ــکـیيدل تـارجوزِف کُنرادشرح و نقدی کوتاه بر اثر

رحیمیخشایار : پژوهش و گردآوری

شهبازیاستاد / آشنایی با ادبیات معاصر ایران و جهان پروژه عملی

ــفـــــــهـــــــــرســـــــــــتـــــــــــــــــــ ــــمـــــــــــــطــــــــــــــــالـــــــبـــــــــ

بیوگرافی جوزف کُنراد 3

2

درباره دل تاریکی 5مجموعه نقد هایی در رابطه با دل تاریکی 6

درباره اینک آخرالزمان ٩نقدی بر اینک آخرالزمان ١٠

نشانه شناسی شخصیت های دل تاریکی و اینک آخرالزمان ١3مقاله ای از دادلی اندرو: اقتباس در سینما ١٨

منابع و مآخذ 22

یادداشت فیلیپ نویس بر فیلم ١2

جوزفـــــــــــــــــــــــــــــــــ کُنـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــرادوگرافی يبـاُکراین/ پادولیا ١٩24آگوست 3-١٨57دسامبر 3انلهستبینحاصلخیزدشتیشد،متولداوکراینپادولیایدر۱۸۵۷سالدرازنطقهماین.شدروسیهجزوبعدوبودلهستانخاکازبخشیزمانیکهروسیهو

بقهطچندینوزبانجهارومذهبچهارکهبودشدهتشکیلمختلفیملیت‌هایخانوادهوند،می‌زدحرفلهستانیزبانبهساکنینشکهبخشیآن.داشتنداجتماعیازن‌ترپاییطبقه‌ایکهبودندسالچتاطبقهازاجدادیوآبابود،آن‌هاازهمکنراد

.بودندسیاسیقدرتدارایواصیلوثروتمندبود،اریستوکرات‌ها

فرانسهویانگلیسزبان‌هایازادبیمترجموشاعرکنراد،پدرکورزینوسکی،آپولوپیشلهستانیوفرانسهزبان‌هایبهراانگلیسیرمان‌هایبچگیدرژوزفوبود

شدهست‌هاتزاریضدفعالیت‌هایگیردرکهکورزینوسکیآپولو.می‌خواندپدرشفرسایندر.شدتبعیدروسیهشمالدرولگودابهخانواده‌اشبا۱۸۶۱سالدربود،

.کردفوتمرضهمینبهمادرش۱۸۶۵سالدروشدسینه‌پهلوبهمبتالژوزف.درگذشتسلمرضبه۱۸۶۹سالدربودگرفتهعهدهبهرااوتعلیمکهکنرادپدر

زندگیدریزیادتأثیرکهبابروسکیتادئوسدایی‌اشپیشسوئیس،بهراژوزفود،شدریانورددهداجازهدایی‌اشداشتاصرارکهژوزف.فرستادندداشت،کنرادوردکبهتررافرانسه‌اشزبانآن‌جادرسالیچندورفتفرانسهبه۱۸۷۴سالدر

وستاندخودشقولبهولیشدآشنازیادیمحافلبافرانسهدر.آموختدریانوردیمدتینهمدر.کردندآشناتأترواوپراونمایش‌نامهبارااوکهبودندبوهمیایی‌اش

راهنمایقایق‌هادیده‌بانکهنگذشتچیزیوداشتدریانوردانباهمخوبیارتباطزمینه‌ایهمهکردند،تحمیلاوبهکهکارهاییودیدکشتیدرکهکارگرانی.شد.شدرمان‌هایشدرخشانجزئیاتبرای

دروپیوستفرانسهتجاریکشتیرانیبهروسیه،سربازیخدمتازفراربرایشاید،۱۸۷۰دههاواسطدر«ارلیستک»برایاسلحهقاچاقدرگیرهمچنینکنراد.کردسفرغربیهندجزایربهبارسه۱۸۷۶و۱۸۷۵سال‌های

کرد،لیکشسینه‌اشبهخودکشیقصدبه.داددستازراهایندرراسرمایه‌اشتماموشد(اسپانیاداخلیجنگ)بهدکرتوصیهوکردآزادرااوضمانتبادایی‌اش.ماندجایبهاودرعمرآخرتاآناثرندید،صدمه‌ایهرچند

تجاریکشتیرانیدرسال۱۶ادکنر.آورددستبهرابریتانیاشهروندیبدین‌وسیلهتابپیونددبریتانیاتجاریکشتیرانیوگرفتناخداییمدرک۱۸۸۶سالدر.بودمشغولناخدامعاونتاگرفتهملوانیازمشاغلیبهوکردکاربریتانیاوکردروسیهتابعیتترک۱۸۹۶سالدروشدبریتانیاشهروندسالهمیندر.شد«اوتاگو»خودشکشتیکاپیتان.دادتغییرکنرادژوزفبهرسماًراخوداسمسالهمیندر.کنددیدنلهستانازتوانستمی‌شود،دیدهآثارشدرکهاستعمار،سرزنشوانزجاروآن‌جا،درتجربیاتشو۱۸۹۰سالدرکنگوبهسفرش.کردمبتالیشهمخونیاسهالوماالریابهکهبودسفراینحاصلمختلفاطنقاسترالیا،بهداد،اختصاصادبیاتبهراخودوقتوشدمستقرانگلستاندرکه۱۸۹۴سالتاکنراد

.کردسفرآراماقیانوسجزایروجنوبیآمریکایبرونئی،هند،اقیانوسسالپنجازبعد۱۸۹۵سالدراست،دوشبهخانهبرونئیدرکههلندیمردیداستانآلمایر،حماقترمانش،اولین.نداشتفروشولیشدروبرومنتقدیناستقبالباشد،چاپاصالحوحک

Teodor Józef Konrad

Korzeniowski

Apollo

Korzeniowski

3

ویاه‌پوستسملوانیونیکامیددماغهدرطوفانیازپیچیدهداستانیکهجزایرازشدهراندهکتاب‌هایآن،ازبعد.کردپچاباشد،اومثلداشتآرزوکنرادکهاستملوانینمونهداستانملوانکهراجیملردواستاسرارآمیز

.کردندمکاننقلکنتبهوکردازدواجماشین‌نویسجورججسیبا۱۸۹۶سالدر.بشرفسادپذیریوآسیب‌پذیریدراستکندوکاویکهتخیلیرمانیشد،چاپ۱۹۰۴سالدر«نوسترومو»رمانکنراد،مبل‌هایسانگیزترینوسوسهازیکیدربارهداستان.شدکنرادبرایبزرگیمالیضررموجبکتاباین

بهاوباهمرهنقرازومی‌بردبینازراایتالیایینوسترومویشهرتوخطرناککارهایبهاشتیاق.استنقرهمعدن.نرفتفروشهمبازولیشدتلقیشاهکارمنتقدیننظرازکتاباین.می‌شودسپردهخاک

القیتخدورهکرد،چاپراداستایوسکی،سبکبهرمانیغربی،چشمدرکتابکنرادکه۱۹۱۱سالتا۱۸۹۷ازدنیالبهمهشدیدیعصبیحملهکهبودکنرادبرایدیگریشکستغربیچشمدرچاپ.می‌دانندکنرادهنری.نیافتبهبود«شانس»کتابچاپو۱۹۱۳سالتامالی‌اشوضعبود،پرکارنویسنده‌ایکنرادهرچند.داشت

مدرکو«شوالیه»نشان۱۹۱۴سالدر.ساختندفیلمداستان‌هایشبعضیازوستودندراکنرادبعدبه۱۹۱۹سالازمناسبتیلغیافتنصرفوقتساعت‌هاومی‌گذراندنوشتنبهراروزهایش.کردردرادانشگاهپنجازافتخاریآمریکانساکعمراواخروی.بوداهمیتبابرایشهمیشهمی‌کرد،احساسانگلیسیزباندرکهخالیی.می‌کرد

.شد.درگذشتقلبیحملهاثردرسالگی۶۷سندر۱۹۲۰سالاوت۱۳در

.کنراد‌نامیده‌استجوزف‌را‌سال‌۲۰۰۷مین‌سالگرد‌تولد‌ژوزف‌کنراد‌سال‌۱۵۰یونسکو،‌به‌مناسبت‌

4

جوزف کُنرادآثار Almayer's Folly 1895An Outcast of the Islands 1896The Nigger of the 'Narcissus' 1897Tales of Unrest 1898 Lord Jim 1900The Inheritors* 1901Youth and Two Other Stories 1902 Typhoon and Other Stories 1903 Romance* 1903Nostromo 1904The Mirror of the Sea 1906The Secret Agent 1907A Set of Six 1908

The Secret Sharer 1910Under Western Eyes 1911'Twixt Land and Sea 1912A Personal Record 1912Chance 1913Victory 1915Within the Tides 1915 The Shadow Line 1917The Arrow of Gold 1919The Rescue 1920 Notes on Life and Letters 1921 The Rover 1923The Nature of a Crime* 1924Suspense 1925Tales of Hearsay 1925Last Essays 1926The Sisters 1928The Congo Diary and Other Uncollected Pieces 1978

5

ــــــــــــــــــــکـــــــــــــیيدلــــــــــــــــــــــــــــــــ تـــــــــــــــــــــــــاردرباره ١٨٩٩نوشته جوزف کنراد مجله بلکوودز

اوشکمنطقه‌ایدرکهاستبزرگرودیمجذوبکودکیزمانازمارلو،نامبهملوانیت،منطقه‌اسآندرکاوشمأمورکهشرکتیبعد،سالهااست،جاریآفریقادرنشده

فریسازپسمارلو،.می‌سپارداوعهدهبهراعاجحملمخصوصکشتییکفرماندهیکمپبهطقهمنعمقدرکهمی‌شودموفقسرانجامکابوس‌گونه،وتمام‌نشدنیوطاقت‌فرسابرزیمرموسکوت.می‌یابدمرموزوریختهدرهموآشفتهراچیزهمهاما.برسدشرکتمسترنامهبشرکتنمایندهجستجویبهمی‌کوشدمارلو.استحاکمآنجاساکنبومیان

اعماقبهنشانه‌هابراساسمارلو.نیستدستدراوازخبریامابپردازد،کورتسلقبایخدایواالههبهکهحالتیدرراکورتسآنجادرومی‌رودوحشیجنگل‌های

راخودسفرمسیحیتبهوحشیاندعوتاندیشهباکهکورتس.می‌یابدشدهبدلوحشیمتوحشبایلققربانیکنندگانورقصندگانرئیسوخدایگانبهسرانجامبود،کردهآغازخودسفیدایخدنبودندحاضرویافتندرااووحشیانامابگریزد،کوشیدبارهااو.شدبدل.‌شودمیروبرومارلوبامرگحالدرودیوانهنیمهحالتیدراینکاو.بدهنددستازرا

بهراوامارلو.نیستحاضردیگراوامابیاید،اوباتاکندراضیرااومی‌کوشدمارلوباداستانپایان‌بندی.می‌میردکورتسکشتی،برسوارامامی‌کند،همراهزورباوزحمتمارلو،ویسازکورتسنامزدبهمتعلقنامه‌ایبستهیافتنوقبایلازعریانزنیرقص

امااند،برسزنآنبهراآنهاکهمی‌رودمارلو.می‌کندعظیمتردیدهایدرگیرراخوانندهبهده‌اششگمیادباواسترنجوایمانوایثاربهقادرکهمی‌یابدرازنیخودبرابردر

تنهاوندکبیانراکورتسمرگوزندگیحقیقتنیستقادرمارلو.می‌دهدادامهزندگیزبانربرااوناموبودهاویادبهحیاتدمواپسیندرکورتسکهمی‌دهداطمینانزنبه

.رانده‌است

و‌۱۸۹۹دل‌تاریکی‌ابتدا‌در‌فوریه‌مین‌۱۰۰ویژه‌)در‌مجله‌بلکوودز‌

و‌در‌سه‌سری‌به‌چاپ‌(‌شمارهان‌سپس‌به‌همراه‌دو‌داست.‌رسید

به‌صورت‌۱۹۰۲دیگر‌در‌سال‌.کتاب‌چاپ‌شد

شیوه‌روایت‌در‌دل‌تاریکی‌(‌‌یوفریم‌نرت)داستان‌در‌داستان‌.است

:استکردهاستنادآنبهتحقیقایندرگروهاینکهاینسخه۱۳۸۰/تهران/رنیلوفانتشارات/حسینیصالحترجمه/کنرادجوزفنوشته/تاریکیدلبودنیلثقخوردمیچشمبههمهازبیشتاریکیدلیترجمهینسخهدرکهاینکتهاینازخشیبکهدریافتیمرابطهایندرجستجوبا.استآنبودنناملموسگاهیومتن

خودداستانمفر.گرددمیبازحسینیآقایترجمهبهآنازبخشیواصلیمتنبهموضوع:دهدمیشرحاینگونهآنراناشرکهاستایگونهبهمیحیلمستدیگرکلماتدرچرخند،میواحدایدایرهگردبرکلماتتاریکی،دلدر

مرتبطهمبارتصاویهمۀتداعیهااثربروکنندمیایجادمعانیتداعیازایشبکهوگردندمیپیوندیریاساطدنیایباراتاریکیدلدنیایگوناگون،تصاویرشدنیگانه.شوندمیحسوشنیدنبهراخوانندهکهاستایننوشتنازاوهدفکهاستگفتهکنراد.دهد

