Néi dung: §èi tîng lµ g× vµ c¸ch x¸c ®Þnh ®èi tîng

M« h×nh hãa t¬ng t¸c ®èi tîng th«ng qua c¸c

biÓu ®å t¬ng t¸c (biÓu ®å tuÇn tù vµ biÓu ®å

céng t¸c)

C¸ch x©y dùng c¸c biÓu ®å t¬ng t¸c

§Þnh nghÜa:

Mọi đối tượng là một sự tượng trưng cho một thực thể hoặc

là thực thể tồn tại trong thế giới thực. Một đối tượng có thể

tượng trưng cho các gì đó cụ thể ví dụ: máy tính hoặc một

khái niệm cụ thể như một lời đặt hàng, tỷ lệ lãi suất tiền gửi

ngân hàng…

Đối tượng lµ c¸i ®Ó gãi th«ng tin vµ hµnh vi

Mçi ®èi tîng bao gãi trong nã mét vµi th«ng tin vµ mét

vµi hµnh vi.

Ví dụ: Một đối tượng quyển sách Ngôn ngữ lập trình bao

gồm các thông tin: tên sách, tên tác giả, tên nhà sản xuất, năm

xuất bản…

• Th«ng tin – thuéc tÝnh cña ®èi tîng, Hµnh vi – thao

t¸c cña ®èi tîng

T×m ®èi tîng: kh¶o s¸t c¸c danh tõ trong tµi liÖu luång

sù kiÖn

Phân biệt danh từ chỉ đối tượng với danh từ chỉ thuộc tính:

Danh từ có thể có hành vi hay không, nếu có thì đó là đối

tượng, ngược lại thì đó là thuộc tính.

Ví dụ: UC Tìm kiếm: Nhập điều kiện tìm kiếm (chọn loại tài liệu,

ngành, nhập tên tài liệu hoặc tên tác giả hoặc chọn tên nhà

xuất bản, hoặc nhập đồng thời thông tin trên).

+ “Độc giả” là actor

+ “Điều kiện” là tổng hợp các danh từ đánh dấu sau đó

+ “loại” là thuộc tính

+ “tài liệu” có vài trò tương tự “điều kiện”

+”ngành” là thuộc tính

+ “tên” là thuộc tính

+ “tác giả” là thuộc tính

+ “nhà xuất bản” là thuộc tính

+”thông tin” có vai trò tương tự “điều kiện”

Như vậy: đối tượng trong đoạn mô tả trên là “tài liệu”, các danh từ chỉ thuộc tính đều là thuộc

tính của đối tượng “Tài liệu”

Như vậy: đối tượng trong đoạn mô tả trên là “tài

liệu”, các danh từ chỉ thuộc tính đều là thuộc tính củađối tượng “Tài liệu”

Lu ý:

◦ Ph©n biÖt danh tõ chØ ®èi tîng vµ danh tõ chØ

thuéc tÝnh

◦ Kh«ng ph¶i mäi ®èi tîng ®Òu cã mÆt trong tµi

liÖu luång sù kiÖn (®èi tîng ®iÒu khiÓn tr×nhtù luång trong UC)

Ký hiÖu:

Tªn ®èi tîng cã c¸c d¹ng: O - ®èi tîng tªn O

O:C - ®èi tîng tªn O thuéc líp C

:C - ®èi tîng v« danh thuéc líp C

Object Name

T¸c dông: dïng ®Ó m« h×nh hãa khÝa c¹nh ®éng cña

HT (HT ®ang ch¹y)

ChØ ra c¸c t¬ng t¸c, c¸c ®èi tîng, quan hÖ vµ c¸c th«ng

®iÖp trao ®æi gi÷a chóng

Tõ biÓu ®å t¬ng t¸c, ngêi thiÕt kÕ vµ ngêi ph¸t triÓn x¸c

®Þnh c¸c líp sÏ x©y dùng, quan hÖ g÷a c¸c líp, thao t¸c

vµ tr¸ch nhiÖm cña mçi líp

Thµnh phÇn cña biÓu ®å:◦ §èi tîng

◦ Liªn kÕt

◦ Th«ng ®iÖp

◦ Chó thÝch vµ rµng buéc

Các biểu đồ tương tác biểu diễn mối liên hệ giữa các

đối tượng trong hệ thống và giữa đối tượng với các

tác nhân bên ngoài. Có hai loại biểu đồ tương tác:

biểu đồ tuần tự và biểu đồ cộng tác.

Ý nghĩa: Biểu đồ tuần tự biểu diễn mối liên hệ giữa các đối tượng

trong hệ thống và giữa các đối tượng và tác nhân theo thứ tự thời

gian. Biểu đồ tuần tự nhấn mạnh thứ tự thực hiện của các tương tác.

Tập ký hiệu:

- Các đối tượng (object) được biểu diễn bởi các hình chữ nhật bên

trong là tên của đối tượng. Cách viết chung của đối tượng là tên đối

tượng: tên lớp

Trong biểu đồ tuần tự không phải các đối tượng đều xuất hiện trên

cùng một biểu đồ mà chúng chỉ xuất hiện (về mặt thời gian) khi

thực sự tham gia vào tương tác.

