college 3 codartspp2003
TRANSCRIPT
•
•
Minor Philosophy Culture and Art 1
College 3
Paradigma’s en doelstellingen
Hoodstuk 2
college 3 2
Programma
• Opdracht vorige week
• Museum bezoek?
• Berlijn
• hoofdstuk 2. Paradigma’s en doelstellingen
• Opdracht 3
college 3 3
Museum bezoek
• Datum ?? Herfstvakantie??
college 3 4
Berlijn
• ???.
college 3 5
Vraag:
• Wat is het wezen van de kunst?
college 3 7
Kunstfilosofie
• Kunstfilosofen houden zich bezig met vragen naar het wezen van de kunst. Wat is nu het meest essentiële element, dat alle kunstwerken - of het nu muziekstukken, gedichten, schilderijen of toneelstukken zijn - kenmerkt?
college 3 8
Tijdvakken
• Wat maakt denken mogelijk in een bepaalde tijd?– Religie
– Wetenschap universele culturele patronen
– Politiek
– kunst
• Wat zijn de denkkaders/denksystemen.
• Waarbuiten kan men niet denken?
• Regels/conventies/dogma’s/ axioma’s/wetten/formules enz.
• ideologiën
college 3 9
Kern
• We proberen op alle mogelijke manieren betekenis te geven aan ons leven.
• We zijn gepassioneerde betekenismakers.
• Vanaf kindertijd tot aan de dood, blijven we zoeken naar betekenis in ons leven.
• Wat is de zin van ons bestaan?–Wat is er na de dood?
college 3 10
Vraag:
• Wat is het wezen van de kunst bij de Grieken?
• Bij de middeleeuwers?
• In de periode van de Verlichting?
• Moderne tijd?
college 3 11
Paradigma’s
• Een samenhangend stelsel van modellen en ideeën en theorieën die een denkkader vormen waarmee de ‘werkelijkheid' geanalyseerd wordt.
college 3 12
Imitatietheorie
• Kunst is een imitatie, nabootsing van de natuur of van het menselijke bestaan.
college 3 13
Plato427-347vChr.
• Kunst was nabootsing, imitatie, mimesis van een hogere werkelijkheid.
• kunst was techne, kunstnijverheid, ambacht.
• kunst is dus volgens Plato een imitatie van een imitatie.
college 3 14
Waarneming
college 3 15
Waarneming
college 3 16
Waarneming
college 3 17
Begripsverwarringde waarheid
college 3 19
schoonheid
college 3 20
Plato
• Ideeen zijn volmaakt, zijn de werkelijkheid, en de waarheid; maatstaf voor schoonheid. Wat waar is, is mooi. Wat niet waar is, is niet mooi.
college 3 21
grotvergelijking
college 3 22
Plato
• Hieruit volgt het bestaan van twee werelden:– 1. geestelijk waarneembaar
– 2. zintuiglijk waarneembaar
Twee werelden
• Geestelijk• Kennen/denken/ratio,
verstand
• Werkelijkheid, waarheid
• De ideeen, vormen, entiteiten
• Onveranderlijk
• Eeuwig
• Filosofie en kunst
• Zintuiglijk• Zintuigen
• Meningen, subjectief
• Schaduwen
• Veranderlijk
• Tijdelijk
• Dagelijkse leefwereld
Schoonheid Plato
• De schoonheid zelf kan niet gemeten worden naar de maat van goud, gewaad, of schone knapen. Bij zuivere schoonheidservaringen is er sprake van ware deugd, waarheid en werkelijke onsterfelijkheid.
• Elysium
college 3 25
Wezen Griekse kunst/schoonheid
• Het zoeken naar evenwicht en harmonie: in het leven van alle dag, in de polis (politiek) en familie , het zorgdragen voor jezelf, ken uzelf (orakel van Delphi), zoeken naar waarheid, leven met de goden.