وببیندگوشکهاستالزمدیدنیوشنیدنچنیندرالبته.داردوادیدنخاصه،و،کردن.بشنودچشمدلترجمهراهدرویمشکالتبرجامعیشرحکتابابتدایدرخودحسینیصالح

.کندیمبازگوخوبیبهراهایندررااودقتوتالشمیزانکهاستدادهارائهتاریکی.استکردهترجمه۵۰دههدرراکتابایننیزصفریانمحمدعلیکهاستذکربهالزممیصفریانمحمدعلیآقایترجمهازتردقیقوبهترراحسینیصالحدکترترجمهبعضاَ.دانند

6

ــــكــــــــــــــــــیيدلــــــــــــــ تــــــــــــارـی در رابطه با يمجموعه نقد ها

انسانکهکرده‌استبیانراموضوعاینواستکشانده‌چالشبهراانسانتاریکیدلدررماندرنویسندهمی‌رسدنظربهتباهیبهارانسانیٔ جامعهوشودمتحدخودبیرونیودرونیبنددرهیوالیبامی‌توانداو.داردانخابحقشروخیربین

.بگذردیشخوجانازدیگرانخاطربهمی‌تواندحتییاو...بودهیوالوارکهمی‌کردنگاهچیزیبهآدمآنجادر:بکشاندٔ گیرندهدربرواستنویسیداستانماهرانهتکنیک‌هایباهمراهمعنویوعمیقآگاهیٔ دهندهنشانکنرادجوزفآثاررااریکیتدلدررمانسرودهوسطیسیاهقروندرراالهیکمدیکهدانتههمچوناو.می‌باشندانسانیجامعهمختلفابعادترویجانندمبهانه‌هاییبهآفریقاجهانیشرکتنظیرشرکت‌هایییااستعمارگردولت‌هایکهنوشتمیالدی۱۹قرندر

درکتاب.نمودندوکنگدرویژهبهبومیانثروتتاراجبهشروعزایرعنوانتحتبومیانروحٔ تزکیهومدنیتانتقالتمدن،بهانسان‌هانآدرکهآفریقاستجقرافیاییمناطقبههموانسانضمیراعماقبههمواقعیسفرنامه‌ایواقعدرتاریکیدل

کار،وینیرارزانمنابعدارایکهایکنگو.طمعوحرصٔ بردهیاواندخویشجهالت‌هایٔ بردهیاآمیزترحمگونه‌ایزیباییدرفهمیجکوانگاریسادهآنهافرهنگاصلیویژگیکهبودبومیانیبهمتعلقاست...وکولتانالماس،طال،معادنآزادیهمهازترمهموعاجحیوانات،جانمقابلدررارنگینپارچه‌هایومهره‌هادورهآندرکهآنچناناستشناسیازراخودجانیقحطوجنگاثردرسالیانهافریقاییصدهانیزکنونیعصردرمتأسفانه.می‌کردندمبادلهدیگرانوخودجایگاههرودخانمانندواژه‌هابرخیرمانایندر.اندکودکانوزنانآنهادرصدپنجوبیستبهنزدیککهمی‌دهنددستپیچرافش،اطحاصلخیزیمعینی،مقصدبهرسیدنبودن،جاریمبدا،داشتنچونویژگی‌هاییدارایرودخانهدارند،ویژه‌ای

بهگاهدنیاست،ادنیاوآدمیروحچگونگیازنشانه‌ایهمچنینکهاستبودنشپیشبینیقابلغیرگاهومبهمشخم‌هایوروحشدرون،ازکهاستآرامیانسانهمچونزمانی،رودخانه.می‌اورددردبهرادلمانگاهومی‌زندلبخندمابهروحٔ کتهن.قدرتوطمعدیوهایبنددرانسانروحهمچونمی‌شود،ویرانگرسیلیگاهیرود.طغیانٔ آمادهواستبیقرارشخصیتی‌رسدمنظربهکهمارلومانندکنرادداستانانسانامااست،طبیعتتابعرودخانهخموپیجکهاینجاستاصلیدرونی،معرفتبهرسیدنوروزمرهابتذاالتازخستهوکودکیازناشناخته‌هاکشفروحداشتندنبالبهاستداستاناصلیعنوانبهورتزکمانندکسانیاوخالفبر.می‌رسدروشنضمیربهداناییباومی‌گزنیدبرراخودراهخموپیچپرمسیر

ازاستفادهباروتثوقدرتدنبالبه(.هستندیکیدوهرمارلووکورتزواقعدرکهچراظاهر،بهالبته)داستاندومشخصیتاریکیوتاسآنمخالفمارلوکهپرستینژادمی‌گردد،دفعخودروزیٔ تیرهمغاکدرپرستینژادباتوانمندی‌هایش

قوفوکهبودآخردر:دارداثرایندرویژه‌اینقشهمبیابانرودهمچوناما.می‌شودمحسوببشریاعمالترینسیاهکشیدهدستواسربربیابان...،..گرفتمیاندرراآنهمبیابان...،...بودکردهکشفرااودمهمانازبیابانمنتهایافتدر...بودواندهخگوششبهنداستخبرآنازخودشکهراچیزهاییبیابانمی‌کنمخیال:می‌گویدمارلوکهجاییو...بودموجوداتیاتخصوصباشد،کشندهمی‌تواندبیابانشبسرمایوروزگرمای.استتضادوابهاممظهربیابانداستاناین

کویرٔ ارهپرستشب‌هایواوستجنایت‌هایوظلمتازطماعانسانخبریبیمانندسرابشوکننده‌استمسحوردرونش.استانسانایثارگریستاره‌هایدرخششازبازتابیستاره‌هاشبانگاهیمهربانیو

سیفارپدیاویکیازبرگرفتهناشناس:نویسنده

١

7

اثربرضعیف،تاًنسبآلیستیدیدهآندرکهبودم«تاریکیدل»وحشتناکشداستانشیفتۀهمهازبیشاو،هاینوشتهبیندرفلسفههمه،ازجامع‌ترمن،گمانبهداستاناین.شودمیدیوانهوحشیان،میاندراشتنهاییواستواییجنگل‌هایازوحشت

کهبوداین-پذیرفتمیراذهنیتصویرچنینیکآیاکهدانمنمیگرچه–مندریافت.کندمیبیانزندگیبابدررااودانستمیدهشسردتازهگدازهازنازکقشریبرزدنگامخطرناکیبهرابشریتحملقابلاخالقاًومتمدنجامعهکنرادکهشورانگیزیجنونگونگونهاشکالازاو.بردفروآتشینقعربهرااحتیاط-بیرهرودروبشکندبودممکنلحظههرکه

.بودیدهبخشاوبهراانضباطاهمیتبهعمیقچناناعتقادیکهبودهمینوبود،آگاهترسختاست،رغبتیبدانراآدمیان«.شودآزادتواندمیاماشود،میزادهبنددرانسان»گویدمیکهاستروسو«تزانتی»هماناودیدگاهکهگفتبتوانشاید

وسربه‌هواییبانههایش،انگیزهکردنرهابانهاماشود،میآزادانسان:بگویدتوانستمیکنرادکهمعتقدمبنابراین،.حاکمهدفیخدمتدرآن‌هاگرفتنکاربهوسرکشهایانگیزهکردنرامبابلکهبندوباری،بی

بهاوعشقاین‌هاهمۀازقوی‌تر.داشتسیاسیقویاحساس‌ایگونههمهاینبانداشت،ایعالقهسیاسینظام‌هایبهکنرادازهموتتزاریسازهمروسیه،ازنفرتورفته،سخن«مخفیمأمور»دردوهرازکهبود،روسیهازنفرتشوانگلستاندرکهبودگونهآنازروسیهبهاشالتفاتیبی.استشدهکشیدهبحثبه«غربیانچشمپیش»درتمامقدرتباانقالبی،هکگفتمنبهزمانی.داستایوفسکیبهنهونهادمیارجتولستویبهنهکهبودپایهبدانتااینو.داشتسنتیریشهلهستان

.ستایدمیکهاستروسیداستان‌سرایتنهاتورگنیففردیروحانگیختمیبررااشعالقهآن‌چه.نبوداشعالقهموردچندانسیاستروسیه،ازنفرتوانگلستانبهعشقسوایکهبدوخوبهوس‌هایبادرونینبردهایازتبعیتبهبشری،خصومتبابساچهوطبیعت،تفاوتیبیبامواجههدربودبشربهترینازاینمونه.بودکردهاشغالرااواحساسواندیشهازبزرگیقسمتتنهاییهایفاجعه.انجامدمیتباهیبه

وناپذیرزلتزلجسارتیپشتوانۀبهاست،‌سادهآدمیکهناخداداستان،ایندر.است«طوفان»زمینهایندرداستان‌هایششرحبرایشراماجراونویسدمیزنشبهبلندباالاینامهنشیند،میفروکهطوفان.دهدمینجاترااشکشتیعظیمعزمیکسیهرالبتهکهرااشناخداییوظیفهتنهااو.استبودهبدیهیوسادهخودشنقشاو،زعمبهناخدا،روایتدر.دهدمیدهکرتحملوورزیدهجسارتداده،انجامکهآن‌چهازاو،توصیفخاللازخواننده،اما.استدادهانجامداردانتظاراواز

هیچاوجزاامشود،میخواندهکشتیمهمانداروسیلهبهپنهانیشود،فرستادهآن‌کهازپیشنامه،این.شودمیآگاهاست.اندازدمیدورشبهنخواندهوداندمیانگیزماللراآنزنش،کهزیراخواندنمیراآندیگریکسدل»مانند«جزایرازایرانده».استغرایبازترسوتنهاییمسایلآکنده،راکنرادتخیلهمهازبیشظاهراً‌کهایمسئلهدو

گرد«فاسترآمی»نامبهایالعادهخارقودهندهتکانداستاندراین‌هادویهرو.داردسروکارغرایبازترسبا«تاریکیشکستهرهمدازپسکهاستکسیتنهاامریکا،بهخودسفردراروپاغربجنوباهالیازدهقانیداستان،ایندر.آیندمی

بدرفتاریاوباوترسندمیاوازروستاهمه.رسدمیخشکیبهکنتایالتازروستاییدروماند،میزندهکشتیشدن.کندمیازدواجاوباهمعاقبتوآوردمینانبرایشمرگحالدرکهلوحسادهوکودندخترفاستر،آمیجزبهکنندمیبررااشبچهافتد،میهراسبهغرابتشازگوید،میسخنخویشبومیزبانبهتب،حالدرشوهرش،وقتینیزاوامامقدارچهانگلیسیان،میاندرکنراد،کهاماندیشیدهباخودبساچه.سپاردمیجانامیدبیوتنهااو.کندمیترکشوداردمی.استپرداختهخویشدروندرآنکوبیسربهارادهسختِتالشباوکردهاحساسرامرداینتنهاییاز

وگیرد،میمایهروسوازآن‌کهیکی:داردوجودفلسفهدونو،درنیایدر.بوددوربهسختنوگراییازکنراددیدگاهاساساًراانضباطوجوید،میتوتالیتاریانیسمدرکالًراخودداللتکهدیگریوگذارد؛میکنارضرورغیرمثابهبهراانضباطنفیراانضباطیبی.بگیردمایهدرونازبایدانضباطاین‌کهبهمعتقدوبودقدیمسنتپیروکنراد.داندمیبرونازتحمیلی

.داشتنفرتبودبرونیصرفاًکهانضباطیازوکردمی

لبرتراند‌راسنوشته‌

2

٨

اقتباس‌هایچنان.استبودهخودازپسسینمایوادبیاتبرعظیمیتأثیرمنشاتاریکی،دلتکان‌دهندهوتیرهرمانتأثیردرینماییساولدرجهاثرده‌ها.استجداگانهتحقیقیومقالهنیازمندخودکهگرفتهصورتاثراینازمتعددی

کنراد،ه‌هاینوشتبیندرمی‌نویسدآندربارةراسل.استشدهخلقتاریکیدلشخصیت‌هایوداستانوفضاازازوحشتاثربرف،ضعینسبتاًایده‌آلیستیآن،درکهبودمتاریکیدلوحشتناکشداستانشیفتۀازهمه،بیش»

اوفلسفۀمه،هازترجامعمن،گمانبهداستان،این.می‌شوددیوانهوحشیان،میاندرتنهایی‌اشواستواییجنگل‌هایاین–یرفتمی‌پذراذهنیتصویرچنینیکآیاکهنمی‌دانمگرچه–مندریافت.می‌کندبیانزندگیبابدرراسردتازهدازةگازنازکقشریبرزدنگامخطرناکیِبهرابشریتحملقابلاخالقاًومتمدنجامعۀکنرادکهبودگونه‌گونالاشکازاو.بردفروآتشینقعربهرابی‌احتیاطرهرووبشکندبودممکنلحظههرکهمی‌دانستشدهاهمیّتبهقعمیچناناعتقادیکهبودهمینوبود،آگاهسختاست،رغبتیبدانراآدمیانکهشورانگیزیجنونبنددرانسان»:یدمی‌گوکهاستروسو«تزآنتی»هماناودیدگاهکهگفتبتوانشاید.بودبخشیدهاوبهانضباطرهابانهاماود،می‌شآزادانسان:بگویدمی‌توانستکنرادکهمعتقدماین،بربنا.«شودآزادمی‌تواندامامی‌شود،زاده

