว สมนไพรยงมความส�าคญถง 3 ประการ ดงน
1. เพอปองกนอาหารบดประเทศไทยอย ในเขตรอนชน ความรอนชนชวยให
จลนทรย ทงแบคทเรยและเชอราทปนอย ในอาหารตามธรรมชาตเจรญเตบโตไดเรวมาก ท�าใหอาหารบดเรว บดงาย แมอาหารทเรารบประทานเขาไปแลวไมนานกบดอย ในกระเพาะ ดงนนการปรงอาหารของชาวไทย จงตองใสสมนไพรทสามารถควบคมการเจรญเตบโตของจลนทรยไวบางในระดบหนง รวมทงการปรงอาหารใหมรสเขมขนกจะชวยชะลอการบดใหชาลงได
ทางกายไดอาหารหลอเลยงเพอความ อยรอด ทางใจไดธรรมะหลอเลยงเพอความปลอดภยในวฎสงสาร เนองจากรางกายเปนรงแหงโรคสาเหตของโรคหลายประการมาจากความประมาทในการบรโภคปจจย 4 โดยเฉพาะเรองอาหาร เช น รบประทานอาหารไม ตรงเวลา รบประทานอาหารมากเกนไปอาจเปนไขได การปลอยใหรางกายขาดน�าจะท�าใหเปนโรคตางๆ มากมาย ไดแก ปวดศรษะ คดจมก เปนไข แผลรอนใน ทองผก เปนตน
www.dichvusanpham.net
อตสาหกรรมสาร40
อาหารทนยมกนในขณะยงรอนๆ เชน ตมจด แกงจด ฯลฯ แมไมใสสมนไพรกไมเปนไร เพราะจลนทรยไมสามารถเขาไปรบกวนขณะอาหารยงรอนอย แตถาอาหารทกนเมอเยนลงแลว จ�าเปนตองปรงใหรสเขมดวยเครองปรงและสมนไพรตางๆ เพอถนอมอาหารไมใหบดเรว
2. เพอขบลมในกระเพาะและลำาไสจลนทรยในเขตรอนชนมอยหลายกลมทสามารถผลต
แกสไดด (Gas forming) เมอจลนทรยท�าใหอาหารในทองบดแลว กจะเกดปฏกรยาทางเคม คอมแกสเกดขนในส�าไส ท�าใหมอาการผดปกตในทอง เชน ทองอด รสกมวนทอง มอาการพะอดพะอม เรอไมออก ผายลมไมออก เปนตน ดงนนอาหารไทยจงตองใสสมนไพรทชวยขบลมเปนสวนประกอบ
สมนไพรทชวยขบลมมอยหลายอยาง เชน ขง ขา หอม กระวาน กานพล เปนตน สมนไพรเหลานมน�ามนหอมระเหย (Volatile oil) ทสามารถชวยขบลมในกระเพาะและล�าไสไดด ลกษณะพเศษของขง คอ ชวยขบลมเบองบน โดยขบลมในกระเพาะและในส�าไสเลกออกมาดวยการเรอ สวนขาชวยขบลมเบองลาง โดยขบลมในล�าไสใหญออกมาดวยการผายลม
จะเหนไดวา ยาขบลมในทองตลาด เชน ยาธาต ยาธาตน�าแดง (Carminative) เปนตน ยากลมนมกมขงสกด กระวาน กานพล เปนสวนผสมหลก และเวลาปยาตาทวดกนแหนมซงเปนอาหารหมก เปนของบด จะตองกนขงควบคไปดวย อยางนอยตองกนหวหอม เพอขบลมและปองกนทองอดไวกอนเลย
3. เพอเรงไฟธาตหรอใหความอบอนอาหารสมนไพรทประกอบดวยธาตไฟ แบงออกเปน 4
ประเภท คอ
• สมนไพรประเภทไฟไหมฟาง เวลาไฟไหมฟาง จะไหมเรวและมอดดบเรว สมนไพร
ประเภทใหความรอนเรวและหมดเรว ไดแก พรกขหน พรกชฟา เปนตน เพยงสมผสลนปบกเผดรอนปบ แตไมนานความเผดรอนกหมด โดยเพมความรอนในกระเพาะในส�าไสไดไมมาก และไมมผลมากส�าหรบการชวยยอยอาหาร แตชวยใหเกดรสอรอยไดมาก
