cód cleachtais: feidhmiú slán d’Árthaí Áineasa³d... · moltaí sábháilteachta sa chód....

Cód Cleachtais: Feidhmiú Slán d’Árthaí Áineasa

Eagrán 2017


Craft_COVERS_Irish_Layout 1 18/10/2017 12:06

Cód Cleachtais: Feidhmiú Slán

d’Árthaí Áineasa

prelims_ch1_Irish_Layout 1 18/10/2017 12:15 Page I

Admhálacha

Ba mhaith le Riarachán Muirí na hÉireann buíochas a ghabháil leo siúd aleanas as ucht a gcúnamh in ullmhú an Chóid Chleachtais don FheidhmiúSlán d’Árthaí Áineasa;

Aontas Canúála na hÉireannCH Marine Ltd Cumann Uiscebhealaí Intíre na hÉireann Cumann Seoltóireachta na hÉireann Sábháilteacht Uisce na hEireannMaritime and Coastguard Agency UKMet ÉireannRNLIUiscebhealaí Éireann

agus na grúpaí agus daoine ar fad ar thug a gcuid dtuairimí faoin gCódCleachtais.

An chéad chló: 2006 Athbhreithnithe: 2008

An tEagrán Athbhreithnithe seo: 2017

www.OutburstDesign.ie

prelims_ch1_Irish_Layout 1 18/10/2017 12:15 Page II

http://www.OutburstDesign.ie

Eolas Teagmhála Tábhachtach

CC Gharda Cósta na hÉireann

An Roinn Iompair, Turasóireachta agus Spóirt

Lána LíosainBaile Átha Cliath 2 D02 TR60Éire

Teileafón: +353 (0)1 678 3454Facs: +353 (0) 1 678 3459Ríomhphost: [email protected] Suíomh Gréasáin: www.dttas.ie

An Oifig Shuirbhéireachta Mara



Garda Cósta Na hÉireann

I gcás práinne glaoigh ar 999 nó 112 agus iarr ar an nGarda Cósta

Rannóg Beartais um Shábháilteacht Mhuirí


Teileafón: +353 (0)1 678 3400Facs: +353 (0)1 678 3409Ríomhphost: [email protected]íomh Gréasáin: www.dttas.ie


Teileafón: +353 (0)1 678 3434Facs: +353 (0)1 678 3409Ríomhphost: [email protected]íomh Gréasáin: www.dttas.ie

i

prelims_ch1_Irish_Layout 1 18/10/2017 12:15 Page III

mailto:[email protected]

http://www.dttas.ie


http://www.dttas.ie


http://www.dttas.ie

ClárBrollach ..................................................................................................... 1Réamhrá .................................................................................................... 2

Cuid A Riachtanas reachtúil don fheidhmiú slán d’árthaí áineasa Caibidil 1 Reachtaíocht ........................................................................ 91.1 Riachtanais reachtúla d’árthaí áineasa ......................................... 10

1.1.1 Fógraí Mara ........................................................................... 101.2 Reachtaíocht infheidmithe d’árthaí áineasa ar fad ...................... 13

1.2.1 Rialacháin Imbhuailte ............................................................ 131.2.2 SOLAS Caibidil V – sábháilteacht loingseoireachta .............. 131.2.3 An Coinbhinsiún Idirnáisiúnta maidir le cosc ar thruailliú

ó longa (MARPOL) ................................................................ 131.2.3.1 Cosc ar thruailliú trí bhruscar ó longa –

Iarscríbhinn V de MARPOL ................................... 131.2.3.2 Cosc ar thruailliú le hola ó longa – Iarscríbhinn

I de MARPOL ........................................................ 141.2.4 Caitheamh de Ghléasanna Snámha Pearsanta/Seaicéid

Tarrthála .............................................................................. 141.2.4.1 Rialacháin um sheaicéid tarrthála ar árthaí áineasa

seachas árthaí uisce pearsanta (ÁUP) ................. 151.2.4.2 Rialacháin um sheaicéid tarrthála ar árthaí uisce

pearsanta (ÁUP), m.sh. Scairdscíonna ................. 151.2.4.3 Rialacháin um sheaicéid tarrthála i gcomhair Sciáil ar

Uisce, Marcaíocht Marbhshrutha, Parafaoileoireachtagus síob eile ar cheann téide .............................. 16

1.2.5 Feidhmiú árthaí áineasa – aoisleibhéil íosta ......................... 161.2.6 Smacht ar alcól agus drugaí ................................................. 161.2.7 Treoir um Threalamh Mara .................................................... 171.2.8 Treoir 2013/53/AE ar árthaí áineasa agus árthaí uisce

pearsanta .............................................................................. 171.2.9 Bord Fiosrúcháin ar Thaismigh Mhara .................................. 211.2.10 Achtanna na gCuan – Cumhachtaí na Máistrí Cuain ............ 211.2.11 Raidióchumarsáid ................................................................. 21

1.2.11.1 Rabhchán Raidió Lena Léirítear Suíomh Éigeandálaagus Rabhchán Pearsanta Aimsiúcháin ................ 22

1.3 Reachtaíocht infeidhmithe d’árthaí áineasa níosmó ná 12 méadar ar fad .................................................................. 241.3.1 Foilseacháin mhairnéalachta ................................................ 24

Clá

r

ii

prelims_ch1_Irish_Layout 1 18/10/2017 12:15 Page IV

1.4 Reachtaíocht infheidhmithe d’árthaí áineasa níos mó ná 15glantonnáiste cláraithe (TGC) ........................................................ 251.4.1 Árthach áineasa a chlárú (An tAcht Loingis

Thráchtála 1955) .................................................................... 251.4.2 Forbairtí cláraithe amach anseo – An tAcht Loingis

Cheannaíochta (Clárú Long) 2014 ........................................ 261.5 Reachtaíocht infheidhmithe d’árthaí áineasa de 13.7 méadar ar

fhad nó níos mó ...............................................................................281.5.1 Trealamh Tarrthála agus Sábháilteachta .............................. 28

1.5.1.1 Árthaí áineasa Grád XII déanta ar nó tar éis 1 Iúil1986 agus de 13.7 méadar agus níos mó achníos lú ná 21.3 méadar ar fad ............................... 30

1.5.1.2 Árthaí áineasa Grád XII déanta ar nó tar éis 1 Iúil1986 de 21.3 méadar ar fad agus níos mó ........... 30

1.5.1.3 Árthaí áineasa Grád XII déanta roimh1 Iúil 1986 .............................................................. 32

1.5.1.4 Árthaí áineasa níos lú ná 13.7 méadar ar fad ....... 321.5.2 Trealamh do Chomhrac Dóiteáin .......................................... 32

1.5.2.1 Árthaí áineasa de 13.7 méadar nóníos mó ar fad ....................................................... 33

1.5.2.2 Árthaí áineasa níos lú ná 13.7 méadar ar fad ...... 341.6 Uiscebhealaí Intíre agus Córais Chanála .................................... 34

1.6.1 Achtanna Uiscebhealach na Sionainne agus FodhlítheCoibhneasacha ................................................................... 34

1.6.2 Loingseoireacht ar an tSionainn ............................................ 351.6.3 Loingseoireacht ar an gCóras Chanála ................................. 351.6.4 Loingseoireacht ar Chóras na Coiribe ................................... 36

1.7 An tAcht um Shábháilteacht Mhuirí 2005 (Uimh. 11 de 2005),arna leasú ......................................................................................... 36

1.8 Reachtaíocht eile ............................................................................. 38

Cuid B Treoirlínte Molta don Fheidhmiú Slán d’Árthaí Áineasa Réamhrá agus Feidhmiú Chuid B .......................................................... 40

Caibidil 2 Bád Seoil agus Bád Mótair – Oibriú Cósta .................. 412.1 Oiliúint ...............................................................................................422.2 Pleanáil d’Aistear ............................................................................. 422.3 Faisnéisiú agus Seiceáil Sábháilteachta roimh imeacht ............. 432.4 Trealamh sábháilteachta molta ...................................................... 43

2.4.1 Catagóir A – Aigéan ............................................................... 44

Clár

iii

prelims_ch1_Irish_Layout 1 18/10/2017 12:15 Page V

2.4.2 Catagóir B – Amach ón gCósta ............................................. 442.4.3 Catagóir C – Cois Cladaigh ................................................... 452.4.4 Catagóir D – Uiscí faoi fhoscadh ......................................... 45

2.5 Seicliosta de Threalamh Sábháilteachta ....................................... 452.6 Úsáid iomaíoch - Luaimh ................................................................ 512.7 Feidhmeanna na mBád Tumadóireachta ...................................... 51

2.7.1 Oiliúint ................................................................................... 512.7.2 Sábháilteacht ......................................................................... 512.7.3 Faisnéisiú agus Seiceáil Sábháilteachta roimh imeacht ....... 522.7.4 Feidhmiú BID mar Bháid Tumadóireachta ............................ 52

2.8 Cumann Náisiúnta ........................................................................... 532.9 Iascaireacht Pota Neamhthráchtála .............................................. 532.10 Báid Slatiascaireachta Farraige ..................................................... 54

Caibidil 3 Bád Seoil agus Bád Mótair – Uiscebhealaí Intíre ...... 553.1 Oiliúint .............................................................................................. 563.2 Íosmhéid de threalamh sábháilteachta molta – Uiscí Intíre ........ 57

3.2.1 Catagóir E ............................................................................. 573.2.2 Catagóir F ............................................................................. 57

3.3 Seicliosta de Threalamh Sábháilteachta ....................................... 583.4 Slatiascaireacht Báid – Uiscí Intíre ................................................ 623.5 Cumarsáid ........................................................................................ 633.6 Leathadh de speicis Ionracha ag báid ar uiscí intíre ................... 64

Caibidil 4 Báidíní Seoil ...................................................................... 654.1 Oiliúint .............................................................................................. 664.2 Moltaí Sábháilteachta ...................................................................... 664.3 Cumann Náisiúnta ........................................................................... 67

Caibidil 5 Árthaí Uisce Pearsanta – Scairdscíonna agusMótarbháid Ardluais ............................................................................. 695.1 Oiliúint .............................................................................................. 705.2 Trealamh molta d’árthaí uisce pearsanta (ÁUP) ........................... 705.3 Trealamh pearsanta le bheith caite/á iompar ag

oibreoir an ÁUP ............................................................................... 715.4 Feidhmiúcháin árthaí uisce pearsanta .......................................... 71

5.4.1 Roimh dhul isteach san uisce (Seiceáil Roimh Sheoladh) .... 715.4.2 Gnáthaimh Phráinne ............................................................. 715.4.3 Ar an uisce ............................................................................ 72

5.5 Cúrsáil amach ón gcósta ............................................................... 72

iv

Clá

r

prelims_ch1_Irish_Layout 1 18/10/2017 12:15 Page VI

5.6 Cumann Náisiúnta ........................................................................... 735.7 Seicliosta Sábháilteachta d’Árthach Uisce Pearsanta ................. 735.8 Báid Spórt/Cumhachta Ardluais – feidhmiú agus láimhseáil ...... 74

5.8.1 Seiceáil roimh imeacht .......................................................... 745.8.2 Ar an uisce ............................................................................ 74

5.9 Sciáil Uisce/Marcaíocht Marbhshrutha agus síobthar ceann téide .............................................................................. 75

5.10 Úsáid iomaíoch – Mótarbháid ......................................................... 76

Caibidil 6 Clársheoltóireacht agus CláirSheaschéaslóireachta ........................................................................ 776.1 Oiliúint .............................................................................................. 786.2 Sábháilteacht Chlársheoltóireachta ............................................... 78

6.2.1 Roimh dhul isteach san uisce ............................................... 786.2.2 Ar an uisce ............................................................................ 79

6.3 Cumann Náisiúnta ........................................................................... 796.4 Cláir Sheaschéaslóireachta (CSC) ................................................. 80

6.4.1 Roimh dhul isteach san uisce ............................................... 806.4.2 Ar an uisce ............................................................................ 81

6.5 Cumann Náisiúnta ........................................................................... 826.6 Gníomhaíochtaí eile uiscebhunacha ............................................. 82

Caibidil 7 Curachóireacht/Cadhcáil ................................................ 837.1 Oiliúint .............................................................................................. 847.2 Roimh dhul isteach san uisce ........................................................ 847.3 Trealamh Sábháilteachta Pearsanta .............................................. 857.4 Cadhcáil Mhara ................................................................................ 867.5 Cadhcáil Abhann/Curachóireacht .................................................. 867.6 Cumann Náisiúnta ........................................................................... 88

Caibidil 8 Báid Rámhaíochta ........................................................... 898.1 Oiliúint .............................................................................................. 908.2 Báid Rámhaíochta de stíl oilimpeach ............................................ 908.3 Déantús báid agus trealamh ........................................................... 908.4 Curacháin rásaíochta cósta/Curacha rásaíochta traidisiúnta ..... 928.5 Cumainn Náisiúnta .......................................................................... 92

Caibidil 9 Báid Chairte/Fostú Báid Lom ......................................... 939.1 Oiliúint .............................................................................................. 949.2 Árachas ............................................................................................. 959.3 Íosmhéid trealamh sábháilteachta ar bord .................................... 95

v

Clár

prelims_ch1_Irish_Layout 1 18/10/2017 12:15 Page VII

Caibidil 10 Gníomhaíochtaí Sábháilteachta ................................. 9710.1 Feidhmiúcháin freastail ar árthaí feistithe .................................. 9810.2 Sábháilteacht ar Mhuiríne ............................................................. 9810.3 Fánáin ...........................................................................................10010.4 Seoladh ón trá .............................................................................. 10110.5 Cothabháil ..................................................................................... 101

10.5.1 Rigeáil ................................................................................ 10110.5.2 Feidhmiú d’inneall inmheánach agus cothabháil .............. 10310.5.3 Innill chrochta .................................................................... 10310.5.4 Cothabháil innill bhliantúil .................................................. 10310.5.5 Íosmhéid páirteanna spártha ............................................. 10410.5.6 Fearas Uirlise .................................................................... 104

10.6 Gás Peitriliam Leachtaithe/Leachtach (GPL) ............................ 10410.7 Coimisinéirí Soilse na hÉireann ................................................. 106

10.7.1 Baoithe Cliste Aimsire ....................................................... 106

Caibidil 11 Gnáthaimh Phráinne .................................................... 10711.1 Nós imeachta chun glao guaise nó éigeandála a dhéanamh le

craoladh gutha VHF ....................................................................... 10811.1.1 Nós imeachta chun ghlao éigeandála a dhéanamh

le craoladh gutha VHF – MAYDAY ................................... 10811.1.2 Nós imeachta chun craoladh práinne a dhéanamh le VHF –

PAN-PAN ........................................................................... 10811.2 Cineáil de ghlaonna éigeandála ar raidió ................................... 109

11.2.1 Glao Uathoibrithe .............................................................. 10911.2.2 Glao Neamh-Uathoibríoch ................................................. 11011.2.3 Raidiónna Láimhe VHF a úsáid ......................................... 110

11.3 Rabhchán Raidió Lena Léirítear Suíomh Éigeandála (EPIRBs) . 11011.4 Gréasán Cumarsáide Mara VHF .................................................. 11111.5 Uathchóras Aithinte (UCA) .......................................................... 11311.6 Marthanas ar an bhfarraige ......................................................... 113

11.6.1 Rafta Tarrthála a roghnú .................................................... 11411.6.2 Tréigean Loinge ................................................................. 11511.6.3 Marthanas san uisce ......................................................... 116

11.7 Duine i bhfarraige agus modhanna tarrthála ............................. 11711.7.1 Duine i bhfarraige a tharrtháil ............................................ 11711.7.2 Bád a stiúradh chun an duine i bhfarraige a tharrtháil ....... 118

11.7.2.1 Árthach gan Inneall ............................................ 11811.7.2.2 Árthach le hinneall ............................................. 120

Clá

r

vi

prelims_ch1_Irish_Layout 1 18/10/2017 12:15 Page VIII

11.8 Tarraingt éigeandála – tarraingt ar téide a fháilnó a thabhairt ............................................................................... 122

11.9 Modhanna tarrthála le héileacaptair .......................................... 12411.10 Bladhmanna ................................................................................. 125

11.10.1 Piriteicnic caite a chur de láimh .................................. 12611.11 Gléasanna Móibíleacha ................................................................ 127

Aguisíní .......................................................................................... 129Aguisín 1 Na Rialúcháin Idirnáisiúnta chun Imbhualadh ar

Muir a Chosc (COLREGS) ............................................. 130Aguisín 2 Nótaí Treoracha ar Raidióchumarsáid ............................. 143Aguisín 3 Baoithe ............................................................................ 149Aguisín 4 Ancaireacht, Buanseasmhacht agus Láimsheáil Báid .... 159Aguisín 5 Gléas Snámha Pearsanta/Seaicéid Tarrthála,

Línte an Ghiolla agus Úim Shábháilteachta .................... 167Aguisín 6 An Aimsir, Staideanna na Farraige agus na Taoide ......... 174Aguisín 7 Treoir um Árthaí Áineasa agus Árthaí Uisce Pearsanta –

Comhairle faoi Árthach Áineasa a cheannach ................. 180Aguisín 8 Teimpléid chun Aistear a Phleanáil .................................. 186Aguisín 9 Liosta de Sholáthraithe Cúrsa .......................................... 188Aguisín 10 Sonraí Teagmhála ........................................................... 189Aguisín 11 Gluais Téarmaí ................................................................. 194

Clár

vii

prelims_ch1_Irish_Layout 1 18/10/2017 12:15 Page IX

prelims_ch1_Irish_Layout 1 18/10/2017 12:15 Page X

BrollachMolaim do gachúsáideoir d’árthaíáineasa dul i dtaithí aran gCód Cleachtaisseo don FheidhmiúSlán D’Árthaí Áineasaagus aird a thabhairtar an gcomhairle agus

moltaí sábháilteachta sa Chód. Trí ama chur i leataobh do shábháilteachtmhuirí agus trí bhearta simplí aghlacadh ar nós seaicéad tarrthála achaitheamh, is féidir le gach duinepáirt a ghlacadh i mbeathaí ashábháil, a bheatha féin san áireamh.

Chun taitneamh sábháilte a bhaint asár n-uiscí cósta agus intíre, ní mórdon duine a théann amach ar anuisce freagracht a ghlacadh as aghníomhartha agus a bheith dáirírefaoin tsábháilteacht mhuirí. Muran-athraíonn iompar, leanfaidh natimpistí ar aghaidh ag tarlú agus,faraor, caillfear beathaí dá bharr.

Tháinig líon suntasach glaonna chuigGarda Cósta na hÉireann le bliantabeaga anuas ó árthaí áineasa a bhíag lorg cabhrach. Is léir freisin óthuairiscí an Bhoird Fiosrúcháin arThaismigh Mhara gur féidir go leortimpistí agus bás san earnáil seo asheachaint. An príomhrud ná,smaoinigh agus gníomhaigh gosábháilte. Caithfidh aon duine atá agdul ar an uisce, is cuma cén chúis nócén cineál árthaigh, smaoineamhfaoina shábháilteacht féin agus pleana dhéanamh dá réir. Tá sé ann gosoiléir sa Straitéis um ShábháilteachtMhuirí 2015-2019: ba chóir go

mbeadh gach turas ar an uiscesábháilte. Is é sin, pleanáil go mbeidhgach turas slán, iompair tú féin gofreagrach agus tú ar snámh, agusméadaigh an dóchúlacht go mairfidhtú san uisce má tharlaíonn eachtra.

Tá ról tábhachtach glactha ag angCód Cleachtais seo maidir lesábháilteacht mhuirí a chur chun cinnagus faisnéis sábháilteachta a chur arfáil d’úsáideoirí árthaí áineasa ónarfoilsíodh den chéad uair é in 2006.Sa lá atá inniu ann, tá an gá lecomhairle, treoir agus feasachtsábháilteachta i bhfeidhmiú d’árthaíáineasa chomh tábhachtach is a bhíriamh. Cuireann an t-eagrán nua seona hathruithe reachtaíochta nua sanáireamh agus cuireann sé faisnéissábháilteachta nuashonraithe agusleathnaithe ar fáil d’úsáideoirí árthaíáineasa éagsúla.

Leanfaidh mo Roinn aguscomhlachtaí muirí eile ar aghaidh agcur sábháilteacht mhuirí chun cinngach deis a fhaighimid. I ndeireadhna dála, áfach, caithfidh gach duine athéann ar an uisce freagracht aghlacadh as a shábháilteacht féin.

Bí ar an eolas, bí ullamh – seans gurbé do bheatha féin a bheidh tú agsábháil.

Shane Ross T.D.An tAire Iompair, Turasóireachtaagus Spóirt

1

prelims_ch1_Irish_Layout 1 18/10/2017 12:15 Page 1

Réamhrá CúlraDe réir Ráiteas na Straitéise 2016-2019, is é sprioc ardleibhéilRiarachán Muirí na hÉireann dechuid na Roinne Iompair,Turasóireachta agus Spóirt iomparmuirí sábháilte agus inbhuanaithe aéascú agus seirbhísí bainistíochtaéigeandála a sheachadadh.Baineann cumasc d’fhorbairtbeartais, rialachán reachtúil, curchun cinn feasachta sábháilteachtaagus forfheidhmiú leis an gcurchuige i leith sábháilteachta muirí.

Foilsíodh an Cód Cleachtais donFheidhmiú Slán d’Árthaí Áineasaden chéad uair in 2006 i ndiaidhathbhreithnithe ar bheartasábháilteachta ar árthaí beaga uisceagus próiseas comhairliúcháinpoiblí. Foilsíodh eagránathbhreithnithe in 2008. FaoiGhníomh 16 den Straitéis umShábháilteacht Mhuirí 2015-2019,thiomnaigh an Roinn don ChódCleachtais a nuashonrú chun nahathruithe sna ceanglais reachtachaa bhaineann le hárthaí áineasa achur san áireamh. Is ionann an CódCleachtais athbhreithnithe agustoradh de phróiseas fairsingcomhairliúcháin na ngeallsealbhóiría rinneadh in 2016 agus 2017.

Cé dó ar scríobhadh anCód?Tá sé i gceist go n-úsáidfear an Cód

Cleachtas seo don Fheidhmiú Slánd’Árthaí Áineasa ag úinéirí, oibreoiríagus úsáideoirí d’árthaí áineasa.

Is árthaí iad árthaí áineasa a n-úsáidtear i gcóir cúiseannafóillíochta nó spóirt, gan trácht ar amodh tiomána. Tugtar árthaípléisiúir orthu uaireanta chomhmaith.

Baineann an Cód leis na hárthaíáineasa ar fad a úsáidtear in uiscína hÉireann, lena n-áirítear:

■ Árthaí seoltóireachta■ Báid mhótair, báid sciála, báid

chumhachta, báid spóirt agusbáid tumadóireachta.

■ Árthaí Uisce Pearsanta (m.sh.scairdscíonna)

■ Canúnna, cadhcanna■ Clársheoltóirí■ Árthaí neamh-chumhachta.

Ionchorpraíonn an Cód úsáidiomaíoch agus neamh-iomaíochd’árthaí áineasa. Cuirtear faisnéisghinearálta ar OibríochtaíSábháilteachta agus ar GhnáthaimhPhráinne ar fáil freisin.

Ba chóir é a thabhairt faoi deara, igcás go bhfuil paisinéirí á iompar agárthaí a feidhmítear go tráchtála lecaptaen agus foireann, feictear iadmar shoithí paisinéara atá faoi réirriachtanas an Achta Loingis

2

Réa

mh

rá


Cheannaíochta 1992, mar aléasaíodh, agus aon rialacha nórialúcháin a bhaineann leis.

Conas an Cód seo a úsáidTá sé de dhualgas ar úinéirí agusoibreoirí árthaí áineasa a chinntiú gobhfuil árthach á choimeád, leis antrealamh ceart agus feidhmithe igceart. Tá sé mar aidhm ag angCód seo cabhrú le húinéirí agus lehoibreoirí maidir lena ndualgais trícheanglais reachtacha a bhaineannle hárthaí áineasa a leagan amachmar aon leis an gcleachtas is fearr óthaobh caighdeáin árthaí, trealaimhagus feidhmiú de i gcomhair nasaghsanna éagsúla d’árthaí áineasaagus a limistéir oibre.

Iarrann Riarachán Muirí na hÉireannorthu siúd go léir a ghlacann páirt igcaitheamh aimsire ar an uisce abheith san airdeall agus feasach ar abhfuil sa Chód Cleachtais, aguscloígh leis an gcomhairlesábháilteachta.

Tá an Cód Cleachtais roinnte inadhá Chuid le sraith Aguisíní inandiaidh:

Cuid A den Chód – I gCaibidil 1,leagtar amach na ceanglaisreachtacha a bhaineann leis nahárthaí áineasa ar fad nó lecineálacha nó méid árthaí ar leith.Caithfidh úinéirí agus oibreoirígéilleadh leis na riachtanais chuí dán-árthaí;

Cuid B den Chód – I gCaibidil 2 go11 tá treoirlínte molta agusscothchleachtas don fheidhmiúslán d’árthaí áineasa. I gCaibidil 2go 9 tá treoir maidir le cineálachaáirithe d’árthaí/gníomharthaáineasa. Soláthraíonn Caibidlí 10agus 11 treoir shábháilteachta abhaineann le hárthaí áineasa goginearálta.

Ba chóir d’úinéirí agus d’oibreoirí duli dtaithí ar Chuid A den Chód, anchaibidil áirithe i gCuid B abhaineann leis an saghas árthaighatá acu féin, mar aon le Caibidlí 10agus 11 agus na hAguisíní.

Sna táblaí, léiríonn gach bosca abhfuil tic nó uimhir iontu riachtanaséigeantach agus/nó molta donchineál árthaigh a léirítear.Ciallaíonn aon tagairt do ‘mhílte’ saChód Cleachtais “muirmhílte”.

LeasuitheCoinneofar an Cód Cleachtais faoiathbhreithniú lena chinntiú gogcoinnítear é cothrom le dáta.Postálfar athbhreithnithe ar shuíomhgréasáin na Roinne Iompair,Turasóireachta agus Spóirt(www.dttas.ie) agus arwww.safetyonthewater.ie mar atharlaíonn siad.

3

Réam

hrá


http://www.dttas.ie

http://www.safetyonthewater.ie

Má tá aon cheisteanna, tráchtanna nó moltaí agat maidir leis an gCód, cur ar aghaidh iad le do thoil chuig:

Rannóg Beartais um Shábháilteacht MhuiríRiarachán Muirí na hÉireann An Roinn Iompair, Turasóireachtaagus Spóirt Lána LíosainBaile Átha Cliath 2D02 TR60Éire

Teileafón: + 353 1 678 3434Facs: + 353 1 678 3409Ríomhphost: [email protected]

4

Réa

mh

rá



Seicliosta de na Bunriachtanaisagus Comhairle

Dírítear aird ar leith ar an Seicliosta de na Bunriachtanais agusComhairle a leanas ar chóir go mbeadh gach úinéir agus úsáideoird’árthach áineasa feasach faoi sula dtéann sé/sí ar an uisce:

✓ na ceanglais dlí a bhaineann le caitheamh agus iompar deghléasanna snámha pearsanta/seaicéid tarrthála agus an gácúram agus cothabháil cheart a thabhairt dá leithéid de ghléasanna.Pléitear na ceanglais seo i gCuid A den Chód Cleachtais;

✓ an gá réamhaisnéis na haimsire agus coinníollacha na farraigea sheiceáil sula n-imítear agus do thuras a phleanáil dá réir (féachAguisín 6 (Aimsir, Staideanna na Farraige agus Taoide) agusAguisín 8 den Chód Cleachtais chun sampla de theimpleáid chunaistear a phleanáil a fháil);

✓ Seiceálacha Sábháilteachta agus Faisnéisiú Réamh-Imeachta –faisnéis a thabhairt do gach duine ar bord ar ghnáthaimh phráinneagus ar shuíomh agus úsáid an trealaimh shábháilteachta/phráinnear bord, m.sh. fléar, trealamh raidió, seaicéid tarrthála;

✓ an gá a chinntiú go bhfuil a fhios ag duine ainmnithe atá i dtír ard’amanna fágála agus fillidh, agus bíodh gnáthamh i bhfeidhm chunrabhadh a thabhairt más gá;

✓ an tábhacht a bhaineann le modhcumarsáide iontaofa. Is étrealamh raidió VHF an modh molta cumarsáide agus ba chóir gombeadh úsáideoirí árthaí in ann é a úsáid. Má bheartaítear fónpóca a úsáid, ba chóir don fhón póca a bheith iomlán luchtaithe igcónaí agus ba cheart seiceáil a dhéanamh go rialta ar láidreachtchomharthaíochta agus táscaire luchtaithe an fhóin phóca fad is atáan t-árthach ar a shlí;

✓ agus árthach áineasa á úsáid, níl cead ag duine a bheith faoithionchar alcól nó drugaí nó aon mheascán de dhrugaí nó dedhrugaí agus alcól ar shlí is nach bhfuil smacht ceart acu ar anárthach;

✓ i gcás éigeandála mara, glaoigh ar VHF Cainéal 16 nó ar 999 nó112 agus iarr ar an nGarda Cósta.

5

Réam

hrá


6

Bíodh am agat doShábháilteacht MhuiríAibhsíonn an Straitéis umShábháilteacht Mhuirí 2015-2019 angá go n-oibríonn daoine a théann aran uisce le chéile lena chinntiú gobhfaightear réidh le báisinseachanta san earnáil mhuirí. Tásé de dhualgas ar gach duine aonaira bheith san airdeall ar ashábháilteacht féin agus freagrachtphearsanta a ghlacadh as a chuidgníomhartha. Ciallaíonn sinullmhúchán a dhéanamh agus nacéimeanna a ghlactar i gcáséigeandála a bheith ar eolas. Níhamháin go gcuirtear saol an duineaonair i mbaol nuair nach n-oibríonnduine go sábháilte, ach cuirtear saolna ndaoine eile ar bord agus,b’fhéidir, saol na bhfoirneéigeandála agus tarrthála i mbaolfreisin.

Moltar go bhfuil snámh agusscileanna tarrthála ag dhaoine aghlacann páirt i ngníomhaíochtaíuisce.

Réa

mh

rá


Cuid ARiachtanas reachtúil don

fheidhmiú slán d’árthaí áineasa

7


8


9

Caibidil 1Reachtaíocht


10

Rea

chta

íoch

t1

1.1 Riachtanais reachtúlad’árthaí áineasaAithníonn agus míníonn Cuid A denChód an reachtaíocht a bhaineann lehárthaí áineasa a fheidhmítear in uiscína hÉireann agus a bhfuil iallach arúinéirí agus oibreoirí d’árthaí dáleithéid géilleadh leis. Éiríonnriachtanais reachtúla as reachtaíochtmhuirí na hÉireann, Treoracha anAontais Eorpaigh agus dualgais anStáit faoi réir coinbhinsiúin mhuiríidirnáisiúnta éagsúla atá glactha ag anEagraíocht Mhuirí Idirnáisiúnta (IMO)agus comhlachtaí muirí idirnáisiúntaeile.

Cuimsíonn reachtaíochtbunreachtaíocht ar nós na nAchtannaLoingis Cheannaíochta 1894 go 2015agus reachtaíocht tánaisteachchoibhneasach i bhfoirm IonstraimíReachtaíochta (Rialacha agusRialachán Loingis Cheannaíochta). Táreachtaíocht náisiúnta a bhaineannleis an earnáil mhuirí ar fáil ar shuíomhgréasáin Riarachán Muirí na hÉireann(RMÉ) ag www.dttas.ie agus i LeabharReachtaíochta na hÉireann agwww.irishstatutebook.ie.

Cé go bhfuil an chuid is mó dereachtaíocht mhuirí náisiúnta dírithe gopríomha ar loingeas tráchtála, tácodanna áirithe ann a bhaineann lehárthaí áineasa agus tá siad sinleagtha amach i dTábla A seo aleanas.

1.1.1 Fógraí MaraDírítear aird ar Fhógraí Mara abhfoilsíonn an RMÉ i rith na bliana. Is

fógraí eolais iad Fógraí Mara a eisítearchun faisnéis thábhachtachsábháilteachta, reachtaíochta agusfaisnéis eile a bhaineann leis anearnáil mhuirí in Éirinn a phoibliú. Tásiad roinnte i dtrí chatagóir mar seo aleanas:

Reachtaíocht – chun aird atharraingt ar rialachán nó archeanglas dlí eile;

Faisnéis – chun faisnéis a thabhairtar thopaicí neamhreachtúla ar nósfoláirimh sábháilteachta, gnáthaimhagus scrúduithe na hOifigeSuirbhéireachta Mara, foilseacháinagus athghairmeacha táirgí;

Oibreacha – chun daoine a chur aran eolas maidir le tógáil, oibreachanó suirbhéanna ar an bhfarraige abhfuil tionchar acu ar loingseoireacht.

Tá Fógraí Mara ar fáil ar shuíomhgréasáin na Roinne Iompair,Turasóireachta agus Spóirt agwww.dttas.ie. Más mian leat a churleis an r-phost liosta chúrsaíochtad’Fhógraí Muirí nua ón RMÉ, le dothoil seol iarratas [email protected].

Eisíonn Coimisinéir Soilse nahÉireann, Uiscebhealaí Éireann,údaráis calafoirt agus áitiúla fógraímara ó am go chéile i gcomhair uiscíatá faoina ndlínse. Mar shampla, leFógra Speisialta Muirí Uimhir 1 dechuid Uiscebhealaí Éireann gach bliaindírítear ar ábhair loingseoireachtaintíre.


http://www.dttas.ie

http://www.irishstatutebook.ie

http://www.dttas.ie


11

Reach

taíoch

t1

ReachtaíochtÁrthaí

Áineasa arfad

Árthaí Áineasa>12 m

Árthaí Áineasa>15 NRT

Árthaí Áineasa>13.7 m

An tOrdú um LoingisCheannaíochta(Rialacháin Imbhuailte)(Longa agus ÁrthaíUisce ar an Uisce) 2012(I.R. Uimh. 507 de 2012)

✓

SOLAS Caibidil V –sábháilteachtloingseoireachta

✓

MARPOL Iarscríbhinn Iagus V – cosc arthruailliú ó longa

✓

Rialacháin um ÁrthaíPléisiúir (Gléasra SnámhaPearsanta agus Feidhmiú)(Sábháilteacht) 2005,arna leasú (I.R. Uimh. 921de 2005 arna leasú agI.R. Uimh. 349 de 2012)

✓

An Treoir um árthaíáineasa agus uiscepearsanta 2013/53/AEagus Rialacháin (ÁrthaíÁineasa agus ÁrthaíUisce Pearsanta) anAontais Eorpaigh 2017(I.R. Uimh. 65 de 2017)

✓

An tAcht LoingisCheannaíochta(Taismigh Mhara aImscrúdú) 2000 (Uimh.14 de 2000) – BordImscrúdaithe arThaismigh Mhara

✓

Tábla A – Reachtaíocht a bhaineann le hárthaí áineasa


12

Rea

chta

íoch

t

ReachtaíochtÁrthaí

Áineasa arfad

ÁrthaíÁineasa>12 m

ÁrthaíÁineasa>15 NRT

ÁrthaíÁineasa>13.7 m

Achtanna na gCuan1996 go 2015 agus antAcht um LárionaidChuanta Iascaigh 1968,arna leasú

✓

Rialacha nagComharthaí Guaise(Longa) 2012 (I.R.Uimh.170 de 2012)

✓

An tAcht umShábháilteacht Mhuirí2005 (Uimh. 11 de2005), arna leasú

✓

Rialacháin LoingisCheannaíochta(FoilseacháinMairnéalacha a Iompair)1985 (I.R. Uimh. 282 de1985)

✓ ✓ ✓

An tAcht LoingisThráchtála (Uimh. 29 de1955), arna leasú

✓ ✓

Rialacha LoingisCheannaíochta(Gléasanna Tarrthála)1983 agus 1993

✓

Rialacha LoingisCheannaíochta(Gléasanna Dóiteáin)1967, 1983 agus 1985

✓

Tábla A – Reachtaíocht a bhaineann le hárthaí áineasa

1


13

Reach

taíoch

t1.2 Reachtaíochtinfheidmithe d’árthaíáineasa ar fad

1.2.1 Rialacháin Imbhuailte

Reachtaíocht Infheidhmithe■ An tOrdú um Loingis

Cheannaíochta (RialacháinImbhuailte) (Longa agus ÁrthaíUisce ar an Uisce) 2012, I.R. Uimh.507 de 2012

■ Rialacha na gComharthaí Guaise(Longa) 2012, I.R. Uimh. 170 de2012.

Caithfidh árthaí áineasa ar fadrialúcháin idirnáisiúnta achomhlíonadh chun imbhualadh asheachaint.

Ba chóir do gach úinéir, captaen nóduine atá i gceannas ar árthacháineasa a bheith eolach faoi narialacháin imbhuailte. Tá cuid de napríomhriachtanais curtha san áireamhin Aguisín 1.

1.2.2 SOLAS Caibidil V –sábháilteacht loingseoireachtaAr an 1 Iúil 2002, tháinig roinntrialachán nua i gCaibidil V denChoinbhinsiún Idirnáisiúnta arShábháilteacht Mhuirí (SOLAS) ibhfeidhm a bhfuil tionchar díreachacu ar árthaí áineasa.

Cé go mbaineann an chuid is mó dechoinbhinsiún SOLAS le longa móratráchtála amháin, baineann codannade Chaibidil V faoi shábháilteachtloingseoireacht le hárthaí áineasa.

Míníonn Fógra Mara Uimh. 9 de 2003impleachtaí na reachtaíochta, ar féidira choimriú mar seo a leanas:■ Is riachtanas é go bhfuil aon turas

farraige pleanáilte i gceart suladtugtar faoi. Féach Aguisín 8 chunsampla de Theimpleáid ChunAistear a Phleanáil a fháil.

■ Caithfidh go bhfeistítear gachárthach áineasa le frithchaiteoirradair más féidir (.i. más féidirceann a chur air go réasúnta, bachóir ceann a chur air).

■ Caithfear tábla léirithe dechomharthaí tarrthála a choinneáilar bord más féidir. Tá cóip sanáireamh san Fhógra Mara agus inAguisín 1.

■ Tá dualgas ar an gcaptaend’árthach áineasa aon chontúirtí doloingseoireacht a thuairisciú agusfreagra a thabhairt artheachtaireachtaí guaise. Is féidir éseo a dhéanamh trí dhul idteagmháil le Garda Cósta nahÉireann ag 112 nó 999 agus é athuairisciú go díreach dóibh siúd.

■ Tá sé riachtanach nach mbaintearmí-úsáid as comharthaí guaise.

1.2.3 An CoinbhinsiúnIdirnáisiúnta maidir le cosc arthruailliú ó longa (MARPOL)

1.2.3.1 Cosc ar thruailliú tríbhruscar ó longa – Iarscríbhinn Vde MARPOLCaithfidh árthaí áineasa uile nariachtanais seo a leanas achomhlíonadh ó thaobh fáil réidh lebruscar:(a) Níl sé ceadaithe aon ábhar de

1


14

Rea

chta

íoch

t dhéantús plaisteach a dhiúscairtsan fharraige, lena n-áirítearmálaí bruscair plaisteacha, ábharfillteáin, téad shintéiseach, srl.

(b) Caithfear an bruscar seo a leanasa chaitheamh isteach sanfharraige chomh fada agus isféidir ón talamh is giorra ach nícheadaítear é pé scéal é má táan fad ón talamh is giorra níos lúná:(i) 25 mhuirmhíle i gcomhair

pacáiste – líneáil agus ábhairphacáilte atá snámhach.

(ii) 12 mhuirmhíle i gcóirdramhaíl bhia agus gachsaghas bruscar eile lena n-áirítear táirgí páipéir,ceirteacha, gloine, miotail,buidéil, gréithe agus truflaischomhchosúla.

Lena cois sin caithfidh árthaí áineasade 12 méadar ar fad nó níos mófógraí a léiriú a gcuireann anfhoireann ar an eolas maidir leriachtanais a bhaineann le bruscar adhiúscairt.

1.2.3.2 Cosc ar thruailliú le hola ólonga – Iarscríbhinn I de MARPOLTá sé riachtanach go bhfuil árthaíáineasa feistithe comha fada agusatá indéanta agus réasúnta le feistíchun an stóráil d’ola nó mheascáinolúla ar bord a chinntiú. Tá abhfolmhú isteach san fharraigetoirmiscthe mura bhfuil an t-árthachag dul ar aghaidh agus má sháraíonnan t-ábhar olúil den eisilteach ganchaolú 15 cuid as milliún.

1.2.4 Caitheamh deGhléasanna SnámhaPearsanta/Seaicéid TarrthálaTagraíonn an téarma “gléas snámhapearsanta” (GSP) do gach cineálseaicéad tarrthála agus áiseannasnámhachta a ligeann do snámhachtagus a mhéadaíonn an seans godtiocfar slán nuair a chaitear agusúsáidtear i gceart iad san uisce.Cinntíonn éadaí áise snámhachtaleibhéal snámhachta agus tacaíochtasan uisce agus cuireann siad archumas an úsáideora snámh nógníomh a dhéanamh chun éalú ódhainséar.

Tá seaicéad tarrthála ceaptha chunbá a sheachaint agus ba chóir goligfeadh sé don úsáideoir filleadh ardhromchla an uisce chomh tapa agusis féidir agus an duine a choinneáil arsnámh, a ligfidh don análú fad is athagann cabhair.

Riachtanais Reachtaíochta■ Rialacháin um Árthaí Pléisiúir

(Gléasra Snámha Pearsanta agusFeidhmiú) (Sábháilteacht) 2005(I.R. Uimh. 921 de 2005), arnaleasú ag na Rialacháin um ÁrthaíPléisiúir (Gléasra SnámhaPearsanta agus Feidhmiú)(Sábháilteacht) (Leasú) 2012 (I.R.Uimh. 349 de 2012).

Ní bhaineann na Rialacháin seo lebáid rámhaíochta de “stílOilimpeach”. Is árthaí iad seo, de réirna Rialachán, a dearadh agus aúsáidtear go sonrach le haghaidhrámhaíochta i ngeallta báid agus a

1


15

Reach

taíoch

tligtear dóibh iontráil i ngeallta báid nóimeachtaí eile a aithnítear ag AontasRámhaíochta Amaitéaraí nahÉireann, agus in imeachtaí de chuidna gCluichí Oilimpeacha nó gealltabáid rámhaíochta idirnáisiúnta eile.

1.2.4.1 Rialacháin um sheaicéidtarrthála ar árthaí áineasa seachasárthaí uisce pearsanta (ÁUP)Baineann na forálacha seo a leanasle árthaí áineasa uile:■ Caithfidh gach duine ar bord aon

árthach níos lú ná 7 m ar fad gléassnámha pearsanta (GSP) nóseaicéid tarrthála a chaitheamhagus iad ar bord árthaigh oscailtenó ar deic shoitheach deice, achamháin agus an árthach ceangailteleis an gcladach.

■ Tá sé riachtanach do mháistir nóúinéir aon árthach a chinntiú gobhfuil GSP nó seaicéad tarrthála áiompair ar an árthach do gachduine ar bord.

■ Tá sé riachtanach do mháistir nóúinéir árthaigh gach céim réasúntaa ghlacadh lena chinntiú gogcaitheann gach duine faoi aois a16 GSP/seaicéad tarrthála agus iadar bord árthaigh oscailte nó ar deicshoitheach deice.

■ Tagraíonn an téarma “árthachoscailte” d’aon árthach gan chábánnó áiseanna faoin deic do dhaoinear bord agus áit a bhfuil aonsuíocháin nó aon chuid de nochtado na dúile.

■ Tá sé riachtanach do mháistir nóúinéir árthaigh gach céim réasúntaa ghlacadh lena chinntiú go

gcaitheann duine GSP/seaicéadtarrthála cuí i gcónaí agus:(a) iad á tharraingt le téide ag an

árthach, nó(b) iad ar bord aon árthach nó rud

d’aon saghas agus é átharraingt le téide ag anárthach.

Ní bhaineann na riachtanaisGSP/seaicéid tarrthála faoi naRialacháin le duine ar bord árthaighnach bhfuil faoi bhealach agus atáceangailte den chladach nó arancaire, agus nuair atá an duine:

(a) ag caitheamh, ag cur uime nóag baint de trealaimh i gcóirtumadóireacht scúba nó

(b) ar tí dul i mbun, nó díreach indiaidh snámha (snorcallú sanáireamh) ón árthach.

1.2.4.2 Rialacháin um sheaicéidtarrthála ar árthaí uisce pearsanta(ÁUP), m.sh. Scairdscíonna■ Tá sé riachtanach d’aon duine ar

ÁUP GSP/seaicéad tarrthála achaitheamh an t-am ar fad agus iadar bord nó faoi tharraingt le téide inaon mhodh ag ÁUP.

■ Tá sé riachtanach do mháistir nóúinéir de ÁUP gach céim réasúntaa ghlacadh lena chinntiú gogcomhlíonann gach duine faoi bhunaois a 16 an riachtanas chunGSP/seaicéad tarrthála achaitheamh agus iad ar bord nófaoi tharraingt téide ag ÁUP.

1


16

Rea

chta

íoch

t 1.2.4.3 Rialacháin um sheaicéidtarrthála i gcomhair Sciáil ar Uisce,Marcaíocht Marbhshrutha,Parafaoileoireacht agus síob eile archeann téideBaineann na Rialacháin um ÁrthaíPléisiúir (Gléasra Snámha Pearsantaagus Feidhmiú) (Sábháilteacht) 2005(I.R. Uimh. 921 de 2005), arna leasú,le sciáil ar uisce, marcaíochtmarbhshrutha, parafaoileoireachtagus síoba eile ar cheann téide marseo a leanas:■ Caithfidh gach duine gléas snámha

pearsanta nó seaicéad tarrthála achaitheamh agus iad faoi tharraingttéide ag árthach pléisiúir nó ar bordárthaigh nó rud d’aon saghas atáfaoi tharraing téide ag árthach. Is émáistir nó úinéir an árthaigh adhéanann an tarraingt téide atáfreagrach as an riachtanas seo achomhlíonadh.

■ Tá cosc ar dhaoine alcól nó drugaía thógáil agus iad ag glacadh páirtei síob téide.

Tá níos mó eolais ar GSP/seaicéidtarrthála leagtha amach in Aguisín 5.

1.2.5 Feidhmiú árthaí áineasa– aoisleibhéil íosta■ Caithfidh an máistir nó úinéir ar

ÁUP nó árthach de chumhachtgasta gach céim atá réasúnta aglacadh lena chinntiú nachbhfágtar an t-árthach faoi smachtnó fheidhmiú aon duine faoi bhun16 bliana d’aois. Ciallaíonn antéarma “árthach de chumhachtgasta” aon árthach ar féidir leis

luas de 17 muirmhíle san uair nóníos mó a bhaint amach tríd nóthar an uisce.

■ Caithfidh an máistir nó úinéir d’aonárthach le ráta innill níos mó ná 5each-chumhacht (ec) (3.7 kW)gach céim réasúnta a thógáil lenachinntiú nach bhfágtar an t-árthachfaoi smacht nó fheidhmiú aonduine faoi bhun 12 bliana d’aois.

1.2.6 Smacht ar alcól agusdrugaí■ Ní chóir do mháistir nó d’úinéir

árthaigh phléisiúir an t-árthach afheidhmiú nó a smachtú nó cead athabhairt d’aon duine eile an t-árthach a fheidhmiú ná a smachtúfaoi thionchar alcóil nó drugaí nóaon mheascán de dhrugaí nó dedhrugaí agus alcól.

■ Níor chóir d’aon duine ar bordárthaigh phléisiúir alcól ná drugaínó aon mheascán de dhrugaí nóde dhrugaí agus alcól a thógáil igcúinsí ar féidir leo drochthionchara bheith acu ar shábháilteacht nandaoine ar bord nó daoine eile atáag úsáid uiscí na hÉireann nóclampar a chruthú ar bord anárthaigh nó a bheith ina núis dodhaoine eile atá ag úsáid uiscí nahÉireann.

■ Níl cead ag aon duine alcól nódrugaí nó aon mheascán dedhrugaí nó de dhrugaí agus alcól athógáil agus iad á tharraingt arthéide nó ar bord árthaigh nó rudatá faoi tharraingt téide ag árthachpléisiúir.

1


17

Reach

taíoch

tD’fhéadfadh go mbeadh fógraíocaíochta seasta de €150 eisithe agan Oifigeach Údaraithe nóionchúiseamh sa Chúirt Dúiche agus,ar ciontú achomair, fíneáil de suas le€5,000 mar thoradh ar aon fhoráil dena Rialacháin um Árthaí Pléisiúir(Gléasra Snámha Pearsanta agusFeidhmiú) (Sábháilteacht) 2005 ashárú.

Tá baill den Gharda Síochána, AntSeirbhís Chabhlaigh, Máistrí nagCuan agus baill den Riarachán Muirína hÉireann atá ainmnithe ag an Airesan áireamh mar Oifigigh Údaraithe.

Déantar cur síos freisin san Acht umShábháilteacht Mhuirí 2005 (Uimh. 11de 2005) ar thoirmisc maidir leárthach a oibriú in uiscí na hÉireannfaoi thionchar an alcóil nó drugaí(féach mír 1.7 den Chód seo).

1.2.7 Treoir um ThrealamhMaraLeagann Treoir an AE 2014/90/AEamach na caighdeáin tástála agusfeidhmíochta do threalamhsábháilteachta mara. Marcáilteartrealamh a chloíonn leis an Treoir umThrealamh Mara le marc suntasachde roth loinge.

Tugadh éifeacht don Treoir i ndlí nahÉireann trí Rialacháin an AontaisEorpaigh (Trealamh Mara) 2017 (I.R.Uimh. 177 de 2017).

Nuair atá trealamh mara seachasGSP á cheannach, bí cinnte go bhfuil

an marc formheasta den roth loingeair, mar a thaispeántar thíos.

1.2.8 Treoir 2013/53/AE arárthaí áineasa agus árthaíuisce pearsanta

Achoimre ar an TreoirNuashonraíonn Treoir 2013/53/AE naceanglais reachtacha in Éirinn atáann ó Mheitheamh 1998 don dearadhagus tógáil de bháid phléisiúir agusárthaí uisce pearsanta atá idir 2.5 magus 24 m ar fad ar nós árthaíseoltóireachta, mótarbháid agusscairdscíonna. Leagtar síos annfreisin riachtanais ar leith dodhéantóirí, iompórtálaithe agus dodháileoirí árthaí uisce. Tagann natáirgí árthaigh uisce seo a leanas faoichuimsiú raon feidhme na Treorach:

■ Árthaí áineasa le fad cabhlach ó2.5 méadar go 24 méadar;

■ Árthaí úisce pearsanta le fadcabhlach níos lú ná 4 méadar;

■ Árthaí uise pearsanta atáleathchríochnaithe, cé acu árthaíáineasa nó árthaí úisce pearsanta;

I gcás GSP, bícinnte go bhfuil ancomhartha CEformheasta air athaispeántar thall.

1

Marc-rotha formheasta na Treorachum Threalamh Mara


18

Rea

chta

íoch

t ■ Comhpháirteanna, liostaithe inIarscríbhinn II den Treoir, nuair achuirtear ar leithligh iad armhargadh an Aontais;

■ Innill tiomána curtha ar nó abheartaítear a chur i nárthaí uisce;

■ Innill tiomána curtha nó abheartaítear a chur in árthaí uisce,nó faoi réir bunathrú innill;

■ Árthaí uisce faoi réir mórthiontaitheárthaigh.

Faoi Threoir 2013/53/AE, caithfidhaon árthach uisce (nua nó athláimhe)a thagann faoina réim agus achuirtear ar mhargadh an AE denchéad uair, na ceanglais riachtanachaa leagtar amach in Iarscríbhinní naTreorach a chomhlíonadh. Ráthaíonnsé seo go bhfuil siad oiriúnach le díolnó le húsáid san AE. Clúdaíonn naceanglais riachtanacha sonraíochtaíteicniúla, sábháilteachta aguscomhshaoil.