درآنهاگرفتنکارهبوسرکشانگیزه‌هایکردنرامبابلکهباری،وبی‌بندوهواییبهسربانهانگیزه‌هایش،کردنِحُزنباراههمحارّه،مناطقجنگل‌هایتنیدةدرهموگرمخفقان‌آور،فضایتوصیفکیفیت.«حاکمهدفیخدمتمحتومسفرازیبرآیندگویی،می‌کنند،سفرظلمتقلببهکهانسان‌هاییسرنوشتازکنرادروایتدرفلسفیکنراد،رةتیوتلخنگاه.نداریمآنکرانه‌هایازخبریهیچکهناشدهکشفجهانآن.استمرگسویبهانسانآناسرارازهیچوشدهپنهانکهاستخطیریامربارویارویدروهشیارنیمهحالتیدرانسانمافی‌الضمیربیان

.دهعقیرویاروی.غریزهرویاروی.مرگرویاروی.ماوراءالطبیعهرویاروی.طبیعترویارویانسان.نمی‌دانیمضمنونهادهدامبرایشیامی‌کنددنبالرااوشکارچیمثلکهاستچیزهاییآنازشمّه‌ایاینها...خودرویارویی،تاریکدلرمانهمۀ.می‌نمایدفراهمرااوآزادیبرسهمگینقیدیواو،رنجوهالکتشرطکردن،وسوسهدمواپسینکهآنجا.ینسنگوعجزازسرشاربیانیبهیاتوصیفبهتصریح،بهاستعاره،به.استشرایطاینتوصیف:می‌کندوصفراکورتسحیات

تاریکیدر»می‌گفتوداشتلرزشکمیکهاوصدایشنیدنازرفتم،کورتزسراغبهشمعیباکهشبیک»لبزیروآوردمفشارخودمبه.بودچشمانشمترینیمحدودشمعنور.خوردمیکّه«مرگممنتظروکشیده‌امدرازدرکهیتغییراتبهنزدیکچیزیعمرمهمۀدر.ایستادمسرشباالیصاعقه‌زده‌ایمثلو«!نگومزخرف»گفتم

شدهورمسحبودم،نشدهمتأثرمنآه،.نبینمراهمهرگزدیگرکهمی‌کنمآرزووندیده‌ام،شدپدیدارچهره‌اشوحشتیگر،ستمنیروییدلگیر،غروریازنقشیعاج‌وار،چهرةآنبر.باشدشدهدریدهنقابیانگاردرست.بودمگونونهگاحساس‌هایازیکهرنابمعرفتازعالیلحظۀآندرداشتآیا.دیدمعمیقوشدیدیأسیو–مبتذلیایالیخموجودیبهخطابانگارونجوا،بهمی‌کرد؟زندگیدوبارهراحیاتشسراسرتسلیمووسوسه،آرزو،راشمع«!وحشت!توحش»:گفتنبودنفسیازبیشکهفریادیبهو–کشیدفریاددوبار–کشیدفریادشبحیوصیفتوسنگین،وسردنثرهمانباکنرادآنگاهرا،احتضارتوصیفاین.«آمدمبیروناتاقکازوکردمخاموش:می‌میردکورتسبعد،لحظهچندکههنگامیمی‌کند،تکمیلتکان‌دهندهوژرف

راغیچکمدستآنجا....دادمادامهشاممخوردنبهوماندممن.کنندتماشاکهبردندهجومبیرونبهزائرانهمۀ»همراهو.کردنددفنگلیحفره‌ایدرراچیزیزائران،بعد،روز...بودتاریکوحشیانهبسیوحشیانه،بیرونامابود«.سپردندخاکبهتقریباًهم،مراآنبا

لبرتراند‌راسنوشته‌

3

٩

ـــــــــــــنــــــــــــكـــــــــــــ آخـــــــــــــــرالــــــــــزمـــــــــــــــانيادرباره ١٩7٩فرانسیس فورد کاپوالکارگردان امریکا

اندازهبهامروزبهتاکه(شینمارتین)ویلردسروانبهکهشودمیآغازجائیازداستاندادهماموریتاستخوردهلطمهجنگانسانیغیرهایرحمیبیوهاخشونتازکافیقهرمان(اندوبرمارلون)والترکروتزسرهنگورفتهکامبودیادرجنگلیبهکهشودمی

این.شدبکوکردهپیدارادادهتشکیلارتشیخودشبرایجنگلدرونکهراجنگیوپنهانیایهگوشهبهرفتننوعیکهشودمیزیادیاتفاقاتوتحوالتسرآغازوظیفه

نیروهایطتوسکمکمآیدمیفرودجنگلدراوزمانیکه.استبشروجودهایتاریکیویهمراهان.شودمیجنوندچارکمکمکهحدیتاشدهگرفتارجنگلدرمرموزی

بیشترویشتربدهدمیادامهمسیرشبهویالردکههمینطور.رسندمیقتلبهیکییکیهم.استشدهفرستادهکشتنشبرایکهشودمیکسیشبیه

جوزفاثر«تاریکیدل»رمانبراساسداشتآرزوهموارهنمایشنامه‌نویسی،وسینمابزرگنابغۀولز،اورسناعترافبهاما،کردتنظیمکنرادکارهایبراساسهمرادیویینمایشنامۀیکحتیاو».بسازدفیلمیکنراد

.«بدهدخودبهرااثراینساختجرأتنتوانستهیچگاهوزدزانوکتابهیبتمقابلدرخودشفیلموردکخطر،«پدرخوانده»سه‌گانۀخالقوآمریکایینامدارکارگردانکوپوال،فوردفرانسیسبعدها

اقتباسیراندو،بمارلونوشینمارتینمؤثربازیبافیلماین.ساختتاریکیدلبراساسشگفت‌انگیزیبرگستردهوهنریتأثیریتجاری،شکسترغمبهکهفیلمی.داشتنام«آخرالزماناینک»وبوددیدنی.نهادمعاصرسینمای

۱۳۸۶شهریور‌۲ /همشهری /محمد‌رضاپور/‌سفر‌به‌انتهای‌شب‌

ساخته۱۹۷۹السدرکاپوالفوردفرانسیس،استویتنامجنگدربارهگرایانهمفهومنگاریوقایعیککهراایدقیقه۱۵۳فیلماین.شدسالهمیندراسکارجایزهدووکنطالینخلدریافتبهموفقکهاستتپهمینو،چیمایکلگوزنشکارچی،استونالیورجوالیچهارممتولدوجوخهچونمشابهیوقویآثارمیاندرشایدفیلماین

مرحلهدرآنهاهمهلمثکهباشدهازیباترینازیکیسینماییلحاظبه...وکوبریکاستنلیفلزیتمامغالف،ایروینجانهمبرگر.شودمیمحسوبخشونتوجنگعلیهشکواییهیکاول

شد،ذکرکههیمشاباثرچندبرخالفواستشدهساختهکنرادژوزفنوشتهتاریکیقلباسمبهرمانیبراساسالزمانآخراینکهستند،درگیرشکامالوچیمینواستون،کوبریکآثارکهتلخیرئالیتهآنازواقعدرفیلماین.دارددیگرگونهونامتعارفپرداختی.استنهادهبنادراماتیکچارچوبیبراساسراآنمفاهیموداستانوگرفتهفاصلهمارلون)کورتزوالترز،سبکالهسرهنگتروربرایتاداردماموریتمرکزازکهاست(شینمارتین)ویالردکاپیتاندربارهفیلمداستان.برودکامبوجبه،انداختهراهبهامپراتورییکخودشبرایکه،(براندوبزرگترینردمودربایدانسانیککهچیزیآنبهبردنپیواستخویشتندرکبرایواراودیسهجستجوییواقعدرسفراین

اورسیدنبرایطمحیوموقعیتکهتاثیراتیو(ویالرد)شخصیتاعمالمحوربرسفراین.بداندجنگیعنی،اطرافشوزمانهمعضل.استگرفتهشکلآوردهوجودبهقراردارد،آندرکهفضاییبهنسبتترعمیقدرکوشهودنوعیبهکلیتدرهکایشیوهمهمترین.استمتفاوت«آخرالزماناینک»دردهد،میقرارانتقادموردراجنگکهقالبیدرداستانارائهاماعناصرسایرواهنگضربوریتمبالطبعکهمحتواستوساختار،داستاننظرازمتفاوتکامالفضایدوخلقاستمشاهدهقابلکار.دهدمیقرارخودتاثیرتحتهمرافیلمآنبرکامالهمفیلمنامهایپرده۳ساختارکهدانستکلیقسمت۳شاملتوانمیداستانیفضاهاینظرازرا«آخرالزماناینک»

باقهرمانانشههموجنگبخشایندر،استکیلگورکلنلگروهدرویالردکهاستفضاییبهمربوطاولپرده.یابدمیانطباق.گیرندمیقرارانتقادمورددارد،گرایشکاملونابطنزبهکهغیرمتعارفزبانی

١٠

ـــــــــــــنــــــــــــــــكـــــــــــــ آخـــــــــــــــرالــــــــــزمـــــــــــــــانيانقد می‌کنندپیداودخخالقبهعجیبیوابستگیچنانطرفیاز:دارندمشترکیویژگی‌هایهمیشهشخصیپروژه‌های

تاریخدرخودرایبرافردیکامالًهویتیدیگرطرفازومی‌رسندنظربهتصورغیرقابلاوسنگینسایهبدونکهکردنخلقبراییتوانایاصلی‌ترینفردیانگیزهکهمی‌کنندثابتمابهفیلم‌هااین.می‌کنندپاودستسینما

بهاثرتگیوابسهمانازناشیکه)سازندهغریبوسواسعلتبهدستاینازآثاری.استبی‌همانندشاهکارهاییقرارتأثیرحتتراچیزهمهبیمارگونهشکلیبهکمال‌گراییهستند،خرجیپرآثارمعموالً(استاثرآفرینندهتحسینالدرعین‌حومی‌کنندتجربهراتجاریبزرگشکست‌هایدارند،تولیدراهدرفراوانیمشکالتمی‌دهد،یاودادایوام:داردوجودسینماتاریخدرفیلم‌هااین‌گونهازفراوانینمونه‌های.دارندهمراهبهنیزرامنتقدانفراوان

اوستآشکارنفسحدیثدرواقعیاوکوروساوافیلمشخصی‌تریناولفیلمکهکوروساواساخته‌هایدرسواوزاالازپسوروساواکومی‌خورندتجاریشکستاسف‌باریبه‌طرزفیلمدوهرروسیه،بامشترکیمحصولدومفیلمو

کردنابودمایشنزماندررافیلماستودیوکهپیکن‌پاخشنگروهاینمی‌زند،خودکشیبهدست...درسوشکستفورکاپوالسفرانسیجاه‌طلبانه‌یپروژهآخرالزماناینکآثاراینمیاندرفیلمنمونه‌ای‌ترینتردیدبدوناما...و

.استوستارگانجنگبالوکاسئی‌تیوآرواره‌هابااسپیلبرگ:بودنداوجدرجدیدهالیوودسازندگان۷۰دهه‌یدربخشیدهکاپوالبهموفقیتیچنانفیلم‌هااین.دوویکپدرخوانده‌هایباکاپوالالبتهوآمریکایینوشته‌هایدیوارموفقیتهقلکهفیلمدواینمورددرحدیثوحرفبازهمامامی‌نامیدند؛هالیوودواقعیسلطانرااوهمهکهبودند

ازی‌هایباز:می‌دادندنسبتهمهبهرافیلم‌هادرخشش.بودفراوانمی‌آمدحساببهکاپوالتجاریوحرفه‌ایکاپوالبزرگدستاوردتامی‌گذشتدههدوازبیش‌تربایددرواقع)...وپوزوماریورمانتاپاچینوودنیروبراندو،

قماریکبهدست۱۹۷۹سالدرهالیوودتازهدورانسلطاناما.(شودشناختهفیلمدوایندرکارگردانمقامدرکنرادکیتاریدلمعروفرمانبراساسکاپوالومیلوشجانفیلم‌نامهباآخرالزماناینکساختن:زدتمام‌عیارفیلماینشدنساختهکهبردیادازنبایدالبتهگیرد،قراراستفادهموردلوکیشنعنوانبهفیلیپینشدقراروشدنوشته

سالیکیعنی)۱۹۷۸سالدرچمینومایکلساختهگوزنشکارچیباورنکردنیوبزرگموفقیتبهحدیتاخواندراامهفیلم‌نکههرکسهالیووددر.کردماجراواردراویتنامدیگربارکهمی‌گرددباز(...اینکازر....قبل‌ولوکاسرججوقدیمیدوستانتاکورمنراجراستادازکردفیلماینساختنازکاپوالکردنمنصرفدرسعی

مارتینقلبیسکته،محلغریبوعجیبمشکالت.بسازدراخودشفیلمبودگرفتهتصمیمکاپوالامااسپیلبرگ،وکشاندماه۱۶بهمقررهفته۱۷ازرافیلم‌برداریزمانپروژهسنگینهزینه‌یوبراندودایمیاطوارهایشین،

...وولپخود،حرفه‌ایآیندهسربرکهقماریکاپوالورسانددالرمیلیون۳۱بهدالرمیلیون۱۲ازرافیلمبودجه‌یمشکالتروانیحاظلبهوشدورشکستهکامپوالکمپانیوخوردفاجعه‌باریشکستفیلم.باختهرابودکردهآغاز