• สมนไพรประเภทไฟฟน เวลาไฟไหมฟน ไฟจะไหมลามชากวาฟาง แตใหความรอนไดมากกวาฟางหลายเทา สมนไพรประเภทไฟฟน ไดแก หอม กระเทยม ตะไคร เปนตน สมนไพรประเภทนไมรอนไมเผดเหมอนพรก แตใหความอบอนแกกระเพาะและล�าไสไดยาวนานกวาพรก คอ อนถงกระเพาะสกครใหญๆ จงหมดไป
• สมนไพรประเภทไฟถาน คณสมบตของไฟถานคอ ไหมชากวาไฟฟน แตใหความรอนมากกวาไฟฟน สมนไพรประเภทไฟถาน ไดแก ขง ขา ไพล กระชาย กะเพรา เปนตน ใหความอบอนไดนานกวาสมนไพรประเภทไฟฟน คอ ใหความอบอนตดตอกนหลายชวโมง
• สมนไพรประเภทไฟสมขอน คณสมบตของไฟสมขอน คอ ไหมอยางตอเนอง ใครทเคยสมไฟขอนไม เหนชเถากลบซอนอย แมมองดใกลๆ กคดวา ไฟดบไปแลว แตพอเขยขเถาออก ไฟยงตดคแดงอย ถาลมพดมาไฟกโชตชวงไดอก ไหมแบบคกรน คอ ไหมขามวนขามคน บางทนานเปนหลายๆ วน สมนไพรประเภทไฟสมขอนน อาจจะใหความรอนปานกลาง แตใหความรอนตอเนองตลอดทงคน จงนยมรบประทานมากในฤดหนาว ไดแก กะทอ พรกไทย เปนตน.
www.pinterest.com
เรอง : สพรรษา พทธสภะ
Book Corner
สอบถามรายละเอยดและขอมลเพมเตมหองสมดกรมสงเสรมอตสาหกรรม โทร. 0 2202 4425 หรอ 0 2354 3237 เวบไซต http://library.dip.go.th
นวตกรรมในอตสาหกรรมอาหาร ผเขยน : กองทนพฒนานวตกรรมรหส : IB 13 ก1เนอหาเกยวกบการน�านวตกรรมมาใช ในอตสาหกรรมอาหาร เป นแนวทางส�าหรบผ ประกอบการดานอตสาหกรรมอาหารและการแปรรปในการน�าไปพฒนาเพอสรางผลตภณฑและเทคโนโลยตอไป
สบรปแบบการสรางนวตกรรม หลกการสรางพฒนาการทยงใหญผเขยน : ลารร คลยรหส : T 64 จ58เปนหนงสอทเสนอเครองมอ “สบรปแบบการสรางนวตกรรม” ซงสามารถน�าไปประยกตใชสรางนวตกรรมไดกบทกองคกรและท�าไดจรง
42 นวตกรรมทางธรกจผเขยน : พงษ ผาวจตรรหส : T 64 น48เนอหาวาดวยนวตกรรมทางธรกจ กลยทธโลกอนาคต หนทางสโอกาสบนถนนสายธรกจ ตวอยางและแมบทบนความส�าเรจ นวตกรรมธรกจ SMEs ขมพลงทางเศรษฐกจ ยทธศาสตร
การบรหารจดการนวตกรรมผเขยน : แคทซ, ราลฟ รหส : T 64 น50เนอหาประกอบดวย บทท 1 ประเภทของนวตกรรม บทท 2 The S-curve บทท 3 การคนหาความคดใหม บทท 4 การรบรถงโอกาส บทท 5 การน�านวตกรรมเขาสตลาด บทท 6 ความคดสรางสรรคและทมงานเพอการสรางสรรค บทท 7 การยกระดบความคดสรางสรรคใหสงขน บทท 8 สงทผน�าตองท�า