Tá feidhm ag Treoir 94/25/CE arnaleasú le Treoir 2003/44/CE fós maidirle árthaí áineasa, dobharárthachpearsanta, comhpháirteanna nó innilltiomána a chuirtear ar mhargadh anAontais den chéad uair faoin 18Eanáir 2017.

Árthaí uisce díolmhaitheNí bhaineann Treoir 2013/53/AE leroinnt táirgí árthaí uisce a úsáidtearchun críocha spóirt agus fóillíochtamar a liostaítear in Airteagal 2.2. denTreoir. Éilítear go gcuirtear lipéad artháirgí áirithe mar a shonraítear saTreoir áfach. Maidir leis na ceanglais

deartha agus tógála, a shonraítear igCuid A d’Iarscríbhinn 1, ní bhaineannan Treoir leis na táirgí seo a leanas:■ Árthaí uisce ar tógadh iad d’fhonn

rásaíochta amháin, lena n-áirítearbáid rámhaíochta rásaíochta agusbáid rámhaíochta oiliúna ainmnithemar sin ag an déantóir.

■ Canúnna agus cadhcanna athiomáintear le cumhacht daonnaamháin, gandalaí agus báidtroitheán.

■ Cláir surfála a thiomáintear ag anngaoth agus a oibrítear ag duine nódaoine ina seasamh.

■ Cláir surfála.■ Árthaí uisce bunaidh stairiúla agus

macasamhlacha aonair díobh adearadh roimh 1950, tógtha gopríomha leis na bunábhair aguslipéadaithe go bhfuil ag an déantóir.

■ Árthaí uisce trialacha, ar angcoinníoll nach bhfuil siad curtha armhargadh an Aontais.

■ Árthaí uisce tógtha i gcomhair féin-úsáide, chomh fada nach bhfuilsiad curtha ar mhargadh an Aontaisina dhiaidh sin laistigh de chúigbliana ónar cuireadh an t-árthachuisce i seirbhís.

■ Árthaí uisce atá dírithe go sonrachar chriú a bheith orthu aguspaisinéirí a iompar ar son cuspóirítráchtála.

■ Árthaí intumtha, feithiclí aerchúisín,agus duillárthaigh.

■ Feithiclí amfaibiacha, .i.mótarfheithiclí rothacha nó aleagann síos rian atá in ann oibriúsan uisce agus ar an talamh araon.

■ Árthaí uisce galtiomáinte le hinnill

1


19

Reach

taíoch

tdócháin sheachtraigh a úsáideanngual, cóc, adhmad, ola nó gás marbhreosla.

Baineann díolúintí áirithe maidir leriachtanais astúchán sceite agusastaíocht torann freisin mar a leagtaramach sa Treoir.

Catagóirí deartha d’árthaí uisce athagann faoi raon feidhme naTreorachSonraíonn an Treoir catagóirí deartha(A, B, C agus D) d’árthaí uisce, atábunaithe ar a n-oiriúnacht dochoinníollacha loingseoireachta cosúille réimsí d’fhórsa na gaoithe agustonnairde shuntasach. Tá tuilleadheolais ar na catagóirí deartha seo lefáil i gCuid A d’Iarscríbhinn a hAonden Treoir, agus tá achoimre orthuthíos:

■ Catagóir A Deartha do ghaoithe níos láidre náfórsa gaoithe 8 (scála Beaufort) agustonnairde shuntasach de 4 m nó níosairde, ach amháin in aimsirneamhghnách ar nós stoirmeacha,stoirmeacha déine, hairicíní,tornádónna agus adhaimsir farraigenó tonnta fánacha

■ Catagóir B Deartha d’fhórsa gaoithe suas le 8agus an fórsa sin san áireamh, agustonnairde shuntasach suas le 4 magus an airde sin san áireamh.

■ Catagóir C Deartha d’fhórsa gaoithe suas le 6agus an fórsa sin san áireamh, agus

tonnairde shuntasach suas le 2 magus an airde sin san áireamh.

■ Catagóir D Deartha d’fhórsa gaoithe suas le 4agus an fórsa sin san áireamh, agustonnairde shuntasach suas le 0.3 magus an airde sin san áireamh, letonnta fánacha d’uasairde 0.5 m agusan airde sin san áireamh.

Comhartha CE agus ceanglaisriachtanachaTá gach árthach uisce, comhábhairainmnithe agus innill tiomána faoi réirchomhartha CE, a léiríonn gogcomhlíonann an táirge an Treoir. I gcás árthach uisce, caithfidh ancomhartha CE a ghreamú de PhlátaThógálaí an árthaigh uisce, é ashuiteáil ar leith ó uimhir aitheantaisan árthaigh, agus díreach ar aninneall i gcás innill tiomána. I gcáscomhpháirteanna, mura féidir é ancomhartha CE a ghreamú don táirge,ba cheart é a ghreamú don phacáistiúagus don doiciméad tionlacain.

Go hachomair, caithfear comharthaCE a ghreamú de:■ gach árthach uisce, comhábhair

agus innill tiomána nuadhéanta,bídís déanta sna Ballstáit nó i dtríútíortha;

■ gach táirge athláimhe nuair aiompórtáiltear iad ó thríú tíorthaagus nuair a chuirtear iad armhargadh an AE den chéad uair;

■ táirgí mionathruithe atá faoi réir naTreorach seo ós rud é go bhfuilsiad nua agus atá mionathruithe arbhealach a bhféadfadh cur isteach

1


20

Rea

chta

íoch

t ar shábháilteacht nó comhlíonadhan táirge le reachtaíocht AE.

Áirítear i measc cheanglasriachtanach eile na Treorach:■ uimhir aitheantais do gach árthach

uisce agus ceanglas chun pláta antógálaí a iompar;

■ an gá na hárthaí uisce a dearadhsa chaoi is go laghdaítear an baolatá ann titim thar bord agus gombeadh sé éasca teacht ar ais arbord;

■ léargas maith mórthimpeall donoibreoir, sa ghnáthaimsir;

■ lámhleabhar scríofa i dteanga atásothuigthe don úsáideoir ar bordgach árthach uisce lena chinntiú gon-úsáidtear i gceart iad;

■ struchtúr, buanseasmhacht agusbuacacht dhóthanach de réir achatagóire deartha;

■ stopfheiste éigeandála do gachinneall tiomána transaim le rialúhalmadóra;

■ teorainneacha níos déine maidir lehocsaíd de nítrigin, hidreacarbóinagus ábhair cháithníneacha lehaghaidh innill tiomána nua arárthaí uisce;

■ suiteáil éigeantach d’umairchoinneála ar árthaí áineasa abhfuil leithris acu, ar mhaithe lecosaint an mhuirthimpeallachta;

■ ceanglais le haghaidh innill aguscomhpháirteanna innill.

IdirthréimhseCaithfidh déantóirí cloígh le ceanglaisna Treorach faoi 18 Eanáir 2017,agus tá go dtí 18 Eanáir 2020 aggnóthais bheaga agus meánmhéide a

dhéanann roinnt inneall tiománatransaim spréachadhainte.

Tugtar éifeacht d’fhorálacha naTreorach i ndlí na hÉireann tríRialacháin an Aontais Eorpaigh(Árthaí Áineasa agus Árthaí UiscePearsanta) 2017 (I.R. Uimh. 65 de2017) arna leasú ag I.R. Uimh. 217 de2017. Dírítear freisin ar Fhógra MaraUimh. 33 de 2015, ar Fhógra MaraUimh. 10 de 2017 agus ar FhógraMara Uimh. 23 de 2017 ina bhfuiltuilleadh faisnéise ar fáil maidir leceanglais na Treorach agus I.R Uimh.65 de 2017, arna leasú.

Le Ceanglais 2017 (I.R. Uimh. 217 de2017) an Aontais Eorpaigh (Árthaíáineasa agus árthaí uisce) (Nósimeachta le haghaidh árthaí uisce aaithint) leasaíodh na rialacha maidir lesannachán agus riarachán de ChódUathúil an Déantúsóra (UCM) agusceapadh An Oifig ShuirbhéireachtaMara mar an t-údarás inniúil chunUCM a shannadh.

Féach ar Aguisín 7 i gcóir comhairlemaidir le hárthaí áineasa a cheannacha thagann faoi réim Threoir2013/53/AE maidir le hárthaí áineasaagus árthaí uisce.

Pláta CE do bhád de Chatagóir “C”

1


21

Reach

taíoch

t1.2.9 Bord Fiosrúcháin arThaismigh Mhara Bunaíodh an Bord Fiosrúcháin arThaismigh Mhara (BFTM) ar 5úMeitheamh 2002 faoi alt 7(1) denAcht Loingis Cheannaíochta(Taismigh Mhara a Imscrúdú) 2000(Uimh. 14 de 2000).Faoi fhorálacha an Achta, is éfreagracht gach úinéir, oibreoir, aguscaptaen insint do Bhord an BFTM(féach ar Aguisín 10 i gcomhairsonraí teagmhála) faoi aon eachtraa cháilíonn mar thaismeach marachomh luath agus is féidir gopraiticiúil ón am ar tharla sé. Mámheastar go bhfuil sé de dhíth,bunófar fiosrúchán ag an BFTM,agus ceapfar Fiosraitheoir Timpiste.

Leagtar amach an creat rialacháinlena rialaítear an t-imscrúdú arthaismí san earnáil iompair mhuirí iRialacháin na gComhphobalEorpach (Loingis Cheannaíochta)(Taismí a Imscrúdú) 2011 (I.R. Uimh.276 de 2011). Is é feidhm naRialachán sábháilteacht mhuirí afheabhsú agus truailliú ag longa achosc, agus an baol de thaismighmhara amach anseo a laghdú dáréir sin. Ainmnítear an BFTM snaRialacháin mar an buanchomhlachtimscrúdaithe in Éirinn chun taismighagus taismí mara a imscrúdú.Féach www.mcib.ie le haghaidhtuilleadh eolais.

1.2.10 Achtanna na gCuan –Cumhachtaí na Máistrí Cuain

Achtanna na gCuan 1996 go 2015agus na hAchtanna um LárionaidChuanta Iascaigh 1968 go 2015.

De réir na nAchtanna seo, bíonn anchumhacht ag Máistrí Cuainfodhlithe a chruthú laistigh detheorainneacha a limistéir poirt. Cégo mbaineann móramh an tráchtaloinge laistigh de phoirt dá leithéid lecúrsaí tráchtála, caithfidh árthaíáineasa na fodhlithe chuí achomhlíonadh, iad siúd ach goháirithe a bhaineann le:

■ Sábháilteacht loingseoireachta■ Teorainneacha luais■ Feidhmiú laistigh de chanálacha■ Baoithe■ Feistiú agus ancaireacht.

Tá sonraí maidir le fodhlíthe ar fáil óOifig an Mháistir Chuain agus bachóir iad a sheiceáil sula n-úsáidtearlimistéar an chalafoirt.

1.2.11 Raidióchumarsáid Moltar go n-iompraíonn gachárthach áineasa modh amháinformheasta de threalamhraidióchumarsáide mara ar a laghadionas go mbeifear in ann foláireamhguaise a thabhairt i gcáséigeandála. Féach Aguisín 2 maidirle Nótaí Treoracha arRaidióchumarsáid.

1


http://www.mcib.ie

22

Rea

chta

íoch

t Má tá trealamh raidióchumarsáidemara feisithe go deonach nó áiompar ar aon saghas árthaigháineasa, caithfidh an t-árthach abheith ceadúnaithe faoi réir an AchtaRaidió-Thelegrafaíochta 1926, arnaleasú. Eisítear ceadúnais faoiCheanglais maidir le RialacháinRaiditheileagrafaíocht (Ceadúnasraidió do stáisiúin ar bord loinge)2006 (I.R. Uimh. 414 de 2006). Táan Oifig Shuirbhéireacht Mara (OSM)den Roinn Iompair, Turasóireachtaagus Spóirt freagrach as trealamhraidióchumarsáide ar longaÉireannacha agus Deimhnithegaolmhara Inniúlachta a cheadúnú.

Tá na bunriachtanais chunCheadúnas Raidió Stáisiúin Loinge afháil mar seo a leanas:

(a) Caithfidh an trealamh a bheithceadaithe de réir na Treorachum Threalamh Mara(2014/90/AE) nó na Treorachum Threalamh Raidió(2014/53/AE). Ba chóir abheith cúramach agustrealamh raidió mara ácheannach mar seans nachmbeidh ceadúnas ag trealamhneamhcheadaithe. Baineannsé seo go háirithe le trealamh aceannaíodh lasmuigh denAontas Eorpach.

(b) Caithfidh cáilíocht oiriúnachOibreora Raidió a bheith ag nadaoine a fheidhmíonn antrealamh raidió.

Beidh Comhartha Glaoite Raidió

uathúil don árthach sa cháipéischeadúnais agus uimhir AitheantaisSeirbhíse Soghluaiste Muirí (ASSM)más infheidhme.

1.2.11.1 Rabhchán Raidió LenaLéirítear Suíomh Éigeandála agusRabhchán Pearsanta Aimsiúcháin

Rabhchán Raidió Lena LéirítearSuíomh Éigeandála (EPIRB)Is tarschuradóir raidió é EPIRB 406MHz ar féidir é a chur i ngníomh igcás éigeandála chun foláireamhguaise a thabhairt.

Nuair a chuirtear EPIRB i ngníomh,tarchuireann sé comhartha aaimsíonn an córas satailíte Cospas-Sarsat. Agus na satailítí ag fithisiú andomhain, “éisteann” siad le haghaidhaon rabhchán ar cuireadh i ngníomh.Atarchuireann siad na comharthaíguaise go dtí stáisiúin ar talamh chuna suíomhanna a ríomh agus nafoláirimh guaise a thuairisciú do nahúdaráis chuardaigh agus tarrthála.

Tarchuireann formhór leaganacha narabhchán comhartha frithinge dechumhacht níos ísle ar 121.5 MHzfreisin mar thagairt d’fhoirne áitiúlacuardaigh. Ní féidir le roinntseanleaganacha EPIRB achcomhartha analógach oidhreachta atharchur ar 121.5 MHz nó 243 MHz.NÍ MHONATÓIREANN an córasdomhanda satailíte Cospas-Sarsatna minicíochtaí sin a thuilleadh. Bachóir EPIRB nua-aimseartha 406MHz a fháil in ionad na rabhchán sin.

Cé gur ceapadh an Córas Cospas-

1


23

Reach

taíoch

tSarsat chun suíomh beacht EPRIB acuireadh i ngníomh a aimsiú goneamhspleách, tá rabhcháin níosnuaí ar fáil le slis chomhtháiteglacadóra ionas go mbíonn anrabhchán in ann a shuíomh féin aaimsiú trí úsáid a bhaint ascomharthaí ó chórais satailíte doloingseoireacht domhanda ar nósGPS. Má tá an tslis chomhtháiteglacadóra in ann suíomh anrabhcháin a ríomh, tuairiscítear ansuíomh sin san fhógra guaise atharchuirtear ón rabhchán. Cuireannna rabhcháin atá trealmhaithe le GPSiomarcaíocht áisiúil ar fáil agussuíomh an rabhcháin á dhearbhúagus, i gcúinsí áirithe, is féidir leo ant-am a dteastaíonn ón Cospas-Sarsatan rabhchán a aimsiú a laghdú.Caithfear EPIRB GPS a ríomhchlárúle Prótacal Caighdeánach Suímh lehuimhir Aitheantais SeirbhíseSoghluaiste Muirí (ASSM) anárthaigh chun an leibhéal is airde dechruinneas suímh a chinntiú i gcásgo gcuirtear EPIRB GPS i ngníomh.Is féidir EPIRB gan GPS aríomhchlárú le comhartha aitheantaisan árthaigh.

Ba chóir gach EPRIB a thástáil gorialta de réir threoracha nandéantóirí. Ba chóir aire athabhairt freisin lena chinntiú gobhfuil bataire an EPIRB i ndáta.

Caithfear gach EPIRB aríomhchlárú i gceart agus a chlárúleis an OSM. Caithfear aon athrú arshonraí cláraithe an árthaigh a

chlárú láithreach leis an OSM.Braitheann na húdaráis cuardaighagus tarrthála (CAT) ar an gclárEPIRB sa chás go gcuirtear EPIRB ingníomh. Tá ríomhchlárú agus clárúceart riachtanach lena chinntiú gobhfuil faisnéis chruinn, iontaofa aguscothrom le dáta ag na húdaráiscuardaigh agus tarrthála (CAT) faoinárthach agus a chuid teagmhálacha igcás éigeandála. Réitíonn sé aonfholáireamh faillíoch bréagach gotapa freisin gan acmhainní cuardaighagus tarrthála a úsáid nach gá.

Rabhchán Pearsanta Aimsiúcháin(PLB)Feidhmíonn PLB ar an mbonncéanna le EPIRB. Nuair a chuirtear ingníomh i gceart é i gcás éigeandála,tarchuireann PLB comhartha 406MHz agus aimsíonn córas satailíteCospas-Sarsat é. Tuairiscítear anfoláireamh guaise ansin d’údaráiscuardaigh agus tarrthála.

■ Tá PLB ceaptha le bheithiompartha ag duine aonair.

■ Is féidir EPIRB a chur i ngníomh deláimh nó go huathoibríoch arteagmháil le huisce.

■ Ní féidir PLB a chur i ngníomhach amháin de láimh.

■ Dearadh EPIRB le tarchur agus éar snámh.

■ CAITHFEAR PLB a choinneáilglan amach ón uisce lehaghaidh tarchuir.

■ Tá cumas níos fearr ag EPIRB náag PLB teacht slán óntimpeallacht.

1


24

Rea

chta

íoch

t Mar sin, ní fhéachtar ar PLB marionadaí do EPIRB. Moltar domharaithe, áfach, go háirithe dóibhsiúd atá ag bádóireacht leo féin,PLB a chaitheamh.

Caithfear gach PLB a chlárú igceart leis an gCoimisiún um RialáilCumarsáide (ComReg). Tá clárúceart an PLB riachtanach lenachinntiú go bhfuil faisnéis agusteagmhálacha cruinn, iontaofa aguscothrom le dáta ag na húdaráisCuardaigh agus Tarrthála (CAT) igcás éigeandála.

Tá áis chláraithe ar líne ag ComRegdo ghléasra PLB in Éirinn. Ba chóird’úinéir PLB a PLB a chlárú aghttps://www.comreg.ie/industry/licensing/personal-locator-beacons/ Isféidir ceisteanna a bhaineann leclárú PLB a chur ar:

An Coimisiún um Rialáil Cumarsáide 1 Lárcheantar na nDugaíSráid na nGildeannaBaile Átha Cliath 1 D01 EX40

Suíomh gréasáin: www.comreg.ie

Ríomhphost: [email protected]

Teil: (01) 804 9600 (Tionscal)(01) 804 9668 (Tomhaltór)

Moltar gurb é PLB de chineál 406MHz le feiste frithinge 121.5 MHz aiompraítear ar shoithí na hÉireann.Moltar freisin go mbeadh glacadóir

comhtháite GPS ag an PLB.Ligeann seo do chruinneas suímhníos fearr agus, mar sin, agfreagartha níos tapa i gcás gogcuirtear i ngníomh é. Ba chóir gombeadh PLB cineálcheadaithe agCospas-Sarsat agus deimhnithe deréir na Treorach 2014/53/AE arThrealamh Raidió agus CaighdeánEorpach ETSI EN 302 152. Tabhair faoi deara: Léirítearcomhlíonadh na Treorach2014/53/AE le “ComharthaComhréireachta CE”.

1.3 Reachtaíochtinfheidhmithe d’árthaíáineasa níos mó ná 12méadar ar fad

1.3.1 Foilseacháinmhairnéalachta

Reachtaíocht Infheidhmithe■ Rialacháin Loingis Cheannaíochta

(Foilseacháin Mairnéalachta aIompair) 1985, I.R. Uimh. 282 de1985.

Tá sé riachtanach de réir narialachán seo go n-iompraíonn gachárthach áineasa níos mó ná 12méadar ar fhad:1. Cairteacha ceartaithe d’árthaí a

théann chuig an bhfarraige.2. Cóip amháin de na foilseacháin

seo a leanas mar is cuí don turasa bhreith ar bord in áit atáinrochtana go héasca ar aonárthach a théann ar aghaidhchun farraige níos faide ná fad 5mhuirmhíle ó aon líne cósta:

1


https://www.comreg.ie/industry/licen

http://www.comreg.ie


25

Reach

taíoch

t(1) Cód Idirnáisiúnta na

gComharthaí(2) Tábla léirithe de Chomharthaí

Tarrthála (Féach Aguisín 1)(3) Fógraí Mara ábhartha agus

infheidhmithe (Foilsítear FógraíMara ar shuíomh gréasáin na Roinne Iompair,Turasóireachta agus Spóirt)

(4) Lámhleabhar na Mairnéalach (5) Fógraí do Mhairnéalaigh, mar

is cuí, a eisíonn an t-Údarásáitiúil Calafoirt

(6) Almanag Mairnéalach(7) Táblaí Loingseoireachta (8) Liostaí de Chomharthaí Raidió (9) Liostaí Soilse(10) Treoracha Seoltóireachta(11) Táblaí Taoide(12) Atlais de Shruthanna Taoide(13) Treoirlínte Feidhmiúcháin agus

Cothabhála i gcóir cabhrachaloingseoireachta á iompar agan long.

1.4 Reachtaíochtinfheidhmithe d’árthaíáineasa níos mó ná 15glantonnáiste cláraithe(TGC)

1.4.1 Árthaí áineasa a chlárú

Reachtaíocht Infheidhmithe:■ An tAcht Loingis Thráchtála 1955,

mar a leasaíodh.

"Acht chun foráil a dhéanamh docharachtair náisiúnta, úinéireachtagus clárú longa Éireannacha, chunlonga dá leithéid a mhorgáistiú, adhíol, a aistriú agus a dtonnáiste athomhas."

Tugann clárú náisiúntacht doshoitheach, agus cuireann séisteach í faoi réir dhlínse na brataí an-eitlíonn sí. Mar sin, srianann dlí nahÉireann árthach faoi bhratachÉireannach, cé gur féidir léi a bheithag taisteal go domhanda. Bunaíonnpáipéir cláraithe an árthaigh a bonafides i modh an-chosúil leis an tslí adhéanann pas náisiúnta do dhuineaonair. Is féidir le clárú dlínse coiriúila bhunú má tharlaíonn eachtra nótimpiste in uiscí idirnáisiúnta.

Buntáiste mór de chlárú ná Teidealdon árthach a bhunú, .i. cé leis í. Tásé seo riachtanach chun an bád athógáil thar sáile. Bíonn gnéairgeadais chomh maith le clárú – níthabharfaidh institiúidí iasachtamorgáiste mara ach amháin arárthaí cláraithe, agus déantartaifeadadh de mhorgáistí ar árthaímar sin uilligh.

Ní dhéanann an tAcht 1955idirdhealú idir árthaí áineasa nótráchtála – meastar iad ar fad inalonga (ach amháin má thiomáinteariad le maidí) maidir le clárú.Sainmhíníonn an tAcht na daoinesiúd ar féidir leo bád a chlárú faoibhratach na hÉireann mar seo aleanas:■ Saoránaigh Éireannacha nó

saoránaigh ó Bhallstáit eile denAE

■ Comhlachtaí Corparáideacha ónAE nó ó Éirinn, lonnaithe laistighden AE

■ An Rialtas nó Airí an Rialtais.

1


26

Rea

chta

íoch

t Faoi alt 18(1) d’Acht 1955,ceanglaítear go gcláraítear gach longa bhfuil úinéireacht iomlán agsaoránach Éireannach nó agcomhlacht corparáideach Éireannachaici faoin Acht, mura bhfuil an longdíolmhaithe faoi alt 18(2). Áirítear arna longa díolmhaithe iad siúd atá faoi15 glantonna agus iad agloingseoireacht ar aibhneacha,canálacha, locha nó ar chóstaí nahÉireann, na Breataine Móire,Oileáin Mhuir nIocht agus OileánMhanann. Tá longa a bhfuilúinéireacht acu ag saoránachÉireannach nach bhfuil cónaí orthugo hiondúil sa Stát díolmhaithefreisin. Faoin Acht, áfach, caithfidhárthaí áineasa atá níos mó ná 15TGC gur le saoránaigh Éireannachanó le comhlacht corparáideachÉireannach iad, a bheith cláraithe deréir téarmaí an Achta.

Má bhíonn árthaí áineasa agloingseoireacht thar lear lasmuigh dena huiscí thuasluaite, agus más lesaoránach Éireannach a bhfuil cónaíair/uirthi sa Stát go hiondúil iad, bachóir go mbeidís cláraithe ar an gclárnáisiúnta. Go ginearálta, má tá cónaíar dhuine in Éirinn go hiondúil, bachóir don duine sin a chinntiú gobhfuil a luamh cláraithe ar an gclárnáisiúnta agus é ag feidhmiú tharlear le go gcomhlíonfaidh sé nariachtanais reachtúla náisiúnta dochlárú long.

Mar threoir ghinearálta, is cosúil gombíonn a lán bád níos mó ná 12méadar (timpeall 40 tr) ar fadcomhionann le figiúr tonnáiste 15TGC. Má theastaíonn comhairle óúinéir ar an gcosúlacht go gcáileodha árthach i gcomhair cláraithe, isféidir leis an Oifig Loingis Thráchtáladen RMÉ comhairle a thabhairt dó/di.Mar a imlínítear thuas, níl aonriachtanas reatha ann go gcláraítearárthach atá níos lú ná 15 TGC nóárthaí a bhfuil úinéireacht acu agsaoránach Éireannach nach bhfuilcónaí orthu sa Stát de ghnáth. Tá séde theidil ag na árthaí seo a bheithcláraithe, áfach, má theastaíonn óúinéir a leithéid a dhéanamh, chunna sochair tairgthe faoin Acht a fháil.

Tá tuilleadh eolais ar ghnáthaimhchláraithe, suirbhéireacht agustomhas san áireamh, ar fáil ón OifigLoingis Thráchtála (OLT) den RMÉnó ó na Coimisinéirí Ioncaim. Isféidir dul i dteagmháil leis an OLT ag(01) 678 3480 nó ag [email protected].

1.4.2 Forbairtí cláraithe amachanseo – An tAcht LoingisCheannaíochta (Clárú Long)2014 Achtaíodh an tAcht LoingisCheannaíochta (Clárú Long) 2014(Uimh. 43 de 2014) i mí na Nollag2014. Seachas alt 69, níor cuireadhtús leis an Acht go fóill. Is épríomhfheidhm an Achta ionad anAchta Loingis Thráchtála 1955, arna

1



27

Reach

taíoch

tleasú, a thógáil agus é a atánuashonrú, agus chun córascuimsitheach nua-aimseartha dochlárú long a bhunú agus a rialú abheidh níos éifeachtúla, níos éascale húsáid agus níos éasca le teachtair d’úinéirí long. Áirítear na gnéitheseo a leanas i measc na n-athruitheagus na bhfeabhsaithe a thabharfaristeach faoin Acht:■ Clár Long na hÉireann nua atá

láraithe, leictreonach agusinrochtana ina bhfuil Codannadifriúla don chlárú de chineálachadifriúla long agus d’fheidhmeannadifriúla cláraithe;

■ Leathnú de chlárú éigeantach longle catagóirí long breise, lena n-áirítear báid iascaireachta níos lúná 15 méadar ar fad ar an iomlán,árthaí uisce pearsanta ar nósscairdscíonna, árthaí beaga dechumhacht gasta agus roinnt báidbheaga slatiascaireachta tráchtála,faoi réir roinnt díolmhaithe,ceanglaítear go gclárófar longa afheidhmíonn in Éirinn ar an gClárnó go mbeadh clárú reatha bailíacu a bhronnann náisiúntacht óthír eile;

■ Catagóirí nua cláraithe, lena n-áirítear clárú cuairteora d’árthaíáirithe áineasa atá ag teacht arcuairt go hÉirinn ar feadh tréimhsígearra níos lú ná 3 mhí nuair nachbhfuil na árthaí sin cláraithe i dtíreile;

■ Tús d’athnuachan cláraithe longagus áis chun clárú long a dhiúltúnó longa a bhaint ón gClár.

Caithfear clárú long a athnuachansuas le 5 bliana tar éis an chéadchláraithe agus ar eatraimh desuas le 10 mbliana ina dhiaidh sin;

■ Córas feabhsaithe forfheidhmitheagus pionóis.

Leagfar amach sna Rialacháin faoinAcht na sonraí de struchtúr an Chláirnua agus na riachtanais difriúlacláraithe do gach Cuid den Chlár.Beidh riachtanais agus coinníollachaéagsúla cláraithe ann do gach Cuidden Chlár nua ag brath ar chineál,méid, úsáid srl. an árthaigh lenambaineann, le riachtanais nach bhfuilchomh trom céanna ar shoithíáineasa neamhthráchtála níos lú.Beartaítear go bhfreastalófar freisinar an gclárú toilteanach d’fhormhórna gcineálacha árthaí áineasa eileatá níos lú ná 24 méadar ar fad másmian leis an úinéir a leithéidd’árthach a chlárú sa Chuid denChlár d’árthaí uisce pearsanta agusárthaí beaga de chumhacht gasta.

Ní thiocfaidh an córas nua do chlárúlong i bhfeidhm go dtí go ndéantar narialacháin riachtanacha faoin Acht2014 agus go dtí go mbunófar ClárLong na hÉireann agus córascláraithe nua faoi thionscadal TF arleith. Go dtí go mbunófar Clár Longna hÉireann nua, leanfaidh nasocruithe reatha faoin Acht 1955 dochlárú long ag oifigigh nagCoimisinéirí Ioncaim ar aghaidh.

1


28

Rea

chta

íoch

t 1.5 Reachtaíochtinfheidhmithe d’árthaíáineasa de 13.7 méadar arfhad nó níos mó

1.5.1 Trealamh Tarrthála agusSábháilteachta

Reachtaíocht Infheidhmithe:■ Rialacha um Gléasanna Tarrthála

ar Loingis Cheannaíochta.

Cuimsíonn gléasanna tarrthála nithede threalamh tarrthála ar nósseaicéid tarrthála, rafta tarrthála,bladhmanna, baoithe tarrthála,EPIRB, srl.

Bíonn Rialacha éagsúla i gcóirárthaí déanta roimh agus i ndiaidh1986, mar a leanas:■ Rialacha Loingis Cheannaíochta

(Gléasanna Tarrthála) 1983 (I.R.Uimh. 302 de 1983). Baineannsiad seo le hárthaí a rinneadhroimh 1 Iúil 1986.

■ Rialacha Loingis Cheannaíochta(Gléasanna Tarrthála) 1993 (I.R.Uimh. 380 de 1993). Baineannsiad seo le hárthaí a rinneadh arnó tar éis 1 Iúil 1986.

■ Rialacha Loingis Cheannaíochta(Gléasanna Tarrthála) 1983(Leasú) Rialacha 1993 (I.R. Uimh.381 de 1993).

■ Rialacha Loingis Cheannaíochta(Gléasanna Tarrthála) 1983(Leasú) (Uimh. 2) 1993 (I.R.Uimh. 382 de 1993).

Rangaítear árthaí áineasa le fad de13.7 m nó níos mó faoi shoithí GrádXII, faoi na Rialacha seo. Leagtaramach na gléasanna tarrthálainfheidhmithe do shoithí Grád XIIfaoi na Rialacha seo i dTábla B.Braitheann na ceanglais ar fad aguslimistéir fheidhmiúla an árthaigh.

1


29

Reach

taíoch

t

Trealamh Tarrthála Árthaí Áineasa(1)*

13.7 – 21.3méadar ar

fhad.Feidhmiúcháin

Árthaí Áineasa(2)+

13.7 – 21.3méadar ar fhad.Muirghabhála(tar éis 1986).

Baoithe

Baoi do gach beirt ar bord (Íosmhéid de 2) ✓

Baoi amháin feistithe le comhartha deataighagus soilse uathoibríoch

✓

Baoi amháin feistithe le líne snámhach (18 m) ✓ ✓

2 Baoi, ceann amháin feistithe le comharthadeataigh/soilse

✓

Seaicéad Tarrthála

Seaicéad Tarrthála do gach duine ar bord ✓

Seaicéad Tarrthála do gach duine ar bord lesolas feistithe air

✓

Piriteicnicí

Sé bladhm paraisiútach nó roicéidcomharthaíochta an réalta dearg

✓ ✓

Árthach Uiscedhíonach do na Bladhmanna ✓ ✓

Tábla Comhartha Tarrthála ✓ ✓

Rafta Tarrthála le hacmhainn iompair dogach duine ar bord.

✓

Treoirlínte Lainseála/Póstaeir do raftatarrthála léirithe

✓

Lámhleabhar Oiliúna don trealamhsábháilteachta ar bord.

✓

Treoirlínte Cothabhála don trealamhsábháilteachta

✓

1Tábla B: Báid Grád XII – Trealamh Tarrthála Sainordaitheacha


30

Rea

chta

íoch

t 1.5.1.1 Árthaí áineasa Grád XIIdéanta ar nó tar éis 1 Iúil 1986agus de 13.7 méadar agus níosmó ach níos lú ná 21.3 méadar arfad

Tá na hárthaí seo clúdaithe faoi naRialacha Loingis Cheannaíochta(Gléasanna Tarrthála) 1993 – I.R.Uimh. 380 de 1993.

Tá ceantair chósta roinnte marlimistéir de “Uiscí séimhe”, “Uiscíséimhe i bpáirt”, agus “ ChunFarraige”. Tá na ceantair áirithesainmhínithe i bhFógra Maraeisithe ag an RMÉ, agus tá siadfaoi réir athbhreithnithe tréimhsiúil.Ó 2017, is iad Uimh. 10 de 2003agus Uimh. 24 de 2004 na FógraíMara ábhartha. Tá siad seo ar fáilag www.dttas.ie.

Cuimsíonn árthaí sa raon tomhaisseo dhá chatagóir bunaithe ar anlimistéar feidhmíochta agus an t-amden bhliain. Baineann gléasratarrthála difriúla leis an dáchatagóir, mar seo a leanas:

Catagóir (1)* Árthaí atá:■ Fostaithe in aistir nach dtéann

amach ar an bhfarraige, nó■ Nach dtéann amach ar an

bhfarraige ach amháin óAibreán go Deireadh Fómhairsan áireamh, ar aistir gan abheith riamh níos mó ná trímhíle ón gcósta.

Ní chosúil go dtéann árthaí sachatagóir seo amach ar anbhfarraige, agus feidhmeoidh siad igcónaí ar uiscí séimhe nó séimh ibpáirt. Má théann, is idir Aibreáinagus Deireadh Fómhair a théannsiad amach chun farraige, aguscaithfidh siad fanacht laistigh dethrí mhíle ón gcósta.

Catagóir (2)+ Árthaí atá fostaithein:■ Aistear farraige, agus é níos mó

ná trí mhíle ón gcósta i rith anaistir, nó

■ Aistear farraige le linn na míonnaó Shamhain go Márta, sanáireamh.

1.5.1.2 Árthaí áineasa Grád XIIdéanta ar nó tar éis 1 Iúil 1986 de21.3 méadar ar fad agus níos mó

Tá na hárthaí seo clúdaithe faoi naRialacha Loingis Cheannaíochta(Gléasanna Tarrthála) 1993 – I.R.Uimh. 380 de 1993).

Is cuma an limistéar feidhmefarraige, caithfidh árthaí atá 21.3méadar ar fad nó níos mó trealamhtarrthála a bhreith leo mar atáleagtha amach i dTábla C seo aleanas:

1


http://www.dttas.ie

31

Reach

taíoch

t

Trealamh Tarrthála Árthaí Áineasa 21.3 – 25.9méadar ar

fhad.Feidhmiúcháin

Srianta.

ÁrthaíÁineasa de25.9 méadar

ar fad nó níosmó

Baoithe

Baoi do gach beirt ar bord (Íosmhéid de 2) ✓

Baoi amháin feistithe le comharthadeataigh agus soilse uathoibríoch

✓

Baoi amháin feistithe le líne snámhach(18 m) ✓ ✓

2 Baoi, ceann amháin feistithe lecomhartha deataigh/soilse ✓

Seaicéad Tarrthála

Seaicéad Tarrthála do gach duine ar bord ✓

Seaicéad Tarrthála do gach duine ar bord lesolas feistithe air

✓

Piriteicnicí

Sé bladhm paraisiútach nó roicéidcomharthaíochta an réalta dearg

✓ ✓

Árthach Uiscedhíonach do na Bladhmanna ✓ ✓

Tábla Comhartha Tarrthála ✓ ✓

Rafta Tarrthála le hacmhainn iompair dogach duine ar bord.

✓ ✓

Treoirlínte Lainseála/Póstaeir do rafta ✓ ✓

Lámhleabhar Oiliúna don trealamhsábháilteachta ar bord.

✓ ✓

Treoirlínte Cothabhála don trealamhsábháilteachta

✓ ✓

Gléas chun líne a chaitheamh ✓ ✓

Bád Tarrthála agus trealamh lainseáladó

✓

1Tábla C: Báid Grád XII – Trealamh Tarrthála Sainordaitheacha


32

Rea

chta

íoch

t 1.5.1.3 Árthaí áineasa Grád XIIdéanta roimh 1 Iúil 1986

Tá na riachtanais trealaimhsábháilteachta cosúil leo siúd aleagadh amach in Ailt 1.5.1.1 agus 1.5.1.2. Is féidir sonraí áirithe a fháilón RMÉ nó trí na Rialacha LoingisCheannaíochta (GléasannaTarrthála) 1983 (I.R. Uimh. 302 de1983).

1.5.1.4 Árthaí áineasa níos lú ná13.7 méadar ar fad

Níl aon riachtanais reachtúla doghléas tarrthála ar árthaí áineasaníos lú ná 13.7 méadar ar fad, achamháin na Rialacháin um ÁrthaíPléisiúir (Gléasra SnámhaPearsanta agus Feidhmiú)(Sábháilteacht) 2005 (I.R.Uimh. 921de 2005), arna leasú. Moltar goláidir, áfach, go n-iompraíonn árthaídá leithéid caighdeán íosta dethrealamh tarrthála agus tugtartreoracha ar seo i gCuid B denChód.

1.5.2 Trealamh do ChomhracDóiteáin

Reachtaíocht Infheidhmithe:■ Rialacha um Chomhrac Dóiteáin

Loingis Cheannaíochta

Tagraíonn an téarma “GléasannaDóiteáin” do threalamh comhraicdóiteáin cosúil le múchtóirí dóiteáin,blaincéid dóiteáin, píobáin aguscaidéil dóiteáin, srl.

Cé go bhfuil Rialacha éagsúla ann ad'fhéadfadh a bheith i gceist lehárthaí áineasa ag brath ar an dátatógála, forchuireann na Rialachariachtanais chosúla orthu.

Reachtaíocht Ábhartha:- Baineann na Rialacha Loingis

Cheannaíochta (GléasannaDóiteáin) 1967 (I.R. Uimh. 101 de1967) le hárthaí a tógadh roimh 25Bealtaine 1980

- Baineann na Rialacha LoingisCheannaíochta (GléasannaDóiteáin) (Longa iar-1980) 1983(I.R. Uimh 303 de 1983) le hárthaía tógadh idir 25 Bealtaine 1980agus 1 Meán Fómhair 1984

- Rialacha Loingis Cheannaíochta(Gléasanna Dóiteáin) (Longa iar-1980) (Leasú) 1985 (I.R. Uimh.278 de 1985) le hárthaí a tógadhar nó tar éis 1 Meán Fómhair 1984

- Rialacha Loingis Cheannaíochta(Um chosaint in aghaidh dóiteáin)1985 (I.R. Uimh. 279 de 1985) lehárthaí a tógadh ar nó tar éis 1Meán Fómhair 1984.

1


33

Reach

taíoch

t1

Cineál Trealaimh Báid 13.7 – 15méadarar fad

Báid 15 – níoslú ná 21.34méadar arfad agusníos lú ná150 tonna

Báid de21.34méadarar fadnó níosmó

Múchtóirí Dóiteáin

2 múchtóir dóiteáin nó buicéid dóiteáin(le láinnéar ar cheann acu)

✓ ✓

3 múchtóir dóiteáin nó buicéid dóiteáin(le láinnéar ar cheann acu)

✓

2 múchtóir dóiteáin feiliúnach le n-úsáidar thinte ola, do bháid ar a bhfuil innilldócháin inmheánacha

✓ ✓ ✓

Caidéil/Píobáin Dóiteáin

Caidéal dóiteáin láimh (lámh-oibrithe) ✓ ✓

Caidéal dóiteáin do shú farraige ✓ ✓ ✓

Píobán dóiteáin ✓ ✓

Soc píobáin dóiteáin (trastomhas íostade 6 mm) le sprae scairde agus uisce

✓ ✓

Píobán dóiteáin cumhacht-tiomáinte ✓*

Príomhlíne uisce agus hiodrant dóiteáin ✓

2 píobán dóiteáin ✓

Soc sprae píobáin dóiteáin do spásannainnealra ✓

Tua fhir dóiteáin ✓

1.5.2.1 Árthaí áineasa de 13.7 méadar nó níos mó ar fadFéach Tábla D thíos.

Tábla D: Trealamh Sainordaitheach do Chomhrac Dóiteáin

*Is féidir píobán dóiteáin cumhacht-tiomáinte a thiomáint ón bpríomhinneall.Má úsáidtear an rogha seo, áfach, ní mór an dara caidéal dóiteáin láimhe asholáthar freisin, lasmuigh de na spásanna innealra. Ní mór go mbeadh ancaidéal láimh breise in ann scaird uisce 6 méadar a sholáthar trí shoc 10 mm.


34

Rea

chta

íoch

t 1.5.2.2 Árthaí áineasa níos lú ná13.7 méadar ar fadNíl riachtanas reachtúil ar bith annfaoi láthair do ghléasanna dóiteáind’árthaí áineasa níos lú ná 13.7méadar ar fad. Ach moltar gur cheartdo shoithí dá leithéid méid áirithe ar alaghad de ghléasanna dóiteáin aiompar agus tugtar treoir maidir leisseo i gCuid B den Chód seo.

1.6 Uiscebhealaí Intíre agusCórais ChanálaIs éard atá sna huiscebhealaí intírená na codanna inseolta de nahaibhneacha níos mó, gréasán de nacanálacha agus lochanna. Goginearálta ní bhíonn na coinníollachasna huiscebhealaí intíre chomh crualeis na coinníollacha a bhíonn snaréigiúin chósta. Chun críocha anChóid seo, tagraíonn uiscebhealaíintíre d’uiscí gan taoide agus/nód’fhionnuisce. Tá roinnt údaráséagsúil le ról in uiscebhealaí intíreinseolta sa Stát a bhainistiú. Tá níosmó sonraí ar na húdaráis seo igCaibidil 3.

In Éirinn, tá Uiscebhealaí Éireannfreagrach as Uiscebhealach naSionainne, an Chanáil Mhór, anChanáil Ríoga, Uiscebhealach anBhearbha agus Uiscebhealach naSionainne-na hÉirne. DéanannIontaobhaithe Loingseoireachta naCoiribe bainistíocht ar an gCoirib.Tagann codanna d'uiscebhealaí eilefaoi dhlínse an Údaráis Cuainábhartha agus níl aon údarásloingseoireachta per se ag cinn eile(m.sh. an tSláine) ach d’fheadfaidís

teacht faoi réir fodhlíthe údaráisáitiúil. Tá tuilleidh faisnéise ar fáil inAguisín 3 maidir le baoitheáil agusscéimeanna marcála ar roinntuiscebhéalaí intíre.

1.6.1 Achtanna Uiscebhealachna Sionainne agus FodhlítheCoibhneasacha Reachtaíocht ábhartha do chóras naSionainne:■ Achtanna Uiscebhealach na

Sionainne 1990 agus 2005■ Fodhlíthe Uiscebhealach na

Sionainne (Tógáil Árthaí) 1992(I.R. Uimh. 79 de 1992)

■ Fodhlithe Uiscebhealach naSionainne 1992 (I.R. Uimh. 80 de1992), arna leasú.

Baineann an reachtaíocht thuas lehaon árthach áineasa atá bunaithe aruiscebhealach na Sionainne,lochanna agus craobh-aibhneachasan áireamh.

Tagraíonn I.R. Uimh. 79 de 1992, gosonrach do riachtanais tógála árthaí,trealamh sábháilteachta nach mór aiompar, suiteálacha innill, suiteáilGáis Pheitriliam Leachtaigh aguscócaireán. Sainmhíníonn I.R. Uimh.80 de 1992, oifigigh údaraithe agus agcumhachtaí, teorainneacha luais,dréachtaí uasta, rialachaloingseoireachta, leibhéil chriú, úsáidáiseanna agus rití cladaigh.

Caithfear gach árthach afheidhmíonn ar Uiscebhealach naSionainne clárú le hUiscebhealaíÉireann mar a leagtar síos i

1


35

Reach

taíoch

t1

bhFodhlíthe 5 agus 6 d’FhodhlítheUiscebhealach na Sionainne 1992(I.R. Uimh. 80 de 1992).

Sainmhínítear "árthach" mar árthachnach bhfuil cosúil leo seo a leanas:■ bád oscailte nó leastar gan bhord■ canú, scif, céaslaire■ bád rámhaíochta■ bád atá ceaptha á thiomáint go

príomha le maidí rámha nó seol■ bád nach bhfuil á thiomáint ag

inneall níos mó ná 15 each-chumhacht.

Leasaíodh na fodhlithe i 1994 chuncosc a chur ar dhoirteadh séarachaisó shoitheach ar bith isteach sanuiscebhealach.

1.6.2 Loingseoireacht ar antSionainnAithníonn Fodhlíthe Uiscebhealachna Sionainne (I.R. Uimh. 80 de 1992)na rialacha atá le leanúint ag árthachatá ag loingseoireacht aruiscebhealaí na Sionainne.

Cé go bhfuil an t-ábhar cosúil leCOLREGS, tá roinnt sainrialachabreise i gceist freisin.■ Níl cead ag árthaí a bheith ar

comhuisce le nó teacht suas arshoithí ar bith ar aon chuid denuiscebhealach atá níos lú ná 13méadar ar leithead.

■ Tabharfaidh árthaí atá agloingseoireacht leis an sruth túsáite d’árthaí atá ag loingseoireachtin aghaidh an tsrutha, agus iad agdul faoi dhroichead.

■ Ba cheart go mbeadh báid á

gcoinneáil ag taobh an deasbhoirdden chuisle inseolta ag dul óchaladh go caladh.

■ Ní mór d’árthach atá ag dul inaghaidh an tsrutha cead slí athabhairt d’árthaí atá ag dul leis ansruth.

■ Ní mór cloí leis na teorainneachaluais atá leagtha síos snaFodhlithe.

■ Nuair a théann árthach isteach inUiscebhealach na Sionainne, is agdul ó Thuaidh atá na Baoithe.

Tá péint Dhearg ar Bhaoithe,Rabhcháin agus Phaidhligh arthaobh an Chlébhoird, agus tá péintGhlas orthu ar thaobh anDeasbhoird nuair atá tú ag dul inaghaidh an tsrutha. Níl marcannaloingseoireachta faoi shoilse ar anSionainn.

Ar Uiscebhealach na Sionainne – nahÉirne soir ó Loch an Scoir, tagannathrú ar an gcóras marcála go córasde mharcanna dearga le splancachabána áit a léiríonn an splanc bhán antaobh sábháilte. Úsáidtearbaoitheáil chliathánach dhearg agusghlas ar chóras na Coiribe atá maran gcéanna le córas na Sionainne.

1.6.3 Loingseoireacht ar angCóras ChanálaTá loingseoireacht ar an gCanáilRíoga agus ar an gCanáil Mhór árialú ag Fodhlíthe achtaithe faoiAcht na gCanálacha 1986 agus2005. Téigh i dteagmháil lehUiscebhealaí Éireann le haghaidhtuilleadh eolais ar na fodhlíthe seo.


36

1.6.4 Loingseoireacht arChóras na CoiribeTá Iontaobhaithe LoingseoireachtaLoch Coirib freagrach as cothabháilna n-áiseanna loingseoireachta,roinnt céanna ar chóras na Coiribe,córas canála Eglinton agus nasiúlbhealaigh, cosáin tarraingthe,geataí loic agus ballaí teoranngaolmhara.

1.7 An tAcht umShábháilteacht Mhuirí 2005(Uimh. 11 de 2005), arnaleasú Ceann de phríomhfheidhmeanna anAchta ná an dlí in aghaidh nahúsáide míchuí d’árthaí áiritheáineasa a neartú, iompar meargántai bhfeidhmiú árthaí nó ar bord árthaía eisreachtú, agus dea-chleachtas ibhfeidhmiú árthaí i gcoitinne a churchun cinn. Nuashonraíonn an tAchtrialachán sábháilteachta agdéanamh forálacha do bháidphaisinéara, árthaí iascaireachtaagus pléisiúir, agus nuashonraíonnsé forálacha pionóis agus eiled’Achtanna gaolmhara áirithe.

Is iad seo a leanaspríomhfhorálacha an Achta a bhfuiltionchar acu ar árthaí áineasa:

Cuid 2 Árthaí uisce pearsantaagus Árthaí ÁineasaSeo a leanas príomhfhorálacha naCoda seo:■ Cumhachtaí soiléire a thabhairt

d’údaráis áitiúla, UiscebhealaíÉireann, chomhlachtaí cuain,

Iarnród Éireann agus, maidir leisna sé ionad cuain iascaigh, donAire Talmhaíochta, Bia agusMara, chun fodhlíthe a dhéanamhchun úsáid scairdscíonna agusárthaí áineasa eile de chumhachtgasta a rialú agus a smachtú.

■ Ceapachán ag údaráis áitiúla,Uiscebhealaí Éireann,comhlachtaí cuain, IarnródÉireann agus, maidir leis na séionad cuain iascaigh, an tAireTalmhaíochta, Bia agus Mara, dedhaoine údaraithe chun forálachaan Achta a fhorfheidhmiú. Tá róllárnach ag na Gardaí Síochána ibhforfheidhmiú freisin.

■ Gabháil, coimeád agusforghéilleadh árthaí a bhípáirteach i gcionta dáiríre agusdícháiliú ciontóirí dáiríre ónárthach atá i gceist a oibriú, armhaithe le sábháilteacht phoiblíagus cosaint oidhreachta.

■ Ar chiontú go hachomair,fíneálacha suas le €2,000 as nafodhlíthe a shárú.

Tá naisc do shuímh ghréasáinaonair gach limistéar údaráis áitiúilar fáil ar shuíomh gréasáin naGníomhaireachta BainistíochtaRialtais Áitiúil –www.lgcsb.ie/en/irish-local-government. Moltar go seiceálfar leisan údarás áitiúil ábhartha i gcomhaireolais ar na fodhlíthe trá abhféadfadh feidhm a bheith acu sachontae sin.

Rea

chta

íoch

t1


http://www.lgcsb.ie/en/irish-local-government

37

Reach

taíoch

t1

Cuid 3 Toirmisc a bhaineann leÁrthaí – Cóid Chleachtais donFheidhmiú Slán d’ÁrthaíDíríonn príomhfhorálacha na Codaseo ar:■ toirmeasc ar úsáid árthaí "neamh-

inseolta" in nó ar aon uiscí■ toirmeasc ar loingseoireacht nó

feidhmiú míchúramach nócontúirteach árthaí

■ toirmisc ar fheidhmiú árthaigh faoithionchar an alcóil nó drugaí nóaon mheascán de dhrugaí nó dedhrugaí agus alcól

■ gníomhartha mar thoradh armheisce, iompar suaiteach, srl.,de dhaoine ar bord árthaigh

■ toirmeasc ar shoithigh nósábháilteacht daoine ar bord achur i gcontúirt a chiallóidh, arciontú achomair, fíneáil nach mó

ná €5,000 nó príosúnacht arfeadh téarma nach mó ná 6 mhí,nó an dá rud, nó ar ciontú ardíotáil fíneáil nach mó ná€100,000 nó príosúnacht ar feadhtéarma nach mó ná 2 bhliain nóan dá rud

■ ullmhú agus foilsiú CódCleachtais chun feidhmiú ceartagus slán árthaí a chur chun cinn.