ازبیشخیراًاو)دقیقهپانزدهساعتدوزماندرکهآن‌چهدریابیمماتامی‌گذشتبایدزماناماکرد؛پیداعدیده‌ایبهرادخوویژهطرفدارانآخرالزماناینکدیگرحاالاست؛تمام‌عیاریکمی‌گذردماچشمپیشازساعتسه

می‌افتد؟اقیاتفچهفیلمایندرراستیبهامادارد؛درخورجایگاهیمنتقدانانتخابیفهرست‌هایدروآوردهدستفتهشیهمهازبیشکنرادنوشته‌هایمیانبودگفته(۱۸۹۹)تاریکیدلرماندربارهبیش‌‌تر،زمانیراسلبرتراندحاال.می‌کندیانبزندگیبابدررااوفلسفههمه،ازجامع‌ترمنگمانبهکهبودمتاریکیدلوحشتناکشداستانهمانآخرالزماینکآیااست؟صادقکاپوالمورددرکلمهچندتعویضباالبتهجملههمینچقدرنمی‌دانمچندانپاسخ(مورددچناستثنایبه)اومغشوشواقعاًکارنامهبهتوجهبامی‌کند؟بیانزندگیبابدررااوفلسفه‌یبرخوردنرادکرمانباهمان‌طوردقیقاًفیلمایندردرواقعکاپوالهرحالبهاماداد،نمی‌توانپرسشاینبهصریحیبرراراماتیکدکششامامی‌کندحفظرارماناستخوان‌بندیاو.بودکردهپوزورمانبااینازپیش‌ترکهمی‌کندمافیاسقوطوظهورداستانهماندرراخوداصلیوجهپوزورماناگر.می‌کندبناکاپوالییکامالًودیگرمبنایی

روانوی‌کندمبدلاصلینکاتازیکیبهنیزرامافیاییخانوادهیکروابطمجموعهکاپوالمی‌کرد،جست‌وجو

١١

آخرالزمانکاین.می‌گیردهدفنیزراژانرارتقاءدرعین‌حالومی‌کندکالبدشکافینیزراشخصیت‌هاازهرکداماین)هستهمسریروانوجنگمتقابلتأثیرهایدرباره‌یسترگکنکاشیاستویتنامجنگدربارهآن‌کهبانیزآن‌چهباالحا.داردوجودچمینو،گوزنشکارچیازپسنیزژانرارتقاءهمانو(استفیلمجنبه‌هایازیکیتنهاوسمبولیکایسکانس‌هبافیلمکهچراباشدراهگشاترجزییاتبهشدنواردشایدشدگفتهاینازپیشکه

بدلاخیر‌یدههدوپیچیدهفیلم‌هایازیکیبه(استغیرممکنمجالایندرآن‌هاهمه‌جانبه‌یبررسیکه)سورئال.استشدهآتشبهاگهاننکهجنگلیازدورنماییمی‌شوند،کادرواردبعدترکههلیکوپترهاکادرازخارجصدایبافیلم

الردویچهره‌یرویتصاویراینسپسومی‌شودآغازمی‌خواندکهموریسونجیمزصدایومی‌شودکشیده.نمی‌دانیمچیزچهیماخاطراتش؟رویاهایش؟هستند؟اوکابوستصاویراینآیا.می‌شوندسوپرایمپوزشینمارتین

این.کندمی‌شرااتاقشآینهسپسوبرعکسوباشدجنگلدرمی‌خواهداستشهردروقتیمی‌گویدسپساوبهمکانوزمانازیدقیقتعریفافتتاحیهفصلمی‌دهندقرارمطلقبی‌مکانیوبی‌زمانیشرایطدرراویالرنشانه‌هابعدوازند،می‌ساستعاریکامالًودوزخیمحیطیمتنگفتارامامی‌شوداشارهسایگونبههرچندنمی‌دهد،دست

آغازتازهفیلمرظاهدر.می‌بردبینازراخودنمادینشکلیبهویالردآندرکهکرداشارهآینهشکستنبهمی‌شودمی‌شود؛آغازویالردمعنویسفرکهاستشرایطیچنیندرواستپایاناین:می‌گویدمابهموریسوناماشده

کورتربههموارهسفرطولدراو.ببردبینازرایاغیدرجه‌دار،(براندومارلون)کورتزتامی‌شودمأمورویالردوشدهتبدیلوابالینیکتاببهکورتزپروندهرسیده،ویالردبهروحانیمردیکهم‌چوناوصدایمی‌کند،فکربراندواززمینیغیرتصویریکساختنکاردرکامالًپایانیفصل‌هایمضمونودکوپاژمی‌رسد،اوخودبهسپسبهویالردهمراهفیلمازجاییدر)می‌ماند،تاریکیدرمدت‌هاتاومی‌شوددیدهباراولینبرایکهچهره‌ای.هستند

درنهایتوستاکاملمذهبیشمایلیکبراندو(می‌پرستنشبقیهوساختهبتیهخودشازیارواین:می‌گویداوکشتهوبومیانهبیمذنذرموازیتدوینبهکافیستفقط.می‌شودکشتهاوتوسطویالردبادوجانبهتوافقیکدر

سفریکباارمااین‌هاهمهمی‌گویدپدرکشتنازکهموریسونصدایبههمبازالبتهوکنیددقتکورتزشدنهم؛راماالبتهومی‌برد،گذشتهازمتفاوتجاییبهراویالردکهسختی‌هایشهمهباسفریمی‌کند،مواجهتناسخ

.کردمنتسبویمعنسفرمراحلازیکیبهسمبولیستیشکلیبهمی‌توانراسفرازمرحلههرهمین‌ترتیببهوفیلم.وارنژانر:بزنیممحکمتفاوتژانریقالبدرراآخرالزماناینکوکنیمآغازاولازراچیزهمهبیایدحاال

داریمکاروسرمنزویقهرمانیکباابتدادر.داردخوددرراژانراینازمشخصینشانه‌هایتردیدبی‌هیچکاپوالدراو.(یدکندقتهوایینیرویکمپدرهوردهریسونحرف‌هایبه)استحرفه‌ایقاتلیکمی‌فهمیمبعدهاکهاستقهرمانانیدستآنازویالرداست،مأموریتگرفتنمنتظربی‌صبرانهومی‌رسدنظربهرفتههرزکامالًابتداقهرمانننمونه‌ای‌تری)هستندهیچصورتاینغیردرومی‌یابندبازمأموریتانجامدرراخویشهویتتنهاکه

:می‌گویدیلمفازجاییدرویالرد(می‌کرداستفادهکوکائینازپروندهنداشتنصورتدرکهاستهلمزشرلوکپایانبهرامأموریتمی‌شودموفقنیزدرنهایتوبدمانجامنمی‌تونستمهمدیگریکارکردم،قبولرامأموریت.دیگرمأموریتیتامی‌رودنامعلوممکانیبهپایاندرنوارقهرمان‌هایهمه‌یمانندویالردبرساند،

جنگازمستندگونه‌ایروایت.کردبررسیرا۷۰دهه‌یپایانیسال‌هایشاهکاراینمی‌توانهمدیگرنوعیبهدرتاکنونکهنندمی‌کتحمیلذهنبهراجنگزیبایی‌شناسیازنوعیفیلمایندرجنگباشکوهصحنه‌های.ویتنامعظمتیوشکوهکردتدریاففیلماینبراینیزرااسکارکه(کاپوالفیلم‌برداری)استورارونشده،دیدهدیگریفیلموقتزندگیشانپایدرکورتز.استکبیربرتولوجیباهمکاریشدرخشاندورانیادآورکهمی‌کشاندپردهبهرا

جنون‌آمیزحشتوویالرد،تنهاییوحشتنیست،فیلمکلتفسیرکلمهدوهمینآیاوحشت،توحشت،می‌گوید.شدخیربهعاقبتآخر،درومی‌رسیدنظربهبی‌سرانجامکهفیلمیازکاپوالوحشتوکورتر

کاوه‌جاللینشریه‌سینمای‌نو

١2

آغاز.بودمآنرایبمناسبنقدیدنبالکاپوال،بهفوردفرانسیسحماسیاثرآخرالزماناینکجدیدنسخهرفتنپردهرویبههنگامازکامالصورتهگیرودار،بهمیندر.بخشیدآخرالزماناینکنمایشبهایتازهبعدهمویتنامدرآمریکاارتشدخالتبانابرابرجنگآزادیخواهارتشدربارهنهپرستامیهنبازیهایچونآثاریخالقواسترالیاییسرشناسفیلمسازنویسفیلیپازبرخوردممتنیبهاتفاقی

خیرهوگذاراثرنیآفرینقشباآرامآمریکاییالبتهورفتپردهرویبهفجرفیلمجشنوارهگذشتهدرکهخرگوشضدایرلند،حصارتواندمینویسخودازترمناسبکسیچهواقعاکهافتادمفکراینبه.بردپیشهماسکارجایزهدرنامزدیتارااوکهکینمایکلکنندهبیستمیقرنویککالسرمانازاستاقتباسیکاپوالفیلمکهداشتدورنظرازنبایدهمرانکتهبدهد؟ایننظرآخرالزماناینکدرباره۱۹۵۵سالمانربراساسهمنویسفیلیپجدیدفیلم.گذردمیویتنامجنگدوراندرآنداستانکه«تاریکیدل»نامباکنرادجوزفعقیدهبهکندمیتالشاستقاللبرایکهاستجنگازویرانویتنامبهمربوطآنداستانوشدهساختهنامهمینبهنامدارگرینگراهامبههوشمندانهومناسبیانتخابکاپوالفوردفرانسیسالزمانآخراینکدربارهکردنصحبتبرایسرشناسفیلمسازاینانتخابآیاشمادرنویسشیفتگیحال،هردر.بگذاردنقدبوتهبهنیزراخودآرامآمریکایینوعیبهکاپوالفیلمنقدواسطهبهاورسد؟شایدنمینظرکوچکترینباسالهاگذشتازپسهمامروزشیفتگیاینکهاستعمیقوقدیمیچنانویتنامجنگدرمتحدهایاالتدخالتمورد:تراودمیبیرونبهوپیچیدهدرهم۱۹۷۹سالروزهایازیکیعجیبخاطراتهمراهبهایاشارهبهکاپوالفوردفرانسیسدیدزاویهازفیلمکهچرا.آورممییادبهخوبیشدم،بهسینماراهی«آخرالزماناینکتماشایبرایکهراروزیشهرجرجابانخیدرسینماییبزرگمجموعهیکبهفیلمدیدنبرایاکراناولروزهماندرکهبوددلیلهمینبه.نگریستمیجنگوپنجساعت.شتمبازگسینماتاریکسالنداخلبهدوساعتدوبارهوآمدمبیرونبعد.دیدمیازدهساعتدریکبارراآنورفتمسیدنییکتجربهوموسیقیشنیدنبرایآخردوبارورفتمکوپوالدیدنبرایاولدوبارزنممیحدس.دیدمرافیلمدیگردوبارهمهشتیول.بودمشدهگیجحسابی.کردمتماشاروزیکعرضدرتنهاهمآنومرتبهچهارراایدقیقه۱۵۳فیلمیکبله،من.شاعرانهحس

دیدنپایبهشنیدن،هرگزکهدانستمهمانجا.آموختمنبهپردهرویبردرامداستانیکصحیحارائهدربارهبسیاریفیلم،درسهایبارهچهارتماشایبهوادارمراالبته،آنچه.کندتعریفبرایتاندیالوگهاهمهباتمامارافیلمرویدادهایوداستانیکیاگرحتیرسد،نمیویتوریوگیرنفسوانگیزهیجانفیلمبرداریکرد،نهروزیکطیدرهمآن(۲۰۰۲سالدردرآمدهنمایشبهنسخهنه)اصلیفیلم

صفحهتصویرهب)حملهدرخشانفصلحتینهودووالرابرتوبراندوشین،مارلونمارتینیادماندنیبهودرخشانبازیهایاستورارو،نهنواررویبرسترالیاادرفیلم.شدنیزاسکاربرندهآنبرایکهبودصداتدوینمرچ،دروالترالعادهفوقکارروستا،بلکهبه(شودمراجعهاینازامروزماگرچه.کردندتعبیهباندششدرمغناطیسیاستریوفونیکصدایبرایشودرآمدنمایشبهوشدظاهرمیلیمتریهفتاد

وشدهفیلمبرداریمیلیمتری۳۵فیلمهما،معموالدیجیتال،صدایآمدنوجودبهازپیشتابریم،ولیمیبهرهموسیقیوصدابرایفناوریبزرگاندازهاین.بودترنامیکدیطبیعتاتصویریکوبزرگترقابتر،باعریضبسیارکهشدندمیظاهرمیلیمتریهفتاد.نواررویبرسپسششصدایلیلدهمینبه.دهندانجامفراوانیمغناطیسیوصوتیکارهاینوار،حاشیهدرتادادمیاجازهاوگروهوفیلمسازفیلم،بهنوارفیلمهاینکتهازبخشیکتنهافناوریواقع،ایندر.بخشدمیسینمادراطرافمحیطازالعادهخارقشدنجداحسبیندهبهسراوندباندهروشلیو.رفتنمیشماربهجدیدیچیزوشدمیگرفتهکاربهسینماییآثاردرمیالدیشصتدهههایمیانهازالبتهکهبود

مثلفیلمدرصدا.بودندوشتهنجایگزینفیلمنامهیکاساساآنهاکهبوداینفیلمدرکاپوالومرچتوسطشدهگرفتهکاربهانگیزشگفتعرضهجداگانهداستانیکاصالگاهیوهستیدآنتماشایحالدرشماکهرفتمیکاربهداستانیبرتاءکیدبرایگاهیموسیقی