- Các message: biểu diễn bằng mũi tên hướng từ đối tượng gửi sang

đối tượng nhận.

STT Loại message Mô tả Biểu diễn

1 Gọi (call) Mô tả một lời gọi từ

đối tượng này sang

đối tượng kia

2 Trả về (return) Trả về giá trị ứng

với lời gọi

3 Gửi (send) Gửi một tín hiệu tới

một đối tượng

4 Tạo (creat) Tạo một đối tượng

5 Hủy (destroy) Hủy một đối tượng

Method()

send

<<creat>>

<<destroy>>

Các dạng message

Đường lifeline: là một đường kẻ nối dài phía dưới đối

tượng mô tả quá trình của đối tượng trong tương tác

thuộc biểu đồ.

Chú thích: Biểu đồ tuần tự cũng có thể có chú thích để

người đọc dễ dàng hiểu được nội dung của biểu đồ đó.

Biểu đồ tuần tự có các đối tượng, các thông điệp trao đổi giữa

các đối tượng và một số ký hiệu khác.

Biểu đồ tuần tự được chia làm hai trục: trục nằm dọc chỉ thời

gian, trục nằm ngang chỉ ra một tập hợp các đối tượng(trục

nằm ngang ở trên đỉnh biểu đồ). Mỗi biểu đồ tuần tự nêu bật

sự tương tác trong một kịch bản – một sự tương tác sẽ xảy ra

tại một thời điểm nào đó trong quá trình thực thi của hệ thống.

Từ các hình chữ nhật biểu diễn đối tượng có các đườngnét đứt thẳng đứng biểu thị đường sống của đối tượng(lifeline), thể hiện sự tồn tại của đối tượng trong chuỗitương tác. Trong khoảng thời gian này, đối tượng đượcthực thể hóa, sẵn sàng để gửi và nhận thông điệp. Hìnhchữ nhật trên đường sống của đối tượng gọi là hoạtđộng, nó biểu diễn thời gian thực hiện một hành độngtương ứng.

Quá trình giao tiếp giữa các đối tượng được thể hiệnbằng các đường thẳng thông điệp nằm ngang nối cácđường sống đối tượng.

Ví dụ biểu đồ tương tác dạng tuần tự: Biểu đồ tuần tự cho chức năng thêm

sách trong hệ thống quản lý thư viện. Trong biểu đồ này có đối tượng giao

diện Formthemsach, đối tượng điều khiển DK Thêm sách và đối tượng

thực thể sách.

ý nghĩa: Là biểu đồ tương tác biểu diễn mối quan hệ giữa các

đối tượng, giữa các đối tượng và tác nhân nhấn mạnh đến vai

trò của các đối tượng trong tương tác.

Biểu đồ cộng tác cũng có các message với nội dung tương tự

như biểu đồ tuần tự. Tuy nhiên các đối tượng được đặt một

cách tự do trong không gian của biểu đồ và không có đường

lifeline cho mỗi đối tượng. Các message được đánh số thể hiện

thứ tự thời gian.

Tập ký hiệu cho biểu đồ cộng tác

- Các đối tượng: Biểu diễn bởi hình chữ nhật bên trong là têncủa đối tượng. Cách viết chung của đối tượng là: tên đốitượng: tên lớp. Trong biểu đồ cộng tác, các đối tượng thamgia tương tác luôn xuất hiện tại một vị trí xác định.

- Các liên kết: giữa hai đối tượng có tương tác sẽ có một liênkết nối hai đối tượng đó. Liên kết này không có chiều

Các message: được biểu diễn bằng mũi tên hướng từ đốitượng gửi sang đối tượng nhận bên cạnh liên kết giữa hai đốitượng đó. Trong biểu đồ cộng tác các message được đánh sốthứ tự theo thứ tự xuất hiện trong kịch bản mô tả use casetương ứng.

Ví dụ: Biểu đồ cộng tác mô tả chức năng thêm sách

trong hệ thống Quản lý thư viện.

Gièng nhau:◦ Th«ng tin thÓ hiÖn trªn biÓu ®å

◦ ChØ phï hîp ®Ó m« t¶ tõng biÕn thÓ cña UC mµkh«ng phï hîp cho viÖc x¸c ®Þnh ®Çy ®ñ hµnh vi(cÇn dïng thªm c¸c biÓu ®å: ho¹t ®éng vµ tr¹ng th¸i)

Kh¸c nhau ë c¸ch nh×n luång sù kiÖn:◦ BiÓu ®å tuÇn tù: nhÊn m¹nh ®Õn tr×nh tù th«ng tin,

tËp trung vµo luång ®iÒu khiÓn

◦ BiÓu ®å céng t¸c: nhÊn m¹nh quan hÖ gi÷a c¸c ®èitîng, hiÓn thÞ luång d÷ liÖu (®îc sö dông ®Ó chØra th«ng tin th«ng tin trë vÒ khi ®è tîng göi th«ng®iÖp ®Õn ®èi tîng kh¸c, kh«ng nªn g¸n luång DLcho mäi th«ng ®iÖp sÏ lµm rèi biÓu ®å)