38

Cuid 4 RialacháinSábháilteachta – BáidPhaisinéirí, Árthaí Iascaigh agusÁrthaí Pléisiúir■ Nuashonraíonn agus athluann

príomhfhorálacha na Coda seo,arna leasú, forálacha déanta-rialacháin Aireachta ó 1992 maidirle báid phaisinéirí, árthaí iascaighagus árthaí áineasa.

Cuid 5 Leasú ar AchtacháinÁiritheNuashonraíonn an Chuid seo naforálacha cionta, forfheidhmitheagus pionóis i roinnt Achtannagaolmhara, na cinn a bhaineann lefógraí íocaíochta seasta (“fíneálachaar an láthair”) san áireamh.

Cuid 6 Forálacha a bhaineann leisan urthrá agus le ceadúnaisurthrá agus dobharshaothraitheLeasaíonn Cuid 6 roinnt forálachasna hAchtanna Urthrá.

1.8 Reachtaíocht eileDíríonn an Cód Chleachtais seo gopríomha ar úsáid d’árthaí áineasa inuiscí na hÉireann. Cuirtear igcuimhne d’úinéirí agus d’oibreoiríárthaí áineasa, áfach, go bhféadfaígo mbainfidh ceanglais reachtachaeile faoi reachtaíocht ábhartha eilear nós na nAchtanna LoingisCheannaíochta, na nAchtanna umThruailliú na Farraige, agus anAchta um Shábháilteacht, Sláinteagus Leas ag an Obair 2005 (Uimh.

10 de 2005) i gcás go bhfeidhmítearna hárthaí sin ar bhonn tráchtála.

Mar shampla, i gcás go mbíonn gaolfostóra/fostaithe ag baint le húsáidárthaí áineasa nó i gcás gombaineann úsáid d’árthaí dá leithéidgo díreach le fiontar duineféinfhostaithe, forchuirteardleachtanna faoin Acht umShábháilteacht, Sláinte agus Leasag an Obair 2005. Tá tuilleadheolais ar an Acht 2005 ar fáil ónÚdarás Sláinte agus Sábháilteachtaag www.hsa.ie nó Íosghlao 1890289 389 (idir 9r.n. agus 12:30i.n.,Luan go hAoine).

Rea

chta

íoch

t1


http://www.hsa.ie

39

Cuid BTreoirlínte Molta don Fheidhmiú

Slán d’Árthaí Áineasa


Réamhrá agus FeidhmiúChuid BTugann Cuid B den Chód treoirmaidir leis an bhfeidhmiú slánd’árthaí áineasa. Tugann sécomhairle ar an gcleachtasfeidhmithe slán is fearr dochineálacha éagsúla árthaí áineasa,agus tá breis eolais le fáil i sraithAguisíní.

Tá moltaí in áit riachtanais reachtúlale fáil i gCuid B.

Tabhair faoi deara: Chun críocha Chuid B, glactar lehárthaí seoltóireachta mar árthaí athiomáintear go príomha le cumhachtna gaoithe. Clúdaítear gach cineálbád lae leis seo, cúrsóirí cladaighagus amach ón gcósta, beag beannar mhéid, agus áirítear báidiomaíocha agus neamhiomaíocha.

Pléitear báidíní seoil i gCaibidil 4 margheall ar a n-úsáid, dearadh agustógáil shonrach.

Cuid shuntasach de mhargadh na n-árthaí áineasa iad mótarbháid. Chuncríche an Chóid seo, meastar gurárthaí atá iontu atá á dtiomáint gopríomha trí mhodh d’inneall dócháininmheánaigh, beag beann ar mhéidan árthaigh, lena n-áirítear peitreal,díosal, mótarbháid le hinnillinmheánaigh nó chrochta, ach níáirítear árthaí uisce pearsanta(scairdscíonna) a chlúdaítear igCaibidil 5.

Rangaítear báid seoil atá faoichumhacht mar bháid mhótair, agusis amhlaidh mar atá do bháid lochaatá feistithe le hinnill lasmuigh denbhád.

40

partB_ch2_5_irish_Layout 1 18/10/2017 12:11 Page 40

41

Caibidil 2Bád Seoil agus BádMótair – Oibriú Cósta


42

2.1 OiliúintMoltar go bhfaigheann daoine abhíonn ag glacadh páirte ingníomhaíochtaí le báid seoil agusbáid mhótair oiliúint fheiliúnach. Tároinnt scéimeanna oiliúna aguscúrsaí ceadaithe ar fáil agus is féidirfaisnéis a fháil go díreach ó nasoláthraithe cúrsa (féach ar Aguisín9 le tuilleadh sonraí a fháil faoi nasoláthraithe de chúrsaí).

2.2 Pleanáil d’AistearTá gá le pleanáil éigin do gachaistear is cuma cén aidhm, cén fad,nó cén achar atá i gceist. ÉilíonnSOLAS V (féach Fógra Mara Uimh.9 de 2003) go ndéanann gachúsáideoir d’árthaí áineasa a théannchun farraige machnamh ar na rudaí

seo a leanas:■ Réamhaisnéis na haimsire (féach

ar Aguisín 6)■ Eolas faoin taoide■ Cumas an bháid agus an chriú

atá ar bord■ Bealach pleanáilte ag baint

úsáide as cairteacha agus eolaspíolótaíochta mar is gá.

Freisin, tá sé tábhachtach a bheithcinnte i gcónaí go bhfuil a fhios agduine ainmnithe atá i dtír faoinaistear atá beartaithe, faoi nahamanna fágála agus fillidh, agusgo mbíodh gnáthamh i bhfeidhmchun rabhadh a thabhairt más gá.Féach Aguisín 8 le haghaidh samplade theimpléid chun turas/aistear aphleanáil.

Bád

Seo

il ag

us

Bád

Mó

tair

– O

ibri

ú C

óst

a2


43

2.3 Faisnéisiú agus SeiceáilSábháilteachta roimhimeacht■ Bíodh eolas agat ar réamhaisnéis

na haimsire don cheantar.■ Nuair a bhíonn an t-inneall á

sheiceáil ba cheart na leibhéil ola,an fuarthán agus na cúltacaíbreosla a chur san áireamhfreisin.

■ Sula dtosaíonn aistear farraige arbith ba cheart don chaptaen achinntiú go dtuigeann gach duineatá ar bord na gnáthaimhéigeandála seo a leanas:o Stuáil agus úsáid trealaimh

shábháilteachta phearsanta,cosúil le GSP/seaicéid tarrthála,éadaí do dhrochaimsir, baoithetarrthála agus gléasannacomhraic dóiteáin

o Áis chabhrach is ea plean simplíden bhád ag léiriú suímh antrealaimh sábháilteachta uileagus é a chrochadh in áitfheiceálach

o Ba cheart an duine ainmnitheatá i gceannas ar gharchabhaira chur in aithne do gach duinear bord

o Suíomh agus úsáid dethrealamh loingseoireachta.

Chomh maith leis na rudaíthuasluaite, ba cheart don chaptaencruinniú faisnéise níos mine a bheithaige/aice le duine amháin eile ar alaghad a bheidh ag dul ar an aistearmaidir leis na nithe seo a leanas:

■ Suíomh na raftaí tarrthála agus anmodh chun iad a chur ar snámh

■ Gnáthaimh chun daoine atharrtháil ón uisce (féach arChaibidil 11)

■ Suíomh agus úsáid an trealaimhchomhraic dóiteáin

■ Gnáthaimh agus feidhmiú antrealaimh cumarsáide

■ Suíomh na lasc loingseoireachtaagus solais

■ An modh chun an príomh-inneall athosú, a stopadh agus a rialú

■ An modh loingseoireachta le dulchuig áit fheiliúnach ar mhaithe lesábháilteacht.

Glactar le cártaí sábháilteachta marmhodh leis an bhfaisnéis thuas asholáthar.

2.4 Trealamh sábháilteachtamoltaAr bháid seoil agus mótarbháid níoslú ná 13.7 méadar ar fad, ba cheartdon trealamh sábháilteachta abhíonn á iompar feidhm agusceantar oibrithe an bháid a léiriú.

Chun críche an Chóid seo,rangaítear báid seoil agusmótarbháid i sé chatagóir, agus asna catagóirí sin tagraíonn ceithrecinn d’uiscí cósta agus áirítear iad saChaibidil seo. Pléitear an dáchatagóir eile i gCaibidil 3.

Pléann na ceithre chatagóir sachaibidil seo réimse feidhmithe arleith agus tá siad bunaithe ar neartna gaoithe agus tonnairdeshuntasach. Ba cheart a thabhairtfaoi deara áfach, go bhféadfadh antonnairde agus neart gaoithe iarbhír

Bád

Seo

il agu

s Bád

Mó

tair – Oib

riú C

ósta

2


lena théann catagóirí dearaidh denchineál seo i ngleic leo a bheith níosmó uaireanta.

Ba cheart go mbeadh a fhios agúinéirí bád faoin gcatagóir lenambaineann a árthaigh, bunaithe aran úsáid atá le baint as agus anceantar a bheidh sé in úsáid ann,mar aon le bheith cinnte go bhfuil antrealamh sábháilteachta atáriachtanach ar an mbád. Tá liosta deagus cur síos ar chatagóirí na árthaísna hailt a leanas. Molann Tábla Ecineál agus méid an trealaimh archeart d'árthach i ngach catagóir aiompar sna réimsí feidhmithe faoiseach.

Tá faisnéis ar fáil in Aguisíní 4 agus6 maidir le hancaireacht,cobhsaíocht agus láimhseáil báid, anaimsir, staid na farraige agus taoidífaoi seach.

2.4.1 Catagóir A – AigéanGo ginearálta bheadh báid sachatagóir seo níos mó ná 10méadar ar fhad agus -■ Téann siad ar aistir aigéin,■ Tá siad in ann déileáil le farraigí

níos airde ná 4 méadar in airde,agus fórsa gaoithe níos mó ná 8ar an scála Beaufort.

2.4.2 Catagóir B – Amach óngCóstaGo ginearálta bheadh báid sachatagóir seo níos mó ná 7 méadarar fad agus -■ Bíonn na báid seo ag cúrsáil thart

ar chóstaí na hÉireann, naRíochta Aontaithe agusIarthuaisceart na hEorpa,

■ Téann siad ar thurais idir 50 agus500 míle amach ón gcósta,

■ Tá siad in ann déileáil le farraigísuas le 4 méadar ar airde, agusfórsa gaoithe suas le 8 ar anscála Beaufort.

44

Bád

Seo

il ag

us

Bád

Mó

tair

– O

ibri

ú C

óst

a2


2.4.3 Catagóir C – CoisCladaighGo ginearálta bheadh báid sachatagóir seo níos mó ná 5 méadarar fad agus – ■ Feidhmíonn siad laistigh de 10

míle ón talamh, agus bíonn siad igcónaí thart ar ceithre huaire óchuan sábháilte ar furasta teachtair i gcónaí agus in aonchoinníollacha taoide,

■ Tá siad in ann feidhmiú ibhfarraigí suas le 2 méadar arairde, agus fórsa gaoithe suas le6 ar an scála Beaufort.

2.4.4 Catagóir D – Uiscí faoifhoscadh Go ginearálta bheadh na báid sachatagóir seo:■ Ag feidhmiú ar inbhir

thaoidmheara, nó uiscí cósta coiscladaigh cóngarach do chuansábháilte;

■ Ní bhíonn siad ach in úsáid i rithan lae, ach amháin má tá nasoilse riachtanacha a chloíonnleis na Rialacháin Imbhuailte

(féach ar Aguisín 1), nó fodhlítheloingseoireachta áitiúla;

■ Tá siad in ann feidhmiú ibhfarraigí suas le 0.3 méadar arairde le tonnta seachránacha de0.5 méadar ar a uasmhéid, agusfórsa gaoithe suas le 4 ar anscála Beaufort.

2.5 Seicliosta deThrealamh SábháilteachtaLeagtar amach an cineál agus méidtrealaimh mholta ar chóir a iompar igcomhair gach cineál árthaigh idTábla E. Ba chóir féachaint ar anleibhéal trealaimh mholta maríosmhéid. Moltar d’úinéirí báid athrealmhú ar chaighdeán níos airde.

Ba chóir go gcuirfeadh mairnéalaighmúchtóir dóiteáin agus VHF láimhesa chúldeic nuair is féidir, ionas gombíonn fáil éasca orthu i gcáséigeandála agus ionas nachgcaithfear dul faoin deic chun iad afháil.

45

Bád

Seo

il agu

s Bád

Mó

tair – Oib

riú C

ósta

2


A B C D

1.1 GSP/seaicéad tarrthála cuí de 150 Newtonar a laghad (CE EN 396/I.S. ENO ISO12402-3:2006) do gach duine ar bord(féach Aguisín 5).

✓ ✓ ✓ ✓(100N)

1.2 Úim shábháilteachta/línte tarrthála donchriú ar fad a bhíonn ag obair ar an deicag am ar bith.

✓ ✓ ✓

1.3 Éadach feiliúnach. ✓ ✓ ✓

1.4 Culaith thumtha do gach ball den chriú má tásiad ag oibriú i ndomhanleithid thuaisceartacha.

✓ ✓

1.5 Línte an ghiolla ar féidir a rigeáil ar thaobhan chladaigh agus ar thaobh an deasbhoirdagus ar féidir iad a leathnú ó dheireadh nacúldeice íochtair go dtí an bord tosaigh, len-úsáid le línte tarrthála criú.

✓ ✓ ✓

1.6 Rafta tarrthála sách mór don chriú ar fad arbord.*

✓ ✓ ✓*

1.7 Mála Sciobtha Rafta Saoil Éigeandála másgá an long a fhágáil.

✓ ✓ ✓

1.8 Téad tarraingthe/mála caithimh snámhaigh. ✓ ✓ ✓

1.9 Crios tarrthála de chineál crú capaill lesolas air. Baoi beag le brat fearastaithe archrios tarrthála amháin.

✓ ✓ ✓

1.10 Crocháin snámhachta le téad snámhach –is féidir é a fhearastú in ionad criostarrthála amháin de chineál crú capaill.

✓ ✓ ✓

1.11 Dréimire le dul ar bord. ✓ ✓ ✓

*Árthaí i gCatagóir C páirteach in aistir chósta thar oíche.

Cineál Trealaimh Catagóir Árthaighagus Méid an Trealaimh

46

Bád

Seo

il ag

us

Bád

Mó

tair

– O

ibri

ú C

óst

a2

Bád seoil agus mótarbhád – Amach ón gCósta/Cois Cladaigh■ Árthach i gCatagóir A – Aigéan■ Árthach i gCatagóir B – Amach ón gCosta ■ Árthach i gCatagóir C – Cois cladaigh■ Árthach i gCatagóir D – Cósta faoi fhoscadh

Tábla E: Bád seoil agus mótarbhád – Oibriú Cósta

1. Trealamh tarrthála agus trealamhsábháilteachta pearsanta


2. Bladhmanna (iad uile a bheith laistighden dáta éaga agus treoracha andéantóra le leanúint – féach Caibidil 11)

A B C D

2.1 Bladhmanna guaise láimhe. (6) (4) (4) (2)

2.2 Bladhmanna bána láimhe. (4) (4)

2.3 Bladhmanna dearga roicéid pharaisiúit. (12) (4) (4)

2.4 Ceanastair chomharthaíochta le deatachoráiste.

(2) (2) (2) (2)

3. Raidiónna agus Cumarsáidí (féach arAguisín 2 do riachtanais bhreise doCheantar Farraige A1, A2)

A B C D

3.1 Tarchuradóir raidió daingin le Banda MuiríVHF le háis do GRD (Ceadúnas oibreorariachtanach ón OSM).

✓ ✓ ✓

3.2 Banda Muirí le MinicíochtMheánach/Ardmhinicíocht/Raidió Taobh-Bhanda agus/nó córas satailítecumarsáide dhomhanda.

✓

3.3 EPIRB – cineál 406 – cláraithe in ainm anárthaigh.

✓ ✓

3.4 Aonad Trasfhreagróra Raidió –Trasfhreagróra Raidió Cuardaigh agusTarrthála.

✓

3.5 Raidió láimhe uiscedhíonach. ✓ ✓ ✓ ✓

3.6 Glacadóir raidió AM/FM, atá in annréamhaisnéise loingseoireachta agusréamhaisnéise aimsire náisiúnta/áitiúil afháil.

✓ ✓ ✓ ✓

3.7 Fón póca (i ngabhdán uiscedhíonach). ✓ ✓ ✓ ✓

3.8 NAVTEX. ✓ ✓ ✓

47

Bád

Seo

il agu

s Bád

Mó

tair – Oib

riú C

ósta

2


4. Comhrac Dóiteáin A B C D

4.1 Blaincéad dóiteáin – le marc CE air. ✓ ✓ ✓ #

4.2 Múchtóirí dóiteáin sa bhreis ar mhúchtóirfeiliúnach le dul i ngleic le tinte ola ispásanna innill nó buicéad dóiteáin.*

(3) (3) (2)

4.3 Ba chóir na cócaireáin/téitheoirí uile atáag úsáid Gás Peitriliam Leachtach (GPL)a shuiteáil mar a imlínítear i bhFógraMara Uimh. 37 de 2017.

✓ ✓ ✓ ✓

5. Trealamh Loingseoireachta A B C D

5.1 Sondálaí Macalla. ✓ ✓ ✓

5.2 Compás Stiúrtha. ✓ ✓ ✓

5.3 Compás Treo-Uillinne Láimhe. ✓ ✓ ✓

5.4 Leabhair Luais. ✓ ✓ ✓

5.5 GPS. ✓ ✓ ✓

5.6 Frithchaiteoirradair. ✓ ✓ ✓

5.7 Bonnán ceo, ceann cumhachtaithe nó ceannaerasóil.

✓ ✓ ✓ ✓

5.8 Baraiméadar. ✓ ✓ ✓

5.9 Clog. ✓ ✓ ✓

5.10 Déshúiligh. ✓ ✓ ✓

5.11 Seiseamhán agus táblaí. ✓

5.12 Uirlisí líníochta loingseoireachta, rialóircomhthreomhar, rannadóirí nó uirlis rianaithe.

✓ ✓

5.13 Sraith iomlán de shoilse loingseoireachtadaingne, soilse ancaireachta sanáireamh.

✓ ✓ ✓

5.14 Cairteacha, foilseacháin mhairnéalachtaagus táblaí taoide feiliúnacha agus suaschun dáta.

✓ ✓ ✓

48

Bád

Seo

il ag

us

Bád

Mó

tair

– O

ibri

ú C

óst

a2

# Má tá trealamh cócaireachta á iompar

* Ná himscar an buicéad thar bord fad is atá an bád ag gluaiseacht.


6. Caidéalú Bodharuisce A B C D

6.1 Caidéal bodharuisce láimhe atá in annbodharuisce a chaidéalú as urrannuiscedhíonach cabhlach ar bith agus nahaistí ar fad dúnta.

(2) (2) ✓ ✓

6.2 Ba cheart pacáiste deisiúcháin iomláinamháin, trealamh breise san áireamh, aiompar.

✓ ✓ ✓

6.3 Is féidir múnla láimh-oibrithe a úsáid inionad caidéal leictreach nó caidéal innill-tiomáinte.

✓ ✓

6.4 Buicéad atá in ann 8-12 lítear a iompar,feistithe le láinnéar rópa.*

✓ ✓ ✓ ✓

6.5 Stopáin bharrchaol déanta debhogadhmad, suite cóngarach leis nafearais faoi uisce a théann tríd an gcabhail.

✓ ✓ ✓

6.6 Tá comhlaí aonraithe le fearastú ar nafeistithe uile a théann tríd an gcabhail.

✓ ✓ ✓

7. Ancairí agus Téada Tarraingthe A B C D

7.1 Ancaire le slabhra/téad tarraingthe, maratá feiliúnach do mhéid an árthaigh, aguscoinníollacha ancaireachta an limistéiroibriúcháin.

(2) (2) ✓ ✓

7.2 Ba chóir go mbeadh cluas deice/cuailleSamson athneartaithe go feiliúnach ar anmbord tosaigh, agus modhanna chun anbréidín tosaigh nó téada a dhúnadh nuaira bhíonn an bád ar ancaireacht.

✓ ✓ ✓ ✓

7.3 Soláthair shásúil de théada feistithe agusfiondair. Ba cheart go mbeadh téadafeistithe oiriúnacha ina measc más gá ant-árthach a tharraingt ar cheann téide.

✓ ✓ ✓ ✓

49

Bád

Seo

il agu

s Bád

Mó

tair – Oib

riú C

ósta

2


8. Trealamh Ginearálta A B C D

8.1 Modhanna stiúrtha éigeandála, .i. halmadóirdo shoithí le roth stiúrtha mar abpríomhmhodh stiúrtha.

✓ ✓ ✓ ✓

8.2 Tóirse uiscedhíonach, ar féidir é a úsáid dochomharthaíocht freisin.

✓ ✓ ✓ ✓

8.3 Fearas uirlise agus páirteanna breisefeiliúnacha don chineál árthaigh atá inúsáid.

✓ ✓ ✓ ✓

8.4 Modhanna tánaisteacha feiliúnacha chunan t-inneall a thosú, lena n-áirítear bataire,an t-inneall a thosú de láimh nópreabsheoláin feiliúnacha.

✓ ✓ ✓

8.5 Bosca Garchabhrach feiliúnaí, lámhleabharGarchabhrach san áireamh.

✓ ✓ ✓ ✓

8.6 Seolta doininne ar féidir iad a rigeáil gotapa, nó go mbeadh áis ann go mbeadhseolta do chúrsa domhain ar luaimh.

✓ ✓ ✓

8.7 Bosca deisiúcháin éigeandála le boscadeisiúcháin seolta, cláir níocháin agus cláirfuinneoige bhreise san áireamh.

✓ ✓

8.8 Soláthar éigeandála uisce. ✓ ✓

8.9 Cathaoir an Bhósain. ✓ ✓

8.10 Lámhleabhair treorach do threalamhriachtanach ar shoithí.

✓ ✓ ✓

8.11 Bád freastail dolúbtha nó inséidte. ✓ ✓ ✓

50

Bád

Seo

il ag

us

Bád

Mó

tair

– O

ibri

ú C

óst

a2


2.6 Úsáid iomaíoch –LuaimhIs é Cumann Seoltóireachta nahÉireann (CSÉ) an t-údarásnáisiúnta i gcomhair rásaíocht bádseoil in Éirinn. Caithfidh gachúinéir/scipéir árthaigh a ghlacannpáirt go hiomaíoch a bheith in mbaillden CSÉ agus ní mór do rásaíochtden chineál sin cloígh le RialachaRásaíochta na SeoltóireachtaDomhanda maidir le Seoltóireacht,le rialacha an Údaráis Náisiúntaagus le rialacha an ChumainnRanga ar leith, más imchuí. Nuair abhuaileann árthach atá agseoltóireacht de réir na rialacha seole hárthach nach bhfuil, cloífidh an t-árthach leis na RialacháinIdirnáisiúnta chun Imbhualadh arMuir a Chosc (féach Aguisín 1).

Le haghaidh eolais ar threoirlínteagus rialachán sábháilteachta arialaíonn seoltóireacht, téigh idteagmháil le Cumann

Seoltóireachta na hÉireann nótabhair cuairt ar a shuíomh gréasáinwww.sailing.ie. Féach Aguisín 10 igcomhair sonraí teagmhála.

2.7 Feidhmeanna na mBádTumadóireachta

2.7.1 OiliúintMoltar d’oibreoirí bádtumadóireachta tabhairt faoichúrsaí oiliúna ábhartha. Molannan Chomhairle Fo-Thuinncaighdeáin sábháilteachta agusroinnt cúrsaí oiliúna d’oibreoirí bádtumadóireachta (tá sonraí faoi nasoláthraithe cúrsa le fáil in Aguisín9).

2.7.2 SábháilteachtBa cheart go mbeadh oibreoirí bádtumadóireachta inniúil sna nitheseo a leanas:■ Cleachtadh agus taithí a bheith acu

ar "thumadóirí a bhaint as anuisce", gnáthamh maidir le

51

Bád

Seo

il agu

s Bád

Mó

tair – Oib

riú C

ósta

2


http://www.sailing.ie

trealamh san uisce a aisghabháil,agus comharthaí láimhe ábhartha.

■ Eolas a bheith acu faoi nagnáthaimh ar bord árthaigh, i gcástumadóir nó beirt thumadóirí abheith ar iarraidh.

■ A bheith in ann garchabhair agusocsaigin a thabhairt dothumadóir(í) leonta.

2.7.3 Faisnéisiú agus SeiceáilSábháilteachta roimh imeacht

Ba cheart d’úsáideoirí bádtumadóireachta na réamhchúraimíbreise seo a leanas a chur sanáireamh freisin:■ Eolas a bheith acu ar réamhaisnéis

na haimsire, coinníollacha taoideagus na coinníollacha ar angrinneall ag suíomh an tumtha.

■ Bí cinnte go bhfuil a fhios ag gachgrúpa céard atá ag tarlú sulabhfágann siad.

■ Déan teagmháil le Garda Cósta nahÉireann chun do phlean tumtha athabhairt dóibh sula bhfágann tú(Slí na Tráchta).

■ Comhlánaigh Leabhair LoingeTumtha do na tumadóirí ar fad(déan nóta nuair a théann duineisteach san uisce agus nuair athagann duine amach as an uisce).

■ Caith GSP/seaicéad tarrthálafeiliúnaí nuair a bhíonn tú agtaisteal chomh fada leis an suíomhtumtha agus ar ais ón suíomhtumtha (I.R. Uimh. 921 de 2005).

■ Cinntigh go ndéantar tástáil agusseirbhís rialta ar an trealamhtumtha uile.

■ Cinntigh go mbíonn an plean

éigeandála ar bord agus go bhfuil afhios ag na tumadóirí uile céard atáann agus cá bhfuil sé leagtha arbord.

■ Bíodh na buidéil tumtha agus antrealamh uile socraithe in áitdhaingean sula gcuirtear tús leisan aistear. Ba cheart go mbeadhraca buidéal do lastais sna báidtumtha.

■ Ní mór an bhratach agus nacomharthaí cearta a chur artaispeáint ionas go mbeidh a fhiosag úsáideoirí bád eile go bhfuiltumadóirí san uisce.

■ Cód Idirnáisiúnta na gComharthaíBrat “A”. “Tá tumadóir thíos agam,fan siar”.

■ Ní chóir do bháid tumadóireachtateacht sa bhealach ar chainéil nóbhealaí isteach i gcuanta.

2.7.4 Feidhmiú BID mar BháidTumadóireachta■ Nuair a bhíonn daoine amuigh ar

an bhfarraige i mBád InséidteDolúbtha, ní mór dóibhGSP/seaicéad tarrthála achaitheamh mar aon lenagcultacha fliucha.

■ Cinntigh go bhfuil an bád feiliúnachdo líon na ndaoine atá air agus gobhfuil a dhóthain trealaimh air – nábíodh an iomarca daoine ar anmbád.

■ Cinntigh go bhfuil an brú ceart snafeadáin snámhachta uile.

■ Daingnigh na buidéil agus antrealamh go léir i gceart.

52

Bád

Seo

il ag

us

Bád

Mó

tair

– O

ibri

ú C

óst

a2


■ Ba chóir don Cheann Feadhnacorda chun an inneall a stopadh achaitheamh nuair atá an bád aggluaiseacht.

2.8 Cumann Náisiúnta Tá an Chomhairle Fo-Thuinn mar angcumann náisiúnta dothumadóireacht agus spóirt faoithoinn in Éirinn (tá sonraí teagmhálale fáil in Aguisín 10).

2.9 Iascaireacht PotaNeamhthráchtálaTá gá le ceadúnas i gcomhairpotaithe tráchtála gliomach nó portána eisíonn an tÚdarás Ceadúnúcháindo Bháid Iascaireachta Farraige, anRoinn Talmhaíochta, Bia agus Mara,Ionad Náisiúnta Bia Mara, Co.Chorcaí. Is féidir le hárthaí potaithetráchtála suas le 80 pota achaitheamh in aon sreang amháin.

Tá cead ag bádóirí áineasa potúneamhthráchtála gliomach nó portána dhéanamh freisin. Ní féidir ach líonbeag potaí a úsáid agus tá anghabháil ann do bhord an úinéaraamháin agus ní don athdhíoltráchtála.

Thug na Rialacháin umIascaireacht Pota Neamhthráchtála(Gliomach agus Portán) 2016 (I.R.Uimh. 31 de 2016), isteach réimsede bhearta bainistíochta i gcomhairiascaireacht pota neamhthráchtálaportán agus gliomach. Tá na bearta ibhfeidhm ón 1 Feabhra 2016 ar bháidiascaireachta áineasa gancheadúnas in uiscí inmheánacha nó

farraigí críche an Stáit. Áirítear ar nabearta nua: ■ Séasúr coiscthe a thabhairt isteach

i rith na míonna Deireadh Fómhair,Samhain, Nollaig, Eanáir, Feabhra,Márta agus Aibreán;

■ An ghabháil a theorannú gogliomach amháin agus cúigphortán in aghaidh an bháid idtréimhse 24 uair;

■ Éileamh go gcaithfear gachgliomach le heang V agus gachgliomach loite a ghabhann bád achur ar ais san fharraige ganmhoill;

■ Srian de shé phota in aghaidh anbháid ar an uasmhéid sanfharraige tráth ar bith; agus

■ Cosc a chur ar phortán nógliomach le crúb eangaithe nóbandáilte a stóráil san fharraige.

Ba chóir go mbeadh oibreoirí bád adhéanann potú neamhthráchtála sanairdeall ar roinnt contúirtí gaolmhara,lena n-áirítear:■ Éifeachtaí díobhálacha ar láimhsiú

nó tréithe cobhsaíochta an árthaighmar gheall ar stuáil lasta mícheartde threalamh potaithe, nóathoiriúnú nó drochshuiteáil demhíreanna nach bhfuil sa dearadhar nós tarlóirí hiodrálacha pota;

■ An baol a bheith gafa sna líntepotaithe nuair atáthar ágcaitheamh;

■ Na línte potaithe a bheith corthasna liáin;

■ Baol níos mó ann go dtitear tharbord nuair atáthar ag tarlú/agcaitheamh potaí;

■ An baol go n-iompóidh bád béal

53

Bád

Seo

il agu

s Bád

Mó

tair – Oib

riú C

ósta

2


54

Bád

Seo

il ag

us

Bád

Mó

tair

– O

ibri

ú C

óst

a faoi nuair atáthar ag fáil pota atácortha ar ghrinneall an aigéin.

Ba chóir nach ndéanfadh bádóirgníomhartha potaitheneamhthráchtála leis féin. Ba chóirGSP cuí a chaitheamh i gcónaí. Bachóir go mbeadh duine éigin i dtír aran eolas faoin áit ina mbeidh an bádag feidhmiú agus faoin am a mbeidhsé ar ais.

Ba chóir go mbeadh modh oiriúnachle dul ar ais ar bord má thiteann ballan chriú thar bord ag báid a dhéanannpotú neamhthráchtála. Dírítear airdfreisin ar Fhógra Mara Uimh. 26 de2016 agus an Treoir Dea-Chleachtaisar Bhaoithe Marcála Pota snahaguisíní.

2.10 Báid SlatiascaireachtaFarraige Tá slatiascaireacht farraige chóstailchineálach ann ó iascaireacht chóstaaonair cois cladaigh i comhairronnach go comórtais idirnáisiúntaiascaireachta le báid níos mó agiascaireacht suas le 20 míle sanfharraige amuigh i gcomhair speiceasar nós siorc gorm, go minic igcoinníollacha deacra nómíchompordacha.

Cé go gceanglaítear ar bháid tráchtálaslatiascaireachta ceadúnas báidpaisinéirí a bheith acu a eisíonn anRoinn Iompair, Turasóireachta agusSpóirt agus, mar sin, go bhfuil siadrialaithe, tá roinnt míreanna ann archóir d’aon slatiascaire a théannamach ar an bhfarraige nó a théannag iascaireacht ó bhád a bheith sanairdeall faoi:

■ Seiceáil go bhfuil an bád oiriúnachdon fheidhm. Cinntigh go ndéantarseiceáil roimh imeacht agus godtugann an Máistir faisnéisiúsábháilteachta roimh imeacht;

■ Caith GSP i gcónaí agus tú agbogadh timpeall na deice oscailte;

■ Aithin na contúirtí a bhaineann lebheith ag bogadh timpeall na deicede bhád atá ag gluaiseacht agusbain úsáid as greamáin láimheoiriúnacha agus na ráillí atá curthaar fáil i gcónaí;

■ Bí san airdeall ar na contúirtí abhaineann le hiascaireacht, goháirithe agus tú ag láimhseáil duán,tarraingeálacha, geafanna agusoibríochtaí chun na hinní a bhaintas éisc;

■ Bí san airdeall ar na gníomharthacuí leighis i gcás timpiste leis anméid thuas. Ba chóir fearas leighisa iompar ar bord i gcónaí;

■ Cuir éadaí cuí ort féin don lá. Bícinnte go bhfuil éadaí teo agusoléadaí ar fáil.

■ Bí san airdeall ar bhaol anghriandó agus bain úsáid asgrianbhac cuí ar chraiceann nocht;

■ Bí san airdeall ar bhaol anmhuirghalair. Glac réamhchúraimmá tá claonadh agat agusseachain an t-alcól.

2


55

Caibidil 3Bád Seoil agus Bád Mótair –Uiscebhealaí Intíre


56

Is éard atá sna huiscebhealaí intírená na codanna inseolta de nahaibhneacha níos mó, gréasán dena canálacha agus lochanna. Goginearálta ní bhíonn nacoinníollacha sna huiscebhealaíintíre chomh crua leis nacoinníollacha a bhíonn sna réigiúinchósta. Mar sin féin, baineannguaiseacha agus deacrachtaí dágcuid féin leo ar nós loic, coraíoscailte, sreabha láidre i spásannacomhdhúnta, droichid chúnga, uisceéadomhain a bheag nó a mhór,agus i gcás na lochanna níos mó,bíonn tionchar ag fórsaí suntasachatoinne agus gaoithe orthu,coinníollacha a chruthaíonn contúirtd'árthaí beaga uaireanta. Chuncríocha an Chóid seo, tagraíonnuiscebhealaí intíre d’uiscí gan taoideagus/nó d’fhionnuisce.

Tá roinnt údarás éagsúil le ról inuiscebhealaí intíre inseolta sa Stát abhainistiú. Liostaítear roinnt acuthíos:

Is comhlacht Thuaidh/Theas éUiscebhealaí Éireann atá freagrachas breis is 1,000 km d’uiscebhealaíinseolta intíre a bhainistiú, achothabháil, a fhorbairt agus aathshlánú, chun críche áineasa gopríomha. Tugann Fógra MaraSpeisialta Uimh. 1, a eisíonnUiscebhealaí Éireann gach bliain,forléargas ar threoirlínte ginearálta igcomhair na n-uiscebhealaí intíre athagann faoina gcúram.

Tá Uiscebhealaí Éireann freagrachas an méid seo a leanas:■ Uiscebhealach an Bhearbha■ An Chanáil Mhór■ An Chanáil Ríoga■ Uiscebhealach na Sionainne – na

hÉirne■ Uiscebhealach na Sionainne

Tá IontaobhaitheLoingseoireachta na Coiribefreagrach as na huiscebhealaí intíreseo a leanas:■ Córas na Coiribe■ Córas Canála Eglinton

Tá An Taisce freagrach asUiscebhealach na Bóinne.

Tá Comhairle Contae Chiarraífreagrach as Canáil Loinge Thrá Lí.

Féadtar uiscebhealaí eile a bheithfaoi riarachán an údaráisáitiúil/comhairle contae cuí. Seiceáilgo díreach leo i gcomhair tuilleadhsonraí.

3.1 OiliúintMoltar go bhfaigheann daoine abhíonn ag glacadh páirte ingníomhaíochtaí le báid seoil agusbáid mhótair oiliúint fheiliúnach. Tároinnt scéimeanna oiliúna aguscúrsaí ceadaithe ar fáil agus is féidirfaisnéis a fháil go díreach ó nasoláthraithe cúrsa.

Chun críche an chóid seo,rangaítear báid seoil agus

Bád

Seo

il ag

us

Bád

Mó

tair

– U

isce

bh

eala

í In

tíre

3


57

mótarbháid i sé chatagóir, agus asna catagóirí sin tagraíonn ceithrecinn d’uiscí cósta agus áirítear iad igCaibidil 2. Pléitear an dá chatagóireile sa Chaibidil seo.

3.2 Íosmhéid de threalamhsábháilteachta molta –Uiscí IntíreBa cheart go mbeadh a fhios agúinéirí bád faoin gcatagóir lenambaineann a árthaigh, bunaithe aran úsáid atá le baint as agus anceantar a bheidh sé in úsáid ann,mar aon le bheith cinnte go bhfuil antrealamh sábháilteachta atáriachtanach ar an mbád. Tá liosta deagus cur síos ar dhá chatagóirárthaigh sna hailt a leanas. MolannTábla F cineál agus méid antrealaimh ar cheart d'árthach aiompar, ina réimsí feidhmithe féin.

3.2.1 Catagóir EÁrthaí:■ Atá in ann feidhmiú ar na

lochanna nochta níos mó indroch-choinníollacha aimsire;

■ Go bhfuil cóiríocht orthu, agus arféidir fanacht iontu thar oíche.

■ Ar féidir leo dul ar aistir fhada.

3.2.2 Catagóir FÁrthaí:■ Atá ina mbáid oscailte gan

fhoscadh ar bith do na daoine arbord, agus de ghnáth bíonn siadníos lú ná 7 méadar ar fad.

■ A fheidhmíonn go háitiúil araibhneacha agus codanna delochanna atá faoi fhothain.

Bád

Seo

il agu

s Bád

Mó

tair – Uisceb

healaí In

tíre3


E F

1.1 GSP/seaicéad tarrthála de 100 Newton ar alaghad do gach duine ar bord (féach Aguisín5).

✓ ✓

1.2 Éadach feiliúnach. ✓ ✓

1.3 Téad tarraingthe/mála caithimh snámhaigh. ✓

1.4 Crios tarrthála de chineál crú capaill le solas air. ✓

1.5 Crúca báid (teileascópach/crann socraithe fada). ✓ ✓

1.6 Dréimire le dul ar bord. ✓

2. Bladhmanna (iad uile a bheith laistigh dendáta éaga agus treoracha an déantóra leleanúint – féach Caibidil 11)

E F

2.1 Ceanastair chomharthaíochta le deatachoráiste.

(3) (3)

2.2 Bladhmanna guaise láimhe. (3) (3)

2.3 Bladhmanna roicéid guaise dearga. (3) (3)

Catagóir Árthaighagus an Méid Trealamh

3.3 Seicliosta de ThrealamhSábháilteachta Leagann Tábla F amach cineál agusméid an trealaimh mholta ar cheartd'árthach a iompar de réir achatagóire. Ba chóir féachaint ar anleibhéal trealaimh mholta maríosmhéid. Moltar d’úinéirí báid athrealmhú ar chaighdeán níos airde.

Ba chóir go gcuirfeadh mairnéalaighmúchtóir dóiteáin agus VHF láimhesa chúldeic ionas go mbíonn fáiléasca orthu i gcás éigeandála agusionas nach gcaithfear dul faoin deicchun iad a fháil.

58

Bád

Seo

il ag

us

Bád

Mó

tair

– U

isce

bh

eala

í In

tíre

3

Tábla F: Bád seoil agus bád mótair – Intíre

Cineál Trealaimh

1. Trealamh tarrthála agus trealamhsábháilteachta pearsanta


3. Comhrac Dóiteáin E F

3.1 Blaincéad dóiteáin – le marc CE air. ✓

3.2 Múchtóirí dóiteáin sa bhreis ar mhúchtóirfeiliúnach le dul i ngleic le tinte ola i spásannainnill nó buicéad dóiteáin.*

(2)

3.3 Beidh na cócaireáin/téitheoirí uile atá ag úsáidGás Peitriliam Leachtach (GPL) á shuiteáil maratá léirithe i bhFógra Mara Uimh. 37 de 2017.

✓

4. Trealamh Loingseoireachta E F

4.1 Compás Stiúrtha. ✓

4.2 Bonnán ceo, ceann cumhachtaithe nó ceannaerasóil.

✓ ✓

4.3 Déshúiligh. ✓

4.4 Uirlisí líníochta loingseoireachta, rialóircomhthreomhar, rannadóirí nó uirlis rianaithe.

✓

4.5 Soilse loingseoireachta mar atá ag teastáil deréir fhaid an bháid.

✓ ✓

4.6 Cairteacha agus/nó treorachaloingseoireachta cuí agus cothrom le dáta igcomhair cúrsála.

✓

59

Bád

Seo

il agu

s Bád

Mó

tair – Uisceb

healaí In

tíre3

* Ná himscar an buicéad thar bord fad is atá an bád ag gluaiseacht.

5. Caidéalú Bodharuisce E F

5.1 Caidéal bodharuisce láimhe/leictreach atá in annbodharuisce a chaidéalú as urrann uiscedhíonachcabhlach ar bith agus na haistí ar fad dúnta.

✓ ✓

5.2 Ba cheart pacáiste deisiúcháin iomláin amháin,trealamh breise san áireamh, a iompar.

✓

5.3 Buicéad feistithe le láinnéar téide (Ná bainúsáid as an mbuicéad thar bord nuair atá anbád ag gluaiseacht).

✓


6. Ancairí agus Téada Tarraingthe E F

6.1 Ancaire le slabhra/téad, mar is cuí do mhéidan árthaigh agus coinníollacha grinneallcoinneála an limistéir oibriúcháin.

✓(ancaireinfhillte)

6.2 Ba chóir go mbeadh cluas deice/cuailleSamson athneartaithe go feiliúnach ar anmbord tosaigh, agus bréidín tosaigh nó téadacuí le húsáid i mbun ancaireachta.

✓ ✓

6.3 Soláthar feiliúnach de théada tarraingthe agusfiondair. Ba cheart go mbeadh téadatarraingthe anseo freisin más gá an t-árthacha tharraingt ar cheann téide.

✓ ✓

60

Bád

Seo

il ag

us

Bád

Mó

tair

– U

isce

bh

eala

í In

tíre

3

5. Caidéalú Bodharuisce E F

5.4 Tá comhlaí aonraithe le fearastú ar nafeistithe uile a théann tríd an gcabhail.

✓

5.5 Stopalláin bharrchaola déanta debhogadhmad suite cóngarach leis na fearaisfaoi uisce a théann tríd an gcabhail.

✓


7. Trealamh Ginearálta E F

7.1 Modhanna stiúrtha éigeandála, .i. halmadóirdo shoithí le roth stiúrtha mar abpríomhmhodh stiúrtha.

✓

7.2 Tóirse uiscedhíonach. ✓ ✓

7.3 Fearas uirlise agus páirteanna breisefeiliúnacha don chineál árthaigh atá in úsáid.

✓ ✓

7.4 Modhanna tánaisteacha feiliúnacha chun aninneall a thosú, bataire nó an t-inneall athosaigh de láimh.

✓

7.5 Trealamh Garchabhrach Cuí. ✓ ✓

7.6 Seol Stoirme ar féidir é a rigeáil go tapa, nógléas chun na seolta atá ann cheana athrú goseolta cúrsa domhain (Luaimh).

✓

7.7 Maidí Rámha / Glais Rámha / Céaslaí. ✓ ✓

7.8 Scian Chuí. ✓ ✓

7.9 Lámhleabhair treorach do threalamhriachtanach ar shoithí.

✓

7.10 Bád freastail dolúbtha nó inséidte. ✓

7.11 Cártaí lannacha do chomharthaí tarrthálaagus guaise.

✓

7.12 Cód Idirnáisiúnta de Comharthaí Bractach V Tá cabhair uaim. ✓

8. Trealamh Cumarsáide E F

8.1 Raidió VHF (aonad seasta nó láimhe). ✓ ✓

8.2 Raidió AM/FM. ✓

61

Bád

Seo

il agu

s Bád

Mó

tair – Uisceb

healaí In

tíre3


3.4 Slatiascaireacht Báid –Uiscí IntíreCé go bhfuil coinníollacha uisce intíredifriúil ó limistéir chósta nó farraige, isféidir leo a bheith chomh contúirteachcéanna d’árthaí beaga mar gheall aran meath tapa áitiúil a d’fhéadfaíteacht ar an aimsir agus archoinníollacha dromchla. Bhí roinntbás i measc úsáideoirí bád beag ar árn-uiscí intíre le blianta beaga anuas.

Is caitheamh aimsire coitianta í aniascaireacht ó bháid bheaga araibhneacha agus lochanna intíre níosmó. Go hiondúil, is árthaí dedhearadh beag, le bíomaí caola,saorbhord íseal, tiomáinte ag maidírámha nó innill chrochta a úsáidtear.Go stairiúil, ba bháid adhmaid dedhéantús clinse iad na báid seo. Leblianta beaga anuas, ismacasamhlacha snáithínghloine atáann ina n-áit.

Ní mór do bháid snáithínghloine atógadh tar éis 1998 an Treoir umÁrthaí Áineasa a chomhlíonadh agusba chóir go mbeadh comhartha aguspláta CE suiteáilte ar gach cabhail.

Tá sé riachtanach nach ndéanannúinéirí mionathrú nó athrú ar bháidóna mbundearadh. D’fhéadfadh lehathruithe dá leithéid cobhsaíocht,tréithe láimhseála nó acmhainnfarraige an bháid a chur i gcontúirt.Samplaí dá leithéid de mhionathruithená:■ Mionathrú ar shocruithe na

suíochán trí shuíochánra sclóinedo shlatiasairí a shuiteáil ar

thochtaí nó díreach ar ghunailí;■ Buanrothaí lainseála a shuiteáil ar

an transam;■ Innill chrochta a úsáid le rátáil

cumhachta níos mó ná rátáildeartha an bháid. Taispeánfaruasrátálacha cumhachta ar phlátaCE/TÁÁ an bháid;

■ Ag ligean do dhaoineneamhcháilithe deisiúcháin nóathruithe a dhéanamh le hábhairmhíchuí nó mhí-oiriúnacha.

Ba chóir go mbeadh slatiascairí agusoibreoirí bád ar an eolas faoi shriantacobhsaíochta an bháid. Ná cuirualach ná cumhacht rómhór snabáid sin agus bain úsáid as anscothchleachtas seo a leanas inan-úsáid:■ Bí ar an eolas faoi réamhaisnéis

aimsire an cheantair roimh ré agusseiceáil uirthi go rialta i rith an lae afhad is atá tú ar an uisce;

■ Bí san airdeall ar choinníollachaáitiúla agus contúirtí ar an loch.Más nua don cheantar thú, faighcomhairle áitiúil sula lainseálann tú;

■ Caith GSP cuí i gcónaí den chineála d’fhéadfá a úsáid agus tú agiascaireacht ach a chuireannsnámhacht shásúil ar fáil do dhuineaonair san uisce. Cuir éadaí sanáireamh ar nós buataisí ceathrún,buataisí, srl. ar féidir iad achaitheamh agus tú agiascaireacht;

■ Bí san airdeall ar shonraíteagmhála na seirbhísí áitiúlatarrthála;

■ Cuir duine atá i dtír ar an eolas62

Bád

Seo

il ag

us

Bád

Mó

tair

– U

isce

bh

eala

í In

tíre

3


maidir leis na daoine atá ar bord,na háiteanna ina mbeidh sibh agoibriú, agus amanna lainseálaagus fillidh;

■ Ná cuir ualach rómhór ar an mbádsa bhreis ar a rátáil deartha;

■ Ná húsáid an iomarca cumhachtale hinneall crochta sa bhreis aruasrátáil cumhachta deartha anbháid;

■ Iompair do dhóthain trealamhancaireachta agus bíodh sé ar fáilgo héasca chun an bád a chur arancaire go tapa i gcás éigeandála.Déan cleachtadh go rialta!

■ Más ag oibriú leat féin atá tú, bícinnte go bhfuil modh ar fáil chunteacht ar ais ar bord i gcás godtiteann duine éigin thar bord;

■ Déan pleanáil roimh ré sula n-imíonn tú chun déileáil le meathtapa a d’fhéadfadh a tarlú ar nacoinníollacha uisce, mar shampla:o Sainaithin pointí sábháilte

tuirlingthe eile;o Seiceáil raon clúdaigh raidió/fóin

sa cheantar ina mbeidh tú;o Bí san airdeall ar bháid eile a

bheidh sa cheantar;o Seiceáil go bhfuil an trealamh

sábháilteachta báid ar fad ansinagus go bhfuil sé ag feidhmiú;

o Iompair do dhóthainbreosla/páirteanna spártha chundéileáil le héigeandálaí;

o Faisnéisigh an criú ar nagníomhartha atá le déanamh igcásanna éigeandála.

Tá faisnéis maidir le hancaireacht,cobhasíocht agus láimhsiú báid ar fáil

in Aguisín 4

3.5 CumarsáidTá sé molta go mbeadh teileafónraidió VHF ag árthaí uile a bhíonn agoibriú ar lochanna intíre agusuiscebhealaí. Ba chóir go mbeadhceallraí an VHF iomlán luchtaitheroimh imeacht. Ba choir d’árthaíbreithniú a dhéanamh ar EPIRB nóPLB a iompar ar bord (Féach mír1.2.11 maidir le Raidióchumarsáidchun tuilleaidh faisnéise a fháil arEPIRB agus PLB).

Ba chóir go mbeadh ceadúnas raidióloinge ag an árthach mar atá eisitheag an Roinn Iompair, Turasóireachtaagus Spóirt agus tá oibritheoir leis nacáilíochtaí cuí ag teastáil le haghaidhárthaí a bhfuil trealamh raidió á n-iompar acu.

Tá sé molta go mbeadh fón pócaiomlán luchtaithe, stóráilte gohidéalach i bpóca nó i ngabhdánuiscedhíonach, ag na hárthaí go léiratá ag oibriú ar lochanna agusuiscebhealaí intíre. Ba chóir don fhónpóca a bheith iomlán luchtaithe roimhimeacht.

Tá sé molta go dtógann árthaí arlochanna agus uiscebhealaí intíreglacadóir GPS chun ligean donárthach a shuíomh a léiriú go cruinndo na seirbhísí cuardaigh agustarrthála i gcás éigeandála.

Meabhraítear d’úsáideoirí lochannaagus uiscebhealaí intíre nach féidirbrath ar VHF an Gharda Cósta nó ar

63

Bád

Seo

il agu

s Bád

Mó

tair – Uisceb

healaí In

tíre3


64

Bád

Seo

il ag

us

Bád

Mó

tair

– U

isce

bh

eala

í In

tíre clúdach fóin póca i lochanna agus

uiscebhealaí intíre, go háirithe ináiteanna iargúlta.

Ba chóir trealamh cumarsáide athástáil go minic chun a chinntiú go n-oibríonn sé i gceart.

3.6 Leathadh de speicisionracha ag báid ar uiscíintíreLe blianta beaga anuas, tá roinntspeiceas ionrach flóra agus fána, arnós an diúilicín riabhach agus anbreallach áiseach, tugtha isteach ilochanna agus aibhneacha nahÉireann. Tá drochthionchar ag naspeicis seo ar na speicis nádúrtha abhí ann cheana féin, agus i roinntmhaith cásanna cuireann siad lenandíothú.