نهوبودوگدیالنهکهگرفتمیسرچشمهفیلمصدایازقمستآنازفیلمبهنسبتمناحساسیواکنشهایازبسیاری.کردمیبهشینمارتینکهتاستجربه،همانجاییاینبرایمثالبهترین.راندمیجلوبهراداستانکهمحیطیخلقوصوتیهایجلوهموسیقی؛یعنی

آنجادر.نندبزرودخانهرویبرپلینظامیغیرمنطقهیکنزدیکمحلیدرتاشوندمیدولونگوحشتناکمنطقهواردیارانشهمراهتوانیممیکهیمکنمیخیال.کنیماحساسراآنتوانیممیاما.بینیمنمیهرگزماکهداردوجودوحشتناکوبکر،خیالیکامالدنیاییکهاستموضوعیدربارهانآخرالزماینک.بگویمبرایتانرافیلماینبهامعالقهاصلیدلیلتابرگردمعقببهکمیبدهیداجازهاما.ببینیمباوردیدممیکهارآنچههرگزفیلم،منتماشایبا.پرداختمیویتنامدرمتحدهایاالتارتشزدنوپادستتشریحبهوبودواقعیکامالدرموجودنهشاعراحس.جنگیدندمیآندرسربازانکهواریدیوانهمحیطبه.آوردمایمانکامالفیلمازخودماحساسبهبلکه.نکردمشودمیتداعیمنبرایچنیناالن.کردمیهیپنوتیزمودیوانهفیلمدرشینمارتینشخصیتهمچونراماوبودصدابهوابستهمطلقافیلمآخردرترانهآنهکبینممیکنممیدقتوقتیولی.شودمیشنیدهفیلمآغازدرهلیکوپترهاصدایبا«دورز»گروهآوازهآنگوییکهبرناپالمبمبیکادنافتاست،مثلواقعیحالعیندرووحشتناکبسیارکهبینیممیراایصحنهما:بزنممثالیکبگذارید.بودهفیلمبودهمرداینگیزنددنیایازمانندیکابوسبخشصرفاصحنهآنکهیابیممیدرگیردمیاوجموسیقیکههنگامیبعد.جنگلرویراخودمکانیتموقعیتنهااما.هستمسایگوندرهنوزلعنتی،منسایگون:گویدمیمرد.بگذرانیماوبارافیلمسراسرمااستقرارکه

.نداردعرضهبرایچیزیذهنیوعاطفینظرازوکندمیمشخص

۳۸شماره‌/‌ما‌برگرفته‌از‌نقد‌سین/‌فیلیپ‌نویس‌

ــــــــنــــــــكــــــــ آخـــــــــرالــــــزمـــــــــانيايادداشت فيليپ نويس بر

١3

اينك آخرالزمانو دل تاريكي نشانه شناسي شخصيت هاي باوشهوتیلمتعدیلازاندیشهاگر.ایستادخواهدعقلبرابردرفردنباشد،سازگارآدمیخویوخلقباعقالنیتاگر

.نهادنخواهدگردنعقلاطاعتبهشهوتسازد،همسوخویشرسموراهباراهوسنتواندوباشدناتوانمنطقترازویراخودرزوهایآتانباشدعقلبرپایهکهبردخواهندپناهمنطقیبهآدمیانباشد،خردازدورامیدهایبرحیاتپایهاگرهیومدیوید/.دهندجلوهواقعیتبرمبتنی

قرنحداقلیاوختاریکوتاهرمانهایبهترینزمرهدرادبیاتکارشناسانازبسیاریراکنرادجوزفنوشتهتاریکیدل-۱رانقداولویتآندرتوانمی.دادقرارتفسیروتأویلموردگوناگونیجهاتازتوانمیراکنراداثر.انددادهقراربیستم

مکاشفاتیاوتگفسخنآنامپریالیستیضدوسیاسیدیدگاهازیاوداداثرشناختیاسطورهیاوروانشناختیوجهبه...ودادبسطوشرحراآندینیوفلسفیپسو۱۹۷۸سالدرالکاپو.استشدهساختهداستانیچنینبراساسکاپوالفوردفرانسیسکارگردانیبهآخرالزماناینک

بهیوودهالکارگردانانقدرتمندترینازمکالمه،و(دومواولقسمت)خواندهپدرچونایبرجستهفیلمهایساختازلحاظازشواریها،دتمامرغمعلیکهنگاشتندکنرادرمانبراساسراایفیلمنامهمشترکاًمیلیوسجانواو.رفتمیشماردلرمانمیانیامقایسهکهداریمقصدنوشتهایندر.گردیدکنجشنوارهطالینخلفاتحویافتزیادیتوفیقهنری

.بنماییمآنازمیلیوس-کاپوالآزاداقتباسوتاریکیخودتواندمیکه-کشتیدرحاضرانازیکی.شودمیآغازتایمزرودخانهبرشناورایکشتیازکنرادرمانروایت-۲

پیشسالهاکهآوردمییادبهمارلو.کندمیبازگورا«مارلو»نامبههمراهانشازدریانوردیخاطراتشرح.باشدنویسندهآفریقادرعاجتجارتشرکتیککشتیهایازیکیدرناخداعنوانبهآفریقادلدربکرایمنطقهازدیدارطلبدر

برخورددرقایقشکهیابددرمیرسد،میخودمأموریتمحلحوزهبهسختیبهکهآنازپس.استشدهکاربهمشغولبااوهماچنداینطولدر.باشدمیزمانماهسهنیازمندتعمیربرایواستشدهسختیصدماتدچاررودخانهکفبا

بسیاریاتشایع.شودمیآشناشناسند،میعاجکنندهتهیهکارآمدترینراویهمگانکهکورتزنامبهمأموریماجرایاقامتگاهازاردیدبهتصمیمدیگرایعدهوشرکتمدیر.شدنشیاغیتاگرفتهمرگشاز.شودمیشنیدهاوپیرامونبدوضعیتهمشاهدبااماگذارندمیقدمکورتزاقامتگاهبهسختمسیرینمودنطیبامارلو،همراهوگیرندمیکورتزبازگشتازپسمارلو.میردمیراهدرکورتز.گردانندبازمیشرکتمقرسمتبهکشتیباهمراهراکورتزوی،جسمینیزراخصوصیشهاینامهودهدمینگارروزنامهیکوشرکتازاینمایندهبهراویشخصییادداشتهایازمقداری

ویالردسروان.یمشومیروروبه«ویالردبنجامین»سروانروایتبامستقیمطوربهمافیلمنامهدر.گرداندبرمینامزدشبهنظامیانزایکییابددرمیاو.شودمیفراخواندهمأموریتیکبرایاست؛مرخصیدوراندروسایگوندرکههنگامیهاییستیزهبهوجکامبحوالیدرخودسرانهواستشدهیاغیظاهراً‌کورتزسرهنگنامبهویتنامجنگدرآمریکاعالیرتبهومقرشتهکراویرفته،کورتزفرماندهیمنطقهبهکهیابدمیمأموریتویالرد.زندمیدستکشندهوفرساطاقت

ازپیشکهیبومیانوکشدمیراویرسد،میکورتزاقامتمکانبهسختسفریطیویالرد.سازدنابودرافرماندهیش.کنندمیپرستشاوجایبهراویاینکاند،بودهکورتزمریداین

واقعهمکانوزماندرتفاوتاولین.دارندیکدیگرباایمالحظهقابلتفاوتهایرمانوفیلمنامهشد،مشاهدهکهطورهمانزمانوریقاآفاعماقروایتمکانکهاستمشخصکامالًاماشود،نمیاشارهخاصیمکانوزمانبهالبتهکتابدر.استاینتبعبه.دهدمیقرارویتنامجنگهنگامهرازمانوویتنامرامکانوضوحبهفیلمنامهاما.استنوزدهمقرندومنیمهآن

کنرادشناختیسطورهانگاه.شودمیجنگضدایایدئولوژیبهبدلفیلمنامهدررمانضدامپریالیستیموضعشرایط،تغییرموجباتکهراایذهنیوعینیسفرهنرمندانهرمان،درکنراد.شودنمیدنبالرماناندازهبهنویسانفیلمنامهسویاز

قرارعینیفرسطولدرذهنیسفرفیلمنامهدراماکند،میبررسییکدیگرعرضدرنماید،میفراهمرامارلودگردیسیجاییلمنامهفدربود،ویزندگیبرگستردهمادیاتازنمادیکهکتابدرعاجآوریجمعبهکورتزاشتیاق.گیردمیراورتزک،ویالردفیلمنامهدراوست،دلسوزکورتز،مرگهنگامبهمارلو،رماندراگر.دهدمیقدرتشهوتبهراخودمیتاریکیرهبرجانشینویالردآورد،میارمغانبهرانور«تاریکیدل»ازمارلواگر.کندمیقربانیآیینیمراسمیدر

.شود

١4

دکلبهوبودنشستهقایقعقبدرچهارزانومارلو»:نمایدمیتوصیفچنینابتدادررامارلوتاریکی،دلدرراوی-۳کفوروهشتهفبازوانوداشتزاهدانههیئتیوراستپشتیزرد،ایقیافهتکیده،هاییگونه.بوددادهتکیهمیزانیدیگرانبامارلوتتفاووزاهدانههیئتبرابتداهمانازکهبینیممی«.دادمیاوبهبتمانندایجلوهبیرونشبهرودستهایعلیمارلوکهیابیمدرمیکتابابتداییصفحاتهماندرواقعدر«.بودهمسرگردانامابوددریانورد»او.شودمیتأکیدویبرایوردیدریانودریااست،متفاوتدیگرانباگفتنشسخنشیوه.نیستهمکارانشدیگرهمسنخشغلش،رغم

دارد،وجوداشقهطبومارلومیانکهآشکاریتفاوتهایوجودبااما.نیستعامهروایتهایداستانهایشوکندنمیکفایتمیراویزبانازماوکندمیصحبتبهآغازمارلوکهراهنگامیبیاوریمیادبهنیست،شدهتأییدومثبتکامالًانسانیاو

«.هستیممارلووتهسربیهایسرآمدهبهازیکیشنیدنبهمحکومکهفهمیدیم»:شنویممواجهگذشتهبهزگشتبابرمبتنیروایتشیوهبا(شدهچاپفیلمنامهنهو)شدهکشیدهتصویربهفیلمنامهدرمامقابل،در

عملیاتکهستاایشایستهنظامی،نظربهاو.شویممیآشناسایگوندرویالردباآغازازماویالرد،باآغازازما.نیستیمرابربدرحتیرارازداریکهاستحرفکمسربازیاو.استدادهانجامموفقیتباویتنامجنگدرراگوناگونیدروشویممیآشناکورتزشخصیتبازودخیلیرمانبرعکسمافیلمنامهدر.کندمیمراعاتنیزارشدشفرماندهان

اسمباحتیمارمانابتداییسومیکدرکهاستحالیدراین.شودمیتعیینکورتزکشتنوکردنیپداسفر،هدفواقعمیتلقی«یضعیفآدم»راویحتیوشناسدمیراکورتزابتداهمانازویالردفیلمنامهدر.شویمنمیروروبههمکورتزپیرامونزآغاهمانازکهدیگرینکته.نداردکورتزباقبلیآشناییگونههیچمارلورمان،درکهصورتیدرکند،

سربازیکنوانعبهاوامرمقابلدرویمطیعروحیهباشد،نیزاوویژگیاصلیترینشایدویابیمدرمیویالردشخصیتچیواسهریم،میداریمکجاکهشیاینخیالبیکنسعی»:بیاوریدیادبهراسفرآغازدرگروهانشبهاوگفته.استکلماتدونبراجملهیکسروتهتونستنمی»کهدلیلاینبهراکورتزحتیاو«.بیادسرمونقرارهچیوریممیداریمسخنگوییلومار.شودمسمشخصویالردومارلودیگرتفاوتجاهمیناز.داندمیضعیفیانسان«بیارههمسلمبهقلمبهغیرامرینفریکنکشتفکرحتیمارلوبرای.کندمیپیشهسکوتاوقاتاکثردرعمالًویالردکهحالیدراست،متبحروکشدمیآدمراحتیبهویالردکهحالیدر.نداردکورتزبههمرامشتیکزدنقدرتاوکهآنجاتااست،قبولقابلنیزرمانویلمفمتفاوتپایانریشهشایدو.دادقرارمارلوذهنگراییبامقابلدرراویالردعملگراییتوانمیجاهمیناز.شودخالصهنکتههمیندرزمانطولدرکهتاسکورتزبهنسبتویالردمارلونگرششیوهتغییراست،مشترکرمانوفیلمنامهدرکهاینکتهاما

درهکایپروندهخواندنباوسفرطولدرامادانست،میضعیفیانسانراکورتزابتدادرویالرد.شودمیحادثکهآنجااتکند،میتغییرکورتزبهنسبتنگرششاندکاندکاند،دادهویبهکورتزمورددراطالعاتفرماندهیصحبتتیحآغاز،درکهبینیممیهممارلومورددر.شودمیبزرگکابوسیکبهبدلویالردبرایویندیدناحتمالدراما.داردامیو«ببرندراکورتزشورمرده»گفتنبهراویوکندمیفراهمرااوبرآشفتگیموجباتکورتزازکردن.کندمیتوصیفکورتزصدایشنیدنراسفرشهدفتنهانیزاو،ادامهبهرماندر.ردکاشارهاطرافیانباآنانانسانیروابطمیزانحداقلبهتوانمیویالردومارلومشترکویژگیهایدیگرازکهشودیماشارههمفیلمنامهدرواستنداشتهدوستقایقشاندازهبهراکسهیچمارلوکهشودمیاشارهنکتهاین