นวตกรรมน�าการตลาด ผเขยน : ชยต ภวภานนทกลรหส : T 77 ช58การตลาด ไมใช “ทฤษฎ” แตเปนหลกการและแนวคดทปรบเปลยนและผนแปรไปตามยคสมย ผประกอบการจงตองสราง “นวตกรรม” เปนตวน�าทางดานการตลาดใหเหนอกวาคแขงขน ทงดาน
ชอเสยง การบรหารจดการในองคกร และเมดเงนแหงผลก�าไร โดยนวตกรรมนนตองสราง Value added และสงผลใหองคกร มการเจรญเตบโตอยางยงยน ซงมตและมมมองแหง “นวตกรรม” ดงกลาว ไดถกถายทอดไวในหนงสอเลมนอยางละเอยดเหมาะส�าหรบผประกอบการ นกการตลาด นกศกษาในทกระดบตลอดจนบคคลทสนใจทวไป
นวตกรรมอาหารสรางคณคาสานเศรษฐกจไทยผเขยน : มหาวทยาลยเกษตรศาสตรรหส : IB 13 น51เนอหาเกยวกบนวตกรรมขาวไทย ผลตภณฑกะทส�าเรจรป PAL : พลาสตกยอยสลายไดชวยลดภาวะโลกรอน ขาวแกงทอด ขาวเพอสขภาพ ฯลฯ
ตนแบบนกคดนวตกรรมผเขยน : เบรนส เกรเกอร.รหส : T 64 ต52เนอหาเกยวกบสดยอดตนแบบนกคดนวตกรรมและสดยอดวธคดเพอพฒนาเศรษฐกจสรางสรรค
การจดการนวตกรรม : Innovation Management ผเขยน : นพดล เหลองภรมยรหส : T 64 น57หนงสอ “การจดการนวตกรรม” เลมน ใชประกอบบรรยายวชาองคการและนวตกรรมในองคการ โครงการรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑตและวชาทฤษฎองคการหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต โดยมเนอหาครอบคลม การจดการองคการนวตกรรม และ การจดการนวตกรรม เพอการเรยนการสอน การศกษาในเรองความส�าคญของนวตกรรมและแนวคดในการจดการนวตกรรม ลกษณะของนวตกรรม การจดการนวตกรรมรวมสมย นโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลย การจดการตลาด และอนๆ อกมากมาย เหมาะส�าหรบประกอบการเรยนการสอนในระดบ บณฑตศกษา นกศกษาผประกอบการ และประชาชนทวไปทตองการองคความร เพอพฒนาองคกร และการจดการนวตกรรม
แหงการสรรคสราง คลงนวตกรรม ความมงคงทรอการคนหา นวตกรรม 42 ดานกญแจสความไดเปรยบ โครงสรางธรกจรปแบบใหม เคลดลบจดการขอมลเพอตดสนใจ โครงสรางยคใหมความทาทายองคกร กลยทธเขาถงลกคา ชงความเหนอชน นวตกรรม การบรการ กลเมดครองใจลกคา ยทธวธรกตลาด
ประกอบดวยบทวเคราะหองคกรซงประสบความส�าเรจในรอบ 30 ปทผานมากอยางมากมาย เจาะลกถงวธการทพวกเขาใชและสามารถน�ากลบมาใชไดอก พรอมแนะน�ากลวธในการน�าไปประยกตใชแบบไมตองคดเอง ตลอดจนแนะน�าเครองมอในการใชวเคราะหบรษทอนๆ ในทองตลาดเพอคนหาเคลดลบความส�าเรจ เหมาะส�าหรบ ผประกอบการ ผบรหาร และนกพฒนานวตกรรม ตลอดจนใครกตามทตองการเปลยนความคดเพอฝนเกยวกบนวตกรรมไปสความเปนจรงผานการใชเทคนคระดบมออาชพ.