Teastaíonn clárú ó bháid anois lehoibriú ar go leor lochanna agusuiscebhealaí agus tá srianta ar bháidcuairteoirí. Tá bearta i bhfeidhm, archóir d’úinéirí bád a leanúint, chuniomadú speiceas nua inár n-uiscíintíre a theorannú, lena n-áirítear:■ Má tá tú ag taisteal go ceantar nua,

fiafraigh roimh ré maidir le haonbhearta rialaithe a d’fhéadfaí abheith i bhfeidhm ag na húdaráisábhartha. Mar shampla, ba chóirteagmháil a dhéanamh leis anSeirbhís Páirceanna Náisiúntaagus Fiadhúlra sa chás go mbeadhbáid/árthaí uisce chun a bheith inúsáid i bPáirc Náisiúnta nóAnaclann Dúlra, tá seans gombeadh ceadúnas ag teastáil;

■ Glan/nigh do bhád, inneall agus doleantóir go críochnúil i gcónaí sulalainseáiltear;

■ Ba chóir trealamhslatiascaireachta, eangaí agusbuataisí ceathrún san áireamh, a níagus a thriomú go críochnúil sulan-úsáidtear iad ar thurasiascaireachta;

■ Ba chóir go n-úsáidfeadhslatiascairí baoite bréige in ionadbaoite beo;

■ Seachain báid/innill a lainseáil arníos mó ná uiscebhealach amháin.Bain úsáid as báid a fhaightear goháitiúil ar cíos más féidir.

Tá tuilleadh faisnéise ar fáil óntSeirbhís Páirceanna Náisiúnta agusFiadhúlra:

An tSeirbhís Páirceanna Náisiúntaagus FiadhúlraPlás ÍleBaile Átha Cliath 2D02 TW98

Teileafón: +353 (0)1 888 3242 Íosghlao: 1890 383 000Facs: +353 (0)1 888 3272Ríomh-phost:[email protected]íomh Gréasáin: www.npws.ie

Is féidir tuilleadh faisnéise maidir lespeicis ionracha a fháil agwww.invasivespeciesireland.com.

3



http://www.npws.ie

http://www.invasivespeciesireland.com

65

Caibidil 4Báidíní Seoil


4.1 OiliúintMoltar go bhfaigheann mairnéalaighbáidíní calaidh oiliúint fheiliúnach,teicnící iompaithe agus ceartaithesan áireamh. Tá roinnt scéimeannaoiliúna agus cúrsaí ceadaithe ar fáilagus is féidir faisnéis a fháil godíreach ó na soláthraithe cúrsa(féach ar Aguisín 9 le tuilleadhsonraí a fháil faoi na soláthraithe dechúrsaí).

4.2 Moltaí SábháilteachtaMá tá tú ag seoltóireacht imbáidín calaidh, bá chóir duitcloígh leis na cleachtais seo aleanas:1. GSP/seaicéad tarrthála feiliúnaí

a chaitheamh nuair a bhíonn túag seoltóireacht. Ní leor antsnámhacht a chuireann culaithfhliuch nó culaith thirim ar fáil(féach ar Chuid A den Chód seoáit a bhfuil na riachtanaisreachtúla).

2. Caith éadaí feiliúnacha, cultachafliucha nó cultacha tirime, go

háirithe má tá baol ann go n-iompóidh tú béal faoi.

3. Ba chóir go mbeadh modhéifeachtach taosctha uisce ag dobháidín calaidh.

4. Iompair céasla ar bord.5. Iompar téad tarraingthe ar bord.6. Ba cheart go mbeadh a fhios ag

an gcriú sa bháidín calaidh faoina teicnící iompaithe-ceartaitheagus tarraingthe.

7. Cinntigh go bhfuil snámhachtshásúil ag an mbáidín calaidh.Seiceáil gach umar agusstopallán snámhachta roimhimeacht.

8. Bí cinnte i gcónaí go bhfuil afhios ag duine ainmnithe atá i dtírfaoi na hamanna fágála agusfillidh, agus bíodh gnáthamh ibhfeidhm chun rabhadh athabhairt más gá. Má tá tú i dobhall de chlub tá seans maithann go mbeidh an áis seo ar fáil,mar aon le báid sábháilteachta a

66

Bái

dín

í Seo

il4


chur ar fáil do bhaill a bhfuilbaint acu le gníomhaíochtaí anchlub.

9. Bíodh na coinníollacha aimsireagus farraige ar eolas agat sulabhfágann tú.

10. Seachain príomhbhealaíloingseoireachta (féach arAguisín 3).

11. Ar son sábháilteachta, ná téighag seoltóireacht leat féin.

12. Bíodh a fhios agat céard iad nacumais phearsanta atá agatmaidir le bád a láimhseáil igcoinníollacha aimsire éagsúla.

13. Má tá do bháidín calaidh agoibriú i limistéar iargúlta, tabhairtrealamh sábháilteachta breiseleat, .i. raidió VHF láimhe aguspiriteicnicí breise (bladhmannadearga roicéid pharaisiúit agusbladhmanna láimhe).

4.3 Cumann NáisiúntaIs é an Cumann Seoltóireachta nahÉireann (CSÉ) an comhlacht rialálanáisiúnta do sheoltóireacht in Éirinnagus is féidir teagmháil a dhéanamhag:

Cumann Seoltóireachta na hÉireann 3 Bóthar na Páirce Dún Laoghaire Co. Bhaile Átha CliathA96 K3C3

Guthán: +353 (0)1 280 0239Ríomhphost: [email protected]íomh Gréasáin: www.sailing.ie

67

Báid

íní S

eoil

4




68


69

Caibidil 5Árthaí Uisce Pearsanta– Scairdscíonna agusMótarbháid Ardluais


Is cuid de mhargadh na n-árthaíáineasa a bhfuil fás mór tagtha uirthiiad Árthaí Uisce Pearsanta (ÁUP) arnós scairdscíonna nó rothairuisce/fhliucha.

Is ionann ÁUP agus árthach uisceatá níos lú ná 4.88 meádar (16troigh) ar fhad agus atá tiomáinte aginneall peitril débhuille, rud a bhrúnncaidéal uisce agus a bhíonn áfheidhmiú ag duine atá ina shuí, asheasamh nó atá ar a ghlúine. Tásiad in ann gluaiseacht níos tapúlaná 100 km/uair agus is féidir le duinecumasach iad a stiúradh go héasca.

5.1 OiliúintMoltar go bhfaigheann daoine atá ibhfeighil ÁUP oiliúint fheiliúnach. Tároinnt scéimeanna oiliúna aguscúrsaí ceadaithe ar fáil agus is féidirfaisnéis a fháil go díreach ó nasoláthraithe cúrsa (féach ar Aguisín 9le tuilleadh sonraí a fháil faoisholáthraithe na gcúrsaí).

5.2 Trealamh molta d’árthaíuisce pearanta (ÁUP)■ Téad (5 m x 8 mm de Níolón) le n-

úsáid do tharraingt agus dofheistiú an árthaigh.

■ Ba cheart go mbeadh pacabladhmanna á iompar le 1 x pointepionna dearg agus 2 x deatachoráiste ar a laghad istigh ingabhdán uiscedhíonach.

■ Ancaire oiriúnach infhillte a iompar.

■ Céasla infhillte, ar féidir é a stóráilar bord i gcás go dteipfeadh ar aninneall.

■ Trealamh garchabhrach bunúsach.■ Ba cheart go mbeadh

láinnéar/corda múchta ar an ÁUPchun an t-inneall a mhúchadh;caithfidh an lainnéar/corda múchtaa bheith ceangailte le corp, éadaínó GSP/seaicéad tarrthála anoibreora. Ba cheart go mbeadhláinnéar/corda múchta spártha áiompar ar bord i gcónaí.

■ Scian.■ Tóirse.■ Fearas Uirlise Bunúsach.■ Múchtóir dóiteáin.

70

Árt

haí U

isce

Pea

rsan

ta –

Sca

irds

cíon

na a

gus

Mót

arbh

áid

Ard

luai

s5


5.3 Trealamh pearsanta lebeidh caite/á iompar agoibreoir an ÁUP■ GSP/seaicéad tarrthála oiriúnach

(féach ar Aguisín 5).■ Feadóg, le bheith feistithe le gach

GSP/seaicéad tarrthála chun airda tharraingt, i gcás éigeandála nóduine tite isteach san uisce.

■ Na héadaí cuí, culaith fhliuch aguscosaint láimhe/coise san áireamh.

■ Clogad cuí, le cosaint aghaidhemás féidir, má táthar ag feidhmiúamuigh ar an uisce nó má tátharpáirteach i léim tonnta.

■ Moltar spéaclaí cosanta, ach goháirithe más loingseoireacht ar ansáile atá ann.

5.4 Feidhmiúcháin árthaíuisce pearanta

5.4.1 Roimh dhul isteach sanuisce (Seiceáil RoimhSheoladh)■ Chun úsáideoirí eile an uisce a

chosaint agus de bharr leibhéal antorainn a chruthaíonn sé,d’fhéadfadh an ÁUP a bheith faoiréir fodhlíthe sainiúla áitiúla eisitheag údaráis chuain nó áitiúla chunteorainn a chur ar a luas nó ar acheantair fheidhmithe. Tá oibreoirían ÁUP freagrach as a bheith aran eolas faoi na fodhlíthe ábharthaatá i bhfeidhm sna huiscí aúsáideann siad.

■ Féach ar réamhaisnéis nahaimsire/cúinsí na farraige, suladtéann tú amach.

■ Líon isteach liosta seiceála doshábháilteacht i gcónaí (féach ar

mhír 5.7), sula n-imíonn tú. Bacheart go mbeadh cóip lannachuiscedhíonach den liosta seiceálagreamaithe go buan leis an ÁUP,taobh istigh de dhoras nahurrainne stórála.

■ Bí cinnte go bhfuil gach rochtaininnill agus doras stórála socharagus dúnta.

■ Bí ar an eolas faoi na gnáthaimhchearta chun ÁUP a sheoladhagus a luchtú le leantóir.

■ Ba cheart go mbeadh eolas agustaithí ag oibreoirí ar an ngnáthamha bhaineann le bád atá iompaithebéal faoi. Má chastar an t-árthachthart go mícheart, d’fhéadfadhuisce dul isteach san inneall, rud adhéanfadh an-dochar dó agus abhrisfeadh an ÁUP.

5.4.2 Gnáthaimh Phráinne■ I gcás go dtiteann duine isteach

san uisce fuar, ba cheart dó teachtar ais ar bord arís láithreach. Mábhíonn duine tumtha in uisce fuar,d’fhéadfadh titim bhaolach teachtar theocht an choirp (heipiteirme).D’fhéadfadh heipiteirme tarlú marthoradh ar fhuacht gaoithe,báisteach agus cur allais chomhmaith. Chun an baol seo asheachaint, bí ullamh, trína bheithgléasta i gceart le culaithfhliuch/thirim, cosaint láimhe/coise.Cuireann an GSP/seaicéadtarrthála cosaint sa bhreis ar fáil ónbhfuacht.

■ Má bhíonn deacracht ann, fanistigh san ÁUP. Ná déan iarrachtsnámh ar ais ag an gcladach sanuisce fuar, ach amháin má tá tú

71

Árthaí U

isce Pearsanta – S

cairdscíonna agus Mótarbháid A

rdluais5


an-ghar di agus mura bhfuil tú agsúil go mbeidh cabhair ag teachtgo luath. Cuireann snámh agussnámh i do sheasamh san uisce,fuinneamh luachmhar amú aguscailltear an-chuid de theas anchoirp sa chás sin. Murar féidirteacht amach as an uisce,cabhróidh an GSP/seaicéadtarrthála leat do thréimhsemarthanais a mhéadú trí docheann a choinneáil as an uisce.

5.4.3 Ar an uisce■ Na bí ag ól alcóil nó ná ag tógáil

drugaí nuair atá tú ag taisteal arÁUP: tá sé mídhleathach a leithéida dhéanamh agus cuireann séisteach go mór ar do chumas chuncinntí a dhéanamh. Tá sé seo rí-thábhachtach nuair atá duine agoibriú ÁUP atá tapa agusinstiúrtha.

■ Déan staidéar ar lámhleabhar andéantóra. Déan cleachtadh ar anÁUP a láimhseáil faoi stiúir duinele taithí ar an uisce oscailte agusdéan é i bhfad amach ó ná bádóiríeile.

■ Bí ar d’airdeall d’athruithe toinne,gaoithe nó scamall, rudaí aléireoidh athrú ar an aimsir.

■ Seachain a bheith ag sciáil id’aonar, ar an bhfarraige ach goháirithe.

■ Baineann cuid mhaith de thaismíÁUP le himbhuailtí le hárthaí eile.Ba cheart d’oibreoirí a bheith an-chúramach nuair a bhíonn siad agteacht aníos ar, nó ag dul thar báideile agus níor cheart dóibh abheith ag stiúradh ar luas ard agus

iad i ngar d’ÁUP eile, báid nódaoine ag snámh (féach ar Aguisín1).

■ Ba cheart bealaí le baoithe agusceantair roghnaithe a úsáid, pé áitar féidir.

■ Má táthar ag déanamh sciáil ar anuisce nó má táthar ag tarraingtsnámháin, tá sé riachtanach gombeadh duine ar faire ann. Níceart é seo a dhéanamh ach arárthach a bhfuil cumas iompair dethriúr nó níos mó aige.

■ Bí cinnte i gcónaí go bhfuil dodhóthain breosla ar bord d’aonturas atá beartaithe. Déan plean lefilleadh leis an umar aon trian lánle bheith ullmhaithe d’aonéigeandálaí.

■ Ní ceart peitreal sa bhreis aiompar ar bord agus níor chóiraistriú breosla a dhéanamh fad isatá an bád ar snámh.

5.5 Cúrsáil amach óngcóstaFaoi réir na haimsire cuí agus nagcoinníollacha farraige cuí, tá se dechumas ag na hárthaigh seo taistealar an gcósta nó amach ón gcósta.■ Ba cheart a leithéid de thuras a

dhéanamh i gcomhluadar ÁUP eilenó leis na báid tacaíochta chuíann.

■ Ba cheart go mbeidh duineainmnithe ar an gcladach atá ar aneolas faoi na hamanna imeachta,an ceann scríbe agus an t-am abhfuiltear ag súil le filleadh ar ais.

Moltar go mbeadh na rudaí seo aleanas á n-iompar ar bord:

72

Árt

haí U

isce

Pea

rsan

ta –

Sca

irds

cíon

na a

gus

Mót

arbh

áid

Ard

luai

s5


■ Compás.■ Raidió VHF Uiscedhíonach.■ Plean an Aistir.■ Cairt den Cheantar Farraige

Níl formhór na ÁUP suiteáilte lesoilse loingseoireachta, rud a éilítearsa dlí le feidhmiú san oíche. Tá úsáidÁUP dá leithéid, mar sin, srianta do

thréimhse idir breacadh an lae agusluí na gréine.

5.6 Cumann NáisiúntaIs é an Cumann Seoltóireachta nahÉireann (CSÉ) an comhlacht rialálanáisiúnta do na ÁUP in Éirinn (tásonraí teagmhála le fáil in Aguisín10).

Fearas Pearsanta ✓

GSP/seaicéad tarrthála

Feadóg

Culaith Fhliuch

Lámhainní

Clogad

Spéaclaí Cosanta

Trealamh ÁUP ✓

Téad Tarraingthe

Pacáiste de Bhladhmanna

Ancaire mara

Céasla Infhillte

Trealamh Garchabhrach

Corda Múchta don Inneall

Corda Múchta Spárthadon Inneall

Scian

Tóirse

Fearas Uirlise Bunúsach

Múchtóir dóiteáin

Seiceáil Roimh Imeacht ✓

Srianta fodhlíthe áitiúla

Réamhfhaisnéis nahaimsire

Taoidí

Cairt Áitiúil

Tanc Breosla agus Ola abheith lán

Suíocháin/Haistíséalaithe

Seiceáil Seachtrach aran gCabhail

Oibriú trialach ar aninneall

Triail bainte as bacáin aninnill

Cúrsáil Amach ón gCósta ✓

Cúrsáil i gComhluadar

Plean an Aistir

Duine Ainmnithe ar angCladach

Raidió VHF

Compás

Cairt den CheantarFarraige

5.7 Seicliosta Sábháilteachta d’Árthach Uisce Pearsanta

73

Árthaí U



rdluais5

✓ = Cuir tic sa bhosca


5.8 Báid Spórt/CumhachtaArdluais – feidhmiú agusláimhseáilGo ginearálta féachtar ar bhádardluais/spóirt mar bhád atá in annluasanna níos mó ná 17 muirmhíle abhaint amach. Tá éagsúlacht árthaíann atá deartha mar bháidardluais/spóirt, lena n-áirítearcabhlacha próifíle dolúbtha GRPVee, Báid Inséidte Dolúbtha,Cabhlacha deoraí caiteadrálta, srl.Teastaíonn scileanna agus cumais arleith ó oibreoirí na n-árthaí seo margheall ar na luasanna arda ar féidirleo a dhéanamh. Ní cheadaíonn nahárthaí seo an méid céanna amafrithghníomhaithe le gnáthárthaímótair i gcás go dtarlaíonn eachtra.

Moltar go bhfaigheann daoine abhíonn ag glacadh páirte ingníomhaíochtaí le báidspóirt/chumhachta oiliúint fheiliúnach.Tá roinnt scéimeanna oiliúna aguscúrsaí ceadaithe ar fáil agus is féidirfaisnéis a fháil go díreach ó nasoláthraithe cúrsa (féach ar Aguisín9).

5.8.1 Seiceáil roimh imeacht■ Ní mór do gach duine ar bord aon

bhád faoi 7 méadar ar fadGSP/seaicéad tarrthála a

chaitheamh – sin é an dlí;■ Féach ar na leibhéil ola san

inneall, srl;■ Cinntigh go bhfuil éadach

feiliúnach ar gach duine atá arbord. Ba cheart duit tuiscint abheith agat ar na héifeachtaí abhaineann le fuacht gaoithe nuaira bhíonn tú ag taisteal go tapa;

■ Bíodh griansciath ar bord agat –fachtóir 15+;

■ Má tá bád inséidte nó BádInséidte Dolúbtha á úsáid agat,cinntigh go bhfuil na feadáin uilelíonta i gceart;

■ Corda chun an inneall a stopadh– Caith ceann acu seo i gcónaí,agus déan é a thástáil sulabhfágann tú an leaba loinge;

■ Inniúlacht agus Scileanna –Cinntigh go bhfuil oiliúint chuífaighte agat maidir le feidhmiúagus tréithe láimhseála anchineáil báid atá in úsáid agat.

5.8.2 Ar an uisce■ Coinnigh súil mhaith timpeall ort,

go háirithe agus tú sna príomh-sheolbhealaí loingseoireachta.

■ Tabhair aird ar theorainneachaluais ainmnithe, go háirithe nuairatá tú ag dul trí ancaireachta, inaice le muiríne agus ceantair abhíonn in úsáid ag snámhóirí;

■ Bíodh tuiscint agat ar anscuabadh a chruthaíonn do bhád,go háirithe nuair a bhíonn tú inaice le, nó ag dul thar bháid eile;

■ Bíodh tuiscint agat ar an méid isféidir leat a dhéanamh – bíodh dochumas agus inniúlacht ar eolasagat;

Níl cead ag daoine faoi 16 bliaind'aois a bheith i gceannas ar

bhád cumhachta/spóirt .i.árthach a bhfuil in ann luasannaníos mó 17 muirmhíle a bhaint

amach

74

Árt

haí U

isce

Pea

rsan

ta –

Sca

irds

cíon

na a

gus

Mót

arbh

áid

Ard

luai

s5


■ Bíodh tuiscint agat ar an méid isféidir leis an mbád a dhéanamh;

■ Déan na cúltacaí breosla asheiceáil go rialta;

■ Ná cuir ualach rómhór ar anárthach – dearadh na hárthaí seod’uasmhéid daoine. Má tácomhartha CE ar an mbád,léireofar an uimhir seo ar anbpláta CE ar an transam;

■ Cinntigh go bhfuil trealamh uile anbháid daingean;

■ Cinntigh go bhfuil na daoine uilesa bhád daingean agus bain úsáidas na suíocháin agus greamáinláimhe atá ar fáil;

■ Má tá sé i gceist agat dul agsnámh ó do bhád, déanmachnamh ar a shaorbhord.Seiceáil roimh ré agus déandeimhin de go bhfuil modhoiriúnach ann le dul ar ais ar anmbád ón uisce.

5.9 Sciáil Uisce/MarcaíochtMarbhshrutha agus síobthar ceann téideBa cheart go mbeadh a fhios agdaoine atá páirteach ingníomhaíochtaí tarraingthe cosúille sciáil uisce, clársheoltóireachtasrutha agus fáinní inséidte atharraingt, srl faoi na nithe seo aleanas:■ Ní mór GSP/ seaicéad tarrthála a

chaitheamh.■ Ba cheart go mbeadh breathnóir

ann i gcónaí mar aon leis antiománaí báid ar bord an árthaighatá á tharraingt.

■ Ní chóir tabhairt faoi síoba tharceann téide ach amháin igceantair atá ainmnithe gospeisialta, nó i gceantair nachbhfuil longa nó úsáideoirí uisceeile ag baint úsáide astu.

75

Árthaí U



rdluais5


76

Árt

haí U

isce

Pea

rsan

ta –

Sca

irds

cíon

na a

gus

Mót

arbh

áid

Ard

luai

s ■ Bí cinnte go bhfuil a fhios ag doChomhlacht Árachais faoi nagníomhaíochtaí seo.

I gcás sciáil uisce ba cheart gombeadh eolas ag an mbreathnóiragus an sciálaí faoi na gnáthaimhagus na comharthaí cearta atá agteastáil. Moltar go bhfaigheanndaoine aonair oiliúint agus teagascfeiliúnach.

Is é an Cónaidhm Sciála Uisce agusChlársheoltóireachta Srutha nahÉireann an comhlacht náisiúnta dosciáil uisce in Éirinn (tá sonraíteagmhála le fáil in Aguisín 10).

5.10 Úsáid iomaíoch –MótarbháidIs é Cumann Seoltóireachta nahÉireann an tÚdarás Náisiúnta igcomhair rásaíocht mótarbhád inÉirinn. Eagraítear rásaí ag naclubanna atá cleamhnaithe leis angCumann. Reáchtáiltear anrásaíocht ar fad de réir rialachaagus gnáthamh an UnionInternationale Motonautique (UIM),an comhlacht rialála domhanda.Leag an UIM amach na riachtanaisdo shábháilteacht árthaigh, cáilíochtscipéara, riachtanais mionscrúdaitheagus bainistíocht sábháilteachta irith rása.

5


77

Caibidil 6Clársheoltóireacht agus Cláir Sheaschéaslóireachta


6.1 OiliúintMoltar go bhfaigheann daoine abhíonn ag glacadh páirte ingníomhaíochtaí clársheoltóireachtaagus cláir sheaschéaslóireachtaoiliúint fheiliúnach. Tá roinntscéimeanna oiliúna agus cúrsaíceadaithe clársheoltóra ar fáil. Isféidir faisnéis a fháil go díreach ó nasoláthraithe cúrsa (féach ar Aguisín 9le tuilleadh sonraí a fháil faoi nasoláthraithe cúrsaí).

6.2 SábháilteachtChlársheoltóireachta

6.2.1 Roimh dhul isteach sanuisce

■ Déan do rigeáil a scrúdú lehaghaidh téada atá caite nófeistithe atá scaoilte. Bí cinnte gobhfuil siad uile cléite agusceangailte i gceart.

■ Féach ar staid an chláir. Bí cinntego bhfuil iall sábháilteachta (i gcásgo bhfuil sí feistithe) idir an cláragus an rige.

■ Bí cinnte go bhfuil na ceangailcoise agus na heití ceangailte gocuí. Déan scrúdú ar bhun anchrainn seolta. Bí cinnte go bhfuildea-staid ar an bpríomh-alt agusrian an tseoil.

■ Cuir in iúl do dhuine éigin ar angcladach faoin áit a bhfuil tú ag dulagus an t-am a bheidh tú ar ais.

■ Bíodh páirteanna spártha atáriachtanach, líne rigeála spártha,téad tarraingthe 4 méadar, bratachdayglo nó mionbhladhm agusfeadóg chun aird a tharraingt. Isféidir na rudaí seo a iompar i

bpóca úma nó i mála básta.■ Déan seiceáil ar an aimsir áitiúil

agus ar an réamhaisnéis doncheantar farraige ina bhfuil sé igceist agat dul ag seoltóireacht.

■ Seachain a bheith ag seoltóireachti ngaoithe farraige agus bí ar aneolas faoi thionchar na sruthannataoide atá in ann tú a tharraingtamach chun na farraige nó amachó do phointe tosaithe.

■ Bí cinnte go bhfuil d’ainm agusd’uimhir teagmhála marcáilte ar dochlár. Nuair is féidir, cuir téip ais-fhrithchaiteach ar chabhail anchláir.

■ Ná bí ag seoltóireacht leat féin. Isfearr é a dhéanamh i gcomhluadar.

78

Clá

rsh

eolt

óir

each

t ag

us

Clá

ir S

hea

sch

éasl

óir

each

ta6

PartB_ch6_11_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:18 Page 78

■ Roghnaigh ionadclársheoltóireachta aitheanta inarféidir leat a bheith ag foghlaim óchlársheoltóirí eile. Ba cheart dothosaitheoirí fanacht in uisce faoifhoscadh.

■ Bí san airdeall ar fhodhlíthe áitiúla.Ná bí ag seoltóireacht riamh igceantair atá faoi chosc nó igceantair atá plódaithe le daoineatá ag snámh.

■ Seachain gaoithe farraige go dtígo bhfuil taithí mhaith agat, marbíonn sé i bhfad níos deacra abheith ag seoltóireacht ar ais igcoinne na gaoithe, nuair atá tútuirseach nó cloíte.

■ Bí cinnte faoin gcumas atá agatchun tú féin a shábháil le rig ar bitha bheadh in úsáid agat. Má tá túin amhras, bain triail as in áitsábhailte.

■ Bí gléasta i gceart – moltar duitculaith fhliuch a chaitheamh (achamháin má tá sé an-te) chomhmaith le hata, grianbhac agusmuinchillí fada chun tú féin achosaint ón ngrian.

■ Moltar gur chóir go gcaithfeadhdaoine a bhíonn ag glacadh páirtei ngníomhaíochtaíclársheoltóireachta GSP/seaicéadtarrthála.

■ Bíodh tuiscint agat ar an teorainnphearsanta atá agat. Má tá tú inamhras, ná téigh amach.

■ Seachain an díhiodráitiú. Ól goleor uisce.

6.2.2 Ar an uisce■ Bí ag seoltóireacht go cúramach

nuair a fhágann tú agus nuair a

fhilleann tú chuig an gcladach,ionas nach mbuailfidh tú antalamh nó nach mbuailfidh tú igcoinne daoine eile.

■ Na bí ag seoltóireacht níos faideón trá ná mar is gá.

■ Seachain imbhualadh.■ Fan le do chlár, cibé a tharlaíonn.

Is é an cúnamh snámha is mó atáagat. Bain úsáid as nacomharthaí guaise láimheidirnáisiúnta más gá (ardaighagus ísligh do lámha go mall arísagus arís eile agus iad sínteamach ó thaobh go taobh).

■ Bí ar an eolas faoi hipiteirme agusfág an t-uisce má thagann nacomharthaí siúd ort (creathadh,eanglach agus droch-chomhordú).

6.3 Cumann NáisiúntaTá club comhcheangailte deChumann Seoltóireachta nahÉireann é an CumannClársheoltóireachta na hÉireann(IWA) agus tá sé mar an gcomhlacht

79

Clársh

eoltó

ireacht ag

us C

láir Sh

easchéasló

ireachta

6


rialála do chlársheoltóireachtiomaíoch. Eagraítear imeachtaíclársheoltóireachta de réirthreoirlínte sábháilteachta an IWA(féach ar Aguisín 10 do na sonraíteagmhála).

6.4 CláirSheaschéaslóireachta (CSC)Rinneadh forbairt le déanaí ar angclár fada surfála traidisiúnta a chuircéaslaí leo chun uisce ciúin nalochanna, inbhear agus limistéarcósta a loingsiú.

Nuair a úsáidtear iad i gcomhairloingseoireachta (.i. lasmuigh de

ghníomhaíochtaí surfála agussnámha), féachtar ar CSC marárthaí agus tá siad faoi réirriachtanais na n-árthaí áineasa marsin.

Má táthar ag úsáid CSC chun uiscíciúine na lochanna, inbhear nólimistéar cósta a loingsiú, ba chóirna réamhchúraim seo a leanas aghlacadh:

6.4.1 Roimh dhul isteach sanuisce■ Caith éadach cuí, m.sh. culaith

fhliuch.■ Caith GSP oiriúnach le feadóg

80

Clá

rsh

eolt

óir

each

t ag

us

Clá

ir S

hea

sch

éasl

óir

each

ta6


chun aird a tharraingt.■ Faigh oiliúint le soláthraí cúrsa

ceadaithe.■ Bíodh a fhios agat conas bád eile

a tharraingt ar téide. ■ Bí san airdeall ar aon fhodhlíthe

áitiúla agus rialachaloingseoireachta.

■ Iompair raidió VHF láimhe nó fónpóca i gclúdach uiscedhíonach.

6.4.2 Ar an uisce■ Bí i do snámhaí inniúil.■ Bí cinnte go bhfuil iall oiriúnach ar

an gclár, agus bain úsáid as.■ Ná céaslaigh leat féin. ■ Bí cinnte i gcónaí go bhfuil duine

éigin i dtír ar an eolas maidir le doshuíomh agus d’am fillidh agus ná

céaslaigh san oíche.■ Ná céaslaigh ach amháin in uiscí

atá oiriúnach agus sábháilte.Tuig na heilimintí agus nacontúirtí – gaoithe, réimsí taoideagus sruth.

81

Clársh

eoltó

ireacht ag

us C

láir Sh

easchéasló

ireachta

6


82

Clá

rsh

eolt

óir

each

t ag

us

Clá

ir S

hea

sch

éasl

óir

each

ta

6.5 Cumann Náisiúnta Is é Cumann Seoltóireachta nahÉireann an comhlacht rialálanáisiúnta do ghníomhaíochtaí ClárSeaschéaslóireachta in Éirinn (tásonraí teagmhála le fáil in Aguisín10).

6.6 Gníomhaíochtaí eileuiscebhunachaCé go bhfuil an Cód Cleachtais seodírithe go príomha ar oibriúsábháilte d’árthaí inseolta áineasaáirithe, tá cuid mhaithgníomhaíochtaí eile uiscebhunachalena bhfuil oiliúint, eolas agusfeasacht sábháilteachta cuí chomhtábhachtach céanna leo.

Leis an méadú éilimh arghníomhaíochtaí cosúil le surfáilagus surfáil eitleoige, dírítear aird arréimse bileog faisnéise agustreoirlínte atá ar fáil le féachaintorthu nó le híoslódáil ar an suíomhgréasáin www.safetyonthewater.ieagus ó Chomhlachtaí ar nósSábháilteacht Uisce na hÉireann arwww.iws.ie agus Cumann Surfála nahÉireann ag www.irishsurfing.ie.

6


http://www.safetyonthewater.ie

http://www.iws.ie

http://www.irishsurfing.ie

83

Caibidil 7Curachóireacht/Cadhcáil


Tá réimse leathan disciplíní i gceist lecurachóireacht, is iad sin ná cadhcáilmhara, cadhcáil uisce báin, cadhcáiltoinne, polo, slalom, maratóin, ráibe,saorstíle agus turais.

Is bád caol éadrom é canú, biorachar an dá cheann de ghnáth agusoscailte ar barr, tiomáinte ag céaslóiramháin nó beirt atá ina suí nó ar anglúine agus iad ag tabhairtaghaidhe ar an treo ina bhfuil siad agtaisteal le céasla aonbhoise.

Is bád beag caol é cadhc athiomáintear le céasla dhá bhos.

Sa Chód Cleachtais seo, úsáidtearan téarma canú le trácht adhéanamh ar cadhc freisin.

Tá go leor cúraimí sábháilteachtabunúsacha ann ar cheart a chur ibhfeidhm le haon imeachtaícurachóireachta, is cuma cén cineálatá ann.

7.1 OiliúintDéan cúrsa oiliúna aitheanta faoiúsáid cheart an churaigh atá i gceistagat a úsáid. Bí go hiomlán ar aneolas faoi na druileanna tarrthála cuí,agus teicnicí féin-réitithe .i. Eskimoroll srl. Déan cleachtadh ar nadruileanna seo le baill eile denghrúpa. Tá scéim chuimsitheachoiliúna agus creidiúnaithe ag AontasCanúála na hÉireann, a chlúdaíonncurachóireacht ar aibhneacha, ar anbhfarraige agus i gcuracha oscailte(féach ar Aguisín 9 do shonraí arsholáthraithe na gcúrsaí).

7.2 Roimh dhul isteach sanuisce■ Bí cinnte gur snámhaí cumasach

tú agus go bhfuil tú in annmaireachtáil san uisce snaháiteanna ina mbeidh tú.

■ Déan cúrsa Garchabhrach aguscúrsa tarrthála.

■ Ná téigh amach i d’aonar riamh,téigh ag curachóireacht igcomhluadar i gcónaí.

■ Ná bí ag úsáid curacha má tá túfaoi thionchar alcóil nó drugaí.

■ Scrúdaigh d’árthach agus dothrealamh go cúramach. Bí cinntego bhfuil an t-ábhar snámhachtaceart ann agus go bhfuil antsnámhacht chéanna scaipthe igceart agus daingnithe taobh istighden chabhail.

■ Bí cinnte go bhfuil an phlocóidfeistithe i gceart.

■ Ná bain úsáid as an gcurach murabhfuil tú cinnte go bhfuil sé uisce-obach. Ná bain úsáid as báid abhfuil deisiú sealadach déantaorthu.

■ Má tá trealamh sa bhreis á iompar,bí cinnte nach bhfuil ualachrómhór ar an gcurach.

■ Bain úsáid as deic scairde a bhfuilscaoileadh tapa air pé áit a bhfuilsé bainteach leis, agus bí gohiomlán ar an eolas ar an úsáidatá leis.

■ Nuair atá deic scairde in úsáid, bícinnte go bhfuil dea-staid ar anbhfáinne greama agus go bhfuil séfaoi fhad láimhe.

■ Bí cinnte go bhfuil d’ainm agus dosheoladh teagmhála scríofa gobuan ar an gcabhail. Moltar go

84

Cu

rach

óir

each

t/C

adh

cáil

7


mbeadh stráicí de théip lonrachgreamaithe don chabhail.

■ Bí cinnte go bhfuil fáinnígreama/téada tarraingthe feistitheleis an gcabhail. Ba chóir líntedeice fad loinge a bheith suiteáilte igcadhcanna atá níos faide ná 270cm ar fad. Ba chóir cowtail ashuiteáil i gcadhcanna atá níosgiorra ná 270 cm ar fad.

■ Bí cinnte go bhfuil duine freagrachar an eolas faoi d’imeacht, an áit abhfuil tú agus an t-am a fhillfidh tú.

■ Bí cinnte go bhfuil fón póca nóraidió VHF mara agat i gclúdachcuí uiscedhíonach chun cabhair alorg i gcásanna éigeandála.

■ Níl canúnna oscailte oiriúnach donfharraige.

■ Ba chóir go mbeadh tacaí coisecuí ag gach cadhc.

7.3 Trealamh SábháilteachtaPearsanta■ GSP/seaicéad tarrthála (féach ar

Aguisín 5).

■ Ba cheart go mbeadh an GSPfeistithe le feadóg chun aird atharraingt, go mbeadh dath an-sofheicthe air agus go mbeadh séfeistithe le stráicí ais-fhrithchaiteacha.

■ Bí cinnte go bhfuil tú gléasta igceart don ghníomhaíocht atá igceist, don áit atá i gceist agusdon tráth den bhliain atá ann.

■ Bí ar an eolas faoin mbaol atá leheipiteirme nuair atá daoine fliuchagus gan foscadh ón aimsir.

■ Ma tá tú ag céaslú ina áit a bhfuilbaol gortaithe don cheann, bacheart an clogad cuí achaitheamh.

■ Agus tú ag dul le fána araibhneacha iargúlta Grád 3 nóníos airde, agus nuair atá tú agcadhcáil mara, ba chóir duitRabhchán Pearsanta Aimsiúcháin(PLB) a iompar. Cuirfidh seo ar dochumas foláireamh luath athabhairt do na seirbhísí tarrthála igcás éigeandála.

85

Cu

rachó

ireacht/C

adh

cáil7


7.4 Cadhcáil MharaBa cheart do chadhcadóirí marana réamhchúraimí breise seo aleanas a chur san áireamh freisin:■ Bí ar an eolas faoi réamhaisnéis

na haimsire agus réamhaisnéis ancheantair fharraige. Ná bí agcadhcáil ach laistigh de dotheorainn agus do chumaspearsanta féin. Ní ceart ach dodhuine a bhfuil an-chuid taithí acucurachóireacht a dhéanamh ibhfórsa gaoithe 4 nó níos láidre.

■ Bí ar an eolas maidir leis na cúinsítaoide san áit ina mbeidh tú.

■ Bí ar an eolas faoin tionchar atá agan ngaoth agus an taoide ar staidna farraige.

■ Tabhair leat cairt den cheantar inabhfuil tú. Ba chóir go mbeadh sélannach agus é greamaithe dechabhail an chadhc.

■ Tabhair compás láimhe leat.■ Bí cinnte go bhfuil duine ainmnithe

ar an gcladach atá ar an eolas faoido thuras, d’amanna imeachtaagus fillte.

■ Bíodh plean an aistir agat chomhmaith le pleananna éigeandála eile.i. áit tuirlingte atá sábháilte, srl.

■ Ná bí amuigh leat féin sa chadhc –bíodh comhluadar agat.

■ Má tá tú iompaithe béal faoi agus

ar snámh lasmuigh de d’árthach,fan leis. Tá sé níos sofheicthe dotharrthálaithe agus tá fachtóir ardsnámhachta aige. Ná déaniarracht dul ag snámh chuig angcladach mura bhfuil tú ina aiceleis.

Ba cheart an trealamh seo a leanas achur san áireamh:■ Bladhmanna■ Téad tarraingthe/mála caite■ Tóirse■ Scian Chuí■ Raidió VHF Uiscedhíonach.■ Aonad GPS Soghluaiste■ EPIRB Pearsanta■ Trealamh Garchabhrach■ Bia/deoch spártha■ Éadromán/iall don chéasla■ Griansciath agus hata gréine

Ba cheart go mbeadh trealamhriachtanach á iompar ag an duine nói mála greama snámha ar féidir greima fháil air go héasca.

7.5 CadhcáilAbhann/Curachóireacht Ó thurasóireacht ar uisce mall Grád 1i gcuracha oscailte nó i gcadhcannasiamsaíochta, go reathaíocht ar uiscígarbha ina mbeadh coraígarbhuisce, easa agus gnéithe arnós stopalláin agus criathair táréimse cadhcáil abhann ann. Tácadhcáil saorstíle ar an gcineálcadhcála is déine. Níor chóir ach dodhaoine oilte, inniúla anghníomhaíocht seo a thriail.

86

Cu

rach

óir

each

t/C

adh

cáil

7


Chomh maith leis naréamhchúramaí sábháilteachtabunúsacha atá luaite cheana nímór d’úsáideoirí aird a thabhairt arna seiceálacha agus anchomhairle bhreise seo a leanas:

■ Scrúdaigh na cabhlacha le fáilamach an bhfuil damáiste orthuroimh dhul isteach san uisce;

■ Ba chóir staidéar a dhéanamh araon bhaol ceilte, stumpaí,sruthanna, srl, ar chúrsa ar bith atái gceist sula gcuirtear na báid sanuisce;

■ Ní chóir do bháid feidhmiú inan-aonar riamh ar réimse uisce arbith;

■ In áiteanna diana deacra, ba chóirlucht tarrthála/slánaithe a bheithbunaithe ar an mbruach, agus iadoilte agus feistithe chun teacht igcabhair go mear ar dhaoine atá igcruachás;

■ Bíodh uimhreacha teagmhála lehaghaidh na n-údarás cabhrachleighis/tarrthála/ coimeádaithe glasar fáil ar an láthair;

■ Bíodh snámhacht chuí snacadhcanna;

■ Faigh oiliúint Gharchabhrach agusbíodh Fearas Garchabhrach leatar thurais abhann;

■ Má tá mála caithimh á iompar agattabhair leat scian chomh maith;

■ Ag brath ar dheacracht nahabhann, smaoinigh ar chuiddíobh seo a leanas a bhreith leat:o Céaslaí scoilte;o Irisí caolrabhaisc agus

cairbinéirí;o Téip duchta;o Éadaí tirime;o Foscadán grúpa;o Bia agus airgead;o Lasáin/lastóir.

■ Tabhair aird ar ghrádú na habhannagus ar leibhéal an uisce, suladtugann tú faoi. Liostaítear nagráid dhifriúla sa Tábla ar angcéad leathanach eile.

87

Cu

rachó

ireacht/C

adh

cáil7


88

Cu

rach

óir

each

t/C

adh

cáil

Tá tuilleadh sonraí ar leibhéal anghrádaithe abhann ar shuíomhgréasáin Aontas Canúála nahÉireann (http://canoe.ie/river-grading-and-area-definitions). ■ Bí ar d’fhaichill go háirithe nuair atá

coinníollacha tuile ann.■ Scrúdaigh titim nach bhfuil aithne

agat air sula ritheann tú é; tabhairfaoi deara gur féidir le titim athrúagus go bhféadfadh contúirtí nua abheith ann (m.sh. crainn a thitanuas, srl). Cuir tarrtháil ar anmbruach ar fáil mar is cuí.

■ Téigh i gcomhairle le Fógraí MaraUiscebhealaí Éireann aguscoimeádaithe glas le haghaidhfaisnéise áitiúla.

■ Ba chóir do ghrúpa cadhcála atá agdul le fána ar aibhneacha iargúltaGrád 3 nó níos airde Rabhchán

Pearsanta Aimsiúcháin cláraithe(PLB) a iompar. Cuirfidh seo ar dochumas foláireamh luath athabhairt do na seirbhísí tarrthála igcás éigeandála.

■ In aibhneacha le ardráta sruthaagus tréimhsí fada fánsruthanna,moltar gur chóir do ghrúpaícadhcála raidiónna uiscedhíonachaa chur san áireamh chun ligean dochumarsáid idir baill an ghrúpanuair nach bhfuil líne amhairc arfáil.

7.6 Cumann NáisiúntaIs é Cumann Canúála na hÉireannan cumann náisiúnta le haghaidhimeachtaí curachóireachta aguscadhcála in Éirinn (tá sonraíteagmhála le fáil in Aguisín 10).

Grád I:Uisce Ciúin

Uisce atá ina stad nó ag gluaiseacht an-mhallagus gan aon bhaic.

Grád II:Réasúnta Deacair

Tá bealach soiléir síos an abhainn ach tá baicéasca inti. D’fhéadfaí poill bheaga agus titimbheag a bheith inti. Tá áiteanna ina n-éiríonn ansruth níos tapa. Tá rogha bealaí inti.

Grád III:Deacair

Tá cúrsa inti ar féidir a aithint go héasca ón uisce.D’fhéadfaí tonnta a bheith neamhrialta. D’fhéadfaígo leor bollán agus baic a bheith inti. Tá poill agusfoghail bheaga inti. Moltar iniúchadh a dhéanamh.

Grád IV:An-Deacair

Níl an cúrsa soiléir i gcónaí agus moltar iniúchadha dhéanamh Tá fánsruthanna leanúnach inti agusbeag iad bristeacha amach. Tá poillcumhachtach. Teastaíonn ainliú leanúnach lesmacht cruinn agus cinnteoireacht mhaith.

Grád V:Fíordheacair

Iniúchadh riachtanach mar d’fhéadfaí contúirtídáiríre a bheith inti. Is tréithe iad an ghráid seotitim mhór, pasáistí caola, blocshruthanna an-chasta, uisce a bhíonn de shíor ag athrú aguspoill dheacra. Tá deacrachtaí inti go leanúnach.

7


http://canoe.ie/river-grading-and-area-definitions



Caibidil 8Báid Rámhaíochta

89


Tá báid rámhaíochta sa ‘StílOilimpeach’, curacháin agus coitírásaíochta agus curacha traidisiúntarásaíochta san áireamh saRámhaíocht.

8.1 OiliúintMoltar go bhfaigheann rámhaitheoiliúint fheiliúnach. Tá roinntscéimeanna oiliúna agus cúrsaíceadaithe ar fáil agus is féidir faisnéisa fháil go díreach ó na soláthraithecúrsa lena n-áirítear CumannRámhaíochta na hÉireann (féach arAguisín 9 le tuilleadh sonraí a fháilfaoi na soláthraithe cúrsaí).

8.2 Báid rámhaíochta de stíloilimpeachÚsáidtear na báid seo snahimeachtaí rámhaíochta sna CluichíOilimpeacha agus tá CumannRámhaíochta na hÉireann á rialú inÉirinn. Ní mór cloí leis na pointísábháilteachta seo i gcónaí.

Ní mór oiliúnóir agus/nó bádsábháilteachta a bheith i láthair igcónaí. Ní mór do na cáilíochtaí cuía bheith ag lucht láimhseála báidsábháilteachta dá leithéid agus bachóir marcanna nó bratacharabhaidh a bheith ar na báid marfhógra d’árthaí eile sa cheantar gobhfuil báid rámhaíochta san uisce.

Ba chóir go mbeadh na míreannatrealaimh seo a leanas á n-iompar agan oiliúnóir nó ag an mbádsábháilteachta:■ Taoscaire oiriúnach ■ Caidéal inséidte oiriúnach – má tá

bád inséidte á úsáid mar bhádtarrthála

■ Mála caithimh le 10 m ar a laghadde líne snámhach

■ Fearas chun comhartha fuaime adhéanamh – bonnán le cumhachtaeir nó aerasóil

■ Blaincéid nochtadh teirmeach■ Baoithe tarrthála nó GSP/seaicéid

tarrthála breise chun cuidiú ledaoine san uisce

■ Trealamh Garchabhrach Oiriúnach■ Ancaire agus líne ■ Scian■ Corda múchta innill d’úsáid

oibreoir an innill■ Céasla■ Greamáin oiriúnacha láimhe ar

thaobh an bháid – chun cabhrú leosiúd atá á dtarrtháil.

Ba chóir do gach duine atá páirteacha bheith ar an eolas faoi nariachtanais atá leagtha síos agCumann Rámhaíochta na hÉireannina Chód Sábháilteachta Uisce.

8.3 Déantús báid agustrealamh■ Ní mór an trealamh rámhaíochta

uile a choinneáil i ndea-ord aguscigireacht rialta a dhéanamh air.

■ Ní foláir urranna snámhachta atásuite i dtosach agus ar chúl anbháid a iniúchadh lena chinntiú gobhfuil dea-ord orthu agus gobhfeidhmeoidh siad mar ba cheart.Ba chóir báid a láimhseáil gocúramach agus go cuí i gcónaíagus iad lasmuigh den uisce, chundamáiste dá gcabhail nó gortú dochriúnna agus do lucht féachana asheachaint.

90

Bái

d R

ámh

aío

chta

8


■ Ba chóir báid a scrúdú nuair achuirtear san uisce iad sula dtéannan criú ar bord lena chinntiú go bhfuilsiad sábháilte, nach bhfuil uisce aligean isteach acu agus go bhfuilgach páirt a ghluaiseann agfeidhmiú.

■ Caithfidh srianta agus meicníochtamearscaoilte a bheith ag oibriú gomaith ar bháid a bhfuil bróga feistitheiontu. Moltar go mbeadh strapaíVelcro seachas iallacha lása arbhróga socraithe.

■ Cinntigh go bhfuil plocóidí aerálasocair ina suíomh, agus go bhfuilsclóinte, athchabhlaigh, suíocháin,srl daingnithe.

■ Bí cinnte go bhfuil gach gléasstiúrtha ag obair.

■ Ba chóir sculanna agus cnaipí rámhaa scrúdú lena chinntiú go bhfuil siaddaingean agus socraithe i gceart.

■ Bíodh lainsí oiliúna san uisce igcónaí nuair atá árthaí rámhaíochtaá n-úsáid. Ní mholtar do dhaoine dulamach leo féin gan choimirce agus,má dhéantar é sin, ba chóir gombeadh duine ainmnithe ar antalamh ar an eolas faoi amannaimeachta, ceann scríbe, agusamanna fillte.

■ Ba chóir go mbeadh gach duine atáag glacadh páirt i ndeá-shláinte,agus ábalta 100 m a shnámh inéadaí éadroma.

■ Ba chóir do gach ceann feadhna báidGSP/seaicéad tarrthála formheasta achaitheamh i gcónaí.

Níor cheart báid a úsáid istoíche muragcloíonn siad le riachtanais naRialachán Idirnáisiúnta Imbhuailte

91

Báid

Rám

haío

chta

8


92

Bái

d R

ámh

aío

chta maidir le soilse loingseoireachta. Níor

chóir báid a úsáid i gcoinníollachaaimsire nó taoide a chuirfeadhisteach ar a saorbhord íseal agus ara gcobhsaíocht.

Ba chóir do chinn fheadhna, oiliúnóiríagus criúnna a bheith eolach faoi aondainséar nó baol a d’fhéadfadh éirías na coinníollacha áitiúla taoide,srutha nó gaoithe atá ann. Nuair atárásaíocht comórtais ar siúl, caithfearcloí go hiomlán le CódSábháilteachta Uisce CumannRámhaíochta na hÉireann

8.4 Curacháin rásaíochtacósta/Curacha rásaíochtatraidisiúnta■ Ba chóir do chriúnna atá ag rásáil

na mbád seo GSP/seaicéidtarrthála a chaitheamh i gcónaí.

■ Ba chóir go mbeadh fearais ingach bád chun aird a tharraingt(Bonnán Aerasóil).

■ Níor chóir d’Oiliúnóirí/Criúnna nabáid seo a láimhseáil in uiscí atáthar chumas na gcriúnna nó nambád.

■ Ba chóir go mbeadh an trealamhcuí ag báid oiliúna/tarrthála abheadh ag freastal agus iad ábhfeidhmiú ag oibreoirí inniúla.

8.5 Cumainn NáisiúntaIs é Cumann Rámhaíochta nahÉireann an bord rialúcháin donrámhaíocht in Éirinn agus déanannsé ionadaíocht ar bhreis is 100 clubtimpeall na hÉireann (Féach arAguisín 10 i gcomhair sonraíteagmhála).

Tá an Cónaidhm RámhaíochtaChósta na hÉireann mar angcomhlacht rialála don rámhaíochtchósta in Éirinn (féach ar Aguisín 10le haghaidh sonraí teagmhála).

8


Caibidil 9Báid Chairte/Fostú Báid Lom

93


Glactar le báid a chuirtear ar fáil arcíos le scipéir agus criú mar BháidPhaisinéara agus ní mór suirbhéagus ceadúnú a dhéanamh orthuleis an Oifig Shuirbhéireachta Maraden RMÉ. Tugtar báidchairtfhostaithe nó báid loma ar cíosar bháid a chuirtear ar fáil gan criúagus le húsáid ag daoinepríobháideacha.

Tá réimse bád ar fáil ar cíos donphobal. Ina measc, tá:■ Cúrsóirí Cábáin ar uiscebhealaí

na Sionainne.■ Báid seoil a úsáidtear ar aistir

chósta fhada.■ Báid a úsáidtear le haghaidh

slatiascaireachta ar locha intíre.■ Báid lae le haghaidh turais áitiúla

(ar an gcósta nó intíre).■ Báidíní Seoil.■ Clársheoltóirí.■ Báirsí.

Tá roinnt cumainn chairtfhostaitheann le cód feidhmiúcháin a gcloíonna gcuid ball leis, maidir le míreannaar nós:■ Trealamh sábháilteachta ar fáil.■ Teorannacha feidhmiúcháin do na

báid.■ Oiliúint agus cleachtadh do

chustaiméirí ar bháid a láimhseáil.■ Cúltaca práinne agus cothabháil.