خالیدگیزنشورازهردوویالردومارلو.نداردکسیبههمخاطریتعلقگونههیچطبیعتاًونداردراکسیهیچویالردوکمنیزدویالروبردمیحسرتکورتزرکابملتزمروسیجوانوشرشوربهمارلوکهاستدلیلهمینبهواندشده.داردحالیچنینبیشویه،ثانمتعادلموقعیتوشودمیشروعویالردومارلوآغازینمتعادلموقعیتشرحباروایتفیلمنامهورماندر

بههمویالردوتاسکورتزپیامحاملرمانانتهایدرمارلوهرحالبه).استکورتزباآشناییاثربرشخصیتهادگردیسیشنیدهوتشرکمقردرمارلواجباریاقامتماهسهطیدرتغییراینهایریشهرماندر.(بومیانمیاندراوجانشیننوعیجهتدرویبرایرامناسبیموقعیتدارد،کشتیتعمیرهنگامدرمارلوکهخلوتی.پذیردمیشکلکورتزازویهایآدمودیوجواقعیتخویش،شناختنبرایفرصتدارم،دوستهستکاردرکهچیزی».سازدمیفراهمموقعیتدرکهموارههکدهدمیکورتزشخصیتدرتعمقبهراخودجایکمکمخودبهنگرشاین«.دیگرانبراینهخودش،برای.شودمییاد...و«العادهفوقمأموریک»،«برجستهانسانی»عنوانبهویاز

١5

قایقشبهدیگرتزکورتعقیبازپسکهکندمیآنقصدحتیکهشودمیایاندیشهواجدمارلوکهاستترتیباینبه.بهطبیعت،رامونپیکنجکاووسادهملوانیکازدگردیسیرونداین.سرکندجنگلدرراعمرشبقیهاومانندونگرددباز

بهنرادککتابدرشود،مییاد...و«بوداییعارف»،«بت»،«زاهد»چونگوناگونیعناوینباویازرمانطولدرکهمردی:کنیممیمرورراتغییراینهایزمینهازموردچند.استگشتهنمایانخوبی

درولیاستنهانپخوشبختانهکهباطنحقیقت.شودمیکمرنگحقیقتبپردازد،امورظواهربهاستمجبورآدموقتی»نوعی-کارمافوبه-دوروبرمدنیایبهانگار.بودامتجربهانجامنقطهدورترینآنجا»ویا«.کردممیحسراآنحالعینمیفراهمراردممبقیهازویجداییموجباتکهاستباطنبهظاهرازحرکتبهمارلوتمایلاینواقعدر...و«.تابانیدنور

شتاببهراخیابانهاکهآدمهایی»:مدعاستبرایندلیلبهترینمرقدیشهرآدمیاندیگردربارهویزنطعنهکالم.آوردتویراناسالمشانجوآبوبلبمانندراافتضاحشانپختدستبروندآنازپسوبسلفندپولیهمازکهگذاشتندمیزیرپاایذرهکهبودندرمانینامح...زدمیهمبهراحالمببینند،ابلهانهوتحقیرخوابهایوبخوابندبگیرندبعدوبریزندبالخندقبوییانستمدمیمنکهچیزهاییازکهداشتمحتمچونآورد،درمیراکفرمهمینونداشتندزندگیبهنسبتمعرفتندگیزاست،کلمهواقعیمعنایبهآسایشموجبچهآنکندمیمشخصکهاستمارلوواراودیسهسفر«.اندنبردهبزرگکتشریکمدیرقدرتوشهوتداشتن.نیست«هستندامانوامندرکهاستجمعخیالشانکه»مردمعامهبیدردنمادعاجهکمادیتیآوریجمعدرکههمکورتزچونانسانیبهشدنبدلحتیوبودنخواهدآسایشآنضامنهمبودن.دباشپاسخگوراآدمینامحدودخواستهایتواندنمیاست،گرفتهرااودورهمتقدسازایهالهحتیواستآنمورددرویالردهکاستمطالبیدوشبردگردیسیاینبارونیسیتمویالردگشایرمزگوییتکشاهدمافیلمنامه،در

کیلگورچونارشدیافسرانباویبیشترهرچهآشنایی.شودمیکورتزدرونیاتازویآگاهیسببوخواندمیکورتزرمانفازچراوچونبیاطاعتدرزندگیشآغاز،درکهاوییبرایبارد،میدیوارشدروازپوچیکهجنگیروندو

ازنمایشیتزکورویالرد،برای.شودارزشبهبدلتواندمینفسهفیکورتزچونفردیطغیانشده،میخالصهمافوق.نداشتهگاههیچاوکهاختیاراست

وانتمیجهتیازهمبازنماید،نمیچهرهآثارانتهایدرجزفیلمنامه،درچهورماندرچهکورتز،کهآنرغمعلی-۴اشارهمارلووویالردبرویتأثیرگذاریبهگریختهوجستهاینازپیش.کردقلمدادفیلمنامهورماناصلیشخصیتراویدرورماندر.یمبپردازفیلمنامهورماندرکورتزپردازیشخصیتبهمبسوطشکلیبهکهرسیدهآنوقتاینک.شد

دارعهده»،«استاولطرازمأمور»کورتزشود،میارزیابی(عاج)مادیتکسبدرتوانشانباهاانسانارزشکهفضاییمیبگذاریم،هکهمرویفرستندمیدیگرانکهراعاجهاییتمام»و«استعاجاصلیسرزمیندرتجاریپسترفیعترین

بهترینکورتزآقای»:گویدمیاومورددرشرکتمدیرکهنیستدلیلوبی«.کندمیروانهاوکهعاجیاندازهشودایحرفههایویژگیگونهاینکناردراما«.داردشرکتبرایبزرگیبسیاراهمیتاو.نداردنظیردارم،کهاستمأموری

ونقاشاوست،هنیزروشنفکروهنرمندیککورتزباشد،موجودهمشرکتمدیرچوندیگریشخصیتهایدرشایدکهکهمکانیوفضادرکهاستطبیعیو.شودمیتلقی«پیشرفتودانشورحمترسولاو»بسیاریدیداز.استشاعرکزمربرعالوهقرارگاههر»کهآنمورددرویسخنان.دهدمینشانراآدمهاکارکیفیتآمدهدستبهعاجکمیتکهروستمینهازونیستشرکتمدیراننظراتبیانگر.«باشدهمآموزشوپیشرفتوسازیانسانمرکزبایدتجارت

.دارندبیمویتوفیقاتوویازسازمانبرایردیگشخصیتیچنینکهیابیمدرمیوشویممیکورتزسرهنگشدنیاغیمتوجهآغازازمافیلمنامهدر

سرهنگالرد،ویگفتیم،هماینازپیشکهطورهمان.باشدهمخطرناکتواندمیکهنداردارزشیتنهانهآمریکانظامیسرهنگ»هکفهمدمیکورتزپروندهبهمراجعهباویالرد.گویدمیسخنعمل،ازبیشکهداندمیضعیفیانسانرا

معلوماتبارامینظاکاراییکهشناسیوظیفهافسر.استدادهنشانخودازتحسینیقابلوقویبسیارروحیهکورتزکهبودمعنیاینبهنظامخدمتاوبرای»و«.استکردهترکیبهنروتجربی،انسانیعلومزمینهدروسیعش

بهمایادداشتهاایناز«.دنیاکندتربدبختوترشانسکممناطقبهمازندگیروشوارزشهاتوسعهوقفرااستعدادهایش.بودثناییاستافسریککورتزوالتر»کهیابیمدرمیحالعیندروبریممیپیکورتزدوستانهانسانتمایالت

١6

واستداشتهاروحشیگریپایاندغدغهاوکهفهمیممی«.مشترکستادهایفرماندهرئیس.شدمیژنرالروزیهبایداوندرویتنامجنگدراآمریکنظامیشیوهبراوطغیان.کندغلبهمتمدنغیرممالکبرفرهنگواسطهبهکهداشتهراآنقصد.داردتفاوتهاییایمشنیدهموردشدرچهآنبارماندرچهوفیلمنامهدرچهکورتزاما.آیدمینظربهچنینابتداکهاستمکانیجنگل.داردکورتزشخصیتیابیهویتدرکلیدیکارکردیجنگل،فیلمنامهدرهمورماندرهم

لجنگدر.سازدمیرهاسازمانیچارتهایانعطافبیپارادایمهایازرااووآوردمیارمغانبهویبرایرامطلقآزادیرغمعلیاماد،دارراشروخیرمیانانتخابتواناو.بنمایاندراخوداختیارانسانیکعنوانبهتواندمیکورتزکهاست.داردبرمیگامپلیدیسمتبهکورتزایم،شنیدهویازاینازپیشکهمثبتیویژگیهایتمامبیشترعاجبرایولع»وفروخته(عاج)مادیتبهراخودروحکهکسیبهاندیشمندانسانیازکورتزاستحالهروند

شدهمشرفیطانیشآیینیبهویکهمقولهبراینبارچندرماندرکهاینو«.بودشدهچیرهمعنویشکمابیشبرخواستهایازهمآخردمتایوکهآندلیلشایدوبودکردهغلبهکورتزفردیتبرکهاستمنیتیازناشی.گرددمیتأکیداست

.باشدهمین،نکشیددستعاجهایشبهنازیدن«.داشتتعلقاوبهچیزهمه...منمن،من،رودخانهمن،قرارگاهمن،عاجمن،نامزد»

وتشهبهویکهحالیدر،«نداشتایبهرهخویشتنداریازگوناگونششهواتارضایدرکورتزآقای»کهاینمراودهیوهشدرتوانمیراخودپرستیاینجلوهبهترین.بودویشدنمضمحلاصلیریشهبود،شدهدچارخودپرستی

سرشانشدنریدهجزبعاقبتینیزشورشیانوکردمیخویشپرستشبهمجبورراآناناو.نمودمشاهدهبومیانباکورتزانسانهاوردمدرجنگضدوآرمانخواهانهاهدافیظاهردرکهکورتز.روییمبهروروندیچنینباهمفیلمنامهدر.نداشتند

کردنلیعمجهتدرجنایتیگونههرانجامبهحاضرکهشودمیمؤمنخودتفکربهقدرآندارد،هاویتنامیویژهبهایآرمانخواهیوهجلبهتریناند،برنتافتهراکورتزتقدسکهشورشیانیشدهخشکسرهای.هستنیزخودهایاندیشهکورتزهد،دمیودادمیحرکتزمیناستثمارمسیردرراآمریکاجنگ،اگر.استشدهشقاوتنوعیبهبدلکهاستوکورتزشخصیتپیرامونرمان،درچهوفیلمنامهدرچه،کهدیگرینکتهاما.کندمیاستثمارراهااندیشهوارواح

.استحاکمداستانفضایبرکهاستمتافیزیکیوایاسطورهوجهشود،میاشارهبدانتغییراتشمهراعادتخارقوشگرفرویدادهایحتیتواندمیویکهکردهمنتقلآدمیبهرااندیشهاینهموارهاسطوره-۵

دوزخباراآنسیاریب.انددادهپیوندوقیاساسطورهعالمبا-دیگریمرتبهبلنداثرهرمانندبهشاید-راتاریکیدل.بفهمدالگویکهنازکیتاریدل.هستنیزدرستهامقایسهاینالبتهکهانددانستهمرتبط...هومرواودیسهویرژیل،ایدانهدانته،ایاسطورهوباستانیمکانیبهمدنیوشهریایجامعهازرافضاکهرودخانهیکرویبرسفری.کندمیپیرویسفر

باستانیشسلفهمانندگوییاست،یونانیاساطیردر(Styx)تاریکرودخانهیادآورکهرودخانهاین.سازدمیمرتبط.استمردگانوزندگانعالمممیز:مهستیروروبهتایمزرودخانهواقعدروداستانایاسطورهماهیتبامامارلو،سخنانطیدروآغازهمانازرمان،دردرتایمزرودخانهاز...وهارمیعبورمورددرمارلوسخنانباهمادامهدر«.استبودهزمینتاریکجاهایازهماین»

کهاستایانهرودخبهرفتنمارلوسفراصلیدلیلشد،گفتههماینازپیشکهطورهمانشویم،میروروبهسالهاطولبودپیداشهنقرویکهبودایگندهخیلیرودخانهرودخانه،یکخصوصبهآنتویمنتها».استدیدهنقشهرویبرویسیاهپشمبافتنحالدرکهپیرزنیدوبامالقاتدرایاسطورههالهاین«.داشتشباهتاینزدهچنبرههیوالیماربهو

بهرفتنجایبهکردمحس»:یابدمیایاسطورهایجلوهاوهایگفتهدرنیزمارلودریاییسفر.پذیردمیشدتهستند،سرآغازبهتنرفپسمانندرودخانهآنازرفتنپیش»یاو«.هستمزمینمرکزبهکردنسفردرحالها،قارهازیکیمرکز