• Uiteindelijk; Elysium (Elysion)
college 3 26
Chartres en de middeleeuwse schoonheid
college 3 27
Jean-Francois MilletL’Angelus (1857)
college 3 28
college 3 29
college 3 30
college 3 31
Chartres
college 3 32
college 3 33
Chartres
college 3 34
college 3 35
Chartres
• Goed voorbeeld van Gotische bouwstijl
• Licht, proportie, allegorie
college 3 36
Miserere Mei Deus Allegri
college 3 37
Middeleeuwse kunst en esthetica
• Kunst vervlochten met religieuze en burgelijke leven.
• Thomas van Aquino (1224-1274).
• Schoonheid was een wezenlijke of ‘transcendentale’ eigenschap van God, precies zoals goedheid en eenheid.
• Kunst is goddelijke kunst.
• Proportie, licht en allegorie.
college 3 38
Het wezen van de middeleeuwse kunst
• Deel hebben aan een hoger doel, een spiritueel doel.
• Het leven was een voorportaal naar de hemel.
• Toegang tot een eeuwig leven.
• Een leven met God, de allerhoogste en eeuwige onveranderlijke waarheid.
college 3 39
uiteindelijk
De hel Het paradijs
college 3 40
R. Fludd de kosmos als eensnarig instrument, gestemd door gods hand 1618
Versailles en Kant18de eeuw
• Andre Le Notre ontwerper tuinen van Versailles voor de Zonnekoning, Lodewijk XIV.
• De tuinen onderstreepte de dominantie van de koning, de absolute monarch, sociaal, politiek en cultureel.
• Vrije spel der verbeelding
• harmonie van de zintuigen
college 3 42
Lodewijk de XIV
college 3 43
Versailles
college 3 44
college 3 45
college 3 46
Versailles
college 3 47
college 3 48
Het wezen van de kunst voor Kant (Verlichting)
• Rationalisme, het denken over de kunst als kunst.
• Wat maakt oordelen over kunst en schoonheid, en over het wezen van de kunst eerst mogelijk.
college 3 49
Kant
• De mens streeft van nature naar een wereld waarin alles een verklaarbare reden heeft.
• Ons inzicht , en wereldbeeld wordt bepaald door ons denkraam.
college 3 50
Kant en schoonheid
• Vrije spel der verbeelding
• harmonie van de zintuigen (heelheid)
• Doelmatigheid zonder doel
• Belangenloos welbehagen (welbevinden)– Iets anders dan begeerte en bezit
college 3 51
college 3 52
Tous les matin du monde
college 3 53
college 3 54
Andy Warhol
college 3 55
Andy Warhol (1928-1987)
• Pop-art beweging uit de jaren 60 (mode, populaire cultuur en politiek, maar vooral commercie).
• Overgang van abstract expressionisme naar postmodernisme.
college 3 56
abstract expressionismeW. de Kooning
college 3 57
Andy Warhol
college 3 58
Andy Warhol
college 3 59
college 3 60
Andy Warhol
college 3 61
Andy Warhol
college 3 62
Andy Warhol
college 3 63
Andy Warhol
college 3 64
The Velvet Underground in the factory.
college 3 65
Arthur Danto
college 3 66
Arthur Danto en de brillo boxes
• Artikel de ‘The Art world’.
• Institutionele kunsttheorie = kunst is elk artefact…dat door een of meerdere personen uit naam van een bepaald maatschappelijk instituut (de kunstwereld) de status is toegekend om voor erkenning in aanmerking te komen (G. Dickie).
college 3 67
Vervolg Danto
• Danto stelt dat in elke tijd en context de kunstenaar zoiets schept als kunst door te steunen op een gedeelde kunsttheorie die voor het publiek begrijpelijk is, gegeven zijn historische en institutionele context.
college 3 68
uiteindelijk
• 2001; a Space odyssey
college 3 69
college 3 70
Volgende week
• Hoofdstuk 3
college 3 71