Ag brath ar chineál an bháid atá áchairtfhostú agus an cúrsabeartaithe taistil, éileoidh roinntoibreoirí go gcruthóidh custaiméiríleibhéil cumais a shásaíonn ancomhlacht.

Ba chóir do bhaill den phobal abhfuil sé i gceist acu árthaí dáleithéid a fháil ar cíos fiosrú denchomhlacht báid faoi na ceisteannaa liostaítear in ailt 9.1 go 9.3.

9.1 OiliúintCé go gcuireann oibreoirí áirithescéim chuimsitheach oiliúna ar fáil,le teagasc pearsanta agusfístéipeanna san áireamh, b’fhéidirnach gcuirfeadh oibreoirí eile.Roimh imeacht ar bhád ar bith, bachóir do chustaiméirí treoir a lorg ónúinéir/oibreoir maidir leis namíreanna seo a leanas a bhaineanngo háirithe leis an mbád atá á fháilacu:■ Feidhmiú an innill, feidhmiú cnaipí

agus seiceáil bunúsach ar aninnill san áireamh.

■ Feidhmiú práinne threalamh anbháid – m.sh. stiúradh práinne,modhanna eile chun an t-inneall athosú, úsáid an ancaire.

■ Láthair gach píosa den trealamhsábháilteachta (GSP/seaicéidtarrthála san áireamh).

■ Feidhmiú an trealaimhsábháilteachta: GSP/seaicéidtarrthála a chur ort, bladhmannaguaise agus raidió san áireamhde réir an chineál báid atá ann.

■ Suíomh an ghléis mhúchta tineagus conas é a úsáid (mábhaineann sé le cineál an bháid).

■ Modhanna chun bodharuisce aphumpáil.

■ Gníomhaíochtaí i gcás suí ar antalamh.

■ Treoir maidir le bád a láimhseáil,ina measc feistiú taobh le taobh,

94

Bái

d C

hai

rte/

Fo

stú

Bái

d L

om

9


dul ar chúl, ainliú i gcás duine ibhfarraige, agus gnáthaimhthéarnaimh (taispeántas gearrpraiticiúil a bheadh i gceist leoseo).

■ Sonraí faoin gceantar feidhmithe,coinníollacha aimsire áitiúla,léarscáileanna/cairteacha, FógraíMara mar is cuí.

■ An líon is mó daoine/bagáiste arféidir leis an árthach a iompar.

■ Pointí teagmhála do na seirbhísítarrthála, cainéil raidió, agusuimhreacha gutháin phócaábhartha.

Cuirtear cúrsaí ar fáil ageagraíochtaí éagsúla (féach arAguisín 9).

9.2 Árachas■ An bhfuil clúdach árachais ar an

mbád?

■ Cad é réim an chlúdaighárachais?

■ An bhfuil aon srianta nócoinníollacha (oiriúnacht an bháidle húsáid ar chanálacha nócomhlíonadh ceadúnais marshampla) a bhaineann leis angclúdach árachais?

Mura gcloítear le téarmaí aguscoinníollacha árachais, seans gogcruthófar deacrachtaí agus gogcuirfear an t-árachas ar neamhní.

9.3 Íosmhéid trealamhsábháilteachta ar bordBa chóir go mbeadh íosmhéidtrealamh sábháilteachta i ngach báda chuirtear ar cíos gan scipéir, deréir mar atá molta i dTábla E igCaibidil 2 agus Tábla F i gCaibidil3, mar a bhaineann siad le réimseúsáide an árthaigh.

95

Báid

Ch

airte/Fo

stú B

áid L

om

9


96

Bái

d C

hai

rte/

Fo

stú

Bái

d L

om

De ghnáth bíonn árthaigh ar cíos inuiscí na hÉireann teoranta doChatagóirí C, D, E agus F.

Déantar Árthaí Áineasa a rangú i 6chatagóir:

Catagóir A – Aigéan Catagóir B – Amach ón gCósta Catagóir C – Cois CladaighCatagóir D – Cois Cladaigh/InbhirCatagóir E – Uiscebhealaí intíre,

lochanna móraoscailte san áireamh

Catagóir F – Uiscebhealaí Intíre –báid oscailte atá níoslú ná 7 m ar fad agoibriú in aibhneachaagus ceantair faoifhoscadh ar locha faoichoinníollachameasartha aimsire.

9


97

Caibidil 10

Gníomhaíochtaí Sábháilteachta


Tugann Caibidil 10 treoir bhunúsachmaidir le sábháilteacht ar mhuiríneagus trealamh a chothabháil.

10.1 Feidhmiúcháin freastailar árthaí feistithe Uaireanta bíonn báid ar feistiú amachón gcósta de bharr srianta taoide nódoimhneacht snámha agus bíonnrochtain ar fáil orthu trí bháidínfreastail a seoltar amach óngcladach. I gcásanna dá leithéid inambíonn bád freastail á úsáid chundul amach chuig árthaí feistitheagus dul ar bord, ba chóir aird athabhairt ar na réamhchúraimí seoa leanas:

■ Ba chóir don chriú GSP/seaicéidtarrthála a chaitheamh i gcónaí,agus an bád freastail á láimhseáil,agus nuair atáthar ag aistriú chuigagus ag dul ar bord an árthaighfheistithe.

■ Moltar go mbeadh raidió láimheuiscedhíonach VHF á iompar ag nahoibreoirí.

■ Níor chóir do dhaoine atá faoithionchar alcóil nó drugaí a bheithpáirteach i ngníomhaíochtaífreastail.

■ Bí cinnte go bhfuil an bád freastailfaoi dhea-bhail agus feistithe gohoiriúnach. Má tá báidín inséidte áúsáid, déan cinnte go bhfuil séséidte i gceart agus gur báidínilfheadáin í atá in ann fanacht arsnámh má theipeann ar fheadánamháin ar bith díobh.

■ Tabhair aird ar choinníollachataoide agus gaoithe sula dtosaítearar ghníomhaíocht freastail ar bith.

■ Má táthar ag seoladh díreach óngcladach, bí cinnte go bhfuil sésábháilte imeacht amach ónbpointe seolta, go bhfuil rochtainshábháilte air agus nach mbíonnan iomarca brutha ann.

■ Ba chóir snámhacht bhreise afheistiú ar bháid freastail, seachasna cinn inséidte. Is féidir é a bheithi bhfoirm feadán tiomnaithesnámhachta, bloc cúr polaitéine,nó cuasáin snámhachta atá inagcuid suimeálach den bhád.

■ Má tá inneall crochta á úsáid agbáid fhreastail, ba chóir rámhaí nócéaslaí a iompar iontu chomhmaith, agus téad feistitheoiriúnach.

■ Níor chóir an iomad daoine nótrealaimh a bheith sa bhádfreastail. Bíonn pláta treorachasocraithe ag an déantóir i roinntmhaith báid freastail a léiríonn anlíon is mó daoine nó trealamh, nóan dá cheann araon, ar féidir lebád freastail a iompar go sábháilte,chomh maith leis an gcumhachtinnill chrochta is mó ar féidir ashocrú leis an mbád go sábháilte –ná sáraigh na huimhreacha seo.

■ Ba chóir deiseanna oiriúnacha asholáthar chun dul ar bord anárthaigh fheistithe, m.sh. dréimirebordála, geataí rochtana ar ráillí,srl.

10.2 Sábháilteacht arMhuiríne Cé go gcuireann áiseanna muiríne natairbhí d’áisiúlacht agus compordníos mó ar fáil d’oibreoirí bád, ní móra thabhairt faoi deara gur féidir le

98

Gn

íom

haí

och

taí S

ábh

áilt

each

ta10


muiríne a bheith ina háitchontúirteach freisin. Tá a lán muirínesuite in uisce domhain atá faoithionchar sruthanna láidre taoide,oscailte do ghaotha láidre agus aníosmhéid baic chosanta orthu. Isféidir le sruthanna taoide láidre abheith contúirteach i gcás timpiste.

Tabhair na teorainneacha luais agusna “criosanna coiscthemarbhshrutha” faoi deara i gcuanta,gar do mhuiríne nó gar do limistéirsnámha.

Moltar d’úsáideoirí aird a thabhairtar na réamhchúraimí seo a leanasagus feistí muiríne á n-úsáid acu nó iad ag gluaiseachtthart iontu:■ Caith coisbhearta oiriúnacha

neamhsciorracha.■ Tabhair aird ar staid dromchla na

ndeiceanna, go háirithe má tá siadfliuch.

■ Ná cuir aon chonstaic ar thóchair

mhuiríne nó ar leapacha méire letrealamh/tralaithe.

■ Bí cinnte go gcoimeádtar smachtar ghníomhaíochtaí bád abhaineann le teacht isteach coisleapacha muiríne agus imeachtuathu, agus ná cuir baill den chriú imbaol agus bád á fheistiú. Céimghearr seachas céim fhada is cearta úsáid chun dul ón mbád go dtían leaba.

■ Tabhair ar an gcriú uileGSP/seaicéid tarrthála achaitheamh agus bád a thabhairtisteach nó amach ó leabamhuiríne.

■ Ná fág leanaí leo féin ar áismhuiríne.

■ Bí cinnte go bhfuil GSP/seaicéidtarrthála oiriúnacha ar pháistí agusiad ar an muiríne.

■ Seachain cnapsaic, mála, nó máladroma a chaitheamh agus tú armuiríne, d’fhéadfadh siad a bheithcontúirteach má thiteann tú isteachsan uisce.

99

Gn

íom

haío

chtaí S

ábh

áilteachta

10


■ Nuair atá soláthar leictreachaiscladaigh á úsáid, déan cinnte gobhfuil dea-bhail ar sheoláin reatha,go bhfuil plocóidí/soicéid cuí orthu,taca ceart leo agus nach guaistuisle iad.

■ Ná ceangail le seastán cumhachtaach amháin de réir threoracha antsoláthraí.

■ Cuir aon locht a thugtar faoi dearain iúl do bhainistíocht an mhuiríne.

■ Cloígh le gach treoirsábháilteachta ón mbainistíocht.

■ Bí aireach den bhaol a bhaineannle bogadh timpeall ar mhuiríne faoithionchar alcóil.

■ Tabhair faoi deara cá bhfuil nabaoithe tarrthála agus dréimirípontúin le dul ar bord nuair atá túag dul isteach i muiríne ná á fágáil.

10.3 Fánáin■ Déan iniúchadh ar dhromchla an

fhánáin lena chinntiú go bhfuil sésaor ó ábhar (m.sh. giolcacha,

feamainn, substaintí ar nós ola nógréisc) a d’fhéadfadh cur isteach artharraingt an dromchla d’fheithiciltarraingthe nó a bheith ina ghuaissciorrtha don phearsanra.

■ Bí cinnte go bhfuil dóthaindoimhneachta uisce ann chun an t-árthach a chur amach ar snámhsula sroicheann an leantóir críochan fhánáin.

■ Bí cinnte go bhfuil a dóthaintarraingthe agus cumhachta ag anbhfeithicil a úsáidtear chun déileáille lainseáil ó fhánán le grádángéar. Má tá amhras ort, téigh áitéigin eile.

■ Moltar feithicil faoi thiomáint ceithreroth a úsáid má táthar ag seoladhleantóir bád.

■ Bíodh a fhios agat cá bhfuil angléasra tarrthála.

■ Nuair is féidir, ná déan an lainseáilleat féin.

■ Bíodh plean agat más rud é gosleamhnaíonn an fheithicil agus an

100

Gn

íom

haí

och

taí S

ábh

áilt

each

ta10


leantóir isteach san uisce in aicean fhánáin, .i. fuinneoga ar oscailt,áis snámhachta ar fáil ach ní ácaitheamh.

■ Ná lig d’aon phaisinéir fanacht sanfheithicil agus bád á lainseáil nó áfáil ar ais agat.

■ Tabhair faoi deara agus lean aonrabhaidh nó treorachasábháilteachta atá curtha in airdeag úinéir an fhánáin.

■ Tuairiscigh aon ábhar imnísábháilteachta maidir le staid anfhánáin do na húinéirí.

10.4 Seoladh ón tráTig le seoladh agus aisghabháilárthaigh as trá ar bith, go háiritheceann a mbeadh bruth uirthi, a bheithan-chontúirteach agus ní mór tabhairtfaoi go cúramach.■ Faigh comhairle go háitiúil maidir

le suímh atá sábháilte agusoiriúnach le haghaidh seoladh.

■ Tabhair faoi deara gur féidir lehathruithe móra tarlú idir imeachtagus teacht, ag brath archoinníollacha taoide agus aimsire.

■ Bíodh aird agat i gcónaí arthionchair na gaoithe agus nataoide ar a chéile sa cheantar.

■ Déan scrúdú ar an réamhaisnéisáitiúil aimsire sula ndéantar aoniarracht dul chun farraige.

■ Tabhair aird ar an bhfórsa lenambriseann na dtonn ar bhád, agusan damáiste a d’fhéadfadh teachtas réabadh isteach sa bhruth.

■ Ná seol an bád má sháraíonn anbruth 0.5 m, ach amháin má táárthach speisialta á úsáid leis anoiliúint chuí.

■ Caith GSP/seaicéid tarrthála igcónaí agus bí cinnte de go bhfuilgach trealamh scaoilte ceangailtego daingean.

■ Bí cinnte go bhfuil go leor criú abhfuil taithí acu ar fáil. Ná déaniarracht lainseáil go leathlámhach.

■ Cuir do chuid pleananna in iúl dodhuine freagrach ar an talamh,amanna imeachta agus fillte,suímh sheolta agus cinn scríbesan áireamh. Cuir in iúl dóibh igcónaí nuair a thagann tú ar aisslán.

■ Seiceáil leis an údarás áitiúilábhartha/na fodhlíthe trá áitiúlanach bhfuil cosc ar lainseáil trá.

10.5 Cothabháil

10.5.1 RigeáilBíonn lastáil ollmhóra ar na cuiditherigeála ar árthaigh sheoltóireachta.Mura shocraímid iad seo i gceart agan tús agus iad a cheartú ina dhiaidhsin, tig le téada taca, leatóirí nócrainn teip le strustuirse mar gheall arluaineacht san ualach, fiú nuair aúsáidtear ábhair nua-aimseartha.

Is gá aire leanúnach a thabhairt donrigeáil agus a bheith de shíor áscrúdú. Nuair atá bád i seirbhís, nímór a aithint nach mairfidh bunábhairar nós cruach dhosmálta, páirteannaar nós scriútaí agus teirminéil go deoagus beidh ort iad a athsholáthar. Armórán bád os cionn 6 méadar ar fad,is é an nós faoi láthair gan an crann abhaint anuas ag deireadh an tséasúir.Mar thoradh ar sin, bíonn rigeáil inaseasamh ar feadh na mblianta gan

101

Gn

íom

haío

chtaí S

ábh

áilteachta

10


scrúdú ceart ar bith a dhéanamhuirthi.

Ba chóir an chothabháil seo aleanas a dhéanamh maidir lerigeáil árthaigh:■ Ba chóir do dhuine inniúil gach gné

den rigeáil a scrúdú lena shúile. Bachóir é seo a dhéanamh gobliantúil. Mar go bhféadfadhiniúchadh ceann crainn a bheith igceist anseo ag leibhéal ard, níorchóir ach do dhaoine a bhfuil taithíacu ar obair lasnairde agus aúsáideann Cathaoir Bhósain nó achomhionann tabhairt faoin obairseo.

■ Ba chóir scriútaí a iniúchadh dochomharthaí go bhfuil duail sreingesaor ó dhamáiste, díchumadhagus ruaircíní.

■ Ba chóir scrúdú amhairc adhéanamh ar theirminéil sreangataca deiridh – bíonn claonadh chunscoilteadh i gcinn rollaithe nó

múnlaithe. Is féidir teirminéilNorseman nó Staylock a oscailtagus scrúdú inmheánach adhéanamh orthu más gá. Déancinnte nach bhfuil díchumadh nódamáiste déanta do chasbhúclaí.

■ Bíodh aird agat ar aois na scriútaí ido shoitheach. Má tá árthach áúsáid go rialta ba chóirsmaoineamh ar athnuachan adhéanamh gach 7-10 bliain de réirúsáide. Coinnigh na dátaíathnuachana ar taifead. Moltartéada taca a athnuachan de réir achéile, agus cuid díobh a athrúgach bliain.

■ Déan athnuachan i gcónaí lehábhar, méid agus teirminéiloiriúnacha. Moltar go ndéanfaí anobair seo go gairmiúil.

■ Tabhair aird ar an gcur chuigeceart chun rigeáil a chur i dtiúin.

102

Gn

íom

haí

och

taí S

ábh

áilt

each

ta10


10.5.2 Feidhmiú d’inneallinmheánach agus cothabháilAr árthaí le hinnill istigh, ba chóir nanósanna imeachta seo a leanas adhéanamh roimh imeacht:■ Féach ar leibhéil ola agus

fuartháin.■ Scrúdaigh gach ruma le haghaidh

bodharuisce.■ Deimhnigh go bhfuil na comhlaí

mara go léir ar oscailt.■ Deimhnigh go bhfuil go leor

breosla ar bord.■ Agus an t-inneall ag rith, bí ag faire

amach do shileadh ar bith.■ Sula bhfágtar an duga, deimhnigh

go bhfuil sceitheadh dóthanachfuartháin thar bord i láthair.

■ Deimhnigh go n-oibríonn an t-inneall chun tosaigh agus ar chúlroimh imeacht ón leaba nó feistiú.

■ Ba chóir leibhéil leictrilíte batairí adheimhniú go rialta le linn antséasúir.

■ Ba chóir córais seafta liáin, agusbealadh rialta agus scrúdú ar rátasilte ag na faireoga, a bheith sanáireamh i ngnáthamh cothabhálaan úinéara freisin.

10.5.3 Innill chrochtaBa chóir na gnáthaimh seo a leanasa leanúint ar árthaigh a bhfuil innillchrochta orthu:■ Ba chóir do theicneoir cáilithe

seirbhísiú a dhéanamh ar annGléas Innill ag tús an tséasúir.

■ Bí cinnte go sruthlaítear córasfuartháin an aonaid le fíoruiscesula gcuirtear ar leataobh é agdeireadh an tséasúir.

■ Roimh imeacht, féach ar staid anchóimeáil liáin/an phionna fiair mátá a leithéid insuite.

■ Tabhair aird ar na gnáthaimhchearta tosaithe roimh dhulamach, go háirithe maidir le bá aninnill le breosla a sheachaint.

■ Má tá inneall dhá-bhuille á úsáid,cinntigh go mbaintear úsáid as anmeascán ceart d’ola/bhreosla.

■ Ba chóir innill a chrochadh i gceartar thrasnán an bháid; agus bachóir go mbeadh láinnéarsábháilteachta ceangailte leis igcónaí.

■ Moltar “corda múchta” a úsáid leisan aonad i gcónaí.

10.5.4 Cothabháil innillbhliantúilSula dtosaíonn gach séasúr, ba chóird’úinéirí na gnáthaimh bhliantúlachothabhála seo leanas achleachtadh:■ Ola agus scagaire a athrú.■ Uisce a thaoscadh as umair

bhreosla (cinntigh go bhfuil siadlán de bhreosla sula gcuirtear ileataobh iad) agus scagairí

103

Gn

íom

haío

chtaí S

ábh

áilteachta

10


breosla a athnuachan. ■ Gach píopa fuartháin a scrúdú,

agus seiceáil a dhéanamh ar naleibhéil frithreo sna córaisfhuartháin. Scrúdaigh gach línesceite i gcomhair diomailte nósilidh.

■ Scrúdaigh na tiománaithe archórais Fuartháin Uisce Farraige(caidéil Jabsco).

■ Féach ar staid aon chóras tosaithebataire.

■ Scrúdaigh staid na n-anóidí atáfaoi uisce.

■ Scrúdaigh staid imthacaímuirchlaímh an liáin.

■ Bí cinnte go bhfuil gach comhlamúchta uisce farraige sa chabhailag feidhmiú i gceart.

10.5.5 Íosmhéid páirteannaspártha

Do Inneall ar Bord■ Fearas feanbheilt.■ Fearas scagaire ola/breosla.■ Tiománaí spártha uisce farraige

Jabsco agus gaiscéid.■ Ola innill spártha.■ Fáisceáin jubilee spártha atá

oiriúnach do na píobáin atá arbord.

Do Inneall Crochta■ Spréachphlocóidí (do innill pheitril).■ Pionna fiair spártha (má tá a

leithéid de dhíth).

10.5.6 Fearas UirliseBa chóir fearas uirlise oiriúnachábhartha a bheith ar bord árthaighagus moltar na míreanna seo aleanas a bheith ann:■ Tacar scriúirí.■ Tacar castairí atá bainteach le

gach árthach.■ Castaire inathraithe.■ Tóirse.■ Castaire spréachphlocóide (d’innill

pheitril).■ Sábh mhiotail beag le lanna

spártha.■ Greamaire agus greamáin bhíse.■ Canna ola scaoilte WD40, más

cuí.

10.6 Gás PeitriliamLeachtaithe/Leachtach(GPL)

Tá suiteálacha agus fearais GásPeitriliam Leachtach (GPL) feistithe igcuid mhaith árthaí áineasa, gopríomha i bhfoirm cócaireán.Cuirtear GPL ar fáil i sorcóiríbrúchóirithe agus is própán, bútán,

104

Gn

íom

haí

och

taí S

ábh

áilt

each

ta10


nó meascán den dá ghás a bhíonnann de ghnáth.

Nuair nach láimhseáiltear i gceartiad, áirítear i measc na gcontúirtí abhaineann le córais GPL tine,pléascadh, dónna agus aisfisce marthoradh ar sceitheadh gáis ón gcórasnó bailiú gáis i ndiaidh teip lasrachsan fhearas. Tá bás agus caillteanasmaoine ar árthaí áineasa tarlaithemar gheall ar imeachtaí dá leithéid.

Tá sé riachtanach go ndéanannteicneoir cáilithe gach suiteáil agusaon obair cothabhála nó deisithebeartaithe go caighdeán formheasta– (ISO 10239:2014 Árthaí Beaga –Córais Ghás Peitriliam Leachtach(GPL)), agus de réir threoracha andéantóra.

Ba chóir i gcónaí Sorcóirí Gáis:■ A láimhseáil go cúramach. Ná

hardaigh sorcóir gáis riamh leis angcomhla sorcóra;

■ A stuáil lasmuigh ionas goscaipfear aon sceitheadh go tapasan atmaisféar oscailte;

■ A stuáil ina sheasamh agusdaingnithe ionas nach mbogfaidhsé;

■ Nuair a stuáiltear i dtaisceadáin aran deic iad, bíodh go leor polldraenála ann chun an gás (atáníos troime ná aer) a scaipeadh gosábháilte.

Ba chóir na fearais sábháilteachtaseo a leanas a fheistiú ar aonchóras GPL:■ Comhla aonrúcháin láimhe ar an

sorcóir;■ Brúrialtán fosaithe atá suite sa

taisceadán stórála chun brú oibrefosaithe a chur ar fáil don fhearasúsáidte;

■ Fearas faoisimh brú atá suite arnó gar don sorcóir;

■ Fearas sábháilteachtauathoibríoch sceite gáis atá suitear an sorcóir nó in aice leis, chunan soláthar gás a scoitheadh igcás caillteanais bhrú ósceitheadh gáis;

■ Comhla stoptha láimhe atá suite inaice leis an bhfearas, ach a bhfuilfáil éasca air chun é a úsáid;

■ Brathadóirí gáis, suite san áit abhfuil na fearais suite. Ba chóir dona brathadóirí a bheith suite in áitan ruma nó ag leibhéal an urláirchun sceitheadh gáis bailithe abhrath. Ba chóir go mbeifear inann na haláraim a chloisteáil agusgo mbeidís socraithe chun ansoláthar gáis a ghearradh ónmbuidéal go huathoibríoch;

■ Ba chóir aláraim aonocsaídecharbóin agus dóiteáin áitiúil afheistiú freisin sna háiteanna inabhfuil cócaireáin;

■ Ba chóir gach fearas aonraitheagus sábháilteachta gáis a bheithmarcáilte go soiléir chun afheidhm agus an suíomh oscailteagus dúnta a léiriú.

Níor chóir ach fearais ar dearadh iadle húsáid i dtimpeallacht mara ashuiteáil ar árthach. Ba chóir comhlastoptha a bheith feistithe ar angcócaireán. Ba chóir go mbeadhcórais faoi réir cothabháil bhliantúil

105

Gn

íom

haío

chtaí S

ábh

áilteachta

10


106

Gn

íom

haí

och

taí S

ábh

áilt

each

ta10

ag teicneoir cáilithe agus ba chóirgach aláram agus comhlaí stopthaatá ar bord a sheiceáil gach mí ar alaghad nuair atá an t-árthach inúsáid.

Ba chóir go mbeadh fearais fosaithego daingean don árthach. Nuair abhíonn cócaireán suite ar shocrúgiombail, níor chóir srian a chur ar ashaoirseacht gluaiseachta.

Ba chóir modh aerála sceite afheistiú san áit ina bhfuil an fearasGPL, le duchtáil súite suite agleibhéal an urláir nó in áit an ruma.Ba chóir feananna eastarraingthe abheith suite lasmuigh den spás.

Gníomhú ÉigeandálaI gcás go mbraitear sceitheadh gáis,ba chóir na gníomhartha seo aleanas a dhéanamh:■ Aonraigh an soláthar gáis ag an

mbuidéal;■ Múch gach bladhm agus toitín. Ná

hoibrigh aon trealamh leictreachná lasc;

■ Aeráil an spás agus bí san airdeallgo bhfuil gás níos troime ná aeragus ísleoidh sé sna rumaí;

■ Bí san airdeall ar shuíomh antrealaimh mhúchta dóiteáin;

■ Ná hoibrigh an córas go dtí gogceartaíonn teicneoir cáilithe anfabht.

Tá tuilleadh faisnéise agus comhairlear fáil i bhFógra Mara Uimh. 37 de2017 (Suiteálacha agus córais GásPeitriliam Leachtach (GPL) a úsáid

ar shoithí trádála, árthaíiascaireachta, árthaí pléisiúir agusárthaí mara eile).

10.7 Coimisinéirí Soilse nahÉireannTá ról tábhachtach ag CoimisinéiríSoilse na hÉireann (CSÉ) isábháilteacht ar an bhfarraige trínagComharthaí Loingseoireachta (CL),lena n-áirítear áiseanna raidió ar nósGPS difréalach (GPSD), Rada-Rabhcháin (Racon) agusUathchórais Aithinte (UCA), mar aonle háiseanna traidisiúnta amhairc arnós tithe solais, baoithe agusrabhchán. Tá tuilleadh faisnéise lefáil ag www.irishlights.ie

10.7.1 Baoithe Cliste AimsireFaoi láthair, cuireann Baoithe Clistefaisnéis loingseoireachta amhaircthraidisiúnta ar fáil don mhairnéalachmar aon le faisnéis comhshaoil archósta na hÉireann atá ar fáil ar anidirlíon, lena n-áirítear:■ Staid na farraige (Tonnairde,

Tonntréimhse)■ Staid na haimsire (Luas na

Gaoithe, Treo na Gaoithe, Luasan tSéideáin, Treo an tSéideáin)

■ Teocht an Uisce.

Tá faisnéis agus aiseolas sonraí óbhaoithe aimsire cliste timpeall anchósta ar fáil ag http://www.irishlights.ie/environment/smart-buoy-sensors.aspx.


http://www.irishlights.ie

http://www.irishlights.ie/environment/smart-buoy-sensors.aspx

107

Caibidil 11Gnáthaimh Phráinne


Ní chuireann na nósannaimeachta a bhfuil cur síos orthusa Chaibidil seo cosc ar aonárthach, árthach tarrthála nó araon duine i nguais, aon mhodhatá faoina réir a úsáid chun aird atharraingt, a suíomh a chur in iúlagus cabhair a fháil.

11.1 Nós imeachta chunglao guaise nó éigeandála adhéanamh le craoladhgutha VHF

11.1.1 Nós imeachta chunghlao éigeandála a dhéanamhle craoladh gutha VHF –MAYDAYI gcásanna go bhfuil contúirtthromchúiseach nó i gcóngar donárthach nó do dhaoine ar bord, bachóir MAYDAY a chraoladh arChainéal 16 leis an aonad VHF arardchumhacht san fhormad seo aleanas:

“MAYDAY, MAYDAY, MAYDAY,

Is é seo ‘AINM AN ÁRTHAIGH’,‘AINM AN ÁRTHAIGH’, ‘AINM ANÁRTHAIGH’ (Abair ainm an árthaigh faoi thrí)

MAYDAY,

‘AINM AN ÁRTHAIGH’

ABAIR SUÍOMH AN ÁRTHAIGH (más féidir tabhair an suíomh óghlacadóir GPS, nó treonna ó aonmharc socair agus an t-achar uaidh,

m.sh. “Suíomh aon mhíle ó Dheas deTheach Solais Fastnet”)

INIS CÉN CINEÁL GUAISE É (m.sh. ag dul go tóin poill, duine ibhfarraige, tine ar bord, ...)

TABHAIR LÍON NA NDAOINE ATÁAR BORD

TABHAIR AON FHAISNÉISÚSÁIDEACH EILE

THART.”

11.1.2 Nós imeachta chuncraoladh práinne a dhéanamhle VHF – PAN-PAN I gcúinsí atá tromchúiseach ach nachdteastaíonn cabhair láithreach dóibhagus nuair nach bhfuil aon chontúirtar tí a tharlú don árthach ná dodhaoine ar bord, m.sh. teipmheicniúil, caillteanas tiomána, bachóir craoladh práinne “PAN-PAN” adhéanamh ar Chainéal 16 VHF leisan aonad ar ardchumhacht sanfhormad seo a leanas:

108

Gn

áth

aim

h P

hrá

inn

e11


“PAN-PAN, PAN-PAN, PAN-PAN,

GACH STÁISIÚN, GACHSTÁISIÚN, GACH STÁISIÚN

IS É SEO ‘AINM AN ARTHAIGH’,‘AINM AN ARTHAIGH’, ‘AINM ANARTHAIGH’ (Abair ainm an tárthaigh faoi thrí)

ABAIR SUÍOMH AN ARTHAIGH (más féidir tabhair an suíomh óghlacadóir GPS, nó treonna ó aonmharc socair agus an t-achar uaidh,m.sh. “Suíomh aon mhíle ó Dheas deTheach Solais Fastnet”)

INIS CÉN CINEÁL GUAISE É. (m.sh. Árthach imithe le sruth, teipmheicniúil, ...)

TABHAIR LÍON NA NDAOINE ATÁAR BORD

CABHAIR AG TEASTÁIL AGUSAON FHAISNÉIS IOMCHUÍ EILE.

THART.”

11.2 Cineáil de ghlaonnaéigeandála ar raidióÓ tháinig an Córas Guaise agusSábháilteachta Muirí Domhanda(GMDSS) chun cinn rinneadh roinntathruithe ar an gcaoi agus ar anmodh lena gcuirtear tús le glaonnaguaise ó árthaigh.

Tá áis Ghlaoite Roghnach Digiteach(GRD) ar raidiónna VHF trínagcuirtear glaoch guaise i gníomh trílasc ar leith a bhrú ar an raidió.

Craolann an córas seo ar ghlaogach-stáisiún ar Chainéal 70.

Do raidiónna gan GRD, fanannCainéal 16 mar chainéal éisteachtado ghlaonna guaise.

D’fhéadfadh dhá rud tarlú mar sin:

11.2.1 Glao UathoibritheNí oibríonn sé seo ach ar ghléasannaraidió GRD. Cuireann an t-oibreoirtús le glao ar gach stáisiún gohéasca tríd an gclúdach a bhaint denlasc dearg GRD ar phainéal an raidióagus é a bhrú. Craolfaidh sé seo códAitheantais Seirbhíse SoghluaisteMuirí (ASSM) – sraith de naoi ndigit,gan aon gníomh eile ón gcriú agteastáil.

Chomh maith leis an gcód ASSM, mábhíonn sé comhnasctha le GPS tigleis suíomh an bháid a thabhairtfreisin, agus (ag brath ar nasocruithe) d’fhéadfadh sé eolas athabhairt faoin gcineál éigeandála atáann.

Taispeánfar an fhaisnéis uile arphainéal taispeána aon ghléasglacadóireachta. Athróidh gléasannaatá ag craoladh agus ag glacadh goCainéal 16 ionas gur féidir breisfaisnéise a chraoladh, m.sh.teachtaireacht labhartha MAYDAY,nádúr na héigeandála, srl.

Gn

áthaim

h P

hráin

ne

11

109


11.2.2 Glao Neamh-UathoibríochCaithfidh gléasanna VHF gan GRDbrath ar fhormáid thraidisiúnta anchraolacháin ar chainéal 16 chunglao MAYDAY a dhéanamh. Bí cinntego bhfuil an gléas curtha go cainéal16 agus go bhfuil sé ag craoladh arlánchumhacht.

Is ceart an fhormáid chraolacháinMAYDAY a bhfuil cur síos air thuas aúsáid.

11.2.3 Raidiónna Láimhe VHFa ÚsáidIs féidir trealamh raidió VHFsoghluaiste a úsáid ar bháid bheagago háirithe nuair nach mbeadh sépraiticiúil raidió socraithe VHF ashuiteáil. Ba chóir go mbeadhceadúnas leis an trealamh seo agusglao-chomhartha raidió eisithe dó.

Ní bheidh an VHF soghluaisteceadúnaithe ach le bheith úsáidte arbhád le haghaidh cumarsáide lestáisiúin chósta, údaráis chuain,ionaid mhuiríne agus báid eile – níorchóir é a úsáid ar an talamh.

11.3 Rabhchán Raidió LenaLéirítear Suíomh Éigeandála(EPIRB) Tá leagan amháin Rabhchán Guaiseann – an ‘406 MHz’.

Rabhchán 406Comhartha digiteach é seo achlúdaíonn an domhan go léir. Tácód aitheantais uathúil ag

rabhcháin 406 atá mar chuid dáchomhartha. Nuair atá sé cláraithe igceart cuireann an cód uathúilfaisnéis ar fáil faoin mbád atá agiompar an rabhcháin. Tá uimhirtheagmhála éigeandála an úinéaraagus an tír chláraithe san áireamh.Is féidir le satailítí geochobhsaí ancomhartha 406 a fháil ar ala nahuaire.

Is féidir rabhaidh bhréige ó rabhcháin406 MHz a réiteach le glaoch gutháinmar go gcraolann na fearais seo códaitheantas gur féidir a thrasthagairt lebunachar sonraí úinéireachta.

110

Gn

áth

aim

h P

hrá

inn

e11


Malin HeadStáisiúin Raidió Rialaithe

ValentiaStáisiúin Raidió Rialaithe

DublinStáisiúin Raidió Rialaithe

Réamhaisnéisí aimsire ag 01:03, 04:03, 07:03, 10:03, 13:03, 16:03, 19:03 agus 22:03 ar na cainéil atá ag obair

Raidió Gharda Cósta Cheann MálainnCainéil VHF 16, 67, 23, 85, GRD 70

MRSC Cheann Málainn

Raidió Gharda Cósta Cheann GhlinneCainéil VHF 16, 67, 24, GRD 70

Raidió Gharda Cósta Bhá Dhún na nGall Cainéil VHF 16, 67, 02, GRD 70

Raidió Gharda Cósta Bhéal an MhuirtheadCainéil VHF 16, 67, 83, GRD 70

Raidió Gharda Cósta An ChlocháinCainéil VHF 16, 67, 26, GRD 70

Raidió Gharda Cósta na GaillimheCainéil VHF 16, 67, 04, GRD 70

Raidió Gharda Cósta na SionainneCainéil VHF 16, 67, 28, GRD 70

MRSC Dhairbhre

Raidió Gharda Cósta DhairbhreCainéil VHF 16, 67, 24, GRD 70

Raidió Gharda Cósta BheanntraíCainéil VHF 16, 67, 23, GRD 70

Raidió Gharda Cósta ChorcaíCainéil VHF 16, 67, 26, GRD 70

Raidió Gharda Cósta Charn Uí NéidCainéil VHF 16, 67, 04, GRD 70

Raidió Gharda Cósta Bhaile Átha CliathCainéil VHF 16, 67, 83, GRD 70

Raidió Gharda Cósta an ChairlinnCainéil VHF 16, 67, 04, GRD 70

Raidió Gharda Cósta Cheann Chill MhantáinCainéil VHF 16, 67, 02, GRD 70

Raidió Gharda Cósta Ros LáirCainéil VHF 16, 67, 23, GRD 70

MRCC Bhaile Átha Cliath

Raidió Gharda Cósta Mhionn ArdCainéil VHF 16, 67, 83, GRD 70

Raidió Gharda Cósta Loch Rí Cainéil VHF 16, 62

Raidió Gharda Cósta Loch Deirg Cainéil VHF 16, 61

11.4 Gréasán Cumarsáide Mara VHF

Garda Cósta na hÉireannGréasán Cumarsáide Mara VHF

Gn

áthaim

h P

hráin

ne

11

111


Réigiún Cuardaigh agus Tarrthála na hÉireann

112

Gn

áth

aim

h P

hrá

inn

e11


11.5 Uathchóras Aithinte(UCA)Is uathchóras rianaithe é antUathchóras Aithinte (UCA) aúsáidtear ar longa agus ag seirbhísítráchta árthaí (STS) chun árthaí ashainaithint agus a aimsiú tríshonraí a mhalartú go leictreonachle longa eile atá in aice láimhe.Úsáidtear UCA go forleathán agus isuirlis úsáideach é ar bord árthaíáineasa. Is féidir leis a bheithcabhrach áthaí níos mó a aithinttoisc nach mór do UCA a bheith agárthaí paisinéara. Ní mór do UCA abheith ag aon árthach leholltonnáiste de bhreis is 300 agusatá páirteach in iomraimhidináisiúnta, agus ag lastlonga leholltonnáiste de bhreis is 500 ariomraimh bhaile. Tabhair faoi dearago d’fhéadfadh go bhfuil a lánárthach nach bhfuil UCA in úsáidacu. Is uirlis aitheantais é atáúsáideach ach ní choir é a úsáidchun imbhualadh a sheachaint toiscnach bhfuil UCA ar bord gachárthach. Gné úsáideach eile denUCA ná go bhfuil méadú ag teachtar líon na n-áiseannaloingseoireachta amhail baoitheagus tithe solais a bhfuiltrasfhreagróirí acu chun cabhrú lehaitheantas. Tá trasfhreagróirícuardaigh agus tarrthála UCA(SART) ar fáil freisin atá in anncabhrú chun taismeach a aimsiú igcás cuardaigh agus tarrthála.

11.6 Marthanas ar anbhfarraige Is é an bás le heipiteirme nó bá anbaol is mó atá ann do dhaoine ambíonn orthu a n-árthach athréigean. Tig le teocht timpeallachna mara daoine a fhuarú go mearagus cuireann sé isteach ar agcumas cabhrú leo féin agus iadsan uisce.

Tar éis dul ar bord rafta tarrthála isféidir a bheith cloíte fós ag anhipiteirme. Ba chóir do dhaoine naréamhchúraimí marthanaisriachtanacha a ghlacadh.

Braitheann marthanas ar anbhfarraige, fiú ar feadh tréimhsí atámeasartha gearr, ar an trealamhceart, dóthain ullmhúchán aguseolas faoi theicnící marthanais.

Cuireann roinnt soláthraitheaitheanta Cúrsa Marthanais MaraBunúsach aon lae ar fáil (sonraí arna soláthraithe le fáil in Aguisín 9)ina gclúdaítear gnéithe teoiriciúlaagus praiticiúla de theicnícímarthanais ar an bhfarraige.

Gn

áthaim

h P

hráin

ne

11

113


11.6.1 Rafta Tarrthála aroghnúNuair atá rafta tarrthála á roghnúscrúdaigh an trealamh marthanais atáleis

Paca ORC ■ Taomán■ Bladhmanna Dearga Láimhe (3)■ Spúinsí (2)■ Tóirse (le batairí agus bolgán

spártha)■ Stopalláin ligin (tacar)■ Caidéal■ Fearas deisiúcháin■ Céaslaí (2)■ Scian sábháilteachta■ Bileog treorach■ Ancaire mara■ Caidhte tarrthála agus líne (30 m

snámhach)

Moltar trealamh breise a iompar imála greama oiriúnach.

Paca Seoltóireachta Domhanda■ Taoscaire■ Áiseanna cosanta teirmeacha

(málaí marthanais) (2)■ Piollairí do thinneas farraige (6 cinn

an duine ar a laghad)■ Málaí do thinneas farraige (1 an

duine ar a laghad)■ Treoracha marthanais ar an

bhfarraige■ Bladhmanna Dearga Láimhe (3)■ Bosca Garchabhrach (agus uisce

chun cabhrú le piollairí a thógáil)■ Spúinsí (1 an duine)■ Tóirse (2 séalaithe go buan)■ Stopalláin ligin (tacar)■ Scáthán comharthaíochta

■ Caidéal■ Fearas deisiúcháin■ Céaslaí snámhacha (2)■ Cárta comharthaíochta■ Feadóg■ Scian sábháilteachta■ Ancaire mara■ Leabhar nótaí ‘fliuch’ agus peann

luaidhe■ Caidhte tarrthála agus líne (30 m

snámhach)

Paca SOLAS B■ Taoscaire■ Spúinsí (2)■ Stopalláin ligin (tacar)■ Caidéal■ Fearas deisiúcháin■ Céaslaí snámhacha (2)■ Cárta comharthaíochta■ Bileoga treoracha■ Tóirse (le batairí agus bolgán

spártha)■ Táibléid chun muirghalar a chosc

(6 cinn an duine)■ Líne tarrthála agus caidhte■ Scian sábháilteachta■ Ancaire mara (2)■ Bosca Garchabhrach■ Mála tinnis (1 an duine)■ Feadóg■ Bladhmanna dearga paraisiúit (2)■ Bladhmanna dearga láimhe (3)■ Deatach snámhach oráiste■ Héileagraf■ Frithchaiteoir radair■ Áiseanna Cosanta Teirmeacha

(málaí marthanais) (2)

Paca SOLAS AMar an gcéanna le Paca SOLAS Bmóide:

114

Gn

áth

aim

h P

hrá

inn

e11


■ Fearas iascaireachta■ Bladhmanna dearga paraisiúit

breise (2)■ Bladhmanna dearga láimhe breise

(3)■ Deatach snámhach oráiste breise■ Uisce (0.5 lítear an duine)■ Árthach grádaithe óil■ Ciondáil (10,000 kilojoules an

duine; nach spreagfadh tart)■ Stánosclóir

Tá sé riachtanach smaoineamh arphointí áirithe agus rafta tarrthála ároghnú:

■ Cuasáin Snámhachta le DháUrrann – ionas nach gcuirtearsnámhacht an rafta i mbaol mádhéantar dochar d’urrann amháin.

■ Ceannbhrat – cosnaíonn sé ancriú ón síon, laghdaíonn sé an baoló nochtadh agus feabhsaíonn séan seans nach ndéanfar aisiompúiomlán má iompaítear an rafta baolfaoi nó má séidtear suas é agus ébun os cionn.

■ Urlár Inséidte – tugann sédíonadh breise in aghaidh fuachta.

■ Ancaire Mara – tugann sécobhsaíocht mheasartha don raftaar an bhfarraige.

■ Cúnamh Bordála – tugann sé anchabhair atá riachtanach do dhuinelánghléasta atá ag iarraidh teachtar rafta tarrthála as an uisce.

Is gá go ndéanfadh daoine oilteseirbhísiú rialta ar raftaí tarrthálachomh minic agus atá leagtha síos agan déantóir agus ar chóir cloígh leo igcónaí.

Ba chóir raftaí tarrthála a stuáil arbord in áit ar féidir iad a imscaradhgo mear. Is féidir iad a stuáil ar andeic nó i locar a osclaíonn díreachamach ar an deic. Más ar an deic astuáiltear é, ba chóir don stóras abheith in ann drochaimsir asheasamh. Braitheann gach raftatarrthála ar cheangal a théadáinfeistithe le pointe láidir oiriúnachchun tús a chur lena séideadh.

11.6.2 Tréigean LoingeNí ceart cinneadh a dhéanamhárthach a thréigean ach nuair atágéarghá leis. Is minic a thugann báda bhfuil damáiste nó éagumasúdéanta dó níos mó cosaint donchriú, fiú nuair atá an aimsir go holc,ná mar a bheadh acu dá rachadhsiad isteach san uisce nó dándéanfadh siad rafta tarrthála aimscaradh.

Ní mór na nithe seo a leanas a chursan áireamh agus cinneadh long athréigean á dhéanamh:■ Riocht an bháid, cumas tiomána

agus cumhachta.■ Tuileadh inmheánach.■ Cumais agus acmhainní pumpála

bodharuisce.■ Coinníollacha aimsire.

Gn

áthaim

h P

hráin

ne

11

115


■ Cumarsáid le háiseanna tarrthála.■ Bail fhisiceach an chriú.

Má tá árthach á thréigean armhaithe le rafta tarrthála ba chóircloí leis na pointí seo a leanas:■ Bíodh eolas agat faoin gcaoi

cheart lena sheoladh. Léigh natreoracha roimh imeacht agus bícinnte go bhfuil eolas ag an gcriúfaoi shuíomh an rafta tarrthálaagus an modh imscartha.

■ Do chúrsáil amach ón gcósta: Bachóir go mbeadh mála greamaleis an trealamh cuí ar féidir aaistriú chuig an rafta tarrthála agCatagóir A agus B.

■ Sula ndéantar an rafta tarrthála asheoladh, deimhnigh nach bhfuildaoine nó baic san uisce salimistéar seolta.

■ Fan go dtí go mbíonn an raftatarrthála séidte go hiomlán sulandéantar iarracht dul ar bord. Náléim síos ar an gceannbhrat. Nálig don rafta cuimilt in éadan anárthaigh atá á thréigean.

■ Más féidir ar chor ar bith é téighar bord an rafta gan dul isteachsan uisce chun tionchar anfhuachta a laghdú.

■ Mura féidir dul ar bord an raftagan dul isteach san uisceroghnaigh ionad oiriúnach chunan bád a fhágáil agus tabhair airdar staid na mara agus arshíobadh an bháid. Cuimhnighgur féidir le raftaí tarrthálasíobadh níos tapúla ná mar isféidir le formhór na ndaoinesnámh.

■ Caith sraitheanna breise éadaigh,

agus ceannbheart san áireamhchun cailliúint teasa ón gcolainn asheachaint. Ba chóirGSP/seaicéid tarrthála achaitheamh i gcónaí.

■ Ná fan san uisce níos faide námar is gá.

Nuair atá an criú uile sa raftatarrthála:■ Ba chóir an t-árthach a ghearradh

saor.■ Ainligh amach ón árthach agus ó

bhacainn ar bith.■ Cuir amach an t-ancaire mara.■ Dún gach oscailt chun teas a

chaomhnú.■ Tabhair amach táibléid do

thinneas mara.■ Cuir fairtheoir ar dualgas.■ Déan cothabháil ar an rafta

tarrthála – séid an t-urlár suas,déan uisce a thaomadh,deimhnigh nach bhfuil uisce áligean isteach, déan aeráil lehoscailt bheag.

■ Fan in aice leis an suíomhdeireanach a tugadh roimhthréigean na loinge

11.6.3 Marthanas san uisceMura mbíonn rafta tarrthála ar fáil,lean na treoracha seo a leanas:■ Bí cinnte go bhfuil sraitheanna

breise éadaigh á gcaitheamhroimh dhul isteach san uisce.

■ Caith hata agus más féidirclúdaigh codanna forimeallachaden chorp, m.sh. méara,barraicíní agus aghaidh.

■ Ná léim isteach san fharraige.Úsáid dréimire taoibh má tá sé ar

116

Gn

áth

aim

h P

hrá

inn

e11


fáil. Seachain bacainní san uiscein aice leis an gcabhail.D’fhéadfadh sé a bheith níos fearran bád a thréigean ón gceanntosaigh nó ón gcúl ná óna lár.

■ Seachain snámhneamhriachtanach chunfuinneamh agus teas an choirp achaomhnú.

■ Déan grúpa le marthanóirí eilemás féidir ar mhaithe le bheithníos feiceálaí do lucht tarrthála.

■ Las an solas ar an GSP/seaicéidtarrthála agus úsáid an fheadógchun aird a tharraingt.

11.7 Duine i bhfarraigeagus modhanna tarrthála

11.7.1 Duine i bhfarraige atharrtháilIs dúshlán mór dóibh siúd atá fágthaar bord é má chailltear duine ibhfarraige mar caithfidh siad an t-árthach a shuíomh go sábháilte inaice leis an té atá san uisce agus anduine a thabhairt ar ais ar bord.

Is féidir leis a bheith níos tromchúisí

fós más é an scipéir atá ar iarraidhagus criú gan taithí ar bord.

Má thiteann duine den chriú tharbord ba chóir don chuid eile denchriú na gníomhartha seo aglacadh:

■ Baoi tarrthála, mála caithimh,caidhte tarrthála, srl, a imscaradh.

■ Ceap ball den chriú le súil achoinneáil ar an t-é atá san uisce igcónaí ar neamhcheist le cénainliú a dhéanann an bád.

■ Ag brath ar chineál an árthaigh,déan an t-ainliú is gá mar aléirítear sa rannóg seo a leanas.

■ Eisigh MAYDAY.

Cuir an duine i bhfarraige in aice leisan mbád agus má tá an duine sinábalta go fisiceach, tabhair ar ais arbord é le dréimire oiriúnach bordálanó le hardán snámha.

Gn

áthaim

h P

hráin

ne

11

117


Má tá an ball den chriú traochtanó gortaithe, beidh gá lemodhanna seachtracha slánaithe,ar nós:■ Guailleán sainithe slánaithe faoi

ascaill an duine, le háilléir/unlais,bumaile, srl mar luamháin.

■ Úim shábháilteachta an duine atále slánú nó GSP/seaicéadtarrthála a bhfuil úim mar chuid dea úsáid.

■ Seol imscartha thar an taobh aúsáid mar scúp agus tugtha ar aistrí rigeáil reatha an bháid a úsáid.

■ Freastalaí inséidte a úsáid,díbholgtha beagán chun an duinea bhaint as an bhfarraige.

■ Seol an rafta tarrthála agusslánaigh an duine isteach ann.

■ Ar bháid inséidte, d’fhéadfaífeadán amháin a dhíbholgadhbeagán chun cabhrú le slánúduine atá gortaithe nó gan aithne.

Bíonn ardán snámha ar mórán bádag a gcúl chun cabhrú le daoine abhaint as an uisce.

Ar bháid le hinnill chrochta,d’fhéadfá an t-inneall a úsáid mardhréimire ach é a bheith múchta.

Tarlaíonn frithluail uspóige, le hanálúneamhrialaithe, anbhá agus struscairdiach dá bharr, nuair a thitearisteach in uisce fuar. Coinneoidhseaicéad tarrthála do cheann tharuisce, a chinnteoidh go n-análaíonntú aer.

Tabhair aird ar an mbaol dehipiteirme a bhíonn ann do dhaoinea bhíonn tumtha in uisce ar feadhtamaill. Bí cinnte go gcoinnítear antaismeach tirim agus te. Níor chóiralcól a thabhairt don duine.

Is é atá i gcóireáil hipiteirme nátriomú, foscadh, agus téamh de réira chéile. Ná cuimil corp an duine.Téigh an duine le blaincéid agus,más féidir, teas do choirp féin. Cé gogcabhraíonn blaincéid le duine teasan choirp a choimeád, ní leor iadchun hipiteirme a leigheas. Tá séríthábhachtach go ndéantar croíláran choirp a théamh ar dtús nó brúfaran fhuil i dtreo an chroí agus seansgo mbeadh sé ina údar báis.

11.7.2 Bád a stiúradh chun anduine i bhfarraige a tharrtháil

11.7.2.1 Árthach gan inneallBealach simplí le duine a tharraingtar ais ar bord:1. Cuir an t-árthach i síneadh

“samhaltach” trasnáin (bratóigíntrasna an árthaigh). Tabhairroinnt spáis mara duit féin donainliú agus cuir eagar ort féinchun an duine a bhaint denuisce.