سیاره»،«یمکانبیمکان».استآنبهرسیدنمسیردرکهمکانیمورددراوسخناناستهمچنین«.بوددنیاپیدایشآندرشدهطلسمختیشاهدکهشودمیتشبیهایافسانهایقلعهبهکورتزمقرکهآنجاییتا...و«تاریخیماقبل»،«ناشناختهدیویبهرایومارلوکهاین.یابدمیبیشتریگسترشوبسطکورتزظهوربارماناساطیریهایجلوه.استخوابیدهدعویاریکیتقدرتهایازتاچند»و«.بودیافتهدسترفیعیمکانبهسرزمینآندیوهایمیاندر»کهکندمیتشبیه

یادمقوالتفهمدرکامالًتواندمیرمانازقسمتاین.داردسپهریماهیتهماندرریشههمهوهمه«.دارندرااومالکیتبیابان.عاجگویبود؛شدهگویمانندسرشآنکوبودکشیدهدست[کورتز]اوسربربیابان».باشدراهگشاشده

وارد.دبوکشیدهآغوششدر.بودورزیدهمهراوبه.بودپذیرفتهرااو.بودشدهپژمردهآنکوبودکردهنوازششمهروکردهمشرفشیطانیآیینیبهرااواینیامدهفهمبهمناسکطیوبودخوردهراتنشگوشت.بودشدهرگهایش«.بودشدهاشدردانهعزیزبچهاو.بودگذاشتهاوروحبرراروحش

رمانمانندمکانهارحشهمفیلمنامهدر.یافتهتقلیلشکلیبهچندهرهستیم؛ایاسطورهوجوههمینشاهدمانیزفیلمنامهدرعمیقجنگل»ذکرافزاید؛میباراینبهدارندعینیتکههمفیلممناظرضمندر.استشدهپیچیدهایاسطورهایهالهدرکهبهشتیدروازه»،«زمینمرکز»بهمکانآنتشبیهیا«جهنمهگاهتخلیهاینجا»یا«باستانیوتاریکهایبیشهنفوذناپذیر،وساکتخیلیاونجام،رفتیفروجنگلاعماقبهبیشتروبیشترما»واضحتریاو«گذاردمیجهنمبهرومارپیچمسیراینازمیاستفادهشیطانظلفازهمکورتزمورددر«.ناشناختهدنیاییکتویبود،تاریخماقبلسیارهیکتویگشتنمثل.بودبوده،قدرتمظهربومیانبرایکهکورتزواستبودهقرینقدرتباقداستبدویانسانهایبرایکهدانیممیالبته.شود.استشدههمقداستلنوعارببهبدلاژدهاربکردگارپیروزی.آوردمیوجودبهبرآنغلبهوشرعالمدرورودازپسراعالمخیر،نیروی،اسطورهعالمدراینجاازوشودمیمغلوبشدهفکرهیئتونورنظم،توسطکهباشدمی...وبدخلقتتاریکی،،شکلیبیگونههرنماد.دانستآفرینندگیعملتکرارراویالردومارلوحرکتتوانمیدر.دهیممیاصاختصفیلمنامهدرمسیحیامپریالیسمجایبهجنگمقولهشدنجانشینبهرانوشتهاینبخشآخرین-۶

آنغالبرویهیسمامپریال.پردازدمیآننقدومسیحیامپریالیسممقولهبهضمنیطوربهکنرادمکان،وزمانتبعبهرمانهمینبهشود،مییتلقاروپامردمتمامساختهکورتز،یعنی،داستاناستثمارگربزرگترینکهاینشایدبود،اروپازمانبهرارشنگاین.استامپریالیستینگرشباضدیتاست،آشکارمارلوپردازیشخصیتدرچهآن.دارداشارهمورد

رنگهکاستکسانیدستاززمینگرفتنمعنایبهاغلبکهزمینفتح»:دریافتویسخنانازتوانمیوضوحدرو«.نیستیخوبکارچندانبنگریم،نیکچونماست،دماغازپهنتردماغشانیاداردفرقماپوسترنگباپوستشان

بیابانکهیزیچبرایتاکردیممیپیادهراخراجعامالن»:پردازدمینیزاستثمارباتؤاماستعمارروندچگونگیبهادامهوکنند،ینتعیخراجبودشدهگمآنتویپرچمیچوبوداشتقرارآندرحلبیآلونکیوآمدمینظربهایزدهفلک

مردششآندرکهایخاطرهذکریاو«.باشندخراجعامالنمواظباحتماالًتاکردیممیپیادهرابیشتریسربازانهمچنینمارلو...وبودندکردهآهنراهرویبرکاربهمجبوربودند،شدهبستهزنجیروآهنیقالدهباکهراسیاهپوست

میفکرشرکت»:دنمایمیهجونیزرفتمیکاربهعملشانبخشیمشروعیتعنوانبهامپریالیستهاسویازکهرادالیلیشخصیتیدرحتیمدقانهکنرادالبته«.داشتمیبازبارشاندهشتوجاهالنهرسموراهازرامیلیونیهایتودهبایدکردیشنمابهراتاریخآندرفرهنگاینشدندرونیتامیزاندهدمیقراررانژادیبرتریروحیهاندکیهممارلوچون

میشبیهپوشیدهآدملباسکهسگیبهراویوکندمیاشکشتیسکانبانازمارلوکهتوصیفیبیاوریمیادبه.بگذاردبیشکهیوحشآدمیبرایخوردنافسوس»:کندمیدلتنگیاحساسوخوردمیافسوساومرگبرکهزمانییاونماید

«.بنمایدعجیبازعجیبترنظرتانبهشایدنداشت،ارزشانگیزهولوتاریکایبادیهدرشنایدانهازرانژادیرانهایبحزمانگذشتکهاستطبیعیاماشوند،میبدویبومیانجایگزینسیاهپوستسربازانفیلمنامهدر

همانگاهشجلوهکهاستشدهپیشینامپریالیسمجایگزینایدئولوژیکیونویناستعماراینکواستکردهکمرنگتراو.نداردشدهانعنهمجنگباکهجدیدیاستعماربهنسبتمنفیدیدگاهیمارلوبرعکساماویالرد.استویتنامجنگپوچیبهگورکیلچونکسانیاعمالبهتوجهباکهاستجنگهمینطولدرامااست،کلمهواقعیمعنایبهسربازیک.بردمیپیجنگاین

بارچندینیلمنامهفدر.بیاوریمیادبهدهدمیراهاویتنامیدماغهبهحملهدستورسواریموجبرایکیلگورکهراسکانسیشمهدادننشانبرایکورتزسرهنگکنیممیفکرما»:مثالبرای.شودمیگفتهسخنجدیداستعمارهایبرنامهاهدفاز«.دبوخواهدمفیدماسازیویتنامهایبرنامهبامطابقتدرمناطقاینافتادهعقبمردمبهغربیفرهنگازای

میانقیاسیبه،دارندتعلقاستعمارگراننخستنسلبهکهفرانسویایخانوادهدادنقرارباهوشمندانهنویسانفیلمنامهتعلقکسیبههرجایی.کردیممتمدنشما»:بیاوریدخاطررابهفرانسویافسرآنسخن.پردازندمیقدیموجدیداستعمار

«کنه،نه؟آبادشکهداره

١7

خیصتلاندکیبا/راداشکاننوشته۱۲شماره/فیلمنگارماهنامه

١٨

ـن زادهيـار حسـيترجـمه ماز/ نوشتـه دادلـی اَنـدرو ــنـمــا ياقــتـــبـــاس در ســ

هافیلممنابعاقتباس،بجمیعنیشود،میتلقیفیلمنظریهحوزهترینتخصصیومحدودترینعنوانبهاغلبآنچهسینمایینشانهامنظانطباقیعنی،آنخاصویژگیکهدادنشانتوانمی.استگستردهبخواهیدتابالقوه،

.استکنندهبازنماییسینمایتمامیمشخصهدیگر،نظامیدرمتقدمدستاوردهایبا،ودخدانشفیلمایندررنوارژان.ییالقدرروزیک:کنیمآغازمثالیکباراخودبحثدهیداجازهدرامقضاوت.استدادهقرارموپاساندوگیازداستانیخدمتدرراخودهنرو،خودبازیگرانگروهوالهامنبعمکهاستداستانیمدیونفیلماین(وجود)،باشدهرچهآنموفقیتمیزانیافیلمروندموردموردراآنهکفیلمیهربهنسبت-ییالقدرگردشی-داستانآن.استبودهآنارزیابیمالکبالقوهمعنایگرچهکهاستهنریاینشانهخودکهچرادارد،قرارتریمتعالییمرتبهدردهدقراراقتباسدررجعمیامدلولمقامدراصلیهنریینشانهاین.استبرخوردارمعینیارزشوشکلازنداردثابتیدارندراآنهبوفاداریادعایکههاییاقتباسبرایاصلیینشانه.شودمینمایانجدیدهنرینشانهیک

.شوندمیمحسوبمرجعاندگرفتهنشأتیاالهاماولیهمتنیازکههاییآنبرایو،مدلولبه.نیستباساقتبهمنحصرصرفاً،آنازفراترومتعالینظامیبهخودتجارتدرسینمانظامبودنوامداراست؟[دموجوپیشاز]مفهومیکازسینمااقتباسازغیرچیزیشهریسمفونییکآیامثال،عنوانداشتهوجود،۱۹۲۷سالدرشهراینازراتمنوالتر[سینمایی]برداشتازپیشبرلین،ازمشخصیتصوریکازهومیمف،آنبرمقدمکلیتیبرسینماداللتجزچیزیمستندفیلمهرآیااولیطریقبه.است

برمبنیراماعیاجتپردازاننظریهسایرومارکسیستهااستداللاگراست؟موقعیتیاواقعه،مکان،شخص،میخودیایدئولوژصافیازراجهانبلکهنداردجهانباایواسطهبیوآزادآرتباطماآگاهیخوداینکه

یایعمومینظامدرکهمتقدمکلیتیباسینماییبرگردانهرکهگفتتوانمیبگیریم،جدیگذراند،دست)فیلمیهیچوفیلسازهیچدیگر،بیانبه.استارتباطدر،داردتردیدناپذیریجایگاهتجربهشخثینمینشانالعملعکسخوددرونیبینشبهیاواقعیتخودبهبالواسطه(ایکنندهبازنماییفیلمهیچکمبازنماییاصطالحخودواقع،در.دهدمیقراراقتباسموردرامتقدمیمفهومکنندهبازنماییفیلمهر.دهد

آنیامتنقالبدرآنهستیولگوفرهنگیاینموقعیتبرتاکیدبااقتباس.استالگویکوجودازحاکیدرفادهاستمورد]متناگر.سازدمیمشخصرابازنماییهایمرز،استآمدهدرمتنشکلبهپیشازچه

درپیشاپیشکهایاندنممیبازراایفرهنگیالگویسینماباشد،اقتباسیکصراحتاًخود[سینماییاقتباس.استشدهبازنماییدیگریینشانهنظامهمانزیادیحدتاساقتباچراکهدارد،تفسیرنظریهبازیادیاشتراکآنترگستردهمفهومدراقتباسروند

چنین،داردرتفسینظریهدرمحورینقشیکهمنتیکهرحلقه.استاولیهمتنیازمعنییکبرداشتادراکحالعیندرافتد،میاتفاقآنازاولیهادراکیازپسفقطمتنیکتصویرکهداردمیمفروض

بتوانکهآنازیشپ،دیگربیانبه.شودمیتوجیهسازدمیپذیرامکانکهدقیقیتفسیرواسطهبهاولیهبهنیزاقتباس.تداشاختیاردرآنمعنایازکلیتصوریبایدزدمتنیکیدربارهبحثیاتحلیلبهدستیانجربهزمانیصرفاًآنهایمدلولپیچیدهکاروساز.روندیکهمواستجهشیکهممشابهطورداشتهدوجواست،خویشروندپایاندرشدنشساختهبرخواهانکهدالیازکلیادراکیکهافتدمیوواقعهیت،موقعمکان،شخص،یکازتفاسیریعنوانبه)کنندهبازنماییهایفیلمتماماگرچه.باشدمعرفـیمعیارکلیتیازروایتیراخودکـههاییفیــلمازدستهآنبرایما.دارندعملکردیچنین(آنمانند

١٩

کلیتیک.مشویمیقائلایویژهجایگاه،سازندمیبرجستهرافوقیرابطهوسیلهاینبهوکنندمی.استکلمهدقیقمعنایبهآنازروایتیاقتباس.باشدمتنیکفقطتواندمیمعیار

تردیدبدونبیانجامداقتباسدرموردایگستردهاندازهازبیشدیدگاهبهتواندمیتعامالتایناگرچهشود،میهانگاشتدیگرهایهنردرشدهشناختهمتونازاستفادهبهمحدوداقتباسآندرکهدیدگاهیممتازونیمتچنینخودکهنیستاینمنمنظور.گذاردمیمااختیاردرتحلیلبرایراممتازیجایگاهارتباطنایوجودبا.دهدمینشانرااینعکسکامالًمنپیشینمطالباصلییهسته،واقعدر.هستندنوعیبهویردگمینشأتآنازفیلمکهاصلیساختخوشمتنیکباسینماییمتنیبرجستهوصریحمیرارقگرتحلیلاختیاردرراسودمندیودرخشان(آزمایشگاهی)شرایطدارد،آنبازسازیدرسعی.ماندغافلآنازنبایدکهدهد

تجاریهایفیلمازنیمیازبیش.داردسینماتشکیالتخودبابرابرقدمتیعمالًاولیهمتنیازفیلمساختنحتی-نیستندرمعتبیاستایشدرخورمتوناینهمهوجههیجبهاگرچه-اندشدهساختهادبیمتوناساسبر