1. ผลตภณฑหลกททานผลตคอ………………………………………………………………………………………………………………….…………….
2. ทานรจกวารสารนจาก……………………………………………………………………………………………………………………………………….
3. ขอมลททานตองการคอ…………………………………………………………………………………………………………………………………..…
4. ประโยชนททานไดจากวารสารคอ……………………………………………………………………………….…………………………………..………
5. ทานคดวาเนอหาสาระของวารสารอตสาหกรรมสารอยในระดบใด เมอเทยบกบวารสารราชการทวไป
ดทสด ดมาก ด พอใช ตองปรบปรง
6. การออกแบบปกและรปเลมอยในระดบใด
ดทสด ดมาก ด พอใช ตองปรบปรง
7. ขอมลททานตองการใหมในวารสารนมากทสดคอ (ใสหมายเลข 1…2…3… ตามล�าดบ)
การตลาด การใหบรการของรฐ สมภาษณผประกอบการ ขอมลอตสาหกรรม อนๆ ระบ……………………………..
8. คอลมนททานชอบมากทสด (ใสหมายเลข 1…2…3… ตามล�าดบความชอบ)
Interview (สมภาษณผบรหาร) Product Design (ออกแบบผลตภณฑ) Good Governance (ธรรมาภบาล)
SMEs Profile (ความส�าเรจของผประกอบการ) Report (รายงาน / ขอมล) Innovation (นวตกรรมใหม)
Market & Trend (การตลาด / แนวโนม) Book Corner (แนะน�าหนงสอ) อนๆ ระบ………………………………..
9. ทานไดรบประโยชนจากวารสารอตสาหกรรมสารมากนอยแคไหน
ไดประโยชนมาก ไดประโยชนพอสมควร ไดประโยชนนอย ไมไดใชประโยชน
10. เทยบกบวารสารราชการทวไป ความพงพอใจของทานทไดรบจากวารสารเลมน เทยบเปนคะแนนไดเทากบ
91-100 คะแนน 81-90 คะแนน 71-80 คะแนน 61-70 คะแนน ต�ากวา 60 คะแนน
วนทสมคร…………………………………………
ชอ / นามสกล…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
บรษท/หนวยงาน………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
ทอย……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
จงหวด……………………………………………….. รหสไปรษณย…………………………………… เวบไซตบรษท…………………………………..
โทรศพท………………………………………………………………………….. โทรสาร………………………………………………………………….
ต�าแหนง………………………………………………………………………….. อเมล…………………………………………………………………….
แบบสอบถาม
ใบสมครสมาชกวารสารอตสาหกรรมสาร 2559
คลก : ดาวนโหลด
วารสารเพอผประกอบการ SMEs และ OTOP
อตสาหกรรมสารออนไลน
เวบวารสารปรบโฉมใหม ! อตสาหกรรมสารออนไลน http://e-journal.dip.go.th ฐานขอมลสงเสรมความรดานอตสาหกรรม และแนวโนมของอตสาหกรรม กระบวนการผลต การตลาด การบรหารการจดการ การพฒนารปแบบผลตภณฑ การใหบรการตางๆ ตลอดจนตวอยางผประกอบการทประสบความส�าเรจ อยากรขอมลคลกอานไดเลย อยากเกบขอมลดาวนโหลดไดเลย
วารสารอตสาหกรรมสาร กลมประชาสมพนธ กรมสงเสรมอตสาหกรรม ถนนพระรามท 6 เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400สมครผานเครองแฟกซทหมายเลข 0 2354 3299 หรอ สมครผาน email : [email protected]
สมครเปนสมาชกไดท
http://e-journal.dip.go.th