2. Déan bordáil agus seoladh ar118

Gn

áth

aim

h P

hrá

inn

e11


Gn

áthaim

h P

hráin

ne

11

119


malairt síneadh trasnán (anduine san uisce anois ar anngualainn sín).

3. Tar chuige ar gharshíneadh, agéascú na scód sna céimeannadeiridh. Méadóidh an ródadhagus tú ag moilliú – bí réidh dósin.

4. In árthach níos mó is fusa teachtar thaobh na gaoithe de dhuinesan uisce agus an slánú adhéanamh ó thaobh na fothana.

5. I mbáidín, tar ar thaobh nafothana de dhuine san uisceagus déan an slánú ón scriútasíne.

11.7.2.2 Árthach le hinneallChun fanacht chomh cóngarach leisan duine san uisce agus is féidir:1. Tar ar aghaidh in aghaidh na

gaoithe ar leathbhord, fág an seol

cinn i gcléit ionas go stopann anbád (luaimh).

2. Caith téad tarraingthe chuig anduine san uisce, má tá sé i raonagus tarraing go leataobh anbháid é.

3. Mura bhfuil sé i raon an líne:- tosaigh an t-inneall- ísligh nó fill an seol cinn- cuir scód ar an bpríomhsheol i

lár na loinge. Bí cinnte nach bhfuil línte náscóid ina luí scaoilte ar an deicnó thar an taobh a d’fhéadfadhdul i bhfostú sa lián.

4. Tiomáin go taobh na fothana denduine san uisce agus téigh i dtreoan duine in aghaidh na gaoitheDuine i

bhFarraige

Téad tarraingthemá tá sí i raon

Duine i bhFarraige

120

Gn

áth

aim

h P

hrá

inn

e11


1. Más féidir leat an duine san uiscea fheiceáil go soiléir, is é ancasadh amhairc 180 céim anceann is tapúla.

2. Má chailleann tú radharc ar antaismeach, de bharrdrochléargais nó drochaimsire nócaoi na mara, is bealach maith é“Casadh Williamson” chun dul gocúrsa deilíneach a thabharfadhar ais ar an lorg tú. Ón uair atáan scipéir eolach faoin “duine ibhfarraige”, cuir an stiúir ar dheisagus glac cúrsa “bunchúrsa + 60céim". Cuir an stiúir díreach arclé ansin go dtí go mbíonncasadh iomlán déanta ag anárthach a thugann léamh anchompáis go “bunchúrsa móidenó lúide 180 céim". Cuirfidh séseo tú ar chúrsa deilíneach agusbeidh ort dul ar aghaidh go mallle fairtheoir maith mar go mbeidhan taismeach díreach romhatamach.

3. I ndrochaimsir, d’fhéadfadh ancúrsa deilíneach an mhuir athabhairt go cúl an báid, agus sachás sin d’fhéadfadh sé a bheithníos fearr dul chun cinn inaghaidh na mara go gearr nuairatá an casadh críochnaithe.

4. Ná cuir am amú an fhad is atá ant-árthach ag casadh chun dulchuig an duine san uisce. Bíullamh don slánú mar go mbeidhsé ródhéanach nuair atá anduine le taobh an bháid.- Cén taobh a rachaidh tú?- Bíodh téad tarraingthe réidh.- Caith GSP/seaicéid tarrthála

agus líne tharrthála; muragcaitheann, d’fhéadfaí tú atharraing sa mhullach ar an t-éatá san uisce.

5. Braithfidh an rochtain thosaigh aran duine san uisce archoinníollacha aimsire agus maraagus ar chineál an bháid. Lig donaimsir cabhrú seachas cur isteach

Duine i bhFarraige

Tosaigh aglaghdú anluais

Sa treo atá tú ag dul + 180°,stiúir cúrsa deilíneach

Beidh difríochtaí ann ó bhád go bádagus ba chóir é a shocrú tar éis tástála

Sa treo atá tú ag dul + 60°, cuir an stiúir go géar ar chlé

Cas go géar ar dheis

Duine i bhFarraige– Tabhair an treo faoi deara

Gn

áthaim

h P

hráin

ne

11

121

Gluaiseachtaí casta eile


ort. Stad ar thaobh na gaoitheagus tar anuas le sruth.

6. Má tá imní ort go rachaidh tú lesruth anuas ar an duine, tabhaircúl an bháid isteach sa ghaoth.Mura bhfuil muinín agat as dochumas láimhseála báid nó máscosúil go dtiocfaidh an bád anuasar an duine san uisce, caith téadtarraingthe chucu agus tarraingisteach le taobh an bháid iad isuíomh atá sábháilte don slánú.

7. Déan cinnte nach bhfuil an liánag tiontú nuair atá tú taobh leisan duine san uisce.

11.8 Tarraingt éigeandála –tarraingt ar téide a fháil nó athabhairtBa chóir do gach dream atá páirteachsa ghníomhaíocht tabhairt faoitharraingt le hullmhúchán agus lecúram. Má thairgeann bád tarrthálaan RNLI cúnamh, lean treoracha ancheann feadhna i gcónaí, maidir leconas glacadh leis an líne agus é adhaingniú.

I ngach cás eile, ba chóir aird athabhairt ar na nithe seo a leanas:

■ Ba chóir GSP/seaicéid tharrthála abheith ar gach ball den chriú atá agobair ar an deic.

■ Cuimhnigh ar línte tarrthála agusúmacha sábháilteachta a úsáidmás gá iad sa riocht ina bhfuil anaimsir agus an fharraige.

■ Bain úsáid as an líne is láidre agusis faide atá ar fáil duit. Nasc roinntacu le chéile le snaidhm bhólainemás gá.

■ Úsáid líne éadrom tarraingthe marchéad líne le haistriú idir na báid.Is féidir an líne tarraingthe trom achur trasna trí úsáid a bhaint as anlíne seo.

■ Caithfidh an bád atá ag tairiscintna tarraingthe a chinntiú nachdtéann an téad tarraingthe ibhfostú ina lián nuair atá sé á churtrasna agus nach mbeidh sé idteagmháil leis an mbádmíchumasach.

■ Is féidir téad tarraingthe a chur arsnámh le sruth go árthachmíchumasach trí úsáid a bhaint asfiondar.

■ Ba chóir don dá árthach sriantarraingthe a úsáid chun an téadtarraingthe a dhaingniú. Déancinnte go mbíonn an t-ualachscaipthe thar roinnt mhaithcléiteanna nó baill dhaingne ar andeic ar mhaithe leis an ualach aleathadh amach agus le stiúradhéifeachtúil. Tabhair faoi deara ledo thoil nach ndeartar cléiteannaáirithe i gcomhair tarraingtí agusd’fhéadfaidís a bheith ina nguaisteilgthe nuair a thagann siad faoinualach. Mar sin, moltar roinntcléiteanna a úsáid mar a léirítearsa phictiúr.

■ Bí cinnte go mbunaítear modhaontaithe cumarsáide, le VHF nóle comharthaí láimhe.

■ Ba chóir don bhád atá ag tarraingtcur chun bealaigh go mall. Bachóir luas a chur in oiriúint donárthach atá á tharraingt agus do nacoinníollacha áitiúla farraige.

■ In uisce oscailte, is fearr de ghnáthtarraingt i líne laistiar. Ach in uiscí

122

Gn

áth

aim

h P

hrá

inn

e11


Gn

áthaim

h P

hráin

ne

11

123


124

Gn

áth

aim

h P

hrá

inn

e11

cosanta áfach agus nuair atátharag druidim le cainéil agus leleapacha, d’fhéadfadh sé a bheithtairbheach athrú tarraingt taobh letaobh, chun leabú, srl, a éascú.

■ Ba chóir an t-árthach atá átharraing a chuir beagán chuntosaigh ar lár an bháid atá agtarraingt agus ceartú a dhéanamhle spriongaí agus rópaí brollaigh.Ceadaíonn sé seo láithriú níosfearr don árthach atá ag tarraingttrí thionchar roth céasla a liáin féin,rud a bhíonn á chosc má bhíonnan bád atá faoi tharraingt laistiarde láthair stiúir an tuga. Má bhíonnan bád atá á tharraingt rófhadasiar, éiríonn an t-ainliú an-deacairmar go mbíonn an dá bhád agiarraidh a gcúrsa a athrú sa treo abhfuil an bád atá á tharraingtceangailte.

11.9 Modhanna tarrthála lehéileacaptair I gcás tarrthála le héileacaptar, bachóir nóta a dhéanamh de na pointíseo a leanas agus iad a leanúint:

■ Ullmhaigh go maith roimh ré suladtagann an héileacaptar, bí cinntego bhfuil an criú ar an eolas faoi nagnáthaimh chearta.

■ Glan gach bacainn as an deic suladtagann an héileacaptar. Déancinnte de nach bhfuil aon nithescaoilte nó soghluaiste ar an deic.

■ Beidh criú an héileacaptair agstiúradh gach gníomhaíocht – leangach treoir.

■ Ná lig do ghleo an héileacaptair osdo chionn cur isteach ort. B’fhéidir

go mba ghá ball den chriú a churisteach sa bhád chun fanacht idteagmháil raidió leis anhéileacaptar mar gheall ar anngleo iomarcach ar na deiceannalasmuigh.

■ Tabharfaidh an píolóta treoracha arleith maidir leis an gcúrsa agus antreo a theastaíonn uaidh/uaithi tú astiúradh. De ghnáth leanfaidh báidcúrsa a chuirfidh an ghaoth ag 30céim leis an ngualainn clé. Is é anceathrú clé is fearr a úsáid chungníomhaíochtaí tochrais adhéanamh. Tugann sé seoteagmháil amhairc don phíolóta aran mbád agus ar an bhfeartochrais chomh maith.

■ Mar go bhfuil baol ann gombaileodh leictreachas statach debharr an héileacaptar a bheith arfoluain, lean treoracha an phíolótago díreach maidir le sreangdíluchtaithe a thalmhú sulagcuirtear an fear tochrais ar bord.De ghnáth caitear an sreang samhuir chun leictreachas statach adhíluchtú sula dtosaítear ag oibriú.

■ Níor chóir riamh ná ar chúis ar bithan líne tochrais a cheangal leis anmbád.

■ Nuair a thagann an fear tochrais arbord, glacfaidh an duine sinceannas ar gach oibriú ina dhiaidhsin. Lean na treoracha a thugtar igcónaí.

■ Ná scaoil bladhm paraisiúitnuair atá héileacaptar agfeidhmiú in aice láimhe.


Gn

áthaim

h P

hráin

ne

11

125

11.10 BladhmannaIs bealach an-éifeachtúil iadbladhmanna chun comhartha a churchuig aerárthaigh atá ag dul tharbráid agus báid atá sachomharsanacht go bhfuil árthach idtrioblóid agus cabhair de dhíth air.

Úsáidtear trí chineál bladhma marchomharthaí guaise:

■ Is san oíche a úsáidtearbladhmanna dearga láimhe agusbíonn siad le feiceáil suas le 10km ón láthair.

■ Is sa lá amháin a úsáidtearbladhmanna oráiste deataighagus bíonn siad le feiceáil suas le4 km ón láthair ar lá glan.D’fhéadfaidís a bheith den chineálláimhe nó cartús snámhach.

■ Tig le bladhmanna roicéidparaisiúit dul chomh hard le 300méadar agus is féidir iad a úsáidchun aird a tharraingt thar raonníos faide.

Dónn bladhmanna ar feadh nóiméidamháin agus mar sin ní ceart iad aúsáid ach nuair atá báid eile aguseitleáin sa chomharsanacht.

Tá bladhmanna bána ar fáil chunaird a tharraingt nó chun láthairbháid a mharcáil.

Pléascáin atá sna bladhmanna agusba chóir iad a láimhseáil gocúramach. Ba chóir iad a stóráil imbosca uiscedhíonach. Ba chóir achinntiú nach bhfuil a ndáta deiridhimithe.


126

Gn

áth

aim

h P

hrá

inn

e11

Bíodh a fhios ag gach duine ar bordcá bhfuil bladhmanna stóráilte agusconas iad a úsáid.

Tá Treoracha Oibriúcháin clóite argach bladhm – léigh i gcónaí iadroimh scaoileadh!

Ná húsáid bladhmanna nuair atáHéileacaptar Tarrthála sachomharsanacht – lean treorachaan phíolóta i gcónaí.

11.10.1 Piriteicnicí caite achur de láimh

Dátaí éaga piriteicnicíBíonn treoracha úsáide agus dátaí

éaga marcáilte go soiléir ar phacáilbhladhmanna. Socraítear na dátaíéaga ar phiriteicnic (bladhmanna) deréir fheidhmiú an chomhartha guaisemar atá leagtha síos ag na húdaráisfhormheasa mhuirí.

Úsáidtear caighdeáin SOLAS chuncáilíocht agus feidhmiú chomharthaíguaise a úsáidtear i n-árthaítráchtála a rialú. De réir an dlícaithfidh árthaigh áineasabladhmanna formheasta ag SOLASa iompar. Tá formhór na dtáirgí achuirtear ar fáil don mhargadhsiamsaíochta sa tír seo dechaighdeán SOLAS áfach.

1 2

3 4


Gn

áthaim

h P

hráin

ne

11

127

Trí bliana tar éis a dhéanta a bhíonnmar an dáta éaga de ghnáth. Bachóir bladhmanna a athsholátharroimh an dáta éaga mar gomeathann na ceimicí a úsáidteariontu le himeacht ama agus gurféidir le athruithe teochta agus taisedlús a chur leis an bpróiseas seo.

Le hamharc orthu d’fhéadfadhbladhmanna atá as dáta a bheithceart go leor. Mar sin féin:■ d’fhéadfadh siad dó ag gile níos lú

(candela),■ is féidir le meath teacht ar dhath

na bladhma,■ d’fhéadfaidís dó ar feadh tamaill

níos faide, rud a chruthódh baoltine,

■ d’fhéadfadh airde caithimh aguscobhsaíocht na heitilte a bheithathraithe ar roicéid,

■ d’fhéadfadh bladhmanna deargameath agus b’fhéidir nach n-aithneofaí mar chomharthaíguaise iad dá bharr sin.

Leagtar síos dátaí éaga lenachinntiú go bhfeidhmeoidh roicéidde réir chaighdeáin dhianacáilíochta ag deireadh a saolréoifigiúil. Bíonn farasbarrsábháilteachta feidhmiúcháin ann doshaolré an táirge ionas go sásóidhna comharthaí guaise sonraíochtaífeidhmiúcháin na n-údarásformheasta fiú nuair nach mbíonnna coinníollacha stórála is fearr ann.

Ba chóir bladhmanna atá i ndáta astóráil ar bord i mbosca snámhachuiscedhíonach.

Ba chóir bladhmanna atá as dáta adhiúscairt go cúramach. EisítearFógraí Muirí ó am go ham i ndáil lepiriteicnicí caite a chur de láimh gosábháilte.

11.11 GléasannaMóibíleacha

Níor chóir brath ar fhón póca maran modh príomha chun dul idteagmháil leis na seirbhísíéigeandála. É sin ráite, moltar gon-iompraítear fón póca lán-luchtaithe i mála stórála nó cásáiluiscedhíonach ar gach árthach afheidhmíonn ar lochanna agusuiscebhealaí intíre mar aon le aruiscí cósta. Ba chóir don fhón pócaa bheith iomlán luchtaithe i gcónaíagus ba cheart seiceáil a dhéanamhgo rialta ar láidreachtchomharthaíochta agus táscaireluchtaithe an fhóin phóca fad is atáan t-árthach ar a shlí.


128


Aguisíní

129


Na Rialúcháin Idirnáisiúntachun Imbhualadh ar Muir aChosc (COLREGs)

■ Rialacha seachanta imbhuailte■ Soilse loingseoireachta■ Comharthaí fuaime■ Comharthaí guaise■ Comharthaí tarrthála

Rialaíonn na Rialúcháin Idirnáisiúntachun Imbhualadh ar Muir a Chosc,COLREGs, teagmháil idir longa ar anuisce agus baineann siad leis nahárthaigh áineasa uile ar anbhfarraige agus ar uiscí ar féidir lehárthaí farraige dul tríothu. Baineannna Rialúcháin freisin le codanna dárn-uiscebhealaí intíre.

Rialaíonn na Rialúcháin an méid seoa leanas:■ Freagairt árthaigh in aon choinníoll

léargais.■ Freagairt árthach atá in amharc a

chéile.■ Stiúradh árthach le léargas srianta.■ Solas agus cruthanna atá le n-

iompar ag árthaigh éagsúla.■ Comharthaí fuaime agus solais idir

árthaigh.■ Suíomh soilse agus cruthanna ar

bord.■ Minicíocht comharthaí fuaime.■ Comharthaí guaise.

Cé gur foilseachán mór agussonraithe atá sa leabhar rialachaiomlán, tá roinnt leaganacha

giorraithe ar fáil atá ceaptha gospeisialta don úsáideoir báid áineasa.Ba cheart d’oibreoirí ÁrthaighÁineasa iad féin a chur ar an eolasmaidir le cuid de na rialacha ionasnach mbeidh aon fhaitíos ar a dtaobh,nuair a thagann riosca imbhuailtechun cinn.

■ Mar riail ghinearálta, ligeanncumhacht seol uirthi. Ach ní mórdo sheoltóirí a bheith réasúnta – nábí ag súil go ligfidh árthaí móra atáfaoi chumhacht nach bhfuil chomhéasca le stiúradh an tslí duit.

■ Ba cheart d’árthaí beaga ar fadleaba loinge leathan a thabhairt doshoithigh mhóra.

■ Ar chainéil chúnga, coinnigh ardheis (deasbhord). Má tá go leorspáis idir an dá bhád atá ag dulthar a chéile, ní gá an bealach aathrú d’aon ghnó chun dul arthaobh dheis an bháid eile.

■ Agus tú ag dul díreach in éadanbáid eile, athraigh do bhealach igcónaí faoi dheis, (deasbhord)agus ná athraigh faoi chlé(clébhord).

■ Nuair atá dhá bhád ag trasnú, táceart slí ag an mbád ar thaobh naláimhe deise (deasbhord) – bacheart duit an bealach a fhágáil, trído bhealach a athrú nó trí mhoilliúchun dul thart taobh thiar denárthach eile.

■ Má tá ceart slí agat, bíodh túintuartha – coinnigh do bhealachagus do luas comhsheasmhach.

130

Ag

uis

íní Aguisín 1

1

Appendices_IRISH_Layout 1 18/10/2017 12:23 Page 130

■ Ná téigh sa seans trí do ‘cheart slí'a bhrú. Ba cheart duit pé rud arbith atá riachtanach chunimbhualadh a sheachaint adhéanamh.

■ I gceantair plódaithe ar nós bealaíisteach do chalaí cuan, do mhuiríníagus do phoill feistithe, bí ard’fhaichill ar shoithí eile atá agionramháil mar is minic a bhíonn agcuid gluaiseachtaí gan tuar.

■ Bí ag faire amach i gceart ag gachuair agus i ngach treo. Ba cheartd’árthaigh atá faoi sheol seiceáil adhéanamh ar an spás “thíos” agusar thaobh na fothana díobh áit acheileann seolta an árthaighléargas.

■ Ba cheart d’árthaí i gcónaí imeachtag luas slán, agus smaoineamh ádhéanamh ar staid na haimsire,dhlús tráchta, léargas,dhoimhneacht an uisce atá ar fáilagus chaighdeán ionramhála anárthaigh.

Imbhuaileadh a sheachaintTá roinnt de na rialacha seachantaimbhuailte san áireamh thíos.

Cainéil chúnga – Riail 9Leagtar amach na ceanglais maidir leloingseoireacht ar chainéil chúnga iRiail 9. Tá sé seo tábhachtach goháirithe in inbhir abhann agus cainéilchúnga le baoithe a dtaithíonn árthaímóra tráchtála agus árthaí áineasaorthu araon. Áirítear iad seo aleanas ar na ceanglais: ■ fanfaidh árthach atá ag dul ar

aghaidh ar chúrsa de chainéalcúng nó seolbhealach chomh gar

le teorann amuigh an chainéilchúng nó an tseolbhealaigh atá arthaobh a deasbhoird agus atá slánagus indéanta;

■ ní chuirfidh árthach níos lú ná 20méadar ar fad nó árthachseoltóireachta bac le pasáisteárthaigh nach féidir loingseoireachtshábháilte a dhéanamh ach laistighde chainéal cúng nó seolbhealach;

■ ní chuirfidh árthach atá i mbuniascaireachta bac le haon árthacheile atá ag loingseoireachta laistighde chainéal cúng nó seolbhealach;

■ ní thrasnóidh árthach cainéal cúngnó seolbhealach má chuireann antrasnú sin bac le pasáiste árthaighnach féidir leis loingseoireachtshábháilte a dhéanamh ach istighdá leithéid de chainéal cúng nóseolbhealach;

■ ar chainéal cúng nó seolbhealachnuair nach féidir scoitheadh atharlú ach amháin más gá donárthach ar a bhfuil an scoitheadhag tarlú gníomh a thógáil chunárthach sábháilte a cheadú, bachóir don árthach a bhfuil sé arintinn aige scoitheadh ancomhartha cuí a fhorordaítear snaRialacha a fhuaimniú chun a sprioca chur in iúl;

■ loingseoidh árthach, atá ag druidimle lúb nó le cuid de chainéal cúngnó seolbhealach ar a bhféadfadhárthaí eile a bheith ceilte ag bac sabhealach, le hairdeall agus cúramar leith agus fuaimneoidh sí ancomhartha cuí forordaithe;

■ seachnóidh árthach dul ar ancairear chainéal cúng.

131

Ag

uisín

í1


Árthaigh Sheoil – Riail 12Nuair atá dhá árthach seoil ag dul idtreo a chéile agus nuair atá rioscaimbhuailte ann, ba cheart do cheannacu bealach an cheann eile a fhágáilmar seo a leanas:

i. Nuair atá an ghaoth ar thaobhdifriúil ag ceachtar acu, fágfaidhan t-árthach a bhfuil an ghaoth aran taobh clé de, an bealach doncheann eile. Tugtar an riailDeasbhoird ar seo go coitianta.

ii. Nuair a bhíonn an ghaoth ar antaobh céanna ag an dá árthach,fanfaidh an t-árthach atá arthaobh na gaoithe as bealach anárthaigh atá ar thaobh nafothana. Is é sin le rá gobhfágann an bád atá is gaire donghaoth bealach an bháid eile.

iii. Má fheiceann árthach a bhfuil anghaoth ar a chlébhord aici,árthach atá ar thaobh na gaoitheagus nuair nach féidir léi socrúgo cinnte an bhfuil an ghaoth ara clébhord nó ar a deasbhord agan árthach eile, fágfaidh sí anbealach don árthach eile.

Ar mhaithe leis an Riail seo, is étaobh na gaoithe ná an taobh atá oscomhair an taoibh ar a n-iompraítearan seol mór.

132

Ag

uis

íní

1


Díreach in éadan a chéile – Riail 14(a) Nuair atá dhá árthach cumhacht-

tiomáinte ag casadh ar a chéile arbhealaí deilíneacha nó beagnachdeilíneach agus nuair atá rioscaimbhuailte eatarthu, athróidhceachtar acu a gcúrsa faoi dheisagus rachaidh siad thar a chéilear an taobh clé.

(b) Socrófar go bhfuil a leithéid dechás i gceist nuair a fheiceannárthach an ceann eile roimhe nóbeagnach roimhe, agus nuair isféidir léi istoíche soilse cheanncrainn an chinn eile a fheiceáil araon líne nó beagnach ar aon líneagus/nó na taobhlampaí araon afheiceáil, agus i rith an lae nuair isféidir gné chomhfhreagrach anárthaigh eile a fheiceáil.

(c) Má tá aon amhras ar shoitheachan bhfuil a leithéid de chás igceist, glacfaidh sí léi go bhfuil séi gceist agus feidhmeoidh sí dáréir.

Tabhair faoi deara: Do shoithighsheoil, féach ar Riail 12.

Suímh Thrasnaithe – Riail 15Nuair atá dhá árthach cumhacht-tiomáinte ag trasnú agus nuair atáriosca imbhuailte eatarthu, fágfaidhan t-árthach leis an gceann eile ar adeasbhord aici an bealach don

árthach eile agus, má cheadaíonnna cúinsí, seachnóidh sí trasnúroimh an árthach eile.

Baineann Riail 16 agus 17 legníomhartha árthaigh atá ag fágáilan bhealaigh agus árthaí atá agdul ar aghaidh faoi seach. Marachoimre, déanfaidh an t-árthachatá ag fágáil an bhealaigh gníomhluath agus dóthanach chun anbealach a fhágáil; coinneoidh an t-árthach atá ag dul ar aghaidh abealach agus luas ach is féidir léigníomh a dhéanamh chunimbhualadh a sheachaint murandéanann an t-árthach ar ceart di anbealach a fhágáil an beart i gceart.

Soilse LoingseoireachtaCaithfear soilse loingseoireachta athaispeáint ar bháid atá ag feidhmiúidir luí gréine agus éirí gréine aguscaithfear iad a úsáid freisind’uaireanta sholas an lae má bhíonnléargas srianta. Socraíonn anchineál báid agus a ngníomhaíochtna cineálacha solais atá ag teastáil.Léiríonn siad fad an bháid, an treotaistil nó má tá siad ar ancaire.

De réir Riail 20 de na RialacháinImbhuailte ní mór soilse atá leagtha

133

Ag

uisín

í1


síos, má tá siad á n-iompar, athaispeáint ó luí gréine go héirígréine agus ó éirí gréine go luí nagréine i ndrochléargas, agusd’fhéadfaí iad a thaispeáint archúinsí eile nuair a cheaptar gobhfuil sé riachtanach.

Soláthraíonn Riail 21 sainmhínithedo shoilse éagsúla.

Forálann Riail 22 go mbeidh soilseinfheicthe ag réimsí íosta ar oíchedhorcha le hatmaisféar soiléir.Tugtar achoimre orthu seo sa Táblaseo a leanas.

134

Ag

uis

íní

Tábla – Infheictheacht Soilse ar ShoitheachInfheictheacht íosta solais (mf – míle farraige) d’fhad árthaigh (m) (Bán, dearg,buí, glas).

50 m agus níosmó

Idir 12 m agus 50 m

Níos lú ná 12 m

Barr crainn 6 mf 5 mf* 2 mf

Taobhlampa 3 mf 2 mf 1 mf

Solas deiridh 3 mf 2 mf 2 mf

Solas tuála 3 mf 2 mf 2 mf

Solas timpeallaithe 3 mf 2 mf 2 mf

*Nuair atá fad na loinge 12 m nó níos mó, ach níos lú ná 20 m, is é 3 mfinfheictheacht an tsolais barr crainn.

1


Comhcheangail SoilseÚsáidtear an téarma “faoi sheol”maidir le hárthach chun cur síos adhéanamh ar árthach nach bhfuil arancaire nó ceangailte leis angcladach ná ina suí.

A. Taispeánfaidh árthach seoil atáfaoi sheol taobhlampaí agussolas deiridh.

B. D’fhéadfadh árthaí sheoil iomparina theannta, solas dearg uilethar sholas glas.

C. D’fhéadfadh árthach seoil atáníos lú ná 20 méadar ar fadtaobhlampaí agus soilse deiridha chur le chéile i solas barrcrainn trídhathach (ach ní lesoilse ingearacha mar atá i Bthuas).

D. Iompróidh árthaí cumhacht-tiomáinte faoi sheol solas barrcrainn chun tosaigh agus solasbarr crainn eile siar uaidh agusníos airde ná an solas atá chuntosaigh; ach d’fhéadfadh árthachatá níos lú ná 50 méadar ar fadan dara solas a iompar ach ní gádi a leithéid a dhéanamh.Iompróidh árthaí atá faoi sheoltaobhlampaí agus solas deiridh.(De réir dearcadh sheoltóraloinge móire agus é ar anbhfarraige throm, caithfearsmaoineamh ar chumraíochtingearach d’árthaigh níos lú marlaghdaíonn sé an seans gogceilfidh seolta nó an fharraigean radharc nuair atá árthach eileá scoitheadh. I gcuanta nóamach ón gcósta, agus soilsecúlra á n-úsáid, d’fhéadfadheasordú éirí as an gcumraíochtseo uaireanta).

E. D’fhéadfadh árthaí cumhacht-tiomáinte atá níos lú ná 12méadar ar fad mar atá in A solasbán timpeallaithe agustaobhlampaí a iompar; nód’fhéadfaí an dara rogha a churle chéile i laindéar amháin.

135

Ag

uisín

í1


136

Ag

uis

íní

F. Iompróidh árthach atá ar ancairesolas bán timpeallaithe amháinsa chuid tosaigh den árthachagus solas eile ag nó in aice leisan deireadh agus ag leibhéil níosísle ná an solas tosaigh, ach nígá d’árthach atá níos lú ná 50méadar ar fad an dara solas aiompar. Ní gá d’árthach níos lúná 7 méadar ar fad soilse ancairea thaispeáint ach amháin má tásí ar chainéal cúng, seolbhealachnó ar ancaire.

G. Taispeánfaidh árthach atá inashuí dhá sholas deargatimpeallaithe i líne ingearachagus trí liathróid i líne ingearachsa bhreis ar na soilse ancaire.

H. Taispeánfaidh árthach nachbhfuil faoi smacht dhá sholasdearga timpeallaithe agus dháliathróid nó cruthanna cosúla ilíne ingearach agus, má tá siadag dul tríd an uisce,taispeánfaidh siad taobhlampaagus/nó solas deiridh.

I. Taispeánfaidh árthach atá sriantaó thaobh a chumais ionramhála,trí sholas timpeallaithe i líneingearach. Beidh an solas isairde agus an solas is ísle deargagus beidh an solas láir bán. Mátá sé ag dul tríd an uisce,taispeánfar taobhlampaí, soilsebarr crainn agus solas deiridhfreisin.

1


J. Taispeánfaidh árthach atá agtrálaeireacht d’éisc dhá sholastimpeallaithe i líne ingearach, leisan solas uachtair glas, agus ansolas íochtair bán agus, inatheannta sin, nuair atá sé ag dultríd an uisce, taispeánfaidh sétaobhlampaí agus solas deiridh.

K. Taispeánfaidh árthach, atá agdéanamh iascaireachta eileseachas trálaeireacht, dhá solastimpeallaithe i líne ingearach, leisan solas uachtair dearg, agus ansolas íochtair bán agus, nuair atásé ag dul tríd an uisce,taispeánfaidh sé taobhlampaíagus solas deiridh.

L. Taispeánfaidh árthach, nuair atásí ag tarraingt, dhá sholas barrcrainn i líne ingearach (trí másháraíonn an tarraingt 200 m),taobhlampaí, solas deiridh agussolas tuála i líne ingearach oscionn an tsolais deiridh.

Riail 28 D’fhéadfadh árthach atásrianta ag tarraingt trí sholas deargatimpeallaithe ingearach i líneingearach nó sorcóir sa bhreis ar nasoilse loingseoireachta atá leagthasíos d’árthaí cumhacht-tiomáinte iRiail 23.

137

Ag

uisín

í

Solas deiridh – stua bán 135°

Taobhlampaí – le stua 112.5°

Solas bán barr crainn, stua 225°

Solas tuála – buí, le tréithe céanna an tsolais dheiridh agus crochta os a chionn

An deasbhord – glas

An clébhord – dearg

Solas bán barr crainn, stua 225° (níos airde ar chúl an bháid náag an gceann)

1


Comharthaí fuaimeD’fhéadfaí comharthaí fuaime aúsáid chun suíomh nó gluaiseachtárthaigh a chomharthú istoíche nó iradharc srianta i rith an lae. Seansnach mbeadh gá agat choíche dochomharthaí fuaime a úsáid ach bacheart duit a bheith in ann an brí atáleo a thuiscint. Tá roinntsainmhínithe ar ceart d’oibreoirí iadféin a chur ar an eolas fúthu mar aleanas:

Feadóg – Aon fhearas atá in annfeadanna ‘gearra’ nó ‘fadaithe’ adhéanamh.

Fead gearr – fead fuaime amhaireann timpeall soicind amháin(Fead gearr amháin)

Fead fadaithe – fead fuaime amhaireann idir 4 agus 6 shoicind.

Comharthaí ionramhála agusrabhaidh – Riail 34Is féidir le hárthaí atá i radharc a chéilea gcuid rún ionramhála a chomharthúdá chéile trí na comharthaí fuaime seoa leanas (Is féidir comharthaí soilse achur le comharthaí feadóige leis angcód céanna):

'Táim ag athrú mo bhealaigh faoidheis.'

(Fead gearr amháin)

'Táim ag athrú mo bhealaigh faoi chlé.'(Dhá fhead gearr)

'Táim ag feidhmiú tiomána i ndeireadh.'(Trí fhead gearr)

'Cuir do chuid rún in iúl go soiléir.'(Cúig fhead gearr).

Ba chóir d’árthaí i gCainéal cúng agcuid rún a chomharthú leis seo aleanas:

'Tá sé de rún agam teacht suas leat arthaobh do dheasbhoird.'

(Dhá fhead fadaithe agus fead amháingearr).

'Tá sé de rún agam teacht suas leat arthaobh do chlébhoird.'

(Dhá fhead fadaithe agus dhá fhead gearr)

Árthach a bhfuil árthach eile ar títeacht suas leis ag comharthú gon-aontaíonn sé leis.

(Fead amháin fadaithe, fead amháingearr, fead amháin fadaithe agus feadamháin gearr).

138

Ag

uis

íní

1


Catagóir árthaigh Eatramh Comhartha

Cumhacht-tiomáinte faoi sheol,ag dul ar aghaidh

Dhá nóiméad ara mhéid

Cumhacht-tiomáinte faoi sheol,stoptha ní ag dul ar aghaidh trídan uisce


Níl sé faoi smachtDhá nóiméad ara mhéid

Ionramháil srianta, srianta agdoimhneacht snámha


Árthach seoil (nach bhfuil agúsáid cumhachta)


Árthach i mbun iascaireachtaDhá nóiméad ara mhéid

Árthach ag tarraingt nó ag brúárthach eile


Árthach atá ag tarraingt – má táfoireann air


Árthach píolóta ar-dualgas –tugann comharthaí cuí mar atáthuas agus comharthaaitheantais H b’fhéidir, .i. ceithrefhead gearra

Árthach atá ar ancaire (níos lúná 100 m ar fhad) clog

5 soicind areatraimhnóiméad amháinar a mhéid

Árthach atá ar ancaire (100 mnó níos mó ar fhad), clog, 5soicind/nóiméad arna leanúintag gang i ndeireadh, 5soicind/nóiméad

139

Ag

uisín

íTábla: Comharthaí fuaime do shoithigh le radharc srianta, lá agus oíche– Riail 35

1


Nuair atá árthaí i radharc a chéileagus má tá roinnt amhrais annmaidir le rúin nó gníomhartha anchinn eile nó má tá amhras ann gobhfuil neart gnímh á dhéanamhchun imbhualadh a sheachaint, bachóir don árthach a bhfuil amhrasuirthi é sin a chur in iúl trí 5 fheadgearra tapa a thabhairt ar anbhfeadóg. Is féidir comhartha solaisa chur leis seo de chúig splancgearra tapa ar a laghad.

Fuaimneoidh árthach atá ag druidimle coradh caoch i gcainéal nóseolbhealach fead fadaithe amháin.Freagraíonn aon árthach ar antaobh eile le fead fadaithecomhchosúil.

Comharthaí chun Aird aTharraingt – Riail 36 Má tá sé riachtanach aird árthaigheile a tharraingt, d’fhéadfadh aonárthach comharthaí solais nó fuaimenach féidir ceapadh gur aonchomhartha atá ceadaithe áit eilesna Rialacháin Imbhuailte iad adhéanamh, nó is féidir léi ga athóirsholais a chur i dtreo nacontúirte ionas nach gcuirfidh sínáire ar aon árthach. Beidh aonsolas a úsáidtear chun aird árthaigheile a tharraingt amhlaidh sa mhéidis nach féidir ceapadh gur aonchúnamh do loingseoireacht é. Armhaithe leis an Riail seo,seachnófar úsáid aon soilse ard-déine, eadrannacha nó imrothlachamar stróbsholas.Tabhair faoi deara: I gcomhthéacs140

Ag

uis

íní

Catagóir árthaigh Eatramh Comhartha

D’fhéadfadh árthach atá arancaire má tá riosca imbhuailteann rabhadh a thabhairt donárthach atá ag teacht ina treo

Árthach ar talamh: mar atá arancaire 3 buille cloig soiléirroimhe agus ina dhiaidh

D’fhéadfadh árthach níos lú ná12 méadar ar fad na comharthaícuí atá tugtha thuas a dhéanamhach, mura ndéanann sí, caithfidhsí comhartha fuaime éifeachtacheile a dhéanamh ó am go hamnach bhfuil níos mó ná 2nóiméad eatarthu

Tábla: Comharthaí fuaime do shoithigh le radharc srianta, lá agus oíche– Riail 35

1


Riail 36, cuirtear in iúl go nglacfar lebladhm láimhe bán a úsáid.

Comharthaí Guaise – Riail 37Tagraíonn Riail 37 do chomharthaíguaise. Is iad seo a leanas nacomharthaí aitheanta idirnáisiúntachun guais agus gá cabhrach aléiriú:

■ Paraisiút Roicéid Dearg nóbladhm láimhe.

■ Comharthaí a sheoltar trí raidió-teileafónaíocht a bhfuil an focallabhartha MAYDAY agus é ráitefaoi thrí iontu.

■ Fuaimniú leanúnach aon ghaireascomharthaíochta ceo.

■ Comharthaí a tharchuirtear trírabhchán guaise (RabhchánRaidió lena Léirítear SuíomhÉigeandála – EPIRB).

■ Comhartha deataigh a bhfuil dathoráiste air.

■ Agus an dá lámh sínte amach, iada ardú agus a ísliú go mall arís isarís eile.

■ Foláireamh guaise long-go-cladach tarchurtha ag INMARSATna loinge nó ag stáisiún loingedomhana soláthraithe seirbhísemóibíligh saitilíte eile.

■ Comharthaí a tharchuirtear tríSART.

■ Foláireamh guaise trí mhodh glaoroghnach (GRD) a tharchuirtearar:(i) Cainéil VHF 70, nó(ii) MF/HF ar na minicíochtaí

2187.5 kHz, 8414.5 kHz,4207.5 kHz, 6312 kHz, 12577kHz nó 16804.5 kHz.

■ Comhartha Cóid Guaiseidirnáisiúnta a chomharthaítear agN.C. (November, Charlie)

■ Comhartha aláraim raidió-teileafóin.

■ Comharthú tríradaiteileagrafaíocht nó aonmhodh eile a bhfuil an SOS grúpaann (●●● . . . ●●●) i gCód Morse.

■ Comhartha ina bhfuil bratachchearnógach a bhfuil liathróid nóaon rud atá cosúil le liathróid os achionn nó faoi.

■ Gunna nó comhartha pléascacheile a scaoiltear thart ar gachnóiméad.

■ Roicéid nó pléascán achaitheamh le réalta dearga, ascaoiltear ceann amháin ag anam ar eatraimh ghearra.

■ Bladhmanna ar árthaí – m.sh. óbhairille tarra nó ola.

■ Comharthaí formheastatarchurtha ag córaisraidióchumarsáide, trasfhreagróiríradair báid tarrthála san áireamh.

Dírítear aird ar na hailt ábhartha deChód Idirnáisiúnta na gComharthaí,Lámhleabhar IdirnáisiúntaAerloingseoireachta agus MuiríCuardaigh agus Tarrthála, Leagan IIIagus na comharthaí seo a leanas:

(a) píosa canbháis de dhathoráiste le cearnóg nó ciorcaldubh nó comhartha cuí eile air(le sainaithint ón aer);

(b) marcóir ruaime.

141

Ag

uisín

í1


142

Ag

uis

íní

1


143

Ag

uisín

í

Nótaí Treoracha arRaidióchumarsáid

Árthach i gCatagóir "A" – Aistiraigéin

Ba cheart an trealamhraidióchumarsáide seo a leanas ashuiteáil ar árthach i gCatagóir Anuair atá sé ag feidhmiú i gCeantarFarraige A1 GMDSS (thart ar 30 mfó stáisiún raidió cósta):

(a) Fearas VHF de chineálformheasta a bhfuil an méid seoa leanas ar a chumas:(i) Glao Roghnach Digiteach

(GRD) a tharchur arChainéal 70, agus,

(ii) Raidió-teileafónaíocht atharchur ar Chainéil 16, 13agus 6 ar a laghad;

(b) Glacadóir faireacháin VHF lecumas Glao RoghnachDigiteach (GRD) ar Chainéal 70ar féidir é a chomhtháthú leis anaonad VHF GRD in (a) thuas;

(c) EPIRB Satailíte dechineál formheasta,nach mór dó(i) bheith inrochtana go

héasca,(ii) bheith suimeálaithe

i suíomh atá saor óshnámh, agus,

(iii) bheith in annfeidhmiú le lámh agus gohuathoibríoch;

(d) Ba cheart aonad amháin VHFláimhe uiscedhíonach de chineálformheasta a iompar le:(i) áis luchtaithe oiriúnach, ar

bord an árthaigh atá in annan bataire a choimeádluchtaithe go hiomlán an t-am ar fad

nó(ii) bataire breise atá luchtaithe

go hiomlán agus ar féidir é achur ar an aonad i gcáséigeandála agus ar féidir é achoimeád i mboscauiscedhíonach ar bord;

(e) Trasfheagróir Cuardaigh agusTarrthála (SART) amháin dechineál formheasta ar ceartashuiteáil i suíomh atá inrochtanago héasca;

(f) Glacadóir NAVTEX;(g) I dteannta leis an trealamh atá

ag teastáil do Cheantar FarraigeA1 thuas, ba cheart an trealamhseo a leanas a shuiteáil ar anárthach nuair atá sé ag feidhmiúi gCeantar Farraige A2 (thart ar150 mf ó stáisiún raidió cósta):(i) Fearas raidió-theileafóin MF

atá in ann GRD a tharchur ar2187.5 kHz,

(ii) Glacadóir faireacháin MF atáin ann GRD a fháil ar 2187.5kHz, ar féidir é achomhtháthú leis an aonadin (i) thuas

nó(iii) Stáisiún loinge domhanda

INMARSAT atá in ann

Aguisín 22


teileafónaíocht nó teiléacs,m.sh. Satcom C, Satcom Mnó Mini-M, a tharchur nó afháil (féach ar an tsonraíochtthíos);

(h) Ba cheart d’árthaí atá agfeidhmiú i gCeantar Farraige A3stáisiún loinge domhandaINMARSAT, atá in annteileafónaíocht nó teiléacs atharchur nó a fháil a shuiteáil, idteannta leis an trealamh atásonraithe do Cheantair FharraigeA1 agus A2 thuas;

(i) Córas um shocrú suíomh atá inann sonraí suímh a sholáthar atánuashonraithe go leanúnach dontrealamh GRD agus Satcom,m.sh. GPS.

Árthaí i gCatagóir B – Amach óngcóstaBa cheart an trealamhraidióchumarsáide seo a leanas ashuiteáil ar árthach i gCatagóir Bnuair atá sé ag feidhmiú i gCeantarFarraige A1 GMDSS (thart ar 30 mf óstáisiún raidió cósta):

(a) Fearas VHF de chineálformheasta a bhfuil an méid seoa leanas ar a chumas – (i) Glao Roghnach Digiteach

(GRD) a tharchur arChainéal 70, agus,

(ii) Raidió-teileafónaíocht atharchur ar Chainéil 16, 13agus 6 ar a laghad;

(b) Glacadóir faireacháin VHF lecumas Glao Roghnach Digiteach(GRD) ar Chainéal 70 ar féidir é

a chomhtháthú leis an aonadVHF GRD in (a) thuas;

(c) EPIRB Satailíte de chineálformheasta nach mór dó – (i) bheith inrochtana go héasca, (ii) bheith feistithe i suíomh atá

saor ó shnámh, agus/nó,(iii) bheith in ann feidhmiú le

lámh agus go huathoibríoch;(d) Ba cheart aonad amháin VHF

láimhe uiscedhíonach de chineálformheasta a iompar le – (i) áis luchtaithe oiriúnach, ar

bord an árthach atá in annan bataire a choimeádluchtaithe go hiomlán an t-am ar fad


go hiomlán agus ar féidir é achur ar an aonad i gcáséigeandála agus ar féidir é achoimeád i mboscauiscedhíonach ar bord;

(e) Trasfheagróir Cuardaigh agusTarrthála (SART) amháin dechineál formheasta ar ceartashuiteáil i suíomh atá inrochtanago héasca;

(f) Glacadóir NAVTEX;(g) I dteannta leis an trealamh atá ag

teastáil do Cheantar Farraige A1,ba cheart an trealamh seo aleanas a shuiteáil ar an árthachnuair atá sé ag feidhmiú igCeantar Farraige A2 (thart ar150 mf ó stáisiún raidió cósta):(i) fearas raidió-theileafóin MF

atá in ann GRD a tharchur ar2187.5 kHz

144

Ag

uis

íní

2


agus(ii) glacadóir faireacháin MF atá

in ann GRD a fháil ar 2187.5kHz, ar féidir é achomhtháthú leis an aonadin (i) thuas,

nó(iii) stáisiún loinge domhanda

INMARSAT atá in annteileafónaíocht nó teiléacs,m.sh. Satcom C, Satcom Mnó Mini-M, a tharchur nó afháil (féach ar an tsonraíochtthíos);

(h) Ba cheart d’árthaí atá agfeidhmiú i gCeantar Farraige A3stáisiún loinge domhandaINMARSAT atá in annteileafónaíocht nó teiléacs atharchur nó a fháil a shuiteáil, idteannta leis an trealamh atásonraithe do Cheantair FharraigeA1 agus A2 thuas;

(i) Córas um shocrú suíomh atá inann sonraí suímh a sholáthar atánuashonraithe go leanúnach dontrealamh GRD agus Satcom,m.sh. GPS.

Árthach i gCatagóir C – CoiscladaighBa chóir an trealamhraidióchumarsáide seo a leanas ashuiteáil ar áthach Chatagóir C nuairatá sé ag feidhmiú i gCeantarFarraige A1 GMDSS (thart ar 30 mf óstáisiún raidió cósta):(a) Fearas VHF de chineál

formheasta a bhfuil an méid seo aleanas ar a chumas – (i) Glao Roghnach Digiteach

(GRD) a tharchur ar Chainéal70

agus(ii) Raidió-teileafónaíocht a

tharchur ar Chainéil 16, 13agus 6 ar a laghad;

(b) Glacadóir faireacháin VHF lecumas Glao Roghnach Digiteach(GRD) ar Chainéal 70 ar féidir é a chomhtháthú leis an aonad VHFGRD in (a) thuas;

(c) EPIRB Satailíte nó PLB de chineálformheasta, nach mór dó a bheithcosúil leis an gceann a úsáidtear d’Árthach Chatagóir B– Amuigh ón gCósta;

(d) Ba cheart aonad amháin VHFláimhe uiscedhíonach de chineálformheasta a iompar le:(i) háis luchtaithe oiriúnach, ar

bord an árthaigh atá in annan bataire a choimeádluchtaithe go hiomlán an t-amar fad


go hiomlán agus ar féidir é achur ar an aonad i gcáséigeandála agus ar féidir é achoimeád i mboscauiscedhíonach ar bord.

Árthach i gCatagóir D – Cósta faoifhoscadhBa chóir aonad VHF de chineálformheasta seasta nó iniomparthaatá in ann radaiteileafónaíocht atharchur ar Chainéil 16, 13 agus 6 ara laghad a shuiteáil ar árthach igCatagóir D.

145

Ag

uisín

í2


Réimse VHF a RíomhBreathnaítear go ginearálta arréimse VHF mar líne an radhairc. Isiad na príomhfhactóirí i raon VHF ashocrú ná iad seo a leanas:(a) Airde aintéiní, (b) Aschur cumhachta,(c) Coinníollacha forleathantais.

Is féidir gar-raon (A) VHF a ríomhleis an bhfoirmle seo a leanas:

A = 2.25(√ H + √ h)H = airde aintéine glactha VHF anstáisiúin raidió chósta.h = airde aintéine tarchurtha VHFbhonn an bháid thar an uisce.

Sampla 1: Má tá "H" 50 méadar agusmá tá "h" 4 mhéadar beidhan raon thart ar 20 mílefarraige.

Sampla 2: Má tá "H" 100 méadaragus má tá "h" 4 mhéadarbeidh an raon thart ar 27míle farraige.

Sampla 3: Beidh bád le bád lehaeróga 4 mhéadar thartar 9 míle farraige.

Nuair atá raidió-theileafóin VHFláimhe á úsáid, laghdófar an raon dothart ar cheathrú de na figiúirí thuas.Laghdófar an raon níos mó nuair aúsáidtear ísealchumhacht, .i. 1 vata.

Soláthair Cumhachta(Batairí)(a) Níor chóir an trealamh

raidióchumarsáide a nascadh lebatairí tosaithe an bháid.

(b) Ba cheart bataire ar leith ashuiteáil chun cumhacht asholáthar don trealamh raidió arfad atá ar bord. Ba cheart gombeadh cumas an bhataire(AHC) dóthanach chun antrealamh raidió-chumarsáide arfad a fheidhmiú ar feadh tréimhse6 uaire ar a laghad.

(c) D’fhéadfaí bataire seirbhíse anbháid a úsáid chun freastal ar nariachtanais i (b) thuas, archoinníoll:(i) go bhfuil cumas an bhataire

dóthanach chun an trealamhraidióchumarsáide ar fad afheidhmiú ar feadh tréimhse6 huaire ar a laghad, agus

(ii) Go bhfuil sé feistithe i gcuiduachtair an bháid.

(d) Níor ceart ach batairí ceadaithede chineál mara le timthrialldomhain a shuiteáil.

(e) Moltar modh oiriúnach chunvoltas an bhataire raidió achomharthú.

(f) Níor ceart riamh trealamh raidió acheangail go díreach leis anmbataire. Ba cheart clárdáileacháin oiriúnach, lescoradáin agus fiúsanna cearta ashuiteáil.

(g) Ba cheart modh oiriúnach chunan bataire raidió a luchtú asholáthar agus ba cheart gogcoimeádfaí an bataire luchtaithego hiomlán an t-am ar fad.

Suiteáil agus Suíomh BhatairíRaidió(a) Ba cheart batairí raidió a lonnú sa

chuid uachtair den bhád agus146

Ag

uis

íní

2


chomh cóngarach don trealamhraidió agus is féidir.

(b) Áit a n-úsáidtear bosca bataireseachtrach chun na batairí raidióa stóráil, ba cheart go mbeadh séaeráilte i gceart, slán archreimeadh agus cosanta igcoinne dul isteach sáile.

(c) Ba cheart go mbeadh gachaonad bataire snaidhmthe igceart ionas nach gcuirtear asionad iad le gluaiseacht an bháid.

(d) Ba cheart go mbeadh gachboscaí bataire aeráilte i gceart.

(e) Ní ceart go gcuirfí boscaí batairesna spáis lóistín nóloingseoireachta sa bhád.

Ceadúnas Raidió Loinge De réir an Achta Radio-Thelegrafaíochta 1926, ba cheart gombeadh Ceadúnas Raidió ar bord aggach árthach ar a bhfuil aon chineáltrealamh raidióchumarsáide, VHFláimhe agus EPIRB láimhe inameasc.

Is féidir an fhoirm iarratais doCheadúnas Raidió a fháil ón OLT(féach ar Aguisín 10 do shonraíteagmhála).

Nuair atá an t-iarratas ar CheadúnasRaidió ceadaithe, tabharfarComhartha Glao Raidió agus uimhirAitheantas Seirbhíse SoghluaisteMuirí (ASSM) don iarrthóir leis angceadúnas. Ní mór don innealtóirsuiteálaithe an uimhir ASSM aríomhchlárú sa threalamh GRD.