،مواردینییع-استبرجستهامریاقتباسروندآندرکهکنیممحدودمواردیبهفقطراخودتوجهاگراَشکالنمتوفیلمبینیرابطه-شودمیمعرفیارزشمندهدفیامنبعیکازاینمونهاصلیمتنکه

قطعکردن،رضق:فروکاستموردسهبهرااشکالاینتوانمیسهولتبرای.باشدداشتهتواندمیبسیاری.تبدیلدروفاداریکردن،

منابعتبدیلکردن،قطعکردن،قرضایندر.است(کردنقرض)گرفتهقرارموردهمهازبیشکهاقتباسازشکلیآنشکبیهنر،تاریخدر

استفادهوفقیممعموالًاولیهمتنفرمیاایده،مصالح،ازمفصلطوربهکمابیش،هنرمند،اقتباس،ازشکلهاینمایشوگذاشتند،مینمایشبهرامقدسکتابنگاریشمایلکهوسطیقرونهاینقاشی.کندمی

کردهقرضارآنقدرتکهبودندمتکیاستثناییمتنیبر،مقدسکتابهایداستاناساسبرمعجزهایفاراقدسمنقشخود.اندتوانستهمیمتقدمنسلیهنریآثارترمتأخردینیغیرعصریکدر.بودندبدون.استفتهگرصورتشکسپیرآثارازکهاستمتعددیهایاقتباسرسدمیذهنبهفوراً‌آنچه.کنندیاعنواناعتباریواسطهبهخوداقتباسبرایمخاطبجلببهامیدکنندهاقتباسموارد،ایندرشک

نهاگربالدنبهتعاملایندرشراکتازسهمیعنوانبهویحالعیندراما.داردشدهگرفتهقرضموضوعازهاقاشینواپراموسیقی،درشدهانجامهایاقتباس.استاعتبارنوعیکمدستشناختی،زیباارزشمویبهموازیبازسمسئله،اشتراوساثرکیشوتدن[سمفونیکپوئم]در.دارندخصلتیچنینادبیاتبرندلذتخصمشیشدهتعیینپیشازمتناینحضورازتارودمیانتظارمخاطبینازبلکهنیست،اصل

.آورندخاطربهرامحبوباثریقدرتمندویژهبهیانوعهایجنبهومطالعهریقطازرااصلیمتندرقدرتمنشأتحلیلگرکهاستالزماقتباس،ازشکلاینیمطالعهبرای

اولیهمتنتعمومیاصلییمسألهاینجادر.دهدقراربررسیموردشدهاقتباسمتندرآنازکهایاستفادهشکلیمقامدرآنحضورخالصه،طوربه-مختلفوبسیارافرادجذبدرآنیبالقوهتوانایی[یعنی]

تباسیاقموردمتونازدستهآنمورددرخصوصاً‌مسألهاین.است-فرهنگدرالگوکهنیکیاپایدارارند؛داسطورهخوردرجایگاهیدعوی،[هااقتباسدر]هاآنپیدرپیظهوردلیلبه،کهاستصادق

موقعیت.ردبنامتابستاننیمهشبیکرویایازشایدوایزولده،وتریستانازقطعاًتوانمیموردایندرخویش،بدیعراثدرکانلمکفرانک.وفاداریشاننهداردبستگیهاآنزایندگیبههااقتباسگونهاین

پیوندتاریخانعنوتحتراکردنقرضفرهنـگ،بوستـانبندیطبقهدرسازی،اسطـورهوسـراییداستان

2٠

گرایشاین.استدادهقراربررسیموردیونگ،کارلحتییافراینورتروپیشیوهعنوانبهنشا،ونظربهوفیلمخودازترفراارزشیکهفرهنگیامریدرفیلممشارکتدادننشانباهموارهمطالعاتی.رددگمیسینماجایگاهارتقایدارد،موجبمتونخودازترفراارزشیکلطوربهدیگران،ویونگ

بالفاصلههمهنگیووکانل،فرایمکشود،گرچهمینامیدهاقتباسفرهنگیارتباطاینشکلصریحترینستگیشانوابکهمتونیدهند؛تعمیم(اصلی)متونبهراهنریزایندگیدرموردخودهاینظریهخواهندمی.شدخواهدآشکاربررسیباتمدنایاسطورههایالگووبزرگبارورسازهاینمادبهعنوانآنیبرامنکهداردوجوداقتباسازایشیوهاست،بازوگستردهچنینکهکردنقرضمقابلدرمیحفظاییآنجتاتعمداًاصلیمتنفردبهمنحصرخصوصیاتحالت،ایندر.امبرگزیدهراکردنقطعکاریوازسمقامدرسینما[اینجادر].باشدمشخص[آنازگرفتهصورت]اقتباسازآنتمایزکهشودرابطهچنینکهمیفیلترینمهمشک،بی.کندمیثبتراناپذیرسازشنهایتدرمتنیباخودتقابلمجزا،وفیلماینحامیانازبازن،آندره.استبرسونروبرروستاکشیشیکخاطراتگذاردمینمایشبهراایاصلیمتنازاساقتبیکآنکهازبیششدهارائهنمونهایندرآنچهکهداشتاعتقاد،[اقتباساز]شکلاینبرایوشیدهکتصویربهراخاطراتنوشتنبرسونکهآنجاازبازن،نظربه.استآنازایتجزیهباشدازاماهستانرمآنفیلماین.انداختهزحمتبهراخوددیگرسازیسینماییگونههریاو(بسط)ازپرهیزچلچراغیمانندلیاصهنریاثرکهگفتتوانمیویتفصیلپرهایاستعارهازیکیبسطبا.سینماچشم

آناجزاییمصنوعکامالًحالعیندروظریفآرایشمحصولآنساختاریزیباییکهاستکریستالییفیتکباآنخودشکلازجذابیتشکهاستخامیعکاسیفالشهمچونسینماکهحالیدراست،.سازدمیآشکارتاریکیگوشهآنیاایندرکهاستچیزیآنخاطربهبلکهشودنمیناشینورشآنبهسینماویژهوپرتکهانجامدمیاصلیمتنازایتجربهبهبرنانوسرمانچلچراغبابرسونفالشتقاطعگرددیمروشنآنچهاماماندباقیتاریکیدربرنانوساثرازاعظمیبخش،طبیعتاً‌.استدادهشکل

.سینماچشمازبرنانوسلیکندارد،تعلقبرنانوسبهمنحصراًاساسربراخودژاندارکطبعاً‌برسون.داردروزافزونیعالقهکردنقطعنوعاینبهفقطمدرنسینمایاتونراوب،اشت.استکردهارائهمابهبرنانوسازکتابیاساسبربازراخودموشتودادگاههایپرونده

متیروایتبهنجیلاجسورانهپازولینی.استبرگرداندهفیلمبهراباخماگدالناآنانگاریوقایعوگُرنیاثرآثار.دادقرارتقابلدراندگرفتهالهامآنازبعداًکه(سینماییوموسیقایی،تصویری)متونیازبسیاریبارا

آثاری.هستندکردنقطعقالبدرهاییاقتباسنیزکامروندِوکنتربریهایقصه،آمدهیعنیوی،بعدییالکتیکیدتقابلیایجادبادرعوض،.کنندمیردراآنیادارندهراسکردناقتباسازهمگیدستایناز

از]صلیامتنبودنجداوتمایزما،خودزمانهسینماییاشکالودورهیکزیباشناختیاشکالمابینقطعاینگونهدر(کردنقرضاز)اندیشمدانتلقیطرزباآشکارتقابلیدر.گذارندمینمایشبهرا[اقتباساجازهاصلیتنمبه.شودمیتأکیدسینماچارچوبدراصلیمتنهایویژگیبهتحلیلگرتوجهبرکردناهریظصراحترغمبهشیوه،اینهایپیامد.دهدادامهسینمادرخود،مختصحیاتبهتاشودمیدادهشناسیاییزیبباتطابقدرکردنردگونهاینازحاصلگسستهیتجربه.سادهنهاندمعصومانهنهآن،

شناسیزیباییهبفقطهااقتباسکهرارایجاعتقادایناقتباسازشکلاین.هاستهنرتمامیدرمدرنیستی.کندمیرددهند،میمیدانکارانهمحافظهسینمایی

ووفاداریهب(ادبیاتوفیلمروابطدرموردنیزو)اقتباسمورددرترینآورماللوترینرایجتردیدبیاصلیمتنیازویماهامریبازتولیداقتباسیوظیفهکهاستاینبرفرضاینجادر.شودمیمربوطتبدیل

.سینماستدر

2١

ادبیاثریباابریبردرسعیفیلمآندرکهاستایرفتهشستهوضعیتهستمروبروآنبااینجادرماآنچهاقتباسکیوفاداریمیزان.دارندراایهمانندیچنینتوقعکهداردمخاطبانیانتظاراتکردنبرآوردهیاارائهبااقتباسگوییشود،میسنجیدهمتنیکروحباوصریحنصّباآنیرابطهاساسبرمرسومطوربهدستامرینماسیدر[متنیک]صریحنصّ[بهوفاداری]ظاهراً.استیکیقانونیسنتیازتفسیریکی

داستانازهایینبهجمتنیکصریحنصّ.کردتقلیدمکانیکیشیوهبهآنازتوانمیچراکهاست،یافتنیروابطوهاشخصیت:شودمیپرداختهآنبهمشروحطوربهایفیلمنامههردرعموماًکهگیردمیبردررا

جنبهونند؛کمیترسیمراداستانزمینهکهفرهنگیوشناختیجامعهجغرافیایی،اطالعاتها،آنمابینوو،داستانگدانشومشارکتمیزان،دستوریزمان)کنندمیمشخصراراویکهایپایهرواییهایبهرادبیااثریتوانمیسهولتبه-بودوفادارانههایتبدیلازبازنگالیهاینو-نهایتدر.(آنمانند

بهکمابیشواندتمیاصلیمتنبندیاستخوان.کردتبدیلنویسیفیلمنامهمحصولقالبدرایفیلمنامه.شودتبدیلفیلمیکبندیاستخوانبهکامل،طور

افتنیچوناست،ترمشکلآنآهنگضربوخیالصورها،ارزشلحن،بهاصلی،متنروحبهوفاداریقرارنیکیمکاروندیمقابلینقطهدرناملموسهایجنبهاینبرایفیلمدرشناختیسبکهاییمعادلچنینهکاینمورددر.کندتولیدبازرااصلیمتناحساسمشهودیطوربهبایدسینماگرقاعدتاً.داردهایدالابکالمیهایدالروشمندجایگزینیمستلزمکاراینکهایناست،غیرممکنحقیقتاًکاری

ازتوانمیالمثعنوانبه.استشدهمختلفیهایبحثاست،هنریشهودمحصولاینکهیااست،سینماییاستفادهموردافعالمناسبینحوبه(۱۹۴۶)پاستورالسمفونیفیلمفراگیربرفیدکوراینکهبهبازناعتقاد.بردنامکند،میبازتولیدهستند،سادهگذشتههمگیکهرا،داستانآندرژید

بهحسیدریافتاز[فیلم]عموماً.شوندمیمطرحداللتنظاندواینخاصهیویژگیکهاینجاستآندلازکهانیداستمعنایبهجهانیکتعیینازودرونی،هایانگیزهونتایجبهبیرونیحقایقازداللت،روفح)هاینشانهباداستان.کندمیهملعکسجهتدرادبیداستان.رسدمیاستآمدهبیرونجهان

عنوانبهتانداس.شودمیمنتهیحسیدریافتگسترشبرایهاییگزارهبهکهشودمیشروع(کلماتوبرهاآنکنیفرافدنبالبهوداردکاروسرانسانیهایارزشوانگیزهباطبیعتاًانسانزبانازمحصولی

.استداستانیکدلازجهانیکآوردنپدیدوبیرونیجهان

:کتابازاستایترجمهمقالهاینAdaptation in Cinema ,1995

22

مـــــــــــــــــــــــنـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــابــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــع۱۳۸۰/‌انتشارات‌نیلوفر‌/‌صالح‌حسینی‌/‌جوزف‌کنراد‌/‌دل‌تاریکی‌

۱۲شماره‌/‌ماهنامه‌فیلم‌نگار‌۳۸شماره‌/‌مجله‌نقد‌سینما‌مازیار‌حسین‌زاده/‌دادلی‌اندرو‌/‌اقتباس‌در‌سینما‌

مــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــآخـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــذ/fa.wikipedia.orgکنراد_جوزف

/fa.wikipedia.org(کتاب)_تاریکی_دل

en.wikipedia.org/wiki/Joseph_Conrad

en.wikipedia.org/Heart_of_Darkness

ketabnak.com/comment.php?dlid=29871

rasekhoon.net/article/show-59017.aspx

bluehotel.persianblog.ir/post/13

niloofarpub.com/?p=129

ettelaathekmatvamarefat.com/new/index.php?option=com_content&view=article&id=8:hekamt-zolmat&catid=6:-2&Itemid=8

naghdefarsi.com/world-movies-review/2665-apocalypse-now.html?showall=1

saeed8868.blogfa.com/post-26.aspx

imdb.com/title/tt0078788/images.google.com

PRESENTED BY KRAW / JUNE 2013

REACH MORE AND DESCOVER MORE ARTWORKS AT:

f a c e b o o k . c o m / a m a t e u r . w o r k s h o p