Caithfear an EPIRB nó PLB a

ríomhchlárú mar seo a leanas:

250 + Comhartha Glao Raidió

Tá sé fíor-riachtanach gogcomhlíonfar an cárta cláraitheEPIRB agus go seolfar ar aghaidh éláithreach d’Ionad Cláraithe EPIRBag an seoladh a thaispeántar ar anbhfoirm.

Beidh na sonraí ar an gcártacláraithe ar fáil go díreach do naseirbhísí tarrthála i gcás éigeandála.

Cáilíocht Oibreoir RaidióBa cheart go mbeadh oibreoirí raidiódeimhnithe chun an trealamh raidióatá suiteáilte ar a n-árthach afheidhmiú. Is iad na cáilíochtaí íostad’oibreoir raidió ná iad seo a leanas:

Árthach Chatagóir A, B agusC – Teastas Raoin Ghearr (TRG)nó Teastas Fadraoin (TFR)d’Oibreoir Raidió mar is cuí.

Árthach D – Teastas RaoinGhearr d’Oibreoir Raidió (TRG)Módúl 1.

Sonraíochtaí trealaimh raidióNí mór do gach trealamhraidióchumarsáide atá suiteáilte arluaimh cloí leis na caighdeáintheicniúla agus reachtúla mar atá aleagtha amach sna Treoracha AEum Threalamh Teileachumarsáide(TTRT) agus maidir leComhoiriúnachtLeictreamaighnéadach (CLM).

147

Ag

uisín

í2


Caithfidh an comhartha CE a bheithar threalamh chun cloí leis naTreoracha agus caithfidh sé cloí leisna sonraíochtaí atá leagtha amachsa Tábla thíos.

Tá trealamh atá déanta de réirchaighdeáin arda na Treorach umThrealamh Muirí inghlactha freisin.

Tabhair faoi deara: Ní ghlacfar letrealamh raidióchumarsáide atádéanta sna SA agus nachgcloíonn leis na caighdeáin seo,agus ní thabharfar ceadúnas dó inÉirinn.

148

Ag

uis

íní

Mir Caighdeán

VHF láimhe uiscedhíonach (neamh-GMDSS) EN 301 178

Trealamh VHF GRD Grád "D" EN 301 025

VHF amháin EN 300 162

Trealamh MF/HF GRD Grád "E" DEN/ERM-RP01-054

406 MHz EPIRB agus PLB EN 300 066

INMARSAT Satcom C ETS 300 460

Satcom M nó Mini-M DEN/ERM RP01-34

2


149

Ag

uisín

í

Baoithe

Scéimeanna Uiscí Cósta

Cineálacha BaoitheRialaítear an bhaoitheáil a úsáidtearin Uiscí Cósta na hÉireann ag anInternational Association of MarineAids to Navigation and LighthouseAuthorities (IALA), Réigiún A. Faoingcóras seo, ba chóir go mbeadhtaobh a ndeasbhoird ar aghaidh nambaoithe glasa ag báid atá agtaisteal suas cainéal marcáilte nóbaoitheáilte ón bhfarraige.

Treo na mBaoithe

Agus é ag dul isteach sa Chaladhba cheart dul thar an marcclébhord (glas) ar thaobh deis anárthaigh. Agus é ag fágáil anChalaidh ba cheart dul thar anmarc clébhord (dearg) ar thaobhdeis an árthaigh.

Tá sé chineál marc faoi Chóras A anIALA:1. Cliathánach.2. Cairdinéalach.3. Dainséar Iargúlta.4. Speisialta.5. Uisce Slán.6. Marcanna Raice Éigeandála.

1. Marcanna CliathánachaÚsáidtear iad seo chun clébhord(clé) agus deasbhord (deas) nagcainéal a léiriú nuair a táthar agtaisteal i dTreo na mBaoithe, is é singo clébhord ó threo na farraige.

Tá dath dearg ar mharcannaclébhoird agus tá an cruthbunúsach (canna) sorcóireach dobhaoi (agus barrmharc nuair atá séfeistithe). Má tá sé lasta, beidh ansolas dearg agus seans go mbeidhrithim aige. Bheadh marc denchineál seo ar thaobh clé anárthaigh agus é ag taisteal i dtreo nambaoithe.

Dath: DeargCruth (baoithe): Sorcóireach

(canna), colún nósparra

Barrmharc (má tá sé ann):Sorcóir dearg amháin (canna)

Aguisín 3

An clébhord

Farraige

In aghaidh

an tsrutha

Treo na baoitheála

3

Ag dul isteachsa chaladh

Ag fágáil anchaladh


Soilse: dearg nuair atá siadfeistithe, d’fhéadfadh aon rithim abheith acu seachas splancarnachgrúpa (2+1) úsáidtear armharcanna cliathánacha athraitheiad chun príomhchainéal a léiriú. Isiad na samplaí ná:

Tá dath glas ar mharcannadeasbhoird agus tá an cruthbunúsach coirceogach (agusbarrmharc nuair atá sé feistithe). Mátá sé lasta, beidh an solas glas araon rithim. Bheadh an marc seo arthaobh dheis an árthaigh agus é agtaisteal i dTreo na mBaoithe.

Is iad na samplaí ná:

Dath: GlasCruth (baoithe): Cónúil (coirceog),

colún nó sparraBarrmharc (má tá sé ann):Síneann coirceog ghlas amháinsuas

Soilse: glas nuair atá siad feistithe,d’fhéadfadh aon rithim a bheith acuseachas splancarnach grúpa (2+1)úsáidtear ar mharcannacliathánacha athraithe iad chunpríomhchainéal a léiriú. Is iad nasamplaí ná:

Nuair atá uimhreacha ar namarcanna beidh na huimhreachacorra ar thaobh an deasbhoird agusbeidh na huimhreacha cothroma arthaobh an chlébhoird, ag taisteal idTreo na mBaoithe. Uimhrítear iad óthreo na farraige.

2. Marcanna CairdinéalachaÚsáidtear iad seo chun suíomh anuisce inseolta is fearr a chomharthú;chun an taobh slán chun dul tharchontúirt a thaispeáint(carraigeacha, raiceanna, báirí,agus araile) agus chun aird atharraingt ar ghné i gcainéal.

Chun brí mharc cairdinéal ar leith athuiscint, ní mór don loingseoir abheith feasach maidir lena chuidtreoracha geografacha agus, marsin, tá gá dó ar chompás chuncomharthú cén áit a bhfuil an t-uisceinseolta is fearr. Cuirtear an marc archeann de na ceithrecheathramhán: thuaidh, theas, soirnó siar. Má tá amhras ort, téigh igcomhairle leis an gcairt

150

Ag

uis

íní

Solas tapa leanúnach

Solas gealánach aonar

Solas fadghealánach

Solas gealánach grúpa

Solas tapa leanúnach

Solas gealánach aonar

Solas fadghealánach

Solas gealánach grúpa

Treo nabaoitheála

3


loingseoireachta don uiscebhealachatá in úsáid agat.

Níl cruth an mhairc chairdinéalachtábhachtach ach i gcás baoi colúnnó sparra a bheith ann. Is í an ghnéis tábhachtaí den mharccairdinéalach sa solas lae ná anbarrmharc dubh coirceoige dúbailteagus na ceithre shocrú difriúla achomharthaíonn treoir ábhartha anmhairc.

Úsáidtear bannaí cothrománachadubha agus buí chun dath a chur arna marcanna cairdinéalacha. Má tásé lasta, taispeánfaidh an marcsolas bán de ghné Splanc Tapa (=thart ar 1 in aghaidh an tsoicind) nóSplanc An-Tapa (= thart ar 2 inaghaidh an tsoicind). Comharthóidh

rithim an tsolais ceathramhán arleith an mhairc.

Marc Cairdinéalach ThuaidhTá dhá choirceog aige a shíneannsuas. Má tá sé lasta, taispeánannmarcóir thuaidh solas gealánachbán a bhíonn leanúnach agus tapanó an-tapa.

Téigh thar thaobh thuaidh an mhaircseo.

Marc Cairdinéalach ThoirTá dhá choirceog aige a bhíonn agsíneadh amach óna chéile. Nuairatá sé lasta, taispeánann marc thoirsolas bán a bhíonn ag gealánach ingrúpa de thrí (3) splanc tapa nó an-tapa.

151

Ag

uisín

í

Ballsuntais

(Splanc an-tapa leanúnach)

(Splanc tapa leanúnach)

3


Téigh thar thaobh thoir an mhaircseo.

Marc Cairdinéalach TheasTá dhá choirceog aige a bhíonn agsíneadh síos. Nuair atá sé lasta,taispeánann marc theas solas bán abhíonn ag gealánach i ngrúpaí deshé (6) splanc tapa nó an-tapa lesplanc fhada ina ndiaidh.

Téigh thar thaobh theas an mhaircseo.

Marc Cairdinéalach ThiarTá dhá choirceog aige a bhíonn agsíneadh i gcoinne a chéile. Nuair atásé lasta, taispeánann marc thiarsolas bán a bhíonn ag gealánach ingrúpaí de naoi (9) splanc tapa nóan-tapa.

Téigh thar thaobh siar an mharcseo.

3. Marcanna DainséirIargúlta

Tá siad ar, nó feistithe thar, baoliargúlta de mhéid teoranta a bhfuiluisce inseolta timpeall air. Is iad nadathanna ná straidhpeannacothrománacha dearga agus dubhaagus tá an marc, nuair atá sépraiticiúil, feistithe le barrmharcdubh, sféar dúbailte, atá cóirithe gohingearach. Má tá sé lasta beidhan solas bán agus ag taispeáintgrúpa dhá splanc.

Seans go gcuideoidh ancomhcheangal dhá splanc = dhásféar leis an gcuimhne i gcás anchinn seo.

Ní bhíonn Comharthaí DainséirIargúlta suite go lárnach tharchontúirt i gcónaí agus mar sinmoltar gan dul ró-ghar tharstu.

4. Marcanna SpeisialtaÚsáidtear iad seo chun spás nó gnéar leith a chomharthú, d’fhéadfaí achineál a aimsiú trí féachaint archairt nó ar threorachaseoltóireachta.

Bíonn dath buí ar an marc speisialtai gcónaí agus X buí amháin atá sabharrmharc. Má tá solas feistithebeidh sé buí agus d’fhéadfadh aonrithim nach n-úsáidtear do shoilsebána a bheith aige, mar shampla,FlY, Fl (4) Y.

152

Ag

uis

íní

3


5. Marcanna Uisce SlánÚsáidtear iad seo chun comharthúgo bhfuil uisce inseolta ar gachtaobh an mharc. D’fhéadfaí namarcanna seo a úsáid mar bhaoilárlíne, lár-chainéal nó radharc talún.Tá cruth an bhaoi ina sféar, inacholún nó ina sparra agus cuireann

striapacha ingearacha bána agusdearga dath air. Tá an barrmharc,atá feistithe nuair atá sé praiticiúil arbhaoithe colúin agus sparra, sféaragus dearg. Má tá sé lasta,taispeántar solas bán splancarnachiseapas nó fadghealánach.

Tugtar rabhadh d’oibreoiríárthach go bhfuil seans gorachaidh árthaigh tráchtálamóra thart go gar do namarcanna seo.

153

Ag

uisín

íBarrmharc (má tá sé ann)

Barrmharc (má tá sé ann)

Taobh anChlébhoird

Taobh anDeasbhoird

Má úsáidtear na cruthanna seo, léireoidh siad an taobh gur chóir dul thar na baoithe

Cruth (roghnach)

3


6. Baoi Mharcála RaiceÉigeandálaBa chóir ‘Contúirtí Nua’ a mharcáilgo cuí le marc Cliathánach,Príomhairde, Corrghuaise nó tríBhaoi Marcála Reice Éigeandála aúsáid. Má bhraitheann an t-ÚdaráisCuain go bhfuil baol ard ar leith anndon loingseoireachta, ba chóirceann amháin de na marcanna ar alaghad a chur síos faoi dhó.

Dath: Stríoca Gorma/Buí ingearach,dath i dtoisí den mhéid céanna (íosmhéid 4 stríoca agus uasmhéid8)

Barrmharc: Crois buí sheasta nóingearach

Cruth: Colún nó Sparra

Solas: Buí/Gorm ag malartú idirsoicind amháin de sholas gorm agussoicind amháin de sholas buí le 0.5soicind dorchadais eatarthu.

D’fhéadfaí an Bhaoi Marcála ReiceÉigeandála a fheistiú le RACONCód Morse “D” nó UCA.

Scéimeanna UiscebhealaíIntíreBa chóir do mháistrí ag úsáiduiscebhealaí intíre a bheithcúramach agus tagairt a dhéanamhdo chairteacha agus treorachaloingseoireachta go rialta chuneasordú a sheachaint. Cuirtearmionsonraí ar napríomhscéimeanna marcála aúsáidtear ar uiscebhealaí naSionainne, na hÉirne agus LochCoirib ar fáil thíos.

Ba chóir eolas maidir le baoitheáil archórais uiscebhealaí intíre eile afháil ón údarás freagrach ábhartharoimh thabhairt faoi aon aistear.

Uiscebhealach naSionainneTá Uiscebhealaí Éireann freagrachas roinnt uiscebhealaí inseolta intíre,an tSionainn san áireamh, abhainistiú, a chothabháil, aathchóiriú agus a fhorbairt. ArUiscebhealaí na Sionainne suas anabhainn ó Dhroichead na Sionainne,Luimneach, is é atá sa chórasbaoitheála ná marcannacliathánacha dearga agus glasa.Thíos an abhainn ó Dhroichead naSionainne, tá córas IALA Réigiún A ibhfeidhm.

Coimeádtar marcanna dearga ar dothaobh chlé (clébhord) ag dul in

154

Ag

uis

íní

3


aghaidh an tsrutha agus isteach imbánna agus cuanta. Bíonn cruthcruinn ar bharrmharcanna dearga igcónaí. Is minic a bhíonn saigheadbhán ag marcanna daingnithe (igcomparáid le cinn ar snámh) agléiriú an taobh sábháilte.Coimeádtar marcanna glasa ar dothaobh deas (deasbhord) ag dul inaghaidh srutha agus isteach i

mbánna agus cuanta. Bíonn cruthcearnógach nó dronuilleogach arbharrmharcanna glasa i gcónaí. Isminic a bhíonn saighead bhán agpéirsí agus rabhcháin ag léiriú antaobh sábháilte. Is féidir na nitheseo a leanas a bheith i marcanna(féach Figiúr 1):

155

Ag

uisín

í

(a)

agus

(b)

Stanga ingearacha nó péirsí le barrmharcanna ciorclacha dearganó cearnógacha/dronuilleogacha glasa. D’fhéadfadh an stang féina bheith péinteáilte nó gan bheith péinteáilte leis an dath céannaleis an mbarrmharc. D’fheadfadh stanga a bheith in aice leis anmbruach, san imeall giolcaí, ar bhacann infheicthe nó amuigh sachorp uisce. I roinnt limistéar tá an barrmharc ceangailte le barrcairn clocha.

(c)

agus

(d)

Cás-baoithe móra ar snámh le barrmharcanna ciorclacha dearga

nó

cearnógacha/dronuilleogacha glasa agus go minic litir nó uimhirmhór gur féidir a úsáid leis na cairteacha loingseoireachta. Corpan bhaoi péinteáilte leis an dath céanna agus atá ar an mbarr-mharc.

(e)

agus

(f)

Baoithe beaga cónúla ar snámh le barrmharcanna ciorclachadearga nó cearnóge/dronuilleogacha glasa. Corp an bhaoipéinteáilte leis an dath céanna agus atá ar an mbarr-mharc.

(g) agus

(h)

Cannaí ar snámh péinteáilte dearg nó glas nó drumaí lebarrmharc.

(i)agus

(j)

Ciorcail dhearga nó cearnóga/dronuilleoga glasa péinteáilte archéanna droichid chun an áirse nó na háirsí loingseoireachta aléiriú. (ag taispeáint saighead an “taobh sábháilte”).

3


Tabhair faoi deara: Ní mór duitfanacht feasach ar threo an taistil igcomparáid le treo an chóraisbaoitheála (in aghaidh/le sruth,isteach i/amach as cuanta agusbánna) chun easordú a sheachaintag staideanna “talaimh láir” agustagairt dod’ threoir loingseoireachta.Tarlaíonn a leithéid de staideanna(ar lochanna móra den chuid is mó)áit atá cainéil sábháilte ar an dáthaobh de bhacainn agus úsáidfearpéire amháin nó níos mó debhaoithe nó stanga dearga agusglasa i dtreo a dhealraítear a bheithaisiompaithe chun limistéar nafaidhbe a mharcáil. Ná téigh idir napéirí Dearga/Glasa sa staid seo achlean na rialacha bunúsacha ag

coimeád marcanna dearga ar dothaobh chlé ag dul in aghaidh sruthanó marcanna glasa ar do thaobhdeas. Féach Figiúr 2.

156

Ag

uis

íní

(a)

(c)

(e)

(g)

(i)

(b)

(d)

(f)

(h)

(j)

In aghaidh an tsrutha agus isteach i mbánna

agus cuanta.

Figiúr 1 – Marcanna loingseoireachta ar an tSionainn

In aghaidh an tsrutha

Beal

ach

seol

tóire

acht

a Bealach seoltóireachta

Figiúr 2 – Marcanna talaimh láir

3


Rabhadh: D’fhéadfadh marcannaa ndathanna nó a gcruthanna achailliúint le ham de dheascameascáin den aimsir, docharimbhuailte, braonta na n-éan, fásfiailí, srl. ag ceilt an chuma atá orthusa chaoi sin. D’fhéadfadh sé abheith deacair go leor chun namarcanna beaga a fheiceáil, aguschun idirdhealú a dhéanamh idir nadathanna, nuair atá drochléargasann mar thoradh ar scamaill,dorchadas, báisteach nó an ghriansa treo mícheart.

Uiscebhealach na hÉirneAr uiscebhealach na hÉirnecuimsíonn an córas marcála goháirithe stanga le barr-mharcannapéinteáilte dearg agus bán. Tácruth leath-chiorclach ar na barr-mharcanna agus tá siad curtha suasi dtreo is go bhfuil imeall réidh anleathchiorcail cothrománach, ag barr

an mhairc nó ag an mbun. Tá an dáaghaidh den leathchiorcal péinteáilte– seasann an dath dearg de gachaghaidh don taobh guaiseach denmharc agus seasann bán don taobhsábháilte.

I roinnt limistéar ar na lochannamóra, úsáidtear cairn clochapéinteáilte bán chun cabhrú lehaimsiú suímh.

Is féidir na nithe seo a leanas abheith i marcanna (féach Figiúr 3):

157

Ag

uisín

í

(i) Tá marcanna leis animeall cothrománach agan mbun ar thaobh naláimhe clé (clébhord) agdul in aghaidh srutha.

(ii) Tá marcanna leis animeall cothrománach agan mbarr ar thaobh naláimhe deise (deasbhord)ag dul in aghaidh srutha.

(iii) Léirítear tailte láir trímharcanna le cruthmhuileata dearg. Ná téighidir péirí de mharcannatalaimh láir.

In aghaidh an tsrutha isteach i

mbánna agus cuanta(i) (ii) (iii)

Figiúr 3 – Marcanna Chóras na hÉirne

3


Tá an-cuid de mharcanna córais nahÉirne uimhrithe agus is féidir tagairta dhéanamh orthu sa treoirloingseoireachta.

Uiscebhealach naSionainne – na hÉirneÚsáidtear córas Uiscebhealaí naSionainne le marcanna cliathánachadearga agus glasa ar Uiscebhealachna Sionainne-na hÉirne ó Liatroimgo lár leibhéil an mhullaigh (Loch anScoir) ag pointe díreach siar ó CheisCharraigín. Ón bpointe seo soirchuig an Éirne, úsáideann anuiscebhealach scéim mharcála nahÉirne.

Uiscebhealach na CoiribeLeanann an córas loingseoireachtaar Loch na Coiribe córas IALARéigiún A:

■ DEARG – marc de chruthshorcóireach (canna) go clébhord,

■ GLAS – marc de chruth chónúil(coirceog) go deasbhord.

158

Ag

uis

íní

3


159

Ag

uisín

í

Ancaireacht,Buanseasmhacht agusLáimhseáil Báid

Ancaireacht

Is cuid riachtanach denmhairnéalacht é a bheith ag curancaire agus caithfidh gach oibreoira bheith ar an eolas leis an nósimeachta seo agus an trealamhceart a bheith ar bord acu. Déantarancaireacht ar dhá phríomhchúis:■ Do chaitheamh aimsire amhail

iascaireacht, snámh nó fanachtthar oíche.

■ Mar ghníomh éigeandála, ionasnach rachaidh an bád i dtír indrochaimsir nó mar thoradh artheipeadh innill.

Is é an cuspóir atá leis ná chun anbád a dhaingniú leis an ngrinneall,ionas nach n-imeoidh sé ar fán inaon aimsir gharbh. Is gníomhsábháilte, simplí, tapa é ancaire achur, a fhad is go leantar roinnttreoirlínte bunúsacha. An trealamhatá ag teastáil chun ancaire a churná ancaire agus ród. D’fhéadfadhlíne nó slabhra a bheith i gceist, legeimhle chun na píosaí éagsúla acheangail.

AncairíTá go leor cineál ancaire ann agustá dearaí nua ann ó am go ham.Seo a leanas na cinn a úsáidtear isminice:

Danforth

Úsáidtear é go coitianta agus tá dhábhos mhaighdeoige air, athochlaíonn isteach sa ghrinneall.Bíonn an Danforth déanta dechruach nó alúmanam treisithe.Cuireann sé daingniú maith ar fáil iláib nó i ngaineamh, ach bíonn séde nós aige tarraingt amach asgrinneall atá clúdaithe le fiailí nófear, mar nach bhfuil sé ach ina luíar bharr an fhásra sin go minic.Greamóidh sé de charraigeacha,ach d’fhéadfadh sé a bheith deacairé a tharraingt saor; d’fhéadfadh sélúbadh nó briseadh nuair a bhíonnsé daingnithe mar sin. Tá sé debhuntáiste aige gur féidir é a stóráilgo réidh ar an deic.

Ancaire Treafa

Aguisín 44


Tá an t-ancaire Treafa an-éifeachtach mar tá go leor meáchainann chun go dtochlóidh an bosisteach i ngrinnill éagsúla. Taitníonnsé le mairnéalaigh agus cumhacht-bhádóirí, a bhfuil puilpidí tosaigh lerolláin ar a mbáid acu. Ar shoithighata níos mó, is féidir é a úsáid agusé a tharraingt ar ais i bhfad uaidh óngcúldeic íochtair, nuair a mheasctaré le hunlas castainn leictreach. Tároinnt déantóirí éagsúla a dhéanannancairí Treafa, chomh maith leis anmbunleagan CQR.

An Bruce

Tá an t-ancaire seo an-chosúil leisan ancaire Treafa, ach go bhfuil bossocair air in áit ceann a chasann.

Ancaire Infhillte

De ghnáth, ní oireann sé ach do nahárthaí is lú agus é a úsáid igcoinníollacha measartha. Tá sé debhuntáiste aige go bhfilleann sédúnta agus é stóráilte, cosúil le scáthbáistí, agus is féidir é a stuáil gohéasca ar bord.

An Fortress

Cosúil leis an Danforth, is ancaire destíl boise é an Fortress. Tá ancairíFortress déanta de chóimhiotalalúmanaim maignéisiam éadromardnirt. Tá móréileamh ar an ancaireseo mar go bhfuil sé éadrom agusgo bhféadtar é a bhaint anuas igcomhair stórála. Tá cumascoinneála níos fearr ag ancairíFortress sa láib mar is féidir iad achoigeartú óna ngnáth-uilleann boise32° go 45° leathan. Cé gobhfeidhmíonn an cineál ancaire seo

160

Ag

uis

íní

4


go maith i ngrinnill chré, ghainimhagus láibe, mura ligtear don talmhúsa ghrinneall, ar nós grinneall cruanó carraigeach, nó fiaileach, ní féidirleis na bosa dul sa talamh agus níluífidh an t-ancaire ansin.

Is ancaire soic le luiseag sheasta éan Delta. Go bunúsach, is forbairt éar an leagan CQR. Tá cumascoinneála níos fearr aige ná anCQR. Tá an cineál seo ancaire níostroime agus níos toirtiúla ná leaganan Danforth. Meastar go bhfuil sééifeachtach mar ancaire ilfhóinteachdon ghrinnill ghainimh, láibe tibhe nófiaileacha, agus uaireanta docheantair charraigeacha. Níl cumascoinneála maith aige i láib bhog,áfach, agus tá an Delta easnamhachmaidir le gaineamh dlúth an-chrua,féar, fiailí agus ceilp. Tá an Deltamór, réasúnta trom, agus stuáiltear éde ghnáth i rollóir liathróide.

Ba cheart go mbeadh uimhir aguscineál na n-ancairí ag brath ar mhéidan árthaigh atá i gceist agus ar angceantar ina mbeidh an t-árthach agcúrsáil.

Ród an AncaireNascann ród an ancaire an t-ancaireleis an árthach. D’fhéadfadh slabhranó téad tacair a bheith ann. Bí

cinnte go bhfuil ród an ancairenasctha i gceart leis an árthach ardtús leis an tseaicil chuí. Is é anbuntáiste atá le slabhra ná gogcuireann an meáchan atá ann lecumas daingnithe an ancaire agus tásé deacair damáiste a dhéanamhdó. Tá sé trom agus deacair lehúsáid agus le stuáil áfach. Má táan ród déanta as slabhra amháin, isgá go mbeadh unlas castainn annchun an t-ancaire a ardú aníos. Sanáireamh leis sin, d’fheadfadhmeáchan an tslabhra chuí a bheithmar ualach ró-mhór ag tosachárthaigh bhig, ach go háirithe má tátosach géar ann agus snámhachttheoranta ag baint leis.

Is fearr le go leor daoine líne chunancaire a chur mar go n-ionsúnn anleaisteachas a bhaineann leispreabadh an ualaigh nuair atáthar agcur ancaire in uisce atá suaite. Isfearr níolón casta le trí dhual, ina áitdhá cheann, mar go síneann sé níosfaide. Má úsáideann tú líne don ród,ba cheart go mbeadh fad slabhraceithre mhéadar a bheith curthaisteach díreach os cionn an ancaireionas nach dtarlóidh aon chaitheamhi gcoinne carraigeacha nó coiréil.Coinníonn meáchan an tslabhra seoan chuid íochtair den ród thíos igcoinne an ghrinnill, ionas gombeidh tarraingt níos cothrománaí aran ancaire. Ba chóir nasc sclóine aúsáid idir an t-ancaire agus anslabhra chun cabhrú leis an ancairea shocrú agus a stuáil i gceart.

161

Ag

uisín

í4

An Delta


Gnáthaimh agus Teicnícíchun Ancaire a chur

Feistiú ancaire a roghnúMura bhfuil éigeandáil ann, is é anchéad chéim a bhaineann le feistiú anancaire ná an áit ina n-ísleofar é. Nátéigh ar ancaire i gcainéal ná arbhealach isteach ar chainéal. Déantagairt do chairteacha áitiúla agustreoracha seoltóireachta le fáil amachcéard iad na háiteanna is fearr lehancaire a chur síos.

Ba cheart na príomhghaoithe,doimhne an ghrinnill, ábhair anghrinnill, ardú na taoide agus árthaigheile atá thart timpeall ort, go léir achur san áireamh nuair atá cinneadhá dhéanamh faoi ancaire a chur síos.

Tá sé tábhachtach go mbeadhfoscadh ón ngaoth mar cuirfidh uiscesuaimhneach níos lú strus ar ghreiman ghrinnill. Cuir san áireamh aonathrú ar threo agus ar luas na gaoithea bhfuiltear ag súil leis. Beidh tioncharag ábhair an ghrinnill ar an gcineálancaire a úsáidfidh tú, abraimis gobhfuil rogha agat. Go hidéalach, bacheart go mbeadh an t-uisce domhaingo leor ionas nach gá duit a bheithbuartha faoin ngrinneall a bhuaileadhag lag trá. Ach ní fearr don uisce abheith chomh domhain sin i gcónaí.Dá dhoimhne an t-uisce is ea is faidea ba cheart don ród a bheith agus isfaide a bheidh an ciorcal caite. Ismaith an cleachtas é ancaire a churin uisce a bhíonn dhá nó trí oiread anfhaid atá ar do bhád, más féidir.

Teacht in aice leis an leabaancaireBí cinnte go bhfuil trealamh anancaire go léir réidh le n-úsáid suladtéitear in aice leis an leaba ancaire.Má tá aon bhád eile ag an leabaancaire a roghnaigh tú, aimsigh áitéigin a bheidh spás caite mór agat.Déan meastachán ar chiorcail caitena mbád eile a bhfuil ancaire curthaacu – tabhair faoi deara an tslí aluíonn na báid eile i gcomparáid lehaon ghaoth nó sruth atá ann.Laghdaigh an luas agus téigh go dtían leaba ancaire sa treo céanna is achuaigh na báid eile roimhe sin.Déan laghdú ar an luas arís de réirmar a shroicheann tú an spás atáuait.

An tancaire a chur síosNuair a bhíonn tú díreach araghaidh ón áit feistithe a roghnaightú, dean seiceáil os do chomhairagus ansin tosaigh ag bogadh siargo mall – cuir síos d’ancaire ansinagus ansin amháin. Lean de bheithag bogadh in aice leis go mall, deréir mar a scaoileann tú amach anfhad chuí den ród. Bíonn an fhadcheart faoi réir ag an scóip atá agteastáil – cóimheas fhad an róid atain úsáid agus an fhad chuig anngrinneall. Tabhair faoi deara nachionann é seo agus doimhne anuisce – is é an luach chomh maith lehairde thosach an bháid atá oscionn an uisce. Is í doimhne anuisce a úsáidtear chun an scóip amheas, ná an doimhne is ísle abheadh i gceist nuair atá an t-

162

Ag

uis

íní

4


ancaire curtha; is é sin an doimhneag lán-taoide. I gcás aimsirshuaimhneach, is leor scóip a cúigde ghnáth nuair atá ród líne in úsáid;nuair atá slabhra i gceist, is leorscóip a trí. Ma táthar ag súil ledrochaimsir, méadaigh naluachanna sin chomh hard le seachtagus a deich faoi seach.

Is cabhair í, má cuirtear marcannaar líne nó ar shlabhra an ancaire agfaid éagsúla. Nuair atá an fhadcheart den ród scaoilte amach bacheart é a bhaint ó unlas castáin anancaire (má tá ceann acu in úsáid)agus é a cheangail go daingean lecuaille Samson, píosaí ancaire, nócléit. Nuair atá an ród sínte amachgo hiomlán, bain tarraingt siar as, lecinntiú go bhfuil an t-ancairefeistithe.

Glac síos roinnt nótaí ó mharcáil anchladaigh le n-úsáid mar thagairt doshuíomh an bháid agus déanseiceáil orthu go rialta lena chinntiúnach bhfuil an t-ancaire tarraingtheag d’árthach.

Ag ImeachtNuair atá tú réidh chun do leabaancaire a fhágáil, téigh chun tosaigh

go mall, agus ród an ancaire átharraingt isteach agat le hunlascastainn nó de láimh, de réir mar aéiríonn sé scaoilte. Nuair atá an bádsuite díreach os a chionn, brisfidhan t-ancaire ón ngrinneall agus isféidir é a tharraingt ar bord.

Baol a bhaineann le hAncaireacht■ I gcás go bhfuil gá leis

slabhra/líne an ancaire ascaipeadh amach ar an deic sulagcuirtear é, bí cinnte go bhfuil séscaipthe amach i mbealachsábháilte agus nach mbeadh sémar bhaol do fhoireann an bháid.Bí ar d’airdeall faoin mbaol atáann do lámha/méara nuair atáslabhra ag imeacht thar rolláin arluas ard. Chomh maith leis sin,nuair atá an líne á tarraingt aníos,bí cinnte go gcuirfear é go pras istóráil, chun aon bhaol gortaithe asheachaint.

■ Bí cinnte i gcónaí go bhfuil líne anancaire curtha thar thosach anbháid agus an rollán ceannstuimine cuí in úsáid. Tá sé seoriachtanach chun tosach anárthaigh a choinneáil i dtreo nabpríomhghaoithe.

■ Ná cur síos ancaire ag cúl anbháid. D’fhéadfá an bád achasadh béal faoi nó é a bhá lehuisce má dhéantar é seo.Cuireann an spás an tosaigh níoslú spás gluaiseachta ar fáil agustá sé níos fearr ag seasamh igcoinne na taoide/na haimsire. Igcás go bhfuil feacht ann,d’fhéadfadh fórsa an uisce cúl abháid a tharraingt faoin uisce. Tá

163

Ag

uisín

í

An Scóip

An Scóip thar an líne snámha 1m

Doimhne anuisce 4m

RÓD = 7 x (1+4) = 35m

4


an baol ann chomh maith gombáfaí an bád le tonnta.Méadaítear an baol sin lemeáchan an mhótair, an tancbreosla, nó aon trealamh eile atáag cúl an bháid.

■ Ba cheart go mbeadh ród anancaire feistithe le cléit threisithe,cuaille Samson nó unlas castainn,atá curtha chun tosaigh sa bhádchomh fada agus is féidir. Ní ceartlínte ancaire a fhágáil scaoiltetaobh istigh den bhád .i. letrasnach nó le suíochán, marligfeadh sé sin don árthachbogadh isteach i ndrochaimsir/idtonnta agus a bheith báite.

■ Nuair atá ancaire á fháil ar ais arbháid bheaga, bí cinnte go bhfuilan líne stóráilte go néata agus igceart chomh luath is a thugtar arbord é. Ná lig dó éirí ceangailtecosúil le fáinní rámha, rud asháfaidh an bád chun na gaoithe,dá dtiocfadh ualach mór ar ród anancaire.

DaingneD’fhéadfadh fórsaí sínte áirithe dul ibhfeidhm ar an mbád, óna gcaithfidhsé é féin a cheartú nó d’fhéadfadhsé casadh béal faoi.

Fórsaí Coitianta ná:■ Fórsaí cruthaithe ag an ngaoth■ Fórsaí cruthaithe ag tonnta■ Ualach ró-mhór .i. an iomarca

daoine bailithe le chéile ar thaobhamháin den bhád

■ Laghdú ar an daingne bhunúsachde bharr athruithe (meáchan sa

bhreis atá go hard ar an struchtúr)■ An iomarca uisce sna taomáin,

rud a chruthóidh éifeachtdromchla shaoir

■ Damáiste Báite.

Glaoitear daingne ar an gcumas atáag an mbád é féin a cheartú. Bachóir go mbeadh sé soiléir gur gámachnamh a dhéanamh nuair atáfearas agus trealamh á stóráil arbhád. Ba cheart dó a bheith thíoschomh fada agus is féidir sa bhád.Tá sé riachtanach a chinntiú nachféidir leis a bheith ag bogadh óthaobh go taobh go tobann istigh sabhád.

Bheadh measúnú déanta ar aonárthach do chaitheamh aimsire atógadh faoin Treoir um ÁrthaíÁineasa, do Chaighdeán ISO umdhaingne agus snámhachta. Isbunriachtanas é go mbeadh antsnámhacht, an daingne agus ansaorbhord don chatagóir deartha inabhfuil sé. Beidh an t-ualach is móatá molta don árthach, scríofa arPhláta an Tógálaí a bheidh curtha aran trasnán. Luafaidh sé uasmhéidna ndaoine agus an trealaimh. Tásé riachtanach nach mbeadh ró-ualach ar an árthach.

Nuair atá bád ar snámh ag anbhfeistiú, tá dhá fhórsa bhunúsachaag feidhmiú – ■ domhantarraingt, fórsa anuas

nádúrtha atá ag tarraingt an bháidi dtreo lár an domhain

agus

164

Ag

uis

íní

4


■ snámhacht, a bhogann an bádsuas go pointe atá cothrom lemeáchan an mhéid uisce atá anbád ag brú as an mbealach.

Agus tú ag féachaint arthrasghearradh de chabhail anbháid atá ina shuí leibhéal sanuisce, is féidir dhá phointe teoiriciúlaa shamhlú.

Beidh an Meáchanlár (ML) agcroílár an spáis iomláin cabhlach.Is féidir glacadh leis go bhfuil lár nadomhantarraingthe ag feidhmiú trídan bpointe seo.

Beidh an pointe eile, Lár naSnámhachta (LS), i lár na háite abhfuil an bád san uisce, agus istríd é seo a bhfuil an fórsasnámhachta aníos ag feidhmiú.

Nuair atá an ML agus an LS lechéile go hingearach, bíonn an bádina suí go réidh. Nuair atá an báddeartha agus tógtha i gceart, leis antrealamh á stóráil i gceart, ba cheartgo bhfanfaidh an ML san áit cheart igcónaí. Ach athróidh an LS am arbith a chasann an bád ar a thaobhmar go n-athraíonn méad agus cruthan bháid faoin uisce.

Glaoitear an Righting arm ar anbhfad idir an Meáchanlár agus Lárna Snámhachta. Tá meáchan anbháid ag brú síos ag an ML agusmeáchan an uisce ag brú suas agan LS. Cruthaíonn sé seo fórsarothlaithe nó gluaiseacht anglaoitear an móimint cheartaitheair.

165

Ag

uisín

í

Domhantarraingt

Snámhacht

Is

ml

Domhantarraingt

Snámhacht

Tá an bád ingearach arís

Fórsa Sínte

Móimint cheartaithedhearfach

ml

Is

Domhantarraingt

Fórsa Sínte

Iompóidh bádbéal faoi!!!

Móimint cheartaithedhiúltach

Snámhacht

Is

ml

FIG. 1

FIG. 2

FIG. 3

4


A fhad is gur féidir le fórsa aníos nasnámhachta an bád a chur ar ais goréidh, cruthaítear móimint cheartaithedearfach. (Fig. 2). Bíonn ML i gcónaílaistigh de LS.

Ach dá dtarlódh sé ar fáth ar bith gombogfadh Lár na Domhantarraingthe(an Meáchanlár) taobh amuigh de Lárna Snámhachta, cruthaíonn sé móimintcheartaithe diúltach agus tá an bádchun casadh béal faoi (Fig 3).

Tarlaíonn móimintí cheartaithe diúltachanuair a bhogann an Meáchanlár ar anmbád os cionn a phointe deartha, marthoradh air – ■ Ró-luchtú,■ De bharr athruithe struchtúrtha nach

bhfuil an t-árthach in ann dóibh .i.teach rotha breise, suíocháin ar bharrna dtithe rotha atá ann cheana,rigeanna níos airde, feistiú na seolta,fearas radair srl.,

■ An iomarca uisce sna taomáin nó bá(Athraítear suíomh ML).

D’fheadfadh tionchar a bheith agláimhseáil ar dhaingne an bháid, chomhmaith le stóráil chúramach, m.sh. nátéigh comhthreomhar le tonnta móra arbith riamh i mbád a bhfuil ualachrómhór air nó atá ró-bheag don chás.Os rud é go gcuireann na tonnta an bádag rothlú ó thaobh go taobh, bíonnsuíomh ML agus LS ag athrú de shíor.D’fhéadfadh fiú athrú an-bheag le linnan rothlaithe, cosúil le hathrú nangiaranna nó duine ag bogadh móimintcheartaithe dhiúltach a chruthú. Déandianmhachnamh faoi aon athrú adhéanfá ar an mbád a d’ardódh anMeáchanlár agus faigh comhairle

ghairmiúil sula dtosóidh tú air.

Baol le Láimhseáil an Bháid

Ró-luchtúLaghdóidh an rólódáil saorbhord anbháid agus cuirfidh sé isteach ar achumas láimhseála. Go coitianta,d’fhéadfadh iompú béal faoi agus dulfaoi uisce a bheith mar thoradh air inárthaí níos lú.

Luchtú CothromNuair a bhíonn an t-ualach scaipthe godona ar thaobh amháin laghdóidh sédaingne an bháid agus ardóidh an baolgo mbáfar é leis an easpa saor-bhoirdagus casadh leanúnach i bhfeidhm air.Beidh drochthionchar aige seo archumas láimhseála an árthaigh seo.

Droch-chothromaíochtBeidh sé mar thoradh air seo gombeidh an bád ina shuí go ró-dhomhainsan uisce ag an tosach nó ag an gcúl,ag brath ar an áit a bhfuil an meáchainsuite. Má tá sé ró-fhada chun tosaightiocfaidh uisce isteach thar an tosachagus cuirfidh sé seo isteach ar anstiúradh. Má tá sé thíos ag an gcúl, táan baol ann go mbáfar é ansin aguscuirfidh sé isteach ar an stiúradh.

Meáchan ró-ardLaghdóidh seo an chobhsaíocht agusbeidh an bád neamhchobhsaí dá bharr.Dáil an meáchan chomh híseal agus isféidir i gcónaí.

BáLíonadh tapa an bháid le huisce marthoradh ar dhrochlódáil agus/nótonnghníomhú.

166

Ag

uis

íní

4


167

Ag

uisín

í

Gléas SnámhaPearsanta/SeaicéidTarrthála, Línte an Ghiollaagus Úim Shábháilteachta

Cineálacha gléas snámhapearsanta (GSP/Seaicéidtarrthála)

Is téarma uileghabhálach é antéarma gléas snámha pearsanta(GSP) a chlúdaíonn gach cineálseaicéad tarrthála agus áiseannasnámhachta a bhfuil sé mar chúramacu duine a choinneáil ar snámh sanuisce. Tá réimse ann, ó sheaicéidtarrthála le comhartha “CE” goháiseanna snámhachta le comhartha“CE”.

Cuireann seaicéid tarrthála tacaíochtar fáil don úsáideoir le go bhfanfaidhsé/sí béal in airde san uisce beagbeann ar na dálaí fisiceacha. Leháiseanna snámhachta, caithfidh ant-úsáideoir luail snámha nó iompareile a dhéanamh chun an t-úsáideoira chur béal in airde san uisce.

Liostaítear na cineálacha difriúlaGSP/seaicéid tarrthála le treoirmholta maidir le roghnú agus an áitar chóir duit iad a úsáid sa Tábla seoa leanas. Níl sa Tábla thíos achtreoir. Caithfidh daoine na contúirtícuí dá réimse úsáide féin a mheasagus gléas snámha pearsanta aroghnú dá réir sin.

Aguisín 5

Cineál agus Marcanna Úsáidí Molta

Caighdeán Idirnáisiúnta:IMO SOLAS/AE Treoir umThrealamh Mara

Seaicéid tarrthála do longa farraige. Ceapthago príomha le húsáid ar longa farraige faoirialacha IMO (Eagraíocht Mhuirí Idirnáisiúnta).Úsáid do thréigean loinge. Níl siad ceaptha lehaghaidh úsáide laethúil toisc go bhfuil siadtoirtiúil agus tá sé riachtanach iad a choimeád iriocht mhaith le haghaidh úsáide i staideanna dethréigean loinge.

CaighdeánComhchuibhithe nahEorpa:I.S. EN ISO 12402-2:2006

Sean-chaighdeán: EN 399

Le húsáid amach ón gcósta agus do dhaoineag úsáid nithe le meáchan suntasach acu agusdá bharr sin éilíonn siad buacacht bhreise.Buntáisteach freisin dóibh siúd a úsáideannéadaí a choimeádann aer istigh agus a bheidhdroch-thionchar orthu ar chumas féin-réitithe anseaicéid tarrthála. Deartha lena chinntiú gobhfuil an t-úsáideoir ar snámh lena b(h)éalagus a s(h)rón i bhfad ón dromchla ar uillinnagus le go leor saorbhoird chun teorainn a churle tumthaí béil i dtonnta.

5


168

Ag

uis

íní

Cineál agus Marcanna Úsáidí Molta


Sean-chaighdeánEN 396

Do lucht snámha agus daoine gan snámh degach aois. D’úsáid ghinearálta amach óngcósta agus le linn drochaimsire. Casannformhór na ndaoine a chaitheann é béal inairde agus iad neamhaireachtálach san uisce.D’fhéadfadh sé a chur isteach ar fheidhmíocht,áfach, má tá an t-úsáideoir ag caitheamhéadach trom agus/nó uiscedhíonach.D’fhéadfaidís seo a bheith oiriúnach le húsáidin uisce taoide nó nuair atá éadaí drochaimsireá gcaitheamh agus nuair nach mbíonn lucht agcaite ábalta cuidiú leo féin mar gheall arghortú nó ar thuirse.



Do snámhóirí de gach aois. Le húsáid in uiscíatá fothainithe/ciúin a bheag nó a mhór agusceaptha dóibh siúd a d’fhéadfadh go mbeadhorthu fanacht le haghaidh tarrthála. Níchasfaidh sé an duine neamhaireachtálach achaitheann é béal in airde san uisce (goháirithe agus éadach trom á chaitheamh).D’fhéadfadh a bheith oiriúnach nuair atá lucht agcaite in ann cuidiú leo féin. Cé go bhfuilseans nach mbeadh an GSP seo chomhtoirtiúil le cineálacha eile GSP, níor chóir iad aúsáid i gcoinníollacha garbha nó nuair atátonnta ann.



Do snámhóirí maithe amháin, le húsáid in aicele bruach nó cladach áit ina bhfuil cabhair arfáil in aice láimhe. Éilítear rannpháirtíochtghníomhach ón úsáideoir. Ní choimeádfaraghaidh lucht a chaite atá gan aithne amach ónuisce agus níl go leor snámhachta aige chundaoine nach bhfuil in ann cabhrú leo féin achosaint. D’fhéadfadh a bheith úsáideachnuair a bheadh fearais níos toirtiúla nó níossnámhaí ag cur isteach ar ghníomhaíocht anúsáideora nó fiú é a chur i mbaol. Tá toirt aguscostas íosta acu, ach tá úsáid theoranta acu inuisce garbh agus ní féidir muinín a chur iontuchun an úsáideoir a choimeád sábháilte arfeadh tréimhse fada. Ní seaicéad tarrthála é.

5


169

Ag

uisín

íCineál agus Marcanna Úsáidí Molta

Seaicéid Tarrthála agusáiseanna snámhachtasainchuspóireacha –leibhéal feidhmíochta50 - 275


Is feistí sainchuspóireacha iad seo le haghaidhriachtanais sonracha a théann níos faide náriachtanais an ghnáth-úsáideora agus tá siadag brath ar scileanna, eolas, oiliúint speisialtaagus rannpháirtíocht an úsáideora. Ba chóirgo mbeadh sé seo ráite go soiléir san eolas asholáthraíonn an déantóir ar na táirgí seo. Lehúsáid do chomhrac dóiteáin. Tá siad ceapthafreisin le haghaidh úsáide le hárthaí uiscepearsanta (scairdscíonna), sciáil ar an uisce nóúsáidí tarraingthe eile cosúil leis sin agusúsáidtear iad chomh maith do raftú bánuisce.

5

Tabhair faoi deara:Tagraíonn Caighdeán Éireannach(I.S.) do Chaighdeáin Náisiúnta aúsáidtear chun aonfhoirmeacht aguscaighdeáin íosta do tháirgí agusseirbhísí in Éirinn a chinntiú. Níbheidh an réimír seo ach amháin agdéantóirí Éireannacha. Úsáidfidhdéantóirí Eorpacha eile réimír adtíortha féin in ionad I.S.

Tagraíonn EuroNorm (EN) dochaighdeáin ar fud na hEorpa, aúsáidtear chun a chinntiú go bhfuiltáirgí agus seirbhísí aonfhoirmeachagus caighdeáin íosta acu.

Tagraíonn Eagraíocht Idirnáisiúntana gCaighdeán (ISO) doChaighdeáin Idirnáisiúnta aúsáidtear chun aonfhoirmeacht aguscaighdeáin íosta do tháirgí agusseirbhísí a chinntiú ag leibhéalidirnáisiúnta.

Tá sé riachtanach goroghnaíonn úinéirí árthaípléisiúir agus áineasa GSP atáoiriúnach do na cúinsí ar leithina n-úsáidtear iad.

Sula gceannaíonn túGSP/Seaicéad tharrtháladeimhnigh:1. Gur leor an gléas chun snámhacht

dhearfa a thabhairt don duine aúsáideann é sna huiscí ina mbeidhsé/sí. Ba chóir d’úsáideoirí abheith san airdeall nachbhfeidhmíonn roinnt GSP chomhmaith céanna i ndálaí adhaimsire,fiú más GSP lán-fhormheasta iad.

2. D’fhéadfadh coinníollacha eileúsáide cur isteach ar GSP freisin,ar nós nochta do cheimiceáinagus táthaithe, agus seans gombeidh cosaint bhreise ag teastáil,m.sh. sraith cosanta, chunriachtanais áirithe na húsáide ashásamh. Má tá sé ar intinn ag anúsáideoir GSP a thabhairt isteach igcoinníollacha dá leithéid,


caithfidh an t-úsáideoir a bheithsásta nach mbeidh drochthioncharann don GSP.

3. Go bhfuil an gléas oiriúnach domheáchan agus giorta cliabhraighan té a bheidh á chaitheamh.

4. Go bhfuil marc comhlíonta CE leisna ceannlitreacha ‘CE’ mar atá sasampla a thugtar in Iarscríbhinn IVde Threoir 89/686/EEC naComhairle den 21 Nollaig 1989(mar a leasaíodh i dTreoir93/68/EEC na Comhairle den 22Iúil 1993 agus Treoir 96/58/ECChomhairle Pharlaimint na hEorpaagus na Comhairle ar an 3 MeánFómhair 1996).

Tabhair Faoi Deara le doThoil: Tagann roinnt GSP inséidtele smeacháin ghabhail orthu agusdíoltar cinn eile leis an smeachángabhail mar rogha breise. Chunféidearthacht sábháilteachta GSP auasmhéadú, moltar gur cheartsmeachán gabhail (nó smeacháinchosa) a chaitheamh os cionngach éadaigh i gcónaí. Lehaghaidh sonraí breise féach arFhógraí Mara Uimhreacha 45 de2012, 39 de 2013, 48 de 2015, 10 de2016 agus 27 de 2016.

Tá Fógraí Mara ar fáil ar shuíomhgréasáin na Roinne Iompair,Turasóireachta agus Spóirtwww.dttas.ie nó ón Riarachán Muirína hÉireann, An Roinn Iompair,Turasóireachta agus Spóirt, LánaLíosain, Baile Átha Cliath 2, D02TR60.

Nótaí chun GSP/Seaicéid Tarrthálaa RoghnúIs ceist chasta é GSP/seaicéadtarrthála a roghnú agus braitheann séar chuid mhaith tosca, mar shampla:■ ceantar oibriúcháin an árthaigh■ staid na farraige■ coinníollacha aimsire■ éagsúlachtaí séasúracha■ oibriúchán oíche agus lae■ chomh héasca is atá sé le húsáid ■ cineál agus snámhacht an éadaigh

a chaitear■ gaireacht do sheirbhísí éigeandála.

Déanann an tAguisín seo iarracht naceisteanna sin a phlé agus aird adhíriú ar nithe agus ar chúramaí abhaineann le GSP/seaicéid tharrthálaa roghnú.

Bíonn GSP/Seaicéid tarrthála inséidtear nós na gceann a chloíonn le ENISO 12402-3:2006 (EN 396) agus I.S.EN I2O 12402-2:2006 (EN 399)éadrom agus is beag an srian acuireann siad ar dhuine agus is féidiriad a chaitheamh go compordach inaimsir the agus fhuar araon. Is féidirfearais uathoibríocha inséidte a churorthu freisin agus tig leo an té atá ágcaitheamh a thiontú béal in airdesan uisce, ag brath ar na héadaí atáair/uirthi.

Caithfear a aithint go ngaistíonnéadach aer agus seans maith, marsin, nach mbeidh snámhacht chomhmaith ag an duine is a mbeifí ag súilleis. Ionsúnn éadach uisce, achiallaíonn go mbíonn duine níos

170

Ag

uis

íní

5


http://www.dttas.ie

troime le tacú. B’fhéidir go mbeidh aran duine GSP le caighdeán níosairde feidhmíochta aige a úsáid lenachinntiú go ndéantar féincheartú béalin airde agus go gcoinnítear a bhéalagus srón glan amach ón uisce.

Má tá an duine atá á chaitheamh imbaol dul isteach san uisce i mbailmhíchumasaithe nóneamhaireachtálach, ba chóir gombeadh an seaicéad tarrthálafeistithe ansin le gníomhú láimheagus uathoibríoch araon lena chinntiúgo dteannfar an seaicéad tarrthála gohuathoibríoch.

Ba chóir smaoineamh freisin arshoilse a fheistiú ar ghléasannasnámha pearsanta. D’fhéadfadhsolas ar sheaicéad tarrthála cabhrú lehaimsiú agus an t-am athshlánaithenó tarrthála a laghdú i ndrochléargas,lá nó oíche. Ba chóir do na soilse seocloí leis an gcaighdeán Euronormcaighdeán EN ISO 12402-8:2006(EN 394).

Comhairle ar GSP/SeaicéidTarrthála a úsáid i gceart1. Caithfear gléasanna snámha

pearsanta a chaitheamh taobhamuigh de gach ball éadaighagus ní fúthu. Cinnteoidh seo gombeidh go leor spáis ag anngléas le teannadh agus nachgcuirfear srian ar análú an duineatá á chaitheamh.

2. Ba chóir GSP/seaicéad tarrthálaa chaitheamh san áit cheart ar angcorplach de réir threoracha andéantóra ionas nach mbogfaidhsiad thar ghuaillí an duine atá ágcaitheamh. Is féidir legléasanna coinneála síos ar nósstrapaí gabhail nó leise cabhrúgo mór le GSP a choinneáil sanáit cheart. Nuair atá siad ar fáil,ba chóir strapaí leise a fheistiúagus a choigeartú i gceart.

3. Ní mór do gach úsáideoirtreoracha an déantóra a léamhmaidir le seaicéad tarrthála achaitheamh, a chothabháil agusa sheirbhísiú, agus a bheithlánchinnte faoina ghníomhú agusfaoina oibriú.

4. Caithfear GSP a sheirbhísiú agusa chothabháil ar bhonn rialta. Bachóir nach ndéanfaidh achdéantóirí/gníomhairí formheastaseirbhísiú ar GSP de réirthreoracha an déantóra. Ba chóirgo ndéanfadh úsáideoiríseiceálacha rialta roimh gachúsáid.

171

Ag

uisín

í5


5. Ar a laghad, ba chóir go n-áireofar ar na seiceálacha:- Strapaí/fuáil úma a imscrúdú

agus a sheiceáil i gcomhairdamáiste/caithimh

- Líneáil sheachtrach a imscrúdúi gcomhair caithimh/damáiste

- Gach búcla a sheiceáil/achoigeartú más gá

- Seiceáil go bhfuil gach zip,búcla, dúntóir, strapaícaolrabhaisc agus soilse (másann dóibh) ag feidhmiú i gceart

- Gléasanna coinneála síosceangailte den GSP, más anndóibh

- I gcás GSP inséidte, go bhfuilan sorcóir lasta gáis CO2scriúáilte go daingean ar angcomhla inséidte agus nárlasadh cheana é

- Go bhfuil an láinnéar lastaláimhe réidh le húsáid más gá

- Na dátaí éaga marcáilte decomhpháirteanna an fhearaislasta a sheiceáil.

6. Níor chóir d’úsáideoirí GSP lecomhpháirteanna éaga a úsáidagus ba chóir na GSP sin abhaint ón mbád. Ba chóir dóibhdul i dteagmháil le gníomhaireseirbhíse formheasta má tá siadin amhras faoi GSP.

7. Tig le GSP/Seaicéid tarrthála atáinséidte go huathoibríoch, aoibríonn trí eiteán intuaslagtha,oibriú trí thimpiste má fhágtar iriocht tais iad. Nuair nach bhfuilGSP/Seaicéid tarrthála inséidte ágcaitheamh ba cheart iad achrochadh go hingearach lecinntiú go silfidh an taise uileanuas ón eiteán. Tá clúdaigh arfáil a laghdaíonn fadhb aninséidte trí thimpiste.

8. Nuair a cheanglaítear GSP aiompar ar árthach, moltar gostóráiltear iad in áit a bhfuilrochtain éasca uirthi ionas gosábhálfar am i gcás éigeandálab’fhéidir.

Tá GSP/seaicéid tarrthála ar fáil doleanaí.

172

Ag

uis

íní

5


Tabhair Faoi Deara le doThoil: Caithfidh úsáideoirí a bheith sanairdeall ar na ceanglais dlí maidirle GSP a chaitheamh agus ar napionóis a ghearrtar muragcomhlíontar iad. Le haghaidhsonraí breise féach ar Caibidil 1agus ar Fhógra Mara Uimh. 10 de2016.

Línte an Ghiolla agus ÚmachaSábháilteachta

Línte Tarrthála/SeacthacaíBeidh seoltóirí farraige i dtaithí arsheacthacaí nó strapaí lín a ritheannó cheann go cúl an bháid thar anmhórchuid dá fhad le cabhrú leis angcriú formhór a gcuid oibre ar deic adhéanamh, agus iad greamaithe irith an ama lena n-úm.

Ní mór aird a thabhairt ar phointíáirithe a bhaineann le seac-staghanna:

■ Bíonn an cineál traidisiúntadéanta as sreang cruach ganmheirg, a théann faoi na cosa gominic agus a thugann cor coise dobhaill an chriú. Tá strapa líncurtha ina áit ar chuid mhórluaimh, agus ní théann cosa an

chriú i bhfostú chomh réidh ansin.■ Bíonn siad déanta de

pholapróipiléin nó de chumascsnáithíní saorga. Tá sé de laigeiontu go dtagann meath orthu lesolas ultraivialait agus lesíonchaitheamh agus godteipeann orthu uaireanta nuair athagann ualach orthu.

■ Ba chóir iad a thástáil gachséasúr. Má tá tú in amhras, gearriad ina dhá leath agus faigh cinnnua. Níl siad ródhaor.

173

Ag

uisín

í5


174

Ag

uis

íní

An Aimsir, Staideanna naFarraige agus na Taoide

Réamhaisnéisí agusRabhaidhDéanann Met Éireann réamhaisnéisígo rialta do bháid bheaga atáamuigh in uiscí cósta, le heolasriachtanach faoin treo agus an neartatá á dtuar don ghaoth, staid namara agus na suaille, an léargasagus na hathraithe a bhfuiltear agsúil leo sa tréimhse réamhaisnéise.Eisítear réamhaisnéisí go luath armaidin don chuid eile den lá gomeánoíche, ag timpeall meánlaedon chuid eile den lá agus don ládár gcionn, agus go mall satráthnóna don oíche agus don lá dárgcionn. Deimhnigh an aimsir tamallmaith roimh aon turas atá beartaitheagat – gheobhaidh tú barúil de nahathraithe i bpatrún na haimsire óna réamhaisnéisí a chraoltar 24 uairan chloig nó níos mó sula bhfáganntú an cladach. Eisítear rabhaidh faoighaotha láidre aon uair a bhfuiltearag súil le gaotha de 25 muirmhílesan uair níos mó. Tugtar treo agusneart na gaoithe, faisnéis farraigeagus suaille agus tuairim faoi nahathraithe a bhfuiltear ag súil leochomh maith. Eisítear fógraí gálanó stoirme nuair atáthar ag súil legaoth de Fhórsa 8 ar Scála Beaufort(34 muirmhíle).

Fógraí d’Árthaí BeagaEisítear an rabhadh d’árthaí beaga

nuair atáthar ag súil le gaoitheFórsa 6 nó níos mó, agus eisítearé gach tráth den bhliain. Cuimsíonnna rabhaidh d’árthaí beagalochanna móra chomh maith lelimistéar cósta. Eisítear rabhadhgála i gcás Fórsa 8 nó níos mó,agus téann sé in ionad rabhadhd’árthaí beaga.

Ba chóir réamhaisnéisí aimsire adheimhniú i gcónaí roimh dhulamach agus is féidir iad a fháil ó nafoinsí seo a leanas:

Príomhfhoinsí Aimsire:■ An Raidió Náisiúnta – craoltar

réamhaisnéisí loingseoireachta arna stáisiúin náisiúnta raidió.Craoltar seirbhís ar son uiscíintíre chomh maith do napríomhbhealaí uisce. CraolannRTÉ Raidió 1 trí huaire sa lá agthart ar 6.02am, 12.53pm agus11.55pm.

■ Craolann stáisiúin áitiúla raidióréamhaisnéisí d’uiscí áitiúla aguslochanna intíre. Craolannstáisiúin áitiúla i mBaile ÁthaCliath agus Gaillimh gaoithe dágcuain faoi seach.

■ Cainéil Náisiúnta Teilifíse –cuireann Met Éireann feasacháinaimsire ar fáil ar RTÉ 1 agus RTÉ2.

■ Teileafón agus facs – cuireannMet Éireann seirbhís ar fáil artháille do réamhaisnéisímionsonraithe limistéar farraige.

Aguisín 6

6


■ Idirlíon – leathanach idirlín MetÉireann – www.met.ie.

■ Is suíomh trasardáin é M.met.ieceaptha chun oibriú ar fhóinphóca le hinrochtaineachtgréasáin.

■ Raidió Gharda Cósta – fógraítearar Chainéal VHF 16 agus craoltarar Chainéal 26 de ghnáth.Craoltar Réamhaisnéis naLimistéar Farraige (RLF) ar angcainéal luaite ar eatraimh tríhuaire ag tosú ag 01.03, arnaleanúint ag 04.03, 07.03, 10.03,13.03, 16.03, 19.03 agus 22.03.Tagann fógra ar Chainéal 16freisin roimh rabhaidh gála aguscraoltar é ar admháil, agusathdhéantar é ag an gcéadcheann eile de na hamanna seo:00.33, 06.33, 12.33 agus 18.33.

Foinsí Tánaisteacha Aimsire:■ Teilitéacs/Aertel lch. 162, 163,

aon rabhadh d’árthaí beaga aeisíodh san áireamh.

■ Postálfaidh Oifigí Cuain agusMuiríne cóip den réamhaisnéisreatha don limistéar áitiúil farraigear chláir fógraí, mar a dhéanfaidhclubanna luaimh i rith imeachtaíseoltóireachta.

■ Baoithe Aimsire Fhoras na Mara.■ Tugann glacadóirí Navtex ar bord

réamhaisnéis chlóite ar fáil chomhmaith le faisnéis loingseoireachta.

■ Cuireann Meteoalarm foláirimhadhaimsire ar fáil d’Éirinn agusdon chuid eile den Eoraip(www.meteoalarm.eu).Úsáideann an córas dathchódúchun déine na guaise a bhfuiltearag súil leis a léiriú. Is féidir teachtar mhíniú de chatagóirí agus tairsína rabhadh agwww.met.ie/nationalwarnings.

■ Tá roinnt suíomhanna gréasáin arfáil a dhíríonn ar fhaisnéis athabhairt ar aimsir mhara. Tugtarroinnt samplaí thíos:http://passageweather.com/https://www.windguru.cz/ http://magicseaweed.com/

175

Ag

uisín

í

Luas na gaoithe (muirmhíle san uair): Faoi 1Staid na Gaoithe: RéidhStaid na Farraige:An fharraige ina léinseach.

Fórsa Beaufort 0

6


http://www.met.ie

http://www.meteoalarm.eu

http://www.met.ie/nationalwarnings

http://passageweather.com/

https://www.windguru.cz/

http://magicseaweed.com/

176

Ag

uis

íní

Luas na gaoithe (muirmhíle san uair): 1-3 Staid na Gaoithe:Smeámh gaoitheStaid na Farraige:Tonnáin bheaga, círíní ag tosú agbriseadh, capaill bhána scaipthe.

Fórsa Beaufort 1

Luas na gaoithe (muirmhíle san uair): 4-6 Staid na Gaoithe:Leoithne lagStaid na Farraige:Tonnáin bheaga, círíní ag tosú agbriseadh, capaill bhána scaipthe.

Fórsa Beaufort 2

Luas na gaoithe (muirmhíle san uair): 7-10 Staid na Gaoithe:Leoithne shéimhStaid na Farraige:Tonnáin mhóra, círíní ag tosú agbriseadh, capaill bhána scaipthe

Fórsa Beaufort 3

Luas na gaoithe (muirmhíle san uair): 11-16 Staid na Gaoithe:Leoithne Mheasartha Staid na Farraige:Tonnta beaga, ag éirí níos faide,capaill bhána cuibheasachiomadúil.

Fórsa Beaufort 4

6


177

Ag

uisín

íFórsa Beaufort 5

Fórsa Beaufort 6

Fórsa Beaufort 7

Luas na gaoithe (muirmhíle san uair): 17-21 Staid na Gaoithe:Leoithne ÚrStaid na Farraige: Tonnta meánmhéide agus síneadhníos mó ag dul orthu, capaill bhána iomadúla, roinnt cáitheadh.

Luas na gaoithe (muirmhíle san uair): 22-27Staid na Gaoithe:Leoithne LáidirStaid na Farraige: Tonnta móra ag borradh, círínígach áit, mórán cáitheadh.

Luas na gaoithe (muirmhíle san uair): 28-33Staid na Gaoithe:NeasghálaStaid na Farraige: An fharraige á cruachadh agusbánchúr na dtonnta briste agcromadh ar a bheith á shéideadhina stríocaí.

Luas na gaoithe (muirmhíle san uair): 34-40Staid na Gaoithe: GálaStaid na Farraige:Tonnta cuibheasach ard agus breisfaid iontu; barrimill na gcíríní ag cromadh ar imeacht leis angcáitheadh; an cúr á shéideadh inastríocaí follasacha.

Fórsa Beaufort 8

6


178

Ag

uis

íní

Luas na gaoithe (muirmhíle san uair): 41-47Staid na Gaoithe:Gála LáidirStaid na Farraige: Tonnta arda, suaill sa bhfarraige,stríocaí dlútha cúir, léargas álaghdú ag an gcáitheadh.

Fórsa Beaufort 9

Luas na gaoithe (muirmhíle san uair): 48-55Staid na Gaoithe: StoirmStaid na Farraige:Tonnta an-arda le ciríníceannbhrúchtacha fada, anfharraige geal, cúr á shéideadh istríocaí dlúthadh, suaill throm,léargas laghdaithe.

Fórsa Beaufort 10

TaoidíMar aon leis an aimsir, tá tuiscint arna taoidí agus ar an gcaoi a théannsiad i bhfeidhm ar staideanna nafarraige tábhachtach. Tá eolas éiginar thaoidí inmhianaithe sula dtéitearar snámh ar an bhfarraige.

Is éard atá sa taoide, go bunúsach,ná ardú agus titim leibhéal nafarraige; is é is cúis leis nácomhéifeachtaí na bhfórsaí aimríonn an Ghealach agus anGhrian agus is féidir léi dul ibhfeidhm go mór arghníomhaíochtaí muirí. Ar uiscíchósta na hÉireann, tá taoidíleathlaethúil (dhá lán mara agus dháthaoide thráite gach lá). Is féidir letaoidí dul i bhfeidhm ar

ghníomhaíochtaí mara freisin ós rudé go mbíonn gluaiseachtaí uisce(sruthanna taoide) dá bharr.D’fhéadfaí tionchar mór a bheith agan ngluaiseacht seo cois cladaigh,ar inbhir agus gar do chinn tíre marshampla. Tá leibhéil/sruthannataoide tábhachtach do chuid mhaithgníomhaíochtaí áineasa, lena n-áirítear snámh, seoltóireacht,iascaireacht, báid a chur i mbeart,dul ar ancaire agus pleanáil bealaí.I measc ghuaisí suntasacha nadtaoidí tá sruthanna abhann agusrásaíocht, talmhú faillíoch agusloingseoireacht fhánach. Is féidirtuartha leibhéil na taoide a fháil óalmanaig, nuachtáin, suíomhannagréasáin agus aipeannamairnéalacha éagsúla.

6


179

Ag

uisín

í

Léiríonn an léarscáil seo na limistéira chlúdaítear i réamhaisnéisí maraMet Éireann. Tabhair faoi deara goléiríonn an líne bhán bhriste anteorainn clúdaigh is faide doRéamhaisnéis na LimistéarFarraige.

Baoithe Aimsire Fhoras NaMaraTá 5 bhaoi aimsire ag Foras naMara timpeall chósta na hÉireann abhfuil sé mar aidhm acuréamhaisnéisí aimsire agussábháilteacht farraige feabhsaithe achur ar fáil timpeall na hÉireann.

Suíomh na mBaoitheM2 : 53.4800°N 05.4250°W

• Muir Éireann: Tuairim is 20muirmhíle (37 km) thoir deBhinn Éadair.

M3 : 51.2166°N 10.5500°W• Amach ó chósta Chorcaí:

Thart ar 30 muirmhíle (56 km)

siar ó dheas de Charn UíNéid.

M4 : 54.9982°N 09.992154°W• Amach ó chósta Dhún na

nGall: Thart ar 45 muirmhíle(83 km) siar siar ó thuaidh deCheann Ros Eoghain.

M5 : 51.6900°N 06.7040°W• Amach ó chósta Loch

Garman: Thart ar 30muirmhíle (56 km) ó dheas deRinn Duáin.

M6 : 53.07482°N 15.88135°W• An tAtlantach Domhain: Thart

ar 210 muirmhíle (389 km)siar siar ó dheas de CheannLéime.

Cuireann an gréasán baoithe sonraíríthábhachtacha ar fáil doréamhaisnéisí aimsire, feasacháinloingseoireachta, rabhaidh gálaagus mórtais farraige mar aon lesonraí d’fhaisnéis agus taighde anphobail i gcoitinne.

Léarscáil Limistéir na Farraige: Seirbhísí Aimsire Mara6


180

Ag

uis

íní

Treoir um Árthaí Áineasaagus Árthaí UiscePearsanta – Comhairle faoiÁrthach Áineasa acheannach

Ó Mheitheamh 1998, ceanglaítearar gach árthach áineasa atá nuadon Limistéar EorpachEacnamaíoch 1(LEE) cloí le Treoirum Árthaí Áineasa, Treoir 94/25/EC,arna leasú. D’fhorfheidhmighRialúcháin na gComhphobalEorpach (Árthaí Áineasa) 1998 (I.R.Uimh. 40 de 1998), arna leasú in2004 le Rialacháin na gComhphobalEorpach (Árthaí Áineasa) (Leasú)2004 (I.R. Uimh. 422 de 2004), anTreoir in Éirinn.

D’aisghair Treoir 2013/53/AE arárthaí áineasa agus árthaí uiscepearsanta an Treoir 94/25/EC arárthaí áineasa ó 18 Eanair 2016. TáTreoir 94/25/EC, arna leasú le Treoir2003/44/EC áfach, fós i bhfeidhm arárthaí áineasa, árthaí uiscepearsanta, comhpháirteanna nóinnill tiomána a cuireadh armhargadh an AE den chéad uairroimh 18 Eanáir 2017. TrasuíodhTreoir 2013/53/AE go dlí nahÉireann le Rialacháin an AontaisEorpaigh (Árthaí Áineasa agusÁrthaí Uisce Pearsanta) 2017 (I.R.

Uimh. 65 de 2017), arna leasú leRialacháin an Aontais Eorpaigh2017 (Árthaí Áinease agus ÁrthaíUisce Pearsanta) (Nós Imeachtamaidir le hárthaí uisce a aithint) (I.R.Uimh. 217 de 2017).

Tá an Treoir tairbheach dothomhaltóirí, toisc go n-éilíonn sé gogcomhlíonann árthaí riachtanaisbhunúsacha sábháilteachta, sláinte,cosanta comhshaoil agus cosantatomhaltóra. I dTreoir 2013/53/AE,leagtar síos na ceanglais dodhearadh agus tógáil, astúcháinsceithphíopa agus torainn d’árthaíáineasa, árthaí uisce pearsanta,comhpháirteanna agus innilltiomána atá suiteáilte i nó ar árthaíuisce.

Táirgí árthaigh úisce athagann faoi réim Treoir2013/53/AE (agus Rialchán3(1) de I.R. Uimh. 65 de 2017),arna leasú:■ Árthach áineasa le cabhail idir

2.5 m agus 24 m;■ Árthaí uisce pearsanta le cabhail

níos lú ná 4 m ar fad; ■ Árthaí uisce nach bhfuil

críochnaithe, gur árthaí áineasanó árthaí uisce pearsantaleathchríochnaithe é;

Aguisín 7

1 Is iad baill an LEE ná an Ostair, an Bheilg, an Chipir, an Chróit, Poblacht na Seice, anDanmhairg, an Eastóin, an Fhionlainn, an Fhrainc, an Ghearmáin, an Ghréig, an Ungáir, anÍoslainn, Éire, an Iodáil, an Laitvia, Lichtinstéin, an Liotuáin, Lucsamburg, Málta, an Ísiltír, anIorua, an Pholainn, an Phortaingéil, an Rómáin, an tSlóvaic, an tSlóivéin, an Spáinn, antSualainn, an Ríocht Aontaithe.

7


■ Comhpháirteanna, a cuireadh armhargadh an Aontais ar leithligh(m.sh trealamh a chosnaíonn an adhaint lehaghaidh innill pheitril ar bordagus ar deireadh agus spásanna umar peitril, uirlisí cosanta anghiar dúisithe d’innill ar bord,rothaí stiúrtha, fearais stiúrtha agus cóimeálacha cábla; umairbhreosla le haghaidh suiteálachaseasta agus píobáin bhreosla; haistí réamhdhéantaagus soilse clébhoird);

■ Innill tiomána a bhí suiteáilte nóatá ceaptha le bheith suiteáilte arárthach uisce nó a ndéantarmionathrú innill orthu;

■ Árthaí uisce faoi réirmórthiontaithe árthaigh.

Tiocfaidh úinéir báid atá bád nua nóbád úsáidte ceannaithe aige i dtríútír agus a thugann an bád is cuma icén slí ar ais go dtí fearann an LEEagus a chuireann an bád sin iseirbhís, don chéad uair sa LEE,faoi réir riachtanais na Treorach. Tásé d’iallach ar iompórtálaithed’árthaí uisce ó thríú tíortha achuireann táirgí ar mhargadh anAontais an táirge a mharcáil lena n-ainm agus seoladh.

181

Ag

uisín

í

Aon duine a bhfuil ar intinnacu táirge árthaigh uisce acheannach, bá chóir dóibh nanithe seo a leanas a sheiceáil:

1. Maidir le hárthach uisce, gobhfuil Pláta an TógálaíÁrthaigh greamaithe dó agusgo bhfuil struchtúrcobhsaíocht agus snámhachtdóthanach aige i gcomhréirlena chatagóir deartha;

2. Go bhfuil comhartha CEgreamaithe dó;

3. Maidir le hinnill tiomána, gobhfuil Aitheantas InnillTiomána air agus gogcomhlíonn sé ceanglais eilena Treorach m.sh ceanglaissuiteáilte;

4. Maidir le táirge iompórtáilte,go bhfuil lipéad air le sonraíteagmhála nan-iompórtálaithe;

5. Go ndéantar é a aithint de réircineáil táirgthe,cnuasuimhir nósraithuimhir nó UimhirAitheantais Árthaí Uisce(WIN);

6. Go bhfuil lámhleabha(i)r anúinéara in éineacht leis; agus

7. Go bhfuil Dearbhú inéineacht leis.

7


1 agus 2: Pláta an TógálaÁrthaigh, Comhartha CEagus an Chatagóir Deartha Caithfidh pláta an tógálaí árthaigh abheith ar gach árthach uisce, sapholl stiúrtha nó in aice an ionadstiúrtha más féidir, agus an fhaisnéisseo a leanas a bheith air:

■ Ainm an déantóra, trádainmcláraithe nó trádmharc cláraithe,mar aon le seoladh teagmhála;

■ Comhartha CE;■ Catagóir deartha an árthaigh

uisce (achoimrithe i mír 1.2.8 denChód seo):• A, B, C agus/nó D le haghaidh

árthaí áineasa;• C agus/nó D le haghaidh árthaí

uisce pearsanta;■ Uaslód molta an déantóra;■ Líon daoine molta an déantóra a

bhfuil an t-árthach uisce dearthadóibh;

■ Faisnéis bhreise ag brath ar angcinéal árthaigh uisce: Más árthach áineasa é atádeartha le haghaidh innill tiománathar bord a shuiteáil,uaschumhacht an innill (kW); Más árthach áineasa inséidte é,an brú oibre atá molta (Bar nópsi); Má tá trealamh seoil curtha ar fáille hárthach áineasa, uasachar anseoil (m2 nó ft2).

Níor chóir Pláta an Tógálaí Árthaigha ghreamú d’árthach uisce nachbhfuil críochnaithe. Sa chás gondéantar measúnú iar-thógála,

cuirfear sonraí teagmhála anchomhlachta a rinne an measúnúcomhréireachta ar Phláta an Tógálaíin áit an déantóra agus cuirfear nafocail ‘measúnú iar-thógála’ sanáireamh.

Tá gach árthach uisce,comhpháirteanna ainmnithe agusinnill tiomána faoi réir chomharthaCE, a léiríonn go gcomhlíonanntáirge reachtaíocht ábhartha an AE.Maidir le hárthaí uisce, ní mórcomhartha CE a ghreamú ar Plátaan Tógálaí Árthaigh (ar leithligh óuimhir aitheantais an árthaigh).Maidir le táirge eile ar bith, amhailinneall tiomána, ní mór ancomhartha CE a ghreamú dontáirge, ach mura féidir é seo adhéanamh mar gheall ar an méidcomhpháirte, greamófar é donphacáistiú agus don doiciméadtionlacain.

Ní mór do gach árthach struchtúr,cobhsaíocht agus snámhachtdóthanach a bheith aige igcomhréir lena chatagóir dheartha.Déantar achoimre ar na gceithrechatagóir dheartha d’árthaí i mír1.2.8 den Chód seo.

3. Ceanglais do InnillTiománaCaithfidh an fhaisnéis seo a leanasa bheith le feiceáil go soiléir ar gachinneall:■ Ainm an déantóra innill, an

trádainm cláraithe nó antrádmharc cláraithe chomh maith

182

Ag

uis

íní

7


le seoladh teagmhála agus, másbainteach, ainm agus seoladh anduine ag athchóiriú an innill. Níhé gurb é an seoladh seo an áitina bhfuil an déantóir bunaithe. Isféidir, mar shampla, gur seoladhan ionadaí údaraithe nó anseirbhísí do chustaiméirí é seo;

■ An cineál innill, fine an innill, másbainteach;

■ Sraithuimhir uathúil an innill;■ Comhartha CE.

Ní mór do gach inneall tiománasuiteáilte ar árthaí uisce naceanglais chomhshaoil agusslandála a chomhlíonadh mar atáleagtha síos i dTreoir 2013/53/AE.Ní mór d’aon duine a dhéanann

athchóiriú ar innell tiomána achinntiú go gcomhlaíonn an t-inneallmionathraithe an Treoir.

Ar mhaithe le comhpháirteannaláimhsithe slándála a chinntiú, níorchóir go mbeadh inneall tiomána agárthach uisce atá níos cumhachtaíná uascumhacht deartha anárthaigh uisce. Ní mór stopfheisteéigeandála a shuiteáil ar innilltiomána thar bord a bhfuil rialúhalmadóra aige.

183

Ag

uisín

í

Mar Shampla: Pláta an Tógálaí leis an bhfaisnéis íosta atá ag teastáil lehaghaidh árthaí a úsáideann innill thar bord.

7

Bádchlós Abc

Ainm an déantóra, trádainm cláraithenó ceird chláraithe

Seoladh teagmhála an déantóra

Catagóir deartha an bháid

Uasacmhainn iompair do dhaoine

Uaslód molta an déantóra, lena n-áirítearmeáchan an innill chrochta nó na n-inneall crochta ach gan meáchan a bhfuilsna humair sheasta breosla agus uiscenuair atá siad lán a áireamh.

Comhartha CE agus uimhir aitheantais anchomhlachta a dtugtar fógra dó (másinfheidhme)

Manufacturer’s Address

C

Uas. 4

Uas. + + = 620 kg

CEXXXX


4. Plátaí an IompórtálaíNí mór don pláta seo ainm aniompórtálaí, trádainm nó trádmharc,chomh maith le seoladh teagmhálaa chur in iúl, sa pholl stiúrtha nó inaice an ionad stiúrtha más féidir, achní ar Phláta an Tógálaí Árthaigh.

5. Aitheantas Táirge Maidir le hinneall tiomána, ní mórsraithuimhir uathúil an innill aghreamú go buan don inneall.Maidir le hárthaí uisce, ní mórUimhir Aitheantais an Árthaigh(WIN) a mharcáil i ndá áit:

■ Taobh amuigh den árthach uisce:ar barr an transaim, an taobhdeasbhoird, agus

■ Laistigh den árthach uisce: In áitnach bhfuil sofheicthe.

Tá Uimhir Aitheantais Árthaighuathúil ag gach árthach. Is cód élena bhfuiltear in ann an déantóir, tíran déantúsaíochta agus dáta antógála a aithint, mar seo a leanas:

IE Cód tíre an déantóra, .i. anáit ar tógadh an t-árthach;

ABC Cód Uathúil an Déantóra –sannta ag údarás náisiúntaBhallstáit. In Éirinn, tá cóiduathúla an déantóra sanntaag Oifig ShuirbhéireachtaMara den Roinn Iompair,Turasóireachta agus Spóirt;

12345 Sraithuimhir Uathúil a shannan Déantóra;

D Mí a Dhéanta (A = Eanáir, B= Feabhra, s.rl.);

16 Bliain a Dhéanta (2016);14 Bliain an Mhúnla (2014).

6. Treoirleabhar an Úinéara Caithfear treoirleabhar úinéara abheith le gach árthach nua. Ní mórdó a bheith scríofa i dteanga a bhfuilan t-úsáideoir deiridh in ann athuiscint, in Éirinn is iad an Béarlaagus an Ghaeilge na teangacha sin.Cuimsíonn sé na treoracha agus anfhaisnéis atá riachtanach d’úsáidshábháilte an táirge, le haird ar leithar shuiteáil, cothabháil, gnáth-oibriú,rioscaí a sheachaint agus arbhainistíocht riosca. Ba chóir gombeadh na treoracha agus natreoirleabhair go léir ann chomhmaith do threalamh ar bith atáfeistithe. I gcomhair gach innealltiomána, caithfear an uasrátáilcumhachta innill a fhógairt iLámhleabhar an Úinéara.

7. DearbhúCaithfidh Dearbhú Comhlíonta anAE ag gabháil le gach táirge aonairnó, maidir le hárthach uisce nachbhfuil críochnaithe, Dearbhú ónDéantóir nó ó Iompórtálaí anárthaigh uisce nach bhfuilcríochnaithe. Cáipéis dhlíthiúil í seoatá sínithe ag an déantóir, nó ag a(h)ionadaí údaraithe, adhearbhaíonn go sásaíonn an t-árthach na coinníollacha go léir. Iscáipéis thábhachtach í seo, goháirithe má tá an t-árthach le húsáidnó le tabhairt isteach i mBallstáit

184

Ag

uis

íní

IE ABC 12345 D 16 14

7


eile, mar go bhféadfadh oifigighfhorfheidhmithe a bheith ag iarraidhí a fheiceáil.

Níl feidhm ag Treoir 2013/53/AEmaidir le hárthaí uisce áirithe –féach Airteagal 2.2 den Treoir,Rialachán 3(2) I.R. Uimh. 65 de2017, arna leasú, agus mír 1.2.8den Chód seo.

Tabhair faoi deara le do thoil gobhfuil an chomhairle seo dearthachun buntreoir a thabhairt. Níráiteas iomlán údarásach faoin dlíatá ann.

Déan teagmháil leo seo a leanaschun breis eolais a fháil:

An Oifig Shuirbhéireachta MaraRiarachán Muirí na hÉireannAn Roinn Iompair, Turasóireachtaagus SpóirtLána LíosainBaile Átha Cliath 2D02 TR60

Guthán: + 353 (0)1 678 3400Facs: + 353 (0)1 678 3409Ríomhphost: [email protected]

185

Ag

uisín

í7



186

Ag

uis

íní

Teimpleáid chun Aistear a Phleanáil

Aguisín 8

Árthach Dáta

Bealach Fad/Am

Réamhfhaisnéis

na

hAimsire

Taoidí HW LW Rabharta/Mallmhuir Tarraingt

Bain úsáid as córais chumarsáide GMDSS atá faofa. Níor chóir bhrath ar fhón

póca mar phríomh-mhodhcumarsáide mara.

Cainéil VHF

Seicliosta de Threalamh Sábháilteachta déanta ag:

Líon an Chriú ar bord Eolas ag an gcriú faoin aistear

Breosla Seiceáilte Uisce Úr Bia/Trealamh

Cairteacha agus foilseacháin le bheith úsáidte don aistearCuir isteach anseo uimhreacha na gcairtacha agus leathanaigh ábharthatreoireacha seoil agus/nó Almanag:

Carraigeacha, uisce éadomhain, sruth láidir nó contúirtí eile ar an mbealach

Dearbhaigh go bhfuil an t-aistear marcáilte ar chairteacha agus go Tá Níln-aontaíonn sé le plean an aistir seo:

8


187

Ag

uisín

íPleananna teagmhais agus áiteanna sábháilte ar an mbealach beartaitheTabhair faoi deara: Déan seiceáil ar na taoidí agus ar rochtain ar chalafoirt nóbánna eile. Déan cinnte go bhfuil an chairt ar bord.

Ainm agus sonraí teagmhala anduine nó na heagraíochta ar tír abhfuil sonraí an aistir acu lena n-áirítear am measta teacht agusimeacht

Ainm agus síniú an duine atáfreagrach as an plean aistir seo:

Dearbhaím go ndearna mé an pleanseo a sheiceáil agus go bhfuil mésásta go bhfuil sé slán don aistearseo dul ar aghaidh:

8

Úsáidtear an tábla seo a leanas chun an bealach molta don árthach le taistil achur in iúl agus ba chóir an treo-cheann compáis do gach céim agus fad nacéime sin a bheith san áireamh. Is féidir leis na suíomhanna a bheith indomhanleithead agus domhanfhad nó fad ó áit aitheanta. Ba chóir an mhír lehaghaidh nótaí agus cur síos a úsáid chun eolas nó comhairle éigin a thabhairtar an treoirphointe nó ar an gcéim m.sh ‘ba chóir go mbeimid in ann an teachsolais a fheiceáil’, ‘féach le haghaidh soilse stiúrtha’, ‘fan siar ón marcpríomhairde’ srl.

UaT*Ainm an

TreoirphointeSuíomh Nótaí/Cur síos

Treo-cheann

Fad (NM)

°

°

°

°

°

°

°

Fad iomlán*UaT = Uimhir an Treoirphointe


188

Ag

uis

íní Aguisín 9

Caibidil 2:Bád Seoil agus Bád Mótair – OibriúCósta

• Cumann Seoltóireachta nahÉireann

• Comhairle Fo-Thuinn (IrishUnderwater Council)

Caibidil 3:Bád Seoil agus Bád Mótair –Uiscebhealaí Intíre


• Cumann Uiscebhealaí Intíre nahÉireann (IWAI)

• Comhairle Fo-Thuinn (IrishUnderwater Council)

Caibidil 4:Báidíní Seoil


Caibidil 5:Árthaí Uisce Pearsanta –Scairdscíonna agus MótarbháidArdluais


Caibidil 6:Clársheoltóireacht agus CláirSheaschéaslóireachta

• Cumann Clársheoltóireachta nahÉireann

• Cumann Surfála na hÉireann

Caibidil 7:Curachóireacht/Cadhcáil

• Aontas Canúála na hÉireann

Caibidil 8:Báid Rámhaíochta

• Cumann Rámhaíochta na hÉireann• Cónaidhm Rámhaíochta Chósta na

hÉireann

Caibidil 9:Teastas Idirnáisiúnta d’OibreoiríÁrthaí Áineasa


Chapter 11:Gnáthaimh Phráinne

• Déan teagmháil leis an OifigShuirbhéireachta Mara

Liosta de Sholáthraithe Cúrsa(Sonraí iomlána teagmhála in Aguisín 10)

9


189

Ag

uisín

í10

Rannóg Beartais umShábháilteacht Mhuirí Riarachán Muirí na hÉireannAn Roinn Iompair, Turasóireachtaagus SpóirtLána LíosainBaile Átha Cliath 2D02 TR60

Guthán: +353 (0)1 678 3434Facs: +353 (0)1 678 3409Ríomhphost:[email protected]

CC Gharda Cósta na hÉireannRiarachán Muirí na hÉireannAn Roinn Iompair, Turasóireachtaagus SpóirtLána LíosainBaile Átha Cliath 2D02 TR60

Guthán: +353 (0)1 678 3454Facs: +353 (0)1 678 3459Ríomhphost: [email protected]

An Oifig Shuirbhéireachta Mara(Baile Átha Cliath)Riarachán Muirí na hÉireannAn Roinn Iompair, Turasóireachtaagus SpóirtLána LíosainBaile Átha Cliath 2D02 TR60


An Oifig Loingis Thráchtála (BaileÁtha Cliath)Riarachán Muirí na hÉireann An Roinn Iompair, Turasóireachtaagus SpóirtLána LíosainBaile Átha Cliath 2D02 TR60


An Oifig Shuirbhéireachta Mara(Béal Átha Seanaidh) An Roinn Iompair, Turasóireachtaagus SpóirtFoirgneamh Chomhairle an Bhaile Radharc na Mainistreach Béal Átha SeanaidhCo. Dhún na nGallF94 C44W


An Oifig Shuirbhéireachta Mara(Corcaigh)An Roinn Iompair, Turasóireachtaagus SpóirtTeach na Páirce LáirBóthar na Páirce LáirCorcaighT12 RKON


Aguisín 10Sonraí Teagmhála

10.1 Teagmhálacha Riarachán Muirí na hÉireannSuíomh Gréasáin: www.dttas.ie


http://www.dttas.ie







10.2 Sonraí Teagmhálad’eagraíochtaí eile

Aontas Canúála nahÉireann/Cumann Canúála nahÉireannCC Spóirt na hÉireannCampas Náisiúnta SpóirtBaile BhlainséirBaile Átha Cliath 15D15 DY62

Guthán: +353 (0)1 625 1105Facs: +353 (0)1 625 1106Ríomhphost: [email protected]íomh Gréasáin: www.canoe.ie

Bord Fiosrúcháin ar ThaismighMhara Lána LíosainBaile Átha Cliath 2D02 TR60

Guthán: +353 (0)1 678 3485+353 (0)1 678 3486

Facs: +353 (0)1 678 3493Ríomhphost: [email protected]íomh Gréasáin: www.mcib.ie

Bord Iascaigh MharaBosca Poist Uimh. 12Bóthar CroftonDún LaoghaireCo. Bhaile Átha CliathA96 E5A0

Guthán: +353 (0)1 214 4100Facs: +353 (0)1 284 1123Ríomhphost: [email protected]íomh Gréasáin: www.bim.ie

Coimisinéirí Soilse na hÉireannBóthar an ChuainDún LaoghaireCo. Bhaile Átha CliathA96 H500

Guthán: +353 (0)1 271 5400Facs: +353 (0)1 271 5566Ríomhphost: [email protected] Suíomh Gréasáin: www.irishlights.ie

An Coimisiún um RialáilCumarsáide (ComReg)1 Lárcheantar na nDugaíSráid na nGildeannaBaile Átha Cliath 1 D01 EX4O

Guthán:+353 (0)1 804 9668 (Tomhaltór)+353 (0)1 804 9600 (Tionscal)Ríomhphost:[email protected]íomh Gréasáin:www.comreg.ie

Comhairle Fo-Thuinn78A Sráid PhádraigDún LaoghaireCo. Bhaile Átha CliathA96 HY45

Guthán: +353 (0)1 284 4601 Facs: +353 (0)1 284 4602Ríomhphost: [email protected]íomh Gréasáin: www.diving.ie

190

Ag

uis

íní

10



http://www.canoe.ie


http://www.mcib.ie


http://www.bim.ie


http://www.irishlights.ie


http://www.comreg.ie


http://www.diving.ie

191

Ag

uisín

í10

Cónaidhm Rámhaíochta Chósta nahÉireannRíomhphost: [email protected]íomh Gréasáin: www.coastalrowing.net

Cónaidhm Sciála Uisce agusChlársheoltóireachta Srutha nahÉireann Ríomhphost: [email protected]íomh Gréasáin: www.irishwwf.ie

Cumann Cadhcála Mara nahÉireannRíomhphost:[email protected]íomh Gréasáin: www.iska.ie

Cumann Clársheoltóireachta nahÉireannRíomhphost:[email protected]íomh Gréasáin:www.windsurfing.ie

Cumann Rámhaíochta na hÉireannAn tIonad Náisiúnta RámhaíochtaCoill an FhearainnNa hUamhannaCo. Chorcaí P31 K704

Guthán: +353 (0)21 743 4044Facs: +353 (0)21 743 4045Ríomhphost: [email protected]íomh Gréasáin:www.rowingireland.ie

Cumann Seoltóireachta nahÉireann 3 Bóthar na Páirce Dún Laoghaire Co. Bhaile Átha CliathA96 K3C3

Guthán: +353 (0)1 280 0239Ríomhphost: [email protected]íomh Gréasáin: www.sailing.ie

Cumann Surfála na hÉireann Easkey Surf and Information Centre Iascaigh Co. Shligigh F26 CX4K

Guthán: +353 (0)96 49 428Facs: +353 (0)96 49 428Ríomhphost: [email protected]íomh Gréasáin:www.irishsurfing.ie

Cumann Uiscebhealaí Intíre nahÉireann (IWAI), 2 Páirc an Choill Mhóir An Bóthar Ard Gaillimh H91 T22T

Guthán: +353 (0)91 589 333Glao-Áitiúil 1890 924 991Ríomhphost: [email protected]íomh Gréasáin: www.iwai.ie

Gasóga na hÉireann (Príomhoifig)Gasóga na hÉireannCnoc na LearóigeBaile Átha Cliath 16D16 P023

Guthán: +353 (0)1 495 6300Facs: +353 (0)1 495 6301Ríomhphost: [email protected]íomh Gréasáin: www.scouts.ie



http://www.coastalrowing.net


http://www.irishwwf.ie


http://www.iska.ie


http://www.windsurfing.ie


http://www.rowingireland.ie




http://www.irishsurfing.ie


http://www.iwai.ie


http://www.scouts.ie

Institiúid Náisiúnta Ríoga na mBádTarrthála (RNLI)AirsideSórd Co. Bhaile Átha CliathK67 WA24

Guthán: +353 (0)1 895 1800Facs: +353 (0)1 890 0458Ríomhphost:[email protected]íomh Gréasáin: www.rnli.org

Ceanncheathrú Met Éireann65/67 Cnoc Ghlas NaíonBaile Átha Cliath 9D09 Y921

Guthán: +353 (0)1 806 4200Facs: +353 (0)1 806 4247Ríomhphost: [email protected]íomh Gréasáin:www.met.ie/forecasts/sea-area.asp

Rannóg Réamhaisnéise Ginearálta(Met Éireann)Guthán: +353 (0)1 806 4255Facs: +353 (0)1 806 4275Ríomhphost: [email protected] Tabhair faoi deara: Gearrtar táille arréamhaisnéis a chur ar fáil.

Sábháilteacht Uisce na hÉireann An Bóthar Fada GaillimhH91 F602

Guthán: +353 (0)91 564 400Glao-Áitiúil 1890 420 202

(24 Uaire)Facs: +353 (0)91 564 700Ríomhphost: [email protected]íomh Gréasáin: www.iws.ie

Uiscebhealaí ÉireannAn Cigire LoingseoireachtaUiscebhealaí ÉireannNa Dugaí Baile Átha Luain Co. na hIarmhíN37 RW26

Guthán: +353 (0)90 649 4232Facs: +353 (0)90 649 4147Ríomhphost:[email protected]íomh Gréasáin:www.waterwaysireland.org

192

Ag

uis

íní

10



http://www.rnli.org


http://www.met.ie/forecasts/sea-area.asp



http://www.iws.ie


http://www.waterwaysireland.org

193

Ag

uisín

í10

10.3 Comhlachtaí Iascaigh

Iascach Intíre Éireann (CC)3044 Céide an LochaCampas Gnó Iarthar na CathrachBaile Átha Cliath 24D24 Y265

Guthán: +353 (0)1 884 2600Ríomhphost:[email protected]

IIÉ Bhaile Átha Cliath3044 Céide an LochaCampas Gnó Iarthar na CathrachBaile Átha Cliath 24 D24 Y265


IIÉ Béal an Átha Teach Ard na RiaSráid na Mainistreach Béal an ÁthaCo. Mhaigh Eo F26 K029


IIÉ Béal Átha SeanaidhBóthar an StáisiúinBéal Átha SeanaidhCo. Dhún na nGallF94 WV76

Guthán: +353 (0)71 985 1435 Ríomhphost:[email protected]

IIÉ Cluain MealaSráid AngleseaCluain Meala Co. Thiobraid Árann E91 RD25

Guthán: +353 (0)52 618 0055Ríomhphost: [email protected]

IIÉ GaillimhTeach BreacOileán an IarlaGaillimh H91 K6D2


IIÉ LuimneachPáirc Ghnó Chill DhéagláinBóthar na nDugaíLuimneach V94 NPEO

Guthán: +353 (0)61 300 238 Ríomhphost:[email protected]

IIÉ Maigh ChromthaTeach Thaobh na GréineMaigh ChromthaCo. Chorcaí P12 X602

Guthán: +353 (0)26 41 222 Ríomhphost: [email protected]










194

Ag

uis

íní

AHC Cumas Ampéara Hertz

Árthaí Áineasa Árthaí a úsáidtear don fhóillíocht nó spórt.

Árthaí Pléisiúir Féach ar árthaí áineasa.

ASSM Aitheantas Seirbhíse Soghluaiste Muirí

ÁUP Árthaí Uisce Pearsanta (Scairdscíonna)

Báid Grád XII Árthaí Áineasa níos mó ná 13.7 m ar fhad.

BID Bád Inséidte Dolúbtha

CAT Seirbhísí Cuardaigh agus Tarrthála a áiríonntarrtháil aille, farraige agus aeir.

Chun Farraige Na ceantair farraige uile nach bhfuil sainithe maruisce ‘mín’ nó ‘páirtmhín’ i bhFógra Mara.

COLREGS Na Rialúcháin Idirnáisiúnta Chun Imbhualadh ArMuir A Chosc

ComReg An Coimisiún um Rialáil Cumarsáide

COSPAS/SARSAT Córas Satailíte chun faisnéis guaise agusrabhaidh a sholáthar do sheirbhísí Cuardaighagus Tarrthála.

CQR Fógair “secure/daingean” – ancaire soic.

CSC Cláir Sheaschéaslóireachta

CSÉ Cumann Seoltóireachta na hÉireann

DIF Duine i bhFarraige

Aguisín 11Gluais Téarmaí

11


195

Ag

uisín

í11

DTTAS An Roinn Iompair, Turasóireachta agus Spóirt

EPIRB Emergency Position Indicating Radio Beacon –Rabhchán Raidio lena léirítear SuíomhÉigeandála

Fógra Mara Fógraí faisnéise, comhairleacha nó treorach aeisíonn an RMÉ.

GMDSS Córas Guaise agus Sábháilteachta MuiríDomhanda

GMDSS Ceantar Farraige A1 Ceantar laistigh den chlúdach raidió-theileafóinnó ar a laghad stáisiún cósta VHF amháin inabhfuil rabhadh leanúnach GRD ar fáil (timpeall 30mf ó stáisiún cósta).

GMDSS Ceantar Farraige A2 Ceantar, seachas Ceantar Farraige A1, laistigh dechlúdach raidió-theileafóin stáisiúin chósta MFamháin ar a laghad ina bhfuil rabhadh leanúnachGRD ar fáil (timpeall 150 mf ó stáisiún cósta).

GMDSS Ceantar Farraige A3 Ceantar, seachas ceantair farraige A1 agus A2,laistigh de chlúdach satailíte gheochobhsaíINMARSAT ina bhfuil rabhadh leanúnach ar fáil(timpeall 70°T go 70°D).

GPS Córas Suite Domhanda – Córas loingseoireachtasatailíte SAM.

GRD Glao Roghnach Digiteach (GRD) (cuid deGMDSS).

GSP Gléas Snámha Pearsanta

GT Gléasra Tarrthála

HF Ardmhinicíocht

HRU Aonad Scaoilte Hidreastatach


196

Ag

uis

íní IALA International Association of Marine Aids to

Navigation and Lighthouse Authorities

IMO An Eagraíocht Mhuirí Idirnáisiúnta – lonnaithe iLondain, is é seo gníomhaireacht speisialaithemuirí na NA. Tá sé freagrach as an sábháilteachtmhuirí agus as truailliú na timpeallachta muirí achosc. Cuireann sé fóram ar fáil don gcomhoibriúidirnáisiúnta ar shaincheisteanna ar nós rialú naloingeas idirnáisiúnta agus éifeachtachtloingseoireachta.

INMARSAT Cumarsáid Satailíte.

I.R. Ionstraim Reachtúla (Reachtaíocht Thánaisteach)

LOA Fad iomlán an árthaigh.

MARPOL An Coinbhinsiún Idirnáisiúnta maidir le Cosc arThruailliú ó Longa. Glacadh leis ar an 2 Samhain1973 ag an IMO.

MF Meánmhinicíocht

NAVTEX Seirbhís Faisnéise faoi Shábháilteacht Mhara, tríghlacadóir sainithe teiléacs.

OLT An Oifig Loingis Thráchtála

OSM Oifig Shuirbhéireachta Mara – rannóg den RMÉagus DTTAS.

PLB Rabhchán Pearsanta Aimsiúcháin

RCD Treoir um Árthaí Áineasa agus Árthaí UiscePearsanta (TÁÁ)

Riachtanais Reachtúla Reachtaíocht Éireannach atá comhdhéantad’Achtanna agus d’Ionstraimí Reachtúla ina bhfuildlí náisiúnta, Rialúcháin agus Treoracha Aontasna hEorpa agus dualgais faoi choinbhinsiúnéagsúla idirnáisiúnta muirí ionchorpraithe.

11


197

Ag

uisín

í11

RMÉ Riarachán Muirí na hÉireann

RNLI Institiúid Náisiúnta Ríoga na mBád Tarrthála

SART Trasfhreagróir Radair Cuardaigh agus Tarrthála

SOLAS An Coinbhinsiún Idirnáisiúnta um ShábháilteachtAnama ar Muir 1974 IMO, arna leasú. Bhí sé seoar cheann de na chéad chonraí idirnáisiúnta dáchineál. Cuireadh le chéile é agus glacadh leis ardtús i 1914 mar fhreagra ar thubaiste an Titanic i1912.

TGC Tonaí Glana Cláraithe

TTM Treoir um Threalamh Mara (Roth Loinge)

UCA Uathchóras Aithinte

UCM Cód Uathúil an Déantúsóra

Uiscí Leath-Mhíne Ceantair uisce a shonraítear mar “leath-mhín” ibhFógra Mara.

Uiscí míne Ceantair uisce a shonraítear mar “mhín” ibhFógra Mara.

Uiscí na hÉireann Seo iad na farraigí teorann, na huiscí ar thaobhna talún de na farraigí teorannacha, agus inbhir,aibhneacha, locha agus uiscí intíre eile (pé acu arcruthaíodh go saorga nó ar athraíodh iad) denStáit.

VHF An-ardmhinicíocht

VTS Seirbhís Tráchta Árthach


198

Nó

taí



Eagrán 2017


Craft_COVERS_Irish_Layout 1 18/10/2017 12:06 Page 1

cód cleachtais: feidhmiú slán d’Árthaí Áineasa³d... · moltaí sábháilteachta sa chód....

Documents